GROEISPAAR-
BEWIJZEN
Politie speurt
overvallers op
aan toonder
Inspraakronde van
Wiegel gekraakt
Mensen moeten v zijn om zelf
manier hulpverlening te kiezen
Wegenbouwers
verwijten
rijksoverheid
achterstand
wegonderhoud
Buitenlanders
krijgen meer en
langere straffen
LEIDSE SPAARBANK
groot 500,-/ƒ1.000,-/ƒ5.000,-
uw geld groeit in twee jaar
van/ 500,-naai'570,-
van 1.000,- naar 1.140,-
van 5.000,- naar 5.700,-
uw geld groeit in vijfjaar
van 500,- naar 718,-
van 1.000,- naar 1.436,-
van 5.000,- naar ƒ7.180,-
deeluitmakende van de Nutsspaarbank
Bende van zes roofde voor
anderhalf miljoen gulden
WOENSDAG 12 JULI 1978
BINNENLAND
PAGINA 7
DEN HAAG (GPD) - Mensen moe
ten vrij zijn om zelf de vormen
van hulpverlening te kiezen en
zelf verantwoordelijkheid te dra
gen inzake gezondheid en ziekte.
Aldus een conclusie van de
Commissie Alternatieve Ge
neeswijzen, die een discussienota
heeft uitgebracht als een soort
„terreinverkenning". De bedoe
ling is haar uitgangspunten te
toetsen aan de opvattingen die
hierover in brede kring leven. Als
eerste onderdeel gaat de com
missie zelf eerst rapporteren over
de acupunctuur.
De commissie, die onder voorzit
terschap staat van prof. dr. P.
Muntendam (o.a. oud-directeur-
generaal volksgezondheid), werd
vorig jaar mei ingesteld door de
toenmalige staatssecretaris van
volksgezondheid, J.P.M. Hen
driks. Haar opdracht is een on
derzoek in te stellen naar de be
tekenis van deze geneeswijzen
voor de gezondheidszorg in ons
land en te adviseren over even
tuele wettelijke maatregelen.
De alternatieve geneeswijzen ne
men een steeds belangrijker
plaats in temidden van de vor
men van medisch hulp die voor
handen zijn. Naar schatting wor
den per jaar in Nederland onge
veer zeven miljoen bezoeken ge-
UTRECHT (ANP) - Het Inspraak
orgaan Welzijn Molukkers heeft
felle kritiek op de inspraakronde,
die minister Wiegel momenteel
onder Molukkers houdt. Wiegel
wil peilen hoe m Molukse krin
gen over het regeringsvoorstel
over de Molukse inspraak op het
regeringsbeleid wordt gedacht.
De regering wil het louter Molukse
Inspraakorgaan overboord zet
ten en vervangen door een ge
mengd Nederlands-Moluks ad
vieslichaam. Het Inspraakorgaan
wil alleen Molukkers in het ad
viesorgaan 'om de Molukse stem
voldoende te kunnen laten door
klinken'. In feite wil het orgaan
van drs. M. Fr. Mual - met meer
bevoegdheden - het adviesorgaan
van de regering blijven. Nadat de
bijzondere kamercommissie
voor de Molukkers twee moties
bracht aan alternatieve hulpver
leners, dat is tien procent van het
totaal aan geneeskundige consul
ten op alle bekende terreinen.
Vanuit de kringen van alternatie
ve hulpverleners is meermalen
om officiële erkenning gevraagd,
mede waardoor patiënten aan
spraak kunnen maken op kos
tenvergoedingen.
De commissie gebruikt de onder
scheidingen „reguliere" en „al
ternatieve" geneesmethoden.
Met de eerste term bedoelt zij de
officiële kanalen, wettelijk er
kend en gebaseerd op medische
wetenschap, met de tweede ove
rige hulpverleningsvormen, die
zij in zeven categoriëen onder
brengt. Deze rubricering werd
mede mogelijk gemaakt door het
werk van de arts Paul van Dijk
(ook lid van de commissie), die in
De bende maakte gebruik van een
garage in het centrum van Am
sterdam, waarheen de gestolen
goederen in eveneens gestolen
vrachtwagens werden vervoerd.
In de garage hadden de overval
lers de beschikking over een aan
tal in Rotterdam ontvreemde
thermische lansen voor het open
snijden van brandkasten.
De mannen worden volgende
maand voorgeleid aan de recht
bank in Amsterdam. Hun leeftij
den variëren van 27 tot 37 jaar
Eén van hen is afkomstig uit Rot
terdam, de anderen wonen in de
hoofdstad, aldus mededelingen
van de politie
De zes mannen zijn onder andere
verantwoordelijk voor de overval
op de juwelier Loze aan de Spui
straat in Amsterdam, waarbij
voor enkele tonnen aan geld en
sieraden werd meegenomen. Bij
deze vorig jaar november ge
pleegde overval kwam de vrouw
van de juwelier van schrik om het
leven. Ook pleegde de bende de
overval op een woning aan het
Westeinde in de hoofdstad, in ja
nuari van dit jaar, waarbij een in
het huis aanwezige hond werd
doodgeschoten en een tweede
hond door kogels werd gewond.
De Amsterdamse politie is de ben
de op het spoor gekomen, nadat
vorig jaar oktober op de Cornelis
Douweslaan in Amsterdam-
Noord een surveillance-auto van
de politie vanuit een andere auto
's nachts werd beschoten. De da
ders van deze schietpartij zijn tot
op heden spoorloos, maar het
op tafel heeft gelegd waarin een
gemengd orgaan wordt afgewe
zen, kondigde Wiegel een in
spraakronde aan.
Het Inspraakorgaan, dat ook een
lijst vragen van Wiegel kreeg,
vraagt zich in haar antwoord aan
de minister af of er wel sprake is
van 'werkelijke inspraak'. Bij de
Molukkers bestaat de indruk dat
de vragen van Wiegel geen wer
kelijke keuze laten. 'U stelt vra
gen over uw plannen en niet over
de adviezen van het Inspraakor
gaan', aldus drs. Mual in de brief.
De Molukkers vinden dat Wiegel
met zijn actie de indruk wekt cij
fers te willen verzamelen om de
moties te kunnen ontraden. De
moties worden in augustus of
september tijdens het Moluk-
kendebat in de Tweede Kamer in
stemming gebracht.
zijn boek „Geneeswijzen in Ne
derland" een inventarisatie heeft
gegeven.
Risico's
De nota onderscheidt de volgende
groepen: oosterse geneeskunde
(waaronder diverse vormen van
acupunctuur, massage en krui
denleer); anthroposofische ge
neeskunde (o.a. Heil euritmie);
biologische geneeskunde (waar
onder voedingstherapie, groei-
therapie, celtherapie); homoeo-
pathie; paranormale genees
kunst (waaronder magnetiseren
en wichelroede lopen); spirituele
mensbenadering (o.a. gebedsge
nezing, Chr. Science, Soefi, Ro-
zekruisers); manuele technieken
(zoals chiropractie).
Onder de beoefenaars van deze me
thoden zijn hoe langer hoe meer
speurwerk naar aanleiding van
het gebeurde bracht de recherche
op het spoor van de 26-jarige A.H.
en de33-jarige H. van der S. Beide
mannen, die vorig jaar september
ontsnapten uit de Koepelgevan
genis in Haarlem, bleken voor
een gewapende overval vast te
zitten in het Franse Nice. Zij zijn
inmiddels in Frankrijk veroor
deeld en verblijven nu in een ge
vangenis te Marseille. Te zijner
tijd zullen zij aan Nederland wor
den uitgeleverd.
Onderwereld
H. en Van der S. bleken ook gezocht
te worden door de rijkspolitie in
Den Haag voor het plegen van
gewapende overvallen en inbra
ken in de omgeving van die stad.
Uit hun verhoren en uit nader
onderzoek bleek de politie, dat
beide mannen contacten hadden
met "de Amsterdamse onderwe
reld". Niet lang daarna - in april
van dit jaar - werden de andere
bendeleden aangehouden, te we
ten de 26-jarige R.L.T., de 27-jari-
ge J. van V., alsmede K.G.M. (28)
en de Rotterdammer A.B. (37).
De bende was in de afgelopen jaren
in het gehele land actief. Hun
overvallen en inbraken pleegden
zij behalve in Amsterdam in Uit
hoorn, Boskoop, Leusden, Vleu
ten, de Meern, Franeker, Gouda,
Utrecht. Zaanstad en Den Bosch.
Haar buit bestond veelal uit geld
of geldswaardige papieren, maar
ook uit sieraden en antieke voor
werpen, aldus de Amsterdamse
politie.
De Zuidmolukse leider ir. Manu-
sama noemt de inspraakronde
van minister Wiegel "een staaltje
van koloniale verdeel- en heers
politiek".
'Minister Wiegel heeft zeventig
Molukse instanties gevraagd wat
ze van een nieuw inspraakorgaan
denken. Ik heb aanwijzigingen
dat het soms om één of twee man
gaat. Is zo'n onderzoek dan re
presentatief?', aldus Manusama.
Ir. Manusama vraagt zich af waar
om zo'n inspraakronde nu nog
nodig is. 'Het inspraakorgaan
heeft negatief geadviseerd over
een gemengd orgaan. Er liggen
verder twee moties van de bij
zondere kamercommissie die
niets aan duidelijkheid te wensen
overlaten', aldus Manusama. Hij
vraagt zich bovendien af of de ac
tie van Wiegel wel in een demo
cratisch proces past
artsen. Met name bij de eerste
vier categoriëen vindt men beoe
fenaars die de geneeskunde in
volle omvang uitoefenen en
slechts in noodgevallen gebruik
maken van de reguliere genees
kunde. Beoefenaars van de laat
ste drie categoriëen zien hun me
thoden als een mogelijke aanvul
ling op de reguliere geneeskun
de. Een uitzondering is de Chris
tian Scientist die in eerste instan
tie zijn ziekte of stoornis op een
geestelijke manier zal oplos-
Wat de risico's betreft die gebrui
kers van alternatieve geneeswij
zen zouden lopen, stelt de com
missie dat „aan de overheid op dit
punt geen andere taak of be
voegdheid toekomt dan ten aan
zien van de reguliere geneeskun
de". Voorts is de overheid bij de-
DEN HAAG (ANP) - Het percenta
ge gevangenisstraffen bij bui
tenlanders in Nederland ligt per
jaar tien tot twintig procent hoger
dan bij Nederlanders. De gevan
genisstraffen blijken gemiddeld
iets langer te zijn dan die van Ne
derlanders. Het aantal gesepo
neerde zaken is bij buitenlanders
iets groter dan bij Nederlanders.
Een en ander heeft het het weten
schappelijk onderzoek- en do
cumentatiecentrum (wodc) van
het ministerie van justitie opge
maakt uit een onderzoek, onder
meer op basis van gegevens van
het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek.
Het wodc heeft onderzocht of bij de
behandeling van strafzaken te
gen buitenlanders andere criteria
worden gehanteerd dan bij de
behandeling van zaken tegen
Nederlanders of dat de verschil
len worden veroorzaakt door een
ander criminaliteitspatroon.
Doortoe heeft het wodc alle mis
drijfzaken van het wetboek van
strafrecht van buitenlandse
meerderjarige mannen uit het
laatste kwartaal van 1974 naast
een vergelijkbaar aantal zaken
van Nederlands gezet, met uit
zondering van die van rijksgeno
ten en Molukkers.
Het feit dat aan buitenlanders lan
gere gevangenisstrafen worden
opgelegd dan aan Nederlanders,
valt geheel te verklaren uit het
ernstiger karakter van de door
buitenlanders gepleegde feiten,
zo concludeert het centrum.
Dat het percentage straffen bij bui
tenlanders vaker kortere straffen
(tot vier fnaanden) worden geëist
en opgelegd. Dat is voor een goed
deel het gevolg van het feit dat
buitenlanders zonder vaste
woon- of verblijfplaats in ver
band met vluchtgevaar vaker in
voorlopige hechtenis worden ge-
Veelal wordt de straf aangepast aan
de al ondergane voorlopige hech
tenis. Maar ook als er geen sprake
was van voorlopige hechtenis
krijgt de buitenlander vaker een
gevangenisstraf opgelegd. De
onderzoekers veronderstellen
dat buitenlanders vaker bij ver
stek worden veroordeeld, waar
door bij eisen en opleggen van de
straf minder rekening met per
soonlijke omstandigheden kan
worden gehouden. Wellicht ook
acht de rechter boetes en voor
waardelijke straffen te problema
tisch in verband met tenuitvoer
legging en controle.
ze problematiek betrokken door
bepaalde nauwkeurig omschre
ven beroepen in de medische en
paramedische sector, met gespe
cificeerde eisen voor opleiding en
uitoefening, te erkennen en erop
toe te zien dat deze eisen worden
nageleefd, zegt de nota.
Kritiek
De commissie betoogt dat er een
groeiende kritiek hoorbaar is ge
worden op vele aspecten van de
gezondheidszorg en dat zich te
gelijkertijd een, nog steeds ster
ker wordende, tendens is gaan af
tekenen waarin patiënten het
recht opeisen om op basis van zo
volledig mogelijke informatie
zelf hun beslissingen te nemen.
Deze tendens wordt veelal met de
karakteristiek „patiëntenrech
ten" aangeduid. De vrijheid van
de hulpzoekende om de hulp
verlener van zijn keuze te kiezen
wordt steeds sterker benadrukt
en als een onvervreemdbaar
recht beschouwd.
De kritiek komt bepaald niet alleen
van de patiënten, aldus de com
missie. Ook veel artsen ervaren in
toenemende mate conflicten en
tekortkomingen in de traditio
nele opbouw en organisatie van
de geneeskunde en gezondheids
zorg. Deze ontwikkelingen kun
nen worden beschreven in ter
men van evenwichten die ver
stoord zijn geraakt, grotendeels
als gevolg van de sedert 1945
enorm toegenomen medisch-
technische mogelijkheden.
Daardoor komt de menselijke
benadering nogal eens in de
knel.
De problemen worden nog ver
sterkt door de omstandigheid dat
de reguliere geneeskunde veelal
slechts deeloplossingen kan bie
den voor een aanzienlijk aantal
aandoeningen als chronische,
functionele stoornissen en
kwaadaardige ziekten. Alterna
tieve geneeswijzen blijken tege
moet te komen aan de vraag naar
menselijke benadering waarin li
chamelijke, geestelijke en sociale
kanten tot hun recht komen.
DEN HAAG - Premier Van Agt
schudt de hand van mevrouw Avi-
tal Sjtjaranski, de 27-jarige echt
genote van de Russische wiskundi
ge Anatoli Sjtjaranski die deze da
gen achter gesloten deuren in Mos
kou terecht staat.
Mevrouw Sjtjaranski bracht giste
ren een bezoek van enkele uren aan
ons land.
Voor haar vertrek naar Parijs ver
klaarde zij dat premier Van Agt
haar had toegezegd al het mogelijke
te doen om hulp te bieden aan de
Russische joden in de Sovjet-Unie
en in het bijzonder aan haar echt
genoot en de andere terechtstaande
dissidenten.
DEN HAAG (GPD - De wegen
bouwers verwijten de rijksover
heid de achterstand die in de af
gelopen jaren is ontstaan op het
gebied van wegenaanleg en weg
onderhoud. „Minister Westerterp
heeft veel werk laten liggen.
Vroeger nam Nederland een
vooraanstaande plaats in met zijn
wegennet. Als je nu uit het bui
tenland komt merk je hoe groot
hier de achterstand geworden is
in onderhoud en aanleg".
Dit betoogde gisteren de voorzitter
van de Nederlandse Vereniging
van Wegenbouwers (NVWB), J. J.
de Moei. Hij wees er evenwel op
dat de wegenbouwers het niet als
hun belangrijkste taak zien om
„maximale hoeveelheden werk"
te krijgen, althans niet in die zin
dat het hele land geasfalteerd zou
moeten worden.
Vice-voorzitter Praktiek liet even
wel uitkomen dat indien op mi-
lieugronden een duurdere oplos
sing zou worden gekozen, de we
genbouwers daarvan vanzelf
sprekend niet afkerig waren:
„Liever een opdracht van vijftien
miljoen dan van één miljoen gul
den".
Waar het de wegenbouwers echter
vooral om gaat, is continuiteit;
niet alleen over het jaar maar ook
over de jaren verspreid. Daar
naast bepleiten zij evenwichtiger
verdeling van werkzaamheden
over de regio's en coördinatie
tussen gemeenten wanneer het
om onderhoud gaat. De wegen
bouwers krijgen de helft van hun
werk van gemeenten; 20 procent
van rijkswaterstaat en nog eens
20 procent van de provincies. De
resterende 10 procent komt van
het bedrijfsleven.
De Nederlandse weggebruiker
heeft, aldus voorzitter De Moei,
vorig jaar anderhalf miljoen uur
in files doorgebracht. Dit achtte
hij een onaanvaardbaar ver
schijnsel. Evenmin vond hij het
van realiteitszin getuigen „een
spoorweg aan te leggen en dan de
mensen te moeten vragen ge
bruik te maken van de trein". De
aanleg van meer, of verbreding
van wegen is hierop volgens de
wegenbouwers het enige reële
antwoord.
op basis van samengestelde interest
komt dit uit op 6,75% per jaar.
Sop basis van samengestelde interest
komt dit uit op 7,5% per jaar.
Drie jaar cel
geeist voor
doden vrouw
ROTTERDAM (ANP) - De offi
cier van justitie in Rotterdam
heeft gisteren drie jaar ge
vangenisstraf geëist tegen de
35-jarige tuindersknecht C.B.
uit Nieuwerkerk aan de IJs-
sel. B. heeft volgens de offi
cier op 2 april zijn vrouw
Hendrika doodgestoken. De
officier sprak van een familie
tragedie en hield bij zijn eis
rekening met het feit, dat B.
door de psychiaters zeer sterk
verminderd toerekenings
vatbaar wordt geacht.
Tijdens de zitting bleek, dat B.
enige tijd voor het misdrijf -
om financiële redenen - van
zijn vrouw was gescheiden.
Het echtpaar bleef echter ge
woon bij elkaar wonen. Toen
Hendrika een verhouding
met de buurman aanging,
moest Cornelis het veld rui
men.
Op 2 april was Cornelis naar de
markt in Antwerpen gegaan.
Hier had hij een mes gekocht.
Volgens zijn verklaring om
zijn rivaal angst mee in te
boezemen.
Die middag ging hij met zijn
kinderen naar diergaarde
Blijdorp. Cornelis was van
plan om bij thuiskomst de
buurman het huis uit te jagen.
Deze was er echter niet. Toen
zijn vrouw te kennen gaf niets
met hem te maken te willen
hebben, raakte Cornelis door
het dolle heen en bracht hij
haar de fatale messteken toe.
AMSTERDAM (ANP) - De Amsterdamse politie heeft, naar
pas nu bekend is geworden, in de afgelopen maanden zes
mannen aangehouden die worden verdacht van acht ge
wapende overvallen en 58 inbraken. Hun totale buit heeft
een waarde van anderhalf miljoen gulden.