Al het verboder
ie mag,
lis
het maar verb
orgen bli
jft
IN SAOEDI-ARABIE
Maja de bij
De vuile sloot
k
a M
De koffiepot en de suikerpot
ZATERDAG 7 OKTOBER 1978
«asr, J
(Van een speciale medewerker)
DJEDDAH - De supermarkt is in
èèn woord prachtig: marmeren
vloerende levensmiddelen keu
rig en kraakhelder opgetastde
gangpaden zo breeddat er een
auto in zou passen. De tempera
tuur door de airconditioning zo
laag, dat sommige bezoekers een
wollen sjaal nodig hebben. Een
gigantische supermarkt, badend
in het neonlicht. Het enige dat er
aan herinnert dat dit Saoedi-
Arabié is. zijn de Saoedi's die de
boodschappenwagen^ es voort-
Hij duwt, gekleed in de schitteren
de kledij die haast te waardig
lij Kt voor het boodschappen
doen. Zij loopt, gehuld in on
doorzichtige zwarte sluiers, ach
ter hem aan.
Iedereen kan kopen wat zijn hartje
begeert. Alleen moet je wel een
grote zak geld bij je hebben. Het
grootste deel van het assortiment
van de supermarkt lijkt te zijn af
gestemd op buitenlanders. Er
zijn bijvoorbeeld wel tien soorten
hondevoedsel te krijgen. En dat
terwijl geen Arabier in dit land
een dergelijk dier in huis wil
hebben. Een hond is net zo „on
rein" als de linkerhand. Allemaal
„dogfood" uit de Verenigde Sta
ten. nog steeds de grootste leve
rancier van Saoedi-Arabië. Bui
tenlanders mogen hun honden
wel invoeren, maar met je hondje
gaan wandelen is er niet bij. Je
loopt kans, dat je dan met een
overleden huisdier thuiskomt. In
een van de steden in het binnen
land schijnt de politie honden di
rect dood te schieten, zelfs als ze
aan de lijn lopen.
Pijnlijk
De diepvriesafdeling is al even gi
gantisch en alles wat de wereld
maar in te vriezen heeft, is te
koop. Het is de vraag of de hier
winkelende buitenlanders het
thuis beter naar hun zin kunnen
hebben. Maar pijnlijk ontbreekt
de drankafdeling. Het woord
„whisky" is een vloek in dit land,
dat zich er op beroemt de regels
van de Islam tot in de finesses na
te leven. Niet ver van Djeddah
ligt Mekka, het beroemde pel
grimsoord, waar de profeet Mo
hammed eens opstond om de
heilige leer te verkondigen. De
Saoedi's willen zelfs de grond,
waar Hij ooit vertoefde niet be
zoedelen met de artikelen die
verklaard zijn tot „uit den boze"
Vandaar dat ook buitenlanders
niet wordt toegestaan alcoholica
in bezit te hebben, en zeker niet te
nuttigen.
Maar er is drank in overvloed.
Raadselachtig, gezien het fana
tisme waarmee de douane de kof
fers van de reizigers doorzoekt.
En wee de ongelovige die ook
maar èèn druppel gedistilleerd in
zijn bezit heeft. Al bij enkele fles
sen kan een verblijf achter slot en
grendel volgen en vervolgens
uitwijzing. De wet, die bijna vol
ledig is gebaseerd op de gods
dienstige voorschriften, wordt
krachtig nageleefd.
Dat het drinken van een borrel toch
tot de mogelijkheden blijft beho
ren, is te danken aan de welig
bloeiende zwarte handel. Een lu
cratieve nering, want een fles
whisky kost „zwart" ongeveer
vierhonderd gulden. Nu verdie
nen de meeste buitenlanders wel
goed in dit land, maar ze moeten
wel érg ruim in hun slappe was
zitten, als ze een glaasje willen
blijven drinken.
In de meeste gezinnen wordt op alle
mogelijke manieren „wijn" ge
maakt. Onder moeilijke omstan
digheden blijkt bijna alles tot gis
ting te kunnen overgaan. Ik ken
iemand die een aanvaardbaar
drankje maakt van vruchtesap.
waarin wat bakkersgist wordt
gedaan. Dat zijn ingrediënten die
je hier gewoon in de supermarkt
kunt krijgen.
De zwarte drankhandel moet het
echt niet alleen van buitenlandse
klanten hebben. De Saoedi's zijn,
ondanks de strenge geboden die
de godsdienst hun oplegt, niet
allemaal in staat weerstand te
bieden aan de duivelse drank. In
het vliegtuig naar het heilige
moederland blijken zij ook heel
wat geestrijke vloeistoffen te
drinken. „Ze komen wankelend
de vliegtuigtrap af', gnuift een
buitenlander. Er zouden zelfs
speciale trips georganiseerd
worden naar omringende Arabi
sche staten, waar drank in over
vloed is. Buiten het eigen land
mag alles, maar ook leden van de
Saoedische high society be
schikken soms over een huis-
bar.
Dat is echter allemaal aan de waar
neming onttrokken van de zeer
rigoureus optredende politie. Die
staat gauw klaar met de wapen
stok om overtreders van de ge
boden hun wandaden in te pepe
ren. Dat leidt soms tot tragi-ko-
mische situaties, zoals het geval
van de eenvoudige arbeider die
een grote lege doos had gevonden
op de vuilnisbelt en die boven
zijn hoofd hield tegen de zonne
hitte. Op de doos stond met grote
letters het whisky merk „Johnny
Walker". De man, die waar
schijnlijk niet eens kon lezen,
werd hevig afgetuigd.
Geen bioscoop
Films mogen ook niet vertoond
worden, wel op televisie, maar
bioscopen zijn nog steeds uitvin
dingen van de baarlijke duivel
zelf. Vandaar het pijnlijke gemis
van cinema's in de Saoedische
steden en het ontbreken van
theaters die eveneens taboe zijn.
Maar ook hiervoor geldt, dat wie
de weg kent, zelfs in dit streng
geregeerde land. aan zijn cine
fiele trekken kan komen. Insi
ders in Djeddah wéten waar het
gebouw staat, waarin na het ope
nen van die-en-die deur, het pas
seren van enkele gordijnen, het
vertrek gevonden wordt waar het
verbodene op het witte doek te
het ministerie van voorlichting,
een van de twintig ministeries die
het land kent. Hierin is onder
meer een lijst opgenomen van ar
tikelen die beslist niet ingevoerd
mogen worden. Varkensvlees,
worst, voorbehoedmiddelen.
Maar in de drugstore kun je, als je
de weg eenmaal weet, toch „de
pil" kopen of condooms. Ze lig
gen zo opgesteld dat de Saoedi
zich er niet aan zal storen. Als de
schande maar bedekt wordt,
luidt het parool.
„Arabieren zijn pathologisch be
vreesd voor onkuisheid", staat in
een Nederlands boek. Dat zou de
verklaring zijn voor de steeds
ruimvallende kleding bij mannen
en vrouwen, die alle lichaams
delen zo veel mogelijk verhult.
Vrouwen moeten zich trouwens
tot in het absurde bedekken, ge
zicht en handen van de echt Sa
oedische dames zijn nooit te zien.
Porno is dan ook de uiterste be
zoedeling van zeden en wet en
nergens is dan ook een onfris
boekje of plaatje te vinden. Nou
ja nergens... Zij die zeer ver
trouwde kennissen hebben on
der de wat hoger ontwikkelde en
beter gesitueerde Saoedi's ver
halen van de collecties harde
pornofilms, achter de veilige mu
ren van de woningen. Een Ara
bier in Amman, de Jordaanse
hoofdstad die maar twee uur
vliegen van Djeddah af ligt. ver
telt trouwens dat een zaken
vriend schatrijk is geworden van
de levering van Deense porno-
rolprenten aan Saoedische afne
mers. Hij vraagt er vier keer de
prijs voor die hijzelf moet betalen
en de films worden grif afgeno-
Lange tenen
Wat niet weet wat niet deert, of zo
als een Arabisch spreekwoord
het treffend weet te zeggen: „Een
verborgen zonde is voor twee
derde vergeven". En dr. Sania
Hamady, een Arabische, en auto
riteit op het gebied van de psy
chologie van haar volk, zegt:
Een binnenplaats in Djeddah met historische gebouwen waar ooit de Turkse overheersers hebben gewoond.
Deze huizen worden binnenkort met de grond gelijk gemaakt voor flats.
„Schande moet vermeden wor
den; als dat niet lukt, moet die
verborgen worden. Als schande
echter bekend raakt, moet er ge
wroken worden. Ten koste van
alles moet de eer gered worden".
De tenen zijn hier dan ook
lang.
Dat er inderdaad gauw op getrapt
kan worden in dit land, maken
veel buitenlanders tot hun scha
de err schande mee. Onder meer
een groep van tien Amerikaanse
technici van de vliegtuigfabriek
Lockheed. Begin dit jaar compo
neerden ze in een lollige bui en
kele liedjes die ze in grenzeloze
onbezonnenheid op de band zet
ten. In de liedjes, op Beatles-me
lodieën, werd de Saoedische sa
menleving op ondubbelzinnige
wijze op de hak genomen. Zoals
het lied, waarin de Saoedische
jongeren worden voorgesteld als
autogekken, die eens een avondje
uit racen gingen: „I'm gonna
crash mv Toyota tonight..."
(Vanavond ga ik m'n Toyota in de
prak rijden).
Het bandje bleek zo'n succes te
hebben in de Amerikaanss sa
menleving in het land, dat het
vele malen gekopieerd werd en
uiteindelijk in handen van de po
litie terecht kwam. De tien zan
gers werden zonder vorm van
proces in de gevangenis gezet en
konden even later voorgoed de
Saoedische bodem verlaten. Zo
vergaat het vreemdelingen die de
eer van hun gastheren door het
slijk halen.
Deze houding voert ook tot een
streng optreden van de censor.
Die staat niet toe dat er publika-
ties hetland binnen komen die op
enige wijze land, volk of het ko
ningshuis in diskrediet zouden
kunnen brengen. Een nummer
van Time, gekocht in een van de
zeer schaarse boekhandels van
Djeddah, vertoont dan ook een
zwarte balk in de tekst. Op die
plaats komt een passage voor die
het Saoedische volk kennelijk
onthouden moet worden. Via een
Amerikaanse kennis die een on
geschonden blad uit de VS krijgt
toegestuurd blijkt in de passage
te worden gerept van het feit, dat
eigenlijk niet koning Chaled re
geert, maar kroonprins Fahd. Dat
blijkt heiligschennis te zijn. Bo
vendien is een hele pagina uit het
blad gescheurd, waarin over de
zwarte drankhandel wordt ge
schreven.
Sloppenwijk
Er verschijnen redelijk veel kran
ten en tijdschriften in het land. In
het Arabisch, maar er zijn ook
twéé Engelstalige periodieken.
Die hebben allemaal gemeen dat
ze uitsluitend over controversiële
zaken in het buitenland schrij
ven. In eigen land gaat alles naar
wens, de economische ontwik
keling wordt juichend beschre
ven. Hier een fabriek geopend en
daar komt het zoveelste blok flats
klaar. Bezijden de waarheid is het
niet, want de snelle ontwikkeling
van het woestijnland is geen Ara
bisch sprookje. Alleen gebeurt er
zo veel meen afgrijselijke onge
lukken bijvoorbeeld. Gevolg van
het chaotische verkeer, dat zich
van alle verkeersregels niets aan
trekt, of er moet politie in de
buurt zijn. Maar de regel is dat
iedereen zo hard mogelijk door
het rode stoplicht rijdt. Geen auto
zonder forse deuken. Maar in de
kranten verschijnt nooit iets over
te betreuren slachtoffers. Ook
ontbreken kritische reportages
over de ellendige armoe in de
sloppenwijk Quarantina, vlak bij
de gemeentelijke vuilnisbelt.
Daar wonen de minst bedeelde
Saoedi's die in de regel zeer don
ker gekleurd zijn: afstammelin
gen van de voormalige sla-
Wél een reportage van Clare Kent,
kennelijk een Engelstalige jour
nalist die door de redactie van
„Arab News" is ingehuurd om
uitsluitend over het goede der
aarde te berichten. Hij is weer
eens in een restaurant geweest,
alwaar het eten heerlijk overda
dig en niet duur was. Eindeloze
beschrijving, tot het toetje toe,
terwijl de waterpijp hem ook
heeft gesmaakt.
Interviews met belangrijke minis
ters zijn zeer schaars en nooit kri
tisch. En ministers zullen wel
uitkijken om krachtige uitspra
ken te doen. Wie eenmaal een
vooraanstaande positie heeft in
genomen doet er goed aan zijn te
vredenheid te tonen. De dag is
nog ver dat Clare Kent, of wel
licht een onverschrokken Saoe
dische journalist, durft te vragen
waarom al die kolossale paleizen
gebouwd worden, terwijl het
volk geen woningen heeft. Een
kennis laat het huis van de assis
tent van minister Yamani zien:
een complex haast, met een pa
radijselijke tuin. Geen menselij
ke ziel te bekennen, ook niet in
het diepblauwe zwembad. „Na
tuurlijk niet", zegt mijn kennis,
„dit is dan ook z'n buiten
huis".
Er was eens een schone sloot waarin veel eenden en
Toen zag een eend een raar ding liggen.
Het is een matras zei een andere eend. En alle een
den kwamen eraan met open mond.
Toen kwam er een inktvis uit het water en die zei:
"Moetje bij ons eens onder water kijken"
En alle eenden en zwanen keken onder water.
Daarna zwommen alle vissen naar een plekje in de
sloot naar een plekje waar het nog schoon was.
Toen gebeurde er iets vreemds in de sloot waar het
vuil was. Al het vuil werd er uit gehaald en ze
voerden metingen uit.
En alle vissen, eenden en zwanen kwamen weer
terug en ze riepen: "Hoi, hoi onze sloot is weer
schoon"
Jan Vroonhof, (5 jaar)
Lokhorst 13, Leiderdorp.
(Verhaal opgetekend door zijn moeder)
Klepperdoos
is weer terug
Hoera! "De Klepperdoos" is
weer terug. Met verhalen, mop
pen, tekeningen, enz. Elke za
terdag op deze plek in de krant.
Maak jij ook eens wat?
ksï S-U-£R,U<«?;
II
k t w j /-i-~
Vk
Astrid Guns
en
Henk de Kat
Kitty Wassenaar
(8 jaar)
Rooseveltstraat 12
Leiden
Rob v.d. Berg
(12 jaar)
Atjehstraat 65
Leiden
Er was eens een koffiepot.
die ging wandelen door de kast.
Hij kwam de suikerpot tegen en zei:
"kom je morgen een kopje koffie drinken?"
"Goed", zei de suikerpot.
De koffiepot zei: "lekker weertje hè".
Nou heel lekker weertje hier, zei hij.
Wat wil je bij de koffie?
Nou geef maar een koekje, zegt de suikerpot.
Heb je dat wel?
Ja hoor, dat heb ik wel, zegt de koffiepot.
Lekker, zegt de suikerpot.
Toen ze klaar waren, maakten ze één praatje.
Uit Karin Moene,
Albatrosstraat 11
Leiderdorp
(8 jaar)
Lisette van Duijn
(5 jaar)
Rijnsoever 177
Katwijk aan Zee