Geen socialisten in nieuwe
Portugese
regering
Oostenrijkse vice-premier in opspraak
2^88889*
SSgjPJf!
een
Paus Paulus wilde
eenvoudige begrafenis
Kremlin is
wantrouwig
Praag wijst Belgische
journalist land uit
ZATERDAG 12 AUGUSTUS 1978
Conservatieve oppositie eist aftreden
(Van onze correspondent)
WENEN (GPD) - De Oostenrijkse
socialistische vice-premier en
minister van financiën, de 40-ja-
rige dr. Hannes Androsch, heeft
zich de laatste tijd met alle kracht
geweerd tegen aantijgingen dat
hij zijn positie van minister van
financiën misbruikt heeft ten be
hoeve van het belastingadvies
bureau Consultatio, waarvan de
aandelen voor 51 procent in zijn
handen zijn en de rest in die van
zijn moeder, zijn vrouw en van
een plaatsvervangend belasting
consulent.
In het bijzonder de laatste paar we
ken is dr. Androsch tijdens zijn
vakantie in de media en voor ra
dio en televisie aangevallen door
de conservatieve oppositie over
vermeende, legale onregelmatig
heden. De oppositie verwijt hem
dat hij zich verrijkt heeft door
vermenging van zijn functie als
minister van financiën en die van
grootaandeelhouder. De opposi
tie heeft het aftreden van An
drosch geëist.
Tijdens een persconferentie, die of
ficieel was uitgeschreven ter toe
lichting van het Oostenrijks
halfjaarlijks economisch over
zicht, werd de in groten getale
opgekomen pers voorzien van
gedetailleerde documentatie
over 18 rectificaties die hij, zijn
familie en zijn plaatsvervanger
bij het omstreden belastingad
viesbureau van krante- en tijd
schriftredacties hebben geëist,
alsmede over tien gevallen
waarin hij journalisten voor de
rechter daagt.
De conservatieve oppositie be
schuldigt hem in het bijzonder
van verrijking ten koste van de
belastingbetaler en het feit dat de
klanten van het adviesbureau
voor een groot deel onder de Oos
tenrijkse genationaliseerde be
drijven gezocht moeten worden.
Het adviesbureau is ook betrok
ken geweest bij grondspecula-
ties. De minister heeft zich tegen
de beschuldigingen van de oppo
sitie te weer gesteld door de
structuur van belastingadviesbu
reau Consultatio openbaar te
maken. Ook heeft hij gegevens
verstrekt over zijn privè-inko-
men van de laatste jaren en de
leiders van de oppositie uitge
daagd hetzelfde te doen. Op de
vraag „bent u nu miljonair of
niet" antwoordde hij zonder
blikken of blozen „helaas
niet".
Minister Androsch heeft bij herha
ling verklaard dat er letterlijk
geen enkele hinderpaal is waar
door een minister wordt belet ei
genaar van een onderneming te
zijn zoals dat waarvan hij groot
aandeelhouder is, zolang hij maar
iemand anders benoemt die de
zaak tijdens zijn ministerschap
waarneemt. Ook moreel, zo zei dr.
Androsch, is er niets fouts aan de
combinatie van de twee. Hij ont
kende verder dat zijn onderne
ming nieuwe opdrachten heeft
gekregen van meerdere genatio
naliseerde bedrijven, onderne
mingen onder staatstoezicht of
van gemeentebedrijven sinds hij
in 1970 minister is geworden.
Minister Androsch, die als minister
van financiën door zijn jeugdig
uiterlijk en energie meer opvalt
dan welke minister van financiën
ook, is nog lang niet van de zaak
af. De oppositie heeft onmiddel
lijk na de opvallende persconfe
rentie onverbloemd laten weten
met verdere onthullingen te ko
men. Dat de campagne te maken
heeft met de verkiezingen die in
de herst in Wenen worden ge
houden en een voorproefje is op
de algemene verkiezingen van
volgend jaar is duidelijk.
LISSABON (GPD) - De Portugese socialistische partij zal
op geen enkele manier deelnemen aan de nieuwe regering
van ir. Nobre da Costa. Mario Soares heeft dit gisteren na
afloop van een gesprek van anderhalf uur met de minis
ter-president-formateur meegedeeld.
De socialistische partij sluit echter afwachting van vervroegde
rmmmw mUL
UKKe l.rrtMMMt
nog niet uit dat zij eventueel het
programma van de regering zal
ondersteunen vanuit het parle
ment. Maar dan moet dat pro
gramma wel in hoofdzaken over
eenkomen met het beleid van de
regering-Soares, die twee weken
geleden ten val kwam.
De steun van de socialistische par
tij is doorslaggevend voor het
nieuw te vormen kabinet. De so
cialisten hebben tot nog toe ech
ter hardnekkig geweigerd tege
moet te komen aan de wensen
van de christen-democraten
waardoor Nobre da Costa zijn
formatiepoging al bijna mislukt
ziet. De tegenstrijdige standpun
ten van de socialisten en de
communisten aan de ene kant en
de christen-democraten en libe
rale sociaal-democraten aan de
andere, laten Nobre da Costa
slechts ruimte voor een zakenka
binet. Dit is een kabinet dat uit
minder politiekgebonden men
sen maar meer specialisten be
staat. De formatie-opdracht sluit
een zakenkabinet niet uit. maar
Nobre da Costa lijkt daar zelf
weinig voor te voelen
Actief
„Mijn regering zal een actief beleid
voeren want het land kan het zich
niet veroorloven al te lang op le
ningen te teren", aldus Nobre da
Costa. Het is dan ook niet uitge
sloten dat hij zijn formatie-op
dracht terug zal geven als hij zich
niet vooraf kan verzekeren van de
steun van een meerderheid in het
parlement. Na het bekend wor
den van het standpunt van de so
cialisten bleken de liberale so
ciaal-democraten - die tot nog toe
in de oppositie zaten - de kant
van Nobre da Costa te kiezen. Zij
zeiden hem alle medewerking toe
zonder echter formele coalities
met andere partijen te slui
ten.
De christen-democraten zegden
gisteren hun steun al toe. maar
christen- en sociaal-democraten
samen vormen nog geen meer
derheid. De kans dat de commu
nisten de regering van Nobre da
Costa gaan steunen, leek erg
klein.
•kiezingen. Ook wat betreft de
problemen van de landhervor
ming en de nationale gezond
heidszorg weigeren de socialis
ten water in de wijn te doen. Het
gaat er blijkbaar om president
Eanes - die nifct horen wilde - nu
te doen voelen dat er niet langs de
socialistische standpunten kan
worden heengegaan. Verschil
lende gezaghebbende buiten
landse commentatoren noemden
deze politiek een zinloze wraak
oefening.
De socialisten willen echter laten
blijken dat Eanes een verkeerde
interpretatie van de Grondwet
heeft gegeven door premier Soa
res te ontslaan zonder eerst het
parlement te raadplegen. De so
cialisten kunnen er immers nog
steeds van uitgaan dat de wegge
vallen steun van de christen-de
mocraten zou kunnen worden
ingeruild voor die van de com
munisten.
Wat in buitenlandse ogen halsstar
rig lijkt, zal de socialisten overi
gens geen windeieren leggen. De
socialistische gelederen sluiten
weer de rijen en dat zal Mario
Soares bij de hoe dan ook ko
mende verkiezingen goed van
pas komen. De onpopulaire rege
ringsmaatregelen stelden veel
socialisten teleur. Tegenover het
gevaar van een nog rechtsere re
gering onder leiding van Nobre
da Costa worden de vroegere on
enigheden echter weer verge
ten.
Van alle kanten van de wereld wordt nog steeds het medeleven uitgesproken met het overlijden vaii de Paus.
Inwoners van Rome bekijken hier een aanplakbiljet van de communistische partij waarin deelname wordt
betuigd. Het is voor de eerste maal in de geschiedenis dat de communisten op een dergelijke manier op het
overlijden van een paus reageren.
VATIKAANSTAD (AP/ANP) - In
het geestelijke testament
opdat op die manier alles een-
voudig kan verlopen,
paus "Paulus* VI dat iFmet'dë De paus had het voornaamste ge-
hand beschreven vellen omvat en Vi^.cZ1in testament opge-
gisteren is gepubliceerd, staat dat st. ln 1965, dat was twee jaar na
de kerkvorst al zijn eigendom op Z1J.1} benoeming,
enkele na schenkt aan de Heilige J,in^en'
Stoel. Hij vraagt zijn begrafenis jjj| i
maar eenvoudig - te hou
den.
Ik ben voornemens arm te sterven
Halsstarrig
De socialisten blijken halsstarrig
vast te houden aan het standpunt
dat zij aan het begin van de crisis
innamen. Volgens hen zou alleen
een socialistische minderheids
regering een oplossing bieden, in
BRUSSEL (UPI/AP) - De Belgi
sche minister van binnenlandse
zaken. Henri Boel, heeft een
voorgenomen particulier bezoek
aan Tsjecho-Slowakije afgezegd
na de arrestatie en uitwijzing van
een Belgische journalist door
Praag. Dit is gisteren in rege
ringskringen in Brussel -verno-
De journalist, Hugo Camps, was op
1 augustus in Tsjecho-Slowakije
aangekomen om informatie te
ADVERTENTIE
Impex-Remko en Karcher lossen uw reinigingspro
blemen op. Impex-Remko levert namelijk het complete
programma van de Karcher hogedruk-reinigers.
Ze staan gebruiksklaar voor u.
Toe te passen in ambachtelijke bedrijven, garages,
jachtwerven, transportbedrijven etc. etc.
Ook geschikt voor nat zandstralen.
Afhankelijk van machine en
evt toepassing werkdruk
ken van 20-130 bar, werk-
temperaturen van 10-
140°C, aandrijving van
pomp door middel van 220
of 380 Volt elektromotor of
benzinemotor.
automaterialen bandengereedschappen
remmenservice en electro-service
hoge rijndijk 3281 leiden telefoon 0711142041
verzamelen vooreen verhaal over
de huidige toestand in het land.
De aanleiding hiervoor is de tien
de verjaardag van de inval van
landen van het Warschau-Pact in
Tsjecho-Slowakije De Belgische
minister van buitenlandse zaken,
Henri Simonet, heeft gisteren de
Tsjechoslowaakse zaakgelastig
de in Brussel op het matje geroe
pen om hem over de uitwijzing te
onderhouden. Simonet zou de
zaakgelastigde ondermeer heb
ben gewezen op de slotakte van
Helsinki, waarin een vrije uitwis
seling van mensen en meningen
wordt genoemd.
Camps keerde donderdagavond in
België terug. Hij verklaarde op 8
augustus te zijn opgepakt, toen
hij zich opmaakte om het land te
verlaten. Alle aantekeningen, do
cumenten, persoonlijke papieren
en foto's die hij bij zich had. wer
den in beslag genomen. Hij zei
twee dagen te zijn ondervraagd,
waarbij hij 's nachts wakker werd
gehouden. Bij zijn uitzetting
kreeg de journalist alleen zijn
persoonlijke papieren en foto's
terug.
Twee verslaggevers van Aftenpos-
ten, dë grootste krant in Noorwe
gen, zijn afgelopen dinsdag 24
uur lang vastgehouden in Tsje
cho-Slowakije toen zij het land
wilden verlaten, zo heeft hun
krant gisteren na hun terugkeer
in Oslo bekendgemaakt.
Terwijl zij gedwongen werden een
extra dag in Praag te blijven, zijn
al hun papieren en hun films in
beslag genomen voor controle.
Twee van de 18 films bleken ver
knoeid te zijn.
De journalisten zeiden dat zij tij
dens hun officieel toegestane be
zoek van negen dagen aan Bra
tislava en Praag voortdurend ge
schaduwd werden
16 september 197S
juli 1973.
In zijn testament verzoekt de paus
om een "uiterst eenvoudige be
grafenis".
"Ik wil graag gewoon in de aarde
begraven worden en geen mo
nument. Een simpele inscriptie
op steen met een aanduiding van
de plaats en een uitnodiging tot
christelijke vroomheid heeft
mijn voorkeur".
Van Vaticaanse zijde is echter al
meegedeeld dat het college van
kardinalen vrijwel zeker de wen
sen van de overleden paus inzake
zijn begrafenis zal negeren.
Paus Paulus wil voorts dat zijn
zakboekjes, correspondentie en
persoonlijke geschriften ver
brand worden. "De Heilige Stoel
is mijn universele erfgenaam",
aldus de paus, "en mijn persoon-
lijke-bezittingen die van mijn fa
milie afkomstig zijn, moeten mijn
broers Ludovico en Francesco
geschonken worden".
Francesco is inmiddels overleden.
Ludovico is 81 jaar. De overleden
paus spreekt in zijn testament de
hoop uit dat zijn "oecumenisch
werk" met veel begrip en geduld
en een grote liefde zal worden
voortgezet, echter zonder af te
dwalen van de ware rooms-ka-
tholieke leer.
In de toevoeging van 16 september
1972 vraagt paus Paulus hun die
hij niet goed behandeld zou heb
ben, om vergeving.
Ook de testamenten van Pius de
twaalfde en Johannes de 23ste
zijn destijds gepubliceerd. Pius
de twaalfde schonk zijn bezittin
gen aan de r.k. kerk. Joannes de
23ste vermaakte de paar voor
werpen die hij bezat, aan zijn fa
milie en beval de gelovigen de
beoefening aan van de deugden
van gehoorzaamheid, armoe en
barmhartigheid.
Israël en de VS boycotten
wereld-conferentie racisme
GENEVE (DPA) - De Israëlische
regering heeft gisteren officieel
laten weten dat zij niet meedoen
aan de wereldconferentie ter be
strijding van het racisme die
maandag in Genève begint.
De reden hiervoor is volgens de Is-
reëlische diplomatieke verte
genwoordiging in Genève, die in
1975 door de Verenigde Naties
goedgekeurde resolutie waarin
ook het zionisme als racistisch
wordt aangeduid.
De vertegenwoordiging zegt eraan
te hechten tegelijkertijd zeer
duidelijk te stellen dat Israël te
gen elke vorm van rassendiscri
minatie is.
Donderdag al had het joodse we
reldcongres, een van de invloed
rijkste internationale joodse or
ganisaties, op grond van dezelfde
overweging deelneming aan de
conferentie afgezegd.
Ook de Verenigde Staten hebben
laten weten dat zij niet aan de
conferentie zullen meedoen. Dit
besluit is eveneens gebaseerd op
de in 1975 door de algemene ver
gadering van de VN aangenomen
resolutie tegen het zionisme, zo
maakte de Amerikaanse verte
genwoordiging in Genève be
kend.
ADVERTENTIE
ontwikkelen
en afdrukken van uw
kostbare vakantiefoto's
bij foto wamsteker goed en snel
fotO iTal""'29 Meerjotg
'fkw wamsteker
OVER TOENADERING
CHINA EN JAPAN
MOSKOU (GPD) - Wantrouwen is het belangrijkste kenmerk van
de belangstelling waarmee de machthebbers in het Kremlin de
Chinees-Japanse onderhandelingen volgen over een vredes- en
vriendschapsverdrag tussen deze beide Aziatische machten. De
Russische belangstelling wordt veroorzaakt door het feit dat er
meer op het spel staat bij de besprekingen tussen vertegenwoor
digers van Peking en Tokio dan alleen maar bilaterale vraag
stukken die slechts de Chinezen en de Japanners aangaan. Het
gaat in feite namelijk om de concurrentie tussen Peking en Mos
kou in de strijd wie er de meeste invloed verovert in Zuidoost-
Azië.
Vandaar de opwinding die er in Moskou is ontstaan door de door
Chinezen geintroduceerde term „anti-hegemonie". De Chinese
leiding bedoelt met de term anti-hegemonie, dat het voor elke
staat in dit deel van de wereld onaanvaardbaar moet zijn dat een
enkele macht zou willen proberen om andere staten in de regio
een^politieke alleenheerschappij op te dringen (te domineren).
Het is duidelijk tegen welke macht dit beginsel gericht is, name
lijk tegen de Sowjet-Unie die haar invloed volgens Peking steeds
verder wil uitbreiden na het succesvolle verloop van de Vietna
mese oorlog.
Dit laatste is zonder enige twijfel juist, maar de Chinese leiders
zullen van hun kant toch ook nauwelijks kunnen ontkennen dat
zijzelf ook proberen om hun invloed in dit deel van de wereld te
vergroten. Hoe het ook zij. de eerste anti-hegemonieclausule ver
scheen in het gezamenlijke Chinees-Japanse communiqué in '72
na het bezoek van de toenmalige Japanse premier aan Peking
waarbij beide partijen besloten hadden om officiële diplomatie
ke betrekkingen aan te knopen. In dit communique had de anti-
hegemonieformulering overigens een wat neutraler karakter dan
een uitgesproken beschuldiging tegen Moskou.
Maar toen Chinezen en Japanners daarna begonnen aan de onder
handelingen over een vredes- en vriendschapsverdrag, bleek al
gauw wat Peking precies bedoelde met het begrip anti-hegemo
nie. Aangezien Tokio zowel goede betrekkingen wenst te onder
houden met Peking als met Moskou, kwam men er niet uit, en in
'75 werden de besprekingen afgebroken. Tot ongenoegen van de
machthebbers in het Kremlin, zijn de besprekingen over een
.vredes- en vriendschapsverdrag kortgeleden weer hervat. De Ja
panse premier Foekoeda heeft inmiddels zelfs besloten om deze
week minister van buitenlandse zaken Sonoda naar Peking te
sturen om te proberen een doorbraak te forceren in de onderhan
delingen die alweer zijn vastgelopen.
Confrontatie
Volgens de Sowjet-leiders bereidt China zich voor op een militair
conflict met de Sowjet-Unie en daarom wordt een vredes- en
vriendschapsverdrag tussen China en Japan als een onvriende
lijke daad van Tokio beschouwd. Het is moeilijk om te beoorde
len of Peking werkelijk een militaire confrontatie voorbereidt,
maar het is minder moeilijk om te beoordelen wat de Sowjet-bur-
gers hierover krijgen voorgeschoteld. Dat is namelijk altijd de
visie van Moskou en nooit de filosofie van de Chinese leiding. Die
Chinese leiding koestert een diep wantrouwen tegen de Sowjet-
Unie, die volgens hen sinds de Warschau-pact-invasie van Tsje-
choslowakije definitief haar „sociaal-imperialistische" karakter
getoond heeft. Volgens de Chinezen leidt dit ooit onvermijdelijk
tot een confrontatie waarop men zich dientengevolge dient voor
te bereiden.
Behalve defensie-voorbereidingen is daarnaast ook politieke acti
viteiten geboden, waarbij Peking probeert om zoveel mogelijk
krachten en machten te overtuigen van Moskous onbetrouw
baarheid om daarna verenigd te worden in een soort los anti-
Moskou-front. Bij de Chinees-Japanse besprekingen hebben de
gesprekspartners uit Peking gewezen op het grensconflict in
Hanoi die mede de uittocht van Chinezen uit Vietnam zou moe
ten verklaren, op de Russische bezetting van de Japanse Koeril-
len-eilanden en op de recente Sowjet-politiek in Afrika. Volgens
Peking allemaal bewijzen van Moskous duistere bedoelin
gen.
Het voorbeeld van de door de Russen bezette Koerillen-eilanden
mag historisch juist zijn, maar was enigszins ongelukkig, omdat
Tokio en Peking het oneens zijn over de Senkagoe-eilanden waar
vermoedelijk rijke oliebronnen zijn aan te boren. Zowel Peking
als het Chinese nationalistische bewind in Taipeh (Formosa) me
nen dat deze eilandjes Chinees zijn en dat de Japanse aanspraken
erop ongemotiveerd en dus onterecht zijn. Recente nieuwe Ja
panse aanspraken en het sturen van een vloot vissersschepen als
antwoord daarop, leidde kortgeleden tot een opzwepen van de
emoties. Hetgeen in verband met de onderhandelingen over het
Chinees-Japanse vredes- en vriendschapsverdrag weer ijlings
werd gesust.
Beslist noodzakelijk lijkt het ondertekenen van zo'n vredes- en
vriendschapsverdrag tussen Peking en Tokio eigenlijk niet.
Sinds het aanknopen van de diplomatieke betrekkingen tussen
beide staten, kan men het goed met elkaar vinden. Begin dit jaar
is er een langlopend handelsakkoord afgesloten en begin vol
gend jaar hoopt men te kunnen beginnen met de ruil op ruime
schaal van Japanse technologie (voor China's modernisering)
tegen Chinese kolen en olie oftewel tegen de energie-bronnen
waaraan de Japanse industrie grote behoefte heeft. Ondanks het
ontbreken van een directe noodzaak voor het ondertekenen van
een vredes- en vriendschapsverdrag, heeft de huidige Japanse
premier Foekoeda niettemin in diverse (buitenlandse, binnen
landse en partij-politieke) geijverd voor een succesvolle afslui
ting van de onderhandelingen.
Protestnota
Men mag aannemen dat deze politiek die in Moskou weinig waar
dering geniet, door Washington stilzwijgend wordt goedgekeurd.
De Japanners willen daarbij echter niet zover gaan, dat zij de
harde Chinese formulering van de anti-hegemonie-clausule ac
cepteren, diverse Japanse tussenoplossingen hebben de Chine
zen echter weer van de hand gewezen. Inmiddels laat Moskou
zich ook niet onbetuigd met verklaringen en dreigementen. Een
formele protestnota en het stopzetten van gezamenlijke Rus-
sisch-Japanse visserij-projecten, heeft niet tot het gewenste re
sultaat geleid. Het vertrek van de Sowjet-ambassadeur vlak voor
de hervatting van de Japans-Chinese besprekingen, wordt door
sommige politieke waarnemers ook als een demonstratief gebaar
beschouwd.
Volgens sommige commentaren moet men ook de reis eerder dit
jaar van Sowjet-partijleider Leonid Brezjnjev naar Siberië en de
Russisch-Chinese grensgebieden in het licht van bovenstaande
problematiek bekijken. Een reis waarbij vooral Brezjnjevs be
langstelling voor het militaire apparaat als een waarschuwing
voor Peking opgevat kon worden maar tevens waarschijnlijk
mede een waarschuwing aan het Japanse adres om niet tot al te
overmoedige stappen in de buitenlandse politiek te besluiten.
Een bedekte waarschuwing die zeker ook Japans bondgenoot
Washington niet is ontgaan. Een recent Japans defensie-witboek
meent, dat de verhoogde Sowjet-marine-activiteit in de zeeen
rondom Japan mede bedoeld is om politieke druk uit te oefe-
Intussen heeft Moskou de Chinese beschuldiging omgekeerd. ..Zij
(de Chinezen, red.) doen al het mogelijke om de hegemonistische
grote-mogendheden-poliüek van de leiders in Peking te
rechtvaardigen, een politiek die overeenkomt met de positie van
de ultra-reactionairen in de rest van de wereld", aldus het Sowjet-
legerblad Rode Ster vorige week in een artikel waarin China
ervan beschuldigd wordt feiten en ontwikkelingen van de Twee
de Wereldoorlog in een vals daglicht te stellen. Een van de vele
artikelen en commentaren overigens die de laatste tijd steeds
maar weer moeten aantonen wie het gelijk wel aan z'n zijde heeft
in het Russisch-Chinese politieke conflict.
Een conflict waarbij beide partijen door zachte of brute methoden
proberen medestanders voor hun kamp te winnen of botweg in te
lijven. Vandaar de belangstelling van Peking voor het afsluiten
van een" vredes- en vriendschapsverdrag met Tokio waarin een
duidelijk anti-Russische „anti-hegemonie" clausule wordt opge
nomen en vandaar de Sowjet-pogingen om dat met alle middelen
te voorkomen. Het zal belangwekkend zijn om te zien hoe dit
politieke en diplomatieke pokerspel afloopt, want dat kan aan
wijzingen geven over de verdeling van de kaarten in Zuidoost-
Azie. Een gebied waar Moskou en Peking ten koste van elkaar
proberen om het politieke v«
staan na de nederlaag en het
