Recherche liet RAF-leden gaan KENIA'S OUDE WIJZE MAN IS DOOD Moskou: VS vertragen Salt-akkoord Laos breekt met Fransen Verklaring kidnappers afgedrukt Geen bloed voor groot-Israël Kenyatta: onafhankelijkheid en corruptie Fieurop voor..... Moskou ontstemt over Chinese uitlatingen Sadat tegen Begins idee RESERVISTEN WEIGEREN DIENST VERZEKEREN NUTSSPAARBANK S WOENSDAG 23 AUGUSTUS 1978 PARIJS (GPD) - Laos heeft gis teren aangekondigd zijn am bassade in Parijs te zullen sluiten. Frankrijk is verzocht hetzelfde te doen met zijn di plomatieke vertegenwoordi ging in Vientane. Deze ver breking van de diplomatieke betrekkingen is het resultaat van oplopende meningsver schillen sinds de communis tische machtsovername. Laos is een vroegere kolonie van Frankrijk en Parijs onder hield nauwe banden met het vorige regime. Het land ligt in Azië en grenst aan Vietnam. Laos onderhield een militaire missie die het pro-westerse regime destijds adviseerde bij de strijd tegen de guerrilla's. Na de omwenteling van 1975 heeft het dan ook rond de 10.000 kaderleden van het Ancien regime opgenomen, die vanuit Parijs anti-com munistische informatie ver spreiden. Vientiane heeft al eerder de correspondent van het Franse persbureau AFP uitgewezen. Onlangs is een mislukte aanslag gepleegd op premier Kaysone Phomvihan, verder zijn er hinderlagen gelegd voor Vietnamese troepen waarvan er ongeveer 35.000 in het land zijn gelegerd. En tenslotte is er een aanval met granaten geweest op de ambassade van de Sowjet-Unie waarmee nauwe banden bestaan sinds ook Laos wil toetreden tot de Oosteuropese economische organisatie Comecon. De toenemende economische invloed van Moskou houdt trouwens gelijke tred met de afnemende invloed van Pa rijs. Sinds 1976-1977 zijn alle Franse belangen genationali seerd, vaak zonder schade vergoeding; van de mijn- maatschappij. Seemi tot aan de Banque de Indochine (verbonden met de familie van president Giscard d'Es- taing). Vanaf begin 1978 liepen de rela ties dan ook hard achteruit: Parijs kreeg het verzoek zijn cultureel centrum in Vientia ne te sluiten, vervolgens om een vijftigtal ontwikkelings werkers terug te roepen en om zijn ambassadepersoneel in te krimpen. De huidige breuk komt dan ook niet ge heel onverwacht. In Frank rijk vragen waarnemers zich echter af of één en ander ook niet zal leiden tot een verkoe ling met het bevriende Viet- Minister van buitenlandse za ken De Guiringaud staat na melijk op het punt voor een serie staatsbezoeken naar Zuidoost-Azië te vertrekken, maar het staat nog steeds niet vast of hij ook welkom zal zijn in Hanoi. MOMBASA (GPD) - Niemand weet precies zijn geboortedag. Men zegt dat hij tussen 1891 en 1894 als zoon van arme Kikuyu's werd geboren en dat hij tussen de tach tig en negentig jaar oud was. Maar deze kleinzoon van een me dicijnman was ook meer dan veertig jaar het symbool van Afrika's nationalisme, en de sta biliserende factor van een land dat zijn onafhankelijkheid be vocht na de barbaarse Mau-Mau- opstand. Romo Kenyatta, die gisteren stierf in de Keniase havenstad Momba sa, waarheen hij zich de laatste Een archieffoto van die gisteren beëdigd werd als tijdelijk staatshoofd van Kenia: Danial Arap Moi. jaren steeds meer terugtrok, zal vooral in de herinnering blijven leven als de man die het klaar speelde Europese democratische begrippen samen te smelten met Stam-opvattingen en Afrikaans nationalistisch denken. Vijftien jaar na het bereiken van de onaf hankelijkheid is Kenia een van de weinige landen in Afrika die nog altijd over een parlementaire democratie, een relatief vrije pers en een onafhankelijke justitie be schikken en waarin Europeanen, Aziaten, zwarten en Arabieren zonder al te grote problemen met elkaar kunnen samenleven. Jomo Kenyatta, die bekend werd als „Speer van de Natie" en de „Brandende Speer", werd in de laatste jaren alleen nog maar de „mzee" genoemd, de wijze oude man. Zijn politieke loopbaan be gint hij als leider van een Kikuyu- organisatie, die het land van de blanke kolonialisten terug wilde kopen. In 1929 reist hij voor het eerst naar Engeland om daar over het probleem met de Engelse mi nister van koloniale zaken te spreken. De besprekingen leiden niet tot succes en teleurgesteld reist hij naar Moskou, waar hij enkele jaren studeert. Hij schrijft in 1938 zijn eerste boek, getiteld „Facing Mount Kenya", waarin hij op bittere wijze het feit be schrijft dat de Europeanen het stamleven in Kenia kapot ge maakt hebben. In april 1953 wordt hij met zes anderen tot ze ven jaar gevangenisstraf veroor deeld, omdat hij de organisator van de Mau-Mau-opstand ge weest zou zijn. Tot op het laatste ogenblik wijst Kenyatta echter de beschuldigingen van de hand. Het is ook nooit bewezen dat hij betrokken was bij deze gruwelij ke opstand, die honderden men senlevens - voornamelijk onder de inheemse bevolking - eis te. In 1961 wordt Kenyatta vrijgelaten. Hij begint onmiddellijk opnieuw de strijd voor de politieke onaf- hankeljkheid en wordt met zijn partij de winnaar in de eerste verkiezingen. Op 11 december 1963 is Kenyatta's-droom in ver vulling: zijn land is onafhanke lijk. Na Kenia's onafhankelijkheid le vert Kenyatta echter spoedig de Pan-Afrikaanse idealen in voor een meer pragmatische houding. De realiteit in de vroegere Britse kolonie eist dat ook. Een derde van Kenia wordt door stammen bewoond die uit Somalië komen, en in de vlag van Siad Barre's re publiek staat duidelijk getekend wat Mogadiscio wil: de vijfpunti- ge ster is het symbool voor een Groot-Somalië, bestaande uit de Ogaden (Ethiopië). Djibouti (de laatste Franse kolonie in Afrika die vorig j aar zelfstandig werd) en een gedeelte van Kenia. Toen er dan ook begin dit jaar sprake was van westerse wapenleveranties aan Somalië om tegen de Cu baanse aanvallers in de Ogaden te vechten, was Kenia het eerste land dat daartegen waarschuw de, en wel uit angst voor een So malische aanval. Ook met Idi Amins Oeganda en het socialistische Tanzania was de verstandhouding nooit bijzonder goed. Slaande ruzie kregen de drie staten over de Oost-Afri kaanse Gemeenschap (een soort EEG), die echter nooit functio neerde. De economische hinder nissen tussen de drie landen met drie verschillende staatsvormen waren te groot. Dank zij Kenyat- ta's onaantastbare positie als staatshoofd beleefde Kenia een ongekende economische bloei periode en kende het gedurende de vijftien jaar van zijn onafhan kelijkheid geen grote sociale moeilijkheden. Uiteraard moeten wel Afrikaanse maatstaven wor den aangelegd bij de beoordeling van deze verworvenheden. Ke nyatta en zijn familie brachten de stamideologie, die voorschrijft dat een Afrikaan pas op status en macht kan bogen wanneer die zijn gebaseerd op rijkdom en be zit, zeer direct in de praktijk. De woede bij de vele armen van Kenia over de corruptie en de verrijking van de elite die Ke nyatta in het zadel hield, leidde in 1975 tot een politieke crisis. Hoewel van een werkelijke oppo sitie tegen Kenyatta's bewind nauwelijks sprake is geweest, trad Joshia Mwangi Karioeki steeds meer op als de woord voerder van de arme meerder heid in het land. Karioeki over leefde deze kritiek niet: hij werd in maart 1975 vermoord, en er barstte een politiek schandaal los dat het land op zijn grondvesten deed schudden. Kenyatta bleef echter onwankel baar in het zadel, ook al omdat het leger anders dan in veel andere Afrikaanse landen weinig of geen belangstelling voor een politieke rol toont en altijd aan de kant van „mzee" heeft gestaan. Of dat na zijn dood ook het geval blijft, is de grote vraag. In de komende da gen moet duidelijk worden of Jomo Kenyatta: Kenia het toneel zal worden van een door velen gevreesde stam menstrijd rond de opvolging van de „wijze oude man". In het Afri ka van vandaag moet zeker ge vreesd worden voor buitenlandse pogingen om sociale en stam mentegenstellingen aan te wak keren en die voor eigen politieke doeleinden te benutten. ij Terroristen filmden Westduitse gevangenis BONN (AP) - Drie van de meestgezochte West duitse terroristen hebben zich twee weken ge leden voor televisiemensen uitgegeven en van uit een gehuurd hefschroefvliegtuig een zwaar bewaakte gevangenis gefilmd. Hwa Kweo-Feng rechtszit klaar voor de tweede conferentie met de Joegoslavische president Tit Oisteren was de tweede dag van het bezoek van de Chinese leider aan Joegoslavië. ADVERTENTIE 1% /T 1 jl. CAIRO - President Sadat van Egypte heeft gisteravond een Is raëlisch idee voor gedeeltelijke overeenkomsten als de conferen tie met president Carter volgende maand zou mislukken van de hand gewezen. Sadat zei te zullen ijveren voor een "algehele vrede gebaseerd op ge rechtigheid". BELGRADO (Reuter/AFP) - Hwa Kwo-Feng, de eerste Chineseker die zich nadrukkelijk in de Rus sische invloedssfeer ten westen van Moskou ophoudt, is gisteren in Belgrado door ongeveer 400.000 Joegoslaven uitbundig verwelkomd. Op de tweede dag van zijn bezoek aan Joegoslavië werd Hwa een ontvangst bereid die de grootste heette te zijn, ooit voor een buitenlandse bezoeker in Belgrado georganiseerd. Ze onderstreept nog eens de spec taculaire verbetering in de rela ties tussen Joegoslavië en China gedurende de afgelopen twee jaar na een lange periode van vijan digheid. Voor buitenlandse waarnemers in Belgrado heeft maarschalk Tito met de ont vangst duidelijk aangetoond dat China voortaan een zeer bijzon dere plaats inneemt in de bui tenlandse politiek 1 Hwa Kwo-Feng, die maandagoch tend vanuit Roemenië in Belgra do was aangekomen, sprak maandagavond zijn krachtige steun uit voor de onafhankelijk heid van Joegoslavië, riep op tot nauwere samenwerking tussen Peking en Belgrado en haalde uit naar wat hij het beleid van Sow- jet-expansie noemde. De Sowjet-Unie heeft Hwa ervan beschuldigd zijn reis naar de Balkan te gebruiken als platform voor lasterlijke aanvallen en voor het zaaien van haat, doordat hij bezeten is van "anti-Sowjetis- Een vooraanstaande plaats in de besprekingen is ingeruimd voor de niet-gebonden beweging, waarin China een toenemende belangstelling toont als een mo gelijkheid bij uitstek om de ver breiding van de Russische in vloed in de Derde Wereld tegen te gaan. President Tito, 86, de enige nog in leven zijnde oprichter van de beweging van niet-gebonden landen en vorige maand gastheer van een bewogen conferentie van de niet-gebonden minister van buitenlandse zaken, heeft on langs kritisch gesproken over pogingen van Rusland om Cuba en andere landen te gebruiken de beweging meer in de richting van Moskou te doen schuiven. TOKIO (AP) - Het grote dagblad "Mainichi Shimbun" van El Salvador heeft gisteren op de voorpagina de volledige tekst afgedrukt van een ver klaring van de ontvoerders van de Zweedse zakenman Kaj Björk, die vorige week werd gekidnapt. Publikatie van de verklaring was een van de voorwaarden voor de vrijlating van Björk, zo maakte de krant bekend In de verklaring wordt de rege ring van generaal Carlos Um- berto Romero Mena "onder drukkend" genoemd. Rome ro heeft 100 mensen laten ar resteren van wie sommigen zich bezighielden met demo cratische activiteiten, aldus de Fuerzas Armadas de la Re- sistencia National (Farn), ver taald: de gewapende strijd krachten van het nationaal verzet. Het hoofd van de federale recher che, Horst Herold, verklaarde gisteren tegenover verslaggevers dat de politie het drietal op 4 au gustus na een tip van de charter maatschappij in het geheim heeft gefotografeerd op het vliegveldje van Michelstadt, ten zuidwesten van Frankfort. Pas na ontwikke ling van het fotomateriaal bleek het te gaan om de 36-jarige Chris tian Klar, de twee jaar oudere Willy Peter Stoll en de 33-jarige Adelheid Schulz. "De drie hoogst geplaatste terroristen", aldus Herold. De politie heeft vastgesteld dat Klar, Stoll en Schulz zich zeker vier maal voor een commerciële televisieploeg hebben uitgege ven om met gehuurde helikop ters delen van Zuid-West- Duitsland te filmen Doelwit Op 4 augustus vormde de zwaar bewaakte Frankenthal-gevange- nis bij Mannheim het doelwit, waar de 25-jarige Stefan Wis- newski en enkele andere sleutel figuren uit Westduitse terroris tenkringen zitten opgesloten. De politie houdt er sinds lang reke ning mee dat eventuele nieuwe aanslagen van de Rote Armee Fraktion ten doel hebben hun gevangen kameraden te bevrij den. Toen Wisnewski in mei op de luchthaven Orly van Parijs werd aangehouden, vond de poli tie in zijn bagage een brief van Karl-Heinz Dellwo, een in Keu len gedetineerde extremist, die zijn kameraden schreef dat zij 'eindelijk eens uit deze holen willen'. Argwaan Zonder te beseffen hoe belangrijk de verdachten waren, besloot de politie het drietal niet in Michel stadt aan te houden, maar te schaduwen. De drie kregen klaarblijkelijk argwaan en leid den de politie in de bossen rond Odenwald op een dwaalspoor. "Zij zijn de vermoedelijke moorde naars van Buback, Ponto en Schleyer", verklaarde Herold op de persconferentie, waarop ook minister van binnenlandse zaken Gerhart Baum aanwezig was. NARITA (Reuter) - Op het nieuwe vliegveld van Tokio bij Narita is gisteren een Japans straalvlieg tuig met 197 inzittenden veilig geland nadat het in aanraking was gekomen met een ballon die door tegenstanders van heh vliegveld was opgelaten. De tegenstanders willen het vlieg veld tot sluiten dwingen door het oplaten van vliegers en ballonnen aan het eind van de enige start baan. Het vliegveld ligt 60 km ten noordoosten van Tokio en werd in mei in gebruik genomen. MOSKOU (Reuter) - Het Russische partijblad Pravda heeft de Ver enigde Staten er gisteren va schuldigd opzettelijk de tot standkoming van een tweede ak koord ter beperking van de stra tegische wapens (Salt-2), op te houden. Pravda zegt dat de V.S. het afgelo pen jaar hun uitgaven voor de fensie aanzienlijk hebben opge voerd. Ook hebben zij nieuwe plannen ontwikkeld voor de pro- duktie van ondermeer de neutro nenbom. 99 99 JERUZALEM (GPD) - In Israël heeft een brief, ondertekend door 100 jongeren, opnieuw de gemoederen in beweging gebracht. In de brief, gericht aan premier Begin, stellen de briefschrijvers, die allen als reservisten in gevechtseenheden van het Israëlische leger dienen, dat zij niet langer bereid zijn hun dienstplicht als reservisten te vervullen waar het gaat om de verdediging of bescherming van de nederzetting in de bezette gebie den. Een deel van de briefschrijvers heeft indertijd ook de zogenaamde „brief van de officieren" ondertekend die toen geleid heeft tot de op richting van de Vrede Nu-beweging. Deze keer gaat het echter om een duidelijk radica lere opstelling van de briefschrijvers. De Vrede Nu-beweging heeft dan ook i een verklaring uitgegeven waarin ze zich dis tantieert van de brief en stelt dat de dienst plicht boven alles staat en niet aan bepaalde voorwaarden onderheving kan zijn. In hun brief beschuldigen de briefschrijvers de regering ervan een beleid te voeren dat op mystieke en niet op veiligheidsoverwegin gen is gebaseerd. „We hebben als soldaten een eed afgelegd de staat Israël te willen ver dedigen. We hebben ons echter nooit ver plicht tot vergieten van bloed in naam van een groot-Israël. De weigering van Israël zich uit de bezette gebieden terug te trekken is het belangrijkste struikelblok op de weg naar vrede. De nederzettingen in deze gebieden vinden uiting van deze anarchistische doel einden. We zullen niet in staat zijn deze ne derzettingen te verdedigen of te beschermen wanneer wij als reservisten opgeroepen wor den. Dit is voor ons een moeilijk besluit. Maar gezien ons verlangen naar vrede tussen Israël en haar buren en gezien de verwrongen poli tiek van de regering hebben we geen keus" aldus de briefschrijvers. De woordvoerder van het ministerie van pre mier Begin heeft laten weten het zeer ver wonderlijk te vinden dat de reservisten het nodig vonden een dergelijke brief te publice ren, veertien dagen voor de opening van de topconferentie tussen Israël, Egypte en Amerika in Camp David. Maar, zo stelde hij. het gaat hier om een randgroepering die op publiciteit uit is. Een ongeluk is niet altijd te voorkomen. De financiële gevolgen^ ervan vaak wel.Voorkom dat u in moeilijkheden raakt Sluit tijdig een goede verzekering voor uw huis, uw gezin, uw auto en rekreatie. Ga voor een goed advies naar de waarin opgenomen Leidse Spaarbank Hieruit trekken de Russen de conclusie dat de Amerikaanse regering "in feite onder valse voorwendsels een slotovereen- komst over de resterende problemen bij de Salt-bespre- kingen, uit wil stellen" De Amerikaanse minister van de fensie, Harold Brown, heeft gis teren in een toespraak in New Orleans gezegd dat een nieuwe Salt-2-overeenkomst met de S.U volgens de huidige stand van de onderhandelingen de V.S. een systeem van verplaatsbare inter continentale raketten zal toe staan. Brown zei dat er een ontwerp-ver- drag is opgesteld dat de V.S. dit recht "uitdrukkelijk" toekent. De mobiele raketten staan nog op de tekentafel. Zij moeten in de ja ren 1990 de Amerikaanse raket- strijdmacht onkwetsbaar voor Sowjetrussische raketten maken Verrassing De verklaring van Brown kwam als een verrassing en zou een duide lijk teken aan Moskou zijn dat de V.S. van het huidige standpunt niet meer wil afwijken. De Rus sen zouden aan het ontwerp nog geen definitieve goedkeuring hebben verleend. Het Amerikaanse ministerie van defensie heeft gisteren bekend gemaakt in het kader van Carters beperking van de wapenhandel 1,8 miljard aan wapenverkopen aan andere landen te hebben af gewezen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1978 | | pagina 9