Carter regelt topgesprek
met Sadat
en Begin
Brezjnjev betuigt deelneming met overlijden paus
Argentijnse politie
Vindt' vermisten
Honduras afhankelijk van maatschappijen VS
Drukte
in de
rra
Sfeer bij
gesprek in
Namibië
is goed
In september vindt ontmoeting plaats
Minder armen in VS
'MJIfi
WOENSDAG 9 AUGUSTUS 1978
WINDHOEK (GPD) - „De heer
Athisaari is een vriendelijk, in
telligent en zeer tegemoetko
mend mens", dat was de reactie
van de Zuidafrikaanse admini
strateur-generaal rechter M. T.
Steyn na zijn eerste gesprek met
de speciale vertegenwoordiger
van de Verenigde Naties in Na
mibië. Deze uitspraak, alsook de
eerste stappfen van de speciale
groep van de VN die zondag in
Windhoek arriveerde, kenschet
sen in elk geval het klimaat dat
tot nog toe tussen de betrokken
partijen heerst.
Athisaari, een diplomaat van Finse
afkomst, sprak gisteren met alle
bij de onafhankelijkheid van
Namibië betrokken partijen in
Namibië. De laatste gesprekken
vonden in de late namiddag in
Athisaari's hotel in de buitenwij
ken van Windhoek met verte
genwoordigers van de verzets
beweging SWAPO plaats. Vol
gens Thlabanello, de secretaris
voor publiciteit en informatie van
SWAPO, werden verschillende
verzoeken aan de Finse diplo
maat overhandigd. Er vond geen
discussie over de verschillende
standpunten plaats. Thlabanello
zei ook dat niet werd gesproken
over Walvisbaai, aangezien Athi
saari duidelijk had gemaakt dat
behandeling van deze kwestie
niet tot zijn huidige taak be
hoort.
SWAPO had wel aan de vertegen
woordiger van de VN gevraagd
om de registratie van kiezers, die
reeds enkele weken geleden in
opdracht van de administrateur-
generaal Steyn was begonnen, te
herzien. SWAPO is tegen de regi
stratie omdat op geen enkele wij
ze de identiteit van de kiezers
werd vastgesteld. De vertegen
woordigers van SWAPO protes
teerden ook tegen de arrestatie
van verschillende SWAPO-leden
gedurende de laatste weken.
De heer Athisaari had ook ge
sprekken met de delegatie van
het Namibian National Front on
der leiding van de advocaat
O'Lynn. Ook deze organisatie is
tegen de tot nog toe doorgevoer
de registratie van kiezers. O'Lynn
had onder meer de volgende on
derwerpen voorgelegd: een da
tum voor de verkiezingen, een
datum voor de definitieve onaf
hankelijkheid van Namibië, het
vrijlaten van politieke gevange
nen door Zuid-Afrika en de ver
spreiding van nieuws door een
onafhankelijke radio-omroep.
Tot nog toe wordt het nieuws ver
zorgd door de Zuidafrikaanse
Radio-Omroep, die een eigen
redactie en zender in Windhoek
heeft.
In een eerste persgesprek ver
klaarde Athisaari dat hij nog
steeds bezig is informatie te ver
zamelen en dat hij vermoedelijk
vanaf vrijdag zal beginnen om
verschillende plaatsen in het land
te bezoeken. Hij wil zo spoedig
mogelijk naar New York terug
keren om een definitief rapport
aan de secretaris-generaal, dr.
Waldheim, te kunnen voorleg
gen. Een gedeelte van zijn staf zal
in Windhoek blijven. Het rapport
zal niet worden gepubli
ceerd.
Familie van
Letelier doet
Pinochet een
proces aan
WASHINGTON (UPI) Familileden
van de voormalige Chileense
ambassadeur in Washington en
een vrouw die in 1976 met hem
vermoord werd, hebben gisteren
bij de rechtbank van het district
Columbia een aanklacht inge
diend tegen de regering van Chili,
vier functionarissen van haar
voormalige geheime politie en
vijf anderen die betrokken waren
bij de moord.
Er worden schadevergoedingsbe
dragen van boven de 10.000 dollar
geëist voor nabestaanden van Le
telier, die een naaste medewerker
was van de bij de militaire coup
van 1973 omgekomen Chileense
president Allende, en van Ronni
Moffitt, een collega van Letelier
op het instituut voor politieke
wetenschappen in Washington.
Beiden werden bij een bomaan
slag in Washington gedood.
De Britse bookmakers kunnen
het niet laten: er wordt in Londen
zelfs gewed over de komende opvol
ger van paus Paulus de zesde. On
der de Britse katholieken is hierover
verontwaardiging ontstaan, maar
de bookmakers verdedigen zich
door te zeggen dat ze "er niets
kwaads mee bedoelen"
VATICAANSTAD (AFP/Reuter/
UPI) - De Sowjetrussische presi
dent en partijleider, Leonid
Brezjnjev, heeft in een telegram
aan het Vaticaan zijn 'diepe deel
neming' betuigd met het overlij
den van paus Paulus. Dit heeft
het Russische persbureau giste
ren bekendgemaakt.
„De verklaringen van paus Paulus
de zesde ten gunste van de vrede,
de ontspanning, de beëindiging
van de bewapeningswedloop
zullen niet worden vergeten door
de mensen Van goede wil", aldus
het telegram van Brezjnjev.
De Cubaanse regering heeft giste
ren bekendgemaakt dat er drie
dagen rouw zal zijn i. v. m. het
overlijden van paus Paulus.
De officiële pers in Hongarije sprak
zich gisteren lovend uit over de
gestorven paus. Het politieke
dagblad Magyar Nemzet schreef
dat hem vooral dankbaarheid
verschuldigd was voor zijn resul
taten bij het verbeteren van de
betrekkingen tussen het Vati
caan en communistisch Oost-
Europa. "Op dit gebied is in de
afgelopen 15 jaar meer gedaan
dan in de hele periode sedert
1945.".
Paus Paulus had een waardevolle
dialoog tussen rooms-katholie-
ken en niet-gelovigen tot stand
gebracht en de paus zelf had ac-
en ontspanning.
Ongetwijfeld heeft de r. k. kerk een
grote paus verloren".
De Tsjechoslowaakse communisti
sche partijleider en president
Gustav Husak zei in een telegram
dat de "Tsjechoslowaakse socia
listische republiek de bijdrage
van de paus aan de zaak van de
vrede, internationale ontspan
ning en begrip waardeert".
Tsjechoslowaakse kringen wezen
er op dat het telegram van deel
neming werd gestuurd ondanks
het feit dat Tsjechoslowakije
geen diplomatieke betrekkingen
met het Vaticaan heeft.
De Chinese media hebben tot dus
ver geen melding gemaakt van
het overlijden vanjjaus Paulus de
zesde. In officiële kringen in Pe
king is geen enkele reactie ver
nomen.
De Chinese rooms-katholieken
onderhouden sinds 1957 geen be
trekkingen meer met het Vati
caan. Zij erkennen niet het gezag
van de paus. In de enige r. k. kerk
die in de Chinese volksrepubliek
open is, de "kerk van het zuiden"
(Nantang) in Peking, verklaarde
pastoor Sjih Joe-Koen, dat hij er
over had horen spreken dat "de
keizer van de religie in Rome" zo
als de Chinezen de paus betitelen,
zondag was overleden. "Wij zijn
echter onafhankelijk. Er zullen
hier geen plechtigheden zijn",
voegde hij er glimlachtend aan
toe.
Steenhouwers zijn gisteren begon
nen met het houwen van een wit
marmeren graftombe voor de
paus in de catacomben onder de
Sint Pieter in Rome. De nis waar
Paulus de zesde zaterdag, zes da
gen na zijn dood, begraven zal
worden, ligt vier graven verwij
derd van de tombe van zijn voór-
ganger, Johannes de 23ste, en
naast het graf van paus Marcellus
de tweede. In de catacomben on
der de Sint Pieter liggen 18 pau
sen en honderden martelaren be
graven.
WASRINGTON/JERUZALEM/ALEXANDRIË (Reuter/
AFP/UPI) - De Egyptische president Anwar Sadat en de
Israëlische premier Menachem Begin zullen op 5 septem
ber in het presidentiële buitenverblijf Camp David een
gesprek hebben met de Amerikaanse president Jimmy
Carter. Het wordt een riskante poging "een kader voor
vrede" te vinden in het Midden-Oosten.
De verrassende top, geregeld na
een unieke persoonlijke bemid
delingspoging van Carter, is ken
nelijk de troefkaart van Washing
ton in een uiterste poging de to
tale mislukking van de directe Is-
raëlisch-Egyptische onderhan
delingen te voorkomen. De ont
moeting is tevens een spectacu
lair antwoord op de nadrukkelij
ke wens van Egypte tot een veel
actievere deelname van de Ver
enigde Staten aan het vredespro
ces. De Israëlische premier Begin
heeft gisteravond de stap van
Carter een moedig politiek initia
tief genoemd, waarvan hij hoopt
dat het de positieve resultaten zal
opleveren die het Israëlische volk
verlangt.
Een topfunctionaris van het Witte
Huis zij dat de president de gok
heeft gemaakt „niet omdat de
kansen op succes zo goed zijn
maar omdat er zoveel op het spel
staat, niet omdat de vooruitzich
ten zo geweldig zijn maar omdat
de risico's zijn toegenomen"
Hooggeplaatste regeringsfunk-
tionarissen en senatoren in Was
hington, die tevoren door Carter
van de komende top op de hoogte
waren gesteld, benadrukten dat
de president geen geheim Ame
rikaans „vredesplan" bij de hand
heeft, maar zuiver gokt dat zijn
persoonlijke interventie een
vonk van beweging kan doen
ontbranden in de kwijnende vre
desbesprekingen.
„Verrukt"
Uit bronnen in Washington werd
vernomen dat Carter zijn verzoek
aan de Egyptische en de Israëli
sche leiders heeft gedaan in een
met de hand geschreven uitnodi
ging, die persoonlijk werd over
gebracht door minister van bui
tenlandse zaken Cyrus Vance.
Vance was gisteren in Egypte en
zei „verrukt" te zijn met de aan
kondiging. In Jeruzalem noemde
premier Begin het optreden van
Carter een moedig politiek initia
tief. "President Sadat en ik moe
ten beiden de Amerikaanse pre
sident erkentelijk zijn voor zijn
moedig politiek initiatief. Ik ben
blij dat president Sadat met de
ontmoeting heeft ingestemd",
aldus Begin, die zijn vakantie van
een week had onderbroken om
zijn aanvaarding van de uitnodi
ging bekend te maken. De Israë
lische leider zei dat hij afgelopen
zondag met het topgesprek had
ingestemd nadat Vance hem de
persoonlijke boodschap van Car
ter had voorgelezen "Ik breng
mijn gelukwensen over aan de
minister van buitenlandse zaken
met het buitengewone succes
van zijn missie", zo zei premier
Begin.
Risico
"Voor Carter is er risico verbonden
aan het beginnen van een derge
lijke bijeenkomst zonder de ze
kerheid dat ze zal slagen" zei de
senator Alan Cranston van Cali-
fornië, de tweede man van de
Democraten in de Senaat. "Ik
bewonder de moed van de presi
dent. Rond de haard zitten, sa
men eten, samen wonen, daar
kan iets uitkomen". Senator Ri
chard Stone, Democraat uit Flo
rida, zei te hebben begrepen dat
Carter voornamelijk als een „be
middelaar" zal optreden om te
helpen „de kloof te overbruggen"
als Sadat en Begin het niet eens
worden. Het topgesprek van
Camp David vormt de eerste ge
beurtenis waarbij Carter per
soonlijk tussen Sadat en Begin
zal hebben bemiddeld. Hij heeft
met beide leiders wel verschil
lende afzonderlijke ontmoetin
gen gehad, waaronder ook op het
afgelegen buitenverblijf in de Ca-
toctin-bergen van Maryland.
De eens zo veelbelovende Egyp-
tisch-Israëlische onderhandelin
gen, in gang gezet door Sadats
bezoek aan Jeruzalem in de
herfst van vorig jaar, begon in ja
nuari te verslechteren toen Israël
duidelijk maakte niet bereid te
zijn de bezette westelijke Jor-
daanoever en de Gaza-strook te
ontruimen en niet van plan te zijn
de vorming van een onafhanke
lijke Palestijnse staat toe te staan.
Sadat leek de besprekingen een
dodelijke slag te hebben toege
bracht met zijn aankondiging van
een dag of tien geleden dat hij de
directe onderhandelingen niet
zou hervatten totdat Israël zijn
standpunt over de bezette gebie
den zou hebben versoepeld. Re
geringsfunctionarissen in Was
hington zeiden dat Carter be
vreesd is, niet alleen voor een to
tale mislukking van de onder
handelingen zelf, maar ook voor
de gevolgen van een dergelijke
ontwikkeling, zoals de mogelijk
heid van vergeldingsmaatregelen
door Arabische olieproducenten.
Waarnemers in Washington gelo
ven dat de Amerikaanse actie,
waarmee Carter nu zijn gehele
prestige in de waagschaal heeft
geworpen, de vredesbesprekin
gen in het Midden-Oosten in elk
geval over het dode punt heen
brengt. In Egyptische regerings
kringen meent men dat een mis
lukking van de bijeenkomst op
Camp David meer zal terugslaan
op de president van Amerika, die
het initiatief ertoe heeft geno
men, en op premier Begin, dan op
president Sadat. Men bevestigde
daar gisteren dat Begin niets in
houdelijks heeft aangeboden tij
dens zijn recente besprekingen
met Cyrus Vance in Jeruzalem.
Noodweer eist
mensenlevens
Enorme ravage in Zwitserland en noord-Italiëwaar door de
kracht van het water auto's en caravans op elkaar werden gewor
pen en van de weg afspoelden.
MILAAN (DPA/UPI) - Het aantal
slachtoffers als gevolg van de
overstromingen en aardver
schuivingen die Zwitserland en
Italië teisterden, is gisteren op
gelopen tot twintig.
Vermoedelijk het zwaarst getrof
fen is de Noorditaliaanse pro
vincie Novara. In het Ossoladal
bij de Zwitserse grens zijn
twaalf lijken geborgen. Tiental
len mensen worden vermist. In
het dal van Vigezzo, bij Ossola,
overstroomde het water een
camping. Een aantal kampeer
ders wordt vermist. Aan de oe
ver van het Lago Maggiore
spoelden watermassa's auto's en
tenten weg. Ook aan het Garda-
meer werden kampeerders ge
troffen. Een felle wind blies hun
tenten omver. Op de Adriatische
Zee werden talrijke boten door
het zware weer overvallen. Een
aantal verdween in de diepte,
andere zochten snel een veilige
haven op.
Het noodweer werd veroorzaakt
door de Sirocco, een hete droge
wind die vanuit Afrika over de
Middellandse Zee waait.
Tegengehouden door de Alpen
veroorzaakt deze zware regen-
hagel en sneeuwbuien.
Ook in Beieren en Oostenrijk
heerst bijzonder slecht weer.
Zware regenbuien, vergezeld
van hagel, deden gisteren rivie
ren buiten hun oevers treden. In
Tirol en Vorarlberg ontstond
veel schade. In het Stubaidal
werden hotels door het water
ingesloten. Helicopters hebben
de hotelgasten geëvacueerd.
BUENOS AIRES (AFP) - De
publikaties van een lijst met de
namen van 201 'terruggevonden'
vermisten door de Argentijnse
federale politie is sceptisch ont
vangen door de organisaties van
verwanten van vermisten, die
ook op deze lijst weer geen enkele
bekende naam hebben kunnen
vinden.
Een onderzoek door een van die or
ganisaties, die beschikt over een
lijst van meer dan drieduizend
verdwenen tegenstanders van
het Argentijnse bewind, heeft
een volledig negatief resultaat
opgeleverd. Geen van de door de
politie genoemde 201 namen WASHINGTON (AFP)-Het aantal
het hoe en waarom van hun ver
dwijning en ook wil zij niets zeg
gen over hun huidige verblijf
plaats. "Wij hebben bevel alleen
de namen door te geven, zonder
verder commentaar", verklaarde
de politie.
In werkelijkheid zijn de door de
politie zogenaamd opgespoorde
vermisten, personen die een
tijdje zijn gaan stappen, die een
ongeluk hebben gehad, die hun
geheugen kwijt waren, dron
kaards of verslaafden aan verdo
vende middelen, zo merkte men
van goed geïnformeerde zijde in
Buenos Aires op. Een aantal van
hen was in ziekenhuizen of op
een politiebureau terecht geko
men, waar hun identiteit niet
onmiddellijk kon worden vastge
steld.
komt in het register van die orga
nisatie voor.
De federale politie weigert meer in
formatie te verstrekken dan de
armen in de V.S. is in 1977 op
nieuw verminderd, maar minder
snel dan in 1976, aldus het minis
terie van handel.
het
identiteitskaart van de 'terugge
vondene'. Zij deed hetzelfde bij
de publikatie op 12 april van een
lijst met de namen van 232 perso
nen. De politie laat niets los over
de Het rapport zegt dat 24,7 miljoen
Amerikanen, 11,6 procent
bevolking, nog onder de
grens leefden, tegenover 25 n
joen in 1976 en 25,9 miljoen
1975.
De arrnoegrens wordt gesteld op
een jaarinkomen van 6.191 dollar
in 1977 voor een gezin van vier
personen.
Het inkomen van de negers is nog
steeds veel lager dan dat van de
blanken. Vorig jaar was dat ge
middeld 9.560 dollar. Van de ne
gers leefden 31 procent vorig jaar
onder de arrnoegrens, aldus het
rapport.
DEN HAAG (ANP) - De staatsgreep die
maandagavond in het midden-Ameri
kaanse land Honduras is gepleegd zal de
ongeveer 2,5 miljoen inwoners van het
land nauwelijks in beroering hebben
gebracht. Het is immers al de 138e
staatsgreep sinds de onafhankelijkheid
in 1826. En ook tekenden militairen weer
voor de regie.
Honduras is een van de armste landen van
Latijns-Amerika. Er is weinig land
bouwgrond aanwezig, en daarvan is het
grootste deel in handen van grootgrond
bezitters. De meeste Hondurezen heb
ben weinig of geen grond. De bevolking
wordt ook nog herhaaldelijk getroffen
aoor natuurrampen als orkanen en
droogtes. Honduras is een van de bana-
nenlanden. Dat wil zeggen dat de bevol
king voornamelijk moet leven van de
bananenexport. Deze is nog altijd gro
tendeels in handen van de grote Ameri
kaanse bananenmaatschappijen United
Brands (vroeger United Fruit) en Stan
dard Fruit.
Op 22 april 1975 werd generaal Lopez
Arellano bij een staatsgreep afgezet. Hij
had smeergeld aangenomen van United
Brands en dat ging een aantal min of
meer vooruitstrevende militairen te ver.
Generaal Juan Alberto Megar Castro
nam de teugels in handen. Samen met 27
luitenant-kolonels nam hij het bestuur
op zich en kondigde hervormingen aan.
De grootgrondbezitters zouden wat van
hun priveleges moeten afgeven en ook
zou de enorme macht van de amerikaan-
se maatschappijen moeten worden in
gedamd. Toen boeren echter overgingen
tot het bezetten van land grepen locale
militaire leiders in samenwerking met
de grootgrondbezitters in. Herhaalde
malen werden boeren door militairen
gedood. De illusies van de hongerige
boeren waren daarmee snel verkeken.
De enorme invloed van de Amerikaanse
bananenmaatschappijen is door Melgar
enigzins teruggebracht. De regering
ging aandelen overnemen en schafte de
belastingfaciliteiten voor de onderne
mingen af. Ook werden twee havens en
drie spoorweglijnen die in handen wa
ren van de Amerikanen overgenomen.
De Amerikaanse maatschappijen heb
ben echter de bananenmarkt in de wes
terse wereld in handen. Zij kunnen
daarmee de Hondurese regering tot con
cessies dwingen. De povere economie
van het midden-Amerikaanse land heeft
een ernstige knauw gekregen door de te
rugloop van de bananenconsumptie in
de westerse wereld. Voor de Hondure
zen blijft er nu nog minder over.
Ook het nieuwe militaire leiderschap, ge
neraal Paz Garcia, luitenant-kolonel Al
varez Cruz en luitenant-kolonel Zelaja
Rodrigues, heeft agrarische hervormin
gen beloofd. Of er iets van terecht komt
is een tweede.
WÊÊÊm
MOSKOU. CAPE CANAVERAL
(Reuter/AFP/UPI) - Zowel de
Sowjet-Unie als de Verenigde
Staten hebben gisteren een ruim
tevaartuig gelanceerd. Het Rus
sische schip is afgeladen met
voorraden voor het ruimtestation
Saljoet 6. Het Amerikaanse vaar
tuig is een satelliet die tot taak
heeft de planeet Venus vanuit de
ruimte aan een nader onderzoek
te onderwerpen.
Het bevoorradingsvaartuig Voor
uitgang 3 werd gelanceerd vanaf
de Russische basis in centraal
Azië. De Vooruitgang 3 zal aan
leggen bij de Safjoet 6. Dit ruim-
telaboratorium wordt sinds 17
juni bemand door de kosmonau
ten Wladimir Kovalenok en
Alexander Iwantjsenkov.
Waarnemers noemen het opvallend
dat de Voortuitgang 3 zo kort na
de terugkeer van het vorige be
voorradingsvaartuig is gelan
ceerd. Pas een week geleden was
het uitladen van de Voortuigang
2 voltooid. In welingelichte krin
gen werd gezegd dat de voorra
den in het jongste vaartuig, be
stemd zijn voor de op handen
zijnde ruimtevlucht van de So-
joez 31.
Een brullende vuurstraal gaf giste
ren bij het Amerikaanse Cape
Canaveral aan dat ook de Ameri
kanen een nieuw ruimtevaartuig
hebben gelanceerd. Deze satel
liet, de Pioneer-Venus 2, zal vol
gens plan in december Venus be
reiken. De waarnemingen wor
den verricht door ramen van
diamant. In eerste instantie zou
de satelliet maandag zijn afge
schoten, maar op het laatste mo
ment werd ontdekt dat er iets niet
in orde was, zodat de lancering
werd uitgesteld.
Stug verloop
besprekingen
China-
Vietnam
HONGKONG (Reuter) - De be
sprekingen tussen Vietnam
en China over het probleem
van de Chinezen in Vietnam,
zijn gisteren stug begonnen.
Op een persconferentie na de
eerste gespreksronde keur
den, de leiders van beide dele
gaties eikaars standpunten in
scherpe bewoordingen af, al
dus het Vietnamese persbu
reau (VNA).
Niettemin verklaarden de twee
bewindslieden te hopen dat
de besprekingen succesvol
kunnen worden afgesloten.
Het kernpunt van de zaak zijn
de 160.000 Vietnamezen van
Chinese afkomst die sinds
begin dit jaar uit Vietnam
naar China zijn gekomen.
Volgens Peking zijn deze men
sen uit Vietnam gevlucht om
te ontkomen aan een cam
pagne van intimidatie en ver
volging. Vietnam daarente
gen zegt dat de vluchtelingen
door Peking zijn opgehitst
zich tegen het Vietnamese ge
zag te keren en naar China te
rug te keren.
Kortgeleden kwamen de twee
landen overeen besprekingen
te beginnen om te proberen
een oplossing te vinden voor
de kwestie.
De Vietnamese radio maakte
gisteren melding van een
kloppartij aan de grens met
China. Chinese veiligheids
beambten zouden aan de
grenspost Bac Loean Chine
zen uit Vietnam hebben op
gestookt Vietnamezen te lijf
te gaan met messen, stokken
en stenen. Er waren 20 ge
wonden gevallen, van wie
tien ernstig.
Onder de slachtoffers zijn een
vrouwelijke arts die daar zie
ken behandelde en verschei
dene journalisten en fotogra
fen. Camera's werden ver
nield. De aanvallers zouden
van China uit van wapens zijn
voorzien.
