Wereld positief
over nieuwe paus
BEGIN MET
OUD PLAN
NAAR Y.S.
Owen: Geweld vanuit ambassades
Paus deed kleine
dingen in stilte
Positie
Somoza
zwakker
Moskou zou Arabische
topconferentie willen
Staat de postcode
in een advertentie of brief?'
Gebruikmdan alsu
reageert en...vergeet
ook uw eigen
postcode niet.
JONGE ECHTGENOTE
MAANDAG 28 AUGUSTUS 1978
ROME - „Ik ben maar een klein
mannetje, en ik ben gewend
kleine dingen te doen en in stil
te". Zo beschreef de kardinaal
patriarch van Venetië, Albino
Luciani, zichzelf tegenover de
Italiaanse journalist Giancarlo
Zizzola, de eerste en misschien
wel de enige „vaticanist" die
nieuwsgierig was naar deze on
gewone bisschopsfiguur.
Van nu af, als paus Johannes
Paulus 1, is hij geen klein man
netje meer en zal hij zich eraan
moeten wennen beslissingen te
nemen en daden te stellen, die
in de hele wereld gezien en
beoordeeld zullen worden.
Albino Luciani werd op 17 okto
ber 1912 geboren in Forno di
Casale, een dorp in Belluno, in
de noordoosthoek van Italië.
Zijn vader, een ongeschoold
arbeider, trok ieder jaar naar
Zwitserland, om 's winters naar
zijn dorp terug te keren, waar
hij zich inzette voor de socialis
tische zaak, waar hij hartstoch
telijk in geloofde. Maar anders
dan de meeste socialisten uit
die tijd was hij geen verhit anti-
clericaal en hij verzette zich
niet toen zijn zoon priester wil
de worden.
Tijdens zijn seminariejaren in
Belluno begon Luciani zich te
interesseren voor de idee.ën van
de Italiaanse priester-wijsgeer
Antonio Rosmini, een man die
in zijn gedachten over de in
nerlijke hervorming van de
kerk zijn tijd ver vooruit was.
Na een onderbreking wegens
de Tweede Wereldoorlog, toen
hij bij de Alpenjagers werd in
gedeeld, zette hij zijn theologi
sche studies in Rome voort,
waar hij aan de Gregoriaanse
universiteit promoveerde op
een proefschrift over Rosmi-
Wars van vertoon
Na enkele jaren als dorpskape
laan, werd hij vicaris-generaal
van zijn diocees, speciaal belast
met het godsdienstonderwijs.
In die hoedanigheid bezocht hij
een voor een alle eenzame af
gelegen bergparochies waar
het bisdom rijk aan is. In 1958
behoorde hij tot de eerste bis
schoppen die door paus Jo
hannes benoemd werden (zij
hadden elkaar een paar keer in
de trein ontmoet: „Hij was
steeds aan het woord", vertelde
Luciani later, „dus hoe kon hij
iets van mij afweten?").
De paus zond hem naar Vittorio
Veneto, waar hij dadelijk op
viel door zijn volslagen wars
heid van ieder uiterlijk vertoon,
maar ook door het feit dat hij
een van de eerste Italiaanse
bisschoppen was die geheel
gekozen priesterraden instelde
en hun besluiten opvolgde, ook
als hij het er niet mee eens was.
De sluiting van een kleinsemi
narie, waarvan de studenten
naar een openbare school wer
den gestuurd, was daar een van
de voorbeelden van. Hij erken
de later zelf dat het een wijs be
sluit was geweest.
Op het concilie sloot hij zich aan
-bij de aanhangers van de bis
schoppelijke collegialiteit en
hij erkende dat de kerk, met
name in Italië, zich eeuwenlang
had vergist door zich te verzet
ten tegen de gewetensvrijheid,
in de overtuiging dat „de dwa
ling geen rechten bezat". Er
werd dus nogal wat van hem
verwacht, toen hij in 1969 tot
patriarch van Venetië werd be
noemd. En inderdaad legde hij
er sterk de nadruk op „de kerk
van de armen": hijzelf schafte
ook hier alle uiterlijke versier
selen en ceremonie af en gaf
zijn clerus verlof kerkelijke be
zittingen te gelde te maken ten
bate van de armen.
Bezorgd
Maar de vooruitstrevende initia
tieven die er in het industriële
deel van zijn diocees waren ge
nomen, zoals priester-arbei
ders, katholieke arbeidersver
enigingen en basis-gemeenten,
remde hij ogenblikkelijk en
met strengheid af, hij ontbond
kerkelijke organisaties die er
op het gebied van kerk en staat,
echtscheiding en politieke
vrijheid meningen op nahiel
den die niet strookten met de
officiële beschoppelijke lijn,
waarschuwde in een brief aan
zijn clerus tegen „de ongehoor
zaamheid van geestelijken",
met name op politiek terrein,
en toonde zich uiterst bezorgd
over de ontwikkelingen van het
theologisch onderzoek sinds
het concilie.
„Veel katholieken", zo meende
hij, „hebben zich door het con
cilie laten verblinden, in plaats
van zich erdoor te laten verlich
ten". Binnen de Italiaanse bis
schoppenconferentie, waarvan
hij vice-voorzitter was, verte
genwoordigde hij de niet toe
gevende lijn, waar het aan
kwam op openlijke veroorde
ling van het marxisme, echt-
scheidings- en abortuswet.
In persoonlijke onthechtheid,
eenvoud en hartelijkheid lijkt
de nieuwe paus zeker op paus
Johannes, die hem tot bisschop
maakte; in zijn bezorgdheid
over de ontwikkelingen die op
het concilie volgden, heeft hij
meer weg van paus Paulus, die
hem kardinaal maakte.
k' DEN HAAG - Blijdschap en vertrouwen in het leiderschap van de nieuw paus Johannes
Paulus de Eerste. Dat is de kern van de talrijke reacties van kerkelijke en wereldlijke
I leiders op de verkiezing van de nieuwe paus. Het katholieke „buitenland" spreekt zich
bijna onverdeeld enthousiast uit over de persoon van de paus. Een uitzondering vormt de
„dissidente" aartsbisschop van Genéve, mgr. Lefebvre, die al jaren lang in onmin leeft
met het Vatikaan Hij constateerde bezorgd dat de naam van de paus „een slecht teken
kan zijn voor de behoudende gelovigen, gn vroeg zich af of de keuze al niet vóór het
conclaaf was beklonken.
Zeer snelle reacties kwamen uit
Washington en Bonn. Bondskan-1
selier Schmidt zond telegrafisch
namens de Westduitse regering
zijn gelukwensen. De Ameri
kaanse president Carter noemde
in zijn felicitatie telegram de ver
kiezing van kardinaal Luciani
een belofte van inspiratie en hoop
voor allen die in de wereld naar
vrede, rechtvaardigheid en leven
in waardigheid streven. Ook de
Ierse premier Jack Lynch juichte
de verkiezing van kardinaal Lu
ciani toe.
Het Russische staatspersbureau
Tass berichtte zonder enig com
mentaar over de pauskeuze. De
eerste reactie uit de socialistische
wereld kwam van het Joegoslavi
sche persbureau Tanjug. De
naam van de nieuwe paus wekt
de indruk dat de politiek van
openheid en hervorming van de
kerk zal worden voortgezet, aldus
het Joegoslavische
taar.
De Argentijnse junta-leider Jorge
Videla vroeg de nieuwe paus om
diens zegen voor de Argentijnen,
„als zeker onderpand van vrede
en eenheid". De Spaanse koning
Juan Carlos I verklaarde dat
Spanje „van harte deelneemt aan
de internationale vreugde"
MANAQUA (AFP/Reuter) De top
van het bedrijfsleven in de Mid-
denamerikaanse staat Nicaragua
heeft zich gisteren ook tegen pre
sident Somoza gekeerd. De ka
mers van koophandel van het
land besloten in een vergadering
van hun stuurgroep met 36 tegen
drie stemmen steun te geven aan
de algemene staking, wat van
doorslaggevende betekenis is
voor het bereiken van het doel
der staking, namelijk Somoza tot
aftreden te dwingen.
Verwacht werd dat de meeste win
kels en grootwinkelbedrijven in
het land in de komende dagen ge
sloten zouden blijven.
De staking was uitgeroepen door
het zogenaamde brede oppositie
front Fao nadat linkse, sandinis-
tische guerrillastrijders vorige
week met succes een bezetting
met gijzeling uitvoerden van het
nationale paleis in de hoofdstad
Managua, waarin het congres ze
telt. Zij konden na twee dagen
vrij naar Panama vertrekken sa
men met rond 50 medestanders
wier vrijlating zij hadden afge
dwongen.
Bij botsingen tussen de nationale
garde en deelnemers aan de al
gemene staking in Nicaragua zijn
zaterdag twee mensen om het le
ven gekomen. Het zijn een stu
dent en een lid van de nationale
garde.
De Venezolaanse regering heeft za
terdag politiek asiel verleent aan
een groep sandinisten, die wer
den bevrijd uit Nicaraguaanse
gevangenissen na een geslaagde
actie van het "sandinistische na
tionale bevrijdingsfront".
Kracht
Aartsbisschop Roger Etchegaray
van Marseille, voorzitter van de
Franse bisschoppenconferentie,
karakteriseerde paus Johannes
Paulus als een allervriendelijkste
man, vol van levenslust en in die
zin een opvolger van paus Jo
hannes de 23e. De secretaris van
de Amerikaanse bisschoppen
conferentie, mgr. Thomas Kelly
uit Washington, meende dat de
snelle keus van paus Johannes
Paulus de kracht en eensgezind
heid van de r.k. kerk aantoonde
Hij noemde de nieuwe paus een
man van „grote spiritualiteit, van
medeleven voor de zwakken,
zorg om wie dwaalt en liefde voor
de mens'\Een woordvoerder van
de Anglicaanse kerk in Engeland
gaf als commentaar dat met Jo
hannes Paulus de dag van een
heid tussen de kerken „naar wij
hopen veel sneller dichterbij zal
komen". De primaat van Ierland,
aartsbisschol Tomas O'Fiaich
van Dublin, zei erop te vertrou
wen dat de paus net als zijn voor
gangers de „vrede en liefde van
Christus naar alle mensen in de
wereld zal uitstralen" In België
werd van kerkelijke zijde, met
verwijzing naar de naam die de
paus zich heeft gekozen, ver
wacht dat Johannes Paulus een
politiek van compromissen zal
Secretaris-generaal dr
Philip Potter van de Wereldraad
van Kerken in Genéve - de
rooms-katholieke kerk is geen
lid, maar wel waarnemer bij de
Raad - zei dat de naam van de
nieuwe paus aangeeft dat hij zich
identificeert met het beleid van
zijn twee voorgangers. Daarmee
wordt de hoop op betere samen
werking en oecumenisch begrip,
zoals die de laatste jaren gestalte
hebben gekregen, vergroot. Ook
de secretaris-generaal van de Lu
therse wereldbond, de Ameri
kaanse ds. Carl Mau, hoopte dat
het proces van toenadering tus
sen de beide kerken, zoals dat de
laatste vijftien jaar is gegroeid,
onder de nieuwe paus zal worden
voortgezet.
Spijt
De voorzitter van de Nederlandse
Raad van Kerken, de hervormde
prof. dr. H. Berkhof, vindt het
jammer dat er weer een Italiaan
tot paus is gekozen. De Italianen
hebben naar zijn mening van na
ture zo weinig begrip voor de
ontwikkelingen in West-Europa,
Amerika en de Derde Wereld. Op
oecumenisch terrein verwacht
hij niet erg veel van een Italiaan
r. C.P. van Andel te Driebergen,
een man die de relaties onder
houdt tussen de Hervprmde en
de Rooms-Katholieke Kerk in
Nederland, betwijfelt of deze
paus de muren tussen rooms-ka
tholieke en reformatorische
christenen kan beslechten. Hij
kent de Reformatie niet. De oe
cumene in de richting van de
westerse reformatorische kerken
de verzamelde menigte op het St
zal zijn eerste aandacht waar
schijnlijk niet hebben, zo vreest
dr. Van Andel.
Bisschop Gijsen van Roermond
ziet in paus Johannes Paulus een
bij uitstek pastorale paus, die wil
streven naar eenheid, continuï
teit, harmonie en verzoening.
Voor zijn Rotterdamse collega
Simonis betekent reeds de naam
paus een program
JERUZALEM (GPD) - De Israëlische regering heeft gisteren besloten
haar oude voorstel tot zelfbestuur voor de westelijke Jordaanoever op
nieuw voor te leggen aan president Carter en aan president Sadat tijdens
de topconferentie die volgende week in het buitenverblijf van de Ame
rikaanse president, Camp David, aanvangt.
Twee weken lang heeft een hiertoe speciaal opgerichte interministeriële
commissie zich gebogen over alle door Egypte en Israël gedane voor
stellen in het afgelopen jaar. Jongstleden donderdag bracht de commis
sie rapport uit en konden de Israëlische ministers inzage krijgen in de
uiterst geheime voorstellen van de commissie. Gisteren kwam het kabi
net bijeen om zijn standpunt te bepalen inzake de te volgen lijn tijdens
de topconferentie.
Besloten werd het oude Israëlische vredesplan opnieuw voor te leggen.
Daarnaast heeft Begin volmacht om ter plaatse beslissingen te nemen
als dat noodzakelijk mocht zijn. Begin verklaarde na afloop van de
zitting dat Israël al het mogelijke zal doen om tot een werkelijk akkoord
met Egypte te komen.
Behalve het oude voorstel tot beperkt zelfbestuur voor de bewoners van
de westoever, heeft de Israëlische regering geen andere voorstellen ge
daan. In het verleden heeft president Sadat van Egypte het Israëlische
plan al enkele malen verworpen. Egypte eist namelijk dat Israël zich
terugtrekt van de westelijke Jordaanoever; althans zich daar in principe
toe bereid verklaart.
Aan de kabinetszitting ging een strijd vooraf tussen de ministers over de
vraag wie met Begin mee mag naar Amerika. De nationaal-religieuze
partij eiste dat een van haar ministers in de delegatie opgenomen zou
worden, wanneer ook vice-premier Yadin deel zou uitmaken van de
afvaardiging. Yadin stond aan het hoofd van de verleden week uit elkaar
gevallen democratische hervormingspartij Dash. Met de splitsing in
deze partij is de nationaal-religieuze partij na de Likoed van Begin de
grootste regeringspartij geworden, en zij eiste dan ook het recht van
evenredige vertegenwoordiging op. Uiteindelijk zag Yadin van de strijd
af en deelde hij mee thuis te zullen blijven om tijdens de afwezigheid van
Begin de zaken waar te nemen.
Besloten werd dat minister van buitenlandse zaken Dajan en minister van
defensie Weizman samen met Begin aan het topoverleg zullen deelne-
de rellen die het afgelopen weekeinde in de stad Leon in Nicaragua woedden.
Tiener speelt
drie maanden
voor arts
PEORIA/ILLINOIS (AFP)-Een 19-
jarige jongen die werkte in een
restaurant, Joseto Bueno, heeft
zich drie maanden lang in twee
ziekenhuizen in Peoria, in de
Amerikaanse staat Illinois, als
arts uitgegeven zonder dat ie
mand het bedrog merkte.
Joseto onderzocht de zieken, bestu
deerde de medische rapporten
over hen en sprak met alle catego
rieën van het personeel.
Een lid van de veiligheidsdienst
van een van de ziekenhuizen
maakte tenslotte een einde aan de
"medische carrièrevan de jon
gen toen hij onverwachts bij hem
binnenkwam en hem aantrof in
het bezit van medische appara
tuur.
BEIROET (AP) - De Sowjet-Unie
zou haar Arabische vrienden
willen bewegen tot het houden
van een topconferentie als tegen
hanger van het vredesgesprek
over het Midden-Oosten dat in
Camp David plaats zal vinden.
Dit stond zaterdag in het
weekblad van het onafhankelijke
Beiroetse dagblad An na Nahar,
dat te Parijs uitkomt.
Volgens het artikel zouden eventu
eel onder de auspiciën van het
Kremlin Syrië, Libië, Algerije,
Zuid-Jemen en de PLO (Pale
stijnse bevrijdingsorganisatie)
kunnen vergaderen, maar alleen
wanneer het overleg tussen Car
ter, Sadat en Begin op niets uit
zou lopen.
Moskou, aldus het weekblad te Pa
rijs, wil dat zijn Arabische bond
genoten een gemeenschappelijke
strategie opstellen als tegenhan
ger van wat er te Camp David kon
worden bereikt. "De Sowjet-
Unie is bereid aan de Arabische
conferentie deel te nemen als
blijk van haar onbeperkte steun",
zo werd gezegd.
Er wordt op gewezen dat de Syri
sche minister van buitenlandse
zaken Abd'al Haliem Chaddam
gisteren 29 augustus in Moskou
zou arriveren voor overleg met de
leiders van het Kremlin.
De vier genoemde Arabische lan
den en de PLO zijn sterk gekant
tegen Sadats vredesinitiatief dat
werd ingeluid met zijn histori
sche bezoek aan Jeruzalem in
november van verleden jaar.
„Camp David'
dag later
WASHINGTON - In Washing-
ton is zaterdag meegedeeld
dat de conferentie over het
Midden-Oosten tussen presi
dent Carter van de Verenigde
Staten, president Sadat van
Egypte en premier Menachem
Begin van Israël, een dag la
ter begint, om te voorkomen
dat men botst met de moham
medaanse heilige vasten
maand Ramadan.
De verdaging stelt president
Sadat in staat het sluitings-
feest van de vastenmaand
mee te maken
Toen het Witte Huis op 8 augus
tus bekendmaakte dat men in
Camp David zou bijeenko
men om te proberen de impas
se te doorbreken in het overleg
over het Midden-Oostenwas
als begin datum 5 september
vastgesteld. Men was hierbij
uitgegaan van een misreke
ning in Cairo van het precieze
tijdstip waarop de Ramadan
afliep. De Egyptenaren vroe
gen toen om uitstel.
Premier Begin komt naar ver
wachting op 3 september in de
Verenigde Staten aan en zal
dan twee dagen doorbrengen
in New York. alvorens te gaan
naar Camp David, het geïso
leerde landgoed in de bergen
van Maryland op 130 kilome
ter ten noordwesten van Was
hington.
ADVERTENTIE
pttpost
Gebruik'm goed.
CAIRO (AP) - In het Egyptische dagblad Al Achram stond afgelo
pen zaterdag het relaas te lezen van een tienjarig meisje dat door
haar neef was uitgehuwelijkt aan een man van 32 jaar als vol
doening van een schuld van enkele tientjes.
De man nam haar als zijn vierde echtgenote, wat volgens de wetten
van het land is toegestaan, maar wat niet veel meer gebeurd
omdat het teveel in de papieren loopt voor de gemiddelde Egypte-
De man en het jonge kind hadden het echter niet samen kunnen
vinden. Op een dag'had hij al het meubilair uit haar flat weg
laten halen. Zijn "echtgenote" had hierop een aanklacht bij de
rechter ingediend.
Deze gaf echter een ander oordeel dan zij verwachtte. Hij liet haar
in voorlopige hechtenis nemen in afwachting van een enkele reis
terug naar haar ouders. Zij bleek namelijk nog veel te jong om te
trouwen. Of maatregelen tegen de neef zullen worden genomen is
niet bekend.
LONDEN (AP) - Engeland heeft
naar aanleiding van de toene
mende Arabische terreur in de
straten van Londen een gesprek
op gang gebracht met de ambas
sades uit het Nabije Oosten om
hen te overreden de omvang van
hun diplomatieke staf te vermin
deren, aldus de Engelse minister
van buitenlandse zaken David
Owen gisteren tijdens een televi
sie interview.
Owen zei dat "Engeland bereid is
elke actie te ondernemen die
noodzakelijk is om de gevechten
zoals die zich de laatste weken in
Londen hebben voorgedaan van
de straat te weren".
Sinds 1977 zijn in de Londense
hoofdstad al acht Arabieren ver
moord. Het sterke vermoeden
bestaat dat de aanslagen mede
worden uitgevoerd door leden
van Arabische ambassades die
verder niets met diplomatie heb
ben uit te staan. Ook is de vrees
geuit dat de wapens voor derge
lijke aanslagen via de (Arabische)
diplomatieke post door de doua
ne wordt gesmokkeld.
Gevraagd wat de Britse regering
hiertegen dacht te kunnen doen
antwoordde Owen dat wat betreft
de diplomatieke post de zaken
gemakkelijk overdreven kunnen
worden, maar hij gaf toe dat het
een zwakke schakel was in het
Britse veilighiedssysteem.
De Britse minister zei echter dat
"de hele zaak van de soms zeer
grote ambassades van Arabische
landen moest worden bekeken"
Het lijkt erop dat sommige leden
van enkele Arabische ambassa
des geert diplomaten zijn, aldus
Owen. "Wij voeren op het
ogenblik besprekingen met hen
en hopen dat zij inzien dat als zij
zelf actie ondernemen, wij dat
kunnen vermijden", aldus de
Britse minister.
