Amerikanen halen op eerste dag
inWest-Berlijn al vernietigend nit
José de Frel: ,,Ik was
te weinig gespannen..."
Waterpoloteam weer naar de wachtkamer
Hoopvolle resultaten van Nederlandse ploeg
KARPOV NA TWEE WINSTPARTIJEN
FAVORIET VOOR DE WERELDTITEL
VERVOORN MIST
KWALIFICATIE
MAANDAG 21 AUGUSTUS 1978
PAGINA 11
SPORT
WEST BERLIJN (ANP) - Half
weggedoken achter een licht
mast van het zwembad van
Spandau heeft Ivo Trumbic op
een stralende zondagmorgen de
grootste deceptie uit zijn vijfjari
ge loopbaan als Nederlands wa-
terpolocoach moeten verwerken.
Op het moment van de waarheid
viel zijn "babyformatie" uiteen in
krakelende partjes en hielp
Coach Ivo Trumbic
daarmee het zich uiterst moei
zaam door het water bewegende
Bulgaarse team aan een over-
WIELRENNEN - Francesco Moser
heeft gisteren in de provincie
Lombardije de Ronde van de
Drie Valleien gewonnen. De Ita
liaan die zondag op de Nürbur-
grijig zijn wereldtitel verdedigt,
versloeg in de sprint na 204 kilo
meter zijn medevluchters Bat-
taglin, Baronchelli, Visentini en
Crepaldi.
WIELRENNEN - Bert Pronk is gis
teren in het Westduitse Solingen
op de tweede plaats geëindigd in
een criterium over 100 kilometer.
Winnaar van de wedstrijd was
zijn kopman, de Westduitser Didi
Thurau. Gregor Braun die zater
dag wereldkampioen achtervol
ging werd, staakte de strijd.
winning met 4-3, een uitslag die
ondanks alle fouten van Neder
landse zijde als een kleine sensa
tie mag worden beschouwd. Deze
voor Nederland uiterst onpretti
ge verrassing kwam op Trumbic
neer met het gewicht van een uit
de stroppen van een hijskraan
losgebroken piano. Verdwenen
was het uitzicht op een plaats bij
de eerste acht, verspeeld de kans
om zich rechtstreeks te plaatsen
voor de Olympische Spelen van
Moskou. Nederland moet weer in
de wachtkamer van de kwalifica
tietoernooien plaats nemen.
Er bestaat een theoretische kans,
alsnog te ontkomen: morgen
winnen van West Duitsland. Dan
hangt het er van af wat Bulgarije,
dat zelf met 2-9 van de Duitsers
verloor, tegen Israël doet. Het is
onwaarschijnlijk dat de Bulgaren
de vrijwel ongeschoolde Israëli
sche ploeg net zo coulant zal be
handelen als Nederland zaterdag
deed in de derde en vierde perio
de. Van 6-0 werd het toen slechts
7-1. "Ik ben toen behoorlijk
kwaad geworden", aldus Trum
bic. "Je mag als ploeg gewoon
niet zo verslappen. Maar wat ge
beurt? Tegen Bulgarije gaat het
twee periodes goed, we komen
met 2-1 voor en dan gaat iedereen
voor zichzelf spelen en wij verlie
zen. Wij kunnen van West Duits
land winnen. Dat hebben we in
Dubrovnik bewezen. Maar de el
lende is dat onze jongens twee
dagen nodig hebben om een
dreun zoals van vandaag te ver
werken. Die tijd is ons niet ge
gund".
Met enige wendsnelheid en vlotte
combinaties zou het geen moeite
geweest zijn het statische Bul
gaarse team op te rollen. De
moeilijkheid was echter dat het
een nooit tegelijk met het ander
plaatsvond. Gecombineerd werd
er uitsluitend als Trumbic zijn
met opzet gekozen passieve rol
liet varen en via mondelinge
aanwijzingen de bal van speler
naar speler dirigeerde.
Maar dan werd er weer niet ge
zwommen en strandden de acties
op de twee meter-lijn, waar de fy
siek sterkere Bulgaren geen kans
weggaven. Het heeft weinig zin
bepaalde spelers meer verant
woordelijk te stellen dan ande
ren. Gijs Stroboer beleefde aan
zijn comeback in het nationale
team weinig plezier. Hij maakte
zoveel fouten, dat hij aan het be
gin van de derde periode met
eenmaal eruit en twee opzwem-
fouten voorgoed naar de kant
mocht. Stroboer is hoogstwaar
schijnlijk voor het Nederlands
waterpoloteam verloren. Thuis
heeft hij een vriendin die al dat
reizen niet ziet zitten en ondanks
alle persoonlijke sympathie voor
Trumbic is hij onderhand tot het
besef gekomen dat de systemen
van de Joegoslaaf weinig indivi
duele ontplooiingsmogelijkhe
den overlaten. Reden waarom hij
de belofte, die hij in zich droeg
toen hij als 18-jarige bij de Spelen
van München debuteerde, nooit
helemaal heeft kunnen waarma
ken.
Ruud Misdorp, de doelman, kon
door een persoonlijke ingreep
van Trumbic even later naast
Stroboer plaats nemen op het
bankje van de wisselspelers. De
boomlange Hagenaar verdedigde
zijn doel uitstekend tot op het
moment dat Keman zijn directe
tegenstander weer eens liet gaan
en Broikov van ver inschoot (2-3).
De licht geblesseerde Alex Boes-
schoten, die hem opvolgde, was
kansloos tegen de strafworp
waarmee Popov de stand op 2-4
bracht. Keman was bij die gele
genheid opnieuw de boosdoener.
Deze ijverige clubspeler brengt
evenals Dick Nieuwenhuizen te
weinig persoonlijkheid mee om
het internationaal te maken. To
ny Buunk, de aanvoerder, deed
wat hij kon om enige lijn in het
spel te brengen. Nadat Georgiev
in een meerderheidssituatie de
score had geopend, zorgde hij
voor de gelijkmaker. Daarna
waagde hij zich niet meer naar
voren, omdat zijn sterke fysiek
achterin niet kon worden gemist.
Dat had wel tot gevolg dat de
Bulgaren maar een hand behoef
den uit te steken om de lichtge
wichten die de twee meter na
derden onder water te duwen.
Technicus Aad van Mill onttrok
zich daar tweemaal aan: eenmaal
bij een strafworp, die Nederland
op 2-1 bracht. De tweede keer
was bij een afstandsschot, dat in
de laatste minuut de achterstand
tot 3-4 terugbracht. De inmiddels
in het water gekomen 17-jarige
Stan van Belkum ving even later
een uitgooi van de Bulgaarse
doelman op. Het was tekenend
dat Trumbic toen al de blik de
monstratief had afgewend, zodat
de 17-jarige Leidenaar bij gebrek
aan instructies van de kant bleef
aarzelen tot ook deze laatste kans
verkeken was.
V JÊiLm
WEST-BERLIJN (GPD) - José
de Frel schuwde de publiciteit
niet. Zelfs niet nadat ze een
half uur eerder haar laatste
hoop op een betere klassering
bij de wereldkampioen
schappen schoonspringen in
rook had zien opgaan. Verder
dan een 17e plaats bracht dc
21-jarige Haagse, die het spits
had moeten afbijten van de
Oranje-delegatie in West-
Berlijn het niet. "Natuurlijk
ben ik teleurgesteld maar
moet ik er soms nu om gaan
zitten huilen. Toen ik op de 3
m-plank stond, dacht ik dat
het goed ging, ook al had ik
niet het gevoel dat ik een be
langrijke wedstrijd sproyig".
Ik miste de spanning en ik
voelde dingen, die ik eigenlijk
niet moest voelen".
Een vijftiende plaats na de ver
plichte vijf sprongen veran
derde in een zeventiende na
de vrije oefeningen op de 3 m~
plank. En dat terwijl José de
Frel precies hetzelfde pro
gramma sprong waarmee ze
vorig jaar bij de Europese
kampioenschappen een zesde
plaats had veroverd. "We
hebben bewust de sprongen
met een grotere moeilijkheids
factor uit het programma
gelaten. Ook al omdat in de
aanloop naar dit wereld
kampioenschap duidelijk
was geworden, dat ik die
sprongen niet op tijd onder de
knie kon krijgen. Maar juist
bij die "veilige" sprong ging
het toch mis", aldus José de
Frel.
Haar zweefsprong contra-ge-
streki bij de verplichte figu
ren - de derde verplichte
sprong in Berlijn - maakte al
duidelijk dat José een plaats
in de finale met de Ameri
kaanse Olympisch kampioene
Jane Chandler, de Europees
kampioene en Russische
tweede en latere wereldkam
pioene Irina Kalinina, en de
Europees jeugdkampioene
Beate Rothe uit de DDR beter
kon vergeten.
De Frel: "Die hele voorbereiding
op deze wereldkampioen
schappen verliep slecht. Met
matige tot middelmatige
prestaties. Ofschoon de zes-
landenwedstrijd in Dort
mund begin dit jaar een uit
zondering vormde. Toen ver
sloeg ik wel de Russische Ka
linina nog en nu sta ik 16
plaatsen achter haar".
Of José de Frel een nieuwe kans
krijgt om zich met die wereld
top te meten blijft de vraag.
De 21-jarige wil zelf op een
hernieuwde confrontatie in
Moskou aansturen, al mag nu
al de vraag worden gesteld of
het NOC haar prestaties bij
dit wereldtoernooi niet als
graadmeter daarvoor zal
aanmerkenIn dat laatste ge
val lijkt zij weinig kans te
hebben om over twee jaar in
Moskou van de partij te zijn.
Het enige positieve bij José
daarbij is, dat zij er keihard
voor wil werken om de Olym
pische Spelen van Moskou te
halen. Wat dat betreft heeft ze
de teleurstelling van West-
Berlijn in ieder geval erg snel
kunnen verwerken
De uitslag: 1. Irina Kalinina
(Sov) 691,43 pnt; 2. Cynthia
Potter (VS) 643£2 pnt; 3. Jen
nifer Chandler (VS) 637,41
pnt.
jÊÊHêl.
WEST BERLIJN (GPD) - Annelies Maas volgde met peinzende blik de
verrichtingen van wereldrecordhoudster Tracey Caulkens op de 200
meter. De nationale titelhoudster had van haar eerste optreden bij deze
derde wereldkampioenschappen zwemmen afgezien, omdat een sle
pende armblessure haar kwelde.
Daardoor mocht op dit nummer alleen Barber Kamstra zich met de groot
sten der aarde meten. Hoewel ze volslagen kansloos was, wist ze wel een
volle seconde onder de tijd, die ze bij de nationale kampioenschappen in
Amersfoort vestigde, te blijven: 2.26.02.
Ook Kees Vervoorn kwam, de omstandigheden in aanmerking genomen,
tot een redelijke prestatie. Hij tikte aan in de tijd van 1.54.86, waarmee hij
0.07 seconden boven het Nederlands record van Rene van der Kuil bleef
De tweede Nederlander op dit nummer, Gerard Smit, kwam niet verder
dan een 36e plaats: 1.57.44. Ook Ronald Hond van Het IJ kwam tot een
matige verrichting. Hij bracht het niet verder dan 1.09.5
Amsterdammer dertigste werd.
WEST BERLIJN (ANP) - In de sportpolitieke confrontatie,
die de wereldkampioenschappen zwemmen in West-Ber-
lijn per definitie zijn, heeft het in Oranje gestoken groepje
van Bert Sitters op de eerste wedstrijdavond weliswaar
geen beslissende inbreng gehad, maar de resultaten wa
ren wel van dien aard dat het vervolg van de titelstrijd met
vertrouwen tegemoet kan worden gezien.
Fred Eefting, de bonkige Zwem-
lust-zwemmer die in twee weken
trainingskamp niet minder dan
71/2 kilo aan gewicht kwijtraakte,
plaatste zich als tweede Neder
lander in de geschiedenis voor de
finale van een groot kampioen
schap en kwam daar met een ze
vende plaats op de 100 meter rug
slag nog één plaats beter uit te
voorschijn dan zijn voorganger
Karim Ressang, driejaar geleden
in Cali.
Ook de wisselslag estafette dames
verraste. Het viertal Monique
Bosga, Maritzka van de Linden,
Ineke Ran en Enith Brigitha
bracht het uit Montreal dateren
de record van 4.19.93 via 4.17.24 in
de series terug tot 4.16.44, goed
voor een vijfde plaats achter de
grootmachten van Amerika,
Oost-Duitsland, de Sovjet-Unie
en West-Duitsland. In totaal vie
len er vier nationale records. Fred
Eefting zwom naar 58.69 om van
uit de.rijstebrij-berg van series
zich een weg te banen naar de fi
nale, waarin hij begrijpelijker
wijs iets terugviel. Daarnaast was
er een nationaal record op dezelf
de afstand bij de dames voor zijn
clubgenote Monique Bosga, die
als startzwemster van de wissel
slag estafette uitkwam op 1.04.27.
Zij tikte daarmee als derde aan,
hetgeen het een en ander belooft
voor het persoonlijke nummer la
ter in de week.
Het viertal van de wisselslag uitte
zich uitbundig tijdens de huldi
ging, waarin voor het eerst alle
finalisten werden betrokken. De
meisjes vierden hun vijfde plaats
als was het een overwinning en
voor wie de achtergronden kent
was het dan ook een beetje. Ze
waren naar West-Berlijn af
gevaardigd op grond van een tijd
die geen zekerheid bood vooreen
finaleplaats en toen het in de eer
ste serie zo hard ging was het ge
makkelijk uit te rekenen dat al
leen een tijd rond het record van
Montreal uitkomst zou bieden.
Met name werd gevreesd voor de
schoolslag, waarop Maritzka van
der Linden nog altijd maar niet in
de buurt van de tijden van Wijda
Mazereeuw van vroeger kan ko
men. Maar juist onder deze druk
groeide de Rotterdamse en met
haar het andere laconieke lid van
de zwemploeg: Ineke Ran, die de
vlinderslag voor haar rekening
Op het sportpolitieke vlak nam het
westen de eerste avond een dui
delijke voorsprong ten opzichte
van het oosten. Terwijl de Oost-
duitse journalisten een zoveelste
protest formuleerden - ditmaal
tegen een bij de persbescheiden
gevoegde folder van West-Ber
lijn, waarin naar hun mening de
integriteit van de DDR werd aan
getast - rekenden de Amerikaan
se meisjes op twee fronten af met
hun Oostduitse collegaatjes, die
de internationale scene sinds Cali
hebben beheerst. De Amerikaan
se heren haalden eveneens op
twee nummers onverwacht hard
uit naar de Russen, van wie
hoofdcoach Waizekowski zich
onlangs enige grootspraak heeft
veroorloofd. Voorts moesten de
Oosteuropese officials zich ver
bijten toen de Westduitse vlag
nogmaals werd gehesen. Ditmaal
ter ere van Walter Kusch, die uit
gerekend de vier mogendheden
stad uitkoos om een einde te ma
ken aan zijn reputatie als pech
vogel bij grote wedstrijden. Van
te voren had de Westduitser, die
al sinds 1970 onafgebroken kam
pioen is van zijn land, aangekon
digd rond de 1.03.6 te kunnen
zwemmen. "Of dat voldoende is
voor een record weet ik niet", zo
voegde hij daar aan toe. Het was
voldoende. Met 1.03.56 zegevier
de hij op de 100 meter schoolslag,
eens het specifieke onderdeel
van de Oosteuropeanen.
Het was op zijn minst merkwaardig
dat dit alles kon gebeuren voor de
prijs van slechts één wereldre
cord, dat dan ook wel van uitzon
derlijke klasse was. Tracy Caul-
kins, het meisje uit Nashville, dat
met haar 15 jaren door intensieve
krachttraining haar lichaam een
vrijwel ideale stroomlijn heeft
gegeven, begon een aanval op de
faam van Cornelia Ender als bes
te zwemster aller tijden op het
zelfde nummer, waarmee de
Oostduitse tijdens de spelen van
München begon: de 200 meter
wisselslag. Op deze inmiddels
van het Olympisch programma
afgevoerde afstand zwom ze ruim
een seconde onder haar eigen we
reldrecord. Voor de nog nooit
eerder verslagen Ulrike Tauber
restte niets meer dan een derde
plaats. "Je kunt niet altijd alles
winnen", hield de Oostduitse
zich groot tijdens de persconfe
rentie.
Tracy Caulkins is een andere me
ning toegedaan. Tijdens de pers
conferentie gaf zij in het kort
weer hoe zij zich de gang van za
ken voorstelde. "Eerst besloot ik
Daarna hard te
Vervolgens om te
Op het eind van de
avond vertolkte zij op de school
slag ook nog een rol van belang in
de winnende Amerikaanse wis
selslag estafette. Met nog drie
starts in het vooruitzicht kan zij
juist het record van Ender in
Montreal (vier maal goud en een
keer zilver) overtreffen.
De Oostduitse meisjes konden
kennelijk het zelfvertrouwen niet
opbrengen dat de Amerikaanse
ploeg uitstraalt en waarvan de
Nederlandse onderzoekers
Schreurs en Van Dam diep onder
de indruk zijn gekomen. Zij
groepten nogal schuchter bij el
kaar bij de start van de wisselslag
estafette. Linda Jezek diende op
de rugslag de eerste klap uit door
Treiber voor te blijven. Zelfs Mo
nique Bosga bleef tamelijk dicht
in de buurt van de Oostduitse
Caulkins vergrootte het verschil.
Joan Pennington, een schriele
lichtgewicht, die achter Caulkins
naar de tweede plaats was ge
zwommen op de wisselslag, hield
zich staande in het gevecht op de
vlinderslag met Andrea Pollak
terwijl Cynthia Woodhead de
winst vasthield al kwam Barbara
Krause in de slotfase dan ook iets
naderbij.
Dezelfde overtuigingskracht
spreidde ook de Amerikaanse he
ren ten toon op de 200 m vrije slag
en de 100 meter rugslag. Twee
nummers die sinds de Olympi
sche Spelen van Montreal weinig
vooruitgang vertonen. Vooral de
rugslag leeft bij de gratie van fe
nomenen als Matthes en Naber.
Bij afwezigheid van die twee pak
te Bob Jackson de titel voor zijn
landgenoot Peter Rocca in 56.36
seconden, een tijd die weliswaar
de beste is die ooit bij de wereld
kampioenschappen is gemaakt,
maar toch wegvalt tegenover de
55.49 waarmee Naber nog altijd
wereldrecordhouder is. Bill For
rester, de vlinderslagkampioen
van Cali, nam bij afwezigheid van
recordhouder Bruce Furniss
(vierde bij de Amerikaanse kam
pioenschappen en derhalve al
leen startgerechtigd in de estafet
te) de 200 meter vrije slag voor
zijn rekening. Zijn broodmagere
clubgenoot Rowdy Gaines druk
te de Russische favoriet Kotlia-
kov naar de derde plaats. In Mos
kou zal het over twee jaar anders
gaan", beloofde Waizekowski in
een poging zich groot te houden.
r rugslag.Hij brak daarbij het
BAGUIO (ANP) - Zondag de 20ste augustus
zal in alle beschouwingen over de twee
kamp om de wereldtitel schaken tussen
Anatoly Karpov en Victor Kortsjnoi voor
taan een centrale plaats innemen. Want op
die dag won Karpov zowel de dertiende
als de veertiende partij, kwam hij op een
voorsprong \^n 3-1 en zag hij de forse
hoofdprijs van 350.000 dollar wat dichter
in de buurt van zijn bankrekening komen.
Na vijf weken remise-worstelingen, koude-
oorlogvoering en één overwinning voor
elk, bracht Karpov de tweekamp in Ba-
guio op de Filippijnen in een schijnbare
stroomversnelling door zijn aantal over
winningen op de helft van het noodzake
lijke te brengen. "Een voorsprong van 3-1
betekent nog weinig", trachtte Michael
Stean, secondant uit de Kortsjnoi-stal de
zaken te relativeren, "maar de psycholo
gische klap bij het verliezen van een goede
positie is wat anders". Daarmee doelde
Stean op het vervolg van de dertiende zit
ting, die donderdag na de 41ste zet was
afgebroken. De hervatting was op verzoek
van Kortsjnoi van vrijdag naar gisteren
verschoven. De uitdager leek de meeste
kansen op een overwinning te hebben, al
thans volgens de hem assisterende
grootmeesters, die bij die prognose wel de
complexiteit van het grote aantal ver
schillende varianten ingecalculeerd had
den, maar daar had Kortsjnoi genoeg op
kunnen studeren.
Waar zij zich op verkeken was de tijdnood,
een nietsontziende tegenstander, waar de
statenloze deze tweekamp al vaker mee te
maken had gehad. Voordat hij zijn 41ste
zet donderdag onder couvert had afgege
ven, verspilde hij veertig minuten be
denktijd. Zodat hem gisteren 21 minuten
restten voor vijftien zetten, terwijl Karpov
er een uur de tijd voor had. Ook na de
hervatting gebruikte Kortsjnoi meer
denktijd dan zijn twintig jaar jongere te
genstander, wiens snelle, puur taktische
zetten het tijdsvoordeel groter maakten.
In die strijd tegen de wegtikkende seconden
maakte Kortsjnoi de fatale blunder. Met
zijn 56ste zet (Dd4-h4) verspeelde hij bijna
zijn dame. In de daaropvolgende pogin
gen om haar te redden sloeg Karpov toe en
won de partij. De witspeler gaf na 61 zet
ten op.
Dertig minuten daarna moest de veertiende
partij uitgespeeld worden, die zaterdag
was afgebroken nadat Karpov zijn 42ste
zet (g4 x h5, naar later zou blijken) onder
couvert had afgegeven.
Een enorme opgave voor de 47-jarige
Kortsjnoi, want na de klap van het verlie
zen na een voordelige positie, moest hij nu
trachten het omgekeerde te bewerkstelli
gen: Karpov's winnende stelling - daar
over waren de experts het wel eens - om
ver te werpen.
De veertiende partij was zaterdag voor de
zesde keer in de tweekamp begonnen met
een Ruy Lopez-opening, maar op de der
tiende zet wierp Karpov zich vastberaden
en weloverwogen in de strijd. Op de vijf
tiende zet won hij een pion en na de dame-
ruil (18de zet) werd zijn positie reeds als
voordelig ingeschat. Kortsjnoi ging in de
tegenaanval. Op de 29ste zet offerde de
wereldkampioen een toren tegen een lo
per in het midden van het bord. Kortsjnoi
moest dit "cadeautje" tegen zijn zin ac
cepteren. Bij de volgende zet pakte Kar
pov opnieuw een pion, zodat de druk op
de wat uit het evenwicht gebrachte troe
pen van Kortsjnoi groter werd.
Kortsjnoi, opnieuw geplaagd door tijdge
brek, had tien minuten voor de laatste zes
zetten. Daar profiteerde Karpov van door
een derde pion in beslag te nemen. Daar
entegen had de wereldkampioen bij het
afbreken twee pionnen verloren: de ko
ningspion en die van de dame-loper. De
opstelling van zijn stukken was echter
veel dynamischer, zodat Kortsjnoi's toe
stand hopeloos leek. Oscar Panno, de Ar
gentijnse grootmeester die officieus de
uitdager bijstaat, verwoordde dab "Ik
denk dat er een wonder moet gebeuren
om de partij voor zwart te redden".
Dat wonder bleef uit. Kortsjnoi was gede-
moraliseerd na het verlies van de dertien
de partij en ontbeerde de vechtlust die
misschien nog een wonder zou hebben
kunnen afdwingen. Karpov dwong met
puur technisch spel zijn tegenstander
reeds na negen zetten tot opgeven. In en
kele uren was de prolongatie van zijn we
reldtitel stukken dichterbij gekomen
Opmerkelijk was de positie van dr. Zoekhar,
de parapsycholoog die door Kortsjnoi er
van beschuldigd is zijn vermeende hyp
notische kracht ten gunste van Karpov
aan te wenden, in de laatste twee partijen.
Na diverse klachten van de Kortsjnoi-de-
legatie was Zoekhar naar de zevende rij
verwezen. Dat was in de elfde partij, die
door de uitdager werd gewonnen. Omdat
hij buiten het bedrijf van Zoekhar's stra
lingen was gebleven, zo speculeerden
Kortsjnoi's helpers. Donderdag echter
verschoof de parapsycholoog naar de zes
de rij, zaterdag zat hij op de vijfde rij en
daarna verplaatste hij zich nog een rij
dichter naar het podium. Een protest van
de delegatie van de uitdager werd afgewe-
