Al het verboder ie mag, lis het maar verb orgen bli jft IN SAOEDI-ARABIE Maja de bij De vuile sloot k a M De koffiepot en de suikerpot ZATERDAG 7 OKTOBER 1978 «asr, J (Van een speciale medewerker) DJEDDAH - De supermarkt is in èèn woord prachtig: marmeren vloerende levensmiddelen keu rig en kraakhelder opgetastde gangpaden zo breeddat er een auto in zou passen. De tempera tuur door de airconditioning zo laag, dat sommige bezoekers een wollen sjaal nodig hebben. Een gigantische supermarkt, badend in het neonlicht. Het enige dat er aan herinnert dat dit Saoedi- Arabié is. zijn de Saoedi's die de boodschappenwagen^ es voort- Hij duwt, gekleed in de schitteren de kledij die haast te waardig lij Kt voor het boodschappen doen. Zij loopt, gehuld in on doorzichtige zwarte sluiers, ach ter hem aan. Iedereen kan kopen wat zijn hartje begeert. Alleen moet je wel een grote zak geld bij je hebben. Het grootste deel van het assortiment van de supermarkt lijkt te zijn af gestemd op buitenlanders. Er zijn bijvoorbeeld wel tien soorten hondevoedsel te krijgen. En dat terwijl geen Arabier in dit land een dergelijk dier in huis wil hebben. Een hond is net zo „on rein" als de linkerhand. Allemaal „dogfood" uit de Verenigde Sta ten. nog steeds de grootste leve rancier van Saoedi-Arabië. Bui tenlanders mogen hun honden wel invoeren, maar met je hondje gaan wandelen is er niet bij. Je loopt kans, dat je dan met een overleden huisdier thuiskomt. In een van de steden in het binnen land schijnt de politie honden di rect dood te schieten, zelfs als ze aan de lijn lopen. Pijnlijk De diepvriesafdeling is al even gi gantisch en alles wat de wereld maar in te vriezen heeft, is te koop. Het is de vraag of de hier winkelende buitenlanders het thuis beter naar hun zin kunnen hebben. Maar pijnlijk ontbreekt de drankafdeling. Het woord „whisky" is een vloek in dit land, dat zich er op beroemt de regels van de Islam tot in de finesses na te leven. Niet ver van Djeddah ligt Mekka, het beroemde pel grimsoord, waar de profeet Mo hammed eens opstond om de heilige leer te verkondigen. De Saoedi's willen zelfs de grond, waar Hij ooit vertoefde niet be zoedelen met de artikelen die verklaard zijn tot „uit den boze" Vandaar dat ook buitenlanders niet wordt toegestaan alcoholica in bezit te hebben, en zeker niet te nuttigen. Maar er is drank in overvloed. Raadselachtig, gezien het fana tisme waarmee de douane de kof fers van de reizigers doorzoekt. En wee de ongelovige die ook maar èèn druppel gedistilleerd in zijn bezit heeft. Al bij enkele fles sen kan een verblijf achter slot en grendel volgen en vervolgens uitwijzing. De wet, die bijna vol ledig is gebaseerd op de gods dienstige voorschriften, wordt krachtig nageleefd. Dat het drinken van een borrel toch tot de mogelijkheden blijft beho ren, is te danken aan de welig bloeiende zwarte handel. Een lu cratieve nering, want een fles whisky kost „zwart" ongeveer vierhonderd gulden. Nu verdie nen de meeste buitenlanders wel goed in dit land, maar ze moeten wel érg ruim in hun slappe was zitten, als ze een glaasje willen blijven drinken. In de meeste gezinnen wordt op alle mogelijke manieren „wijn" ge maakt. Onder moeilijke omstan digheden blijkt bijna alles tot gis ting te kunnen overgaan. Ik ken iemand die een aanvaardbaar drankje maakt van vruchtesap. waarin wat bakkersgist wordt gedaan. Dat zijn ingrediënten die je hier gewoon in de supermarkt kunt krijgen. De zwarte drankhandel moet het echt niet alleen van buitenlandse klanten hebben. De Saoedi's zijn, ondanks de strenge geboden die de godsdienst hun oplegt, niet allemaal in staat weerstand te bieden aan de duivelse drank. In het vliegtuig naar het heilige moederland blijken zij ook heel wat geestrijke vloeistoffen te drinken. „Ze komen wankelend de vliegtuigtrap af', gnuift een buitenlander. Er zouden zelfs speciale trips georganiseerd worden naar omringende Arabi sche staten, waar drank in over vloed is. Buiten het eigen land mag alles, maar ook leden van de Saoedische high society be schikken soms over een huis- bar. Dat is echter allemaal aan de waar neming onttrokken van de zeer rigoureus optredende politie. Die staat gauw klaar met de wapen stok om overtreders van de ge boden hun wandaden in te pepe ren. Dat leidt soms tot tragi-ko- mische situaties, zoals het geval van de eenvoudige arbeider die een grote lege doos had gevonden op de vuilnisbelt en die boven zijn hoofd hield tegen de zonne hitte. Op de doos stond met grote letters het whisky merk „Johnny Walker". De man, die waar schijnlijk niet eens kon lezen, werd hevig afgetuigd. Geen bioscoop Films mogen ook niet vertoond worden, wel op televisie, maar bioscopen zijn nog steeds uitvin dingen van de baarlijke duivel zelf. Vandaar het pijnlijke gemis van cinema's in de Saoedische steden en het ontbreken van theaters die eveneens taboe zijn. Maar ook hiervoor geldt, dat wie de weg kent, zelfs in dit streng geregeerde land. aan zijn cine fiele trekken kan komen. Insi ders in Djeddah wéten waar het gebouw staat, waarin na het ope nen van die-en-die deur, het pas seren van enkele gordijnen, het vertrek gevonden wordt waar het verbodene op het witte doek te het ministerie van voorlichting, een van de twintig ministeries die het land kent. Hierin is onder meer een lijst opgenomen van ar tikelen die beslist niet ingevoerd mogen worden. Varkensvlees, worst, voorbehoedmiddelen. Maar in de drugstore kun je, als je de weg eenmaal weet, toch „de pil" kopen of condooms. Ze lig gen zo opgesteld dat de Saoedi zich er niet aan zal storen. Als de schande maar bedekt wordt, luidt het parool. „Arabieren zijn pathologisch be vreesd voor onkuisheid", staat in een Nederlands boek. Dat zou de verklaring zijn voor de steeds ruimvallende kleding bij mannen en vrouwen, die alle lichaams delen zo veel mogelijk verhult. Vrouwen moeten zich trouwens tot in het absurde bedekken, ge zicht en handen van de echt Sa oedische dames zijn nooit te zien. Porno is dan ook de uiterste be zoedeling van zeden en wet en nergens is dan ook een onfris boekje of plaatje te vinden. Nou ja nergens... Zij die zeer ver trouwde kennissen hebben on der de wat hoger ontwikkelde en beter gesitueerde Saoedi's ver halen van de collecties harde pornofilms, achter de veilige mu ren van de woningen. Een Ara bier in Amman, de Jordaanse hoofdstad die maar twee uur vliegen van Djeddah af ligt. ver telt trouwens dat een zaken vriend schatrijk is geworden van de levering van Deense porno- rolprenten aan Saoedische afne mers. Hij vraagt er vier keer de prijs voor die hijzelf moet betalen en de films worden grif afgeno- Lange tenen Wat niet weet wat niet deert, of zo als een Arabisch spreekwoord het treffend weet te zeggen: „Een verborgen zonde is voor twee derde vergeven". En dr. Sania Hamady, een Arabische, en auto riteit op het gebied van de psy chologie van haar volk, zegt: Een binnenplaats in Djeddah met historische gebouwen waar ooit de Turkse overheersers hebben gewoond. Deze huizen worden binnenkort met de grond gelijk gemaakt voor flats. „Schande moet vermeden wor den; als dat niet lukt, moet die verborgen worden. Als schande echter bekend raakt, moet er ge wroken worden. Ten koste van alles moet de eer gered worden". De tenen zijn hier dan ook lang. Dat er inderdaad gauw op getrapt kan worden in dit land, maken veel buitenlanders tot hun scha de err schande mee. Onder meer een groep van tien Amerikaanse technici van de vliegtuigfabriek Lockheed. Begin dit jaar compo neerden ze in een lollige bui en kele liedjes die ze in grenzeloze onbezonnenheid op de band zet ten. In de liedjes, op Beatles-me lodieën, werd de Saoedische sa menleving op ondubbelzinnige wijze op de hak genomen. Zoals het lied, waarin de Saoedische jongeren worden voorgesteld als autogekken, die eens een avondje uit racen gingen: „I'm gonna crash mv Toyota tonight..." (Vanavond ga ik m'n Toyota in de prak rijden). Het bandje bleek zo'n succes te hebben in de Amerikaanss sa menleving in het land, dat het vele malen gekopieerd werd en uiteindelijk in handen van de po litie terecht kwam. De tien zan gers werden zonder vorm van proces in de gevangenis gezet en konden even later voorgoed de Saoedische bodem verlaten. Zo vergaat het vreemdelingen die de eer van hun gastheren door het slijk halen. Deze houding voert ook tot een streng optreden van de censor. Die staat niet toe dat er publika- ties hetland binnen komen die op enige wijze land, volk of het ko ningshuis in diskrediet zouden kunnen brengen. Een nummer van Time, gekocht in een van de zeer schaarse boekhandels van Djeddah, vertoont dan ook een zwarte balk in de tekst. Op die plaats komt een passage voor die het Saoedische volk kennelijk onthouden moet worden. Via een Amerikaanse kennis die een on geschonden blad uit de VS krijgt toegestuurd blijkt in de passage te worden gerept van het feit, dat eigenlijk niet koning Chaled re geert, maar kroonprins Fahd. Dat blijkt heiligschennis te zijn. Bo vendien is een hele pagina uit het blad gescheurd, waarin over de zwarte drankhandel wordt ge schreven. Sloppenwijk Er verschijnen redelijk veel kran ten en tijdschriften in het land. In het Arabisch, maar er zijn ook twéé Engelstalige periodieken. Die hebben allemaal gemeen dat ze uitsluitend over controversiële zaken in het buitenland schrij ven. In eigen land gaat alles naar wens, de economische ontwik keling wordt juichend beschre ven. Hier een fabriek geopend en daar komt het zoveelste blok flats klaar. Bezijden de waarheid is het niet, want de snelle ontwikkeling van het woestijnland is geen Ara bisch sprookje. Alleen gebeurt er zo veel meen afgrijselijke onge lukken bijvoorbeeld. Gevolg van het chaotische verkeer, dat zich van alle verkeersregels niets aan trekt, of er moet politie in de buurt zijn. Maar de regel is dat iedereen zo hard mogelijk door het rode stoplicht rijdt. Geen auto zonder forse deuken. Maar in de kranten verschijnt nooit iets over te betreuren slachtoffers. Ook ontbreken kritische reportages over de ellendige armoe in de sloppenwijk Quarantina, vlak bij de gemeentelijke vuilnisbelt. Daar wonen de minst bedeelde Saoedi's die in de regel zeer don ker gekleurd zijn: afstammelin gen van de voormalige sla- Wél een reportage van Clare Kent, kennelijk een Engelstalige jour nalist die door de redactie van „Arab News" is ingehuurd om uitsluitend over het goede der aarde te berichten. Hij is weer eens in een restaurant geweest, alwaar het eten heerlijk overda dig en niet duur was. Eindeloze beschrijving, tot het toetje toe, terwijl de waterpijp hem ook heeft gesmaakt. Interviews met belangrijke minis ters zijn zeer schaars en nooit kri tisch. En ministers zullen wel uitkijken om krachtige uitspra ken te doen. Wie eenmaal een vooraanstaande positie heeft in genomen doet er goed aan zijn te vredenheid te tonen. De dag is nog ver dat Clare Kent, of wel licht een onverschrokken Saoe dische journalist, durft te vragen waarom al die kolossale paleizen gebouwd worden, terwijl het volk geen woningen heeft. Een kennis laat het huis van de assis tent van minister Yamani zien: een complex haast, met een pa radijselijke tuin. Geen menselij ke ziel te bekennen, ook niet in het diepblauwe zwembad. „Na tuurlijk niet", zegt mijn kennis, „dit is dan ook z'n buiten huis". Er was eens een schone sloot waarin veel eenden en Toen zag een eend een raar ding liggen. Het is een matras zei een andere eend. En alle een den kwamen eraan met open mond. Toen kwam er een inktvis uit het water en die zei: "Moetje bij ons eens onder water kijken" En alle eenden en zwanen keken onder water. Daarna zwommen alle vissen naar een plekje in de sloot naar een plekje waar het nog schoon was. Toen gebeurde er iets vreemds in de sloot waar het vuil was. Al het vuil werd er uit gehaald en ze voerden metingen uit. En alle vissen, eenden en zwanen kwamen weer terug en ze riepen: "Hoi, hoi onze sloot is weer schoon" Jan Vroonhof, (5 jaar) Lokhorst 13, Leiderdorp. (Verhaal opgetekend door zijn moeder) Klepperdoos is weer terug Hoera! "De Klepperdoos" is weer terug. Met verhalen, mop pen, tekeningen, enz. Elke za terdag op deze plek in de krant. Maak jij ook eens wat? ksï S-U-£R,U<«?; II k t w j /-i-~ Vk Astrid Guns en Henk de Kat Kitty Wassenaar (8 jaar) Rooseveltstraat 12 Leiden Rob v.d. Berg (12 jaar) Atjehstraat 65 Leiden Er was eens een koffiepot. die ging wandelen door de kast. Hij kwam de suikerpot tegen en zei: "kom je morgen een kopje koffie drinken?" "Goed", zei de suikerpot. De koffiepot zei: "lekker weertje hè". Nou heel lekker weertje hier, zei hij. Wat wil je bij de koffie? Nou geef maar een koekje, zegt de suikerpot. Heb je dat wel? Ja hoor, dat heb ik wel, zegt de koffiepot. Lekker, zegt de suikerpot. Toen ze klaar waren, maakten ze één praatje. Uit Karin Moene, Albatrosstraat 11 Leiderdorp (8 jaar) Lisette van Duijn (5 jaar) Rijnsoever 177 Katwijk aan Zee

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1978 | | pagina 27