ZATERDAG 1 JULI 1978
AMSTERDAM - „Er is een ad
vies van de Raad voor de
Kunst aan de minister om op
onze subsidie ernstig te be
snoeien. Daar hebben wij
aanvankelijk tegen geprotes
teerd. Omdat wij vanuit die
mime-afdeling het enige best
draaiende gezelschap zijn in
dit genre. En omdat wij heb
ben geprotesteerd, heb ik het
gevoel gekregen dat de minis
ter dat advies naast zich heeft
neergelegd. Volgens mij hoor,
want je weet nooit hoe dat
exact in elkaar zit".
„Ook doordat andere gezel
schappen zich solidair met
ons hebben verklaard, is het
nog niet 100 procent zeker dat
wij uit die subsidieboot val
len". Aan het woord is Rob
van Houten, de grote ideeën-
man van Funhouse, na Wal-
dolala beter bekend als Boy
Bensdorp, in een mengeling
van hoop en twijfel.
„Als we wel uit de boot zouden
vallen, zouden we een sterke
personeelsinkrimping moe
ten invoeren, moeten we de
zaak per voorstelling bekij
ken. Het programma zal een
solistisch karakter krijgen.
Het nieuwe programma? Ja,
hoe moet je dat nu opzetten?
Je kunt dat weer op de van
ons bekende spektakelma
nier opzetten, maar ja, als je
daar geen zekerheid over
hebt, dan wordt het werk er
wel door gestagneerd. Ik zal
niet zeggen de ideeënstroom,
want ideeën kosten
niets".
„Ik vind het wel een beetje een
rare situatie. Hoewel we het
werk toch nooit hebben ge
schuwd, en hoewel we in acht
jaar tijd met die subsidie toch
een stuk stevig theater heb
ben neergezet, dat dat opeens
pats boem zou wegval
len".
Risicofactor
„De ene produktie is beter dan
de andere, dat is bij ieder ge
zelschap. Er is immers altijd
een risicofactor. Als ze nou
zouden zeggen: ze draaien zo
slecht; wat ze brengen is vod
den. Dit vind ik toch een vorm
van willekeur. Ik heb het idee
dat ze bij het ministerie meer
voor de duidelijk alternatieve
gezelschappen kiezen, dan
voor het meer publieksge
richte. Ik vind dat je in de
mimesector beide genres
dient te steunen".
Zakelijk leider Gerrit Wijn-
houd: „Het probleem is, dat
we voor het volgende s
graag een aantal i
dienst willen nemen, maar
dat we hen geen zekerheid
kunnen bieden van: komen
jullie maar, jullie kunnen dat
en dat verdienen, we gaan
vast repeteren. Dat is eigen
lijk de grootste moeilijkheid
die we nu hebben".
Op het verwijt van de Raad voor
de Kunst, dat er bij Funhouse
geen continuiteit is van het
artistieke beleid, reageert
Rob van Houten als volgt „Ik
heb al die jaren in dit genre
theater bedreven. En ik blijf
altijd zeggen: de ene keer lukt
het beter dan de andere keer
Ik breng een show en de vol
gende show probeer ik heel
anders te maken".
„Dan krijg je ogenschijnlijk ook
een ander artistiek beleid.
Vooral als je met andere men
sen werkt om iets nieuws te
krijgen. Ik heb wel eens een
show gebracht, en de show
was dan precies volgens het
zogenaamde artistieke beleid,
dan krijg je weer het verwijt:
ja, het is precies dezelfde
show als de vorige".
„Ik ben een figuur die niet graag
al die ambtelijke formulieren
invult. Ze hebben me nu ook
gevraagd: wat zijn je nieuwe
plannen? Ik heb toen gezegd:
Ik ga met die en die, onder
andere ook met Feike
Boschma, samenwerken, en
dan zie ik vanzelf wel wat er
uitkomt. Op een gegeven
moment heb je in de loop der
jaren een gerichte creatieve
potentie. Ik ben ook iemand
die heel sterk naar het toeval
werkt. Morgen heb je een heel
ander idee dan gisteren. Maar
je werkt toch naar een be
paald niveau, een bepaalde
norm, en die wil je bereiken.
Ze willen dat allemaal vooraf
weten".
Staatstheater
„Als je een stapje verder gaat,
dan kom je bij het staatsthea
ter, waarin uiteindelijk de
overheid bepaalt hoeveel
mime erin zit. Wat je wel mag.
Ik ben bijvoorbeeld met Dai
sy Dynamite gaan werken.
Dan krijg je te horen. Ja, Dai
sy Dynamite is een nacht
clubartiest. Maar bij „Fun
house After Eight" is hij mi-
mespeler, al brengt hij ook
nog een vleugje van zijn
nachtclubervaring mee. Hij
staat daar volwaardig te mi-
AMSTERDAM - De Vereniging
van Gezelschappen op Mime-
gebied (VGM), die in Amster-
-dam is gevestigd, heeft op 13
junijl. haar 10-jarig bestaan
gevierd. Er was volop reden
om te feesten. De belangstel
ling voor mime is groter dan
ooit. Maar de voorgenomen
inkrimping van de subsidie
gaf een dusdanige domper,
dat er op die dag tevens een
Pfotestmanifestatie werd ge
houden op een aantal dek
schuiten in de Amsterdamse
Blauwburgwal.
Bij de VMG zijn aangesloten.
Funhouse, Bewth, Pantomi
metheater Rob van Reijn,
Mimetheater Will Spoor, Car-
roussel en de Stichting Caba-
De subsidieregeling voor de
mime dateert in grote lijnen
nog uit 1970, ten tijde van
Marga Kompé's minister
schap bij CRM. Er is een rijks
bijdrage vrijgemaakt voor
hooguit vijf gezelschappen of
maximaal vijftig mimespe-
lers.
Bij de erkende mime-opleiding
aan de Amsterdamse Thea
terschool studeren jaarlijks
gemiddeld vijf tot zes spelers
af. De limiet van 50 mimespe-
lers komt hierdoor danig in de
knel te zitten. Project- of ad-
hoc-produkties dienen de
hierdoor ontstane problemen
enigszins te ondervangen.
Anders dan bij de toneelgezel
schappen en orkesten, wordt
er geen financiële steun gege
ven in de exploitatiekosten.
Er is een voorstellingssubsidie
van ongeveer f1000 per op
voering. Vijftig procent van
de salarissen komt voor reke
ning van het rijk. Het reste
rende moet worden gehaald
uit de opbrengst van de voor
stelling.
Ongeveer anderhalf jaar gele
den is deze regeling verbeterd
Dit in het kader van een fase
ring splan, waarin binnen een
tijdsbestek van vier jaar de
lonen voor 100 procent uit de
subsidiepot zouden komen
Momenteel bedraagt de steun
van de overheid 70 procent,
waardoor de salarissen tot
boven het minimumloon zijn
Het streven, was om in het speel
seizoen '78-'79 meer financiële
armslag te geven vooreen gro
ter aantal mime-projecten en
voor het invoeren van een nog
steeds ontbrekende pensioen
voorziening.
Vanwege de bezuinigingsmaat
regel dreigt daar de klad in te
komen. De commissie mime-
kunst van de Raad voor de
Kunst, het advieslichaam van
de minister van CRM, heeft
voorgesteld deze plannen
naar volgend jaar te ver
schuiven.
De mime-kunst is het komend
seizoen f2.700.000 toebedeeld.
Dat is f 1.370.000 minder dan
nodig is om het faseringsplan
verder uit te voeren. Het is
veel geld, maar in feite bete
kent het dat elke Nederlander
slechts twee dubbeltjes bij
draagt voor depe vorm van
kunstbeoefening
De grote klappen vallen bij de
gezelschappen die een subsi
die krijgen voor één project.
Daartoe behoort Waste of Ti
me. Van de groepen die een
vaste voorstellingssubsidie
ontvangen, dreigt Funhouse
het ernstigst te worden gedu
peerd.
Naar de mening van de afde
ling mime van de Raad voor
de Kunst is Funhouse artis
tiek achteruitgegaan, terwijl
bovendien de groep te veel de
kant van de revue is opge
gaan. Ook wordt er een gemis
gevoeld aan continuiteit in
het artistieke beleid. Buiten
kijf is de grote populariteit
van Funhouse en de vele voor
stellingen die het gezelschap
overal in den lande geeft.
Het aantal medewerkers is bij
Funhouse noodzakelijkerwij
ze steeds verder gedaald.
Werd er enkele jaren geleden
nog met 14 medespelenden
opgetreden, halverwege de
reeks voorstellingen van Af
ter Eight", verleden seizoen,
werd het aantal terugge
bracht op tien. Voor het nieu
we programma, met als
voorlopige titel funhouse
Fat People Show", zijn tot op
heden zes mensen aangetrok
ken.
De verdere uitbouw van de
plannen is afhankelijk van de
benodigde f 200.000die Fun
house moet hebben om de
ideeën voor de komende show
optimaal te kunnen verwe
zenlijken. Er is door CRM nog
geen definitieve beslissing
genomen. Inmiddels zijn de
voorbereidingen voor de ,fat
People Show" al min of meer
getroffen
Ook wordt er in de eigen werk
ruimte aan de Marnixstraat
in Amsterdam ijverig gerepe
teerd voor de voorstelling van
funhouse After All", die
hoogtepunten uit vorige
shows en een stuk of wat
nieuwe acts omvat. After
All" is tot en met 29 juli van
woensdag tot en met zaterdag
in de Amsterdamse Brakke
Grond te zien
Over deze subsidieperikelen,
rond After Allen het kers
verse programma ,JFat
People Show", gaat het ge
sprek dat met Rob van Hou
ten, sinds Waldolala beter be
kend als Boy Bensdorp, en de
nieuwe zakelijke leider Gerrit
Wijnhoud, afgestudeerd so
cioloog, in een oergezellig Am
sterdams volkscafè is ge
voerd.
,Ik vind het zo'n rare zaak in
Nederland. Kijk, je hebt zelf
„After Eight" gezien, het
heeft niets met Andrè van
Duyn te maken. Overigens
vind ik hem een grandioos
vakman. Ik moet vreselijk om
hem lachen. Ik heb niets te
gen die man. Maar als je in de
lachhoek zit in Nederland,
dan krijg je altijd moeilijkhe
den, zoals wij die nu onder
vinden. Je wordt dan opeens
minder serieus genomen, als
je met humor komt".
„Ik wil niet alleen maar komiek
zijn. Ik wil iets doen, waar je
op de een of ande-
activeert. Niet
alleen oppervlakkig amuse
ment brengen. Het moet bij
ons om iets gaan. Vroeger
noemden ze alles mime, en ik
had die ellende. Ik kreeg een
fantastische pers, maar er
kwam nooit een hond op
Toen dacht ik heel wijs: met
die mime moet ik even niet
veel te maken hebben. Ik
moet eerst andere dingen le
ren. Ik dacht: ik moet eerste
die zaal vol krijgen en dan
mime gaan spelen".
,,Nu praten ze heel anders over
mime. Want nu doe ik wel
eens oude mime in mijn
shows. En dan zeggen ze: hè,
hij kan fantastisch mimespe-
len. Nu heb je het publiek er
voor. Nu zeg ik, en wat dat be
treft ben ik wel commercieel,
kun je die mime wel aan het
publiek kwijt. Vroeger speel
de je dan voor twee mensen,
en die zeiden nog: ja, die Mar
cel Marceau deed het toch be
ter".
Realist
.,Ik ben een verschrikkelijke
realist. Ik heb dus een mime-
soloprogramma gehad en
toen heb ik het solopro
gramma uitgebreid. Ik zat
heel duidelijk in die mime-
hoek, al heb ik me altijd be
wogen in het genre van het la
chen: leve de humor. Daar
heb je publiek voor nodig
Toen heb ik het spectaculair
der gemaakt. Maar ik heb dat
vak mime geleerd, dat raak je
dus nooit kwijt. Het denken
doe ik vanuit beelden. En als
er teksten bij komen, of wat
dan ook, dan gebeurt dat
vanuit een situatie die ik als
mimespeler heb be
dacht".
..Zakelijk leider Gerrit Wijn-
houd: „Eind van het vorig jaar
leek het erop dat wij een ton
tekort zouden hebben. Dat
hebben we weten in te lopen
door met minder mensen op
te treden, waardoor bezui
nigd kon worden op de sala-
rispost. We beginnen nu met
een schone lei".
Rob van Houten: „Ik vind Fun
house toch een uniek sóórt
humor brengen. Volgens mij
is er geen tweede gezelschap
in Nederland dat in deze stijl
werkt. Maar met of zonder
subsidie: ik blijf doorgaan. En
dat ze daar zo gemakkelijk
aan voorbijgaan, aan dit
clownsachtige mime, variét:
theater, waar gewoon behoef
te aan is, zowel bij het publiek
als bij de opvoerenden".
„Bijvoorbeeld: ik werk met
danseressen die niet bij het
Nationaal Ballet terecht kun
nen, maar die door onze
werkwijze juist volledig aan
hun trekken komen bij een
Funhouse. Als zo'n danseres
dingen krijgt te doen waar ze
iets in kwijt kan en waar bij
het serieuze ballet geen mo
gelijkheid voor is, dan gaat zo
iemand ook meer leven voor
het publiek. Het geeft een
goede wisselwerking: je haalt
het eruit, zij geeft iets ex
tra".
„Wij hebben een basis gelegd
het
het
Stijl
publiek toe. En daar plukken
de, laten we het maar zo zeg
gen, serieuze mimespelers
toch ook de vruchten van. En
dan wordt er tegen ons ge
zegd: jullie hebben je werk
gedaan, bekijk het maar. We
zijn als groep, gelukkig ben ik
er helemaal overheen, heel
erg gefrustreerd, dat wij niet
erkend en herkend zijn, ter-
„We hebben een bepaalde stijl
ontdekt. Het was een beetje
revue-achtige aanpak van
ernstige voorvallen, en die
stijl is gewoon met name door
Baal en door heel wat groepen
overgenomen. Zelfs bij Werk
theater hebben ze een soort
gelijke werkwijze".
„Ik zie ook wel eens mimege-
zelschappen. Dan zitten ze
opeens evenzo te zingen, en
willen ze ook variété doen en
dit en dat. En dan wordt het
opeens wel tot kunst verhe
ven. Dan word ik wel eens
agressief tegen de Raad voor
de Kunst".
„Wil je perfectie in je program
ma's brengen, dan kost dat
geld. Wij krijgen echt geen
miljoenen, hooguit vier ton.
Maar als je naar de zaalbezet
ting kijkt tijdens onze voor-
„Als ze aan mij zouden vragen,
wat ben je?, dan zeg ik mime
speler. Maar als ze vragen wat
wil je wezen, dan zeg ik: een
actor, een performer, die de
behoefte heeft om mime te
spelen, maar ook om te zin
gen, of wat dan ook".
„De meeste behoefte heb ik om
situaties te verdraaien, gekke
gebeurtenissen neer te zetten.
Ik ambieer gewoon 't clown
achtige werk. Ik zou nooit
een absoluut mimeprogram-
ma willen maken. Dat vind ik
Herr Doktor Karl-Heinz Lindt, de beruchte psychiater uit VPRO's Waldolala"hanteert in de
comedy-revue "After All" van Rob van Houten's .Funhouse" de trompet. Rechts naast hem Boy Bensdorp (Van
Houten zelf) op saxofoon. De revue is tot en met 2juli wekelijks van woensdag tot en met zaterdag in het
Amsterdamse theater „De Brakke Grond" te zien. Het gaat om een gevarieerd programma, waarin toneel, zang
dans, mime, slapstick en travestie geïntegreerd zijn tot een absurd kijkfestijn. Andere medewerkers zijn Hans van
den Hoek (Crazy Daisy Dynamite) en de Funny girls Zillah Emanuels en Carry Schomper.
len".
,,Dat had ik van het begin af al.
Ik kwam toen uit dienst. Ik
had een meisje, dat was op
een mime-cursus. Ik dus ook.
Toen ben ik bij het Jeugd
theater gaan werken. Bij Frits
Vogel, die heeft me les gege
ven. Daarna ben ik als mime-
solist begonnen. Ik heb aan
internationale festivals mee
gedaan. Maar ja, steeds die le
ge zaal, die lege zaal en ik wil
de meer dan enkel mime,
maar ik zat zwaar en zwaar in
de schulden. Ik had toen nog
geen subsidie. Ik haalde
Louis van Dijk als gast in mijn
programma om het wat op te
vrolijken".
Daarna trad ik uit armoede op
als gast bij Seth Gaaikema, en
dat scheelde toch weer wel
Hij is een bekende, en zo be
reik je weer een groter
publiek. In „Heerlijk duurt
het langst" van Annie M. G
Schmidt, in die musical, heb
ik een rolletje vervuld. Toen
heb ik mensen leren kennen
Leen Jongewaard bijvoor
beeld, die heeft veel pro
gramma's van mij gecoa-
ched"
Wisselvallig
Sindsdien heb ik, om het moof
te zeggen, altijd gezocht naar
een integratie van mime met
andere kunstvormen. Dan
kom je weer bij dat artistieke
beleid van Rob van Houten,
dat als wisselvallig wordt on
derschreven".
..De ene keer werk ik bijvoor
beeld met Cor Beurskens,
alias dr. Lindt. Dan denk ik
vanuit die man. Ik houd dus
vooraf rekening met die men
sen. Ik ga niet een stuk be
denken, en dan moet die en
die dat rolletje spelen".
..De andere keer werk ik met
Daisy Dynamite. Dan zeg ik:
het zou te gek zijn, als zo'n
nachtclubartiest zo'n aardap
peleter van Vincent van Gogh
speelt, of Kniertje uit Op
Hoop van Zegen. Uiteindelijk
ben ik een visuele denker. Ik
zie een beeld, en dan zie ik
zo'n Cor, en dan denk ik, die
zou daar en daar bij passen. Je
haalt hun persoonlijkheid
naar voren. Als iemand niet
goed kan dansen, ben ik niet
het type om te zeggen: nu
moet je dansles nemen. Dan
ga ik een act bedenken,
waarin dat slechte dansen er
extra goed uitkomt".
Wat ik ervan weet, heeft die tv-
serie Waldolala ontzaglijk
veel goeds gedaan. Ik hoor
alleen maar leuke reacties
Ons publiek ligt ook een
beetje in die hoek. Maar echt
er achter komen, doe je het
niet".
Gerrit Wijnhoud: „Televisie is
heel erg belangrijk om je
naam bekend te maken. Een
goede recensie in de krant is
heel leuk, maar het is te wei
nig. Door die VPRO-serie
kent toch nagenoeg iedereen
Boy Bensdorp, beter nog dan
de naam Rob van Hou
ten".
Rob van Houten: „Sommigen
vonden het inderdaad een
smerig programma. Ik heb
duidelijk zo'n vieze jongen
neergezet, die van die niet mis
te verstane gebaren heeft ge
maakt. De meeste mensen ac
cepteren dit wel. Als je bij
voorbeeld ziet wat zo'n Hugo
Metsers in de film Blue Movie
in de lift heeft staan uitspo
ken, en die speelt daarna toch
maar een hele nette rol als Jan
Wandelaar of zoiets. Hij heeft
zelfs een toneelproduktie, die
steeds weer helemaal was
uitverkocht. Het is toch het
fenomeen van bekend-
zijn".
Provincie
„Ik heb vroeger de meest magi
strale pers gehad. Dan gingen
we de provincie in, en dan
kreeg je totaal het verkeerde
publiek, of de zaal was half
vol. De laatste tijd is het ge
lukkig allemaal stukken be
ter. Televisie is iets dat erbij
hoort. Zonder televisie red je
het amper. Kijk naar Ivo de
Wijs, die komt op televisie en
het verkoopt. En Neerlands
Hoop, die toen voor de VARA
een reeks van voorstellingen
heeft gegeven. Op een gege
ven moment loopt hun thea
tershow ook veel beter".
^Alleen, het gekke met Fun
house is: het is moeilijker te
pakken op het scherm, omdat
er bij ons wel eens groffe din
gen in voorkomen. We heb
ben soms een soort humor,
waar de tv-bazen voor huive
ren. Wat dat betreft zorgt de
VPRO wel goed voor ons. Het
zijn vaak de leukste nummers
die een beetje over de schreef
gaan, maar die de omroepen
niet aandurven uit angst voor
ledenverlies. Wat dat aangaat
heeft het mij altijd zeer gesto
ken. Ik heb een keer een stu
diebeurs naar Amerika ge
had. Ik heb bepaalde num
mers, die daar zo zouden
kunnen. Dan denk ik: waar
om kun je zoiets nou niet in
Nederland doen?"
•Ik krijg over het algemeen een
goede pers. De verhouding
ligt op 70 procent positief, 30
procent negatief. Ik geef toe
dat ik er gevoelig voor ben.
Omdat het ook de volksmond
is, hé. Je hoort de mensen er
over praten. Tenzij het echt
onwaar is wat er geschreven
staat. Dan zeg ik tegen mezelf:
het is die vent, die er zo over
schrijft. Maar toch kost het
me publiek. En irritatie. Je
verkoopt ook je voorstelling
in de provincie veelal op re
censies. Ik vind het helemaal
niet erg als ze eerlijk over je
schrijven, maar niet uit een
soort van rancune, dan word
ik driftig, want ze komen per
slot van rekening aan je
eten".
Pns nieuw programma heeft
als werktitel „Fat People
Show". Een nachtclub was
eigenlijk het uitgangspunt.
Het nadeel van zo'n nacht
clubidee is, dat het enkel de
buitenkant raakt. En ik heb
zelf behoefte om net als in
vroegere programma's ook
weer eens een mening te ge
ven, om me af te zetten tegen
diverse misstanden".
-,Fat People" gaat over het
overmatige - als je dit vertelt,
klinkt het allemaal vreselijk
serieus - maar we willen juist
-de humor, de sick jokes er
van, naar voren halen.
Drankgebruik, het eten, hart
en vaatziektes. Als je vroeger
bij de dokter kwam, dan had
je last van een splinter of zo.
Kijk maar naar de oude sket
ches van Snip en Snap. Dan
gingen het over een gebroken
been of zo. Als je nu bij de
dokter komt, dan zie je de
mensen al kijken, van: zou hij
ook iets hebben".
Visueel
tSamen met Feike Boschma,
die ook al in Funhouse Horror
heeft meegedaan, beelden we
deze essentie visueel uit. Een
nummer gaat over het hart.
Op het toneel plaatsen we dan
ook een reusachtig hart, datje
ziet kloppen".
We prikken wel vooroordelen
door, maar die liggen niet in
het politieke vlak. Angst voor
ziektes is ook een program
ma-onderdeel. Deze vrees is
onderhand een cultuurpa
troon geworden. In de STER-
reclame zie je dat heel duide
lijk: je kunt beter die boter
eten, want die is goed voor
je".
...Ervaringen van een vakantie
op Sicilië van tien dagen zijn
ook als sketches gebruikt.
Daar is het verschrikkelijk
armoedig overigens, behalve
dat plaatsje waar mijn hotel
stond, een soort Valkenburg.
Dan ontmoet je ook Hollan
ders, en daar praat je mee. Je
krijgt uitspraken van: ja, het
hotel is hier veel minder dan
in Tanzania, het eten in An
gola is ook bar. Vorige keer
was het veel lekkerder, terwijl
de mensen óm de hoek daar
dood vallen van de honger.
Bijna niemand is zich bewust
van de situaties in het land
waar men prinsheerlijk
vakantie houdt".
„In principe werken we met de
zelfde cast als bij „After
Eight", maar dan zonder Dai
sy Dynamite. Die was in de
vorige show bedoeld als een
soort van gimmick, en die valt
nu dus af. In het najaar gaan
we met deze show eerst een
half jaar op reis in de provin
cie, om dan na verloop van
tijd met een première in Am
sterdam te komen".
„Wat die subsidiekwestie be
treft, we gokken er maar op
dat het niet zo'n vaart zal lo
pen. De voorstelling komt er
