Labour verwerpt
bezuinigingsplan
van Callaghan
Sarkis zoekt een uitweg
Uitnodiging
van Sadat
aan Carter
■ESQSEEEB
V redesgesprek
komt op gang
'Geen Zuidafrikanen in Rhodesië'
Nieuwe regering na felle strijd
Nederlander
gewond bij
bomaanslag
in Tnrkije
Opnieuw
Bulgaar
gedood
EG tegen
visserij -
plan van
Britten
DINSDAG 3 OKTOBER 1978
PAGINA 9
ISTANBOEL 'GPD) - Een Neder
landse toerist, de 30-jarige Maar
ten Ouweneel uit Utrecht, is zon
dag licht gewond geraakt bij een
van de drie bomaanslagen in de
omgeving van de Aya Sofia in de
Turkse hoofdstad Istanboel, die
binnen een uur plaatshadden. Na
in een ziekenhuis verbonden te
zijn kon hij zijn reis naar Izmir
vervolgen. Een 25-jarige Duitse
toeriste raakte bij dezelfde ont
ploffing veel ernstiger ge
wond.
Het is voor het eerst sinds de explo
sie op het Istanboelse vliegveld
ruim een jaar geleden dat toeris
ten betrokken raakten - en dat
was kennelijk ook de bedoeling
van de daders - bij het politiek
geweld dat in Turkije de laatste
jaren bijna 1000 doden heeft ge
kost. Er is daardoor een nieuwe
dimensie gekomen in de veront
waardiging van de Turkse pers,
wat nog werd versterkt door de
moord, datzelfde weekeinde, op
de echtgenote en dochter van de
Oostenrijkse ambassadeur in
Ankara, Heinz Lause, bij een
strand.
Vijanden
Deze moord, waarvan de dader in
tussen is gegrepen, blijkt sek
suele motieven te hebben gehad,
maar in een hoofdartikel in Mil-
liyet had Turkije's meest gezag
hebbende commentator Abdi
Ipekci beide zaken op èèn hoop
gegooid. Ze deden, zo zei hij,
Turkije veel meer schade dan de
door vijanden van dit land ge
maakte film Midnight Express.
„Onze grootste vijanden zijn wij
zelf', schreef hij, en hij wekte
premier Ecevit op om de strijd
tegen het terrorisme absolute
voorrang te geven.
Het toeristenseizoen dat, ondanks
het heersende geweld, voor
Turkse begrippen redelijk mocht
worden genoemd, eindigde op
deze manier toch nog met twee
dissonanten. Eèn ding mag ech
ter niet worden vergeten: wat de
seksuele moord betreft moet men
15 jaar teruggaan om iets derge
lijks in de Turkse annalen tegen
te komen. Voor de twee boeren
jongens die in 1963 in centraal-
Turkije een Duits kamperend
paar vermoordde na het meisje te
hebben verkracht, kon toen
nauwelijks een advocaat worden
gevonden die bereid was hen te
verdedigen. Kort voordat ze wer
den opgehangen zou èèn hunner
hebben gezegd: ik wist niet dat
toeristen zo belangrijk wa
ren...
Klanten
Voor de 27-jarige kapper uit Fe-
thiye die zegt zijn positieven te
hebben verloren bij het zien van
de schone Oostenrijkse in bikini,
ziet het er niet veel beter uit, al is
in Turkije de laatste jaren geen
doodstraf meer voltrokken. De
voorpagina's van de kranten
plaatsen een foto waarop hij staat
tussen twee gendarmes, het
jachtgeweer dat hem door de neef
van de slachtoffers was ontfut
seld weer in de hand, en bloot-
voets. Daaruit kan worden ge
concludeerd dat hij de Falaeca
(stokslagen op de voetzolen)
heeft ondergaan.
WASHINGTON (AP/UPI) - Presi
dent Carter van de Verenigde
Staten heeft gisteren bekend ge
maakt dat de diplomaat William
G. Bowdler de Verenigde Staten
zal vertegenwoordigen bij de in
ternationale delegatie van be
middelaars die zal proberen in de
Middenamerikaanse staat Nica
ragua een vredesregeling tot
stand te brengen.
Bowdler ontmoet binnen enkele
dagen de vertegenwoordigers
van de Dominicaanse republiek
en Guatemala, de twee landen die
eveneens bemiddelaars in de de
legatie benoemd hebben.
Bowdler is hoofd van de inlichtin
gen- en onderzoekafdeling van
het ministerie van buitenlandse
zaken. Hij was voorheen ambas
sadeur in El Salvador, Guatemala
en Zuid-Afrika.
De Nicaraguaanse luchtmacht
heeft de laatste dagen bombar-'
dementen uitgevoerd op de
grensstreek met Costa Rica, zo is
in de Costaricaanse hoofdstad
BEIROET (GPD) - De Libanese
president Elias Sarkis heeft gis
teren in een toespraak voor radio
en televisie aangekondigd een
nieuwe regering te vormen en
een nieuw veiligheidsplan door
te voeren in een poging vrede te
brengen in het gescheurde land.
Sarkis' opzienbarende toespraak
kwam na een nacht van de hevig
ste strijd die Libanon sinds de
burgeroorlog van 1975-'76 had
gekend.
De twee grote tegenstanders, de
Syrische eenheden van de Arabi
sche vredesmacht en christen-
rechtse militia's, brachten in de
nacht van zondag op maandag
hun complete arsenaal van artil
lerie, tanks, raketwerpers en zwa
re mitrailleurs tegen elkaar in
stelling. Bovendien pasten de Sy-
rièrs een nieuwe tactiek toe van
huis-tot-huis-gevechten in de
christelijke wijken van Oost-Bei-
roet.
De belangrijkste buurt daar, Ashra-
fieha, is zeer zwaar getroffen door
de Syrische beschietingen. De
wijk is omsingeld door de Syrièrs
en er is geen water of elektriciteit
1
Premier Callaghanonverstoor
baar.
MILAAN (AP) - De Italiaanse poli
tie heeft na dertig uur de arresta
tie bekend gemaakt van acht per
sonen die worden verdacht van
terroristische activiteiten of me
deplichtigheid daaraan. Een van
de arrestanten is Nadia Mantova-
ni, de vriendin van de nu gedeti
neerde oprichter van de Rode
Brigades Renato Curcio.
De arrestaties vonden zondag
plaats op drie verschillende
plaatsen in de Noorditaliaanse
stad Milaan, nadat er een uitge
breide klopjacht op touw was ge
zet door generaal Alberto Dalla
San José vernomen. Vooral het
plaatsje Penas Blancas zou daar
bij getroffen zijn.
Naar verluidt zou de nationale gar
de van president Somoza van Ni
caragua in het weekeinde de
grensstreek met Costa Rica uit
gekamd hebben om guerrilleros
uit het gebied te verdrijven.
Hierbij zijn gevechten geleverd.
President Somoza van Nicaragua
heeft gisteravond laat de pers bij
eengeroepen om mee te delen dat
hij de oppositie in 1981 vrije ver
kiezingen garandeert maar dat hij
niet voor die tijd zal aftreden.
Somoza zei nog niet besloten te
hebben hoe lang de staat yan be
leg van kracht blijft.
De oppositie wil dat de bemidde
lingscommissie van de OAS, de
Organisatie van Amerikaanse
staten, Somoza tot vertrekken
beweegt. Men vreest dat hij an
ders zorgt dat een regering van
stromannen hem opvolgt omdat
hij zelf niet herkozen kan wor
den.
De burgerbevolking van 200.000
zielen is merendeels weggetrok
ken naar de bergen. Alleen de
zeer zwaar bewapende christen-
rechtse militia's beheersen het
straatbeeld, dat met geweldige
bomkraters en vele in puin ge
schoten flatgebouwen meer weg
heeft van een soort maanland
schap dan een elite wijk voor wel
gestelde christelijke Libane-
Het aantal slachtoffers van de laat
ste 48 uur bedraagt 60 doden en
300 gewonden. Gisteravond laat
waren de artillerieduels tussen de
invloedrijke vakbonden, geprik
keld door drie jaar loonbeper-
king, vormden de voorhoede van
de opstand tegen Callaghan op
het jaarlijks congres van Labour
in Blackpool.
Beperken
Na een drie uur durend debat,
waarin de emoties soms hoog
oplaaiden, spraken de afgevaar
digden zich tot tweemaal toe na
drukkelijk uit tegen het bezuini
gingsbeleid van het kabinet-
Callaghan, en in het bijzonder te
gen de bedoeling van de Labour-
regering de loonstijgingen tot vijf
Chiesa, het hoofd van de Terro
ristenbestrijdingsdienst. Bij de
actie zijn ook communicatie-ap-
paratuur, wapens en documen
ten in beslag genomen.
Twee weken geleden werd de 30-ja-
rige Corrado Alunni gevangen
genomen in verband met de ont
voering en moord op ex-premier
Aldo Moro. Volgens de politie
was hij de opvolger van Curcio
die nu vijftien jaar gevangenis
straf uitzit, als leider van de Rode
Brigades.
Onder de gearresteerde personen
van zondag bevinden zich verder
de 35-jarige Lauro Azzolini, die
wordt verdacht van betrokken
heid bij de moord op een politie
man en een advocaat en de 29-ja-
rige Antonio Savino, die gewond
raakte tijdens het vuurgevecht
met de poltie zondag.
Vier mannen hebben gisterochtend
in Cesano Boscone, een voorstad
van Milaan, een rijke Italiaanse
aannemer ontvoerd. Het viertal
sleurde de 31-jarige Claudio Ran-
cillo naar een gereedstaande auto
en verdween voordat de politie
kon worden gewaarschuwd.
Rancillo is de 27ste persoon die dit
jaar in Italië ontvoerd werd.
LONDEN (AP/REUTER) - Zuid-
Afrika heeft woedend gereageerd
op de uitlatingen van de Britse
minister van buitenlandse zaken
David Owen, die zondag op de
radio verklaarde dat er "nogal
zorgwekkende bewijzen" be
staan dat de Zuid-Afrikanen mili
taire activiteiten uitvoeren in het
buurland Rhodesië.
Generaal Magnus Malan, hoofd van
het Zuid-Afrikaanse leger, heeft
dit bericht vanuit Pretoria krach
tig ontkend. Hij zei dat er geen
Zuid-Afrikaanse militairen zijn
betrokken bij gevechtsactivitei
ten in Rhodesië, waar het doden-
Syriërs en de christen-rechtse
militia's aanmerkelijk in hevig
heid afgenomen. Dit was vooral
te danken aan Sarkis' aankondi
ging om binnen tien dagen een
nieuwe regering te vormen, dit
maal bestaande uit politici in
plaats van technocraten. De
nieuwe regering krijgt als (on
mogelijke) taak „de Libanese cri
sis in al zijn facetten te bezwe
ren", aldus Sarkis.
Opvallend was dat Sarkis in zijn be
toog, dat slechts vier minuten
duurde, „zekere gewapende ele
menten" ervan beschuldigde de
procent te blijven beperken
De besluiten van het congres zijn
niet bindend voor de regering.
Adviseurs van Callaghan zeiden
gisteravond dat er geen directe
voortekenen waren dat de pre
mier nu aanleiding zou zien het
bijltje erbij neer te gooien. Ieder
een ziet thans met belangstelling
uit naar de tegenzetten van Cal
laghan als hij vandaag het con
gres toespreekt.
Onverstoorbaar
Terwijl vakbondsleiders en verte
genwoordigers van de linker
vleugel van Labour hun uiterste
best deden geen spaan heel te la
ten van de plannen die de La-
bourregering voor de toekomst
had ontvouwd, zat Callaghan dit
alles aan te horen als een sfinx,
de armen over elkaar en totaal
onverstoorbaar voor zich uit sta
rend.
Het onderdeel dat een loonstij
gingsplafond van vijf procent
voorstelde werd met een vernie
tigende nederlaag weggehoond.
Meer dan de helft van de aanwe
zigen was tegen.
LONDEN (AP) - Drie weken na de
dood van twee Bulgaren die
overleden nadat onbekenden hen
met een vergiftige punt van een
paraplu in het dijbeen hadden
gestoken, is gisteren opnieuw
een uitgeweken Bulgaar op ge
heimzinnige wijze om het leven
gekomen. Scotland Yard noemt
het overlijden van de 30-jarige
vrijgezel Vladimir Simeonov
"verdacht".
Het nieuws werd gisteravond door
de BBC bekend gemaakt, waar
het slachtoffer sinds 1972 werkte
bij de afdeling buitenland. Si
meonov was een collega van
Markov en werkte met hem bij de
Bulgaarse sectie.
Arabische vredesmacht vaak tot
vechten te provoceren - een dui
delijke verwijzing naar het op
treden van de twee belangrijkste
christen-rechtse militia's, name
lijk de falangisten en chamoenis-
ten.
Maar ook de Syriërs kregen, zij het
in bedekte termen, een veeg uit
de pan van Sarkis: „Vele on
schuldige burgers zijn gedood.
Beschietingen van complete wij
ken, wat ook de reden mag zijn,
vormen geen effectieve methode
om de orde te handhaven", aldus
de Libanese president.
BRUSSEL (AP) - De Europese
Commissie heeft gisteren een
nota aan de Britse autoritei
ten gepubliceerd waarin zes
Britse visserij bepalingen
worden verworpen. De nota,
die was ondertekend door
EG-commissaris voor land
bouw- en visserij zaken Olav
Gundelach, werd afgelopen
vrijdag opgestuurd aan de
Britse EG-missie in Brussel.
In de brief zegt du« Europese
Commissie niet akkoord te
kunnen gaan met de Britse
visserijvoorstellen en houdt
zij zich met recht voor "te zij
ner tijd passende maatrege
len te nemen"
EG-functionarissen menen dat
de brief mogelijk de eerste
stap is in de richting van een
beroep op het Europese hof
van justitie om een uitspraak
ip het visserijgeschil.
De EG-functionarissen zijn zich
in de afgelopen maanden
steeds meer gaan ergeren aan
de Britse pogingen om de vis
vangst voor de Britse kust te
beperken. Groot-Brittannië
zegt dat de maatregelen
noodzakelijk zijn om de vis
stand, die hard achteruit
loopt, te'beschermen.
De Britse voorstellen, die door
de commissie worden ver
worpen betreffen een verbod
op de vangst van diverse vis
soorten, uitbreiding van het
aantal zones waar niet gevist
mag worden en bepalingen
omtrent de grootte van de
mazen van de visnetten.
Sarkis wil aan dit soort zaken een
einde maken door een nieuw vei
ligheidsplan door te voeren. Dit
plan moet „een einde maken aan
alle militaire botsingen tussen
alle betrokken partijen". Dit slaat
niet alleen op de krachtmeting
tussen Syriërs en rechtse chris
tenen, maar ook op de levensge
vaarlijke „uitlokkingsbeschie
tingen" door de christen-rechtse
militia's op het islamitische West-
Beiroet.
Hierin schuilt het grootste gevaar
voor een werkelijk nieuwe Liba
nese burgeroorlog: de christen-
Sadats uitnodiging aan Carter na
mens het Egyptische parlement
werd met een langdurig applaus
begroet door de 365 parlements
leden. In zijn toespraak verde
digde Sadat ook zijn vredesinitia
tief en het resultaat van Camp
David. Hij zei dat er geen sprake
is van overgave, zoals Arabische
critici willen volhouden.
Kritiek
In zijn rede leverde Sadat kritiek op
de Arabische landen en organisa
ties, die de overeenkomsten heb
ben verworpen en de Egyptische
leider van verraad hebben be
schuldigd.
Sadat richtte zijn kritiek in het bij
zonder op Syrië en de Palestijnse
bevrijdingsorganisatie PLü. üok
de Libische leider kolonel Gha-
daffi werd niet gespaard.
nationalisten die de zogenaamde
interne regeling steunen, hebben
het blad beschuldigd van voor
keur voor de vanuit Zambia wer
kende guerrillaleider Joshua
Nkomo en zijn Afrikaanse volks
unie van Zimbabwe (Zapu). De
binnen Rhodesie opererende
vleugel van Zapu werd vorige
maand verboden nadat een Rho
desisch lijnvliegtuig was neerge
schoten bij de Zambiaanse grens
Nkomo zei dat zijn guerrillstrij
ders het vliegtuig neerhaalder
met een raket, doch sprak Rho
desische beschuldigingen teger
dat zij vérvolgens tien van de
overlevenden hebben gedood.
rechtse beschietingen op het an
dere deel van Beiroet zouden de
moslim-strijdgroepen en de Pa
lestij nen kunnen provoceren tot
deelname aan de strijd, die tot nu
toe een aangelegenheid is ge-
weesrt van Syriërs en christenen
Buitenlandse waarnemers in Bei
roet achten de kans dat Sarkis
zijn goede bedoelingen ook kan
uitvoeren, gering. De algemene
stemming in Libanese politieke
kringen is pessimistisch. Hoe, zo
vraagt meh zich af. kan ooit een
kabinet worden samengesteld uit
politici die eikaars persoonlijke
doodsvijanden zijn en die fel pro-
of anti-Syrisch zijn. Zullen de
zich nu zo fanatiek opstellende
christen-rechtse leiders bereid
zijn politieke medeverantwoor
delijkheid te dragen voor 's lands
zaken nu de Syriërs - die namens
het wettige Libanese gezag op
treden - de christen-rechtse mili
tia's zo ongenadig hebben be
stookt?
Kortom: het is zeer de vraag of de
laatste noodsprong van de Liba
nese president voldoende zal zijn
om het land van de ondergang te
redden.
De Egyptische president liet echter
iedere kritiek op koning Hoes
sein van Jordanië achterwege
Het volledige succes van de on
derhandelingen, waarover in
Camp David overeenstemming is
bereikt, is afhankelijk van de
deelname van de Jordaanse
vorst. Hoessein heeft zich kri
tisch uitgelaten over de akkoor
den, maar is niet ingégeaan op
een verzoek om zich bij de landen
het zogenaamde "standvastig
heidsfront" aan te sluiten.
Besprekingen
De Jordaanse minister van buiten
landse zaken, Hassan Ibrahim,
heeft gistefen in de Algemene
Vergadering van de Verenigde
Naties gezegd dat zijn land de be
sprekingen met de Verenigde
Staten zal voortzetten in een po
ging om na de overeenkomsten
van Camp David te komen tot een
vredesregeling in het Midden-
Oosten.
Ibrahim legde er in zijn toespraak
de nadruk op dat Jordanië een
alles omvattende regeling van het
conflict in het Midden-Oosten
vooropstelt. De Jordaanse minis
ter liet na kritiek uit te oefenen op
de directe vredesbesprekingen
tussen Egypte en Israel.
"Jordanië zal geen mogelijkheden
laten liggen die kunnen leiden tot
het beeindigen van de bezetting
van Arabisch grondgebied door
Israël", aldus Ibrahim. Hij voeg
de daaraan toe dat Jordaniê
"door zal gaan met alle mogelijk
heden te toetsen om onze volken
te verlossen"
Ibrahim gaf uitdrukking aan zijn
"grote waardering voor de moed
en de volharding van president
Carter voor de zaak van de vre
de".
In Nicaragua:
Pretoria woedend op Britten
tSl in de afgelopen maand tot on- De Rhodesische regering heeft het
gekend hoog aantal steeg: bijna enige zwarte dagblad in het land,
800 mensen kwamen aan beide de Zimbabwe Times, verboden,
zijden om het leven. zo heeft een regeringswoord-
Een aantal Zuid-Afrikaanse am- voerder gisteren bekendge-
bassadefunctionarissen, die niet maakt.
genoemd willen worden, steunt **et Engelstalige blad, werd acht-
Malan's verklaring. Ze zeggen dat l'en maanden geleden opgericht
met naam Owen s beschuldiging en heeft een oplage van rond
politiek gemotiveerd is. "De Brit- 20.000.
ten schijnen te menen dat ze een Volgens de woordvoerder was het
pro-zwarte positie moeten inne- met ingang van gisteren verbo
men na de schadelijke onthullin- den verklaard, "omdat verdere
gen dat ze tien jaar lang betrok- publicatie schadelijk wordt
ken zijn geweest bij het omzeilen geacht voor de belangen van de
van de olieboycot tegen Rhode- publieke veiligheid",
sië. Nu moeten wij als zondebok De Zimbabwe Times noemt zieh-
dienen," aldus deze zegslieden. zelf onafhankelijk, maar zwarte
BLACKPOOL (Reuter/UPI) - Premier James Callaghan
van Engeland heeft gisteravond een grote tegenslag
moeten incasseren toen zijn eigen Labourparty, zijn ter
beteugeling van de inflatie ontworpen loonbeheer-
singsprogramma, helemaal van de hand wees.
Jordaans minister:
"Wij praten door'
CAIRO/NEW YORK (AP/Reuter) - President Sadat van
Egypte heeft zijn Amerikaanse collega Jimmy Carter uit
genodigd naar Cairo te komen ter bijwoning van de on
dertekening van het voorgenomen vredesverdag tussen
Egypte en Israël. Tijdens een speciale parlementszitting
over de Camp-David-akkoorden zwaaide Sadat aan Car
ter lof toe voor zij n rol in het topgesprek over het Midden-
Oosten dat zo onverwacht tot resultaat leidde
