Kruiswoord
Grafstenen op CEPT-zegels Man
Doubleren
niet aitijd
verstandig
mm
w&iW'%-
y- -
'jij* F M WÊ
Oplossing
vorige
week
HQ QQ 5 {DjddBjÖteQL,
ZATERDAG 1 JULI 1978
PAGINA 29
Het is, zeker in parenwedstrij
den, een goede stelregel dat u
niet moet doubleren wanneer
u zonder doublet al een goede
score zou hebben. Ontelbaar
is het aantal keren dat een
contract down zou zijn ge
gaan zonder doublet, maar
juist door het doublet, de
waarschuwing voor een
slecht zitsel, gemaakt werd.
U raapt in een parentoernooi
tegen u onbekende tegen
standers in het eerste spel de
volgende collectie op, gezeten
op de westplaats: Sch V.
10 8 3 Ha.H V B 5 4
Ru.10 3 Kl.B 6.
Allen zijn kwetsbaar en rechts
van u wordt op de eerste hand
1 Sch geopend. U past na
tuurlijk en links van u komt 3
Ru, waarna uw belangstelling
voor de verdere bieding aan
merkelijk verflauwt. Rechts
komt 3 Ha en uw linker tegen
stander vat nu de koe bij de
hoorns door onmiddellijk 4
SA te bieden. Rechts komt 5
KI (0 of 3 azen) en noord, uw
linker tegenstander, vat de
koe nog steviger bij de hoorns
door 7 Sch te bieden, welk
bod naar u uitloopt.
Doubleert u dit? Zo ja, dan
bent u misschien te hebberig,
want zie wat er verder ge
beurt.
Noord is kennelijk eindelijk
wakker geworden. Hij beseft
wat er aan de hand is, waar
vermoedelijk het lek zit. Hij
tracht nu te redden wat er te
redden valt en biedt 7 SA, die
u natuurlijk ook doubleert, en
waartegen u vervolgens uit
komt met Ha H.
Het is misschien goed om nu
het gehele spel te laten zien:
H97 6
O 2
O AH B 98 7
4 HV
V 10 8 3 Seen
CHVB54 983
O 10 3 ^6542
76 10 97432
AE542
A 10 7 6
V
A85
Zuid neemt slag 1 met Ha A,
speelt Ru V, vervolgens KI H
V en incasseert de vijf ruitens
die nog op tafel liggen. U be
kent eenmaal, waarna u nog
drie hartens en één schoppen
kunt missen. De volgende
eindfiguur is overgebleven:
H97 6
V geen
O geen
geen
V 10 8
V
O geen
geen
geen
98
<0> geen
10 9
AE
V 10
O geen
A A
De leider speelt nu van tafel
naar Sch A en u ziet wat er
gebeurt. West komt vervol
gens op KI A in onoverkome
lijke afgooimoeilijkheden en
het contract wordt gemaakt.
West's doublet op 7 Sch is alles
zins begrijpelijk maar tak-
tisch onjuist. In dit geval liep
noord uit wanhoop weg naar
een ander contract dat er dan
bij toeval nog bleek in te zit
ten ook. Daar komt bij dat 7
Sch zonder doublet waar
schijnlijk 2 down zou zijn ge
gaan, omdat de leider eerst
Sch H van tafel gespeeld zou
hebben, waarmee dezelfde
+200 gescoord zou zijn, waar
west nu zo tuk op was.
TON SCHIPPERHEYN
-
In Reykjavik heeft men een mooie schaaktraditie ont
wikkeld: om de twee jaren vindt een sterk internatio
naal toernooi plaats. In het eerste toernooi (1964) won
grootmeester Michail Tal, latere winnaars werden
Taimanov, Wasjukov, Hort, Gheorghiu, Smyslov,
Jan Timman, Olafsson (driemaal!) en Sirguijonsson.
Ditmaal zegevierde de Amerikaan Walter Browne.
Het toernooi dat kortgeleden
plaats vond had een span
nend verloop. Tony Miles
werd tweede en gezamenlijk
op de derde plaats eindigden
Hort, Larsen, Lombardy en
Olafsson. De Rus Poluga-
jewski, die totaal van slag
was, werd zevende en leed
drie nederlagen.
Er deed ook een dame m
Helgi Olafsson, een nicht v
Fridrik! Zij scoorde 8 r
en verloor 5 partijen, maar te
gen de bovenste drie wist zij
verdienstelijk stand te hou
den
Sensatie in de eerste ronde.
1. d2-d4 Pg8-f6 2. c2-c4 e7-e6 3
Pgl-f3 d7-d5
Met 3b6 ontstaat het Da
me-Indisch. Het wordt nu
Slavisch.
4. Pbl-c3 c7-c6 5. e2-e3 Pb8-d7 6
Lfl-d3 d4xc4 7. Ld3xc4 b7-b5
De Meraner-variant.
8. Lc4-b3 b5-b4 9. Pc3-e2 Lc8-b7
10. 0-0 Lf8-d6 11. Pe2-f4 0-0
De praktijk heeft bewezen, dat
wit na 11'Lf4: goed
komt te staan. Meer bewe
gingsvrijheid en het raadshe-
renpaar.
12. Tfl-el c6-c5 13. d4-d5 e6xd5
14. Pf4xd5 Ta8-c8 15. e3-e4 c5-
c4
Zwart moet iets ondernemen,
want 15Pe5 ziet er ris
kant uit.
16. Pd5xf6+ Dd8xf6 17. Lcl-g5
Df6-g6 18. Lb3-c2 Tf8-e8
Nu verdiende wél Pe5 de voor
keur. Op 19. e5 komt eerst
19Lf3:enz. 19. Lg5-f4!
Ld6xf4 20. Ddlxd7 Dg6-b6
Browne was hier reeds in tijd
nood, maar hij speelt zeer tak-
21'Dd7-f5 Lf4-h6 22. e4-e5 g7-g6
Op 22Dg6 komt 23. Dc8:
De Rus zit duidelijk in moei
lijkheden.
23. Df5-h3 Lh6-g7 24. e5-e6!
Te8xe6 25. Pf3-g5 Te6xel 26.
Talxel h7-h6 27. Pg5xf7'
(Zie diagram)
Stelling na 27. Pf7:!
'I
6
83
1
1
a E
rm
1
li
IS
w
!n'i
h
i
i'
s
F. Olafsson-Bent Larsen
1. e4 Pf6 (Een kolje naar mijn
hand, want ook ik speel deze
opening - Aljechin-verdedi-
ging - met voorliefde!) 2. e5
Pd5 3. d4 d6 4. Pf3 g6 (Patent
Larsen. Ook speelt hij vaak
Pc6) 5. Lc4 Pb6 6. Lb3 (Ook
Lf7: benevens Pg5, heeft
men beproefd) 6. Lg7 7.
Pg5! d5 8. 0-0 Pc6 9. c3 Lf5
(Beter korte rokade) 10. g4!
Lbl: 11. Df3! 0-0 (Larsen had
hier toch maar Lf5?! moeten
doen) 12. Tbl: Dd7 13. Lc2
Pd8 14. Dh3 h6 15. f4ü (Gran
dioos!) hg5: 16. fa Pe6 17. fe6:
De6: 18. Lg5: c5 19. Khl! cd4:
20. cd4: Tfc8 21. Lf5ü (Weder
om een voltreffer!) 21.
gf5: 22. gf5: Dc6 23. Tgl Dc2
24. Tbel Kf8 25. f6 en in deze
hopeloze stelling overschreed
Larsen zijn bedenktijd. Een
heerlijke aanvalspartij
Walter Browne.
In beperkte bedenktijd een
koen besluit.
27Kg8xf7?
Polugajevski wil het zich laten
bewijzen, maar beter was
27Tf8. Er kan dan vol
gen: 28. Te6 Dd4 29. Ph6:
Lh6: 30. Tg6:+ Lg7 31. De 6+
Tf7 32. De8+ met remise. Nu
wint wit vlot.
28. Dh3-d7+ Kf7-g8 29. Tel-e7
Db6-d4 30. Dd7-e6+ Kg8-h8
31. De6xg6!
Zwart gaf op. Heel fraai!
Tweede sensatie!
De sterke Rus Kusmin werd
aan de kant gezet door de
IJslander Jon Amason (we
reldkampioen van de jeugd
beneden de 17 jaren). En nog
wel in een Koningsgambiet!
Arnason-Kusmin (Kampioen
van Rusland 1977!)
1. e2-e4 e7-e5 2. f2-f4 e5xf4 3.
Pgl-f3 d7-d6 4. Lfl-c4 Lf8-e7
(Fischer speelde h6, benevens
g5) 5. d2-d4 Pg8-f6 6. Pbl-c3
0-0 7. Lc4-b3 (Er dreigde Pe4:)
d6-d5?! 8. e4-e5 Pf6-e4 9.
Pc3xd5 Le7-h4+ 10. Kgl-fl!
b7-b6 11. c2-c4 Pb8-c6 (Beter
Lg4) 12. Lclxf4 Pe4-f2 13.
Ddl-el! Lc8-a6 14. Pf3xh4
Pf2xhl 15. Kfl-gl! (Er dreigde
Dd5:) 15Pc6xd4 16. Tal-
dl c7-c5 17. Kglxhl Kg8-h8
18. Ph4-f3 Pd4xb3 19. a2xb3
Dd8-c8 20. Del-e4 h7-h6? 21.
Lf4xh6! Dc8-e6 22. Lh6-e3
Tf8-d8 23. Pf3-g5 en zwart gaf
het op. Een vlot partijtje!
Laatste ronde
Pe t u rsso n-Lar se n
1. c4 e6 2. g3 PfB 3. Lg2 d5 4. Pf3
Le7 5. 0-0 0-0 6. d4 Pbd7 7. Dc2
c6 8. Tdl b5 9. cb5: cb5: 10.
Dc6 Tb8 11. Lf4 Tb6 12. Del
Pe8 13. Pbd2 Lb7 14. Pb3 Tc6
15. Dd2 b4 16. Tacl Db6 17.
Pel Pef6 18. Pd3 Pe4 19. Le4:
de4: 20. Pdc5 Lc8 21. Pe4: Td8
22. d5 ed5: 23. Tc6: Dc6: 24.
Dd5: Dc2 25. Tel De2: 26. Pd4
Db2: 27. Pc6 en evenals in zijn
partij met Olafsson, over
schreed Larsen hier zijn be
denktijd.
Zo gaat dat wanneer men de te
genstander onderschat! Door
deze nederlaag verspeelde de
Deen de gedeelde eerste prijs.
De grapjas mr. Oskam zei eens:
"Het schaakspel is mooi,
wanneer men de hartklop
pingen even buiten be
schouwing laat.
BISHOP
v-
fmIMm
J
Sinds het laatste Europees
damkampioenschap voor
landenteams, dat door het
Nederlandse grootmeester-
drietal gewonnen werd vóór
Rusland, heeft de internatio
nale dam-pers de Israëliër
Abraham Gendlerman con
stant betiteld als de "Verde
diger Pur Sang" en is menig
maal de uitspraak van Gant-
warg aangehaald: "Als
Wiersma en Gendlerman een
tweekamp om twintig partij
en zouden spelen, dan zou de
uitslag 20-20 worden, want
Wiersma kan niet winnen van
Gendlerman!"
Het zijn echter bekende gelui
den, want ook van Carl Smith
is dit gezegd. De Amerikaan
heeft zich vanaf het wereld
kampioenschap 1968 tot het
Suikerdamtoernooi 1976 in
de publiciteit weten de plaat
sen door zijn sublieme verde
diging. Mensen vergeten erg
vlug en het principe van de
Koning is dood, Leve de Ko
ning" blijkt nog altijd op te
gaan.
Op onverklaarbare wijze is
Smith van het damtoneel
verwenen en daarmee is zijn
faam van 's werelds beste
verdediger min of meer over
gegaan op Gendlerman. Ook
aan het komende wereldtoer-
nooi, dat in oktober in Italië
gehouden zal worden zal
Smith niet van de partij zijn,
zodat de titel wel nu Gend
lerman blijft.
Dat het jammer is dat Smith uit
de damarena is vertrokken,
laat onderstaand partijtje
zien. Het is tegen de Haitiaan
Raymond Saint Ford. die de
witte kleuren hanteert.
1.32-28 17-21, 2. 37-32 21-26, 3.
32-27 Keiler en Koeperman
speelden deze opening in hun
toptijden altijd graag. 26x37,
4. 41x32 11-17, 5. 46-41 17-21,
6.41-37 21-26, 7. 34-30 6-11, 8.
30-25 1-6, 9. 40-34 19-23! Een
prima zet, die eventueel kan
leiden tot een enorme aanval
op veld 27.10.28x19 14x23.11.
25x14 10x19, 12. 33-28 4-10
Een opmerkelijke zet, die
echter niet zwak te noemen is
op dit moment. 13. 39-33
11-17, 14. 44-39 Het positio
neel ijzersterke 33-29 faalt
hier op 18-22. Het nut van 12-..
4-10, blijkt nu, want als zwart
5-10 gespeeld zou hebben dan
zou 18-22 naar een nederlaag
geleid hebben door 29x18,
22x31,36x27,13x31,28-22 met
een dammetje. 14.7-11, 15.
34-30 (dreigt dam door 30-24
en 37-31) 17-22, 16. 28x17
11x31, 17. 36x27 15-20, 18.
33-28 20-24, 19. 39-33 2-7, 20.
50-44 10-14, 21. 44-40 7-11, 22.
47-41 5-10, 23. 30-25 10-15, 24.
41-36 11-17, 25. 43-39 17-21,26.
42-34 14-20,27. 25x14 9x20,28.
34-30 20-25, 29. 49-43 25-34, 30.
39x30 12-17, 31. 27-22
Uitermate zwak Bijna win
nende kansen had hier 45-40
gegeven, daar wit gebruik
moet maken van zijn driepoot
42-38-33, maar helaas ziet
Carl S
Saint Ford dit niet. Een sum
miere analyse laat zien dat wit
na 40-34 bijna zo goed als ge
wonnen zou hebben gestaan:
40-34,17-22 (op 3-9,40-34,9-14,
37-31, 26x37, 42x31 met
prachtig spel voor wit, op
23-29, 28-22) 28x17, 21x12,
40-34,6-11 (op 3-9,27-21) 27-22,
18x27, 32x21, 16x27, 33-29,
24x33,38x7,27-31,36x27,8-12,
7x18,13x31,34-29 met een be
ter eindspel voor wit,: op
15-20, 27-22; op 12-17, 34-29,
23x25, 27-21) 27-22, 18x27,
32x21, 26x17, 33-29, 24x33,
38x9, 3x14, 34-29 en wit staat
hel wat beter.
We gaan over naar het partij-
vervolg: 31. 18x27, 32-37-31
26x37, 33. 42x11 6x17, 34.
36-31 15-20.! Op 30-25 dan
komt 21-26 etc. met groot
voordeel voor zwart. 35. 43-39
20-25, 36. 39-34 13-18 Wit
staat hier waarschijnlijk al
verloren, want de zwarte stel
ling heeft iedere combinatie
die in de stelling verborgen
zit, in haar voordeel. 37. 31-27
8-13,48-42, (niet 34-29 wegens
3-9), 39. 42-37 9-14, 40. 34-29
25x34! 41. 29x9 13x4 Wit is
gekraakt en komt er totaal
niet meer aan te pas, 42. 33-29,
43. 27-22 18x27, 44. 29x18
27-31,45.37x26 39-44,46. 28-23
19x37. 47. 38-32 37x28, 48.
18-13 38-32, 49. 13-8 32-37, 50.
8-2 37-41, 51. 2-24 41-46, 52.
24-33 44-50,53. 33x6 46-28 en
Saint Ford gaf de partij op.
Een wel zeer goede partij van
Smith, die eigenlijk niet type
rend voor hem is. Zijn grote
naam en faam van verdediger
heeft hij verworven door
vanuit werkelijk inferieure
stellingen tegen grootmees
ters als Sijbrands, Andreiko,
Wiersma en noem ze maar op,
remisegaatjes te vinden, die
van een bijzonder hoge vorm
van creatief denken getuig
den.
Sijbrands heeft ooit eens ge
zegd dat een grootmeester
die zijn partij tegen Smith in
winst zou weten om te zetten
in een toernooi, winnaar van
dat toernooi zou worden. En
inderdaad, de praktijk heeft
Sijbrands vele malen gelijk
gegeven.
Joop Burgerhout.
DDR - Om geen achterstand op
te lopen bij de bespreking van
emissies deze keer een aantal
uitgiften in kort bestek. Om te
beginnen een uitgifte van vier
zegels van de DDR op 13 juni
die het belang van het we
reldomvattende container
vervoer onderstreept. Op de
zegels: 10 pf., het laden van
een container (oplage 15 mil
joen); 20 pf., het plaatsen van
een container op een vracht
auto (8 miljoen); 35 pf., de
overslag van containers op
een spoorwegemplacement
(4,5 miljoen) en 70 pf., de
overslag van containers op
een vrachtauto (2,1 miljoen).
Op 20 juni verschenen in de
DDR zes meerkleurige zegels
waarop Afrikaanse kunst
schatten die te vinden zijn in
Oostduitse musea: 5 pf. (opla
ge 5 miljoen) een klei-beeldje
van een hert; 10 pf (8 miljoen),
een vrouwenhoofd van klei;
20 pf. (8 miljoen), een riem zo
als die in de eerste eeuw van
onze jaartelling in Egypte om
de bovenarm werd gedragen;
25 pf. (4,5 miljoen), een gou
den schild van een ring; (35
pf.. (4,5 miljoen), een gouden
plaat van een zegelring en 40
pf. (2,1 miljoen) een halssier
raad met halfedelstenen.
FINLAND - Op 8 juni vestigde
Finland met een vijfkleurige
zegel van 1,00 mark (oplage 4
miljoen) de aandacht het be
lang van het regionale bus
vervoer. Op de zegel twee
bussen voor een kruispunt en
op de achtergrond een bus op
weg naar een dorpje.
FRANKRIJK - Op respectie
velijk 12 en 19 juni heeft
Frankrijk weer de toeristi
sche reeks uitgebeeld waarop
we twee weken geleden reeds
hebben gewezen in verband
met het aanleggen van een
deelverzameling. Op de zegel
die 12 juni verscheen staat de
uit de 11e eeuw daterende
kerk van Saint-Saturnin (1,00
fr., zwart) en het kasteel van
Esquelbeco komt voor op een
1,10 fr. zegel (bruin,
lichtblauw en groendie op 19
juni verscheen. Einde loket
verkoop op respectievelijk 22
juni 1979 en 6 juni 1979.
GUERNSEY - Voor de tweede
keer sedert haar troonbestij
ging in 1953 heeft Koningin
Elizabeth het Kanaaleiland
Guernsey bezoeken. Ter ge
legenheid van dit bezoek, dat
op 28 en 29 juni plaatsvond,
heeft Guernsey op 28 juni een
7p-zegel uitgegeven waarop
in zilver (met een lichtgroene
achtergrond) de beeldenaar
van de koningin.
LUXEMBURG - Behalve de
twee reeds besproken
CEPT-zegels heeft Luxem
burg op 18 mei nog drie bij
zondere 6 fr. zegels uitgege
ven: een beeld van Maria, de
beschermvrouwe van stad en
land; 135 jaar militaire kapel
van Luxemburg en herden
king 50e sterfdag van Emile
Mayrisch (1862-1928), een so
cialistische pionier.
EILAND MAN - Het Eiland
Man heeft op 24 mei twee
emissies op de markt ge
bracht. Om te beginnen een
zegel van 25 pence ter gele
genheid van het zilveren re
geringsjubileum van konin
gin Elisabeth. De zegel toont
de koningin - zittend - met op
haar hoofd de St. Edward's
kroon en in haar handen de
rijksappel en de scepter.
Verder verschenen op 24 mei de
EuropaZegels, zes stuks, twee
strips van drie zegels; in de
ene strip drie zegels van 6
pence en in de andere drie van
11 pence. Op de zegels eeu
wenoude kruisen (grafste
nen), voor het merendeel da
terend uit de tijd van de vi
kingen.
OOSTENRIJK - Van eind mei
tot begin oktober wordt in het
Oostenrijkse stift St. Lam-
brecht een nationale tentoon
stelling "Gothiek in Stier
marken" gehouden. Deze ten
toonstelling is door Oosten
rijk postaal opgeluisterd met
een zegel van 2,50 schilling
(grijs, okergeel en zwart) die
op 12 mei uitkwam. De zegel
toont het beeldhouwwerk
Admonter Piëta. Oplage van
de zegel: 3,2 miljoen; eerste
dag van geldigheid: 26 mei.
HERO WIT
N A
>,0_R;§ofo<X
Worpl,-
k A IA iuiT 10 M GA j A I c
i OTK5[lïaTBIA]K KTETN
E E GS
r!0[H i>]ÉlO;F1EJL!GT
KIQiGOiMQQÖIÖQE
yiGfTxfp o slfTRjftN
P P O i GO
RjAIPiL UÖR]0jE!SITH
5 dopzqEjoÓGt°
TPTNTnie lc|i JEITTE [R
De eerste prijs van 10.-- werd
toegekend aan mevr. A.M.
Betz-Haasnoot, Bijdorpstraat
25 te Katwijk aan den Rijn. De
tweede prijs van 7.50 werd
toegekend aan mevr. R. van
den Doel-Alsemgeest, Albert
Verweystraat 8 te Alphen aan
den Rijn. De twee prijzen van
5.-- werden toegekend aan
de heer G.C. Bos, Apollo-
straat 26 te Sassenheim en
aan de heer A.J. Straver, Bru-
nelkamp 8 te Leiderdorp. De
prijzen worden de winnaars
toegezonden. Oplossingen
met in de linkerbovenhoek
vermelding "Kruiswoor
draadsel" voor donderdag
zenden aar, Redactie Leidsch
Dagblad, Witte Singel 1, Lei
den.
HORIZONTAAL
1. plaats in Drenthe, 6. etiket, 11.
voorzetsel, 12. vangwerktuig,
14. droog, 16 verbintenis, 18.
jam, 20. niet vaak, 22. smalle
plank, 23. dichtstuk, 25. tennis-
term, 26. knaagdier, 27. vlakte
maat, 28. japanse munt, 30. be
vel, 32. redaktie, 34. zin, 36. Am
sterdams Peil, 37. ten bedrage
van, 39. rustteken in psalmen,
40. schurken tronie, 41. ontken
ning, 43. aartsbisschop, 44.
voorzetsel, 45. honingdrank, 47.
jongensnaam, 49. jongensnaam,
52. pret, 53. broeder, 55. meis
jesnaam, 56.Noorse godheid, 58.
levendig, 61. leed, 63. hetzelfde,
65. pulverachtig, 66. meisjes
naam, 67. ontkenning, 69. een
weinig, 70. met, 71. bloem, 72.
plaats in N-Brabant,
VERTIKAAL
2. vriend, 3.model, 4. voeg
woord, 5. dans, 7. ten bedrage
van, 8. woud. 9. liefdegod,
10. paling, 12. huis, 13.
meisjesnaam, 15. Euro
peaan, 17. papa, 18. ope-
12. huid, 13. meisjesnaam, 15.
Europeaan, 17. papa, 18. ope
ning, 19. meisjesnaam, 21 vo
gel, 23. inhoudsmaat, 24. tijd
perk, 28. staaf, 29 kleurling, 30.
steekwapen, 31. bijbelse figuur,
32. werkelijk, 33. zuidvrucht, 35.
inhoudsmaat, 36. turkse titel,
38. pel, 39. snoer. 42. rangtel
woord, 46. twaalftal, 48. baan,
50. eierpannekoek, 51. jongens
naam, 54. bergweide, 55. hevig,
56. houding, 57. ereis, 59. ge
steente, 60. agaat, 61. vrucht, 62.
drinkgerei, 64. worst, 66. wate
ring, 68. water in Friesland, 70.
pers. vnw.