VS EISEN ZELFBEHEERSING
Carter stuurt
boodschap in
Assad
Moskou
Burgers slachtoffer van oorlog zonder winnaars
Rote Dagmar' veroordeeld
drie jaar gevangenis
tot
Vijf Westerse
ministers naar
Zuid-Afrika
REAGEERBUISBABY IN INDIA
Zweedse
regering
struikelt
over kern
centrales
Senaat keurt
Spaanse
grondwet goed
VRIJDAG 6 OKTOBER 1978
BEIROET (Reuter) - In mankracht en ma
terieel sterk overtroffen door de Syrische
troepen compenseren de christenmilities
in Libanon dit door een beter moreel en
grotere bedrevenheid in guerrillastrijd
in een oorlog die volgens westelijke mili
taire deskundigen door geen van beide
partijen kan worden gewonnen.
Beide zijden zijn verwikkeld in een stati
sche uitputtingsslag die geen aanwij
zing biedt voor het opleveren van een
duidelijke winnaar en waarin de enige
verliezers de duizenden burgers zijn die
gevangen zitten in het dodelijke kruis-
"De Syriërs kunnen de straten niet in hun
macht krijgen zonder zware verliezen toe
te brengenen de christeneii zijn niet
sterk genoeg om de Syriërs te verdrijven
- het is een impasse", aldus een westelijke
deskundige
De milities, die het leeuwedeel van hun
steun krijgen van de maronitisch-chris-
ten gemeenschap, vinden dat zij een be
vrijdingsoorlog strijden tegen een bezet
tingsleger.
De Syriërs, die deel uitmaken van een Ara
bische vredesmacht, zeggen dat zij de re
gering helpen vechten tegen wat zij be
schouwen als een troep door Israël ge
steunde gangsters die een rechtse chris
ten-heerschappij over hun islamitische
buren in Libanon willen vestigen.
Beide partijen hebben taaie, goed opgelei
de soldaten maar met verschillende ach
tergronden.
Tot de Syrische troepen behoren veteranen
die in de oktober-oorlog van 1973 in de
Golan vochten maar die geen ervaring
hebben in straatgevechten
De milities daarentegen bestaan uil man
nen die in de burgeroorlog van 1975-1976
ervaring opdeden in guerrillastrijd te
gen de Palestijnen en hun links-Libaiiese
bondgenoten.
De sterkte van de Arabische vredesmacht
werd door de Arabische Liga vastgesteld
op 30.000 man, van wie de meesten Sy
riërs zijn. Maar westelijke kringen-
schatten dat de in de afgelopen zes weken
aangevoerde versterkingen de omvang
van het Syrische détachement gebracht
hebben op 31.000 man.
De milities zeggen dat zij met veel residtaat
op afstand bediende anti-tankraketten
van Frans-Duitse makelijk hebben ge
bruikt waardoor in een furieuze strijd
om de macht over twee strategische
bruggen aan de oostelijke rand van Bei
roet acht tanks werden uitgeschakeld.
De christenmilities moesten het, behalve
van hun beperkte artilleriein grote ma
te hebben van hun traditionele wapens -
draagbare door raketten aangedraven
granaten, zware machinegeweren en
Amerkaanse M-16-aanvalswapens.
Hun superioriteit in straatgevechten stoelt
op een hoog organisatiepeil. De "part
time"-soldaten werken met een doelma
tig systeem dat hun de verantwoorde
lijkheid geeft voor eén straat of één blok
in hun eigen buurt. Deze zeer goede ken
nis van het terrein biedt bij de strijd in
een stad een duidelijk voordeel.
Westelijke deskundigen deelden mee dat
het artilleriegebruik door de militie-
aanzienlijk verbeterd was se
dert het einde van de burgeroorlogDat
was voornamelijk het gevolg van de dis
crete maar intensieve training op het ge
bied van elektronische geleidesyslemen
in Israël.
Ook trekken zij voordeel uit de flexibiliteit
van hun tactiek in vergelijking met de
Syriërs die strikt vasthouden aan de
Sowjet-strategie die zij uil de boeken op
hun militaire academies leren.
Voor de milities ligt, los van hun militaire
vaardigheid, hun belangrijkste plus
punt wellicht op het psychologische vlak.
In tegenstelling tot de Syriërs die ver
wikkeld zijn in een uitputtingsoorlog in
een vreemd land,zijn de christenen vast
besloten door te zetten in wat zij be
schouwen als een strijd op leven en dood
ter verdediging van hun land.
STOCKHOLM (GPD) - De Zweed
se drie-partijencoalitie is uiteen
gevallen. Deze regering won de
laatste verkiezingen op een pro
gramma dat gericht was tegen de
ontwikkeling van kernenergie.
Maar op dit moment draaien er al
zes kerncentrales in Zweden,
terwijl conservatieven, liberalen
en de industrie de Centrumpartij
van premier Faelldin ertoe pro
beerden te dwingen nog vier cen
trales op gang te brengen.
Dé kiezers, die een afwikkeling van
het kernenergieprogramma was
beloofd, voelden zich danig be
drogen door premier Faelldin,
die nu het ontslag van zijn kabi
net heeft ingediend. Voorlopig
zal het kabinet nog als interim-
regering doorgaan, terwijl onder
tussen een kabinetsformateur
moet worden benoemd.
Het grote struikelblok - een prach
tig excuus voor de Centrumpartij
om de bouw van nieuwe centra
les te vertragen - is het probleem
van de verwerking van het
radioactieve afval. Men heeft
tientallen proefboringen voorge
steld tot op een diepte van 500
meter om na te gaan of dit ge
vaarlijke afval daar zou kunnen
worden opgeslagen. Ironisch ge
noeg heeft men het oplossen van
de moeilijkheden rond dit vraag
stuk overgedragen aan de Staats
raad voor Energie, die een groot
meerderheidsbelang heeft in de
kerncentrales.
In de oppositie en tijdens de ver
kiezingscampagne eiste Faelldin
met zijn Centrumpartij stopzet
ting van de produktie van kern
energie in Zweden en sluiting
van de zes bestaande centrales.
Door nu, na oneindig veel com
promissen en onderhandelingen
die weken in beslag hebben ge
nomen, af te treden, weet hij
tenminse nog een deel van ge
zicht en zijn populariteit te red
den.
Welke nieuwe energiepolitiek nu
wordt voorgesteld, is vooralsnog
onduidelijk. Liberalen, sociaal
democraten en conservatieven
blijven aandringen op uitbrei
ding van het aantal kerncentrales
tot elf. „Eerlijk gezegd voel ik me
wel opgelucht", verklaarde ex-
premier Faelldin gisteravond tij
dens een persconferentie. „Gro
tendeels hebben we binnen de
Centrumpartij in elk geval woord
weten te houden.
Uit de opiniepeilingen blijkt dat de
kiezers het helemaal niet met
hem eens zijn. Zouden er mo
menteel verkiezingen worden
gehouden, dan zouden de sociaal
democraten met hun 48 procent
van de stemmen zonder meer het
pleit winnen.
Faelldin, die een referendum voor
stelde - wat niet door de coalitie
partners is geaccepteerd - is nu
de grote verliezer. De nieuwe
formateur wordt waarschijnlijk
Ula Ullsten, de leider van de libe
rale volkspartij, die naar ver
wachting gewoon doorgaat met
de ontwikkeling vt
kerncentrales.
NEW YORK/BEIROET/JERUZALEM (Reuter/AFP/DPA)
- Amerika heeft bij Israël aangedrongen op uiterste
zelfbeheersing om zich niet te mengen in de gevechten
in Libanon. Hoewel een officiële Israëlische bevestiging
niet kon worden verkregen, verluidde gisteren in Jeru
zalem dat Israël tegenover Syrië met een interventie
heeft gedreigd als de Syrische acties tegen de christenen
in Beiroet niet worden beëindigd.
Gisteravond namen Israëlische ka
nonneerboten de moslim-wijk
Ramlet el-Beida onder vuur. Men
legde er in Beiroet de nadruk op
dat de Syrische batterijen in het
betrokken gebied niet hebben
geschoten. Alleen de Palestijnse
artilleristen hadden het vuur ge
opend. Tijdens de beschieting
vanuit zee stelden talrijke zwaar
bewapende, maar nerveuze, Pa
lestijnse guerrillastrijders con-
trölepunten in langs de kustweg
Iedere automobilist werd naar
zijn identiteitspapieren gevraagd
en kreeg opdracht zijn lichten te
doven. Het gehele gebied was in
duisternis gehuld, omdat Beiroet
als gevolg van de gevechten zon
der stroom zit. De Israëlische ra
dio en televisie gaven gister
avond zonder commentaar het
bericht dat "onbekende schepen
een westelijke wijk van Beiroet'
hadden bestookt.
Waarschuwing
De Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken Cyrus Vance zei
gisteren in een televisiepro
gramma: "We zijn dagelijks in
contact met de Israëli's over deze
kwestie, adviseren terughou
dendheid, dringen aan op zelfbe
heersing, en tot nu toe is dit suc
cesvol geweest. Naarmate de ge
vechten voortduren maakt dit het
probleem duidelijk nog ingewik
kelder maar we blijven aandrin
gen op zelfbeheersing van de Is
raëli's en van alle anderen die er
bij betrokken zijn". Op een vraag
of een Israëlische interventie in
Libanon het vredesproces dat in
Camp David begon, in gevaar kan
brengen, antwoordde Vance: "De
interventie van de Israëli's zou
natuurlijk de situ'atie zeer inge
wikkeld maken, maar ik wil niet
de veronderstelling uitspreken
dat dit gaat gebeuren"
Terwijl de zware gevechten in Bei
roet zich gisteren uitbreidden tot
in de bergen, ten noordoosten
van de stad, heeft de christelijke
militie van Libanon gedreigd mi
litaire doelen in Syrië te zullen
Kort na de waarschuwing maakte
de voornamelijk uit Syriërs be
staande Arabische vredesmacht
in Libanon bekend dat ze nieuwe
geschutstellingen had ontdekt op
de hoogvlakten, ten noordoosten
van Beiroet, en dat ze deze "met
het benodigde vuur" aanviel om
ze tot zwijgen te brengen
Op de vierde dag van de onophou
delijke, zware Syrische beschie
tingen leek de christelijke wijk
van Beiroet gisteren op een lugu
ber landschap van verbrijzeld be
ton, versplinterd glas en resten
van menselijke lijken. Exacte cij
fers van aantallen slachtoffers
waren in de algemene chaos niet
te krijgen. De politie van Beiroet
schatte het aantal doden aan Li
banese kant sinds maandag op
350. Volgens de radiozender van
de rechtse Falange-partij werden
alleen al gistermorgen 60 Libane-
zen gedood en 120 gewond. De
behandeling van de gewonden
stuit op grote moeilijkheden aan
gezien de Syrische artillerie ook
ziekenhuizen niet ontziet.
De politieke inspanningen om een
wapenstilstand te bewerkstelli
gen kregen gisteren een nieuw
vervolg met de bekendmaking
dat wellicht een speciale VN-af-
gezant naar Libanon wordt ge
stuurd. Het Franse plan daaren
tegen, onj een uit christenen en
moslims samengesteld "buffer-
leger" de plaats te laten innemen
van het Syrische "vredesleger" is
bij de Libanese regering niet op
wederliefde gestoten. Naar in Pa
rijs verluidde wees het kabinet
van premier Selim al-Hoss het
plan als niet bruikbaar van de
hand, maar stond het positief te
genover een Saoedisch-Koeweits
plan een conferentie te beleggen
van deze twee landen en Libanon
en Syrië.
Het internationale Rode Kruis
heeft gisteren de strijdende par
tijen opgeroepen via een vuur-
pauze de evacuatie van gewon
den mogelijk te maken.
x zijn Syrische ambtsgenoot Assad
NEW YORK (Reuter) - Pre
sident Carter heeft zijn Sy
rische ambtgenoot Assad
een boodschap gezonden
waarin hij zijn diepe be
zorgdheid uit over de ge
vechten in Libanon en de
nadruk legt op de nood
zaak van een onmiddellijk
staken van het vuren. De
boodschap werd de Syri-
BONN (GPD) - De 32-jarige
Dagmar Kahlig-Scheffler
is gisteren wegens spiona
ge voor Oost-Duitsland tot
drie jaar gevangenisstraf
veroordeeld. De officier
van justitie had tegen de
voormalige secretaresse
uit de kanselarij van
bondskanselier Helmut
Schmidt zes jaar geëist. De
strafsenaat van het ge
rechtshof in Dusseldorf
was van mening dat de ac
tiviteiten van Dagmar
Kahlig-Scheffler de
Bondsrepubliek geen ern
stige schade hebben be
rokkend.
Wel beschouwt de rechtbank haar
als een sleutelfiguur, die als eer
ste specifieke gegevens over de
bouw van de kanselarij aan de
DDR heeft doorgespeeld. De
vroegere secretaresse heeft in to
taal acht jaar voor de veiligheids
dienst van de DDR gewerkt. Haar
taak was onder andere het ver
strekken van persoonsgegevens
van leidende figuren rond kanse
lier Schmidt.
Tijdens een vakantie in Bulgarije
was Dagmar Kahlig-Scheffler
verliefd geworden op Herbert
Schroder, een majoor van de
Oostduitse veiligheidsdienst.
Deze haalde haai- over te gaan
spioneren. Schroder was al ge
trouwd voordat hij in 1976 met
„Rote Dagmar" in het huwelijk
trad, maar dat weerhield zijn su
perieuren in Oost-Berlijn er niet
van de majoor van valse papieren
te voorzien en opdracht te geven
met de secretaresse naar het
stadhuis te gaan.
Op kosten van de DDR volgde
Dagmar Kahlig-Scheffler talrijke
cursussen om zodoende de
bondskanselarij te kunnen wor
den „ingesluisd". Zij kréég zelfs
twee hulpkrachten. Een echtpaar
uit de DDR, Peter en Gudrun
Gosslar. kwam onder valse
voorwensels naar de Bondsre
publiek. Zij zijn veroordeeld tot
gevangenisstraffen van respec
tievelijk drie jaar en een jaar en
tien maanden. Het gerechtshof
verwijt de veiligheidsdienst van
de Bondsrepubliek dat het Dag
mar Kahlig-Scheffler „makkelijk
is gemaakt verraad te ple
gen".
sche president in Moskou
overhandigd, waar hij is
voor besprekingen met de
Sowjet-leiders. Dit heeft
een hoge functionaris van
het Amerikaanse ministe
rie van buitenlandse zaken
gisteren meegedeeld.
Volgens de functionaris is een bij
eenkomstvan de'Veiligheidsraad
van de Verenigde Naties niet uit
gesloten als de situatie in Liba
non niet verbetert.
President Assad heeft gisteren met
Russische leiders in het Kremlin
geconfereerd. Aan het overleg
nam de Russische minister van
defensie, Oestinov, deel. Zijn Sy
rische ambtgenoot, Moestapha
Tlass, keerde na besprekingen in
Praag naar Damascus terug.
De deelneming van Oestinov aan
het overleg met Assad duidt er
volgens politieke waarnemers op
dat militaire vraagstukken bij het
bezoek van de Syrische president
een belangrijke rol spelen.
Naar het persbureau Tass mee
deelde werden de besprekingen
gekenmerkt door een sfeer van
vriendschap en onderling begrip.
Het belangrijkste onderwerp van
gesprek was de toestand in het
Midden-Oosten. Beide partijen
veroordeelden het afzonderlijk
onderhandelen van Camp David.
Zij vonden dat er in plaats daar
van een "rechtvaardige oplos
sing" moest worden gevonden.
Beide landen herhaalden hun vast
beslotenheid te werken voor vre
de op basis van bevrijding van
alle bezette Arabische gebieden
en de vestiging van een Palestijn
se staat, aldus Tass.
De betrekkingen tussen Moskou en
Damascus verkoelden twee jaar
geleden toen president Assad
met Russiche wapens uitgeruste
Syrische militairen liet optreden
tegen linkse strijders en Palestij
nen in Libanon. Maar de banden
werden begin vorig jaar hersteld.
MADRID (GPD) - Met een
langdurig applaus hebben de
Spaanse senatoren gister
avond de debatten over de
nieuwe democratische
grondwet afgesloten. De
grondwet, die in één klap
straks alle fascistische wetten
ongeldig maakt, heeft 168 ar
tikelen. De volgende fase van
de grondwet is de behande
ling door de speciale grond
wetscommissie, bestaande
uit Tweede- en Eerste-Ka-
merleden, die de verschillen
tussen de tekst van de beide
Kamers zullen wegwerken.
Daarna wordt de grondwet
formeel in het parlement
goedgekeurd in een geza
menlijke zitting van het Con
gres en de Senaat. Het refe
rendum over de grondwet
wordt vermoedelijk tussen 27
november en 3 december van
dit jaar gehouden.
De senatoren van de Baskisch
Nationalistische Partij zorg
den gisteren voor de nodige
spanningen door niet te ac
cepteren dat de historische
voorrechten uit de vorige
eeuw in de provincies Bis-
caye en Guipuzcoa binnen
het kader van de grondwet
geactualiseerd worden.
Vlak voor de stemming over dit
artikel verklaarde de woord
voerder van de Baskisch na
tionalistische senatoren dat
zijn partij de uitslag democra
tisch zou accepteren. De Bas-
ken, Catalanen en een com
munist stemden tegen, de so
cialisten onthielden zich van
stemming.
Vlak voordat de grondwet door
de Eerste Kamer werd goed
gekeurd heeft de Baskische
afscheidingsbeweging ETA
Militar de verantwoordelijk
opgeëist voor de moordaan
slag op de plaatsvervangend
marinecommandant in Bil
bao, die dinsdagavond in zijn
woning werd doodgescho
ten.
De Baskische pressiegroep
ETA Politico Militar heeft gis
teren een gedeelte van de wo
ning van een Baskische in
dustrieel in Bilbao opgebla
zen. Bij de ontploffing van de
bom deden zich geen per
soonlijke ongelukken voor.
Deze aanslag wordt gezien als
een waarschuwing aan het
adres van de industrieel die
mede-eigenaar is van de on
derneming Zagasa. Dit be
drijf is gewikkeld in een ar
beidsconflict.
Een groot gedeelte van het poli
tiebureau van de Guardia Ci
vil in de Andalusische stad
Cadiz werd gisteren eveneens
door een bom vernield. Twee
dagen tevoren arresteerde de
politie twee Basken, die zich
op verdachte wijze ophielden
in het naburige stadje Rota.
De politie in Pamplona heeft
gisterochtend drie leden van
de ETA gearresteerd, die een
aanslag voorbereidden op het
politiebureau van de Guardia
Civil. De daders hadden on
der meer tien kilo springstof
bij zich.
CALCUTTA (AFP) - De televisie
van Calcutta heeft gisteren mee
gedeeld dat daar deze week de
tweede reageerbuisbaby geboren
is. De omroeper had geen nadere
bijzonderheden.
De eerste is op 25 juli in een zieken
huis bij Manchester in Groot-
Brittannië ter wereld gekomen.
Het is een meisje van 3,35 kilo.
kendgemaakt wordt.
Dr. Bhattacharya zei vo<
sie dat het kind met c
nede was gehaald r
niets onthullen over
hun verblijfplaats of o
techniek die is toegepast.
de televi-
n keizers-
aar wilde
NEW YORK (UPI) - De ministers
van buitenlandse zaken van de
Verenigde Stalen, Frankrijk, En
geland, West-Duitsland en Cana
da gaan volgende week naar
Zuid-Afrika om te pogen de rege
ring van dat land ertoe te bewe
gen het VN-plan voor de onaf
hankelijkheid van Namibië
(Zuidwest-Afrika) te aanvaarden.
Een woordvoerder van het Ameri
kaanse ministerie van buiten
landse zaken zei gisteren dal mi
nister Vance de reis maakt met
zijn Britse collega Owen, met De
Guiringaud van Frankrijk, Gen-
scher van West-Duitsland.en Ja-
mieson van Canada.
De vijf Westerse landen lanceerden
eerder dit jaar in de Veiligheids
raad van de Verenigde Naties een
plan voor de stichting van de on
afhankelijke staat Namibië, die
gedurende 58 jaar op grond van
een mandaat van de vroegere
volkerenbond als het beheer-
schapsgebied Zuidwest-Afrika is
bestuurd. De Verenigde Naties
verklaarden het mandaat in 1966
niet meer van kracht.
Vorige maand stelde secretaris-ge
neraal Waldheim voor een VN-
eenheid van ongeveer 7.500 man
te zenden plus een aantal toe
zichthouders op vrije verkiezin
gen in Namibië. De toenmalige
Zuidafrikaanse premier Vorster
verwierp onlangs echter dit voor
stel en zei dal Zuid-Afrika zou
voortgaan met zijn eigen onaf
hankelijkheidsplannen voor rlit
gebied. Zijn opvolger, Peter Bo
tha, verklaarde begin deze week
dat er ruimte was voor overleg
met de groep westerse landen
over de onafhankelijkheid van
Namibië.
Doden in
Oeganda
NAIROBI (AFP) - In Oeganda is
het lijk gevonden van een gewe
zen parlementslid dat kort tevo
ren was meegenomen door twee
leden van de geheime politie van
president Amin. Dit is gisteren
van betrouwbare zijde in Nairobi
Het slachtoffer, Kimaswa, was lid
van de partij van president Mil
ton Obote die in 1971 door een
militaire staatsgreep werd afge
zet. Amin kwam toen aan het be
wind.
In de Oegandese hoofdstad Kam
pala werd woensdag een majoor
van het leger doodgeschoten,
toen hij deelnam aan een ban
koverval. aldus in Nairobi ont
vangen berichten. Zijn drie met
gezellen, naar men vermoedt ook
militairen, wisten met een buit
van, omgerekend, ongeveer
800.000 te ontkomen
In het afgelopen jaar zijn in Oegan
da vijf bankovervallen gepleegd.
Deze zouden alle het werk zijn
van militairen.