De dubieuze
profetieën over
de pauskeuze
Fred Filippo: "Ik
zal vechten
voor mijn plaats"
Na Paulus nog
vier pausen
Noord wijk kansloos
tegen AZ'67: 0-6
WOENSDAG 16 AUGUSTUS 1978
UTRECHT (GPD) - Volgens
een eeuwenoude theorie is
het nu een van de allerlaat
ste keren, dat in Rome de
kardinalen uit de hele we
reld bijeenkomen om een
paus te kiezen. Volgens die
theorie komen er namelijk
nog maar vier pausen en dan
is het gedaan met de opvol
gers van Petrus. Die theorie
heeft een twijfelachtige
plaats gekregen in de kerk
historie onder de naam
„Pausprofetie van Mala-
chias". Van deze Malachias,
een Ierse aartsbisschop uit
de twaalfde eeuw, wordt ge
zegd dat hij tijdens een vi
sioen een lijst heeft opge
schreven van 112 korte La
tijnse zinnetjes, die ieder de
typering zouden vormen van
een paus. Van die lijst zijn er
nu 108 „afgewerkt". En al
eeuwen strijden kerkhisto
rici over de vraag of we hier
te doen hebben met een heu
se toekomstvoorspelling of
een geraffineerde oplichter
struc, bedoeld om in de zes
tiende eeuw een bepaalde
bisschop op de pauselijke
troon te krijgen.
De profetieën van Malachias
Beide strijdende partijen voe
ren argumenten aan die je op
het eerste gezicht enige rede
lijkheid niet kunt ontzeggen.
De tegenstanders zeggen dat
de voorspellingen van de
pausen die leefden voor de
ontdekking van de profe
tieën, aanzienlijk betrouw
baarder zijn dan de medede
lingen over latere kerkvor
sten. De voorstanders wijzen
op een aantal sterke staaltjes
uit de voorspellingen. Zo
werden enkele pausen uit de
twintigste eeuw zó raak ge
typeerd, dat zelfs zeer ach
terdochtige lieden er vreemd
van opkijken.
Benedictus XV, die in Rome
zetelde van 1914 tot en met
1922 en dus de eerste wereld
oorlog en de Russische revo
lutie meemaakte, werd ge
kozen waar Malachias „Re-
ligio Depopulata" („De Ver
woeste Godsdienst") had
voorspeld. Voor Pius XI, be
kend om zijn standvastig
heid ten opzichte van fas
cisme en communisme, werd
eeuwen tevoren de term Fi
des Intrepida („Ongeschokt
Geloof') opgeschreven. En
Pius XII werd lang voor zijn
geboorte „aangekondigd"
als Pastor Angelicus („En
gelachtige Herder"), wat
volgens aanhangers van Ma
lachias' Profetieën in een
opmerkelijk helder moment
moet zijn neergeschre
ven.
Vooral in kringen van vroege
re kandidaat-pausen moet
Malachias nogal wat volge
lingen hebben gehad. Een
boosaardige anecdote wil
dat de Amerikaanse kardi
naal Spellman, die tijdens
het conclaaf van 1958 een
van de kandidaten voor het
pausschap was, tot het uiter
ste ging om te voldoen aan de
omschrijving die Malachias
voor de nieuwe paus had ge
geven: Pastor et Nauta
(„Herder en Zeeman"). Hij
zou, aldus de boze tongen,
een boot hebben gehuurd,
hem vol schapen hebben ge
laden en zo de rivier te Tiber
op en af gevaren hebben.
Het feit dat zo'n verhaal kon
ontstaan, mag genoeg reden
zijn om nu er een opvolger
voor Paulus VI gekozen moet
worden de profetieën van
Malachias eens tegen het
licht te houden.
(Van een onzer verslaggevers)
UTRECHT (GPD) - De benedictijner monnik en historicus
Arnold Wion was in 1595 de eerste die de profetieën van
Malachias openbaar maakte. Hij vermeldde ze kort in zijn
boek „Lignum Vitae". Op dat moment was het al 447 jaar
geleden dat Malachias in Clairvaux de laatste adem had
uitgeblazen. Hoe kwam het dan dat zoiets opmerkelijks
als een voorspelling over liefst 112 volgende pausen zo
lang verborgen bleef?
De verklaring voor dit verschijnsel
is nogal zwak. Volgens een zekere
abbè Cucherat (die er in 1871 over
publiceerde) zou de Ierse bis
schop Malachias in 1139 en 1140
visioenen hebben gehad tijdens
een bezoek aan de toenmalige
paus Innocentius II Deze had het
in die dagen nogal moeilijk: de
ene tegenpaus na de andere stond
op, de ene dwaalleer na de andere
werd verkondigd en de paus
raakte het ene stuk Italië na het
andere kwijt. Bij wijze van troost
zou Malachias het manuscript
van zijn profetieën aan paus In
nocentius overhandigd hebben.
En die zou het in de archieven
hebben gestopt, waar het vier
eeuwen ongelezen bleef liggen,
tot monnik Arnold Wion het eruit
viste. Niet zo'n sluitend ver
haal.
De theorie van de tegenstanders is
minstens zo ongeloofwaardig.
Het verhaal komt op naam van
pater Menestrier, een jezuiet, die
zijn veronderstelling over de pro
fetieën van Malachias in de ze
ventiende eeuw aan de open
baarheid prijs gaf. Volgens Me
nestrier waren de profetieën van
Malachias helemaal niet van de
Ierse bisschop afkomstig, maar
van een aanhanger van de Ita
liaanse bisschop Simoncelli, die'
in 1590 zeer gaarne tot paus zou
worden gekozen. Na de dood van
Urbanus VIII, die twaalf dagen
na zijn verkiezing, maar nog vóór
zijn kroning overleed, maakte
Simoncelli een goede kans, als
deken van het Heilig College, een
van de curie-lichamen.
Oude stad
stamt van het Latijnse Urbis Ve-
tus (Oude Stad). En wat stond er
voor de opvolger van Urbanus als
typering geschreven in de profe
tieën, die uitgerekend in die tijd
onder kardinalen zouden zijn
gaan circuleren? Wel, dat was de
term „Ex Antiquate Urbis", wat
vertaald kan worden met „Uit de
oude stad" Waarmee de kardi
nalen, die van het opzienbarende
geschrift kennis zouden nemen,
een duidelijke hint zouden heb
ben gekregen dat ze in het
conclaaf hun stem op Simoncelli
moesten uitbrengen.
Zo beschreef althans pater Mene
strier de gang van zaken. Een
zeldzaam listig plan, dat wel, en
het mislukte nog ook. Want niet
Simoncelli werd tot het hoogste
ambt geroepen, maar de ziekelij
ke, vrome Nicolaas Sfondrato: hij
stierf al binnen een jaar na zijn
verkiezing.
Sinds die tijd is de discussie over de
profetieën van Malachias her
haaldelijk opgelaaid. Een zwak
punt voor de aanhangers van de
theorie is wel het feit, dat over
Malachias' leven zeer veel be
kend is dankzij de biografie die
Bernardus van Clairvaux van
hem schreef, maar dat de fameu
ze profetieën er totaal niet in
voorkomen.
Wel staat min of meer vast dat Ma
lachias over profetische gaven
heeft beschikt. Dat heeft Bernar
dus althans over hem geschre
ven. Bernardus vond dat Mala
chias zich onderscheidde door
zijn zachtmoedigheid, nederig
heid, gehoorzaamheid, beschei
denheid en z'n grote toewijding
bij de studie. Verder schreef Ber
nardus dat Malachias de dag en
het uur van zijn eigen dood per
fect had voorspeld.
Malachias heette eigenlijk O'Mor-
gair. Hij werd in 1094 in Armagh
in Ierland geboren. Met 25 jaar
werd hij priester gewijd en vier
jaar later werd hij tot abt van
Bangor gekozen. Het was kenne
lijk een tijd waarin mensen die
opvielen door hun bescheiden
heid toch een bliksemcarrière
konden maken, want een jaar la
ter werd hij al tot bisschop van
Connor benoemd en in 1129 werd
hij, 35 jaar oud, aartsbisschop van
Armagh. Hij heeft het Ierse
kloosterwezen georganiseerd en
voerde in zijn geboorteland de
Roomse liturgie in. Hij overleed
in 1148 tijdens een reis naar Rome
in Clairvaux, in de armen van de
fameuze Sint Bernardus.
aan hem toegeschreven lijst be
gint ijzersterk. Paus Coelestinus
II, die regeerde van 1143 tot 1144,
kreeg het motto „Ex Castro Tibe-
ris" mee, wat „uit een kasteel aan
de Tiber" betekent. Dat komt
mooi uit, want de paus heette van
zichzelf Guide de Castello en dat
komt op hetzelfde neer.
De veelheid van pausen tussen 1143
en 1590 biedt een lange serie om
schrijvingen die achteraf won
derwel klopten. Dat kan natuur
lijk als een teken van kracht wor
den opgevat: zó goed had Mala
chias het voorzien. Maar veel eer
der is het een teken van zwakte:
de omschrijvingen kloppen te
goed om niet achteraf verzonnen
te zijn.
Neem bijvoorbeeld de eerste - en
tot dusver enige - paus van Hol
landse afkomst, paus Adrianus
VI, in Utrecht geboren. Hij kreeg
van Malachias de kreet „Leo Flo-
rentius" mee, de „Leeuw van Flo
rence". Welnu, op de eerste plaats
heette Adriaan voluit Adriaan
Florenszoon, en op de tweede
plaats had hij twee leeuwen in
zijn wapen staan. Klopt dat niet tè
mooi?
Wapen
Galerij
Heeft deze door en door vrome bis
schop in een buitengewoon hel
der moment een galerij van 112
pausen voor zich gezien en die
van een korte Latijnse omschrij
ving voorzien? Hoe het ook zij, de
"Het gaat slechts om
tendentieuze vervalsing
Het wapen is trouwens de rode
draad die door de profetieën van
Malachias heenloopt. Veel van de
typeringen blijken op de fami
liewapens van de pausen te slaan,
of op de wapens die zij zich aan
maten zodra zij tot het hoogste
kerkelijke ambt waren geroe
pen.
Een goed voorbeeld daarvan is de
overleden Paulus VI. Voor hem
staat in de profetieën de term
Flos Florum, wat „Bloem der
Bloemen" betekent. De verkla
ring was na zijn keuze in 1963 snel
gevonden: in het wapen van de
paus komen drie lelies voor.
Onmiskenbaar is echter dat de
voorspellingen van na 1590 - het
tijdstip waarop de profetieën in
de openbaarheid werden ge
bracht - aanzienlijk rrioeilijker te
duiden zijn dan die van voor 1590.
Zo kreeg een aantal zeventiende
eeuwse pausen voorspellingen
mee waar zelfs de meest goed
willende uitleggers geen touw
aan vast konden knopen.
Op Innocentius XII zou bijvoor
beeld „Rastrum in Porta" („Het
rooster van de deur") van toepas
sing moeten zijn, maar de des
kundigen kwamen niet verder
dan de verklaring dat de paus
nogal schriel van postuur
Nee, dan zijn de profetieën voor de
twintigste eeuwse pausen van
aanzienlijk beter gehalte. Leo XI-
II (paus van 1878 tot 1903) kreeg
„Lumen in Coelo" („Licht aan de
hemel") mee. Hij had een wapen
waarin een stralende ster voor
kwam. Zijn opvolger, Pius X,
werd volgens deskundigen tref
fend getypeerd door de voor
spelling „Ignis Ardens" („Het
brandend vuur"). En ook de om
schrijvingen voor Benedictus
XV, Pius XI en Pius XII kwamen
een heel eind in de richting.
Voor de opvolger van Pius XII was
de term „Pastor et Nauta" („Her
der en Zeeman") voorspeld. Jo
hannes XXIII voldeed ongetwij
feld aan de eerste omschrijving,
maar een zeeman? Geen nood
voor de Malachias-volgelingen:
zij wijzen op het feit dat Johannes
voor zijn verkiezing tot paus pa
triarch was van Venetië, bij uit
stek een stad voor een zee-
Halve maan
Interessant is natuurlijk de vraag:
wat krijgen we nu voor een paus,
althans volgens de profetieën van
Malachias? Wel, volgens het ge
schrift van Arnold Wion uit 1595
zal de nieuwe paus moeten vol
doen aan de omschrijving „De
Medietate Lunaete vertalen
met „Van de halve maan". Waar
slaat dat op? Er zijn verschillende
redeneringen. Op de eerste plaats
kan de toekomstige paus een wa
pen hebben waarin de halve
maan voorkomt.
Maar Peter Bander, de Engelse his
toricus die in 1969 over de profe
tieën een boek schreef 1
wij de meeste gegevens voor dit
stuk ontlenen, heeft een andere
mening: „Dit kan een aanduiding
zijn van een grote gebeurtenis die
hen betreft wier godsdienstig le
ven onder het teken staat van de
halve maan. Hier zou men zich
aan tal van speculaties kunnen
wagen, vooral thans, nu de situa
tie in het Midden-Oosten zeer
goed een ernstige bedreiging van
de vrede in onze tijd kan blijken.
Zo'n conflict kan leiden tot een
„heilige oorlog" die onder de hal
ve maan wordt gestreden en een
verwoestende uitwerking kan
hebben op zowel de moslims als
op de christenen".
Elders in zijn boek constateert
Bander doodleuk dat het waar
heidsgehalte van de voorspellin
gen nu eenmaal alleen maai* te
controleren is na de dood van een
paus: we moeten dus enige tijd
geduld oefenen.
De paus die na de volgende komt,
zal moeten voldoen aan de om
schrijving „De Labore Solis"
Bander noemt twee mogelijke
vertalingen: „Van de inspanning
van de zon" en „Van de zonsver
duistering". In het eerste geval
zou de term hooguit op het wapen
van de gekozene kunnen slaan. In
het laatste geval wordt het een
kwestie van in de gaten houden
of de toekomstige paus toevallig
wordt geboren-tot priester ge
wijd-tot bisschop gewijd-tot paus
gekozen (doorhalen wat straks
met van toepassing blijkt) op het
moment van een zonsverduiste
ring. De voorlaatste paus die vol
gens Malachias zal optreden,
moet voldoen aan „Gloria Oli-
vae" („De Glorie van de Olijf'). Er
is enige hoop te putten uit het feit
dat de olijftak altijd het symbool
van de vrede is geweest, maar
verder valt er over deze paus wei
nig te zeggen.
De reeks voorspellingen wordt af
gesloten door „Petrus Roma-
nus". Daarmee zijn we weer terug
bij de eerste paus. Malachias zou
zelf deze laatste spreuk hebben
toegelicht met de volgende zins
nede: „Tijdens de eindvervolging
van de Heilige Roomse Kerk zal
Petrus de Romeinen regeren en
zijn kudde weiden te midden van
vele beproevingen. Daarna zal de
stad met zeven heuvels verwoest
worden en zal de geduchte Rech
ter de mensen oordelen".
Geen vrolijk slot dus. Maar het is
wat overdreven om de nachtrust
door de profetieën van Malachias
te laten bederven. De Brit Peter
Bander, die getuige zijn boek
toch wel als een van de volgelin
gen van de Ierse bisschop kan
worden aangemerkt, zegt zelf al
dat je aan „de profetieën minder
geloof dient te hechten dan aan
de Evangeliën".
En pater F. Spoorenberg, die in
1948 een boek wijdde aan de
pauskeuze, schrijft erover „Dat
het hier niet gaat om een werke
lijke profetie, doch slechts om
een tendentieuze vervalsing,
wordt tegenwoordig door geen
enkel ernstig geschiedschrijver
meer bestreden
Spoorenberg zal wel gelijk hebben.
Maar als de nieuwe paus binnen
kort wordt gekozen op een mo
ment dat de halve maan fier aan
de hemel staat, zal er toch weer
getwijfeld worden.
GERAADPLEEGDE LITERA
TUUR:
Nog drie pausen? P. Bander, Bilt-
hoven 1970;
De Pauskeuze F. Spoorenberg,
Roermond 1948;
Geschiedenis der Pausen, Utrecht
1962.
Ex-UVS'er voorlopig in basis van AZ'67
ALKMAAR - Hevig transpirerend freewheelt de A-selectie
van AZ'67, nog altijd zonder Hovenkamp ("Afgelopen
vrijdag haalde de dokter nog 100 cc vocht uit mijn knie,
dus voorlopig zie ik het nog niet zitten"), de Oostenrijker
Welzl (hij kuurt in eigen land) en de door Feyenoord be
geerde Bert van Marwijk, naar het laatste bevel van Georg
Kessler toe. Pier Tol is afwezig, omdat hij gisteravond een
oefenduel met het militaire team moest spelen. Henk van
Rijnsoever traint licht mee, maar vermijdt het schieten
vanwege een teenblessure, die maar niet wil helen.
In het onderlinge partijtje wordt de
verdediging van de partij met de
blauwe 'overgooiers' geleid door
Fred Filippo, negentien jaar nog
maar. ex-UVS'eren bezig aan zijn
tweede seizoen bij AZ. Hij doet
het met veel verve, evenals zijn
werk in de afgelopen oefenwed
strijden, waarin hij zich flink liet
gelden. Vooral hij lijkt in dit sta
dium van de voorbereiding voor
de nieuwe competitie te profite
ren 'van de blessures van Hoven-
kamp en Van Rijnsoever. In geen
enkel oefenduel ontbrak hij tot
nog toe, en leverde hij dermate
gedegen vakwerk af, dat de mo
gelijkheid niet uitgesloten is, dat
Filippo als 'vaste keus' de ko
mende competitie ingaat.
Een ontwikkeling die sneller is ge
gaan dan de ex-aanvoerder van
de Uefa-jeugd zelf voor mogelijk
had gehouden. Niettemin pro
beert hij de boot nog af te houden.
De Leidenaar hoedt zich voor een
te veel optimisme. Hij: "Ik ben er
nog niet. Als Van Rijnoever en
Hovenkamp straks genezen zijn,
moet ik mijn plaats misschien
wel weer afstaan. Wat ik niet erg
zou vinden, per slot van rekening
ben ik pas negentien jaar en kom
ik in feite net kijken. Het vorig
seizoen heb ik in verband met
mijn studie alleen in het C-team
gespeeld, terwijl ik maar twee,
soms zelfs maar één keer in Alk
maar trainde. Ik krijg allerlei ad
viezen van mijn mede-spelers,
vooral Willem van Hanegem, om
mijn spel te verbeteren".
Filippo werkt volgens een vastom
lijnd plan. Gunt zich twee seizoe
nen om zich te bekwamen in het
voetbalmétier. "Dan", weet hij,
"moet ik een vaste plaats hebben
veroverd, is dat niet het geval dan
ga ik het weer bij de amateurs
proberen en heb ik hier bij AZ in
ieder geval drie leuke jaren ge
had", zegt hij. Zelf is hij echter
niet pessimistisch waar het om
het welslagen van zijn voetbal-
gaat, temeer nu AZ niet
n specifieke voorstopper
(behalve Filippo zelf) beschikt.
Belangrijk is dat de Leidenaar
voor zijn gymnasium-examen is
geslaagd en vrij van studiezorgen
het voetbal de komende jaren
primair gaat stellen. Filippo
daarover "Ik wil me helemaal
toeleggen op het voetbal, 's
Avonds studeer ik wat (sociolo
gie) om in mijn studie-ritme te
blijven en er eventueel later op
terug te kunnen vallen. Maar het
voetbal staat de komende twee
jaren op de eerste plaats"
Dat die ommezwaai tot nu toe niet
zonder succes is verlopen, merkt
Filippo, behalve aan zijn plaats in
de basis, nog het meest aan zijn
spel. "Ik voel iedere wedstrijd dat
het beter gaat. Dat komt natuur
lijk ook omdat ik tot op heden
iedere oefenwedstrijd heb mee
gespeeld, zodat ik lekker inge
speeld raak. Vooral in de wed
strijden tegen de internationale
clubs, zoals Wacker Innsbruck.
Fred Filippo: ''Ik ga
helemaal op het voetbal c
Ipswich Town en Manchester Ci
ty ging het goed, al moest ik tegen
die laatste club tien minuten voor
tijd het veld verlaten vanwege
een oogblessure". Drie kram
metjes onder zijn rechterwenk
brauw leveren daarvan het na
drukkelijke bewijs.
"Maar of ik mijn plaats weet te be
houden", vervolgt hij, "weet ik
niet. Ik zal er in ieder geval voor
vechten. De verdediging bestaat
nu uit Metgod, Spelbos, Amtz en
mijn persoontje. Als Hovenkamp
weer terug is, zal er toch een van
deze vier moeten afvallen". Fred
Filippo is niet bang om de con
currentiestrijd met de overige
drie aan te gaan, ook niet als Van
Rijnsburgse Boys klopt UVS
RIJNSBURG - Voor de tweede
maal binnen drie dagen leed
hoofdklasser UVS een nederlaag.
Nu tegen Rijnsburgse Boys, dat
met 4-3 won. Weliswaar nam
UVS, dat met 0-1 achterkwam
(Van der Zwan) een 3-1 voor
sprong bij rust, maar daarna
straften Van der Zwan, Ouwer-
sloot en De Klerk fouten bij de
Leidse club doeltreffend af. De
UVS-goals werden gescoord
door Hannaart, Van Seggelen en
Bekooy. RCL won gisteren met
0-2 van UDO. Cor Strijk kopte
eerst de bal in eigen doel, waarna
Dick van der Bijl de eindstand op
0-2 bepaalde.
Rijnsoever zich daar nog bij zal
voegen. Hij zal daarin zeker ge
steund worden door de weten
schap dat Kessler een voorliefde
heeft voor stugge verdedigers.
Filippo: "Ik zal er flink tegen aan
blijven gaan en niet met knik
kende knieen de wedstrijd uit
spelen, omdat een concurrent op
mijn plaats ligt te loeren. En als ik
op een gegeven moment terug
naar de bank moet, dan doe ik
dat. Maar niet zonder slag of
stoot, want ik zal me onmiddel
lijk weer inspannen om mijn plek
te heroveren".
De komende maand zal leren of
Fred Filippo inderdaad rijp is
voor het 'grote' werk. Aanstaande
vrijdag wacht het Amsterdam-
toernooi. waarin naast AZ'67 ook
Anderlecht (de eerste tegenstan
der), Ajax en Fluminense uitko
men. De eerste competitie-dag
levert meteen een topper op,
PSV, terwijl Ipswich Town voor
de Uefacup bestreden moet wor
den. "Die wedstrijden vind ik een
belevenis", besluit Fred Filippo,
"maar ik kom echt niet onder de
indruk van de namen die bq die
clubs zullen spelen".
WALTER OOMEN
NOORDWIJK - Een kwartier lang kreeg Noordwijk gisteren van
eredivisieclub AZ'67 de kans om te tonen wat het momenteel
waard is. In die fase vlak na de pauze lieten de Alkmaarders zich
terugzakken en mocht Noordwijk proberen wat initiatief te ont
plooien. Toen de thuisclub echter hardnekkig weigerde om wat
tegengas te geven schakelde AZ over naar een hogere versnel
ling. Het buitenkansje was voorbij, moeiteloos walste AZ vervol
gens over Noordwijk heen. Van 2-0 naar 6-0; zo simpel gaat dat.
Waarmee AZ maar weer eens bewees, dat de afstand tussen de
absolute zaterdag-top en de hogere regionen van de eredivisie
ontzettend groot is. Iedereen bij Noordwijk, dus ook Jan Willem
Bogers en Kees Karstens, moest zich ondergeschikt maken aan
de directe tegenstander, eigenlijk alleen rechtervleugelverdedi
ger Ab van der Luyt hield zich redelijk staande. Maar hij werd
dan ook geconfronteerd met ex-IJsselmeervogels-spits Jaan de
Graaf, die. behalve dat hij de handicap had aan de 'verkeerde'
kant van het veld te staan (De Graaf is stijf rechts) ook nog eens
aantoonde heel wat te moeten bijleren wil hfi voor dit niveau
geschikt worden.
Wai dat betreft ging het nieuwe aankoop Peter Ressel aan de ande
re kant heel wat beter af. Vooral via hem liepen de zeer gevaarlij
ke aanvallen, die meestal eindigden bij Kees Kist, de centrum
spits van AZ.
Noordwijk zelf beschikt ook over twee uiterst behendige buiten
spelers, maar dit duo, Bogers en Manuputty, moest gisteren tot
ergernis constateren, dat de ploeg weinig opstak van AZ De
Noordwijkers probeerden het namelijk continu door het midden,
een opzet die gedoemd was te mislukken. Bovendien ging het
allemaal zo nerveus en ongècontroleerd. dat AZ zondereen cen
tje moeite de spaarzame aanvallen afkapte en zich geheel op
aanvallen kon concentreren.
Hoewel Jaan deGraat, zoals gezegd, weinig in te brengen had tegen
Ab van der Luyt kwam, opvallend genoeg, de eerste treffer indi
rect toch van zijn voet. Ressel manouvreerde de ex-markt-
koopman in riante scoringspositie en Van der Luyt kon weinig
anders dan daar een 'onreglementair' stokje voor te steken. De
strafschop werd door specialist Metgod bekwaam afgehandeld:
0-1.
Vlak voor rust kwam AZ op 0-2 toen Kees Kist zijn niet geringe
capaciteiten toonde. Hij dolde even wat met Tio. Van Veen en Ab
Spaanderman en knalde vervolgens raak. Willem van Hanegem,
de spelmaker van AZ, had toen inmiddels zijn plaats afgestaan
aan Loek Ursem.
Met Suttorp voor Manuputty en Karstens voor Spaanderman kreeg
Noordwijk na rust dus de mogelijkheid om wat terug te doen.
Verder dan veelvuldig balverlies kwam de ploeg niet en daarop
zette AZ aan voor het beslissende offensief. Kist (2), Nvgaard en
(toch) De Graaf kenden geen medelij. Noordwijk moet er iets van
opgestoken hebben.
