'Met de tv is het of men de broek aan het ophouden is' 'Gratis* voorn r/MljOhogra/yimai Dow ti NORIT Tom Erich overleden (j\\vandaaci... toegelicht Jonne Severijn: Programmamakers tellen niet mee Opening conclaaf op de tv DONDERDAG 24 AUGUSTUS 1978 RADIO TV - KUNST HILVERSUM - De pia nist Tom Erich is gis termiddag op 67-jarige leeftijd tijdens een on geval op de Wageningse Berg overleden. Volgetts de politie heeft Erich waarschijnlijk een hartaan val gekregen, waardoor de door hem bestuurde auto op de linker weghelft kwam en bijna frontaal op een tegen ligger botste. De bestuurder van die wagen kon nog iets uitwijken, maar kon niet verhinderen dat hij door de wagen van Erich, die alleen was, aan de linker zijde werd gegrepen. De bestuur der van de aangereden auto brak een vinger. Zijn vrouw en dochtertje kwamen met de schrik vrij. Tom Erich, die in 1911 in Am sterdam werd geboren, kwam al op jeugdige leeftijd met de muziek in aanraking. Op on geveer 20-jarige leeftijd was hij in kleine bioscooptheaters begeleider van stomme films. Maar al spoedig werd zijn ta lent door de groten van de Nederlandse kleinkunst ont dekt en werd hij begeleider van o.a. Louis Davids en Lou Bandy. Kort na de Tweede Wereldoor log kWam Erich, die in Blari- cum woonde, in vaste dienst van de AVRO. Behalve als solist, onder meer in de AVRO-foyer tijdens de pau zes van de Bonte Dinsdag- avondtrein, kreeg hij ook gro te bekendheid als leider van ensembles als de 'Papavers', 'Harmonetto', Melodie en Ritme' en 'Tom's Prairie Pio- Ook op de radio was Tom Erich als pianist te beluisteren. Be faamd werden zij kwartiertjes 'oud en nieuw - van alles wat', waarin hij bekende populaire liedjes uit het verleden ten gehore bracht. Behalve als musicus was Erich vooral in de jaren '50 en'60 ook bekend als componist en arrangeur. De laatste jaren van zijn dienstverband bij de AVRO was Erich, die in '76 met pensioen ging, ook pro ducer van 'Muzikaal Onthaal' en de 'Arbeidsvitaminen'. HILVERSUM (GPD) - Sinds de injectie van het duo Pim de la Parra en Wim Verstappen is het met de Nederlandse speelfilm duidelijk wat beter gegaan. Per jaar worden er steeds meer films afgeleverd en ook de kwaliteit mag zich op enige vooruitgang verheugen. Toch is het voor de Ne derlandse regisseur een aardige toer om rond te komen. Filmen is geen vetpot en om aan geld te komen om een idee te verwezenlijken is ook een hele opgave. De tv biedt in sommige gevallen uitkomst. In sommige gevallen, want een regelmatig gehoorde klacht is dat je maar niet zomaar een werkstuk voor de televisie kan gaan ma ken. Regisseur Jonne Severijn zit sinds enige jaren in de redactie van het NOS-kunstprogramma Beeldspraak en maakte voor dit programma ook enkele uitzen dingen, waaronder een afleve ring over Piet Paaltjens en een over kunstenaar Jeroen Henne- man. Echt te klagen heeft Jonne Severijn niet, hoewel de belo ning voor de arbeid vaak te i overlaat. - Wat is eigenlijk de taak ADVERTENTIE Gids Zojuist verschenen de nieuwe gids "NS vakantiereizen 78/79" voor de komende herfst, winter en lente. Met een keur van NS-Winter- en Wintersport reizen. Met NS-minitrips en appartementenreizen. Zowel in eigen land als daarbuiten. Met vakantiebungalowreizen. Verkrijgbaar bij alle stations, Jonne Severijn: „Een speelfilmre gisseur regisseert ook echt. Die maakt een mise en scène en re gisseert zijn spelers. Wat wij bij Beeldspraak doen, is meer van organisatorische aard, zonder na tuurlijk de invloed op het uitein delijke produkt te verliezen Maar je regisseert in feite niet echt. Je moet alle mensen, het onderwerp, de cameraman, de filmcutter enz. op een spoor zet ten om tot een zo goed mogelijk resultaat te komen" „Een belangrijk ding is of je de kij ker een identificatie met het on derwerp kunt afdwingen, inte resse kunt opwekken. Het wezen van die identificatie is het laten zien van iemand die dingen doet die je als kijker niet zou verwach ten. Vaak verlopen tv-program- ma's te vlak. Een voetbalwed strijd bijvoorbeeld. Als er een op stootje tussen een aantal spelers is, zal de camera in'de meeste ge vallen in eerste instantie altijd de bal blijven volgen. Terwijl je in feite natuurlijk meteen dat op stootje moet laten zien. Pas als er een halve tribune in gevecht is, krijg je daar als kijker wat van te zien. Er zouden eigenlijk meer dingen moeten misgaan op de televisie. Laat het allemaal maar eens een keer zien, dat is veel menselijker. Met de tv is het steeds weer of men de broek aan het ophouden is" Stiekem Jonne Severijn stamt uit een or thodox-protestants gezin en werd aangetrokken door hetgeen niet gezien mocht worden: de film. Hij ging dus stiekem naar de bios en belandde uiteindelijk in 1962 op de filmacademie. Na twee jaar vooral theorie te hebben op gedaan, verdween hij naar Bel gië, waar hij enkele maanden ca meraman was. Hij zegt daar nu over: „Ik verdiende er veel geld, maar toen het bedrijf op de fles ging en ik naar Nederland kwam, was er tegen dat salaris nauwe lijks werk te vinden" Op de afdeling filmzaken van het ministerie van buitenlandse za ken kwam een plaats vrij en Jon ne Severijn wilde wel enige tijd in overheidsdienst. Het werd uit eindelijk zes jaar, een tijd waar hij met veel plezier op terugkijkt. Jonne Severijn: „Ik liep al tegen de dertig en ik realiseerde me dat HILVERSUM - De opening van het conclaaf, waarin de nieuwe paus zal worden gekozen, zal morgen rechtstreeks vanuit Rome op de televisie via Nederland I uitge zonden worden. De uitzending wordt vanaf vrij dagmiddag 16.25 uur door de KRO verzorgd. Er zullen beelden te zien zijn van de processie van de kardinalen naar de Sixtijnse Kapel en het sluiten van de deu ren waarmee het conclaaf begint. Via de radio geeft de KRO vrijdag van 12.00 tot 12.26 uur op Hilver sum I een nabeschouwing van de plechtigheden die die morgen in Rome plaatshebben. Een samenvatting van de opening van het conclaaf zendt de KRO eveneens op Hilversum I uit van 18.00 tot 18.30 uur. Zodra het conclaaf tot de keuze van een nieuwe paus heeft geleid, brengt de KRO een rechtstreeks radioverslag hiervan uit. Zondag stellen de andere omroepen daarvoor zendtijd ter beschik king. ik eigenlijk nog nauwelijks aan filmen was toegekomen. Als ambtenaar mag je alleen maar la ten maken. Ik ben toen gaan freelancen. Door mijn werk op buitenlandse zaken had ik na tuurlijk veel contacten en mijn entree was dan ook vrij gun stig". - Maar ervaring had je dus nog hee weinig? .,Ik ging opdrachtfilms maken en ik miste inderdaad een zekere han digheid. Met Renè van Nie had ik een soort samenwerkingsver band. Die had die handigheid wel. Natuurlijk voelde ik het ge brek aan ervaring. Ik zat te veel te tobben. Er kwam eigenlijk veel meer bij kijken dan ik had ge dacht. Ook de problemen om je spullen aan de man te krijgen, hield me erg bezig. Ik zat in feite maar voor een handjevol mensen te werken. En daar had ik niet zo veel zin meer in. Toen ben ik de link met de televisie gaan leg gen". „Bij een aflevering van Beeld spraak heb je toch minimaal zo'n half miljoen kijkers. In tv-termen erg weinig, maar voor een filmer uitzonderlijk veel. Het wegwerp- karakter vond ik niet zo erg. Het voordeel was ook dat als je een keer de mist in ging, je dat niet zo erg werd aangerekend" - Films maken over kunst is nou niet zo voor de hand liggend als je voor de televisie gaat werken .,Dat is zo'n beetje vanzelf geko men. Op buitenlandse zaken had ik al erg veel gedaan aan een film over Escher, maar daar mocht ei genlijk mijn naam niet. aan ver bonden worden vanwege de ambtelijke regels. Later heb ik een paar films over kunst en kun stenaars gemaakt en dan krijg je Jonne Severijn; De kunst onder het volk brengen, ik geloof er niet lijkt me enorm verschillen met het maken van een bioscoopfilm of een bedrijfsfilm. .,De scheiding tussen tv en film is erg groot. Sinds ik veel televisie doe, tel ik voor de filmers eigen lijk niet meer mee. Als je maar eens in de twee jaar een film maakt, dan plaatst men je nieuwe produkt altijd in het kader van de rest van je werk. Bij de tv gebeurt dat niet, men beschouwt televisie te veel als een incident. Je ont wikkeling als filmer wordt nau- ADVERTENTIE vanzelf een etiket opgeplakt. Het zou stom zijn om dat uit de weg te gaan. Bovendien vind ik het een erg leuk terrein, waar je nog een hoop oude problemen op een nieuwe manier kunt proberen op te lossen". - Kunst ligt op de tv erg in de marge De kijkcijfers zeggen al genoeg Doen jullie daar nog iets .,Het is zo moeilijk. Je zit natuurlijk met een grens. Je gaat ervan uit dat een kunstprogramma elitair is of je maakt een oppervlakkig kunstprogramma, dat misschien wel wat meer kijkers trekt. Dat eerste geval is te verdedigen Daar kijken maar weinig mensen naar, maar de mensen die kijken, kijken zeer intensief en ze komen al zo weinig aan hun trekken. Dat is eigenlijk ons uitgangspunt bij Beeldspraak. Als je tè populair wilt worden, dan kan je de „vaste klanten" verliezen. En het is maar de vraag of je wel mensen wint die niet in kunst zijn geinteres- seerd. Wij geloven van niet. De kunst onder het volk brengen, nee ik geloof er niet in. Daarnaast proberen we wel programma's te maken die zowel voor de kenner als de toevallige kijker boeiend kunnen zijn" Incident Het werken voor de televisie welijks gevolgd. Heel veel men sen uit het filmwezen weten dan waarschijnlijk ook niet wat ik de afgelopen twee jaar heb ge daan". ,,Het merendeel van wat voor de televisie wordt gemaakt, wordt gekenmerkt door gauw, gauw Vlug even iets maken en het dan op de buis gooien. Het geeft dan ook vaak geen aanleiding om er in filmtermen over te praten. Het wegwerpkarakter en de produk- tionele omstandigheden maken je ten prooi aan een soort uithol lingsproces. Als ik me bedenk dat ik constant in vaste dienst zou zijn van een omroep, dan zou ik denk ik in mijn ontwikkeling niet veel verder komen" „Maar als je op een gegeven mo ment een aantal best wel gelukte programma's hebt gemaakt met veel intensiviteit, die na uitzen ding regelrecht in de archieven verdwijnen, dan krijg je toch wel een beetje een naar gevoel. Ik wil mettertijd dan ook ontzettend graag weer „film" gaan maken Eigenlijk wil ik er zo langzamer hand echt mee beginnen. Geen opdrachtfilm. Daarin zit vaak te veel die masturbatiedrang van de kant van de opdrachtgever. Wil len ze graag laten zien hoever ze het met hun bedrijf geschopt hebben. En je filmt altijd gebou wen en machines. Het heeft nooit iets met mensen te maken" De in Engeland verblijvende Russische dissident Wladi'nür Boekowski. die een actie is begonnen om de Olympische Spelen van 1980 in een andereI plaats dan Moskou te doen houden, heeft in Londen de Amerikaanse folk- zangeresJoan Baez ontmoet. Joan Baez heeft inmiddels verklaard de actie van Boekowski te zullen steunen. - Herbert Curiël heeft eens laten no teren: ..Wie in Nederland in alle rust speelfilms wil draaien, moet een rijke vrouw trouweneen bank beroven of pooier worden als Nederlands filmer word je toch als hoer gebruikt".Hoe staan de zaken er wat jou betreft .,Dat is zo. Ook bij de televisie. Pro grammamakers tellen niet mee Ook niet bij de NOS. Voor de ma nagers van zulke bedrijven zijn regisseurs te onduidelijke facto ren. Als maker word je niet ge hoord als men over jouw project aan het praten is. En ook met de betalingen zit je niet goed. Ieder ander lid van de ploeg weet wat hij per uur waard is en dat is maar in beperkte mate het geval voor een regisseur. Er hoeft niet veel te gebeuren, of je krijgt evenveel als een cutter, terwijl je er veel meer tijd in steekt en ook nog de eind verantwoordelijkheid draagt. Maar je accepteert het, omdat je nou eenmaal films wilt maken. Ik klaag er ook niet over, maar het tekent de houding die tegenover de regisseur wordt ingenomen. Je krijgt dan ook weieens de in druk dat men de regisseur als een noodzakelijk kwaad beschouwt, bijna overbodig". - Voor het grote publiek speelt bij een film. of dat nou in de bioscoop is of op de tv, vaak alleen maar enkele hoofdrolspelers. Ondank bare taak heb je dan als regis- .,Bij Beeldspraak ben je erg afhan kelijk van het onderwerp. Ik vind het helemaal geen probleem als een hoofdfiguur met de eer gaat strijken als het goed is geworden. De toeschouwer heeft in het al gemeen geen boodschap aan de regisseur. De mensen die het be langrijk vinden om de naam van de maker te weten, letten daar toch wel op. Een Haanstra, ja die heeft wel een stukje „star-dom" Eèn Haanstra. dat zegt wel wat. Hij heeft „het Nederlandse volk" geraakt" Geluk „Bij de film telt de naam van de maker eigenlijk veel meer dan bij de televisie. Alleen een Jan van Hillo heeft bij de tv zich een naam opgebouwd door steeds maar weer zelf in beeld te verschijnen. Zo heeft hij zichzelf tot een soort held weten te maken. Maar ik vind het belangrijker dat het publiek je herkent aan het pro dukt dat je aflevert, de stijl". „Bij de Nederlandse speelfilm zijn de meeste mensen al wat ze wil len worden. In het buitenland zijn de mensen ook wat ze zijn. Een camera-assistent zal, behou dens natuurlijk enkele uitzonde ringen, altijd cameraman willen worden. In het buitenland is een camera-assistent ook een came ra-assistent. Maar die worden dan ook goed betaald en gewaar deerd". „Maar dat geldt in feite ook voor mezelf. Ik schrijf scenario's om scenarist te worden. Ik ben film maker en hoop het nog eens te worden. Misschien word ik het wel nooit in mijn eigen ogen. Het lijkt me vreselijk om mezelf na een montage een schouderklopje te moeten geven. Bij de dingen die lukken, speelt altijd iets an ders mee. Geluk of zo. Dat heb je zelf niet in de hand". NEDERLAND I - 18.50 - De Fabeltjeskrant (NOS) 18.55 - Journaal (NOS) 18.59 - Blokhut (AVRO) 19.25 - M.A.S.H. (AVRO) 19.50 - De Blauwe Max (AVRO) 21.37 - Journaal (NOS) 21.55 - De Blauwe Max - Vervolg (AVRO) 22.48 - .(NOS) 23.08 - Journaal (NOS) 23.13 - Sport-Extra (NOS) NEDERLAND II - 18.55 - Journaal (NOS) 18.59 - Zo Vader, zo Zoon (NCRV) 19.25 - Leven in Joegoslavië (NCRV) 20.00 - Journaal (NOS) 20.27 - Nicolas Nicklebv (NCRV) 21.20 - Hier en Nu (NCRV) 21.55 - De Lucy Show. (NCRV) 22.20 - Kerkepad'78 (NCRV) 22.45 - Mensenkinderen, doe. (NCRV) 23.05 - Journaal (NOS) DUITSE TV DONDERDAG 24 AUGUSTUS DUITSLAND I 18.00 Kinderprogramma. 18.50 Journaal. (Regionaal programma NDR: 19.00 Sonne, Win und harte Nusse. 19.30 Actualiteiten. 19.45 Kleuterprogramma. 19.55 Sonne Weün und harte Nusse. 20.25 Regio- naar magazine. 20.59 Programma- overz. WDR. 19.00 Amusements programma. 19.05 Natuurserie. 19.15 Tennis lieber als Kanonen. 20.15 Ac tualiteiten. 20 45 Die Wette). 21.00 Journaal. 21.15 Doe. 22.00 Muziek programma. 22.45 Sportprogramma. 23.30 Actualiteiten. 24.00 Senio- renschweiz. 02.00 Journaal. DUITSLAND II 18.00 Journaal. 18.10 Tekenfilmse rie. 18.35 Actualiteiten en muz. 19.20 De Tony Randall-Show. 20.00 Jour naal. 20.30 Uit de kroniek van de fa milie Sawatzki. 21.30 Satirisch pro gramma. 22.00 Journaal. 22.20 In formatief programma. 23.05 Rick und Ritschi. 00.45 Journaal. DUITSLAND III WDR: 19.30 "Kleuterprogr. 20.00 Journaal. 20.15 Documentaire. Van af 21.00 uur gezamenlijk program ma: 21.00 Journaal. 21.15 Speedway. 22.45 .Orgelmuz. 23.30 Muziekpro gramma. BELGISCHE TV DONDERDAG 24 AUGUSTUS NET i 18.50 Tekenfilmserie. 19.10 Jeugd programma. 19.35 Informatief progr. 19.40 mededelingen en morgen. 19.45 Journaal. 20.10 The Upchat Li ne. 20.35 Panorama. 21.00 Doe. serie. 21.30 Filmfragmenten. 22.20 Jour naal NET 2 18.50 Tekenfilmserie. 19.10 Jeugd programma. 19.35 Informatief progr. 19.40 mededelingen en morgen. 19.45 Journaal. 20.10 Doe. Serie. 21.00 Sil, de strandjutter. 21.50 Sport. HILVERSUM - Na nog onlangs George Peppard als een in-ge- meen baasje in The Carpetbaggers te hebben laten rondgaan, brengt de AVRO hem vanavond opnieuw eerzuchtig in beweging, nu als een van keizer Wilhelms luchtacrobaten uit 1918. die over lijken gaat om de hoogste onderscheiding Pour le Merite" (bijge naamd: de blauwe Max) omgehangen te krijgen. De film heet ook „The Blue Max" en werd onder regie van John Guillermin in Ier land opgenomen. Pas gaandeweg wordt duidelijk waarom deze luitenant Stachel zo ambitieus is: als gewone jongen" wil hij zich afzetten tegen het Junker-milieu van de toen nog zo primitieve Luftwaffe. Zelfs be werkstelligt hij de dood van zijn grootste rivaal, en passant ook nog de eer voor het elimineren van twee vijanden opstrijkend. Voor de lange liefdesscènes werd Ursula Andress gerecruteerd, die weinig indrukwekkend de frivole vrouw speelt vaneen door James Mason- in-Feldgrau raak getypeerde generaal. De film is alleen een hoogvlieger als hij los van de grond komt: de opnamen van de knorrende oude kistjes in het wijde luchtruim en vooralvan de luchtgevechten zijn zeer spectaculair .Maar het is niet voldoende om regisseur Guillermin voor „The Blue Max" de ..Pour le Mérite"-onderscheiding toe te kennen. Nederland 1,1950 uur "MensenkinderenZo heet een serie korte documentaire pro gramma's die de NCRV-televisie gaat uitzenden ter gelegenheid van het eeuwfeest van de Unie School en Evangelie (vroeger,school met de bijbel). De eerste aflevering, getiteld 'Straatzwervertjes in Brazilië', is vanavond te zien om 22.45 uur via Nederland II. De volgende programma's in de serie 'Mensenkinderenworden uitgezonden op de donderdagen 31 augustus ('Zorgenkinderen in Argentinië), 7 september ('In de krotten van Peru 14 september ('Juanen Luis in Spanje') en 28 september ('Weeskinderen in Portu gal'). Later volgen nog vijf afleveringen In de televisie-actualiteitenrubriek Hier en Nu van de NCRV wordt vanavond een reportage uitgezonden over de zogenaamde Praagse lente. Men heeft gesprekken met Tsjechische dissidenten (Nederland 2-2120 uur). DONDERDAG 24 AUGUSTUS HILVERSUM I 18.00 Franse chansons. 18.30 Nws (o* 9e were,d zingt Gods lof 19.45 (S) Leger des Heilskwartier. 20.00 (S) Draaischijf. 21.30 (S) Oor zaken, gesprek. 22.25 Zojuist ver schenen. 22.30 Nws. 22.40 (S) Van onze correspondenten. 22.50 (S) Lichte grammofoonmuz. 23.00 (S) Nw^eren V3n ^chubert- 23.55 HILVERSUM II 18.00 Nws. 18.11 AVRO's Radio journaal. IKON 18.30 Kleur, rel. pro gramma. AVRO 19.00 AVRO-don- derdagavond, gevarieerd program ma. 19.00 (S) Licht-klassieke muz. 20.00 Nws. 20.05 (S) Klassieke muz. 21.45 De koperen tuin, hoorspelse- rie. 22.20 (S) Klassieke kamermuz. NOS 23 00 (S) Met het oog op mor gen. 23.55 Nws. HILVERSUM III Ieder heel uur nws. NOS 18.03 De vacaturebank. 18.10 (S) Avondspits. TROS 19.02 (S) Poster. 20.02 (S) Soul Show. 22.02 (S) Sesjun op herhaling. 22.55 Mededelingen. 23.00 Nws. 23.02 (S) LPTop-20.0.02 (S) De Hugo van Gelderen Show. 1.02 (S) De Nachtwacht. VRIJDAG 25 AUGUSTUS HILVERSUM I KRO: 7.00 Nws. 7.02 Het levende woord. 7.08 (S) Lichte muz. (7.30 Nws. 7.41 Echo. 8.30 Nws. 8.36 Gym. v.d. huisvrouw. 8.45 (S) gevar. progr. (10.30 Nws) 11.00 (S) Uit het operet te-en musicalalbum. 12.00 (S) Gevar progr. (12.26 Meded. 12.30 Nws. 12.41 Echo.) 14.00 (S) Gevar. progr. (15.30 Nws.) 16.00 (S) Spreekuur, gesprek. 17.00 (S) Lichte orkestmuz. 17.30 Nws. 17.32 Echo HILVERSUM II NCRV: 7.00 Nws. 7.11 Ochtendgym. 7.20 Te Deum Laudamus. 7.54 Op de man af. 8.00 Nws. 8.11 Hier en nu. 8.25 Vandaag...vrijdag, gevar. progr. 9.00 Politiek en samenleving, ge sprek. NOS: 9.10 Spiegel van Belgie, muz. en aktual. 9.35 Waterst. 9.40 Oud en wijs genoeg?...inform, progr. 10.00 De taaishow. 10.30 NOS-Jazz- portret. 11.00 Nws. 11.03 Meer over minder. 12.30 Koffiedik. 12.49 OVERHEIDSVOORL: Uitz. voorde landbouw. 13.00 Nws. NCRV: 13.11 Hier en nu. NOS: 13.30 Vonken on der de as. 13.45 Onder de groene Linde. 14.00 (S) Klass. kamermuz. 15.00 Verhaal 15.30 Zoeklicht op Nederland, region, progr. (16.00 Nws.) VPRO: 17.00 Welingelichte kringen. 17.45 SYMBIOSE. 17.55 Meded. HILVERSUM III EO: /.02 (S) Tijdsein: muz. en in form. 9.03 (S) De muzikale fruit mand: verzoekplaten van en voor zieken. 10.03 (S) Te elfder ure. TROS: 1103 (S) Polderpopparade. 12.03 (S) Nederlandstalige Top-10 en kwiswijs. NCRV: 13.30 (S) Pop-con- siek. 9.00 Nws. 9.02 (S) Nederlandse Barokmuziek. 10.05 (S) Vrijdagmor genconcert: klass. orkestmuz. 12.00 (S) Van het Nederlands concert-po dium: pianorecitalklass. muz. EO: 13.00 (S) Klankspiegel. 14.00 Nws. 14.02 (S) Klankbord. 14.20 (S) Ker korgelconcert klass. muz 14.45 (S) Snaar en spel. VPRO: 15 00-17.00 (S) Muziek op vier Een Stamp con-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1978 | | pagina 5