'Ook kunstenaars zijn
maar gewone mensen'
DE STA
D IN DE VULKAA!
VRIJDAG 4 AUGUSTUS 1978
VARIA
Aanstaande maandag, 7 augus
tus, wordt de dichter, schrijver en
vertaler Cees Buddingh' zestig
jaar. Ik meld het nu maar vast,
dan kunt u hem nog een ansicht
sturen (Bankastraat 60, Dor
drecht), bovendien ga ik maan
dag voor twee weken met vakan
tie. Om zijn 60c verjaardag op
gepaste wijze te vierenheb ik in
de vier delen Dagboeknotities
van zijn hand opgezocht wat hij
op de 7e augustus over zijn ver
jaardag noteerde. Pas in 1972, in
de derde bundel dagboeknotities
,JZn in een mum is het avond",
maakt hij voor het eerst melding
van zijn verjaardag:
„Vandaag vierenvijftig gewor
den. Ik weet nog goed dat ik èèn
keer een „gedicht op mijn ver
jaardag" heb willen schrijven,
een sonnet, dat begon met de re
gel: ,JJu ben ik half zo oud als
Shakespeare was" toen hij stierf,
moet het vervolg hebben ingehou
den); dat moet dus in 1944 zijn
geweest, toen ik zesentwintig
werd. Het vers is nooit afgeko
men; gelukkig maar, hoogst
waarschijnlijk".
Hij krijgt er nu aardigheid in,
want op 7 augustus 1973 begint
hij zijn notitie met:Jlad gehoopt
vandaag - mijn vijfenvijftigste
verjaardag - in een lekker zomer
zonnetje op Lord's te zitten, maar
het is er niet van gekomen". In
1974 blijkt Cees Buddingh', al
weer in zijn geliefde Engeland,
last van kiespijn te hebben: „Gis
terochtend, bij het ontwaken, een
enorm dikke linkerwang, nog
dikker dan vorig jaar in Buck-
den". De rest laat ik maar zitten,
al bezoekt hij nog even het huis
van Rudyard Kipling. We komen
nu bij het vierde deel, ,JZen mooie
tijd om later te worden", waarin
we op 6 augustus 1975 lezen:
,Jfiorgen word ik zevenenvijftig
en als ik dat bedenk, hoe slecht ik
het me ook voorstellen kan (ik voel
me vaker veertien of vierentwin
tig), krijg ik zin om alles erbij
neer te gooien en de laatste tien,
vijftien jaar (zo ze me al gegund
zullen zijn) dat het hoofd nog re
delijk helder is, alleen maar te
schrijven: mooie, lange, elegische
gedichten, een enkel verhaal, een
enkele roman, deze dagboeknoti
ties, de „geschiedenis van mijn
lectuur", mijn ,£>ordtse jeugdhe
rinneringen". Maar dit jaar gaat
Sacha studeren, volgend jaar
Wiebe: er zal veel, heel veel geld
nodig zijn. Over drie jaar mis
schien, als ik zestig word, houd ik
mezelf als zoethoudertje
voor".
Mooiste goal
Hier stop ik. Maandag wordt
Buddingh' metterdaad zestig, zal
hij nu inderdaad genoeg tijd
hebben om zich alleen nog maar te
hoeven bemoeien met de dingen
die hij echt wil schrijven? ,£)at zit
er nog niet helemaal in", zegt hij.
Jk heb wel gemerkt dat als ik
even de tijd heb, de produktie
vanzelf groeit. Je weet dat ik be
zig ben met een autobiografie in
sonnetten. Ik dacht eerst dat die
met zo'n 300 stuks wel voltooid
zou zijn, maar ik schat nu dat het
er tussen de 600 en 700 zullen
wordenDe laatste week van juni
en de eerste weken van juli heb ik
alleen maar gedicht en geslapen,
gedicht en geslapen, maar toen
had ik er ook meteen vijfendertig
bij. Waaronder, want dat zal je
wel interesseren, ook eentje over
„mijn mooiste goal", en eentje ge
titeld J3ij een vroege partij van
Jan Timman". Ik heb hem name
lijk eens verslagen toen hij veer
tien was".
- Moeten we een actie voor je be
ginnen, vroeg ik.
Martin Ros heeft in De Tijd al
zoiets geschreven", antwoordde
Cees Buddingh', „dat bijvoor
beeld een grootindustrieel me zou
moeten sponsoren, zodat ik me
volledig aan dichten zou kunnen
wijden. Maar zou jij zo'n groot
industrieel kennen? De Engelse en
Amerikaanse schrijvers hebben
het wat dat betreft gemakkelij
ker, omdat de Amerikaanse uni
versiteiten tegen forse prijzen de
manuscripten van bekende
schrijvers plegen op te kopen Bij
ons verwacht het Letterkundig
Museum dat je je handschriften
gratis afstaat".
Sponsor
Is er misschien een grootindus
trieel in de zaal, die in plaats van
een volleybalclub nu eens een
schrijver wil sponsoren? Hij
krijgt dan wat minder publiciteit
op de sportpagina's, maar het
kost ongetwijfeld minder, en bo
vendien is hij er dan van verze
kerd dat zijn naam nog eeuwen
zal voortleven. Want het moet al
gek lopen wil Buddingh', in de
700 sonnetten waarin hij zijn le
ven inclusief zijn mooiste goal be
schrijft, niet ook een sonnet zou
wijden aan zijn vereerde spon-
DEN HAAG (GPD) - Kunstenaars
zijn ook maar gewone mensen.
Timmerlieden, die hun leven
lang prachtige deuren en raam
kozijnen hebben gemaakt, moe
ten het vanaf hun 65ste jaar doen
met aow, al of niet aangevuld
met een bijstandsuitkering.
„Pensioengerechtigde" beeld
houwers, schilders, toneelspe
lers en componisten hebben de
zelfde rechten. Waarom zouden
zij dan in aanmerking moeten
komen voor een extra toelage in
de vorm van een eregeld? Bo
vendien wordt dit eregeld toch
in mindering gebracht op de bij
standsuitkering.
Zo ongeveer luiden de overwegin
gen die minister Gardeniers van
CRM tot het besluit hebben ge
bracht het systeem van eregelden
en persoonlijke toelagen voor
kunstenaars met onmiddellijke
ingang af te schaffen. Bestaande
toekenningen blijven overigens
van kracht. De regeling, die, nu
voor iedere burger een sterk ver
beterd stelsel van sociale wetge
ving bestaat, in belangrijke mate
aan betekenis heeft ingeboet,
wordt dus „afgebouwd".
De eregelden dateren uit een tijd
dat er nauwelijks sociale zeker
heden bestonden. Er hebben
steeds twee soorten eregeld-toe
kenningen bestaan: bijzondere
en gewone. Bijzondere eregelden
waren bedoeld als „eerbetoon"
aan werkelijk grote kunstenaars.
Hun sociale positie deed er niet
toe. De huidige vaste uitkering
van 5000 gulden per jaar werd
hun toegekend bij wijze van
„medaille" voor belangrijke ver
diensten.
Om enkele namen te
Herman van der Horst, Jo Vin
cent, Sonja Gaskell, Grè van
Swol-Brouwenstijn, A. C. Wil
link, Fie Carelsen en Victor van
Vriesland waren of zijn kunste
naars met een „bijzonder" ere
geld. Vier jaar geleden, toen nog
een kleine 40 coryfeeën zo'n uit
kering kregen, bracht de Raad
voor de Kunst een advies uit,
waarin stond dat bijzondere ere
gelden niet meer in dit tijdsbeeld
passen. Niet alleen de Raad, maar
ook talloze kunstenaars zelf, hun
beroepsverenigingen en de mi
nister van cultuur die op dat mo
ment de scepter zwaaide (Harry
van Doorn) vonden dat het maar
eens uit moest zijn met het elitai
re karakter van dit soort toeken
ningen.
Niet meer achteruit, maar vooruit
zien, luidde het standpunt.
„Nieuw voor oud" noemde men
de basis voor het gewjzigde (wel-
zijns)beleid ook wel. Gemeend
werd dat het geld beter kon wor
den besteed aan het vullen van de
experimentenpot en het verbete
ren van de communicatie tussen
kunst en samenleving. Liever
niet meer een medaille voor een
60- of 65-jarige kunstenaar, maar
een opdracht voor een 30-jarige.
Zonder veel ruchtbaarheid is de
bijzondere eregeld-regeling een
zachte dood gestorven. Op dit
ogenblik zijn er nog 28 kunste
naars met een dergelijke uitke
ring.
Vorig jaar juni vroeg minister Van
Doorn de Raad voor de Kunst een
advies over de gewone eregelden.
Hij noemde dit systeem
„problematisch" en een „speci
fieke voorziening", waar hij
vraagtekens bij plaatste. Ook
voor hem gold als belangrijk ar
gument dat de uitkeringen toch
worden gekort op de bijstand
stoelage, zodat in feite voor kunst
bestemde rijksgelden weg
vloeien naar een pot, waarin ze
niet thuishoren.
De Raad voor de Kunst was het met
de bewindsman eens. De bijstand
is er voor iedereen die onvol
doende middelen van bestaan
heeft. Dus ook voor kunstenaars.
Bijstandsgeld is gezond en eerlijk
geld en heeft niets te maken met
„handje ophouden". In januari
van dit jaar bracht de Raad voor
de Kunst advies uit aan mevrouw
Gardeniers.
CRM heeft ongeveer 2 miljoen gul
den voor gewone eregelden op de
begroting gereserveerd. Vorig
jaar werden aan 312 kunstenaars
en 58 weduwen van kunstenaars
gewone eregelden toegekend.
Kunstenaars die eregeld krijgen,
houden dat. Verkregen rechten
zullen zowel wat betreft gewone
als bijzondere eregelden, zoals
gezegd, niet worden aangetast.
Maar kunstenaar die nog 65 moe
ten worden (letterkundigen 55)
zullen niet meer aan de bak ko-
Schepen
(Kleine vaart)
Adara 2 10 o Boavista nr Rotterdam,
Almenum 3 15 zw Tune nr Berwick,
Altair 2 25 o Gotland nr Hamburg,
Breehorn 2 330 ono Sao Miguel nr New
York,
Breezand 2 300 zzw Walvisbaai nr St.
Malo,
Calandplein 2 p Sangunto nr Barcelona,
Corrie Broere 2 te Rotterdam,
Dependent 1 te Mantyluoto,
Dutch Glory 2 vn Rotterdam nr Im-
mingham,
Dutch Sailor 3 15 nw Duinkerken nr
Antwerpen,
Dutch Spirit 2 te Rotterdam,
Jacobus Broere 2 te Rotterdam,
Jaqueline Broere 3 te Rotterdam,
Mare Bonum 3 te Rotterdam.
(Grote vaart)
Amersfoort 2 900 zw Azoren nr Las Pal-
Amstelburcht 2 vn Rotterdam nr Dam-
Amsteldiep 2 65 zo Muscat nr Damman,
Amstelland 2 te Bremen,
Amstelmolen 3 te Dampier,
Amsteldveld 2 650 nnw Wake eilanden
Acajutla,
Britsum 2 500 zw Kp Verde Island nr
Leningrad,
Broere Esmerald 3 32 nnw Cabo Sao
Vincente,
Capisteria 2 19 zo Gran Cayman nr
Beaumont,
Chevron Arnhem 2 300 zzo San Salvador
nr. San Pedro,
Chevron Naples 3 vn Panama Kanaal nr
Honolulu,
Chevron the Hague 2 vn Rotterdam nr
Purfleet,
Coral Obelia 2 45 zw Rodos nr Priolo,
Diadema 3 12 z Cape Belson nr Mena al
Ahmadi,
Diogenes 2 210 no ten n Puerto Rico nr
Rotterdam,
Doelwijk 2 180 z Havana nr Curasao,
Dosina 3 vn Wilmington nr Ensenada,
Fossarina 2 te Sal,
Fossarus 2 vn Sal Dakar,
Fulgur 3 vn Lagos nr Curasao,
Gaasterdijk 3 vn Rotterdam nr Londen,
Gardenia 3 te Valencia,
Getafix 2 60 zw Cape Bon nr Beaumont,
Gooiland pass 2 Heiro nr Santos,
Khasiella 3 125 w Athene nr Aspra Spi-
tia,
men. Geleidelijk aan zal het mi
nisterie van CRM jaarlijks een
miljoen kunnen besparen. Dit
bedrag wordt grotendeels ge
bruikt voor de bevordering van
de scheppende kunstbeoefening
(in de regeringsverklaring van
premier Van Agt werd er zelfs
met èèn zinnetje over de schep
pende kunstenaar gerept!).
Fonds
Een deel van het bedrag zal naar
verwachting gaan naar het Voor
zieningsfonds voor kunstenaars,
een particuliere instelling,
waarin rijk, gemeenten en aange
sloten beroepsverenigingen sa
menwerken. Het fonds verleent
kunstenaars, die lid zijn van zo'n
beroepsvereniging en in finan
cieel moeilijke omstandigheden
verkeren, gedurende een bepaal
de tijd een uitkering. Het fonds
wordt gefinancierd uit subsidies
van de ministeries van sociale za
ken en van CRM, van gemeenten
en uit de premies van de leden.
Omdat aangenomen wordt dat
door het stopzetten van de ere
geld-regeling aanzienlijk meer
kunstenaars een beroep op het
Voorzieningsfonds zullen doen
en een aantal gemeenten door
geldgebrek het fonds niet meer
subsidiëren, zal het fonds extra
geld van CRM hard nodig heb
ben.
De avonturen van Jommeke
Jonge man, men weet
nooit op voorhand of
een vulkaan gaaf
uitbarsten of niet
J Welwe voelen nog niksV
't is dus nog niet te laaf! J
Kom, we zijn hier weg t jfy
Ha nee, uitbarsting
of geen uitbarsting,
ik moet heb
geheim van
professor Hardstone
kennen
S- Professors kunnen soms wel
wat te koppig zijn, hee Jommeke
SALADE
Snijd in de lengte banen
H de schil van 400 g
courgettes weg zodat
deze een zebra-uiterlijk
krijgen. Snijd ze
plakken en stoof ze ii
g boter met 3 eetlepels
zacht beginnen te wo:
den. Laat ze afkoelen e
druppel er citroensap
over. Kook 2 e
minuten bijna hard, pel
snijd ze in grove
liever tonijn
gelei. Ontvel 2 grote
stukken. Meng losjes
courgette, tonijn,
maat en plakjes gekook
te aardappel door el
kaar. Vermeng 5 eetle
pels mayonaise met e
afgestreken eetlepel
mosterd en meng dit
luchtig door de salade.
Laat deze z
Agenda
Lovellia 2 40 zo ile Europe nr Mena Al
zische Golf,
Maasbree 2 470 zw Ascension nr Cura
cao,
Nedlloyd Adelaide 3 te Lyttelton,
Nedlloyd Agulhas 2 vn Santos nr Bue
nos Aires,
Nedlloyd Eems 3 te Bremen,
Nedlloyd Hongkong pass 2 Madagascar
nr Singapore,
Nedlloyd Katwijk 2 110 Seychellen nr
San Francisco,
Nedlloyd Lek 2 220 ono Aden nr Mutrah,
Nedlloyd Rockar\je 2 90 z Bermuda nr
Houston,
Nedlloyd Schelde 4 te Balboa verw,
Nedlloyd Schie 3 te Vera Cruz,
Nedlloyd Serooskerk 2 vn Colombo nr
Singapore,
Nedlloyd Westerkerk 2 300 z Pnom Penh
"nr Bangkok,
Nedlloyd Willemskerk 2 te Shanghai,
Nedlloyd Wissekerk 3 te Nacala,
Pericles 3 vn Callao nr Mataracji,
Scherpendrecht 2 vn Yokohama nr Van-
Straat Fushimi 3 te Shanghai verw,
Straat Nagoya 2 60 o Belawan nr Durban,
Trident 2 420 zw Azoren nr Hamburg,
Visten 3 te Vallvik.
CAMERA; "Saturday night fever": dag.
2.30, 7.00, 9.30; zo. 2.00, 4.30, 7.00 en 9.30,
12 jr.
Nachtvoorstelling: Vr. en za. 12 uur.
"Dog day afternoon", 16 jr.
LIDO I: "The man with de golden gun"-
dag. 7.00 en 21.15 uur, 12 jr.
Kindervoorstelling: "Pinkeltje", dag.
2.30 uur; zo. 2.30 en 4.45 uur, a.l.
LIDO 2: "The last waltz": dag. 2.30, 7.00
en 9.15 uur; zo. 2.30,4.45,7.00 en 9.15 uur,
a.l.
LIDO 3: "Een bijzondere dag", dag. 7.00
en 9.15 uur, 16 jr.
Kindervoorstelling: "Tom en Jerry",
dag. 2.30 uur; zo. 2.30 en 4.45 uur, a.l.
STUDIO: "The turning point": dag. 2.30,
7.00 en 9.15 uur; zo. 2.30,4.45,7.00 en 9.15
uur, 16 jr.
REX: Geen opgave ontvangen.
Alphense bioscopen
EURO I: "Saturday night fever", dag.
1.30,6.30 en 9.00 uur; zo. 1.30,4.00,6.30 en
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
bur tot woensdag 13.00 uur. (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur Elisabeth-ziekenhuis.)
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconessenhuis:
Middagbezoekuur van 13.45 - 14.30 uur.
Avondbezoekuur van 18.30 - 19.30 uur.
Kraamafdeling: vaders extra van 18.00 -
18.30 uur. Kinderafdeling dagelijks van
Sint Elisabeth-ziekenhuis:
Kraamafd., dag. van 11.15-12 uur (alleen
echtgenoot), 15-16 en 18.30-19.30 uur,
laatste kwartier avondbezoek kraamafd.
babyshow.
Kinderafd., dag. van 15-18.30 uur.
C.C.U. (hartbewaking), dag. van
14.15-14.45 en 19-19.30 uur.
Academisch Ziekenhuis
Voor a'.le patiënten (behalve kinderen)
zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag:
14.15-15.00 uur
18.30-19.30 uur
Voor de prematurenafdeling gelden de
Maandag tlm vrijdag
18.30-18.45 uur
Zaterdag en zondag:
Bezoek aan ernstige patiënt
voor ernstige patiënten doorlopend be
zoek wordt toegestaan kan de hoofdver
pleegkundige hiervoor speciale kaarten
verstrekken.
Bezoektijden Kinderkliniek:
Dagelijks:
15.00-15.45 uur
18.30-19.00 uur.
Bezoektijden kinderafdeling:
Elke dag:
14.15-15.00 uur
18.30-19.00 uur
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11-11.30; 13.30-
14.15 en 18 30-19 30 uur 3e klas 18.30-
14.15 en 18.30-19.30 uur Kraamafdeling
13.30-14.45 alleen voor echtgenoten 19-
20 uur. Kinderafdeling voor ouders 18 -
18.30 uur,
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van
vliegverkeer van en naar Schiphol kun
nen dag en nacht worden gemeld bij het
infoimatiecentrum Geluidshinder
Schiphol <020-175000).
EURO 2: "Pinkeltje", dag. 1.45 uur; zo.
1.45 en 4.15 uur a.l.
Nachtvoorstelling: "Breakout", za. 12.15
uur, 12 jr.
EURO 3: "Vergeten
1.45, 6.45 en 9.15 uur; 12 jr.
Nachtvoorstelling: "Bibi wilde wellust",
za. 12.15 uur, 16 jr.
EURO 4: "The pink panther strikes
again", dag. 2.00, 7.00 en 9.30 uur; zo.
2.00, 4.30, 7.00 en 9.30 uur, a.l.
Nachtvoorstelling: "The pink panther
strikes again", za. 12.15 uur, a.l.
Bioscoop Voorschoten
GREENWAY: "The car", dag. 8.00 uur
Kindervoorstelling: "Herbie gaat naar
Monte Carlo", dag. 2.00 at
^ud^Ylieuw-s.
4 augustus 1978
- Honderd jaar geleden stond in
de krant:
In eene hoeve nabij Nancagna
in Chili heeft zich een bloedig
drama afgespeeld. Terwijl de
eigenaar afwezig, was meldde
zich eene vrouw aan om hem te
spreken. Men liet haar in een
vertrek om de komst van den
heer des huizes af te wachten.
Terwijl de vrouw daar met een
der kinderen speelde, bemerkte
een bediende dat zij rijlaarzen
aan had en meldde dit zijn
meesteres. Deze werd beangst en
grendelde onverwijld de deur
van het vertrek, waarin zich de
gewaande vrouw bevond. De
roover bemerkte dat hij ontdekt
was en gelastte de deur te ope
nen, daar hij anders het kind
zou dooden.Men verwachte ech
ter niet, dat hij de daad bij het
woord zou voegen en hield hem
gevangen. Toen de bewoner
thuis kwam en met zijn revolver
in de hand de kamer binnen
trad, lag zijn dochtertje baden
de in haar bloed op den grond.
Terstond schoot hij den moor
denaar dood. Bij onderzoek
vond hij in diens zak een fluitje.
Hij kwam op de gedachte daar
op te blazenwaarop twee kerels
naderbij slopen. Ook hen schoot
de eigenaar der hoeve neer. Den
volgende ochtend laadde hij de
drie lijken op een kar en reed er
mede naar Nancagna, waar hij
zich ter beschikking van de jus
titie stelde.
Vijftig jaar geleden:
- Drie Duitsche kooplieden wa
ren, op weg van Kolberg naar
Dortmund en Keulen, te Berlijn
afgestapt om aldaar bij kennis
sen te overnachten. Met een taxi
reden zij naar het adres en, ter
wijl er twee den portier van de
woning gingen zoeken, bleef de
derde bij de bagage. Deze laat
ste werd opgemerkt door twee
lnannen, die in een auto voorbij
kwamen. Zij zetten hun wagen
om den hoek van de straat en
slopen op hun teenen achter den
vermoeiden koopmandreigden
hem met hun vuisten en maak
ten zich meester van de koffers.
De roof werd terstond bij de po
litie aangegeven, die de roovers
heeft gevat, toen zij trachtten
een deel van den inhoud van de
koffers ten gelde te maken. Bei
den hebben bekend.
- In het gebied tusschen New
York en Chicago zijn dezer da
gen tieiitallen personen overle
den tengevolge van de geweldi
ge hitte, die gepaard gaat met
een ongewone vochtigheid,
waardoor de hitte nog moeilij
ker te dragen is.
