Bezorgdheid over onze bossen
is meer mode dan noodzaak"
[PUBLIEK
Directeur Houtacademie:
•>r>
Kuiprecord Noordwijkerhouter
BIJZONDERE LEIDSE PAPEGAAIKWEEK
VRIJDAG 11 AUGUSTUS 1978
Elkeen maakt zich bij tijd en wijle zorgen over een teveel, maar
vaker over een tekort aan slapen. Zeker sportmensen, en in het
bijzonder topsporters, hechten veel waarde aan duur en kwali
teit van hun slaap. Sportarts Hein van Opstal geeft vanuit de
praktijk d&volgende slaapadviezen. „Er is veel zuurstof nodig
om het spierstelsel 's nachts te ontdoen van afvalprodukten en
om de verbruikte energie weer op te bouwen en aan te vullen.
Aanvoer en doorvoer van zuurstof wordt het best bevorderd
wanneer alle spieren ontspannen zijn en de bloedvaten wijd
zijn en langzaam doorstromen. Een warm bad of warme douche
geeft precies dat resultaat en reinigt de poriën, waardoor de
zuurstoftoevoer via de huid ook verbetert. Een hard bed
bevordert die zuurstoftoevoer, frisse lucht in de slaapkamer
door een open raampje bevordert dat. Ook naakt slapen bevor
dert de opname van zuurstof, en bovendien wordt zo de door
stroming van het bloed niet belemmerd door hier of daar knel
lende nachtkleding, of erger nog: ondergoed".
„Slaap verder bij voorkeur in een wat „kale" slaapkamer met een
gladde vloerbedekking. Ten slotte de duur van de slaap: hoe
wel de behoefte aan slaap zeer verschillend is, moet men stre
ven naar 8 a 9 uur slapen, voor zeer jeugdige sportbeoefenaars
zelfs 9 tot 10 uur".
Deze en nog vele andere aanwijzingen geeft Van Opstal overigens
in een klein boekje, Adviezen voor Sportbeoefenaars.
door
Herman van
Amsterdam
RENKUM (GPD) - „Een actiegroep
bij iedere boom die gekapt wordt
is flauwekul. Bomen zijn net als
mensen. Ze worden geboren en
gaan dood". Dit zegt ir. A. Over-
beek, directeur van een unieke
school in Nederland, de Hout
academie, waarvan het centrum
in Renkum is gevestigd. De heer
Overbeek heeft uitgesproken
ideeën over hout en het gebruik
ervan.
Hij is van mening dat het hout niet
hoeft op te raken. „Het is ook wel
mode je bezorgd te maken over
het bosbestand. Terwijl daar in
ons land geen reden toe is. Inte
gendeel, er komen jaarlijks
steeds meer hectaren bos bij. Net
als in de andere Europese landen
is het bosbeheer goed gere
geld".
De heer Overbeek, die juist terug is
uit Peru, geeft toe dat het tropi
sche bosbestand wel reden tot
bezorgdheid geeft. Momenteel
wordt daar zonder overleg tussen
de exploitanten en het Staats
bosbeheer gekapt. „Maar", voor
spelt Overbeek, „over een paar
jaar is dit afgelopen. Ook in die
landen wordt men zich bewust
van de verantwoording. Wij zul
len dat aan de lijve ondervinden.
Zo zal de import van triplex, dat
wordt gemaakt van het tropische
hout, stoppen"
Leuke gebaren
Dus in eigen land geen reden tot
ongerustheid. Hoe zit het dan met
zaken als boomchirurgie, recyc
ling (het gebruik) van gebruikt
papier en enthousiaste gemeen
tebesturen die na het kappen van
oude beuken weer meters hoge
nieuwe bomen planten?
„Allemaal leuke gebaren, maar vol
strekt onnodig", verklaart Over
beek beslist. „Eigenlijk is het
doodzonde van het geld. Boom
chirurgie bijvoorbeeld, dat is een
kapitaal uitgeven aan èèn exem
plaar. En het herbeplanten met
metershoge bomen is net zo goed
onzin. Plant maar rustig een jong
boompje met de hand. Ten eerste
is dat veel minder riskant en ten
tweede is het natuurlijker en
goedkoper. Recycling heeft en
kel opvoedkundige waarde. Eco
nomisch gezien is het zin
loos"
Toekomst
Duidelijk blijkt Overbeeks liefde
voor alles wat hout is. Nadat hij in
Wageningen zijn studie bosbouw
beëindigde, vertrok hij voor eni
ge jaren naar Zuid-Amerika.
Toen hij terugkwam in Neder
land, werd hem het directeur
schap van de Stichting Houtaca
demie aangeboden. Jaarlijks
nemen ruim 400 cursisten deel
aan de cursus, die wordt begeleid
door 80 deskundigen. Het lesma
teriaal wordt zelfs in de Franse
taal gedrukt, want ook in België
zijn er mensen die graag het di
ploma van de stichting willen
halen.
Dus de Houtacademie heeft toe
komst; en het hout zelf? „Ook",
zegt Overbeek beslist. „Nu de
aardolievoorraad uitgeput raakt,
zal er in de toekomst veel meer
waag zijn naar hout. Onze kinde
ren zullen serieus alle mogelijk
heden van hout gebruiken" Hij
wrijft peinzend over zijn bu
reaublad. „Kunststof, een bij-
produkt van aardolie", zegt hij
wrang. „Kijk, dat steekt me. In
plaats van hout wordt kunststof
gebruikt; in de woningbouw zijn
er nauwelijks houten kozijnen te
vinden. Er wordt nog niet vol
doende beseft, welke mogelijk
heden hout biedt. En dan te be
denken dat in de oorlog de auto's
op houtgas reden"
Ir. A. Overbeek: "Economisch gez.
recycling zinloos'
Nadat eerst de Hillegomse jeugd er flink in had huis
gehouden is gisteren een begin gemaakt met de sloop
van de Zuidhollandse veeboerderij aan de Parklaan.
De hoeve heeft het afgelopen Berg, die de gemeente
jaar nogal in de belangstelling
gestaan toen naar buiten be
kend werd dat hij waar
schijnlijk zou worden ge
sloopt. Diverse groeperingen
zijn daar toen in verweer ge
komen, daarbij als belang
rijkste argument aanvoerend
dat "Hillegom al zo slecht in
zijn oude boerderijen zit".
Aanvankelijk leek de gemeen
te, eigenaresse van de boerde
rij, overstag te willen gaan.
Men gaf particulieren de ge
legenheid met restauratie
plannen op de proppen te
komen, ondanks het feit dat
een gemeentelijke dienst een
vernietigend rapport had uit
gebracht over de staat waarin
de boerderij verkeerde. De
gemeente redeneerde dat het
voor niemand een financieel
haalbare kaart zou zijn de
boerderij in oorspronkelijke
staat terug te brengen. Dat
was namelijk een voorwaarde
die aan een eventuele ver
koop zou worden gesteld.
Toch bleken er heel wat lief
hebbers voor te zijn. Grootste
kanshebber leek uiteindelijk
de Hillegomse makelaar v.d.
In de komende twee weken
is er geen Publiek-rubriek.
Maandag 28 augustus wordt de
draad weer opgepakt.
bod deed
Aanvankelijk zag het er naar uit
dat de gemeente zou toehap
pen maar op het laatste mo
ment besliste de raad toch dat
de boerderij plat moest om
plaats te maken voor nieuw
bouw. De verkoop van de
grond namelijk zou meer op
leveren dan wat de makelaar
voor de boerderij wilde beta
len.
De sloop is nu bijna rond. He
lemaal verloren gaat de boer
derij overigens niet, althans
wat bij de sloop vrij komt
verdwijnt niet op de puin
hoop. De Scheveningse han
delaar in antieke bouwmate
rialen Frank Vrolijk, heeft
zich over een deel van het ma
teriaal „ontfermd". Hij heeft
alle stenen opgekocht. Vro
lijk heeft op de sloop een paar
medewerkers rondlopen die
omzichtig de muren omhalen
en de lijvige moppen ontman
telen totdat er nog louter ste
nen overblijven. Die worden
naar Scheveningen gebracht
waar vervolgens schoon wor
den gebikt en opgeslagen.
De boerderijmuren zijn gedeel
telijk gemetseld van negentig
jaar oude, machinaal gefabri
ceerde rijnstenen en een nog
groter deel is opgebouwd uit
de harde handvorm rijnsteen,
die bijna tweehonderd jaar
oud zijn.
In de afgelopen jaren heeft
Frank Vrolijk honderddui
zenden bejaarde stenen naai
de badplaats gehaald.
Uit sloopboerderijen haalde hij
ook honderden muurankers,
stalramen en partijen eiken
balken. Zijn grootste afnemer
is Monumentenzorg.
"Ik verzamel en verkoop dat
spul in de eerste plaats om er
beter van te worden", zegt hij,
"maar aan de andere kant is
het voor mij een sport zoveel
mogelijk oud bouwmateriaal
van de puinhoop te redden.
Tenminste, voor zover nog
gaaf en bruikbaar"
"Slopers zijn vaak zo slordig.
Die willen een huis of boerdrij
zo snel mogelijk plat hebben
en afvoeren naar de puin
hoop. Ze beseffen dikwijls
niet dat heel wat meteriaal
weer prima van pas kan ko
men bij restauraties van oude
gebouwen.
Overigens is aan het geringer
wordende aanbod van oude
stenen duidelijk te zien dat
niet meer zo snel als vroeger
tot sloop wordt overgegaan
Voor mij jammer, maar daar
staat tegenover dat veel an
tieke bouwsels nu voor het
nageslacht bewaard blijven"
Tips voor deze rubriek kunt U elke
morgen tol 10.00 uur aan mij kwijt, tel.
071-144941, toestel 215. U mag ook
schrijven.
Noordwijkerhouter Theo
Broekhof is de snelste bad
kuipracer van Nederland.
Die titel komt hem toe nadat
hij in Hoorn de rapste tijd
liet adrukken in de door de
TROS-televisie georgani
seerde wedstrijd voor gemo
toriseerde badkuipen. Op 12
augustus wordt daar een uit
zending aan besteed.
Broekhof (26) werkt bij het
Leidse watersportbedrijf De
la Bije. In hun vrije uurtjes
hielpen collega's hem met de
constructie van het niet al
ledaagse vaartuig. Men nam
twee zinken badkuipen, las
te die aan elkaar en als roer
werd een fietsstuur aange
bracht. Toen nog een 15 pk
buitenboordmotor en er kon
proef mee worden gevaren.
Dat gebeurde op de Mare.
Broekhof en zijn collega's
hebben er tien avonden te
genaan gegooid om de ideale
stroomlijn te krijgen.
De Noordwijkerhoutse bad
kuipracer is dezer dagen af
gereisd naar Hongarije om
daar aan de slag te gaan als
monteur van de Nederlandse
équipe (twee Oegstgeestena-
ren) die op uitnodiging van
de regering daar gaan deel
nemen aan speedboatraces. De "badkuip" wordt klaargemaakt voor de race.
Geboortekaartjes worden door
gaans in verband gebracht
met het ter wereld komen van
baby's maar regel is dat niet
gezien een mij deze week toe
gezonden exemplaar. "Met
vreugde" wordt daarin ken
nis gegeven van de komst van
drie amazone papegaaien,
uitgebroed door hun trotse
ouders Coco en Mini. Het
kaartje ontving ik van de
Leidse familie Pressl.
De vreugde om de drieling is ge
past omdat zo'n geboorte in
Nederland slechts sporadisch
voor komt. Bij het vogelpark
Avifauna in Alphen aan den
Rijn spreekt men over "een
zeer bijzonder kweekresul-
taat"
.het geboortekaartje
(Door Scarlet Paasman)
Koning, keizer, admiraal, slapen moeten we allemaal.
„Slaap is nodig voor alle mensen en voor alle zoogdieren.
Voor het herstel van „waaksystemen", die te maken heb
ben met gerichte aandacht, vrije wil en energie, en met het
vormen van verbindingen in geheugensystemen, vooral
tussen pas geleerd materiaal dat nog niet verwerkt is en
oudere geheugensporen. Slaap heeft geestelijk en licha
melijk een herstellende en verfrissende functie".
Woorden van een Amerikaanse
slaaponderzoeker, namelijk
Hartman, die zich al jarenlang in
tensief over dit onderwerp buigt.
Woorden ook die niemand zullen
bevreemden. Slaap en slaapbe-
hoefte kennen we allemaal uit ei
gen ervaring.
Prof. dr. P. Visser, hoogleraar
psychofysiologie aan de universi
teitvan Amsterdam, houdt zich al
zes jaar bezig met slaap- en
droomonderzoek. ,,A1 i
ons al zolang druk over dat sla
pen, eigenlijk is er nog betrekke
lijk weinig van bekend. Neem
nou die slaapbehoefte. Mij dunkt
dat die behoefte mede cultureel
bepaald is. Als je altijd al gehoord
hebt dat je acht uur slaap nodig
hebt, dan werkt dat in de hand
dat je het gevoel hebt te kort te
komen wanneerje minder slaapt.
Vele proefpersonen in ons labo
ratorium hebben de indruk niet
te hebben geslapen, bijvoorbeeld
door herinneringen aan heldere
dromen of door perioden van on-
diep-slapen, terwijl bij dat onder
zoek in het laboratorium blijkt
dat deze personen toch de hele
nacht hebben geslapen. De mens
heeft duidelijk geen weet van het
eigen slapen".
Complicatie
„Eten, drinken en slapen, sex en
warmteregulatie zijn verrichtin
gen die deels rechtmatig of au
tomatisch worden geregeld,
deels door ervaringen en ge
woonten. Gemeenschappelijk
hebben deze vijf verrichtingen
dat ze met gevoelens van plezier
en genieten gepaard gaan. Veel
eten, veel drinken en ook veel
slapen worden haast vanzelf
sprekend gevonden door een niet
gering aantal mensen", aldus
prof. Visser. Over slapen en sport,
topsport in het bijzonder zegt
prof. Visser: „Een goed gemoti
veerd topsporter zal genoeg slaap
dienen tè krijgen, dus in zoverre
uitgerust dienen te zijn dat de
dagtaak goed kan worden ver
richt. Vooral bij de training voor
de topsport bij schoolgaande
kinderen is een beperking van de
normale slaapduur als gevolg van
de trainingsuren geen denkbeel
dige complicatie. Als maatstaf
voor de effectiviteit van de slaap
kan de sportarts afgaan op de
prestaties in de dagelijkse arbeid.
Bij kinderen kan dus de school
prestatie als bruikbare waarde
meter gelden".
Twee types slaapgedrag vallen bij
kinderen en volwassenen op. De
ochtendmensen en de nachtui
len. Bij de vroegertjes komt de
warmteregeling 's morgens veel
sneller op gang en daalt 's avonds
sterker; de nachtuilen blijven te
gen de avond kwiek en produk-
tief maar komen 's ochtends
moeilijk op gang. Er zijn aanwij
zingen dat deze verschillen in
slaapgedrag en temperatuurre
geling samenhangen met celme-
tabolisme en hormoonproduktie.
Bovendien blijken ochtendmen
sen vaak meer introvert en
avondtypes meer extravert te
zijn.
..Kind noch volwassene van het
nachtuilentype zal makkelijk
vroeg opstaan om te gaan trainen
en daar de topsporter voor vele
spelsporten (gezien het „karak
ter" van de sport) vaak een meer
extravert type zal zijn, zal hij ook
vaak het nachtuilengedrag ver
tonen en daardoor alle gemoti
veerdheid nodig hebben om
vroeg te gaan trainen. Met name
in dezwemsporten bij jonge kin
deren lijkt een goed en snel op
gang komende warmteregeling
een voordeel. Trainen tussen de
middag is geen adequate oplos
sing voor de problemen, daar bij
ieder mens rond het middaguur
een daling optreedt in het vermo
gen tot werken".
Misverstand
Prof. Visser vertelt verder: „Weten
schappelijk onderzoek heeft
aangetoond dat wat korter slapen
op prestatie en reactievermogen
nauwelijks invloed heeft, hoog
stens is wat meer gemotiveerd
heid nodig. Daarentegen geven
slaapmiddelen (om tenminste
wat te slapen) een meetbaar
slechte conditie doordat de mees
te slaapmiddelen zeer lang in het
lichaam beschikbaar blijven. Dat
velen zich onverantwoord zorgen
maken over hun nachtrust mag
blijken uit het verhaal van Harm
Kuipers: hij maakt zich altijd
zorgen als hij voor een belangrij
ke wedstrijd niet kon inslapen,
tot hij na een nacht slecht slapen
en andere „verboden zaken" een
wereldtijd reed!" Sportarts Henk
van Opstal nog even over „het
misverstand dat seksueel verkeer
de nacht voor een wedstrijd ver
boden zou zijn: „Ik sluit me graag
aan bij de conclusie van een sym
posium over sport en seksuali
teit: er zijn alleen maar voldoende
argumenten om sex tijdens de
wedstrijd af te raden".
