VS EISEN ZELFBEHEERSING Carter stuurt boodschap in Assad Moskou Burgers slachtoffer van oorlog zonder winnaars Rote Dagmar' veroordeeld drie jaar gevangenis tot Vijf Westerse ministers naar Zuid-Afrika REAGEERBUISBABY IN INDIA Zweedse regering struikelt over kern centrales Senaat keurt Spaanse grondwet goed VRIJDAG 6 OKTOBER 1978 BEIROET (Reuter) - In mankracht en ma terieel sterk overtroffen door de Syrische troepen compenseren de christenmilities in Libanon dit door een beter moreel en grotere bedrevenheid in guerrillastrijd in een oorlog die volgens westelijke mili taire deskundigen door geen van beide partijen kan worden gewonnen. Beide zijden zijn verwikkeld in een stati sche uitputtingsslag die geen aanwij zing biedt voor het opleveren van een duidelijke winnaar en waarin de enige verliezers de duizenden burgers zijn die gevangen zitten in het dodelijke kruis- "De Syriërs kunnen de straten niet in hun macht krijgen zonder zware verliezen toe te brengenen de christeneii zijn niet sterk genoeg om de Syriërs te verdrijven - het is een impasse", aldus een westelijke deskundige De milities, die het leeuwedeel van hun steun krijgen van de maronitisch-chris- ten gemeenschap, vinden dat zij een be vrijdingsoorlog strijden tegen een bezet tingsleger. De Syriërs, die deel uitmaken van een Ara bische vredesmacht, zeggen dat zij de re gering helpen vechten tegen wat zij be schouwen als een troep door Israël ge steunde gangsters die een rechtse chris ten-heerschappij over hun islamitische buren in Libanon willen vestigen. Beide partijen hebben taaie, goed opgelei de soldaten maar met verschillende ach tergronden. Tot de Syrische troepen behoren veteranen die in de oktober-oorlog van 1973 in de Golan vochten maar die geen ervaring hebben in straatgevechten De milities daarentegen bestaan uil man nen die in de burgeroorlog van 1975-1976 ervaring opdeden in guerrillastrijd te gen de Palestijnen en hun links-Libaiiese bondgenoten. De sterkte van de Arabische vredesmacht werd door de Arabische Liga vastgesteld op 30.000 man, van wie de meesten Sy riërs zijn. Maar westelijke kringen- schatten dat de in de afgelopen zes weken aangevoerde versterkingen de omvang van het Syrische détachement gebracht hebben op 31.000 man. De milities zeggen dat zij met veel residtaat op afstand bediende anti-tankraketten van Frans-Duitse makelijk hebben ge bruikt waardoor in een furieuze strijd om de macht over twee strategische bruggen aan de oostelijke rand van Bei roet acht tanks werden uitgeschakeld. De christenmilities moesten het, behalve van hun beperkte artilleriein grote ma te hebben van hun traditionele wapens - draagbare door raketten aangedraven granaten, zware machinegeweren en Amerkaanse M-16-aanvalswapens. Hun superioriteit in straatgevechten stoelt op een hoog organisatiepeil. De "part time"-soldaten werken met een doelma tig systeem dat hun de verantwoorde lijkheid geeft voor eén straat of één blok in hun eigen buurt. Deze zeer goede ken nis van het terrein biedt bij de strijd in een stad een duidelijk voordeel. Westelijke deskundigen deelden mee dat het artilleriegebruik door de militie- aanzienlijk verbeterd was se dert het einde van de burgeroorlogDat was voornamelijk het gevolg van de dis crete maar intensieve training op het ge bied van elektronische geleidesyslemen in Israël. Ook trekken zij voordeel uit de flexibiliteit van hun tactiek in vergelijking met de Syriërs die strikt vasthouden aan de Sowjet-strategie die zij uil de boeken op hun militaire academies leren. Voor de milities ligt, los van hun militaire vaardigheid, hun belangrijkste plus punt wellicht op het psychologische vlak. In tegenstelling tot de Syriërs die ver wikkeld zijn in een uitputtingsoorlog in een vreemd land,zijn de christenen vast besloten door te zetten in wat zij be schouwen als een strijd op leven en dood ter verdediging van hun land. STOCKHOLM (GPD) - De Zweed se drie-partijencoalitie is uiteen gevallen. Deze regering won de laatste verkiezingen op een pro gramma dat gericht was tegen de ontwikkeling van kernenergie. Maar op dit moment draaien er al zes kerncentrales in Zweden, terwijl conservatieven, liberalen en de industrie de Centrumpartij van premier Faelldin ertoe pro beerden te dwingen nog vier cen trales op gang te brengen. Dé kiezers, die een afwikkeling van het kernenergieprogramma was beloofd, voelden zich danig be drogen door premier Faelldin, die nu het ontslag van zijn kabi net heeft ingediend. Voorlopig zal het kabinet nog als interim- regering doorgaan, terwijl onder tussen een kabinetsformateur moet worden benoemd. Het grote struikelblok - een prach tig excuus voor de Centrumpartij om de bouw van nieuwe centra les te vertragen - is het probleem van de verwerking van het radioactieve afval. Men heeft tientallen proefboringen voorge steld tot op een diepte van 500 meter om na te gaan of dit ge vaarlijke afval daar zou kunnen worden opgeslagen. Ironisch ge noeg heeft men het oplossen van de moeilijkheden rond dit vraag stuk overgedragen aan de Staats raad voor Energie, die een groot meerderheidsbelang heeft in de kerncentrales. In de oppositie en tijdens de ver kiezingscampagne eiste Faelldin met zijn Centrumpartij stopzet ting van de produktie van kern energie in Zweden en sluiting van de zes bestaande centrales. Door nu, na oneindig veel com promissen en onderhandelingen die weken in beslag hebben ge nomen, af te treden, weet hij tenminse nog een deel van ge zicht en zijn populariteit te red den. Welke nieuwe energiepolitiek nu wordt voorgesteld, is vooralsnog onduidelijk. Liberalen, sociaal democraten en conservatieven blijven aandringen op uitbrei ding van het aantal kerncentrales tot elf. „Eerlijk gezegd voel ik me wel opgelucht", verklaarde ex- premier Faelldin gisteravond tij dens een persconferentie. „Gro tendeels hebben we binnen de Centrumpartij in elk geval woord weten te houden. Uit de opiniepeilingen blijkt dat de kiezers het helemaal niet met hem eens zijn. Zouden er mo menteel verkiezingen worden gehouden, dan zouden de sociaal democraten met hun 48 procent van de stemmen zonder meer het pleit winnen. Faelldin, die een referendum voor stelde - wat niet door de coalitie partners is geaccepteerd - is nu de grote verliezer. De nieuwe formateur wordt waarschijnlijk Ula Ullsten, de leider van de libe rale volkspartij, die naar ver wachting gewoon doorgaat met de ontwikkeling vt kerncentrales. NEW YORK/BEIROET/JERUZALEM (Reuter/AFP/DPA) - Amerika heeft bij Israël aangedrongen op uiterste zelfbeheersing om zich niet te mengen in de gevechten in Libanon. Hoewel een officiële Israëlische bevestiging niet kon worden verkregen, verluidde gisteren in Jeru zalem dat Israël tegenover Syrië met een interventie heeft gedreigd als de Syrische acties tegen de christenen in Beiroet niet worden beëindigd. Gisteravond namen Israëlische ka nonneerboten de moslim-wijk Ramlet el-Beida onder vuur. Men legde er in Beiroet de nadruk op dat de Syrische batterijen in het betrokken gebied niet hebben geschoten. Alleen de Palestijnse artilleristen hadden het vuur ge opend. Tijdens de beschieting vanuit zee stelden talrijke zwaar bewapende, maar nerveuze, Pa lestijnse guerrillastrijders con- trölepunten in langs de kustweg Iedere automobilist werd naar zijn identiteitspapieren gevraagd en kreeg opdracht zijn lichten te doven. Het gehele gebied was in duisternis gehuld, omdat Beiroet als gevolg van de gevechten zon der stroom zit. De Israëlische ra dio en televisie gaven gister avond zonder commentaar het bericht dat "onbekende schepen een westelijke wijk van Beiroet' hadden bestookt. Waarschuwing De Amerikaanse minister van bui tenlandse zaken Cyrus Vance zei gisteren in een televisiepro gramma: "We zijn dagelijks in contact met de Israëli's over deze kwestie, adviseren terughou dendheid, dringen aan op zelfbe heersing, en tot nu toe is dit suc cesvol geweest. Naarmate de ge vechten voortduren maakt dit het probleem duidelijk nog ingewik kelder maar we blijven aandrin gen op zelfbeheersing van de Is raëli's en van alle anderen die er bij betrokken zijn". Op een vraag of een Israëlische interventie in Libanon het vredesproces dat in Camp David begon, in gevaar kan brengen, antwoordde Vance: "De interventie van de Israëli's zou natuurlijk de situ'atie zeer inge wikkeld maken, maar ik wil niet de veronderstelling uitspreken dat dit gaat gebeuren" Terwijl de zware gevechten in Bei roet zich gisteren uitbreidden tot in de bergen, ten noordoosten van de stad, heeft de christelijke militie van Libanon gedreigd mi litaire doelen in Syrië te zullen Kort na de waarschuwing maakte de voornamelijk uit Syriërs be staande Arabische vredesmacht in Libanon bekend dat ze nieuwe geschutstellingen had ontdekt op de hoogvlakten, ten noordoosten van Beiroet, en dat ze deze "met het benodigde vuur" aanviel om ze tot zwijgen te brengen Op de vierde dag van de onophou delijke, zware Syrische beschie tingen leek de christelijke wijk van Beiroet gisteren op een lugu ber landschap van verbrijzeld be ton, versplinterd glas en resten van menselijke lijken. Exacte cij fers van aantallen slachtoffers waren in de algemene chaos niet te krijgen. De politie van Beiroet schatte het aantal doden aan Li banese kant sinds maandag op 350. Volgens de radiozender van de rechtse Falange-partij werden alleen al gistermorgen 60 Libane- zen gedood en 120 gewond. De behandeling van de gewonden stuit op grote moeilijkheden aan gezien de Syrische artillerie ook ziekenhuizen niet ontziet. De politieke inspanningen om een wapenstilstand te bewerkstelli gen kregen gisteren een nieuw vervolg met de bekendmaking dat wellicht een speciale VN-af- gezant naar Libanon wordt ge stuurd. Het Franse plan daaren tegen, onj een uit christenen en moslims samengesteld "buffer- leger" de plaats te laten innemen van het Syrische "vredesleger" is bij de Libanese regering niet op wederliefde gestoten. Naar in Pa rijs verluidde wees het kabinet van premier Selim al-Hoss het plan als niet bruikbaar van de hand, maar stond het positief te genover een Saoedisch-Koeweits plan een conferentie te beleggen van deze twee landen en Libanon en Syrië. Het internationale Rode Kruis heeft gisteren de strijdende par tijen opgeroepen via een vuur- pauze de evacuatie van gewon den mogelijk te maken. x zijn Syrische ambtsgenoot Assad NEW YORK (Reuter) - Pre sident Carter heeft zijn Sy rische ambtgenoot Assad een boodschap gezonden waarin hij zijn diepe be zorgdheid uit over de ge vechten in Libanon en de nadruk legt op de nood zaak van een onmiddellijk staken van het vuren. De boodschap werd de Syri- BONN (GPD) - De 32-jarige Dagmar Kahlig-Scheffler is gisteren wegens spiona ge voor Oost-Duitsland tot drie jaar gevangenisstraf veroordeeld. De officier van justitie had tegen de voormalige secretaresse uit de kanselarij van bondskanselier Helmut Schmidt zes jaar geëist. De strafsenaat van het ge rechtshof in Dusseldorf was van mening dat de ac tiviteiten van Dagmar Kahlig-Scheffler de Bondsrepubliek geen ern stige schade hebben be rokkend. Wel beschouwt de rechtbank haar als een sleutelfiguur, die als eer ste specifieke gegevens over de bouw van de kanselarij aan de DDR heeft doorgespeeld. De vroegere secretaresse heeft in to taal acht jaar voor de veiligheids dienst van de DDR gewerkt. Haar taak was onder andere het ver strekken van persoonsgegevens van leidende figuren rond kanse lier Schmidt. Tijdens een vakantie in Bulgarije was Dagmar Kahlig-Scheffler verliefd geworden op Herbert Schroder, een majoor van de Oostduitse veiligheidsdienst. Deze haalde haai- over te gaan spioneren. Schroder was al ge trouwd voordat hij in 1976 met „Rote Dagmar" in het huwelijk trad, maar dat weerhield zijn su perieuren in Oost-Berlijn er niet van de majoor van valse papieren te voorzien en opdracht te geven met de secretaresse naar het stadhuis te gaan. Op kosten van de DDR volgde Dagmar Kahlig-Scheffler talrijke cursussen om zodoende de bondskanselarij te kunnen wor den „ingesluisd". Zij kréég zelfs twee hulpkrachten. Een echtpaar uit de DDR, Peter en Gudrun Gosslar. kwam onder valse voorwensels naar de Bondsre publiek. Zij zijn veroordeeld tot gevangenisstraffen van respec tievelijk drie jaar en een jaar en tien maanden. Het gerechtshof verwijt de veiligheidsdienst van de Bondsrepubliek dat het Dag mar Kahlig-Scheffler „makkelijk is gemaakt verraad te ple gen". sche president in Moskou overhandigd, waar hij is voor besprekingen met de Sowjet-leiders. Dit heeft een hoge functionaris van het Amerikaanse ministe rie van buitenlandse zaken gisteren meegedeeld. Volgens de functionaris is een bij eenkomstvan de'Veiligheidsraad van de Verenigde Naties niet uit gesloten als de situatie in Liba non niet verbetert. President Assad heeft gisteren met Russische leiders in het Kremlin geconfereerd. Aan het overleg nam de Russische minister van defensie, Oestinov, deel. Zijn Sy rische ambtgenoot, Moestapha Tlass, keerde na besprekingen in Praag naar Damascus terug. De deelneming van Oestinov aan het overleg met Assad duidt er volgens politieke waarnemers op dat militaire vraagstukken bij het bezoek van de Syrische president een belangrijke rol spelen. Naar het persbureau Tass mee deelde werden de besprekingen gekenmerkt door een sfeer van vriendschap en onderling begrip. Het belangrijkste onderwerp van gesprek was de toestand in het Midden-Oosten. Beide partijen veroordeelden het afzonderlijk onderhandelen van Camp David. Zij vonden dat er in plaats daar van een "rechtvaardige oplos sing" moest worden gevonden. Beide landen herhaalden hun vast beslotenheid te werken voor vre de op basis van bevrijding van alle bezette Arabische gebieden en de vestiging van een Palestijn se staat, aldus Tass. De betrekkingen tussen Moskou en Damascus verkoelden twee jaar geleden toen president Assad met Russiche wapens uitgeruste Syrische militairen liet optreden tegen linkse strijders en Palestij nen in Libanon. Maar de banden werden begin vorig jaar hersteld. MADRID (GPD) - Met een langdurig applaus hebben de Spaanse senatoren gister avond de debatten over de nieuwe democratische grondwet afgesloten. De grondwet, die in één klap straks alle fascistische wetten ongeldig maakt, heeft 168 ar tikelen. De volgende fase van de grondwet is de behande ling door de speciale grond wetscommissie, bestaande uit Tweede- en Eerste-Ka- merleden, die de verschillen tussen de tekst van de beide Kamers zullen wegwerken. Daarna wordt de grondwet formeel in het parlement goedgekeurd in een geza menlijke zitting van het Con gres en de Senaat. Het refe rendum over de grondwet wordt vermoedelijk tussen 27 november en 3 december van dit jaar gehouden. De senatoren van de Baskisch Nationalistische Partij zorg den gisteren voor de nodige spanningen door niet te ac cepteren dat de historische voorrechten uit de vorige eeuw in de provincies Bis- caye en Guipuzcoa binnen het kader van de grondwet geactualiseerd worden. Vlak voor de stemming over dit artikel verklaarde de woord voerder van de Baskisch na tionalistische senatoren dat zijn partij de uitslag democra tisch zou accepteren. De Bas- ken, Catalanen en een com munist stemden tegen, de so cialisten onthielden zich van stemming. Vlak voordat de grondwet door de Eerste Kamer werd goed gekeurd heeft de Baskische afscheidingsbeweging ETA Militar de verantwoordelijk opgeëist voor de moordaan slag op de plaatsvervangend marinecommandant in Bil bao, die dinsdagavond in zijn woning werd doodgescho ten. De Baskische pressiegroep ETA Politico Militar heeft gis teren een gedeelte van de wo ning van een Baskische in dustrieel in Bilbao opgebla zen. Bij de ontploffing van de bom deden zich geen per soonlijke ongelukken voor. Deze aanslag wordt gezien als een waarschuwing aan het adres van de industrieel die mede-eigenaar is van de on derneming Zagasa. Dit be drijf is gewikkeld in een ar beidsconflict. Een groot gedeelte van het poli tiebureau van de Guardia Ci vil in de Andalusische stad Cadiz werd gisteren eveneens door een bom vernield. Twee dagen tevoren arresteerde de politie twee Basken, die zich op verdachte wijze ophielden in het naburige stadje Rota. De politie in Pamplona heeft gisterochtend drie leden van de ETA gearresteerd, die een aanslag voorbereidden op het politiebureau van de Guardia Civil. De daders hadden on der meer tien kilo springstof bij zich. CALCUTTA (AFP) - De televisie van Calcutta heeft gisteren mee gedeeld dat daar deze week de tweede reageerbuisbaby geboren is. De omroeper had geen nadere bijzonderheden. De eerste is op 25 juli in een zieken huis bij Manchester in Groot- Brittannië ter wereld gekomen. Het is een meisje van 3,35 kilo. kendgemaakt wordt. Dr. Bhattacharya zei vo< sie dat het kind met c nede was gehaald r niets onthullen over hun verblijfplaats of o techniek die is toegepast. de televi- n keizers- aar wilde NEW YORK (UPI) - De ministers van buitenlandse zaken van de Verenigde Stalen, Frankrijk, En geland, West-Duitsland en Cana da gaan volgende week naar Zuid-Afrika om te pogen de rege ring van dat land ertoe te bewe gen het VN-plan voor de onaf hankelijkheid van Namibië (Zuidwest-Afrika) te aanvaarden. Een woordvoerder van het Ameri kaanse ministerie van buiten landse zaken zei gisteren dal mi nister Vance de reis maakt met zijn Britse collega Owen, met De Guiringaud van Frankrijk, Gen- scher van West-Duitsland.en Ja- mieson van Canada. De vijf Westerse landen lanceerden eerder dit jaar in de Veiligheids raad van de Verenigde Naties een plan voor de stichting van de on afhankelijke staat Namibië, die gedurende 58 jaar op grond van een mandaat van de vroegere volkerenbond als het beheer- schapsgebied Zuidwest-Afrika is bestuurd. De Verenigde Naties verklaarden het mandaat in 1966 niet meer van kracht. Vorige maand stelde secretaris-ge neraal Waldheim voor een VN- eenheid van ongeveer 7.500 man te zenden plus een aantal toe zichthouders op vrije verkiezin gen in Namibië. De toenmalige Zuidafrikaanse premier Vorster verwierp onlangs echter dit voor stel en zei dal Zuid-Afrika zou voortgaan met zijn eigen onaf hankelijkheidsplannen voor rlit gebied. Zijn opvolger, Peter Bo tha, verklaarde begin deze week dat er ruimte was voor overleg met de groep westerse landen over de onafhankelijkheid van Namibië. Doden in Oeganda NAIROBI (AFP) - In Oeganda is het lijk gevonden van een gewe zen parlementslid dat kort tevo ren was meegenomen door twee leden van de geheime politie van president Amin. Dit is gisteren van betrouwbare zijde in Nairobi Het slachtoffer, Kimaswa, was lid van de partij van president Mil ton Obote die in 1971 door een militaire staatsgreep werd afge zet. Amin kwam toen aan het be wind. In de Oegandese hoofdstad Kam pala werd woensdag een majoor van het leger doodgeschoten, toen hij deelnam aan een ban koverval. aldus in Nairobi ont vangen berichten. Zijn drie met gezellen, naar men vermoedt ook militairen, wisten met een buit van, omgerekend, ongeveer 800.000 te ontkomen In het afgelopen jaar zijn in Oegan da vijf bankovervallen gepleegd. Deze zouden alle het werk zijn van militairen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1978 | | pagina 9