Verbanning voor Russische
dissident
Podrabinek
Kabinetsvorming Portugal
haast onmogelijke taak
NAAST HET NIEUWS
Rechts weer
"actief" in
Zuid-Afrika
Nederland wil meerderheidsbesluiten in EG
Persvrijheid Iran
aan banden gelegd
Zwarte
soldaat in
VS krijgt
meer straf
dan blanke
WOENSDAG 16 AUGUSTUS 1978
SANTPOORT (ANP) - Nederland
zou graag zien dat in de minister
raad van de Europese Gemeen
schap niet langer, zoals thans het
geval is, over bijna alle zaken bij
eenstemmigheid wordt beslist,
en dat vaker meerderheidsbe
sluiten worden genomen.
Dit bleek uit een toespraak die de
staatssecretaris van buitenlandse
zaken, drs. Durk van der Mei, gis
teren hield voor een internatio
nale conferentie van de jongeren-
raad van de Europese beweging,
in Santpoort.
Ook de minister Van landbouw Van
der Stee, heeft enige tijd geleden
aangedrongen op het nemen van
meerderheidsbesluiten. Hij deed
dit, nadat Engeland, tegen de wil
van de acht overige leden van de
Europese Gemeenschap in, met
het oog op zijn nationale belan
gen opnieuw besluiten over een
gemeenschappelijk visserijbe
leid had geblokkeerd.
Van der Mei merkte in het alge
meen op dat de Europese Ge
meenschap "zich niet in zo'n ge
makkelijke situatie bevindt"
"Wie hetgeen bereikt is, in de ge
meenschap vergelijkt met de
verwachtingen die men koester
de toen zij van start ging, komt tot
de conclusie dat er nog heel veel
niet tot stand gebracht is"
Verwijzend naar de economische
crisis, merkte de staatssecretaris
op dat de gemeenschap "zich
staande heeft weten te houden in
omstandigheden welke daar al
lesbehalve gunstig voor waren.
"Elk der EG-landen heeft de cri
sis op geheel eigen wijze ervaren,
iets wat de samenhang van het
Europese beleid niet bevordert".
De crisis leidt tot terughoudend
heid bij het overdragen van eco-
nomische-mbnetaire bevoegd
heden aan de gemeenschap. Met
een duidelijke verwijzing naar
het optreden van de "groten" on
der de EG-landen voegde hij hier
aan toe dat "vooral in lidstaten
waar wederzijdse afhankelijk
heid tussen de staten niet als zo
sprekend wordt ervaren als in
Nederland dat zo sterk van de
wereldhandel afhankelijk is, de
terughoudendheid het grootst
Het is echter "opmerkelijk, maar
bovenal verheugend, dat on
danks de negatieve invloed wel
ke deze situatie met zich brengt,
de relevantie van de gemeen
schap als zodanig geen ogenblik
is bedreigd", aldus Van der Mei.
Hij herinnerde eraan dat thans de
verhouding met de ontwikke
lingslanden veel belangrijker is
dan bij de oprichting van de ge
meenschap, maar ging niet in op
de meningsverschillen tussen de
negen onderling over de vraag, of
in een nieuw verdrag van Lomé -
een samenwerkingsakkoord, tus
sen de negen EG-landen en 53
ontwikkelingslanden in Afrika,
het Caraibische gebied en de Pa
cific - het naleven van de men
senrechten afdwingbaar moet
zijn. Wel merkte hij op, dat met
name Nederland meermalen
sterk de nadruk heeft gelegd op
de verantwoordelijkheid van de
gemeenschap jegens die ontwik
kelingslanden die niet bij het
verdrag van Lomé zijn aangeslo
ten.
MOSKOU (GPD) - De Russische dissident Alexander Po
drabinek is gisteren wegens „belastering van de Sowjet-
staat" veroordeeld tot Vijfjaar binnenlandse verbanning.
De „belastering" door Podrabinek
bestond uit het feit dat hij een,do
cument heeft samengesteld
waarin hij probeert aan te tonen
dat in diverse psychiatrische in
richtingen in de Sowjet-Unie
misbruik wordt gemaakt van de
medische -wetenschap bij de
(soms gedwongen) behandeling
van politieke oppositionelen of
tewel dissidenten. Het proces van
Podrabinek duurde een dag en
vond plaats in Elektrostal.
Het stadje Elektrostal ligt in een
gebied dat gesloten is voor bui
tenlanders, van wie dan ook nie
mand het proces kon bijwonen.
Volgens vrienden van de veroor
deelde mochten alleen de vader
en de stiefmoeder van Podrabi
nek het gerechtsgebouw binnen.
Vrienden en sympathisanten
werden op een afstand gehouden
door politiefunctionarissen in
uniform en in burger. Podrabi
nek zou de hulp geweigerd heb
ben van zijn So wj et-advocaat
Sjoelman en zou in plaats van
hem assistentie hebben gevraagd
van een Britse verdediger, het
geen werd geweigerd.
Helsinki
Podrabinek werkte nauw samen
met de zogeheten Helsinki-
groep, waarvan de leden nagaan
in hoeverre de Russische autori
teiten zich houden aan afspraken
en beloften die in '75 in Helsinki
werden ondertekend tijdens de
slotzitting van de conferentie
over veiligheid en samenwerking
in Europa. Het document van
Podrabinek is in het Westen uit
gegeven door de organisatie Am
nesty International. Het was een
van de stukken waarop vorig jaar
in Honoloeloe, tijdens het we
reldcongres van psychiaters, de
Sowjet-Unie ervan beschuldigd
werd misbruik te maken van deze
wetenschap bij de behandeling
van dissidenten.
Eerder dit jaar werd Podrabinek
door functionarissen van de ge
heime politie KGB onder druk
gezet om te getuigen tegen de lei
der van de Moskouse Helsinki-
groep, Joeri Orlov. Hij werd met
een proces gedreigd wanneer hij
niet zou willen meewerken. De
25-jarige verpleger weigerde ech
ter en werd daarop in mei gear
resteerd aan de vooravond van
het proces tegen Orlov. Volgens
diverse waarnemers is de veroor
deling van Podrabinek onderdeel
van een campagne van de Russi
sche autoriteiten om een einde te
maken aan de georganiseerde
dissidentenbeweging.
Alexander Podrabinek: "Sowjet-Unie maakt misbruik van psychiatrie"
Onmogelijke
pausnamen
VATICAANSTAD (UPI) - Als
hij niet telkens de lachlust
van de Romeinen wil opwek
ken, moet de opvolger van
paus Paulus de zesde niet de
eens populaire pausnaam
Sixtus kiezen.
Komt het er in het Engels al raar
uit - Sixtus the sixth - in het
Italiaans kan het absoluut
niet: Sisto sesto.
Een andere populaire paus
naam, Gregorius, 'lijkt even
eens uitgesloten, nu er in
Spanje een geëxcommuni
ceerde man is die zich tot
'paus Gregorius de zeven
tiende' heeft laten kronen.
"Da's erg jammer, want Grego
rius is een luisterrijke naam
die door zestien pausen is
aangenomen sinds de heilige
Gregorius die grote werd ge
kozen in 590", verklaarde een
Amerikaanse jezuïet en histo-
Leo; eveneens een populaire
naam voor een paus, zou bij
de Italianen ook bijgedachten
oproepen. Voor hen is Leo,
Leone, en dat was de achter
naam van de in juni voortijdig
afgetreden president van de
republiek, die van corruptie
en belastingontduiking werd
verdacht.
Aan Petrus zal geen paus zich
wagen. Christus gaf die naam
aan zijn apostel Simon en op
die 'steenrots' bouwde hij zijn
kerk. Voor de rooms-katho-
lieken is Petrus de eerste paus
en een tweede van die naam is
er nooit geweest.
De beroepsgokkers in Rome
houden het als namen voor de
nieuwe paus op Paulus of Jo
hannes: alle 'papabili' onder
de kardinalen zijn, zeggen zij,
door Paulus de zesde naar vo
ren geschoven en door zich
Paulus de zevende te noe
men, zouden zij uitdrukking,
geven aan hun eerbied voor
hem en kunnen symboliseren
dat zij zijn werk voortzetten.
LISSABON (AP) - De ver
deelde politieke partijen
van Portugal zullen niet
deelnemen aan het nieuwe
kabinet van de door de
president benoemde pre
mier Alfredo Nobre da
Costa, is gisteren in Lissa
bon vernomen
De leider van de conservatieven
Diogo Freitas do Amaral zei na
een ontmoeting met de premier
dat de vorming van een nieuwe
regering met de partijen "zeer
moeilijk tot onmogelijk" zal zijn.
Hij zei dat Da Costa gedwongen zou
zijn andere onafhankelijken over
te halen zitting te nemen in de
regering.
Nobre da Costa werd 9 augustus
door president Eanes benoemd
om de negende regering sinds de
democratische revolutie van 1974
te vormen.
Freitas do Amaral zei dat het nieu
we kabinet zijn taak zou moeten
beperken tot het voorbereiden
verkiezingen.
De woordvoerder van de socialis
ten Jorge Campinos verklaarde
tot verslaggevers dat zijn partij
haar uiteindelijke positie niet zou
bepalen voor dat Nobre da Costa
zijn programma aan de nationale
vergadering had voorgelegd.
Maar hij herhaalde de weigering
van de socialistische partij aan
het nieuwe kabinet deel te ne
men.
Eerder hadden de conservatieven
en de centrum-rechtse sociaal
democraten zich gereserveerd
getoond aan het nieuwe kabinet
deel te nemen, maar zij zeiden de
vorming ervan niet onmogelijk te
zullen maken.
De pro-Russische communisten
verwachten geen uitnodiging
voor deelname. Zij zeiden dat zij
pas een beslissing zullen nemen
of zij de regering zullen steunen
wanneer zij haar programma
hebben gelezen.
De meeste waarnemers geloven
echter dat zij tegen zullen stem
men. Nobre da Costa spreekt
vandaag met vertegenwoordi
gers uit het bedrijfsleven en de
landbouw
De premier zei dat hij morgen zal
beginnen met het vormen van
een nieuw kabinet en dat hij pre
sident Eanes het komende week
einde van de resultaten op de
hoogte zal stellen.
AAN DE KETTING
Voléens het in Cairo verschijnende dagblad Al Goemhoeija heeft
de Saoedi-arabische minister van binnenlandse zaken, prins
Najef ben Abdel Aziz, gedecreteerd dat noch Saoedi-arabische
noch buitenlandse vrouwen in Saoedi-Arabië voortaan nog
schouder aan schouder met mannen mogen werken.
De vrouwen mogen nu alleen nog werken waar geen mannen zijn,
zoals in ziekenhuizen, meisjesscholen of vrouwenorganisaties.
Vrouwen mogen in Saoedi-Arabië ook geen auto besturen
SPRINGERIG VOEDSEL
Volgens Professor Hepburn en dr. Mitchell, beiden verbonden aan
de faculteit van fysiologie aan de universiteit van Witwatersrand
in Zuid-Afrika, vormen sprinkhanen een zeer proteïne-rijk voed
sel dat als het ware zo uit de lucht geplukt kan worden.
De drie miljoen sprinkhanen per hectare waaruit zwermen door
gaans bestaan, vertegenwoordigen volgens beide geleerden on
geveer 65.000 ton geconcentreerde, door de lucht aangevoerde
proteïne.
In 1968 werden 150.000 liter insektendodend middel gebruikt om
sprinkhanen in het noorden van Afrika uit te roeien. Dat geld zou
volgens Hepburn en Mitchell beter besteed hebben kunnen wor
den aan het vangen van de dieren voor voedsel.
Een recente zwerm sprinkhanen in Oost-Afrika bedekte 1.300 vier
kante kilometer land...
DOLFIJNEN REDDEN ZEELEEUW
Een om hulp roepende zeeleeuw die was ingesloten door haaien is
gered door een groep dolfijnen, berichtte gisteren het persbureau
Tass.
Het voorval is geobserveerd door zeelieden van het vissersvaartuig
"Nevelskoi", ter hoogte van de kust van Kamtsjatka in het Russi
sche Verre Oosten.
De haaien sloten de ring om de zeeleeuw steeds meer, toen deze
brulde en daarmee noodsignalen uitzond. Binnen enkele minu
ten arriveerden de dolfijnen en de haaien zwommen weg.
Dat bleek een tactische manoeuvre, want een kilometer verderop
keerden de haaien om en vielen de zeeleeuw opnieuw aan.
De dolfijnen kwamen weer te hulp, sprongen over de haaien en
vormden een beschermende ring rondom de zeeleeuw.
De roofdieren moesten het slagveld met de "staart tussen de be
nen" verlaten
NIXON GROOTVADER
Oud-president Richard Nixon van de Verenigde Staten is gisteren
grootvader geworden. Zijn jongste dochter Julie Eisenhower-
Nixon schonk het leven aan een dochtertje, Jennie, in het zie
kenhuis van San Clemente.
Zowel de 30-jarige mevrouw Eisenhower als haar baby maken het
goed.
Echtgenoot David Eisenhower ook 30, is een kleinzoon van wijlen
president Dwight D. Eisenhower.
De Eisenhowers trouwden tien jaar geleden en hadden nog geen
kinderen.
JOHANNESBURG (GPD)
Rechtse extremisten zijn op
nieuw actief in Zuid-Afrika.
Twee benzinebommen werden
gisteren gegooid naar de auto van
de directeur van het Christelijk
Instituut, ds. Beyers-Naudè, die
een fel tegenstander is van het
Vorster-regime. Beyers-Naudè
bleef ongedeerd.
Op het huis van mevrouw Helen
Josph, de eerste vrouw in Zuid-
afrika die huisarrest kreeg opge
legd, werd in de vroege ochten
duren een schot afgevuurd. Zo
wel mevrouw Joseph als ds.
Beyers-Naudè waren de laatste
tijd herhaaldelijk doelwit van in
timidaties en bedreigingen. In
maart van dit jaar werd mevr. Jo
seph per telefoon met de dood
bedreigd.
Enkele dagen geleden vuurde een
onbekende schutter in Durban
een schot af op de docent kunst
geschiedenis Harold Strachan.
De kogel miste de docent op
slechts enkele centimers. De be
dreigingen en intimidaties zijn de
meest recente in de lange reeks
acties tegen mensen die bekend
staan als tegenstanders van de
Zuidafrikaanse apartheidspoli
tiek.
Generaal J. F. Engelbrecht, hoofd
van de veiligheidspolitie in de
Witwatersrand (omgeving Jo
hannesburg), verklaarde gisteren
dat de politie geen bewijzen heeft
dat de acties worden uitgevoerd
door rechtse extremisten. Op de
vraag of de politie zocht naar
rechtse terroristen, zei de gene
raal dat gezocht wordt naar men-
TEHERAN (AFP/REUTER) - De Iraanse autoriteiten hebben de Iraanse
pers, de afgelopen tijd de voornaamste inlichtingenbron voor de bui
tenlandse correspondenten in Iran, verboden verslag uit te brengen van
de onlusten in het land. Uit goedingelichte bron is vernomen dat dit
verbod wellicht duurt tot 3 september, de dag waarop de vastenmaand
ramadan afloopt.
De redenen voor dit verbod dat geen officieel karakter heeft, schijnen de
dreigende paniek ondèr de bevolking en de mogelijkheid te zijn dat er in
het westen steeds meer wantrouwen tegenover Iran ontstaat door een
uitgebreide berichtgeving over de onlusten. De stadsbevolking in diver
se streken van het land is al begonnen te hamsteren en de prijzen van de
levensmiddelen stijgen snel.
Inmiddels hebben ambtenaren in Isfahan gisteren meegedeeld dat alle
mensen die verantwoordelijk zijn voor de tegen de regering gerichte
rellen van de vorig&week, gearresteerd zijn. Ze zijn maandag al voor
militaire rechtbanken verschenen. Hoeveel er zijn aangehouden en wat
het - voorlopig - resultaat van de processen is, is niet bekendgemaakt.
Maandag zijn ook de tanks teruggetrokken die gestationneerd waren op
de voornaamste verkeersknooppunten en voor de belangrijkste gebou
wen van Isfahan. Militairen in jeeps blijven echter patrouilleren door de
straten van de stad. Iraanse kranten hebben voorts gemeld dat er in de
stad Sjiraz die ten zuiden van Isfahan ligt, 113 mensen, beschuldigd van
verzet tegen het wettig gezag, voor de rechtbank zijn verschenen.
Isfahan en Sjiraz zijn de twee steden die het zwaarst zijn getroffen door de
jongste onlusten waarbij zeker 14 mensen het leven lieten.
De sjah verleende dinsdag amnestie aan 711 gevangenen, onder wie 62 die
vast zaten om politieke redenen. Zaterdag komen ze op vrije voeten. Dan
is het 25 jaar geleden dat de regering van Mossadeq ten val werd ge
bracht.
BARCELONA - Deze stier liet zich door de 19-jarige Maribel Atienza niet zonder meer afmaken: hij nan
meisje op de horens en met ernstige verwondingen moest zij in een ziekenhuis worden opgenomen
sen die verantwoordelijk zijn
voor deze aanvallen. „Het doet er
niet toe of zij groen, geel, wit of
zwart zijn". Vaststaat dat de poli
tie er tot nog toe niet in is ge
slaagd om ook maar èèn van de
daders op te spogen.
WASHINGTON (Reuter) - De chef
van de Amerikaanse generale
staf, de generaal Bernard Rogers,
heeft de Amerikaanse leger
commandanten opgedragen na te
gaan hoe het komt dat zwarte
soldaten veelvuldiger dan blanke
soldaten straf krijgen.
In een brief die gisteren werd ge
publiceerd, schrijft generaal Ro
gers dat in* legergevangenissen
meer zwarten dan blanken zitten,
dat zwarte soldaten meer dan
blanke beschuldigd worden van
ernstiger vergrijpen en dat zwar
te soldaten veelvuldiger oneervol
worden ontslagen.
Rogers schrijft dat het Pentagon
(het ministerie van defensie) een
onderzoek naar het fenomeen in
stelt, maar dat de legercomman
danten zelf ook iets kunnen doen
aan eventueel bestaande discri
minatie.
Twee jaar geleden verklaarde het
ex-hoofd rassenbetrekkingen in
het leger, Minton Francis, dat le
gercommandanten niet waren
getraind in het omgaan met zwar
ten uit de getto's. Maar in onder
delen met geïnspireerde leiding,
zei hij, raakten zwarte man
schappen niet meer in moeilijk
heden dan blanke.
Mijnwerkers
doodgeschoten
SALISBURY (DPA/UPI/AFP) -
De Rhodesische politie heeft gis
teren vier zwarte mijnwerkers
gedood en vijf verwond bij een
actie tegen een groep van 3.000
stakende arbeiders van de Man-
gula kopermijn, 130 kilometer
ten noorden van Salisbury. Dit
heeft een politiewoordvoerder in
de Rhodesische hoofdstad be
kendgemaakt.
Hij zei dat de politie gedwongen
was het vuur te openen toen de
stakers twee politiemannen
overweldigden en de groep in
trokken. De mijnwerkers hebben
maandag het werk neergelegd
om kracht bij te zetten aan eisen
voor betere betaling.