Op een verschroeide steppe
gaat het gras weer groeien
^nximitrnm
De lijdende
kerk ziet met
vreugde de
komende eenw
tegemoet
ZATERDAG 7 ÖKTUHWl 1U7H
Festo Kivengere. evangelist, anglikaans bisschop en leider van
een evangelisatiebeweging in Oost-Afrika, werd in 1920 in hel
Kigezi-district van Oeganda geboren. In 1942 trouwde hij met
Mera, een onderwijzeres. Zij hebben vier dochters: Peace, Joy
Hope en Charity.
Kivengere begon zijn kerkelijke loopbaan als prediker bij groepen
die overal in zijn geboortestreek rondtrokken om er het evangelie
te verkondigen. Later ging hij als zendeling naar Tanzania. In
1972 benoemde de Anglikaanse Kerk hem tot bisschop in het bis
dom Kigezi. Nu leeft Kivengere in ballingschap. Gevlucht voor
Amin.
Van zijn hand verschenen drie boeken: "When God moves in revi
val"Lone unlim ited" en 'T love Idi Amin". Vorig jaar mocht h ij
in Oslo de internationale Vredesprijs in ontvangst nemen.
De Evangelische Omroep nodigde bisschop Kivengere, die hoge
waarde hecht aan evangelisatie, uit om te spreken op een jonge
rendag vandaag) in Leiden. Vanavond nog vliegt hij terug naar
Nairobi. Morgen moet hij daar 60.000 mensen toespreken.
Overbrugging. De jongeren
groep "De Overbrugging" van de
rk Hartebrug-parochie in Leiden
(centrum) bestaat vijf jaar. Dat
wordt morgen om kwart voor 12
in de kerk aan de Haarlemmer
straat met een eucharistieviering
herdacht. Het koor zingt de mis
"Zingt de Heer". Om kwart over 1
is er een koffieconcert en om
kwart over 2 een receptie in de
Romanuszaal (Lange Mare).
Vanavond om 7 uur werkt de jonge
rengroep "The Lord's Folks" mee
.aan een eucharistieviering in de
kerk Herensingel.
Oproep. Het landelijke comité
"Stop Steun Terrorisme" (post
bus 319 Soest) roept in een grote
advertentie, gisteren in een paar
bladen, alle leden van de Her
vormde Kerk op protest aan te
tekenen bij de synode van deze
kerk tegen de gift van de Wereld
raad van Kerken aan het (ge
welddadige) Patriottisch Front in
Rhodesië. "Het 'is onaanvaard
baar dat vanuit de Hervormde
Kerk direct of indir^t organisa
ties als dit front firiBbieel en/of
moreel worden gesteund", aldus
het comité, dat door een groot
aantal mensen uit verschillende
sectoren van de kerk wordt aan
bevolen. Uit het verschijnings-
gebied van deze krant zijn dat: ds.
C. Blenk Woubrugge, ds. P.J
Droogers Bodegraven, dr. J.F
Ph. Hers Oegstgeest, ds. W. Chr
Hovius Katwijk aan Zee, ds. J
Mostert Zwammerdam, ds. J
Verwelius Waddinxveen en ds
A.J. Zoutendijk Noorden.
In de oproep staat een model voor
een briefje dat kerkleden aan hun
plaatselijke kerkeraad kunnen
schrijven. Daarin wordt ge
vraagd, er bij de synode op aan te
dringen de aanbeveling voor het
Wereldraad-fonds waaruit de
Omstreden gift is betaald in te
trekken, het lidmaatschap van de
Wereldraad op te schorten en zich
over dit lidmaatschap diepgaand
te beraden
Hervormde Kerk: beroepen te
Vlaardingen T. Poot Nieuw-
Loosdrecht.
Geref. Kerken Vrijgemaakt: be
roepen te Oegstgeest-Lisse kan
didaat A. de Jager Kampen.
Bisschop Kivengere (vandaag in Leiden) wil het liefst naar Oeganda terug
Festo Kivengere, een uit Oeganda gevluchte Anglikaanse bisschop,
houdt weer van president Amin. Hij is hem deze liefde verschuldigd
"omdat Jezus ook voor hem gestorven is". Zolang hij leeft bestaat altijd
nog de kans dat hij verlost wordt, het nieuwe leven vindt en de weg van
de dood verlaat.
Kivengere - vandaag gast op de jongerendag van de Evangelische Om
roep in de Leidse Groenoordhallen - prijst God voor de berichten die hij
uit Oeganda ontvangt. De kerken zijn er voller dan ooit. De mensen
beantwoorden Christus' liefde.
"Hoe kan het ook anders. Jezus zei dat als een graankorrel in de aarde valt
en sterft, hij verlost wordt uit zijn eenzaamheid en in een nieuwe fase
van produktiviteit komt". Kivengere is ervan overtuigd dat de dood
van aartsbisschop Janani Loewoem in februari vorig jaar in de handen
van de opgestane Christus een instrument is om nieuw leven voort te
brengen. De lijdende kerk ziet met vreugde de komende eeuw tegemoet.
"Als de Heer tenminste niet eerder op de wolken verschijnt".
Op 16 februari 1977 arresteerden
agenten van Amin aartsbisschop
Loewoem. De dag daarop kwa
men acht bisschoppen, onder wie
Kivengere, in een huis in Kam
pala bijeen om te overleggen wat
zij konden doen voor zijn vrijla
ting.
Midden in dat gesprek stormde een
vrouw naar binnen met het be
richt dat de aartsbisschop en
twee ministers dodelijk waren
verongelukt. De drie gevangenen
hadden volgens een krantebe-
richt geprobeerd de chauffeur
van de militaire jeep te overmees
teren. Daarbij was de wagen over
de kop geslagen. Op de foto was
ook het nummerbord van de ver
ongelukte auto te zien. Het bleek
dat hij al twee weken eerder in
elkaar was gereden "Voor ons
stond vast dat onze bisschop de
martelaarsdood was gestorven.
Steeds weer had hij geprotes
teerd tegen de wreedheden van
de militaire regering"
Droevig begin
Dat was het droevige begin van wat
eigenlijk een feestelijk jaar had
moeten zijn: de kerk van Oegan
da zou haar eeuwfeest gaan vie
ren. "Het herinnerde ons aan het
begin van de geschiedenis van
onze kerk. Ook toen vloeide er
m artelaarsbloed
Vervolging maakt geen einde aan
het bestaan van een levende kerk
Integendeel, zegt Festo Kivenge
re, de kerk gaat juist meer aan
haar doel beantwoorden als zij
van alle kanten onder druk wordt
gezet. "Wij gaan niet het hon
derdjarig bestaan van een dode
kerk vieren", had Janani Loe-
woertx de mensen verzekerd. "Wij
vieren het bestaan van een kerk
d ie gevuld is met de kracht van de
Heilige Geest, een kerk die bereid
is voort te gaan met het werk in de
naam van Christus, opdat veel
mensen in hun hart geraakt mo
gen worden".
Overal vormden zich in die tijd
teams van leken en geestelijken,
mannen en vrouwen die het,rijk
van God gingen verkondigen'. Op
Goede Vrijdag 1976 hielden pro
testanten en rooms-katholieken
een gemeenschappelijke mars.
"Alle mensen juichten", vertelt
Kivengere. "Zij schudden elkaar
de hand en zegenden elkaar. De
resultaten van de campagnes,wa-
ren zo groot dat velen Christus
werkelijk leerden kennen. Dat
waren grote dagen voor het evan
gelie. Wij hadden nog nooit zoiets
meegemaakt. Maar het waren
ook dagen van angst, marteling
en dood voor velen".
In Londen kwam in dat jaar een
paar keer het bericht binnen dat
bisschop Kivengere gearresteerd
en gedood zou zijn. "Steeds als
we in die jaren naar Oeganda te
rugkeerden, deed het weer pijn
om te zien hoe dit eens zo
bloeiende ontwikkelingsland
steeds dieper wegzonk, zowel
economisch als moreel"
Woedende Amin
President Amin moet woedend zijn
geweest toen hij op Kerst 1976
hele stoeten mensen naar de ker
ken zag gaan. Radio Oeganda
zond de kerstboodschap van
aartsbisschop Loewoem uit,
maar toen hij daarin sprak over
vrede en over dingen die de vrede
verstoorden, werd de uitzending
plotseling gestopt. Diezelfde
avond verweet de president in
een radioboodschap sommige
bisschoppen dat zij in hun pre
ken het bloedvergieten aanmoe
digden. Hü dreigde hen persoon
lijk die in hun spreken dit verraad
pleegden. Van dat ogenblik af
werden christenen stelselmatig
uit hoge functies ontslagen. Voor
hen kwamen mohammedanen in
de plaats.
In januari 1977 stelden vijftien ang
likaanse bisschoppen ten huize
van aartsbisschop Loewoem in
Kampala, met volledige geeste
lijke steun van hun rooms-ka-
tholieke collega's, een resolutie
op voor Amin waarin zij hun zor
gen tot uitdrukking brachten. In
dat van grote moed getuigende
stuk wordt de president gezegd
hoe onzeker en verward de men
sen worden als politie en leger
zich niet meer aan de wet houden.
Overal in de gemeenten getuigden
weduwen en wezen van moord
dadig optreden van overheidsa-
genten. Ook de voorkeursbehan
deling van mohammedanen, de
groeiende haat van het volk tegen
de veiligheidsdienst, de strijd te
gen de ontwikkelde bovenlaag
met de daardoor veroorzaakte in
tellectuele achteruitgang van het
land, de onteigening yan privé-
eigendommen (zoals de inbe
slagneming van auto's door het
leger) en de ernstige c
tiestoornissen tussen de presi
dent en de kerkleiding worden in
de resolutie aangewezen als
even vele oorzaken van de moei
lijke toestand in het land.
Mikpunt van Amin
Alle aanwezige bisschoppen onder
tekenden het stuk. Festo Kiven
gere: "Die week voelden wij ons
net als.de discipelen van Jezus,
die Hen in angst volgden
toen Hij naar Jeruzalem ging om
daar te sterven. Wij waren hele
maal niet zo moedig van onszelf,
maar zijn genade hield ons over
eind". Behalve de president kre
gen ook alle ministers, de reli
gieuze leiders en de secretaris
generaal van het ministerie van
defensie de resolutie.
Aartsbisschop Loewoem werd nog
meer het mikpunt van Amins
woede toen in de nabijheid van
zijn huis wapens werden gevon
den. Amin beschuldigde hem er
van in een komplot te zitten om
de regering omver te werpen. De
wapens moesten afkomstig zijn
van ex-president Obote in Tan
zania. Tijdens een verhoor was
ontkennend het hoofd schudden
het enige wat Loewoem kon
doen. De religieuze leiders wer
den beschuldigd van inmenging
in regeringszaken, alsof zij boven
de wet stonden.
Loewoem werd gearresteerd toen
de president hem bij zich had
ontboden. Het verhaal gaat dat
hij weigerde een verklaring te
ondertekenen. Mensen beweren,
gezien te hebben hoe hij werd
doodgeschoten. Zijn lichaam
werd overreden door een gevan
genisauto om een verkeerson
geluk te suggereren. De autoritei
ten gaven het pas na een paar da
gen vrij voor de begrafenis. Er
zou een grote internationale be
grafenisplechtigheid worden
georganiseerd, maar de regering
weigerde de buitenlandse gasten
in het land toe te laten. Ondanks
dreigementen van de machtheb
bers waren 4500 mensen in de ka
thedraal aanwezig om afscheid
van hun aartsbisschop te nemen
Vervolgingen
Onmiddellijk na zijn dood braken
in Oeganda christen vervolgingen
uit. Kivengere gelooft hartgron
dig, dat deze de kerk niet kunnen
vernietigen. "Ze drijven de men
sen juist de kerken in. Meer dan
ooit tevoren. Mensen die het
christen-zijn te licht hadden op
genomen zagen nu de ernst ervan
in. Lauwe christenen deden boe
te en gaven hun leven aan Jezus.
De mensen zeiden tegen elkaar:
er is geen tijd te verliezen, mis
schien ben jij de volgende. Ik
vergelijk de kerk wel eens met
onze Afrikaanse steppen, waar ik
als jongen het vee hoedde. Grote
branden woeden er overheen en
daarna ziet het land er zwart en
doods uit. Maar na de eerste re
gens komt het gras weer op,
mooier dan ooit".
Vrienden hebben op de in Oeganda
geboren en getogen Festo Kiven
gere en zijn vrouw Mera druk uit
geoefend om naar Kenya te
vluchten. Zij hadden aanwijzin
gen dat de veiligheidsagenten nu
op hém aasden.
"Dat was wel heel moeilijk, want
wij houden allebei veel van dit
land. Wij hadden gedacht, het
onder geen enkele omstandig
heid te zullen verlaten". De men
sen die hem waarschuwden her
innerden hem aan de apostel
Paulus, hoe die indertijd Damas
cus verliet. Daar had de apostel
voor het eerst van Jezus getuigd
en de gelovigen hielden evenveel
van hem als hij van hen. Maar
omdat zijn leven in gevaar was,
lieten zij hem in een mand over de
muur zakken en kon hij ontsnap
pen.
Als Kivengere door Kampala liep,
gebeurde het wel dat de mensen
hem verbaasd nakeken. Zij had
den al gehoord dat hij door de
mannen van Amin was opgepakt.
Had hij niet meermalen publie
kelijk gezegd dat een mens alleen
in zwakheid en onzekerheid naar
middelen grijpt om anderen te
vernietigen? Na een uitputtende'
tocht over bergen en door dalen
bereikten Mera en Festo hun
doel. Het eerste wat zij daar via
hun transistorradio hoorden was
een kerkdienst in de Kenyase
hoofdstad Nairobi ter herden
king van de Oegandese aartsbis
schop.
Groot gevaar
Vluchten uit het land van Amin is
een riskante zaak. Sommigen
slaagden erin het land vermomd
te verlaten. Velen liepen meer
dan dertig kilometer door nie
mandsland. Anderen trokken
over gevaarlijke rivieren, door
woeste gebieden zonder weg of
pad. "Maar", zo weet Festo Ki-,
vengere zeker, "allen danken
God dat zij weer in een land wo-
ren waar orde en recht worden
gehandhaafd"
Uit mededelingen van vluchtelin
gen valt af te leiden dat velen da
gelijks in groot gevaar verkeren.
"Zij hebben zich echter zo aan
God vastgeklampt dat in hun
huizen vrede heerst. Dat komt
niet automatisch. Het is een ge
schenk van Gods genade, als har
ten opengaan voor de liefde van
Christus. Maar het kost wel altijd
iéts. Gods liefde bewijst zich door
het lijden heen. Wie deze liefde
ervaart, kan er niet mee leven
zonder deze prijs te betalen".
Zo moest Kivengere ook zijn eigen
instelling tegenover Amin onder
zoeken. Volgens zijn eigen getui
genis toonde de Heilige Geest
hem dat zijn geest onverzoenlijk
werd en dat die onverzoenlijk
heid en bitterheid alleen maar
geestelijk verlies konden bren
gen.
Op Goede Vrijdag vorig jaar ervoer
hij in een Londense kerk dat hij
overweldigd werd door de ver
lossende liefde van Jezus. Zijn
vermoeide ziel kreeg frisse lucht
en kon weer ademen. Hij had de
Heer gezien en was vrij gewor
den. "In deze geest ging broeder
Janani de dood in, en deze vrij
heid van geest wordt ook gevon
den bij Gods volk in Oeganda. Wij
zien met grote liefde op ons land
terug. Wij houden ook van presi
dent Amin. Jezus is ook voor hem
gestorven. Zolang hij leeft kan hij
verlost worden".
Man met roeping
Festo Kivengere, in november 1972
in Kampala tot bisschop gewijd,
heeft de indruk dat president
Amin, die in 1971 via een militaire
staatsgreep aan de macht kwam,
zichzelf beschouwt als een man
met een roeping. Hij wil Oeganda
mohammedaans maken, en hoe
dat gebeurt maakt weinig uit, als
hij zijn doel maar bereikt. De
moeilijkheid is dat ongeveer 65
procent van de Oegandese be
volking christelijk is en maar 10
procent de Islam aanhangt.
Vandaag is de bisschop op de EO-
jongerendag in Leiden. Daar
krijgt ieder het door hem ge
schreven boekje "Ik hou van
Amin", waarin Kivengere zijn er
varingen heeft opgetekend. Di
rect na afloop vliegt hjj terug naar
Nairobi, waar hij morgen, aan het
slot van een omvangrijke evan
gelisatiecampagne in/deze stad,
een toespraak zal houden. In die
dienst worden 60.000 mensen
verwacht.
Bisschop Kivengere is vastbeslo
ten naar Oeganda terug te keren.
Vrienden hebben hem echter
uitdrukkelijk afgeraden, dat nü
te doen. Het zou, gezien de poli
tieke toestand in het land, onver
antwoord zijn. Er wordt op hem
gewacht
Met zo'n hachelijke terugkeer zou
niemand gediend zijn. Levend in
Kenya kan hij God nog prijzen
voor de berichten die hij uit zijn
geboorteland ontvangt. De ker
ken zijn er vol.
De mensen beantwoorden Chris
tus' liefde.
Branden verschroeien de steppe,
maar na de eerste regens komt
het gras weer op.
Weelderiger dan ooit.
Dat beeld uit zijn jongenstijd geeft
Festo Kivengere steeds weer
moed.
S. J. DE GROOT
LEIDEN - Herv. Gem.: Hoogl. kerk 19
dienst, 11.45 oec. studentendienst, Ma-
rekerk 10 ds. Meijers, 5 ds. Hovius Kat
wijk; Mar. kerk L. Morsw. 10 ds. Kool
stra. av.m.; Merenwijk 9.30 pastor v.
Well, 11 pastorv. Wellends.v.Leeuwen;
Bevr.kerk ZW 9 ds. v. d. Vlies Nijverdal;
Vredeskerk 10 ds. Eekhof; Waalse kerk
10.30 ds. Ribs: Acad. Z. 10.15 ds. Boven
berg; Diac.huis 10.30 ds. Boer Katwijk:
Endegeest 9.30 ds Friederich, met
avondmaal. Petrakerk (Sur.str.) 10.30
dienst, voordoven. Geref. Kerk: Zuider-
kerk lOen 5 ds. Sijtsma; Petrakerk lOen
5 ds. Hortensius; O. Vest 10 ds. Vegter
O.geest, 5 ds. Koolstra; Mar. kerk L.
Morsw. 10 ds. Koolstra, 5 ds. Verdoor;
Bevr.kerk 10.30 prof. v. d. Berg, 5 ds.
Bolwijn Rijswys; Groenh. 10 ds. Ver
doorn. Avondmaal De Mirt 10 hr. Vene-
ma: Mierennest 10 hr Huigen; Petrakerk
10.30 hr. Steenbergen, dienst voor do
ven. Voor Merenwijk zie herv. Doleren
de Noodgemeente Groot Leiden (Pie
terskerkstraat 1): 10 en 7 hr. Verwey
Boskoop. Geref. Kerk Vrijg. (Heren
gracht 70): 10 en 5 ds Gootjes. Chr. Geref.
Kerk (Steenschuur 9): 11 prof. Versteeg
Apeldoorn, 4 ds. Van Mulligen Veenen-
daal. Geref. Gem. (N. Rijn): 10 en 4.30.
Geref. Gem. in Ned. (Beth, kerk Drift
straat): 11.30 en 5.30. Evang. Luth. Gem.
(Hoogl. Kerkgracht): 10.15 ds. Happee.
Remonstr.-Doopsgez. Gem. (Pieters
kerkstraat 1): 10.30 dienstin Pieterskerk
(gemeentédag). Baptistengemeente (O.
Rijn 3): 10 ds. v. Mameren. Evang. Chris
tengemeenschap (Middelstegracht 3): 10
evang. Klein Haneveld Bodegraven.
Zendingswerk Middernachtsroep (Zoe-
terw. singel 21): 5 nam. hr. v. d. Keur.
Evangeliecentrum Zylsingel 2: 10 hr.
Zylstra, di. 8 bijbelstudie. Pinksterge
meente (O. Rijn 3): 3 evang. Riekerk. Le
ger des Heils (Hooigracht): 10 en 7.30.
Nieuw Apost. Kerk (H. Rijndijk 24): 9.30
en 4, wo. 8. Christian Science (Steen-
schuur 6): 10.30. Kerk van J.Chr. v. d.
Heiligen der L. Dagen (Steenschuur 6):
10.15 Zevendedagsadventisten: elke zat.
9.45 gesprek, 11 prediking (in Lokhorst-
kerk). Oud Kath. Kerk (Zoeterw. singel):
10. Vrij Kath. Kerk (Vreewijkstraat):
10.30. Rooms-Kath. kerken: Merenwijk
9.30 en 11: Haagwegzat.,zónd.9,10.45 12
en 6.309, Steenschuur zat. 7. zond. 8.30,
10. 11.30, 6 en 7; Lammenschans zat. 7,
zond. 9, 10.30, 12 en 6; Haarl.str. zat. 7.
zond. 9.30, 10.45, 12.15 en 6.30; Rijndijk
281, zat. 7, zond. 9.30 en 11.30; Boshui-
zerl. zat 7, zond. 9.30 en 11; Herensingel
aat. 7, zond. 8.30, 9.30 en 11.
ABBENES - Herv. Gem.: 9.30 ds. Den
Harder.
AARLANDERVEEN - Herv. Gem.: 10
ds. Wolthaus, 7 ds. Boesenkool 's Gra
vendeel. Geref. Kerk: 10 ds. Fernhout,
6.45 ds. Versluys H.woude. Chr. Geref.
Kerk: 9.30 en 6 30 stud. v. d. Sluis. RK.
kerk: zat. 7, zond. 7.30 en 10.30.
ALPHEN AAN DEN RIJN - Herv.
Gem.. Adv. kerk 10 ds. Bogers, 6.30ds.v.
d. Heiden; Kruisk. 10 s. Hanemaayer;
Opst.kerk 10 ds. v. d. Keiden, 6.30 ds.
Hanemaayer; Nabij 10 jeugdkapel; G. H.
kerk 9 ds. Hoogendijk, avondmaal; De
Bron 10.30 ds. Hoogendijk, 6.30 ds. v. d.
Oort; Sionskerk 9.30 en 6.30 ds. Ver-
ploeg. Geref. Kerk: Mar. kerk 10 mr.
Reugebrink Leiderdorp, 6.30 ds. Stolk;
Salv. kerk 10 ds. Stolk, 6.30 ds. Vree,
avondmaal: G.H. kerk 10.30 dr. Vlym
Leiden, 6.30 ds. Verheul, avondmaal; De
Bron 9 ds Buitenhuis, 10 ds. v. d. Ree,
6.30 ds. v. d. Ree, avondmaal. Zie verder
herv. Geref. K. Vrijg.: 8.45 stud. Wil-
Hout. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 4.30. Oud
Geref. Gemeente: 9.30 en 4, 12 okt. 7.15
ds. Slager. Baptistengemeente: 10 en
6.30 ds. Koekkoek. Volle Evang. Gem.
(school Predludeweg): 10 hr. v. Putten.
Leger des Heils: 10 en 6.30 uur. Re-
monstr. Kring: 10 ds Adriaanse. R.K.
kerken: Bon. kerk zat. 7. gezinsmis,
zond. 8.30, 10 en 11.30; Piuskerk zat. 7,
zond. 9, 10.30 en 11.45; De Bron zat. 7,
zond. 9 en 11.30.
BENTHUIZEN - Herv. Gem.: 9.30 en 6
ds. Exalto. Geref. Gem 9.30 leesdienst,
7 ds. Boogaard, wo. 7.30 ds. Harinck
BODEGRAVEN - Herv. Gem.: Dorpsk.
10 ds. Kleinrensink Den Ham, 6.30 ds.
Bakker Veenendaal; Salv. kerk 10 ds.
Geref. Kerk: 10 en 6.30
BOSKOOP - Herv. Gem.: 9.30 ds. Hey-
mans, 6.30 ds. Omta, jeugddienst: De
Stek 9.30 ds. Dijkstra. Geref. Kerk: 9.30
ds. Nierop Koudekerk. Chr. Geref. Kerk:
9.30 en 5 ds. v. Langevelde. Geref. Gem:
9.30 en 6. Opwekkingsgemeente (Con
cordia): 9.30. Verg. v. Gelovigen (Nieuw-
straat): 9.30 en 5. R.K. kerken: kerk zat. 7,
zond. 9.30 en 11 De Stek zat. 5.30.
HAZERSWOUDE - Herv. Gem.: 9.30 en
6.30 ds. Geertsema, ha
Geref. Kerk: 9.30 en 5 ds. Versluys,ha.
R.K. kerk: Anker zat. 7, zond. 8.45 en
11.15; Bern. zond. 10; dorp zat. 7, zond. 8,
10 en 11.30.
HILLEGOM - Herv. Gem.: 10 dienst.
Geref. Kerk: 10 hr. Schoenmaker O. We
tering, 5 in Jozefkerk oec. dienst, ope
ning bijbelweek, ds. Bylsma A.dam.
R.K. kerk: Mart. kerk zat 7, zond. 8.30,10,
11.30 en 12.45; Jozefkerk zat. 7, zond.
8.30, 10 en 11.30, zie ook geref.
HOOGMADE - Herv. Gem.: 10 dr. v.
Vliet. R.K. kerk: zat 7, zond. 10.
DE KAAG-Herv. Gem.: 10ds. Carstens.
R.K. kerk: zat. 7, zond. 8 en 10.
KATWIJK AAN DEN RIJN - Herv.
Gem.: Dorpskerk 10 ds. Gall Den Haag. 6
ds. Boer Katwijk; Ontm.kerk 10 hr. Bak
ker. 6.30 ds. Van Niel Rijnsburg. Geref.
Kerk: 9.30 ds. Gesink, 5 ds. v. Halsema.
R.K. kerk: zat. 7, zond. 9.30 en 11.15.
KATWIJK AAN ZEE - Herv. Gem.: N.
Kerk 10 ds. Schuurman, 6 ds. Vroegin-
dewey; Oude Kerk 10 ds. Arkeraats, 6 ds.
Vink; Ichthuskerk 10 ds. De Jong, 5 ds.
Van Roon; Pniëlkerk 9.30 ds. Hemmes
O.geest, 6 ds. Arkeraats: Gr.v. Pr.school
Santen Sassenheim; Tr.kerk 10 ds. v.
Halsema, 5 ds. Vrolijk. Geref. K. Vrijg.:
10.15 ds. Hoff, 3.30 dienst. Geref. K.
Vrijg. BV 8.45 ds Roukema, 7 ds. Corne-
lisse. Chr. Geref. Kerk: 10 en 5. Geref.
Gemeente: 10 en 5. wo. 7.30 ds. Kleppe
Woerden. Geref. Gem. in Ned.: 10 en 5 ds.
v.d. Berg Gouda (Louwestr.). Volle-
Evang. Gem. Rijnland (school Voorstr.):
9.45.
KOUDEKERK AAN DEN RIJN - Herv.
Gem.: 10 ds. Lefeber, 7 ds. De Vries
Scheveningen. Geref. Kerk: 10 ds. Omta
Boskoop, 7 ds. Nierop.
LEIDERDORP - Herv Gem. en Geref.
Kerk: Dorpskerk 10 hr Nauta, 3.dienst
met geestelijk gehandicapten, ds Bo
venberg; Hoofdstr. 10 ds Van Steenis
Rotterdam, 6.30 ds Doesburg; Sch. kerk
9 en 10.30 ds Van Loenen, 5 vic. Byl
Voorschoten, jongerendxenst. Baptis
tengemeente: zat. 7 bidstond, zond. 10
br. De Vries. R.K. Kerk; zat. 7, zond. 9,
10.30 en 12.
LEIMUIDEN - Herv. Gem.: 9.30 ds Lal-
leman. Geref. Kerk: 9.30 ds v.d. Heiden, 7
ds Los. R.K. Kerk: zat, 7, zond. 7.30, 9.30
LISSE - Herv. Gem.: Dorpskerk 10 ds
De Gelder, 7 ds 't Hooft; Pauluskerk 10
ds 't Hooft. Geref Kerk: 10 ds De Wit. 7
ds De Vries Katwijk. Geref. Kerk Vrijg.:
Schuurman, 7 ds Bouma Loosdrecht.
Chr, Geref. Kerk: 10 en 4.30 ds v. Dijken.
Geref. Gem.: 10 en 4 ds Hakkenberg.
Kerk: 9.30 ds Warner Utrecht. 6.3C ds
Bouma Utrecht Chr. Geref. Kerk. 9.30
dienst 6.30 ds Den.Hartog Veenendaal.
R.K. Kerk: zat. 7, zond. 7.30, 9 en 10.45.
NIEUWVEEN - Herv. Gem.: 9.30 is v.d.
Velden Doorn, 6.30 ds Molenaar. Geref.
Kerk: 9.30 ds Vree, 7 dr. Vlijm. R.K.
Kerk: zat. 7, zond. 9 en 11.
NIEUW-VENNEP - Hei-v. Gem.: 9.30 ds
Govei-ts, 7 ds Den Harder. Geref. Kerk:
9.30 en 4.30 ds Wijngaarden. Chr. Geref.
NOORDEN - Herv. Gem.: 9.30 en 7 ds
Zoutendijk. Geref. Kerk (Woerdense
Verlaat): 10 en 7 ds Nooteboom. R.K.
Kerk: zat. 7.30, zond. 9 en 10.30.
NOORDWIJK-Herv. Gem.: Voorstr. 10
kand. Bakker Sassenheim, 7 dr Jansen
zangdienst; Hoofdstr. 9 ds Elgersma,
10.30 dr Jansen, 5 ds Warnink; De Rank
10 prof. dr. Graafland, 5 ds Van Eyk,
Gouda; Vierboet 10 jeugdkapel. Geref.
Kerk: herv. Hoofdstr 9 ds Bouma; Vin-
kenlaan 9.30 ds Vos Eemnes, 5 ds El
gersma; st. kerk 11 ds Bosman; Sole Mio"
9 ds Warnink. Ned Prot. Bond: 10.30 ds
Wagenvoorde Leiden. R.K. Kerken: Zee
9.30 en 11: Binnen 8. 10 e
11.30.
7, zond. 8, 9.30, 11 en 5.45.
NOORDWIJKERHOUT - Herv. Gem.:
10 ds Elgersma en ds Kalkman. R.K.
Kerk: Jozef zat. 7, zor.d. 8.30,10 en 11.30;
Vjktor zat. 7, zond. 9.30 en 11.
OEGSTGEEST - Herv. Gem.: Gr. Kerk
10.30 ds Ter Linden; Pauluskerk 10 prof.
dr. Jansen Schoonhoven; Gemcentr.
10.30 ds Oosten te Cothen, ds Heems
kerk; Van Wyckerslooth 4.30 ds Hem
mes. Geref. Kerk: 10 ds Heemskerk. Ge
ref. Kerk Vrijg.: 10.30 en 4.30. Geref.
Kerk Vrijg. Buiten V.: 8.45 ds Moggré, 4
ds v.d. Berg. R.K. Kerk: Will, kerk zat. 7,
zond. 9, 10.30 en 12; Bon.kapel zat. 6.30,
zond. 9 en 11. Volle-Evangeliegem.
(gem.eentr.): 4 hr. v.d. Brugge.
OUD-ADE - R.K. Kerk: zat. 7, zond. 8.30
én 10.30.
OUDE EN NIEUWE WETERING -
Herv. Gem.: 9.30 ds De Vree. Geref.
Kerk: 9.30 ds Jaspers Raalte, 6.30 ds
Bakker Amstelveen. R.K. kerk: zat. 7,
zond. 8, 9.30 en 11.30.
ROELOFARENDSVEEN - R.K. Ker
ken: P Banden zat. 7, zond. 8,9.30,11 en
12.15; M. Pres. zat. 7, zond. 8, 9.30 en 11
RIJNSATERWOUDE-Herv. Gem.: 9.30
ds De Leede Twijzelerheide, 7 ds De
Kruijf. Chr. Geref. Kerk: 5.30 dienst, 2.15
ds Bouw.
RIJNSBURG-Herv. Gem.: Grote Kerk
9.30 ds Quak Vianen, 5 ds v. Niel; Be-
thelkerk 9.15 ds v. Niel, 5 ds Van de Ban k
Ede, jeugddienst rrrmv "Rejoice" Delft.
Geref. Kerk: Petrakerk 9.30 en 5 ds
Damsma; Mar.kerk 9 30 en 5 dr. v. Oeve-
ren; Imm. kerk 9,10.30 en 5 ds Huisman.
Avondmaal. Geref. Kerk Vrijg10.45 en
7 ds Zomer, in herv. Bethelkerk. Chr.
Geref. Kerk: 9.30 en 5 ds De Joode.
Evang. Christengemeente (aula mavo):
10 br. Wijmenga. R.K. gemeenschap
(aula tuinb.school) zat. 7, zond. 10.30.
RIJPWETERING - R.K. kerk: zat. 7,
zond. 7.30, 9 en 10.30.
SASSENHEIM - Herv. Gem.: 9 hr.
Rouw Ouwerkerk, 10.30 ds v.d. Meer,
6.30 ds v Winterswijk Bennebroek. Ge
ref. Kerk: 10 ds v. Santen, 5 ds De Wit.
R.K. Kerk: zat. 7, zond. 8. 9.30 en 11
TER AAR - Herv. Gem.: 9.30 en 6.30 ds
Lindenburg, avondmaal. Geref. Kerk:
9.30 en 6.30 ds Bezemer, avondmaal.
R.K. kerk: dorp zond. 9 en 12; Langeraar
zat. 7, zond. 8.30, 10 en 11.30.
VALKENBURG - Herv. Gem.: 10 ds
Overgaauw, 6.30 ds Gebraad Katwijk.
Geref. Kerk: 9.30 ds De Raadt, 6.30 ds v
Halsema. Geref. Kerk Vrijg.: 9 ds Zand
bergen, 5 ds Hoff.
VOORHOUT - Herv. Gem.: 10 ds Bro
kerhof. R.K. kerk: zat. 7, zond. 9,10.30 en
11.45.
VOORSCHOTEN - Herv. Gem.: Dorps
kerk 10 mevr. ds Visser te Leiderdorp, 7
ds v.d. Schoot; Hulp en H. 10 ds Ver-
heule; aula NH 9.30 ds v.d. Schoot: Ark
10 jongerendienst. Geref. Kejlc'O.SO ds
De Zwart, 10.30 ds De Zeeuw, avond
maal, 5 ds De Zeeuw. Geref.'Kerk Vrijg.:
10 en 5 ds Heemskerk. R.K. Kerken:
Laur. kerk zat. 7, zond. 10 en 11.30; M.
Godskerk zat. 7, zond. 8.30 en 10.30.
WADDINXVEEN - Herv. Gem.: Be
thelkerk 9 ds Verboom. 5 kand. v. Har
ten. 10.30 ds Van 't Veld, Ede, 6.30 ds
Verboom; Imm.kerk 10 en 5 ds Hulst.
Geref. Kerk: Kr.kerk 10 ds v.d. Berg, 5 ds
v.d. Heiden.Zwammerdam; Ontm.kerk
10,ds Pol Veenendaal, 5 ds v.d. Berg. Chr.
Afgesch. Gem.: 9.30 en 5 ds Verloop.
Volle Evang. Gem. (Lindengaarde 17a):
9.30. Remonstr. Gem.: 10 streekdienstin
Nieuwkoop. R.K. Kerk: Viktor 10;
Ontm.kerk 8.30 en 11.45.
WARMOND - Herv. Gem.: 10 ds Den
Tonkelaar. R.K. Kerk: zat. 7, zond. 8.30,
10 en 11.30.
WASSENAAR-Herv. Gem.: Dorpskerk
10 ds Steenstra, avond maal, 4.30 ds Tuk
ker, 7 ds Steenstra, opendeurdienst;
Kievietkerk 10 ds Wiersma, avondmaal;
Messiaskerk 10 ds Van Zanten; Dorps
centrum 9.30 kand. Wijnhorst. Geref.
Kerk: 10 ds v.d. Meulen, 7 zie Dorpskerk,
Zuid 10 en 5 ds v.d. Kamp. Ned. Prot.
Bond: 10.30 ds Zuurdeeg Maarssen.
WOUBRUGGE - Herv. Gem.: 9.30 en
6 30 ds Blenk. Geref. Kerk: 9.30 en 6.30
ds Hartkamp te Alphen. Ned. Prot.
Bond: ds Cadee Maassluis. 11.30 in herv.
kerk Nieuwveen. R.K. Kerk: zat. 7, zond.
10.
ZEVENHOVEN - Herv. Gem.: 9.30 ds
Nicolai. Geref. Kerk: 9.30 ds Schreuder
Oudewater, 7 ds Dijkstra Boskoop. R.K.
Kerk: zat. 7, zond. 9 en 10.45.
ZOETERWOUDE - Herv. Gem.: 10 ds
Schoch. R.K. Kerken: Janskerk zat. 7,
zond. 9.30; Chr. Dienaarkerk zat. 7, zond.
8.30,10 en 11.30; Meerburg (Rijndijk) zat.
7, zond. 10, 12 en 6.
ZWAMMERDAM - Herv. Gem.: 10 en
6 30 ds Mostert, avondmaal. Geref. Kerk.
10 ds Los, 6.30 ds v.d. Heiden.