'Stukzagen en in vuilnisbak'
Bongohoofdletsel
Eating itharde smak
MSè
Radios: 'Die lui in
Den Haag weten niet
waarover ze praten'
Voetgangersvereniging trekt fel van leer
ZATERDAG 19 AUGUSTUS 1978
-w'K.v
LEIDEN - Wie zich het beeld voor de geest kan halen
van bruingebakken boys die aan de Californische
stranden door de meters hoog opkrullende branding
klieven, balancerend op een surfplank, heeft gelijk
een indruk wat voor acrobatische toeren met de
schaatsplank kunnen worden uitgehaald. Het idee is
hetzelfde, alleen het zilte nat is vervangen door vaste
grond en uiteraard verschilt het materiaal.
De lengte van de elipsvormige plankjes ligt rond 70 cm,
de breedte is ongeveer 30. Ervarenheid en gewicht
van de berijder bepalen de afmetingDe vier wielen
ook daar zijn talloze smaken in, zijn vervaardigd
van urethaan, een plastic-substantie. Rollers en
plank zijn bevestigd aan de wieltruck, zeg maar
stuurinrichting van de schaatsplank, tevens schok
demper.
Nu de bediening. Eén been er op, steppend vaart ma
ken, andere been bijplaatsen en dan maar toeren
uithalen. In de lucht springen, pirouet draaien en
weer op de plank landen, tenen om de uiteinden
klemmen en met schaatsplank en al zo hoog mogelijk
opspringen, met gevouwen armen ruggelings op het
voorsnellende stuk speelgoed gaan liggen, hand
standje maken of gewoon de "gashandle" open
draaien. Helling afwaarts, het liefst met een onberi
spelijk glad wegdek, kan een goed geoliede plank een
snelheid van ruim honderd kilometer halen. Vrij
baan is daarbij wel gewenst want een rem zit er niet
op.
Elke sport heeft zo zijn exgen taaltje. Skateboard maakt
daarop geen uitzondering. Teken aan de wand is
wellicht dat een niet onbelangrijk deel er van slaat op
de niet-zonzijae van deze sport. Wat voorbeelden.
BONGO (niet te verwarren met Bingo) betekent
hoofdletsel oplopen, EATING IT wil zeggen van een
voortsnellende schaatsplank tuimelen en HAMBUR
GER staat voor een schaafwond oplopen
Amerika, waar vijftien jaar geleden de rage is ont
staan, heeft inmiddels schoorvoetend de schaats
plank geaccepteerd. Het komt nu nog maar spora
disch voor dat felle tegenstanders glas uitstrooien
over oefenterreintjes. De openbare weg is wel taboe
voor de Amerikaanse jeugd, met name de steden die
in de heuvels liggen houden de touwtjes strakUitle
ven kan men zich op de duizenden kunstmatig aan
gelegde dalen en heuveltjes. Leegstaande zwemba
den zijn ook zeer gewild.
In de afgelopen jaren is de schaatsplank diverse Euro
pese landen binnen gedenderd. In Zweden bijvoor
beeld waar ze lange tijd als zoete broodjes over de
toonbank gingen. De skateboardsport heeft er in
middels zulke vormen aangenomen dat het parle
ment heeft besloten dat schaatsplanken voortaan al
leen aan de man mogen worden gebracht als ze voor
zien zijn van een bijsluiter waarop duidelijk wordt
gemaakt dat er kans bestaat op zwaar lichamelijk
letsel.
Engeland stelt zich op dit momen t nog niet al te negatief
op tegenover de rollende plank. Wellicht komt dat
door de minister van sportzaken Dennis Howels, die
de rage een warm hart toedraagt. Onder meer mag
dat blijken uit het feit dat hij kortgeleden honderd
gemeentebesturen bijeen riep en bii die aeleaenheid
zijn geachte toehoorders vroeg deze sport erg serieus
te nemen en als dat enigszins mogelijk was ook voor
zieningen te treffen. Leicester stelde inmiddels het
voorbeeld en zorgde voor maar liefst twaalf schaats-
plankparken. In datzelfde Engeland werd een paar
weken terug de eerste gemotoriseerde schaatsplank
gedemonstreerd. De topsnelheid ervan ligt rond de
zestig kilometer
In Engeland worden op braakliggende stukken grond (vele) schaats-
plankparken aangelegd.
Haarlemmer Jos Radics heeft zich, bij gebrek aan tegenkandidaten ge
bombardeerd tot voorzitter van de door hem zelf in het leven geroepen
Stichting Skateboarding Nederland. Voorlopig gaat hij zich bezig hou
den met de "onbaatzuchtige promotie" van de sport.
Radics heeft overigens geweigerd zitting te nemen in de jury die deze
maand in de Jaap Edenhal in Amsterdam de deelnemers aan het eerste
Nederlandse skateboardkampioenschap moet beoordelen. De Haar
lemmer heeft voor de eer bedankt omdat het festijn is georganiseerd
door een onbekende broekenfabrikant. En de stichting wil juist het
skateboardgebeuren uit de commerciële omarming bevrijden.
Jos Radics, die ook plannen heeft voor de oprichting van een landelijke
bond, ziet de toekomst voor de schaatsplank in Nederland rooskleurig
in. "Vooral als de gemeenten een beetje meehelpen. Bijvoorbeeld door
bestaande faciliteiten ook voor de schaatsplank open te stellen, zoals
rolschaatsbanen en schoolterreinen".
De kruistocht van de Nederlandse Vereniging Bescherming Voetgangers
heeft volgens hem geen enkele kans van slagen." Die lui in Den Haag
weten totaal niet waarover ze praten. Ik ben er een keer op kantoor
geweest. Nam toen voor de aardigheid een houten plank mee waaronder
ik twee schaatsen had gemonteerd. Toen ze het ding zagen zeiden ze
alleen maan "Zo, en is dat nou de schaatsplank?"
Een onderzoekcommissie van de Amerikaanse senaat heeft
kortgeleden een rapport het licht doen zien waarin wat
aanbevelingen worden gedaan ten aanzien van het ge
bruik van de schaatsplank, het veelbesproken stuk speel
goed dat in de States inmiddels net zo kind aan huis is als
de vroeg-in-de-morgen cornflakes. Noodzakelijk vinden
de commissieleden dat beoefenaars zijn uitgerust met
valhelm, elleboog- en kruisstukken, bedreven zijn in het
vallen (verwezen wordt naar de training van parachutis
ten en judoërs) en aangedrongen wordt op een periodieke
technische inspectie van de schaatsplank, waar boven
dien slechts op aparte banen mee gerold zou mogen wor
den.
Overzeese uitspraken die spekje
naar het bekje zijn van de Neder
landse Vereniging Bescherming
Voetgangers, de organisatie die
in Nederland het felst van leer
trekt tegen de nu ook onze lands
grenzen overschrijdende
schaatsplank. Voorop marcheert
voorzitster mevrouw v.d. Does
Uitgerekend zij heeft nare erva
ringen met de plank, zegt ze
Heeft al een paar keer. op weg
naar haar Haagse kantoor, "een
schaatser voor de autowielen ge
had"
De Nederlandse Vereniging Be
scherming Voetgangers heeft de
minister van verkeer en water
staat gevraagd zo spoedig moge
lijk in de wet op te nemen dat het
gebruik van de schaatsplank op
de openbare weg verboden is. Ter
staving van motieven wordt on
der meer verwezen naar Amerika
waar de rage gepaard gaat met
hoopjes gebroken ledematen,
verstuikingen, schedelbreuken
en ander ongerief.
De schaatsplank deed in 1975 in
Amerika 27.522 kinderen in het
ziekenhuis belanden. Vorig jaar
liep dat aantal op tot 71.438. "Zo
lang er nog geen verbod op het
gebruik van de plank is," zo sprak
de Haagse op de afgelopen jaar
vergadering haarleden toe, "kunt
u er maar één verstandig ding
mee doen: stukzagen en in de
vuilnisbak.'
Harde aanpak
Niet alleen de Nederlandse Vereni
ging Bescherming Voetgangers
is voorstander van een harde
aanpak door de minister. Ook het
Nederlandse politieapparaat
heeft wensen in die richting. De
schaatsplank is onderwerp van
gesprek geweest in de geweste
lijke afdelingen van de Centrale
Politie Verkeerscommissie
(CPV), ook in de gewestcommis
sie Zuid-Holland 1, waaronder de
Leidse regio valt.
In die commissie heeft onder ande
re zitting de Alphense politie
functionaris Molenaar.
"De gezamelijke gewestelijke
commissies hebben nu de CPV
gevraagd er bij de minister op aan
te dringen dat wettelijk wordt
vastgelegd dat de openbare weg
verboden terrein is voor de
schaatsplank Dan weet een po
litieagent in elk geval beter waar
hij aan toe is dan dal hij zich moet
houden aan het bestaande
Reglement Verkeersregels en
Verkeerstekens," zegt Molenaar.
In artikel 18 van dat reglement staat
dat spelen op de rijbaan en op an
dere weggedeelten zoals trottoir
en voetpaden verboden is indien
daardoor gevaar of hinder van het
verkeer kan ontstaan. Op de ke
per beschouwd kan op grond van
dit artikel de schaatsplank wor
den geweerd. "Maar toch," zegt
Molenaar, "biedt het te weinig
houvast. Er kan een ruime inter
pretatie aan worden gegeven. Ar
tikel achttien zal daarom bij het
ene korps soepeler worden ge
hanteerd dan bij het andere. Die
vlieger gaat echter niet meer op
zodra de wet met naam en toe
naam de schaatsplank aan ban
den legt."
De verkeerspolitie in de grotere
Nederlandse steden heeft zich tot
nu toe niet al te tolerant opgesteld
tegenover de schaatsplank. Met
name in Utrecht en Den Haag
worden de touwtjes erg strak ge
houden. Dat komt onder meer
omdat in deze twee gemeenten
aan de Algemene Politieverorde
ning nog een artikel is toege
voegd. Daarin wordt het straf
baar gesteld om op of aan de weg
een sport of spel te beoefenen
waarvan personen hinder of last
ondervinden of beschadiging van
goederen is te duchten. De Haag
se politie heeft met dat artikel in
de hand al de nodige planken in
gerekend. Er zit een week bij van
tien stuks.
Dun gezaaid
In de Leidse regio is het aantal
schaatsplanken nog erg dun ge
zaaid. Of ze zijn door de surveil
lancediensten nog helemaal niet
waargenomen, zoals in Katwijk
en Alphen aan den Rijn, of het
zijn er zo weinig dat men zich nog
geen zorgen maakt. Voor zover
bekend heeft in de Leidse regio
nog geen enkele "straatsurfer"
een bekeuring aan zijn broek ge
had en zijn ook nog geen planken
in beslag genomen.
Opperwachtmeester Tebbcnhof
van de Leidse verkeerspolitie:
"Het is natuurlijk logisch dat er
consequent opgetreden zal wor
den als de schaatsplank in de
drukke binnenstad opduikt. An
ders ligt het als jongelui bezig zijn
op een stil terreintje in een bui
tenwijk. Ik geloof dat dan een
soepele toepassing van de be
staande wetsartikelen nu het
meest op zijn plaats is."
De Katwijkse politie vindt nadelen
kleven aan zo'n opstelling. Adju
dant Stubbe: "Stel dat er op
schaatsplanken wordt gereden
op een parkeerterrein achter een
flatgebouw. Om negen uur komt
agent A langs en die vindt dat het
best door de beugel kan. Maar
twee uur later is zijn collega op
surveillance en die ziet er een
overtreding in. Zoiets is moeilijk
te verkopen. Daarom zou het het
beste zijn als de verantwoordelij
ke minister een duidelijke uit
spraak doet over de schaats
plank. Dan weet het publiek waar
het aan toe is en de politie ook."
Voor en tegenstanders van de
schaatsplank zijn al danig aan het
Nederlands enige fabrikant van
schaatsplanken, Alex Engel uit
Koog aan de Zaan, houdt het to
tale aantal op 10.000. Dat is wat hij
op de markt heeft gebracht en
wat de zes Nederlandse impor
teurs van buitenlandse planken
inmiddels aan de detailhandel
hebben gesleten. Die 10.000 zijn
nog lang niet allemaal verkocht.
Illustratief in dit geval zijn de
verkoopcijfers van de Sassen-
heimse speelgoedzaakhouder
Van Nieuwkoop. In de paar
maanden dat hij de planken in
zijn winkel heeft sleet hij er zegge
en schrijve één.
Optimistisch
bekvechten geslagen en dat ter
wijl het omstreden stukje kinder
speelgoed nog maar nauwelijks
voet op Nederlandse bodem
heeft gezet. Tenminste in verge
lijking met Amerika, waar de
handel er naar schatting inmid
dels 50 miljoen heeft gesleten, is
het potentieel aan startklare
planken in Nederland uiterst be
scheiden
Fabrikant Engel is echter optimis
tisch. Dat het de komende tijd
wel degelijk storm gaat lopen
staat voor hem als een paal boven
water.
"Wat voor wettelijke maatregelen
de Nederlandse regering ook gaat
nemen," zegt hij, "de skateboard-
sport gaat ook hier een gouden
toekomst tegemoet. Voor mij en
de importeurs is dat zo klaar als
een klontje. We hebben Amerika
als voorbeeld. Zo zal het geheid
ook in Nederland gaan. Dat bete
kent dat de komende twee jaar de
schaatsplank een rage-artikel
wordt. Nu zijn ze alleen nog in
speelgoedzaken verkrijgbaar
maar ik voorspel dat de sportza
ken al snel de verkoop zullen
overnemen en een logisch ver
volg daarop is weer dat er speci
fieke skateboard-winkels zullen
worden geopend. Dat is een ont
wikkeling die ik hier al over drie
jaar verwacht."
Alex Engel gelooft met in obsta
kels. "Ik kan me niet voorstellen
dat de minister het tot een wets
wijziging laat komen waarin zon
der meer wordt bepaald dat de
schaatsplank niet op de openbare
weg mag komen. Dat gebeurde
destijds toch ook niet met de in
trede van de rolschaats. Veel
reëler lijkt mij dat er een soort
noodwetje tot stand komt om te
kunnen ingrijpen als het echt uit
de hand dreigt te lopen. Zover
hoeft het echter niet te komen als
de gemeentelijke overheden
maar bereid zijn de skateboard-
sport een kans te geven, bijvoor
beeld door zelfvoorzieningen aan
te leggen."
Indicatie
Een indicatie dat er van gemeente
zijde al de nodige belangstelling
bestaat geeft de nu nog lopende
tijdelijke tentoonstelling in het
permanente expositiepark van
de Heidemaatschappij in Arn
hem. Daar laten twee Nederland
se fabrikanten van skateboard-
banen zien wat ze te bieden heb
ben. JAS Nederland uit Ooster
hout, éen van de twee en gespe
cialiseerd in kunststofbanen,
kreeg naar aanleiding van de ten,
toonstelling 15U schriftelijke ver
zoeken om nadere Informatie
Honderd daarvan kwamen van
gemeentelijke diensten voor
sport- en recreatie.
Spectaculair werk in het schaalsplankpark
