Kabinet houdt vast aan tien
miljard
bezuiniging
Lijk van
onbekende
man gevonden
Nederland ontdooit
relaties met Rusland
Darmkanker
onderzoek
begint thuis
Stijging ziekenhuisopnamen door alcoholmisbruik
Ondanks alle kritiek
Vier jaar geeist voor
poging tot verdrinking
fSSS-K^
FRUITS DE MER"
Ambtenarencentrales
hervatten overleg
NOG GEEN
APOTHEEK
VOOR STAG
ZATERDAG 26 AUGUSTUS 1978
BINNENLAND
PAGINA
UTRECHT (ANP) - De nog steeds toenemen
de consumptie van alcoholhoudende dran
ken in Nederland gaat gepaard met een stij
ging van het aantal patiënten dat in zieken
huizen wordt opgenomen wegens levercir-
rose, slokdarmkankeren aandoeningen aan
de alvleesklier. Ziektes die volgens veler
mening mede door gebruik van alcohol
worden veroorzaakt. Dit schrijft dr. D.
Hoogendoorn van de stichting Medische
Registratie in het Nederlands tijdschrift
voor geneeskunde.
In de periode van 1969 tot 1976 is het aantal
opnamen wegens levercirrose bij mannen
bijna verdrievoudigd en bij vrouwen ver
dubbeld. Hoewel alcoholmisbruik niet de
enige oorzaak is van deze ziekte is het vol
gens dr. Hoogendoorn toch wel opvallend
dat bij vergelijking van alcoholgebruik en
sterfte aan levercirrose in een aantal Euro
pese landen blijkt dat in landen waar veel
wijn wordt genuttigd ook de hoogste cijfers
voor de sterfte aan levercirrose voorkomen.
Nederland neemt in deze vergelijkingsstatis
tieken nog een betrekkelijk lage plaats in:
de elfde op een totaal van vijftien. Op de
eerste plaats staat Frankrijk, gevolgd door
Italië. Volgens dr. Hoogendoorn is op basis
van de geconstateerde stijging van zieken
huisopnamen spoedig een forse opmars
van Nederland naar een hogere positie op
deze ranglijst te verwachten.
DEN HAAG (ANP) - De advocaat-
generaal mr. H. A. van Ee heeft
gisteren bij het Gerechtshof in
Den Haag een gevangenisstraf
van vier jaar met aftrek geëist te
gen de 43-jarige W.O. uit Har-
dinxveld-Giessendam. Hij achtte
bewezen dat O. op 28 november
1977 geprobeerd had zijn vrouw
te verdrinken.
De eis betekende een bevestiging
van het vonnis van de rechtbank
in Dordrecht, die O. conform de
eis van de officier had veroor
deeld.
Verdachte verklaarde ter zitting dat
hij als gevolg van huwelijks
moeilijkheden besloten had zijn
vrouw om het leven te brengen.
Hij zei volkomen radeloos te zijn
geweest toen hij in de week voor
afgaande aan de poging in een
Rotterdams café twee handlan
gers had gevonden, die hem
daarbij tegen een beloning van
vijfduizend gulden wilden hel
pen.
ROERMOND (ANP) - Vlakbij een
speeltuin in het zgn. Ursulinnen-
bos in de Roermondse stadswijk
Kitskesbos is door een twaalf-ja
rige scholier het lijk gevonden
van een nog onbekende man.
Het lichaam dat in een verregaande
staat van ontbinding verkeerde
moet volgens de politie al meer
dan een week in het bosje hebben
gelegen. Aangezien door het ver
voer van het lichaam wellicht
belangrijke sporen zouden kun
nen worden uitgewist werd giste
ren door dr. J. Zeldenrust ter
plaatse sectie op het lichaam ver
richt.
De juiste doodsoorzaak kon nog
niet worden vastgesteld. De poli
tie sluit de mogelijkheid van een
misdrijf zeker niet uit.
Aanvankelijk verkeerde de politie
in de mening dat de man het
slachtoffer was geworden van
een overdosis verdovende mid
delen. Op enkele tientallen me
ters afstand van het lichaam werd
later namelijk een spuit gevon
den. "Gezien de afstand tussen
het lichaam en de spuit moeten
we echter ook met andere moge
lijkheden rekening houden," al
dus de Roermondse commissaris
van politie G. van Vlijmen.
In verband met het onderzoek is
ook het gewestelijk laboratorium
in Rijswijk ingeschakeld.
De mannen hadden de vrouw met
een smoesje meegelokt, haar be
dwelmd en haar vervoerd naar
een kanaal in Lexmond. Daar had
O. zijn vrouw in het water ge
gooid. Toen hij zag dat ze bij ken
nis kwam zou hij haar weer op de
kant hebben geholpen. Het was
daarom dat hij de hem opgelegde
straf te hoog vond en in hoger be
roep was gegaan.
De advocaat-generaal stelde dat
uitgebreid overleg aan de poging
tot verdrinking was voorafge
gaan. O. zou volgens hem ook se
rieus aan het plan daartoe hebben
meegewerkt. Volgens het rapport
van de POK (de Psychiatrische
Observatiekliniek) was O. slechts
enigszins verminderd toereke
ningsvatbaar.
Mr. Van Ee was van mening dat hier
geen sprake kon zijn van "vrij
willige terugtreding". De raads
man van O., mr. S. Ivens uit Rot
terdam, betwistte dat, hij ont
kende niet dat O. voorbereidin
gen had getroffen, maar volgens
hem had de man van zijn voor
nemen afgezien toen hij bemerk
te dat zijn vrouw bij kennis
kwam. De vrouw zou het er vol
gens de raadsman zeker niet le
vend hebben afgebracht als O.
haar niet had geholpen.
O's motief zou volgens de raads
man zijn geweest dat O. bij de
destijds lopende echtschei
dingsprocedure zijn kinderen
zou verliezen. Hij bepleitte ten
slotte vrijspraak en vroeg het hof
O. in ieder geval een zo kort mo
gelijke straf op te leggen. Uit
spraak 8 september.
DEN HAAG (SP) - Een tien
tal Iraanse studenten heeft gis
teren in Den Haag gedemon
streerd tegen de arrestatie van
hun landgenoten tijdens de be
zetting van de Iraanse ambas
sade afgelopen woensdag. De
demonstranten, die hun gezich
ten afschermden uit vrees voor
represailles van de Iraanse am
bassade, protesteerden ook te
gen wat zij noemen het grove op
treden van de Wassenaarse po
litie tegen de bezetters. Hun pro
testoptocht eindigde voor het
ministerie van justitie.
Overigens hebben de negen be
zetters hun advocaat, mr. Van
Bennekom. gezegd dat de
Iraanse ambassade in Wasse
naar een verlengstuk is van de
Savak, de politieke politie van
de sjah van Perzië. Ze beweren
documenten te hebben gevonden
waaruit zou blijken dat de Sa-
vak regelmatig op de hoogte
wordt gehouden van de activi
teiten van Nederlanders. Zo
zouden de bezetters een lijst
hebben gevonden met namen
van Nederlanders die hun
handtekening hadden gezet tij
dens een protestdemonstratie
tegen Perzie.
ADVERTENTIE
I specialiteiten restaurant
Parallelboulevard 7
Noordwijk aan Zee
Dagelijks open vanaf 12.00 uur
tot 24.00 uur voor lunch en diner.
Iedere dag verse vis a la carte,
diverse vleesgerechten naar keuze,
terwijl u luistert naar onze pianist
DOLF PIERIE.
DEN HAAG (GPD) - Het kabinet-Van Agt houdt vast aan
de in Bestek '81 voorgestelde bezuinigingen van in totaal
10 miljard gulden tot 1981. Dit blijkt uit de vrijdag ge
publiceerde antwoorden op de 337 door leden van de
Tweede Kamer ingediende vragen.
De overgrote meerderheid hiervan
is van technische aard. Het kabi
net stelt in haar beantwoording
vast dat er nog slechts weinig in
de voorstellen geschrapt kan
worden.
In een begeleidende brief wijst mi
nister-president Van Agt op de
verslechterde omstandigheden
die de noodzaak van ombuigin
gen in de collectieve sector nog
versterken. ,,Dit lijkt met het ver
strijken van de tijd eerder zwaar
der dan lichter te zullen worden",
zo schrijft hij. „Het beleid gericht
op matiging in de collectieve sec
tor omvat zowel voorstellen tot
beperking van de groei van de
uitgaven in de sector van de so
ciale zekerheid als in de sector
van de rijksbegroting".
Ondanks de juist hierop in de af
gelopen paar maanden geuite kri
tiek gelooft het kabinet dat door
de voorgestelde bezuinigingen
de werkloosheid tot 150.000 men
sen kan worden teruggedrongen
in 1981. Tegelijkertijd moet de
inflatie worden teruggedrongen
tot 2 a 3 procent per jaar en het
financieringstekort tot 4 a 5 pro
cent. Ook is het de bedoeling van
Bestek '81 te komen tot verbete
ring van de rendementen van de
bedrijven.
In dit verband wijst het kabinet er
echter op dat analyses duidelijk
maken dat deze doelen alleen ge
haald kunnen worden bij een bij
zondere terughoudendheid op
diverse terreinen. Welke maatre
gelen nodig zijn wil het kabinet
elk jaar opnieuw bepalen, onder
meer aan de hand van het jaar
lijkse overleg tussen de sociale
partners. Hierbij wordt gedacht
aan de belastingtarieven en de
sociale premies. In antwoord op
een vraag zegt het kabinet dat de
maatregelen voor volgend jaar in
de Miljoenennota 1979 over en
kele weken bekend zullen wor
den gemaakt.
Koopkracht
Uit de antwoorden komt opnieuw
naar voren dat de koopkracht
voor inkomens tot 50.000 gulden
zoveel mogelijk gehandhaafd
moet blijven. Dit wil het kabinet
bereiken door de bruto-inko-
mensstijging voor alle inko
mensgroepen zoveel mogelijk
gelijk te doen zijn. De belasting
progressie moet dan de stijging
voor de hoogste inkomens be
perken. Niet duidelijk is of de
bruto stijging in procenten of
guldens berekend wordt. Over de
honorering van de topfunctiona
rissen wil het kabinet met het be
drijfsleven een beleidsplan op
stellen.
Minister-president Van Agt ver
klaarde gisteravond tijdens zijn
wekelijkse persconferentie de
kritische CNV-reactie op Bestek
'81 nog niet bestudeerd te heb
ben. Pas in de komende week zal
hij commentaar hierop kunnen
leveren. Maandag publiceert de
FNV haar reactie. Verwacht
wordt dat deze nog afwijzender is
dan het CNV-oordeel.
Tafelreservering: tel. 01719-19231
^(via centrale Palace Hotel)J
DEN HAAG - De ambtenarencen
trales hebben besloten voorlopig
hun samenwerking te herstellen.
Tot dit besluit kwamen de verte
genwoordigers van de algemene
centrale ACOP en de christelijke
CCOOP. De besturen van beide
centrales moeten de overeen
komst nog goedkeuren.
De ACOP schortte veertien dagen
geleden het overleg met de
CCOOP op vanwege een uitlating
van CCOOP-voorzitter Wieringa.
In een dagbladinterview ver
klaarde hij enkele dagen voor de
24-uursstaking van de ambtena
ren eind juni, dat staken voor het
overheidspersoneel geen wettig
middel is. De ABVA, die aange
sloten is bij de ACOP, zag hierin
een oproep aan minister Wiegel
(binnenlandse zaken) tot het ne
men van maatregelen tegen de
stakers.
In het overleg van gisterochtend
verklaarden de CCOOP-verte-
genwoordigers dat zij begrip
konden opbrengen dat de ge
wraakte publikatie tot irritatie
aanleiding gaf. In dat licht bezien,
noemden zij de uitlating „onge
lukkig". De ACOP-onderhande-
laars konden zich met deze ver
klaring verenigen. Van hun kant
betreurden zij het dat het inter
view tot negatieve uitlatingen
aan het adres van de CCOOP
aanleiding gaf.
DEN HAAG (GPD) - De bevroren
contacten met de Sowjet-Unie
zijn na enkele weken alweer ont
dooid. Volgens minister-presi
dent Van Agt is na een onderzoek
gebleken, dat er op dit moment
geen contacten zijn die voor be
vriezing in aanmerking komen.
Het komende bezoek van de Rus
sische minister van landbouw zal
dan ook in september gewoon
doorgang vinden.
Eind juli besloot het kabinet tot
DEN HAAG - Mevrouw R E. van
der Scheer-van Essen uit Leiden
is benoemd tot voorzitter van de
Raad voor Jeugdvorming. Drs. D.
Boonstra uit Nieuwkoop is be
noemd tot vice-voorzitter van de
ze raad. Het ministerie van CRM
heeft dit meegedeeld.
voorlopige bevriezing van de re
laties met de Sowjet-Unie naar
aanleiding van de strenge von
nissen tegen de Russische dissi
denten. Het enige gevolg blijkt
nu slechts te zijn dat enkele amb
tenaren van het ministerie van
onderwijs een voorgenomen be
zoek aan een studieconferentie
moesten afzeggen.
Van Agt verklaarde na afloop van
de ministerraad gisteravond dat
Nederland wel in Europees ver
band zal blijven hameren op uit
voering van de verdragen van
Helsinki op het gebied van de
mensenrechten. Ook eventuele
sancties tegenover de Sowjet-
Unie zullen in Europees verband
bekeken worden.
Op de vraag of het achteraf niet be
ter was geweest te wachten met
de aankondiging van de veel op
hef veroorzakende bevriezing,
verklaarde Van Agt: „Spontani
teit kan ook in de politiek zijn
waarden hebben. Ook voor een
groot land als de Sowjet-Unie kan
de publiciteit belangrijker zijn
dan de uitwisseling van enkele
ambtenaren".
DEN HAAG - Het Tweede Ka
merlid De Graaf (PvdA) heeft bij
minister Van Aardenne (econo
mische zaken) geïnformeerd naar
eventuele maatregelen voor het
behoud van de papierindustrie in
Gelderland.
Volgens het kamerlid meent direc
teur dr. ir. L. Groen van de Gel
derse ontwikkelingsmaatschap
pij. dat er maar enkele mogelijk
heden zijn voor de papierindus
trie in zijn provincie, te weten ge
bruik maken van grondstoffen
uit eigen land en specialisatie.
(Van onze correspondent)
UTRECHT - Het is niet waar
dat de Stag, waarin de FNV en
drie ziekenfondsen samen
werken, een apotheek heeft
gekocht. De FN V-Vakbonds-
krant van deze week had dit
gemeld. Een woordvoerder
van de Stag (Stichting Alge
mene Gezondheidszorg),
ontkende vrijdag de juistheid
van het artikel. „Het is wel zo
dat de Stag binnen èèn a twee
maanden hoopt rond te ko
men met een apotheker
waarmee nog gesprekken
gaande zijn", zo voegde hij
hieraan toe.
Om welke apotheek en welke
stad het gaat wilde hij niet
zeggen om de belangen van
die apotheker niet te schaden.
De Koninklijke Nederlandse
Maatschappij ter Bevorde
ring der Pharmaci (KNMP)
heeft zich steeds fel gekeerd
tegen het exploiteren van
apotheken door de drie zie
kenfondsen en de vakbewe
ging. De KNMP heeft daarop
apothekers opgeroepen
overnamepogingen van de
Stag onmiddellijk aan haar te
melden.
ZOETERMEER (GPD) - In Zoe-
termeer begint volgend jaar een
eerste omvangrijk bevolkings
onderzoek naar darmkanker. Op
vrijwillige basis kunnen 15.000
inwoners van Zoetermeer van 40
jaar en ouder deelnemen aan het
door de arts A. N. de Wolf geini-
tieerde onderzoek. In vergelij
king met begrippen als long-,
borst-, maag- en baarmoeder
halskanker is darmkanker een tot
dusver weinig algemeen bespro
ken ziekte geweest. Cijfers van
het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek (1976) wijzen echter uit,
dat het alleszins zinvol lijkt meer
bekendheid te geven aan deze
ziekte, die pa longkanker in Ne
derland de meeste slachtoffers
eist.
In 1976 stierven een kleine 7000
Nederlanders aan longkanker.
De „score" voor darmkanker,
zo n 3500. Bij een tijdige behan
deling biedt darmkanker meer
kans op overleving. Voor de Zoe-
termeerse arts De Wolf werd een
geval van darmkanker in zijn ei
gen praktijk aanleiding voor een
grondige bestudering van litera
tuur en statistieken. Nu, een klein
jaar later, heeft hij na overleg met
diverse deskundigen en heel wat
instanties zijn plan tot onderzoek
van de bevolking in Zoetermeer
gelanceerd.
Hoewel in de afgelopen jaren veel
vuldig onderzoek naar kanker
van de dikke darm is gedaan,
moest het aantal onderzochte ge
vallen steeds, door de aard van de
gebruikte methode, beperkt blij
ven. Met de ontdekking van een
nieuwe testmethode in Amerika
is de mogelijkheid gecreëerd een
onderzoek naar darmkanker op
grotere schaal op te zetten.
De 15.000 „veertigplussers" in Zoe
termeer (onder de leeftijd van 40
jaar komt darmkanker vrijwel
met voor) kunnen in 1979 een
testmapje in de brievenbus ver
wachten, waarmee zij zelf aan het
werk kunnen gaan. De test begint
met het volgen van een bepaald
dieet, bestaande uit geen bloed
bevattende, maar de stoelgang
bevorderende spullen. Op de
derde dag van het dieet moet de
deelnemer aan het onderzoek
met behulp van een spateltje iets
van zijn ontlasting op het test
mapje aanbrengen. Hij doet dat
vervolgens nog enkele keren, om
dan het „gevulde" testmapje te
rug te zenden aan dokter De Wolf.
Deze heeft het onderzoek volle
dig in eigen hand willen houden,
„om er zeker van te zijn dat het
gaat zoals ik wil".
De Wolf onderzoekt dagelijks alle
ingekomen testmapjes. Het be
treft een zeer eenvoudige behan
deling met kleurstof. Wanneer er
niets aan de hand is, krijgt de in
zender schriftelijk bericht van de
uitslag. In positieve gevallen zal
De Wolf de betrokkene persoon
lijk benaderen en uitnodigen
voor een gesprek in zijn prak
tijk.
Ongerustheid
.Ongerustheid zal er altijd zijn. Ik
kan alleen maar proberen de zorg
zoveel mogelijk van tevoren weg
te nemen". De arts uit Zoeter
meer heeft dat in de eerste fase
gedaan door middel van uitvoe
rig en overzichtelijk voorlich
tingsmateriaal. Ook tijdens het
over enkele maanden te begin
nen onderzoek naar darmkanker
zal begeleiding en informatie niet
ontbreken.
Bij positieve uitslag volgt een nader
onderzoek in een van de drie om
medewerking gevraagde zieken
huizen in de omgeving van Zoe
termeer. Dit vervolgonderzoek
omvat een lichamelijk onder
zoek, rontgenopnamen, enig la
boratoriumwerk en het inwendig
bekijken met een rectoscoop van
de endeldarm.
„In het algemeen zal. wanneer een
darmgezwel ontdekt is, geope
reerd moeten worden", aldus De
Wolf. Blijkt de aandoening te be
staan uit een of meer poliepen,
dan is het mogelijk langs inwen
dige weg in te grijpen. In andere
gevallen moet een deel van de
dikke darm weggenomen wor
den. De kansen op genezing zijn
groot wanneer darmkanker
vroeg ontdekt wordt".
Het vervelende bij darmkanker is,
dat de patiënt in het beginsta
dium eigenlijk zelf niets merkt.
Toch ontstaan bij gezwelvorming
al heel snel bloedingen. Dat bloed
komt in de ontlasting terecht,
maar is door de kleurverandering
bij afbraak ervan niet met het blo
te oog te zien. De nieuwe metho
de via de testmapjes biedt dan
ook hopelijk uitkomst. Op dit
moment kan de huisarts pas wat
ondernemen wanneer zijn pa
tiënt met klachten komt.
De Wolf hoopt dat velen in Zoeter
meer de mogelijkheid zullen
aangrijpen deel te nemen aan het
onderzoek; voor alle zekerheid...
Wordt op toezending van het
testmapje niet gereageerd, dan
zal de betrokken persoon na eni
ge tijd nogmaals worden herin
nerd aan het onderzoek. Nadien
trekt De Wolf zijn handen van de
zaak af.
De Wolf wil voorlopig niet verder
dan Zoetermeer. Op de eerste be
richten over het onderzoek naar
darmkanker hebben inwoners
elders gereageerd met het ver
zoek ook mee te mogen doen. Het
beschikbaar gestelde subsidie
bedrag van twee en een halve ton
is slechts berekend op de groep
van 15.000. Ook het materiaal is
op dit aantal afgestemd.
De initiatiefnemer van het onder
zoek wil eerst de zin van het on
derzoek aantonen. Hij wil kijken
of er, zoals hij zegt, „winst" te be
halen valt. Pas dan acht De Wolf
de tijd rijp te gaan denken aan
een veel grotere opzet van het
darmkankeronderzoek. De dis
cussie omtrent de verdeling van
gelden in de sector van de ge
zondheidszorg brengt de arts in
dit verband nog maar even in de
herinnering.
Parallel aan het onderzoek in Zoe
termeer zal mogelijk straks een
sociologisch onderzoek lopen
Medewerkers aan dit onderzoek
zullen nagaan hoe gereageerd
wordt, of waarom van deelne
ming wordt afgezien. De registra
tie van onderzochte gevallen is
van groot belang.
Deelneming aan het onderzoek is
gratis. Indien een vervolgonder
zoek noodzakelijk blijkt, te ver
richten door specialisten, komen
de kosten voor rekening van het
ziekenfonds, dan wel van de par
ticuliere verzekeringsmaat
schappij.
De Wolf zou niet aan het onderzoek
begonnen zijn, wanneer dit bete
kend zou hebben dat hij in prin
cipe 15.000 potjes met ontlasting
op het bureau had gekregen. Die
zelfde eerlijkheid toont hij even
eens, wanneer hij zegt begrip te
hebben voor het ongemak bij an
dere onderzoeken naar darm
kanker. „Die zijn niet zo plezierig
Je bent er bovendien uren mee
zoet. Deze nieuwe methode is
goed en hygiënisch en kan voor
grote groepen gebruikt wor
den".
In de mode
Veel aandacht lijkt de laatste tijd
besteed te worden aan baarmoe
derhalskanker. In diverse regio's
vinden in de vorm van proefpro
jecten onderzoeken plaats naar
deze vorm van kanker. De Wolf.
laconiek, in een poging antwoord
te geven op de vraag waarom zo
veel geld en aandacht voor de
baarmoeder en nog niet voor de
dikke darm: „Seksualiteit heeft
de tijd mee, de baarmoeder is in
de mode. Maar serieus, darm
kanker is een groot probleem. In
40 procent van de gevallen is er
kans op genezing, de overige 60
procent kent uitstel tot vijf jaar
Deze percentages golden 20 jaar
geleden, zij golden ook 40 jaar
geleden. Er is geen verbetering
gekomen. Het vroegtijdig ont
dekken van darmkanker is nu
misschien op eenvoudige wijze
mogelijk geworden".
