Aanklacht tegen
ex-leider Britse
Liberale Partij
Irak: "Niets met
moord te maken
Walvisbaai hoort bij Namibië
VS willen met
hulp aan
HHl Syrië stoppen
Filbinger weigert zijn ontslag te nemen
Wegens poging tot moord
ZATERDAG 5 AUGUSTUS 1978
buitenland
PAGINA 9
JOHANNESBURG (GPD) - De
Zuidafrikaanse regering heeft
toch besloten om door te gaan
met de voorbereiding van een
vreedzame regeling voor Nami
bië. Over de Walvisbaai echter
blijft de Zuidafrikaanse minister
van buitenlandse zaken, Pik Bo
tha, zich het recht voorbehouden
om met een toekomstige onaf
hankelijke regering van Namibië
te onderhandelen. Botha wees
echter ook opnieuw op de verkla
ring van minister-president Vor-
ster, die op 28 juli 1978 had ge
zegd: „Walvisbaai is Zuidafri
kaans grondgebied en geen be
slissing van de Veiligheidsraad of
enige andere instantie kan Zuid-
Afrika daarvan beroven".
Dat is weliswaar duidelijke taal,
maar dat neemt niet weg dat van
nu af aan Walvisbaai een nieuw
internationaal probleem gaat
worden, dat de wereld de volgen
de jaren zal bezighouden. Er zijn
nu al stemmen in Zuid-Afrika,
die vragen - zoals indertijd bij het
begin van de Tweede Wereld
oorlog met de stad Danzig: „Is het
de moeite waard te sterven voor
Walvisbaai?".
Het gaat om een soort tropisch
Delfzijl, gelegen aan de rand van
de Namib-woestijn. Een diep
zeehaven met een rijtje kranen,
een werf, enkele loods- en zee
sleepboten en een reeks stinken
de visconservenfabrieken. Geen
aantrekkelijk oord, dit Walvis
baai. De gehele enclave is onge
veer 1200 vierkante kilometer
groot, heeft ongeveer 5000 blanke
inwoners, biedt werk aan 13.000
zwarte arbeiders en enkele dui
zenden kleurlingen. Maar Wal
visbaai is tussen Lobito in Angola
en Kaapstad op Kaap de Goede
Hoop de enige haven van belang
aan de Atlantische Oceaan.
Het is de vijfde belangrijkste haven
binnen het tot nog toe door Zuid
afrikaanse troepen beheerste
grondgebied. 130 schepen komen
per maand in Walvisbaai aan, ook
vrachtschepen en vissersboten
uit de communistische landen.
Voor de kust van Namibië liggen
namelijk uiterst belangrijke en
vruchtbare visvangstgebieden.
In handen van een Zuid-Afrika
vijandig gezinde regering zou
Walvisbaai zeker een pistool op
Pretoria's borst gericht kunnen
worden.
Vast staat dat de Duitsers, die tegen
het einde van de vorige eeuw
Zuidwest-Afrika voor een stel
geweren en goudstukken van de
inheemse hoofdmannen koch
ten, nooit in het bezit waren van
Walvisbaai. De Engelsen, die in
die tijd de Kaapkolonie onder
hun controle hadden, zagen de
Duitse indringers als een bedrei
ging en stelden alles in het werk
om zelfs een „voet tussen de
deur" te krijgen. Z.y stuurden Ka
pitein Richard Dyere met het En
gelse oorlogsschip „Industry"
naar Zuidwest-Afrika. Kapitein
Dyere ging in Walvisbaai aan
land en verklaarde op 12 maart
1878 de handelsnederzetting, het
gebied en de haven van Walvis
baai tot Engels grondgebied. De
voor de kust liggende onbe
woonde Penquin-eilanden wer
den eveneens Engels.
De proclamatie werd op 14 decem
ber door de Engelse koningin
Victoria geratificeerd en opge
nomen in het zogenaamde „Bri
tish Letters Patent". Daarmee
kreeg de gouverneur van de
Kaapkolonie het recht om thans
officieel Walvisbaai bij zijn ge
bied te voegen. De Kaapregering
diende daarvoor een wetsont
werp in dat op 25 juli 1884 door
het parlement in Kaapstad werd
aangenomen. Een maand latei-
maakte de gouverneur de offi
ciële proclamatie bekend. Van dit
ogenblik af was Walvisbaai een
deel van de „kolonie van het
Kaap der Goede Hoop". Als zo
danig werd de haven dan ook la
ter deel van de Unie van Zuid-
Afrika en uiteindelijk van de
Zuidafrikaanse republiek.
Na het einde van de Eerste Wereld
oorlog werd de administratie van
de vroegere Duitse kolonie
Zuidwest-Afrika door de volken
bond aan Zuid-Afrika overge
dragen. Gemakshalve besloot de
Zuidafrikaanse regering later om
Walvisbaai - dat, zoals uitdruk
kelijk in de Volkenbond werd
beklemtoond, niet tot het man-
daatsgebied behoorde - admini
stratief bij Zuidwest-Afrika te
voegen. Van de zijde van de Vol
kenbond werd dit besluit zelfs
onrechtmatig genoemd. In 1977
plaatste de Zuidafrikaanse rege
ring Walvisbaai opnieuw recht
streeks onder administratie van
de Kaapprovincie.
Aan de juridische positie van de
haven bestaat dus geen twijfel.
Men moet zich echter afvragen
wat de waarde is van grenzen, die
zoals ook elders in Afrika door de
koloniale mogendheden wille
keurig en soms tegen de wil van
de bevolking werden getrokken.
Geografisch en etnisch behoort
Walvisbaai bij Namibië. In Zuid
afrikaanse kringen wordt intus
sen van een overgangsregeling
gepraat Walvisbaai wordt een in
ternationale vrijhaven, waarvan
Namibië zonder voorwaarden
gebruik kan maken. Als de toe
komstige ontwikkeling van de
nieuwe staat verder vreedzaam
verloopt - hetgeen nog af te
wachten is - zou dit niet eens de
slechtste oplossing kunnen zijn.
Op de lange duur zal Zuid-Afrika
zeker de haven teruggeven aan
een welgezinde regering in
Windhoek.
Zeemeeuwen boven Walvisbaai
storm in Zuid-Afrika.
'iteéÈfi-. fejfifc.
diezelfde haven is het middelpunt van een politieke
LONDEN (GPD) - Na alle gissingen en specula
ties van de afgelopen weken is het Engelse La
gerhuislid Jeremy Thorpe tóch in staat van be
schuldiging gesteld. Ondanks zijn hardnekkige
ontkenningen in het verleden, wordt de oud
leider van de Liberale Partij nu officieel ver
dacht van poging tot moord, samen met drie
anderen, met wie hij een complot zou hebben
gesmeed om het 37-jarige fotomodel Norman
Scott uit de weg te ruimen.
Norman Scott veroorzaakte des
tijds grote beroering en op
schudding in Engeland met zijn
bewering dat hij en Jeremy
Jeremy Thorpe
Thorpe jarenlang een homosek
suele relatie zouden hebben ge
had.
Met Jeremy Thorpe zijn ook zijn
vriend en peetoom van zijn zoon
Rupert, de 46-jarige David Hol
mes, de tapijtenhandelaar uit
ADVERTENTIE
UW
EIGEN
DAGBLAD
OOK IN DE VAKANTIE?
Dat kan, doch uitsluitend met deze bon. Graag 3 weken voor
u vertrekt opzenden naar: Alphens Dagblad. Juliar.astraat 19,
Alphen aan den Rijn.
Leidsch Dagblad, Witte Singel 1Leiden.
Plakt u dan wel een postzegel? (55 cent).
Huls sdrss: S.v.p. In btoklettsrs Invullen!
In leder vakje s
Vakantieadres:
NIET INVULLEN
NIET INVULLEN
H
Opzending is gratis in Nederland en Belgie. Overige landen 1 90 per dag
De praktijk heeft geleerd dat ondanks al onze goede
zorgen de bezorging in sommige landen te vi
overlaat
Wij kunnen dus helaas geen verantwoording nciMcn -
voor het niet tijdig arriveren van kranten op uw va-
kantieadres
Wales John LeMesuner en de 44-
jarige nachtclubeigenaar George
Deakin voor de rechters van in
structie geleid. Zij moesten hun
paspoort inleveren en ieder ruim
f20.000 betalen om voorlopig op
borgtocht vrij te kunnen blijven
Op 12 september zullen zij op
nieuw worden voorgeleid, en dat
is dan aan de vooravond van de
jaarlijkse grote Liberale wapen
schouw.
De ruim 20.000 gulden vormen iro
nisch genoeg hetzelfde bedrag
dat een ex-piloot de 33-jarige An
drew Newton, zegt te hebben
ontvangen als beloning voor het
uit de weg ruimen van Norman
Scott. Andrew Newton kwam
met deze geruchtmakende ont
hulling, nadat hij in de gevange
nis een straf had uitgezeten voor
het doodschieten van een hond
van Scott. Zijn bewering dat het
in feite niet om de hond, maar om
Scott zelf had moeten gaan, sloeg
als een bom in, en op een haastig
belegde persconferentie deelde
Jemery Thorpe hoogstpersoon
lijk mee dat hij van het huren van
Newton om Norman Scott uit de
weg te ruimen, beslist niets af
wist, dat hij Norman Scott geen
kwaad hart toedroeg en dat tus
sen hem en het fotomodel des
tijds wel degelijk een hechte
vriendschapsband had bestaan.
Hij ontkende echter opnieuw en
met grote klem de homoseksuele
relatie.
Onderzoek
Vanaf dat moment is de zaak-Scott
blijven boeien. De politie begon
een diepgaand onderzoek, waar
bij verschillende liberale voor
mannen en sympathisanten, o.a.
op de Bahama-eilanden en op
Jersey, werden verhoord. Inten
sief werd er ook gesproken met
het oud-Lagerhuislid Peter Bes-
sell, die nu in Californië woont.
Jeremy Thorpe heeft de afgelo
pen weken gezegd dat als hij in
staat van beschuldiging zou wor
den gesteld, hij er niet aan dacht
om als Lagerhuislid af te treden
Dit was ook zijn eerste reactie,
nadat hij door de rechters van in
structie op borgsom was vrijgela
ten. Zolang het schuldig niet over
hem is uitgesproken, heeft hij
daar ook alle recht toe. Maar het is
duidelijk dat er juist met het oog
op de aanstaande verkiezingen in
Engeland - de verwachting is dat
die in oktober zullen plaatsvin
den, dus vóór er van een even
tuele rechtszaak sprake kan zijn -
binnen de Liberale Partij druk op
hem wordt uitgeoefend om zich
in ieder geval voorlopig uit de di
recte politiek terug te trek
ken.
Alleen het wrak van de Amoco Cadiz op de achtergrond herinnert nog
aan de rampzalige gebeurtenis met deze ta\iker voor de kust van het F ranse
Bretagne. Evenals vorige jaren trekken vakantiegangers er hier op uil om
hun hengel uit te gooien. Of ze veel vis zullen vangenvalt te betwijfelen. De
olie uit de tanker heeft onherstelbare schade toegebracht aan vogelkolonies
en visstand.
BEIROET (GPD) - Het Ameri
kaanse Huis van Afgevaardigden
heeft eerder deze week met een
meerderheid (280 tegen 183
stemmen) een aanbeveling ge
daan waarbij de Amerikaanse
economische hulp aan Syrië, ter
waarde van 90 miljoen dollar, met
ingang van 1 oktober dit jaar
wordt stopgezet, vanwege „de
beschietingen door Syrische
eenheden van de Arabische vre
desmacht op de christelijke be
volking van Libanon". De rege
ring-Carter heeft al laten weten
tegen dit voorstel te zijn en/in
dien er geen compromis gevon
den kan worden in het Congres,
dan zal president Carter van zijn
vetorecht gebruik maken.
Waarom, zo kan men zich afvragen,
zijn 280 Amerikaanse volksver
tegenwoordigers zo onthutst
over de gevechten tussen Syri
sche vredesmachteenheden en
christen-rechtse milities in het
verre Libanon? In de eerste
plaats moet de verklaring ge
zocht worden in het bestaan van
de zeer belangrijke lobby's in het
Amerikaanse politieke systeem.
De in invloed toenemende Arabi
sche lobby (NAAA) heeft het
kennelijk moeten afleggen tegen
de zeer machtige joodse lobby in
Washington. Israël is namelijk
sinds een maand bezig met een
wereldwijde actie om te voorko
men dat „de Libanese christenen
door de Syriërs worden uitge
moord" (volgens premier Be
gin).
Vervolgens worden de Amerikaan-
Van PLO-functionarissen
BAGDAD(Reuter) Irak heeft giste
ren ontkend ook maar iets te ma
ken te hebben gehad met de
VS handhaven
betrekkingen
met Bolivia
WASHINGTON (UPI) - De VS
hebben gisteren de Boliviaanse
regering ervan op de hoogte ge
steld de diplomatieke betrekkin
gen met het land te zullen hand
haven. Ze legden er wel de na
druk op dat dit "noch instem
ming, noch afkeuring" inhield
van het nieuwe militaire regime.
Eerder had de regering Carter haar
bezorgdheid uitgesproken over
de militaire staatsgreep die, eind
juli, Juan Pereda Asbun aan de
macht bracht.
Pereda Asbun was als overwinnaar
uit de verkiezingen tevoorschijn
gekomen. Vlak na de verkiezin
gen had de nationale kiesraad, na
aantijgingen dat er bij de verkie
zingen bedrog was gepleegd, de
uitslag ongeldig verklaard op
verzoek van Pereda en de oud
president Hugo Banzer. Daarop
was de staatsgreep gevolgd.
moord, donderdag, op het hoofd
van de Palestijnse bevrijdingsor
ganisatie (PLO) in Parijs.
Het Iraakse persbureau citeerde
een regeringswoordvoerder die
had gezegd dat Irak zich niet be
dient van dergelijke methoden.
De woordvoerder gaf commentaar
op een mededeling van de PLO
volgens welke Irak verantwoor
delijk zou zijn voor de moord op
Ezzedin Kalak en Adnan Ham-
mad, de correspondent van het
Palestijnse persbureau in de
Franse hoofdstad.
De twee Arabieren die donderdag
de PLO functionarissen hebben
vermoord, hadden verklaard dat
de Palestijnse leider in Bagdad
Abu Nidal opdracht heeft gege
ven tot de moord.
Abu Nidal werd in 1974 door de
PLO bij verstek ter dood veroor
deeld, omdat hij opdrachten
naast zich neer had gelegd.
Sindsdien wordt hij er door de
PLO van beschuldigd samen te
zweren om de PLO-leider, Jasser
Arafat te vermoorden. Vijf weken
geleden heeft de PLO de Iraakse
regering verzocht Nidal en zijn
volgelingen uit te leveren, omdat
ze betrokken zouden zijn geweest
bij de moord op de PLO- verte
genwoordigers in Londen en
Koeweit.
Achmed Abbes Hassan Hamani,
een van de twee Arabieren .die
maandag een overval pleegden
op de Iraakse ambassade in Pa
rijs, is gisteren officieel in staat
van beschuldiging gesteld we
gens poging tot moord, vrij
heidsberoving, gijzeling en over
treding van de wapenwet.
se politici - of ze nu gevoelig zijn
voor joodse c.q. Arabische druk
of niet - geplaagd door de gewe
tensvraag of de Syrische bedoe
lingen in Libanon al dan niet op
recht zijn. In elk geval is er een
toenemend wantrouwen tegen
Syrië te bespeuren in kringen van
het Amerikaanse Congres en het
Huis van Afgevaardigden.
De NAAA heeft bovendien in haar
„voorlichtingstaak" te kampen
met een geweldige handicap:
binnen de Arabische lobby in
Amerika zijn de Libanese immi
granten relatief zeer actief, en het
geval wil dat 90 procent van de
Libanese Amerikanen een
christelijke achtergrond heeft. In
deze kringen is men derhalve ge
neigd een vertekend beeld van
het Syrische optreden in Libanon
te presenteren.
De anti-Syrische actie van het
Amerikaanse Huis van Af
gevaardigden zal een zeer nega
tief effect hebben op de Syrisch-
Amerikaanse relaties en dé Ame
rikaanse belangen in de Arabi
sche wereld in het algemeen. De
90 miljoen dollar kunnen de Sy
riërs natuurlijk node missen,
maar de gevolgen zijn eerder van
politieke dan van economische
aard: het zal Syrië verder in de
armen van de Russen drij-
Wat, zal president Assad zich afvra
gen, heeft het voor zin nog langer
op het Westen in te spelen? De
Syrische leider heeft in de loop
der jaren een steeds meer pro-
Amerikaanse politiek gevoerd:
na de oorlog van 1973 herstelde
Assad de diplomatieke betrek
kingen met Washington en ac
cepteerde Syne de VN-resoluties
242 en 338 als basis voor een poli
tieke regeling voor het Midden-
Oostenconflict. Voorts was het in
Amerikaans belang dat Syrië
voorkwam dat de Palestijns-pro
gressieve alliantie de Libanese
burgeroorlog won. Op 16 mei
1977 bereikten de Syrisch-Ame-
rikaanse relaties een hoogtepunt:
Carter ontmoette Assad in Gené-
ve en noemde hem „een groot
leider".
Amerika heeft Syrië nodig om een
algehele vrede in het Midden-
Oosten te bewerkstelligen. Als
Washington de Syriërs in het
vredesproces wil betrekken, dan
kunnen ze dat moeilijk afdwin
gen door de economische hulp
aan Syrië af te snijden. Gezien de
zich verhardende posities van
Egypte en Israël, zullen de Ame
rikanen vroeg of laat met hun ei
gen vredesplan voor het Midden-
Oosten op tafel moeten komen.
Een oplossing voor de door Israel
bezette Syrische Golan-hoogten
moet dan ook aan de orde komen.
Het zou een heel vreemde zaak
zijn als er een Amerikaans em
bargo tegen Syrië van kracht is
juist op het moment dat de Ame
rikanen proberen de Syriërs en
de Jordaniërs bij het vredes
overleg te betrekken.
Het is in Amerikaans belang, wan
neer de anti-Syrische motie vart
het Huis van Afgevaardigden niet
in concrete politiek wordt omge
zet.
BONN (GPD) - De fractievoorzitter
van de CDU in de Westduitse
deelstaat Baden-Württemberg,
Erwin Teufel, heeft gisteren vier
uur lang geprobeerd minister
president Filbinger over te halen
zijn ontslag aan te bieden. Dit
heeft Filbinger niet gedaan. Hij
wil afwachten hoe de partij, die
maandag in een speciale zitting
bijeenkomt, over hem oordeelt,
nu bekend is geworden dat hij bij
nog een vierde doodvonnis in de
oorlog was betrokken. Filbinger
had dit, net als zijn betrokken
heid bij twee andere doodsoor
delen, altijd ontkend.
Inmiddels is duidelijk dat de ex-
marmerechter, die mag worden
aangeduid als een „verschrikke
lijke jurist", toch niet lang meer
minister-president van de Duitse
deelstaat Baden-Wuerttemberg
zal zijn. CDU-secretaris-generaal
Heinrich Geissler is gisteren naar
Stuttgart gereisd en CDU-voor-
zitter Helmut Kohl heeft vanuit
zijn vakantieverblijf in Oosten
rijk vele telefoongesprekken
over de zaak-Filbingcr ge
voerd.
