Vliegtuigbotsing in
VS: 150 slachtoffers
Owen vreest militair treffen in Rhodesië
Begin krijgt toch steun van parlement
NAAST HET NIEUWS
Gromyko komt
naar Nederland
Regering Nicaragua begint
hetze tegen communisten
Indonesië
stelt 2000
gevangenen
in vrijheid
DINSDAG 26 SEPTEMBER 1978
JERUZALEM (AFP) - Al op de eer
ste dag van de debatten in het Is
raëlische parlement (Knesset)
over de akkoorden van Camp
David is gebleken dat premier
Begin uiteindelijk de steun van
veruit de meerderheid der af
gevaardigden zal krijgen.
Het verzet tegen de akkoorden van
zowel uiterst rechts als uiterst
links zal waarschijnlijk margi
naal blijven, maar heeft zich gis
teren toch al met grote heftigheid
gemanifesteerd. Dit heftige ver
zet leidde er zelfs toe dat me
vrouw Geula Cohen, een af
gevaardigde van de Heroet - de
partij van Begin zelf - de zaal
moest verlaten.
Sjimon Peres, de leider van de par-
lementsfractie van de in opposi
tie zijnde Arbeiderspartij, gaf
Begin weliswaar de verzekering
van zijn steun, maar die steun
werd verleend met eèn "be
zwaard hart" en met groot voor
behoud over de manier waarop
de onderhandelingen zijn ge
voerd.
Peres kantte zich tegen de Israëli
sche onderhandelaars in Camp
David die volgens hem het prin
cipe van de verdedigbare grenzen
in de Sinai hadden prijsgegeven,
de Israëlische nederzetting in Ra-
fia (Sinai) die van zo'n grote stra-
JAKARTA (GPD) - De Indonesi
sche regering heeft gisteren
tweeduizend politieke gevange
nen vrijgelaten. Hun loslating is
begin deze maand al bekendge
maakt door de chef van de Kop-
kamtib, de binnenlandse veilig
heidsdienst, generaal Yoga Su-
gama. Er was voor dit jaar de
vrijlating vastgesteld van 10.000
politieke gevangenen.
Vierduizend waren al in juli op
vrije voeten gesteld, in december
volgt de vrijlating van 4000 poli
tieke gevangenen, allen behoren
tot de B-categorie, gevangenen
die verdacht waren betrokken te
zijn geweest bij de mislukte
communistische staatsgreep in
1965, maar die niet zijn veroor
deeld wegens gebrek aan bewij
zen. De vrijlating van de 2000 ge
vangenen gebeurde tijdens een
plechtigheid in Semarang, op
Midden-Java.
Vorig jaar kregèn 10.000 politieke
gevangenen hun vrijheid terug,
na zeker 12 jaar in de gevangenis
te hebben gezeten zonder dat er
een proces tegen hen is gevoerd.
De zaak van de politieke gevan
genen is even aangestipt tijdens
het bezoek van minister De Ko
ning van ontwikkelingssamen
werking aan Jakarta. Na zijn ge
sprek met president Soeharto zei
De Koning het niet raadzaam te
achten om nadere mededelingen
daarover te doen. Hij merkte op
dat deze kwestie in gesprekken
met Indonesische functionaris
sen op officieel niveau „een en
andermaal" besproken is. Ook
had hij verklaard waardering te
hebben over de procedure die
moet leiden tot de vrijlating van
alle politieke gevangenen in In
donesië;
Sjah benoemt
nieuwe minister
TEHERAN (Reuter) - De sjah van
Iran heeft Ali Qoli Ardalan tot
minister van het keizerlijk hof
benoemd, zo is uit welingelichte
bronnen vernomen. De minister
van het keizerlijk hof behoort
niet tot de regering, maar oefent
een aanzienlijke invloed uit in het
openbare leven van Iran, omdat
hij nauw verbonden is met de
sjah.
Uit dezelfde bronnen
dat Ardalan vandaag tot premier
benoemd zou worden, als opvol
ger van Amir Abbas Hoveyda.
Hoveyda nam onlangs tijdens de
politieke crisis in Iran ontslag.
Ardalan, die van Koerdische af
komst is, heeft verscheidene am-
bassadeurspcsten bekleed. In de
jaren vijftig was hij minister van
buitenlandse zaken. Hij heeft al
meer dan tien jaar geen openbare
functie bekleed.
tegische betekenis is, in de steek
hadden gelaten en "de droom van
de pioniers daar hadden vernie
tigd".
Volgens de oppositieleider heeft
Begin de Israëlische belangen in
westelijk Jordanië niet beter ver
dedigd omdat de bestuurlijke au
tonomie in dit gebied, "of men dit
nu wil of niet", uiteindelijk zal
leiden tot de vorming van eèn
Palestijnse staat.
In zijn openingsrede had de Israëli
sche premier eerder te kennen
gegeven dat men "als men de
door Egypte en de VS bij het be
gin van de topconferentie in
Camp David ingediende docu
menten had kunnen publiceren,
geconstateerd zou hebben dat de
akkoorden die uiteindelijk uit de
bus zijn gekomen, veel gunstiger
voor Israël zijn dan de aanvang-
sposities der gesprekspartners te
zien gaven".
We hebben drie gevaren vermeden,
aldus Begin; de organisatie van
een referendum, de deelneming
van de Palestijnse bevrijdingsor
ganisatie (PLO) en de vorming
van een Palestijnse staat. De Is
raëlische premier wees er voorts
op dat er slechts voor een periode
van drie maanden geen nieuwe
Israëlische nederzettingen op de
westelijke Jordaanoever mogen
komen, maar dat de bestaande
nederzettingen intussen ver
sterkt kunnen worden.
Begin zei dat "men alles wat moge
lijk was had gedaan om de neder
zettingen in de Sinai te behou
den, maar dat men uiteindelijk op
dit punt had moeten toegeven
wilde de top in Camp David niet
op een mislukking uitdraaien.
Begin sprak tenslotte de hoop uit
dat de vrede met Egypte nog voor
het eind van dit jaar gesloten
wordt.
Mevrouw Cohen: de zaal verlaten.
SAN DIEGO, CALIFORNIË (UPI) - Een straalver-
keersvliegtuig dat de luchthaven Lindbergh van San
Diego in Californiê naderde is gisteren in de lucht in
botsing gekomen met een licht vliegtuigje met een pri-
vévlieger op een instrumenten-oefenvlucht. Beide toe
stellen stortten brandend neer op een woonwijk.
Huizen vlogen in brand nadat gisteren i
landing was neergestort.
Alle inzittenden van het vliegtuig kwamen om het leven, alsmede 13 ini
ners van de huizen in San Diego, waarop het toestel neerkwam.
NEW YORK (ANP) - De Russische
minister van buitenlandse zaken,
Andrei Gromyko, zal binnen een
jaar een bezoek aan Nederland
brengen. Hij heeft dit meege
deeld aan minister Van der
Klaau w, met wie hij gisteren in de
wandelgangen van de Verenigde
Naties in New York heeft gé-
sproken.
Ten tijde van het bezoek van minis
ter Van der Stoel aan Moskou, in
april 1975, werd in gezaghebben
de Russische kringen te verstaan
gegeven dat Gromyko het bezoek
binnen een jaar zou beantwoor
den. Maar in de periode die op het
verblijf van Van der Stoel in de
Sowjet-Unie volgde, lieten Rus
sische diplomatieke kringen in
Den Haag weten de atmosfeer
voor een tegenbezoek weinig
gunstig te achten, waarbij zij o.a.
verwezen naar het optreden van
leden van een Nederlandse par
lementaire delegatie in de Sow
jet-Unie.
Minister Gromyko meende dat dit
"een kunstmatig probleem" is, en
was de mening toegedaan dat de
betrekkingen tussen Nederland
en de Sowjet-Unie juist uitste
kend zijn. Gromyko sprak niet
over de "bevriezing" van de Ne
derlands-Russische betrekkin
gen zoals gesuggereerd door vice-
premier Wiegel na de veroorde
ling van Sjtsjaransky en Ginz-
boerg, noch over het besluit van
vier Nederlandse parlementa
riërs een bezoek aan de Sowjet-
Unie op te schorten nadat één
hunner, het CDA-tweede kamer
lid Hans Gualtherie van Weezei,
niet tijdig een visum had ontvan
gen.
De voornaamste onderwerpen van
gesprek tussen Van der Klaauw
en zijn Russische ambtgenoot
waren, in het algemeen, de ont
spanning in de Oost-Westbetrek-
kingen en de non-proliferatie, het
tegengaan van de verspreiding
van kernwapens.
Nederland zou graag zien dat het
akkoord over het stopzetten van
proeven met kernwapens in de
atmosfeer wordt aangevuld met
een overeenkomst waarbij ook
ondergrondse kernwapenproe
ven worden verboden. Kennelijk
vanwege het feit dat China - dat
evenmin als Frankrijk het ver
drag over het tegengaan van de
verspreiding van kernwapens
(NPV) heeft getekend - doorgaat
met kernwapenproeven in de
atmosfeer, wil de Sowjet-Unie
geen verdrag over het opschorten
van alle kernwapenproeven voor
een onbeperkte tijdsduur.
Men kan zich afvragen, of de be
trekkelijk tegemoetkomende
houding van Gromyko niet ver
band houdt met Russische vrees
voor nauwere betrekkingen tus
sen China en West-Europa. Gro
myko heeft, en dat spreekt min of
meer vanzelf, niet gesproken
over het bezoek dat de Chinese
minister van buitenlandse zaken
Hoeang Hoea in juli aan Neder
land heeft gebracht, noch over
het feit dat talrijke Chinese mis
sies Westeuropese landen waar
onder Nederland hebben afge
reisd, noch over het bezoek dat de
staatssecretaris van economische
zaken, Beijen, volgende maand
aan Peking zal brengen. Maar de
Russische commentaren op het
verdrag dat de Volksrepubliek
met Japan heeft gesloten, en op
China als "het zestiende lid van
de NAVO", spreken boekdelen.
De politie van San Diego bevestig
de dat er 150 doden zijn, waar
door dit het grootste vliegtuigon
geluk uit de Amerikaanse lucht
vaartgeschiedenis is geworden.
Onder de doden zijn de 135 inzit
tenden van de Boeing-727 van
Pacific Southwest Airlines, de
privévlieger en zijn instructeur
en 13 mensen in de getroffen wo
ningen.
Onder deze laatste slachtoffers be
vinden zich vijf kinderen en een
vrouw wier verkoolde lijken in
een en hetzelfde huis werden ge
vonden. Een ooggetuige vertelde
dat hy een stoffelijk overschot
door de voorruit van een auto zag
vallen, waardoor de twee inzit
tenden - een vrouw en een baby -
werden gedood.
Plundering
De politie deelde mee dat vijf per
sonen werden aangehouden we
gens plundering. Zo waren er die
geld en sieraden probeerden te
verwijderen van lijken en ande
ren die in het wrak van de Boeing
zochten naar kostbaarheden.
Acht mensen werden aangehou
den omdat ze geen gevolg gaven
aan de opdracht zich te versprei
den.
Door de branden die na het neer
storten van de twee toestellen
ontstonden, werden tien huizen
in as gelegd en vijf zwaar bescha
digd.
Het kleine vliegtuigje, een eenmo-
torige Cessna-172, had de Boeing
getroffen aan de rechtervleugel.
Dit toestel begon daarop lang
zaam te tollen, uit elkaar te vallen
en naar beneden te suizen. Vol
gens een zegsman van Pacific
N amibiëberaad
in New York
NEW YORK (Reuter) - De minis
ters van buitenlandse zaken van
de Verenigde Staten, Groot-Brit-
tannië, Frankrijk, Canada en
'West-Duitsland hebben zich gis
teravond in New York beraden
over het probleem dat is ontstaan
door de afwijzing door Zuid-
Afrika van hun plan voor Nami
bië (Zuidwest-Afrika).
Het beraad had op uitnodiging van
de Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken, Cyrus Van
ce, plaats in het gebouw van de
Amerikaanse vertegenwoordi
ging bij de Verenigde Naties.
Reeds eerder hadden gedelegeer
den van de vijf landen bij de Ver-
eriigde Naties aangestuurd op
spoedige bijeenkomsten van de
Veiligheidsraad ter bespreking
en zo mogelijk goedkeuring van
de voorstellen van secretaris-ge
neraal Waldheim om de Verenig
de Naties militair en civiel op gro
te schaal te laten deelnemen aan
het proces van overgang naar on
afhankelijkheid van Namibië.
De vijf westelijke mogendheden
willen dat de Veiligheidsraad
donderdag of anders vrijdag bij
eenkomt voor zijn goedkeuring
van hun plan voor Namibië en
Waldheims voorstellen over zijn
uitvoering.
Southwest kwam de Boeing na
verlies van de vleugel "recht naar
beneden"
De romp van het toestel raakte de
grond met een hoek van 45 gra
den. Als het met kleinere hoek
was neergestort, zei hij, zouden er
veel meer slachtoffers kunnen
zijn geweest.
De Cessna kwam veel verderop
neer. Een ooggetuige heeft gezien
dat iemand uit het vallende toe
stelletje klom en tevergeefs pro
beerde zijn parachute te openen.
Aan boord van het PSA-vliegtuig
bevonden zich behalve de be
manning zeventien personeels
leden van de maatschappioj -
bemanningen van andere toe
stellen die op huis aangingen.
GOED VOORBEELD
Het Witte Huis gaat als voorbeeld voor de Amerikanen- om deze
schone vorm van energie te gebruiken zonnecollectoren aan
brengen op één vleugel van het gebouw. Hiertoe heeft president
Carter gisteren volgens een woordvoerder opdracht gegeven.
De collectoren zullen 76 procent leveren van de energie die nodig is
voor de verwarming van het water dat wordt gebruikt in dat deel
van het Witte Huis waar zich de ovale kamer van de president,
bijna alle werkruimten en het perscentrum bevinden.
VOORNAAM
'Carter' is de voornaam van een kind dat op zondag 17 september,
de dag van de ondertekening van de raamakkoorden van Camp
David, in Alexandrië is geboren, zo berichtte het dagblad 'Al
Achbar' in Cairo.
De vader van 'Carter' heeft brieven gestuurd aan president Sadat
en president Carter, waarin hij steun betuigt aan de de akkoorden
van Camp David "die onze kinderen in de toekomst vrede en
liefde zullen bezorgen".
NIET OPEN
Buckingham Palace in Londen heeft een verzoek afgewezen voor
openstelling van de woonvertrekken van de koninklijke familie
wanneer zij elders vertoeft.
Het verzoek was in een brief aan de Times gedaan door Lord Amul-
ree, die schreef dat hij zo onder de indruk van de appartementen
was gekomen toen hij er eens een privébezoek bracht.
Een woordvoerder van het hof verklaarde dat bezoekers het huis
houden in het paleis in de war zouden sturen.
Het paleis is zo gebouwd, zei hij, dat het moeilijk zou zijn bezoekers
rond te leiden zonder hét woongedeelte van de huishoudelijke
staf te storen. Bovendien zouden voor een paar weken per jaar
veiligheidsmaatregelen moeten worden getroffen en suppoosten
worden aangesteld, wat een grote financiële belasting zou bete
kenen.
Het landhuis van de koninklijke familie in Sandringham in Norfolk
is toegankelijk voor publiek wanneer de bewoners er niet zijn.
VERTRAAGD
De NASA, het Amerikaanse bureau voor de ruimtevaart, wil op 28
september 1979 de eerste proefvlucht in de ruimte maken met het
ruimteveer, een halfjaar later dan de aanvankelijk voorgenomen
datum. De vertraging is te wijten aan hardnekkige perikelen met
de motoren.
De nieuwe datum is gisteren genoemd door John Yardley, onderdi
recteur van NASA, in een hoorzitting van
Huis van Afgevaardigden.
GESTOLEN
Een van de betrokkenen bij het schandaal Jeremy Thorpe, de
voormalige leider van de Britse Liberale Partij die beschuldigd
wordt tot aanzetting tot moord, namelijk de 31-jarige oud-piloot
Andrew Newton, heeft gezegd dat uit zijn woning in Londen
documenten over deze zaak zijn gestolen.
Newton heeft in 1975 en 1976 een jaar gevangenisstraf gekregen
voor het doodschieten van een hond van Norman Scott, het fo
tomodel dat heeft verklaard sexuele betrekkingen gehad te heb
ben met Jeremy Thorpe.
Toen hij vrij kwam maakte Andrew Newton bekend dat "een be
langrijke leider van de Liberale Partij hem 5000 pond had gege
ven" om Norman Scott dood te schieten.
MANAGUA (UPI) - De re
gering van Nicaragua is
gisteren een felle anti
communistische campag
ne begonnen. Kolonel Al
berto Luna, de leider van
de afdeling radio-zaken
van de Nationale Garde,
heeft alle radiozenders in
het land een lijst gezonden
met 63 officiële berichten.
Elke vijf minuten moet,
zolang de staat van beleg
duurt, één daarvan wor
den uitgezonden.
Een voorbeeld van zo'n bericht
"De communisten vallen ver
woed aan, dood en verwoesting
achterlatend. Wilt u voorbeel
den? Bekijk de puinhopen van
Masaja, Léon, Chinandega en
Esteli en de schrik zal u om het
hart slaan"
Grote delen van deze steden zijn -
verwoest bij het offensief van de
Nationale Garde, die de Sandi
nisten verleden week verdreven
heeft.
De afgelopen maand heeft de rege
ring van Somoza al zijn tegen
standers beschuldigd van ban
den met het communisme. Ook
de legaal toegestane oppositie
van de centrum-rechtse Conser
vatieve Partij en de kamers van
koophandel, die achter de natio
nale algemene staking staan, die
nu al een maand duurt.
Dit weekeinde besloot het brede
oppositiefront, dat bestaat uit een
coalitie van politieke partijen,
vakbeweging en groepen onder
nemers, de algemene staking, die
gericht is op het omver werpen
van de regering Somoza, voor
onbepaalde tijd voort te zetten.
De staking heeft geleid tot tekorten
aan bier, sigaretten en benzine.
De regering beheerst de aanvoer
van het voornaamste voedsel, zo
dat de staking op dit gebied geen
effect heeft.
Slachtoffers
Officiële cijfers van het aantal le
vens dat de oorlog in Nicaragua
heeft geëist zijn er niet. Een getal
van 5.000, dat in een rapport
wordt genoemd, noemde de rege
ring overdreven, maar ze komt
niet met eigen cijfers.
Waarnemers geloven dat 3.000
mensen zijn omgekomen sinds
het offensief van de Sandinisten
twee weken geleden begon. De
meeste slachtoffers zouden on
der de burgerbevolking zijn ge
vallen.
Hoewel in Nicaragua de doodstraf
officieel niet bestaat, ook niet on
der de staat van beleg, staan de
militaire communiqués van de
laatste paar weken vol met op
drachten tot en verslagen van
executies. Een officier van de Na
tionale Garde verklaarde vol trots
26 jonge opstandelingen gevan
gen te hebben genomen. "We
hebben ze gedood en ergens be
graven, dan hebben we tenmin
ste nooit meer last van ze", zo zei
hij.
Er schijnen nauwelijks gevange-
nen gemaakt te zijn tijdens de
LONDEN (UPI) - De Britse minister van
buitenlandse zaken, David Owen, heeft
gisteren verklaard dat een militaire op
lossing van het probleem-Rhodesië on
vermijdelijk is als er in de naaste toe
komst geen conferentie van alle bij Rho
desië betrokken partijen komt.
Owen zie dit tot verslaggevers op het Lon-
dense vliegveld Heatrow voor zijn ver
trek naar New York ter bijwoning van de
algemene vergadering van de Verenigde
Naties. "Ik streef al sinds april naar een
dergelijke conferentie", aldus de Britse
minister, "en al ettelijke keren zijn wij er
vlak bij geweest, maar als die conferen
tie. niet spoedig gehouden wordt, dan zal
men niet meer onder de druk van het
Patriottisch Front om het vraagstuk
langs militaire weg op te lossen, uit kun
nen komen".
De Rhodesische militaire autoriteiten ne
men aan dat bij de Rhodesische aanval
len op Mozambikaans grondgebied vo-,
rige week honderden Rhodesische guer
rillastrijders zijn gesneuveld. De rege
ringstroepen zouden twee man hebben
verloren en twee militairen hadden lich
te verwondingen opgelopen tijdens de
vierdaagse operatie.
Op een persbijeenkomst in Salisbury zei
een legerwoordvoerder gisteren dat de
aanvallen een groot gebied bestreken, en
gericht waren tegen 25 guerrillabases.
Hij onthulde voor het eerst dat Rhodesi
sche troepen de afgelopen drie maanden
zeven maal acties hebben uitgevoerd op
grondgebied van Mozambique en Zam-
Rhodesische troepen voeren dagelijks
'tactische missies' uit in Mozambique.
Sinds vrijdag heeft de oorlog volgens een
legercommuniqué 54 slachtoffers ge
maakt: twee militairen, 19 guerrilleros
en 33 Afrikaanse burgers. In totaal zou
den dit jaar in Rhodesië al 1750 guerrilla
strijders zijn gedood.
Voor grote gebieden in Rhodesië is giste
ren de staat van beleg van kracht gewor
den. In deze gebieden worden krijgsra
den ingesteld die gemachtigd zijn dood
straffen uit te spreken. Iedereen die
wordt verdacht van terroristische daden
of hulp aan terroristen kan voor de
krijgsraad worden gedaagd. Beroep bij
een burgerlijke rechtbank is niet moge
lijk. Leger en politie mogen verdachten
zonder proces vasthouden. De staat van
beleg geldt onder andere voor aantal
stamgebieden ten noorden van Salisbu
ry, bij de grens met Mozambique.
De afkondiging van de staat van beleg in
verscheidene delen van het land werd
verwacht sinds premier Ian Smith daar
toe de mogelijkheid opende nadat een
passagiersvliegtuig door guerrillastrij
ders was neergeschoten.
strijd. Hoewel de regering vroe
ger altijd de gewoonte had ge
vangen genomen Sandinisten
aan de pers voor te stellen, is dit
in de afgelopen twee weken van
burgeroorlog slechts in één geval
gebeurd: een vrouw, die vertelde
dat ze Martha heette. Deze ene
gevangene is ook voorgeleid aan
de drie man sterke waarnemers-
commissie van de Organisatie
van Amerikaanse staten, die de
grensgebieden inspecteert.
Uitgeweken
Naar het bureau van de hoge com
missaris van de Verenigde Naties
voor de vluchtelingen te Genéve
heeft meegedeeld, zijn ongeveer
7.300 mensen uit Nicaragua naar
Honduras uitgeweken. Het bu
reau heeft Honduras 150.000
dollar ter beschikking gesteld om
deze vluchtelingen op te vangen.
Naar Costa Rica zouden circa 300
Nicaraguanen zijn gevlucht. De
Costaricaanse autoriteiten heb
ben tot dusver niet om bijstand
gevraagd.
Een speciale afgevaardigde van het
Sandinistisch front dat poogt
president Somoza met geweld te
verdrijven, heeft gisteren in
Brussel bekendgemaakt, dat er
vrijdag jl een voorlopige regering
is gevormd die het bewind in Ni
caragua kan overnemen, als So
moza is verdreven. In dat kabinet
zitten vertegenwoordigers van de
voornaamste oppositie-groepe
ringen.
Genoemde afgevaardigde, Miguel
Castaneda, verklaarde dat de
guerrilleros tegenover de over
macht van de Nationale Garde
van Nicaragua gedwongen waren
tot een "strategische terugtocht"
De opstandelingen hadden vol-
gens hem echter de steun van
vrijwel de gehele bevolking.
Hij beschuldigde de Amerikaanse
regering er van dat zij van plan
zou zijn Somoza te vervangen
door een militair regime dat de
Amerikaanse belangen in Nica
ragua zou moeten behartigen.
Van officiële zijde in Managua,is
gisteren wel vernomen dat So
moza een Amerikaans aanbod
heeft aanvaard om vredesbe
sprekingen te helpen arrangeren
tussen hem en zijn politieke te
genstanders.
Maar ontkend werd dat de Ameri
kaanse reizende ambassadeur,
William Jorden, in Nicaragua als
speciaal afgezant van president
Carter, Somoza had uitgenodigd
om af te treden.
