Prinselijke
propjes voor
fotografen
Een van de ochtendbladen
vraagt zich af of de kinderen
van Beatrix en Claus niet „re
gelrecht opgevoed worden tot
playboys". Lezers delen mee
dat „deze prinsjes zeker een
stel vervelende, eigengereide
ventjes worden als ze niet op
hun gedrag worden gewe
zen". Bovendien moeten de
kinderen het principe van
„noblesse oblige" (Adel ver
plicht) waarmaken. „Dat be
tekent leren je altijd te be
heersen, rustig en beschaafd
op te treden en vooral niet
populair doen", aldus een be
zorgde lezeres. Gedraag je,
kinderen, ook al ben je an
derhalf.
Los van de vraag of het Neder
landse volk zich aan de hand
van enkele van zulke inciden
ten wel een oordeel kan vor
men over de opvoeding van
de prinsjes, is het wel' eens
aardig de „wandaden" in hun
context te zien.
Zou het niet verschrikkelijk
onnatuurlijk zijn als een jong
kind tijdens de doop van zijn
broertjes (nog altijd een ta
melijk langdurige plechtig
heid) keurig op zijn stoel zou
blijven zitten, het liefst met de
beentjes naast elkaar en met
de handjes in de schoot?
Als een kind van zes geconfron
teerd wordt met een batterij
fotografen en dan bovendien
naast zijn eigen portret moet
gaan staan, is het dan niet vol
strekt normaal dat zo'n kind
het contrast met dat stijve
portret zo groot mogelijk wil
maken. Bovendien gedragen
kinderen, net als veel volwas
senen, zich altijd onnatuurlijk
als ze in de gaten hebben dat
ze worden gefotogra
feerd.
De opmerking van Alexander
in Delfzijl is ook heel makke
lijk te verklaren. Een kind
vangt nu eenmaal de vreemd
ste dingen op en hoewel er nu
wordt gesuggereerd dat het
elfjarige prinsje al die uit
drukkingen van zijn ouders
heeft, is het veel aannemelij
ker dat de heren van de pers
daar zelf debet aan zijn. Het
fotograferen van leden van de
koninklijke familie en het
bijwonen van evenementen
waar een van hen aanwezig is,
is voor de pers altijd een „ou
de jongens onder me
kaar-gebeurtenis. Als je dan
weet dat journalisten elkaar
regelmatig plagend de uit
drukking „man, leer een vak"
naar het hoofd gooien, is het
duidelijk waar Alexander zijn
opmerking vandaan kan
hobben.
En dan het propjesschieten op
Koninginnedag. Alexander
was èèn van de prinsjes die
zich daaraan schuldig maak
ten. Dat zijn. volgens een och
tendblad keurig opgevoede
neefje Maurits daar naar har
telust aan meedeed, wordt
gevoeglijk vergeten.
Niet verheffend
En welk kind gebruikt de op
merking „oprotten" niet? Ie
dere ouder zal wel eens ver
steld hebben gestaan van een
minder gepaste uitdrukking
die een van de kinderen plot
seling naar voren brengt.
De discussie die nu in een aan
tal dagbladen is ontstaan over
i de opvoeding van de prinsjes
is weinig verheffend te noe-
Fotograaf Cees Zorn: "Die kinderen krijgen op den duur schoon genoeg van zo'n grote groep fotogra
fen. Je moet ook spelletjes met ze doen, anders is zo'n persdag vreselijk vervelend voor ze en worden ze
recalcitrant. Een partijtje voetballen,dat willen ze weldoen "Opdefotofv.l.n.rj Prins Constantijn en
prins Johan-Friso.
Mevrouw M. M.' Spiering,
hoofdredactrice van het blad
Vorsten Vandaag en deskun
dig op het gebied van het vor
stenhuis: „De opvoeding van
de prinsjes vind ik beslist
geen onderwerp voor een
openbare discussie. Je hebt
daar niets mee te maken. Ik ga
me tenslotte ook niet be
moeien met de opvoeding van
de kinderen van de buren. Als
kinderen baldadig zijn. moet
je dat natuurlijk wel regelen,
maar dat moet gewoon in de
huiselijke kring gebeuren,
dat doe je toch niet in het
openbaar".
De openbaarheid waarin de
discussie over het gedrag van
de prinsjes zich voltrekt, is in
feite uiterst merkwaardig. De
Nederlandse pers heeft er al
tijd bekend om gestaan dat-zij
zeer voorzichtig omspringt
met het privé-leven van de
koninklijke familie. Dit in te-
Door
Rian Kuppenveld
De laatste tijd lijkt deze hou
ding enigszins te veranderen.
Het succes van de bladen Sto
ry. Privé. Mix, enz., die „deu
ren openen die voor iedereen
gesloten blijven" is daar on
getwijfeld mede de oorzaak
Uitbrander
Privé weet deze week zelfs te
melden dat prins Bernhard
zich „al heel lang ergert aan
het onhebbelijke gedrag van
zijn oudste kleinzoon". De
prins schijnt zich volgens het
weekblad vaak te moeten be
dwingen om de prinsjes niet
een fikse uitbrander te geven
Üok hier worden weer de be
kende „hofkringen" ten to
nele' gevoerd om uit te leggen
wat er allemaal aan de hand is
Privé schrijft deze week: „Het
komt volgens hen (de ..hof-
klingen" dus - red.) allemaal
omdat prinses Beatrix haar
drie zoontjes te veel verwent
en prins Claus te weinig tijd
voor .hen heeft. Daar komt
nog bij dat de kinderverzorg
sters van Drakesteyn de
prinsjes nooit eens behoorlijk
hebben kunnen aanpakken,
omdat prinses Beatrix bij
vrijwel ieder meningsverschil
haar zoontjes bij voorbaat ge
lijk geeft".
„Prin:
hard ergert zich aan
leinzoons" is de kreet
/aarmee het blad deze week
dverteerde. De vraag of er
liet meer reden is voor het
ingekeerde, komt in het blad
De zorg die sommige persorga
nen nu hebben voor het func
tioneren van fotografen die de
prinsjes op de plaat moeten
zetten, blijkt ook schromelijk
overdreven.
Cees Zorn, fotograaf van de
Gemeenschappelijke Pers
Dienst: „Ik werk ontzettend
veel met het koninklijk huis
en het is inderdaad zo dat de
kinderen van Beatrix nogal
eens uit de band springen. De
kinderen van Irene en Mar
griet zijn inderdaad een stuk
rustiger, maar geef mij als fo
tograaf maar de kinderen van
Beatrix".
Cees Zorn gelooft dat de balda
digheid van Alexander, en
niet te vergeten zijn broertjes,
in Ierland ook te wijten was
aan de enorme hoeveelheid
fotografen. „Andere jaren, in
Porto Ercole, waren we altijd
maar met een man of vijf, nu
waren er twintig. Die kinde
ren krijgen er dan natuurlijk
veel eerder schoon genoeg
van. Je moet ook spelletjes
met ze doen. anders is het vre
selijk vervelend voor ze en
worden ze recalcitrant. Een
partijtje voetballen enz., dat
willen ze wel doen. In Porto
Ercole deden we dat ook al
tijd. Daar hebben we vorig
jaar de truc uitgehaald door
tegen de drie jongens te zeg
gen: ga nu eens op het muur
tje zitten en dan tel je tot tien
en dan ren je heel hard weg
Nou. dat ging er wel in. In
Ierland probeerden we dat
weer, maar toen telde het
drietal vreselijk snel en «ende
toen als een pijl uit een boog
weg. Ruud Hoff. fotograaf
van het ANP. zei daarop: hé,
vorig jaar telden jullie veel
langzamer. Friso reageerde
onmiddellijk met te zeggen,
ja, maar toen zaten we ook een
klas lager"
Water
Cees Zorn vindt het allemaal
niet zo erg en gelooft ook niet
dat de kinderen door Beatrix
worden aangemoedigd. „Bea
trix roept ze echt wel tot de
orde. Zo wilden we in Ierland
met de kinderen gaan vissen,
we moesten daarvoor over de
rotsen, die helemaal glibberig
waren van het zeewier. Een
van de fotografen gleed uit en
viel op zijn gezicht. Alexan
der begon daarop heel hard te
lachen. Beatrix zei meteen:
Alexander, daar mag je toch
niet om lachen. Alexander
reageerde echt als een jongen
van elf: „Dat vi/id ik nu leuk,
daar moet ik nu om la
chen"
Ook Richard Kaan. hoofdrédac
teur van Ons Koningshuis,
vindt het allemaal niet zo erg.
Integendeel Hij ergert zich
wel vreselijk aan de verhalen
over de opvoeding: „Er is he
lemaal niemand mee gebaat
met dit soort geschrijf'.
Kaan is wel van mening dat de
houding van de jongetjes een
beetje wordt bepaald door de
gevoelens van met name
prinses Beatrix tegenover de
pers. ..Ik vind haar ontzettend
moeilijk benaderbaar. De re
latie met de pers zou best ver
beterd kunnen worden. Din
gen uit de persoonlijke sfeer
kom je ontzettend moeilijk
aan de weet en dan krijg je
natuurlijk dat roddelbladen
de vreemdste verhalen gaan
publiceren".
PAGINA 17
Mevrouw Spiering, hoofdre
dactrice van Vorsten Van
daag, is het helemaal niet met
Kaan eens: „Prinses Beatrix
heeft een behoorlijk goed in
zicht in de beroepseisen die
de pers stelt. Zij speelt daar
doorgaans goed in mee. Het is
een kwestie van begrip heb
ben voor eikaars positie. Je
moet je ook kunnen voor
stellen dat voortddrende be
langstelling van de kant van
de pers verschrikkelijk belas
tend kan zijn. Ik ben van me
ning dat men niet teveel in de
privè-sfeer moet gaan roeren.
Dat is een kwestie van goed
fatsoen".
Mevrouw Spiering is wel van
mening dat meer overleg tus
sen koningshuis en pers wen
selijk is. „Dat is nu eigenlijk
onvoldoende, er is nauwelijks
vakmatig overleg. Zou dat
wel gebeuren, dan kan er bij
alle partijen veel irritatie
worden voorkomen. Maar als
persmensen geen mogelijk
heden krijgen om goede
beeld- en tekstreportages te
maken, blijven ze tot verve
lens toe achter de vorstelijke
personen aanjagen. Ze moe
ten immers met verantwoord
materiaal op de redactie te
rugkomen"
Gewoon, gezond
Mevrouw Spiering vindt de
kinderen van prinses Beatrix
„gewone, gezonde kinderen.
Prinsjes zijn geen super-kin
deren. Al willen veel mensen
ze «wel als zodanig beschou
wen, maar de houding van het
publiek is in feite nogal twee
slachtig. Aan de ene kant
vindt men het prachtig als
prinsen „heel gewoon" doen
en aan de andere kant wordt
ook geëist dat ze zich vorste
lijk gedragen. Dat maakt het
opvoeden van prinsen tot een
moeilijke opgaaf. Hun op
voeding moet zo min moge
lijk afwijken van die van an
dere kinderen, maar ze heb
ben toch een uitzonderlijke
positie. Daardoor belanden
zulke kinderen in een schizof
rene rol. En die past niet bij
een kind.
Als het een volwassene al moei
lijk valt om het persoonlijk
gedrag af te stemmen op het
geen er in een bepaalde posi
tie wordt verwacht, kun je dat
al helemaal niet van een kind
verwachten. Het vereist een
voortdurend afwegen van de
situatie. In die geest proberen
prinses Beatrix en prins
Claus hun kinderen groot te
brengen. Eenerzijds door ze
zoveel mogelijk vrij te laten
bij hun persoonlijke ontwik
keling. anderzijds door ze te
wennen aan de eisen van de
positie. Dat dit proces niet al
tijd vlekkeloos verloopt, is
begrijpelijk"
Mevrouw Spiering vindt de dis
cussie over de opvoeding van
Willem Alexander pedago
gisch volstrekt onverant
woord. „Willem Alexander zit
tegen de puberteit aan en dan
zijn kinderen nu eenmaal wat
moeilijk, maar dat is van
voorbijgaande aard. Ik vind
deze overdreven kritiek heel
ongezond. Bovendien bereik
je er volgens mij een ave
rechts effect mee. Op school
wordt dit hele gedoe tegen
Willem Alexander uitge
speeld, zijn vriendjes worden
geinterviewd over zijn ge
drag. Gewoon absurd! Zo'n
kind krijgt daardoor de be
hoefte zich te gaan rechtvaar
digen. Hij zal zich nog meer
op de voorgrond gaan plaat-
Willem Alexander is zich, vol
gens mevrouw Spiering, heel
goed bewust van het feit dat
hij de toekomstige troonop
volger is: „Hij heeft de nei
ging om zich te laten gelden.
Dat heeft te maken met een
behoefte aan zelfbevestiging
die voortkomt uit een stuk
onzekerheid. Prinses Beatrix
vertoonde vroeger ook der
gelijke verschijnselen, wat in
die omstandigheden heel
normaal is voor een kind.
Toen kwam het echter niet in
de publiciteit. Dat had nu
evenmin moeten gebeuren.
Van volwassenen verwacht je
niet dat ze zo hysterisch rea
geren".
En het kroonprinselijk paar
zelf? De directeur van de
Rijksvoorlichtingsdienst, W.
van den Berge, zegt dat hij de
indruk heeft dat Beatrix en
Claus „verstoord" zijn over de
publicaties die betrekking
hadden op de opvoeding van
hun kinderen. „Maar u dacht
toch zeker niet dat ze daar in
het openbaar op gingen rea
geren, he", aldus Van den
Berge.
UTRECHT - „Oprotten" riep
het 11-jarige prinsje Willem-
Alexander tijdens het foto
grafenuurtje aan het begin
van zijn vakantie in het Ierse
Sneem. Willem Alexanders
baldadigheid werd begin juli
door ettelijke miljoenen men
sen'in de Tros-Aktuauitzen-
ding aanschouwd. Onmid
dellijk kwamen de reacties
los. Ieder kind gebruikt wel
eens een onparlementaire
uitdrukking, maar dat een
prinsje dat doet, dat gaat toch
te ver, zo vonden veel kijkers
Eén prinsje is tenslotte iets
speciaals, niet waar?
De opmerking in Sneem was
voor sommigen aanleiding
voor het'opdiepen van alle
„schanddaden" die het jonge
prinsje in zijn elfjarige leven
al had „begaan".
Met anderhalf jaar was hij vol
gens ingezonden-brieven
schrijvers in een aantal kran
ten al op onbehoorlijke wijze
uit de band gesprongen. Hij
waagde het toen, nota bene,
om tijdens de doop van broer
tje Friso met zijn handjes op
het water in de doopvont te
petsen!
En wat te denken van het ge
beuren bij de doop van Con
stantijn? Bijna drie jaar oud
speelde hij toen' met au
tootjes. Hij probeerde er zelfs
een te slijten aah de prekende
dominee Kater. Na afloop van
de plechtigheid waren de
sterke armen van de eerbied
waardige dominee er voor
nodig om een hevig tegen
stribbelende Alexander uit de
kerk te krijgen.
Nog erger
En als u nu denkt dat het daar
mee afgelopen was, dan ver
gist u zich. Nee, als vta de be
zorgde lezers en kijkers moe
ten geloven, werd het alle
maal nog veel erger. Toen
Alexander zes was, kreeg hij
een portret van zichzelf aan
geboden. Bij de officiële
overdracht moest er natuur
lijk geposeerd worden. Het
bijschrift bij de foto van het
persbureau Anefo luidde
„Willem Alexander deed dit
wel op een heel vreemde ma
nier, namelijk door een lange
neus te trekken"
In zijn negende levensjaar was
Alexander erg stout tegen de
hard werkende fotografen en
journalisten. Tijdens een be
zoek dat hij met zijn ouders en
broertjes bracht aan Delfzijl
kwam hij met zijn vinger naai
zij n voorhoofd wijzend naar
de pers toelopen met de op
merking: „Jullie zijn gek, jul
lie hebben toch niets ge
leerd"
In datzelfde jaar waren konin
gin Juliana en prins Bernhard
40 jaar getrouwd, dat werd in
Lech gevierd, in besloten fa
miliekring. Wel was er weer
een fotografenuurtje. Onder
leiding van Alexander ver
maakten alle prinsjes zich
kostelijk met het gooien van
sneeuwballen naar de foto
grafen. Eèn belandde er, ui
teraard, op een fototoestel
Koninginnedag van dit jaar
verstoorde ook weer de ge
moederen van het volk. Toen
vermaakten verschillende
prinsjes, onder wie Willem
Alexander, zich met propjes
schieten. Een ochtendblad
schreef zelfs: „Hij (Alexan
der) deed dat vaak op zulke
korte afstand en zo hard, dat
een oogbeschadiging bij de
hard werkende visuele pers
niet tot de onmogelijkheden
behoorde"
Oranje-elftal
En wat te denken van het inci
dent tijdens de ontvangst van
het Oranje-elftal op Soestdijk.
Ook toen gebood de elfjarige
Alexander de cameramensen
„op te rotten".
De opmerking enige weken la
ter in Sneem was, na al deze
„wandaden" (volgens het al
eerder geciteerde och
tendblad zijn er nog veel
meer, maar die worden niet
vermeld „om niemand te
kwetsen"), de druppel die de
emmer deed overlopen.
Alexander groeit nog net niet
op voor galg en rad. maar be
zorgde lezers van de grote
ochtendbladen vinden dat
het er langzamerhand wel
veel op gaat lijken.
Het bezorgde volk houdt „het
hart vast". Hofkringen (altijd
heel gemakkelijk om te cite
ren, omdat niet na te gaan is
wie zich achter die uitdruk
king verschuilt) zeggen dat
„Beatrix de kinderen te veel
verwent. Ze mogen van alles
en zijn van alles al blasé".
Prins Friso slaat fotograaf Er ik Dikker z'n camera in het gezicht. Doordat de puntige zoeker in zijn oog komt kan hij het fotograferen wel even vergeten Links ANP-fotograaf Ruud Hoff
f-
