ZONDAGSHEILIGING IN HET
ZIEKENHUIS IN HET GEDING
easBBBsr
Gemeente wil verplicht
parkeren vrachtauto's
Gouden huwelijk
Kritiek op onnodig werk op zondag nogal aanvechtbaar
Auto aan
banden op
Brahmslaan
VRIJDAG 21 JULI 1978
In een hoofdartikel in het deze week verschenen nummer
van het vrijgemaakt-gereformeerde kerkblad voor Zuid-
Holland, Zeeland, Noord-Brabant en Limburg noemt de
schrijver de toestand in de ziekenhuizen op het punt van
de zondagsheiliging een"droeve ontwikkeling" en een
"bedreiging van de dag en daarmee van de dienst des
Heren".
moeten nadenken om op deze
dingen attent te zijn".
Raadgevingen
Wat de praktische toepassing be
treft laat de schrijver zijn mede
kerkleden niet in het onzekere.
Als er geen sprake is van een acute
opname, laat dan van tevoren we
ten dat u niet op zondag wilt wor
den opgenomen.
Men kan dat doen zodra de specia
list of een ander heeft meege
deeld dat opname noodzakelijk
is. Een ziekenhuis heeft de
schrijver verzekerd dat dergelij
ke verzoeken ten volle worden
gehonoreerd. Voor dit soort prin
cipiële zaken bestaat alle ruimte.
En als die er niet is, dan moet men
erom vragen.
Hij noemt nog een ander geval. Men
ligt in een ziekenhuis voor onder
zoek, zonder dat het op een dag
aankomt. Deel de hoofdzuster of
arts (nog beter allebei) dan dui
delijk mee. dat u op zondag niet
voor allerlei onderzoeken of fo
to's in aanmerking wenst te ko
men. omdat u deze dag als rust
dag in ere wilt houden.
Over de ziekenhuis-kerkdiensten
zegt de kerkboderedacteur niet
veel, maar wei genoeg om ze zijn
lezers op een nogal botte manier
af te raden. "Ze zijn doorgaans
niet zo christelijk, kerkelijk, gere
formeerd of hoe u het ook maar
noemen wilt". Hij verbaast zich
erover dat het voor de meesten
van zijn geloofsgenoten een van
zelfsprekende zaak is preken mee
te nemen op vakantie in het bui
tenland -- wegens het gemis van
de eigen kerkdiensten maar
dat een dergelijke oplossing bij
een verblijf in het ziekenhuis
doorgaans niet in het hoofd op
komt. Prekenbundels zijn nog
steeds volop te koop. "En goeie
ook". Eén tip aan de ouderling en
hij zorgt ervoor.
De schrijver gaat er bij zijn overwe
gingen wel vanuit dat de toestand
van de patiënt dit alles mogelijk
maakt. "Er kunnen omstandig
heden zijn dat men daartoe niet in
staat is. God verwacht geen eer
bewijzen van Zijn kinderen die ze
om gezondheidsredenen niet
kunnen geven". Met het ge
schenk van de rustdag is het, zo
besluit de vrijgemaakt-gerefor
meerde auteur, als met zoveel
andere dingen: "als wij ze niet
met de ijver van de liefde zuinig
Hij acht het gevaar niet denkbeel
dig dat deze "feestdag van en
voor God" wordt ingepalmd door
zoveel andere zaken dat het een
dag vol onrust wordt. Het streven
om de ziekenhuizen te "neutrali
seren" en tot streekziekenhuizen
te maken zonder geestelijke
kleur heeft, zo meent de schrij
ver, ingrijpende gevolgen. "Het is
in de ziekenhuizen om ons heen
een normale zaak dat het hele be
drijf op zondag gewoon door
gaat".
De auteur, wiens beweringen, ge
zien de commentaren die wij van
enkele ziekenhuizen in deze om
geving kregen, nogal aanvecht
baar zijn, wil het niet hebben over
de dingen die in een ziekenhuis
nu eenmaal moéten gebeuren,
zoals de verzorging van de pa
tiënten en de opname van men
sen die acuut moeten worden ge
holpen. "Maar het wordt wel wat
anders als de dienstdoende arts
op zondag rustig doorgaat met al
zijn werkzaamheden die hij op
een doordeweekse dag ook
pleegt te doen. Werkzaamheden
dus die hij gemakkelijk zou kun
nen opschuiven naar de maandag
of dinsdag, zoals laboratorium
onderzoek en het maken van fo
to's".
"Hier komt het consequente onge
loof om de ziekenhuisdeuren kij
ken, dat Gods dag met voeten
treedt en radikaal negeert. Ver
schil tussen de werkdag en de
zondag is er dan niet of nauwe
lijks meer".
Het artikel wijst ook op het feit dat
op zondag opname plaats heeft
van patiënten die al weken heb
ben moeten wachten. Het waar
schuwt voor het risico zich door
de mensen van het ziekenhuis te
laten overrompelen. Zo op de
manier van: het is toch logisch
dat het ziekenhuisbedrijf ook op
zondag op volle toeren door
draait: de zaak is toch veel te
kostbaar om er een rustdag op na
te houden.
"Gods beloften en geboden vormen
voor de Zijnen het uitgangs
punt". En daarom: geen aanpas
sing aan de wereld. "De christe
lijke levensstijl moet ons een
groot goed zijn. Een zaak als de
zondagsheiliging, daar zullen wij
voor moeten vechten. Omdat een
ziekenhuis meestal onverwacht
op je afkomt zul je er tevoren over
alle mogelijke ruimte i
gege-
Mr. Filippo (Diaconessenhuis)
...Geen programma's
voor de zondag...
Niet terecht
In een commentaar op deze kritiek
deelde mr. J. W. Filippo, direc
teur van het Leidse Diacones
senhuis, ons mee. dat daar op
zondag alleen die dingen gebeu
ren die voor de patiënten nood
zakelijk worden geacht. Naar zijn
indruk zou dat over de gehele li
nie het geval zijn, ook in de alge
mene ziekenhuizen, al is het ui
teraard niet uitgesloten dat er wel
eens een arts rondloopt die meer
doet dan strikt nodig is.
"In het algemeen worden medische
ingrepen en onderzoeken zoveel
mogelijk achterwege gelaten. Er
bestaan voor de zondag geen
programma's voor operaties en
het maken van foto's". Wel is er
een laboratoriumploeg aanwezig,
maar die staat alleen ter beschik
king om in dringende gevallen in
actie te komen. Elk ziekenhuis
heeft zo een rooster voor de
weekenddiensten, zowel voor het
medische als voor het verplegen
de personeel. Mr. Filippo: "De
gemiddelde specialist is maar
wat blij dat dit hem de gelegen
heid geeft ook eens een vrij
weekend te hebben".
De Diaconessenhuis-directeur
vindt deze kritiek in haar algem
eenheid dan ook niet terecht, te
meer niet omdat elk ziekenhuis
toch rekening zal willen houden
met de geestelijke wensen en be
hoeften van zijn patiënten. Voor
zover de direttie van het Diaco
nessenhuis bekend, wordt daar
Niet gewijzigd
Zuster K. M. H. Polderman is direc
trice van het ziekenhuis "Rij
noord" in Alphen aan den Rijn,
dat oorspronkelijk een christelijk
ziekenhuis was maar later in een
algemeen streekziekenhuis is
omgezet. Een verandering die het
beleid niet fundamenteel heeft
gewijzigd. Het enige opvallende
verschil is eigenlijk dat er nu ook
rooms-katholieke diensten wor
den gehouden.
"Er gebeuren hier geen extra din
gen op zondag. Noch in het labo
ratorium, noch op de röntgenaf-
deling, noch in de verpleging. Het
laboratorium werkt uitsluitend
op aanvraag en de röntgenkamer
wordt met name bij ongevallen
ingeschakeld. De grotere onder
zoeken zijn in de week. Opname
op zondag gebeurt alleen als de
patiënt op maandag geopereerd
moet worden. Een operatie op
maandag kan niet anders dan, al
thans gedeeltelijk, op zondag
worden voorbereid. Maar maakt
iemand bezwaar tegen de zon
dag en is de opname niet acuut,
dan kunnen we dat zonder be
zwaar opschuiven. De chirurgen
zijn ook op andere dagen in
dienst".
Het Alphense ziekenhuis heeft
voor het weekend een zo beperkt
mogelijke personeelsbezetting.
Ook al uit economische overwe
gingen, omdat weekenddiensten
extra betaald moeten worden.
Vóór het weekend gaan zoveel
mogelijk patiënten naar huis en
ze worden als het enigszins kan
ook pas na de zondag opgeno-
Op de vraag of in dit algemene
streekziekenhuis de zondag als
"rustdag" in ere wordt gehouden,
antwoordde zuster Polderman,
uiteraard met haar eigen invul
ling van dat begrip, met een vol
mondig "ja". "Voorzover de be
handeling van de patiënten dit
toelaat. Na de omzetting van het
ziekenhuis is de staf vrijwel gelijk
gebleven. De mensen die later
hier zijn gekomen hebben zich
zonder moeite in ons werkproces
laten opnemen".
Patiënt is gast
Een woordvoerder van het Acade
misch Ziekenhuis in Leiden zei
ons dat met wensen van de pa
tiënten. indien dat in het kader
van het gehele behandelingspro
ces verantwoord is, rekening
rvordt gehouden. De zaak waar
over het hier gaat is daarvan niet
iitgezonderd. "De patiënt is gast
in het ziekenhuis en dat geeft
hem ook op dit vlak rechten. Als
hij op zondag bepaalde dingen
niet wil, en die kunnen zonder
moeite later gedaan worden, dan
gebeurt dat ook"
Overigens heeft ook het Acade
misch Ziekenhuis, zoals elk zie
kenhuis, in het weekend een be
perkte bezetting van medici en
verplegend personeel. Het uit
gangspunt daarbij is dat alle
noodzakelijke handelingen ge
woon doorgaan.
S.J. DE GROOT
Youth for Christ
Zomeractie. De interkerkelijke
jeugdbeweging "Youth for
Christ" afdeling Leiden
houdt vanaf morgen tot vol
gende week vrijdag een zo
meractie in Leiden.
Morgen, zaterdag 22 juli, treden
bij molen De Valk de acht
man sterke formatie "NU" uit
Amstelveen en de folkgita-
rist-zanger Rodney Cordner
uit het Noordierse Belfast op.
Maandag doen zij dat op het
Stadhuisplein. De groep „Fa
ce tot face" is dinsdag te vin
den op het Stadhuisplein en
woensdag bij "De Valk". De
vier jongens en vijf meisjes
komen uit Birmingham en
behoren bij een koor. Don
derdag en vrijdag staan op het
plein bij de Hartebrugkerk
(Haarlemmerstraat) Whitsun
tide Easter uit Zeist (met soft-
rock-muziek) en het duo Ste
ve and Iwan (gitaar en piano)
uit de Engelse plaats St. He-
lens op de planken.
De openluchtoptredens zijn el
ke middag van 2 tot 4 uur. Op
het Schuttersveld staat de
hele week een tent die iedere
avond open is. Iedereen is
daar welkom.
Het ziekenhuis "Rijnoord" in Al
phen aan den Rijn, dat eerst
christelijk was, is later algemeen
streekziekenhuis geworden. Dat
heeft de werkregeling voor het
weekeind niet het minst veranderd.
Er wordt alleen gedaan wat nodig
Noord wijkerhout
De volgende zitting van het
Landelijk Pastoraal overleg
van de Rooms-Katholieke
Kerk in Nederland wordt
weer gehouden in de semina
riumgebouwen. te Noord-
wijkerhout, en wel op 27, 28
en 29 oktober. De vorige keer
moest men wel naar Veldho
ven (Brabant) uitwijken
omdat de oud-katholieken
het gebouw voor een congres
hadden gehuurd.
Ter voorbereiding van deze
zitting van LPO III zullen de
delegaties het materiaal van
de mei-bijeenkomst nader
analyseren. Voor de mei-zit
ting hadden zij ontmoetin
gen met groepen in het eigen
bisdom. Deze groepen werd
gevraagd naar hun manier
van kefk- en gemeenschajv-
zijn. Bij de nadere analyse
gaan de delegaties na waar
door mensen worden ge
boeid tot vorming van een
geloofsgemeenschap, wat
hun geestelijke drijfveren
zijn, wat hun betrokkenheid
is op de samenleving en wat
de groeimogelijkheden en
knelpunten ijn.
Busjes
Blijvende stijging. De her
vormde Raad voor de Zen
ding (gevestigd in Oegst-
geest) heeft er melding van
gemaakt, dat de opbrengst
van de collectebussen voor
het zendingswerk, te vinden
in de portalen van veel her
vormde kerkgebouwen, gun
stig blijft stijgen. Men blijft de
inflatie voor.
De opbrengst was in de afgelo
pen vijf jaar als volgt in 1973
714.747, in 1974 f. 788,681, in
1975 f. 883.449, in 1976
1.001.573 en in 1977
1.134.997.
Beroepingswerk. Hervorm
de Kerk: aangenomen naar
Rinsumageest-Sybrandahuis
(Fr.) vicaris K. R. Cuperus
Groningen: bedankt voor
Windesheim (Ov) J. Ouwen-
dijk Besoyen. Gereformeer
de kerken Vrijgemaakt: aan
genomen naar Noordbergum
(Fr.) B. Wesseling, wonende
te Rotterdam. Gereformeer
de Gemeenten: bedankt voor
Tricht-Geldermalsen L. Blok
Capelle aan de IJssel. voor
Poortvliet en voor Wolfaarts-
dijk M. Mondria Waarden-
burg.
Driftige
automobilist
LEIDEN - Een automobilist werd
gisteren zq driftig door de kalmte
van een ander dat hij diens bui
tenspiegel aan gruzelementen
sloeg en hem ook nog van achte
ren een zetje gaf. Het voorval
speelde zich af op de St. Joris-
steeg waar beide auto's stilston
den voor de stoplichten bij de
Hogewoerd. De man stapte uit en
maakte zich tegenover de be
stuurder van de voor hem staan
de auto, iemand uit Rijnsburg,
nogal druk over het feit dat die bij
de vorige stoplichten teveel
geclaxoneerd had. De Rijnsbur
ger bleef rustig zitten en reageer
de niet. Hierop werd de man zo
driftig dat hij de buitenspiegel
helemaal kapot sloeg, weer in zijn
auto stapte en zijn auto even te
gen de andere aanzette. De
Rijnsburger trachtte het kente
ken dat hij in zijn binnenspiegel-
tje zag in zich op te nemen. Maar
omdat hij dit in spiegelschrift zag
lukte dat niet zo best en kon zijn
belager niet worden achterhaald.
Dief dringt
ongemerkt
woning in
LEIDEN - Een bewoonster van de
Van der Hoevenstraat trof gister
ochtend rond half elf een vreem
de man in haar achtertuin. De
man verdween weer na haar de
smoes verkocht te hebben dat hij
bij de buren moest zijn, die hij
overigens niet bij naam wist te
noemen. Toen de vrouw weer in
haar huiskamer kwam bemerkte
ze dat daar uit een portefeuille
vier biljetten van 25 gulden wa
ren verdwenen.
Rond dezelfde tijd miste de be
woonster van de Melchior
Treublaan uit haar handtas die in
de huiskamer op tafel stond twee
biljetten van honderd gulden. Zij
had, terwijl ze bij een rijdende
winkel op straat inkopen deed,
even de voordeur van haar wo
ning laten openstaan. De politie
vermoedt dat de dader hier de
zelfde is als in het vorige geval.
LEIDEN - Dit maanlandschap is op het ogenblik te zien in de Leidse HoutDe atletiekbaan
het werk van de draglines. Direct na de bouwvakvakantie zal er verder gewerkt worde
atletiekbaandie een lengte zal krijgen van 400 meter. Bovendien zal de kleedaccommodatie
tenen door
worden verbeterd
LEIDEN - Mien Velthuijsen en
Koos Slimmers zagen elkaar zo'n
52 jaar geleden voor het eerst bij
een brievenbus op de Haarlem
merstraat. Hoewel het geen liefde
op het eerste gezicht was - zij
vond hem zelfs "een enge vent
met die pet over zijn ogen" -
bleek het toch het begin van een
langdurige romance te zijn. Het
bewijs wordt op 1 augustus aan
staande geleverd als het echtpaar
Slimmers-Velthuysen 50 jaar is
getrouwd.
Na 2 jaar Groenesteeg en 47 jaar
Pioenhof wonen de heer en me
vrouw Slimmers (hij is 74 en zij 68
jaar) sinds een jaar aan de Lelie
straat. Beiden hebben hun hele
leven in Leiden gewoond. Uit het
huwelijk zijn twee dochters en
een zoon geboren. Verder heeft
het gouden bruidspaar nog zes
kleinkinderen. De heer Slimmers
heeft jarenlang op de Hollandse
Constructie Werkplaats gewerkt.
Hij is nog altijd lid van de
kaartclub van HCW. Zijn andere
hobby's zijn vissen, tuinieren en
sport. Hij heeft actief gevoetbald
bij UVS. Mevrouw Slimmers
houdt van lezen en is gek op
bloemen en planten. Hoewel de
officiële huwelijksdag op 1 au
gustus is, is het feest voor familie,
vrienden en bekenden vorige
week al gevierd. Wel zal in huise
lijke kring op 1 augustus nog een
gezellig samenzijn worden ge
houden.
LEIDEN - De politie heeft gister
avond op de Rijn- en Schiekade
een 29-jarige man aangehouden
die een uur eerder van een huis
aan de Witte Singel een achttien
tal ruiten had vernield. Zijn actie
was gericht tegen de bewoners
van het huis. De man is ter afkoe
ling een nacht op het politiebu
reau vastgehouden en inmiddels
weer vrijgelaten.
LEZERS
SCHRIJVEN
Dr. Kol ff
n uw recente artikelen betreffende
het vertrek van dr. Jack Kolff uit
het Academisch Ziekenhuis in
Leiden valt mij op dat de heer W
Wirtz zich kennelijk zeer eenzij
dig heeft laten voorlichten.
Uiteraard ben ik niet op de hoogte
van de interne besprekingen om
trent de eventuele toezegging aan
dr. Kolff gedaan, maar het moet
mij van het hart. dat door uw
publicaties groot onrecht aan
prof. Brom en zijn staf wordt ge-
daam.
Astrid van der Kraats
operatie-verpleegkundige
LEIDEN - De gemeente wil plaatsen gaan aanwijzen waar
vrachtauto's en bussen 's avonds, 's nachts en in de week
einden verplicht moeten parkeren.
Daarvoor is een wijziging van de
Algemene Plaatselijke Verorde
ning (APV) nodig. In het najaar
van '77 kwam de gedachte hier
aan al op, naar aanleiding van een
aantal klachten van burgers die
overlast hadden van de uitzicht-
belemmerepde vrachtwagens
voor hun ramen. Die klachten
kwamen met name uit de buurt
Burggravenlaan en De Sit-
knapt
terlaan en ook enkele uit de bin
nenstad.
\an de commissaris van politie.
Van Voorden, werd gevraagd de
mogelijke parkeerplaatsen te in
ventariseren. Echt grote proble
men zijn er (nog) niet, volgens de
politie, maar ook van die kant
Gemeente
Steenstraat op
BEIDEN - De omgeving van de
Steenstraat ter hoogte van de
Rijnsburgerbrug in Leiden wordt
binnenkort opgeknapt. Burge
meester en wethouders hebben
besloten dit deel van de aanloop
route naar de binnenstad te ver
fraaien door de aanplant van bo-
Daarnaast wordt in het wegdek bij
de Eerste Binnenvestgracht een
verkeersdrempel aangelegd om
doorgaand verkeer - dat overi
gens al niet rechtdoor mag - te
weren. Voor fietsers worden spe
ciale fietsstroken op het wegdek
aangebracht.
De voorzieningen sluiten aan bij de
maatregelen die eerder voor de
Stationsweg werden genomen.
Burgemeester en Wethouders
hebben de directeur gemeente
werken opdracht gegeven voor
zieningen in de Steenstraat zo
mogelijk voor 1 oktober aan te la
ten brengen. De aanplant van de
bomen zal pas later gebeuren.
vindt men datje problemen beter
vóór kunt zijn. Bij het opstellen
van het overzicht werd ervan uit
gegaan dat de chauffeurs hun
vervoermiddel binnen loopaf
stand van hun woning kwijt moe
ten kunnen. Genoemd worden
ondermeer de parkeerterreinen
Kaasmarkt. Lammermarkt.
Schuttersveld, Witte Singel-
Groenhovenstraat, naast de Vijf
Meihal, bij de kantoorflat ten
westen van het Plesmanviaduct.
Kooilaan en Paramaribohof. Te
vens langs een aantal wegen, zo
als gedeelten van de Lammen-
schansweg, het onbebouwde ge
deelte van de Hoge Morsweg, het
industriegebied aan het einde
van de Trompstraat, het doodlo
pende gedeelte van de Herman
Costerstraat, de Rooseveltstraat,
Eijmerpoelstraat en nog een aan
tal andere plaatsen.
Bij voorkeur echter niet op de par
keerplaatsen van de Garenmarkt
en de Ir. Driesscnstraat, omdat
die in de huidige vorm op koop
avonden en zaterdagen geheel
vol staan. Van Voorden ziet wel
de mogelijkheden op het braak
liggende terrein naast het kan
toor van de Raad van Arbeid,
waar een gemeenschappelijke
parkeerruimte voor personen- en
vrachtauto's zou kunnen komen,
en in een gedeelte van het par
keerterrein van de Kopermolen,
als dat enigszins zou worden uit
gebreid.
Na de zomervakantie zal waar
schijnlijk met de diverse wijk-
comité's overleg worden ge
voerd, waarna de raadscommis
sies en daarna de nieuwe ge
meenteraad zelf zich over een
voorstel tot wijziging van de APV
moeten uitspreken. Als alles
zonder strubbelingen verloopt,
zou de nieuwe regeling begin
volgend jaar van kracht kunnen
worden.
LEIDEN - De gemeente Leiden
gaat binnenkort op de
Brahmslaan in Zuidwest ver
keersbeperkende maatrege
len treffen. Via het versmal
len van de rijbaan wil men be
reiken dat het autoverkeer
minder hard kan rijden en de
straat veiliger wordt. De
maatregelen worden door de
gemeente uitgevoerd op ver
zoek van de bewoners van de
Brahmslaan.
Zij vroegen de gemeente op te
treden tegen het vele sluip-
verkeer dat door hun straat
rijdt. Naast de de van de rij
baan worden op het wegdek
van de Brahmslaan ook fiets
stroken en bloembakken
aangebracht. Burgemeester
en wethouders hebben de di
recteur gemeentewerken op
gedragen de werkzaamheden
voor 1 september te laten uit-
Leren jassen
gestolen
LEIDEN - Bij een winkel in de
Haarlemmerstraat zijn gisteren
in de namiddag vier leren jassen
gestolen. De jassen hebben elk
een verkoopwaarde van 219 gul
den. Ze waren elk afzonderlijk
met een ketting aan een rek be
vestigd. De kettingen waren
doorgeknipt en de prijskaartjes
werden achtergelaten
