DOMPELT TOUR
IN TRIEST SFEERTJE
Enorm circus...
„Net een extra
drukke spits
Demonstratie bij
start van Tour
Grand
spectacle"
afgelast
VRIJDAG 30JUNI 1978
LEIDEN
ieri
LEIDEN - Ie zoveelste farce. In
een hoek vin het parkeerterrein
rondom ie Groenoordhallen
j staat een nuziektent. Op het po
dium eernaam en alleen een
aantal instrumenten, afgedekt
met blauv plastic.
Op zo'n 75 ireter van de tent staan
twee rijenauto's met de ruiten
wissers a;n en de ramen een
paar centmeter open. Daarom
heen driik- en eetkraampjes
met Frans opschriften en een
overdekt terras waarop een
twintigtal genodigden van een
Frans auomobielbedrijf met
een glas ii de hand het regen
achtige geieuren gade slaat. In
totaal zo'n50 mensen zijn geko
men om tetijken naar "Le grand
spectacle"een show met Franse
artiesten de in de schaduw van
de grote T«ur-karavaan de wie
lerronde vilgen.
In elke etapjeplaats geven ze een
voorstelliig. Gisteravond had
Leiden de primeur voor 1978.
Om negen mr zou het spektakel
losbreken. )ni kwart over negen
verschijnt een jonge vrouw op
het podiun. "Le grand spec
tacle" gad vanavond helaas
niet door. Iet is voor de arties
ten en het lubliek niet doenlijk.
Het is vooiu niet leuk om in de
regen te stian en de regen is bo
vendien gevaarlijk voor de elec-
trische becrading. De artiesten
willen graig een andere keer te
rugkomen. Ik wens u nog een
prettige aiond en tot ziens".
Enige toeschouwers joelen. De ge
nodigden 4p het terras nemen
nog een slik. Het kan hen niet
veel schelm. Wat wil je nog
meer: dro<g van buiten en nat
binneL
ElectricBlues
In de "Mirakel-soos" van 't
Breehuysaan de Breestraat
19 treect vanavond de
Noordwijzse bluesgroep
"Electric Blues" op. Met het
optreden van deze uit vier
personen bestaande groep
sluit Minkel het seizoen af.
Het concert begint om negen
Volleybil
Volleybalvereniging GGV
houdt op maandagavond 3
juli een ojen avond voor leden
en belancptellenden. Iedereen
die geinUresseerd is in vol
leybal kan een partijtje mee
spelen. De volleybalavond
wordt gèiouden in de gym
zaal van de Corantijnstraat
(achter as bibliotheek). Aan
vang 1930 uur.
Hengelsport
HSV Zü.d-Westviste de
tweede wedstrijd in het
Nieuwe Vlietkanaal. De
vangst vas redelijk: totaal
427 stuksmet een gewicht van
36.210 grim. De uilslag was:
1HMoeren 44 st (5620 gr), 2.
I. Masurd 53 (3890), 3. G.v.d.
Laan 473700), 4. A. Ruis
57(5630), 5. H.v.d. Laan
33(3520), 6. R. den Bezemer
51(3400), 7. C.Schouten
45(3240), 8. W. Moenen
41(3030), 9. E. Schreuder
32(2500), 10. H. Schouten 25
(1780).
PvdA-vergadering
De afdeling Leiden van de
PvdA hordt vanavond een
openbare ledenvergadering
in het Parlement aan de
Nieuwe R.jn. Op de agenda
staan ondtr meer punten als:
de onderhandelingen over de
collegevorning voor de pe
riode 1978-1982 en het finan
cieel- en sociaal-economisch
beleid. Dallaatste onderwerp
zal worden toegelicht door
Dick DolmanDe vergadering
begint om acht uur 's avonds.
Klaverjassen
Clubhuis "De Zevensprong"
aan de Berihardkade 35, or
ganiseert op woensdag 12 juli
het jaarlijkse bekertoernooi
klaverjassei en sjoelen voor
volwassenen in Leiden Noord.
De wedstrijden beginnen 's
avonds om acht uur. Inschrij
ving moet gebeuren voor 10
juli en wel 's middags tussen
twee en vier uur in het club-
en buurthuis. De deelnemers
spelen om de wisselbeker van
Leiden Noord.
Per "huwelijksboot" van het Marinekamp naar het stadhuis. Dat moest.
Vanwege vanwege de Tour.
VERKEER GEEFT
GEEN PROBLEMEN
99
LEIDEN - De vrees van de gemiddelde proloog-toeschou
wer blijkt ongegrond te zijn. De toegezegde dranghekken
zijn sporadisch zichtbaar. Het gedeelte van de binnenstad
dat gisteren "hermetisch,' afgesloten zou zijn blijkt goed
toegankelijk.
Weliswaar blijft men op een fluitje van een (Leidse of Franse) agent braaf
aan de kant staan wachten tot een bars uitziende motoragent voorbi.i
flitst, maar het oversteken van en naar "het" proloog-gedeelte en de rest
van de stad levert geen enkel probleem op.
Ook tijdens de eerste echte Tour de France-dag is het goed toeven in de
binnenstad. Drie Oktober-achtig gedrang, herrie, rommel, het blijft al
lemaal uit. Al halen sommige toeschouwers merkwaardigsgenoeg de
vreemste capriolen uit om een zo goed mogelijk plaatsje te bemachtigen.
Er zijn er zelfs die op telefooncellen of brandweerauto's klimmen en
zelfs die de wrakkig uitziende stellage hoog boven het trottoir bij V en D
zijn opgeklommen.
Het weer laat het dus afweten. De miezerige regen dompelt de nagebootste
•Franse artiesten wijk, het Montmartre in een triest sfeertje. De entourage
is rijkelijk aanwezig: het schilderachtige en knusse Pieterskerkplein. De
tafeltjes en stoelen, de muziek. Hebben echter de tekenaars het al eerder
laten afweten, het publiek komt ook nu niet opdagen. Slechts een hand
jevol mensen loopt doelloos heen en weerover het plein. Een kermisex
ploitant loopt wezenloos met een emmertje in de hand lootjes te verko
pen die niemand hebben wil. Een beeld dat lang blijft hangen.
Soldaten van het voor de Tour opgetrommelde Franse 43-ste regiment van
de infanterie(een mondvol) lijken zich van het hele gebeuren weinig aan
te trekken. Zij zitten gemoedelijk te vissen in het water van de Witte
Singel, de motregen ten spijt.
De twee bruidsparen, die maanden geleden op het stadhuis de 29-ste juni
als trouwdatum hebben besproken worden per huwelijksboot vanaf het
Marinecomplex naar het stadhuisafgevoerd. Toen men er bij de gemeen
te achter kwam dat trouwen op de proloog-dag een onmogelijke zaak
zou zijn - er kon immers geen auto de stad in - was het voor de bruidspa
ren Braggaar-Domburg en Philippo-Van der Plaat al te laat om alles te
verzetten. Eigenlijk vonden Pim&Anneke en Henriette&Aijen het wel
zo leuk om Leiden per rondvaartboot te zien. De in luchtige zomerkledij
gestoken bruiloftsgasten blijven er in elk geval laconiek onder.
In de Breestraat proberen Fransozen kleurige Tour-petjes te slijten. Het
vreemde daarbij is dat men bij de ene wagen vijf, bij een andere drie
gulden en in sommige gevallen helemaal niets moet neertellen vooreen
zo felbegeerde pet. Drie agenten breekt ongetwijfeld het koude zweet uit
als ze zich per fiets door de Breestraat bewegen. Het wachtende publiek
moedigt de agenten met kreten als "harder, harder" aan om vooral door
te rijden.
Lampie laat ook deze dag van zich horen. De Leidse straatzanger verkon
digt iedereen die het horen wil dat hij deze dag wel twee vijanden heeft:
de regen en de metalen stemmen die uit de luidsprekers komen, en zijn
gezang overschreeuwen. De in plastic gehulde zanger heeft een lied op
de Tour gecomponeerd. Het gaat over regen en fietsen.
Wie echter geenszins ontbreken zijn de Leidse studenten van Minerva.
Hoog uittronend boven het gepeupel in de Breestraat zitten ze op het
balkon van hun sociëteit met het onvermijdelijke pilsje in de hand. Ze
krijgen scheve blikken toegeworpen van verregende mensen. De com
mercie doet alleen op de Steenstraat goede zaken. De Ricard-kraampjes
bieden een heleboel lekkers te eten en te drinken, maar trekken ook door
de aanwezigheid van Franse uniformen. Die fungeren als lokvogels voor
giechelende meisjes. Het is er zonder meer gezellig.
Even komt de Drie Oktobersfeer om de hoek kijken als joelende jongetjes
lege blikjes bier voortschoppen. Het trekken van een vergelijking tussen
Drie Oktober en deze dag is onmogelijk. Ontbreken de feesttoeters, de
echte Leidenaar is ook niet te zien. Of. zoals een bierverkoper schamper
opmerkt: "Als je het van de Leidenaars moet hebben..."
Als het weer dan eindelijk is opgeklaard hoeft het al niet meer. Het is dan al
bij half vijf, de laatste renner is voorbij geflitst. De stad loopt snel leeg. Er
ontstaan geen opstoppingen er onstaat geen gedrang. Er zijn geen hui
lende kinderen die op zoek zijn naar moeders. Leiden is niet warm te
krijgen voor het wielergebeuren.
MI EP DE GRAAFF
Tegen Franse politiek in Afrika
LEIDEN - "Giscard, donder
op uit Afrika". Deze en an
dere teksten kwamen gis
termiddag via een recht
streekse tv-uitzending van
de Tour-proloog vanuit
Leiden in miljoenen huis
kamers in Nederland, Bel
gië en Frankrijk.
Vlak voor de Groenoordhallen en
op een punt in de Breestraat - op
beide plaatsen recht tegenover de
televisiecamera's - werd met
spandoeken gedemonstreerd te
gen de Franse politiek in Afrika.
In drie talen, Nederlands, Frans
en Arabisch, werd geëist dat
Frankrijk zijn militairen uit Afri
ka terugroept.
De demonstratieve actie was op
touw gezet door het Polisario-
komitee, het Marokko-komitee,
het Komitee Zuidelijk Afrika, de
PSP afdeling Leiden, de We
reldwinkel Leiden/Oegstgeest,
de Jonge Socialisten afdeling
Leiden en de Leidse SP. Doel van
de actie was om via de tv met na
me de Franse kijkers te wijzen op
het militaire ingrijpen van Frank
rijk in West-Sahara, Tsjaad en
Zaire.
Ook werden Nederlands- en Frans
talige pamfletten uitgedeeld.
Hiermee wilden de demonstran
ten vooral de bij de Tour de Fran
ce aanwezige vertegenwoordi
gers van Franse persorganen be
reiken. En met succes. Want er
verscheen niet alleen een bericht
op het telexnet van het officiële
Franse persbureau AFP, maar
ook de Franse televisie toonde
belangstelling. Gisteravond wer
den enkele demonstranten geïn
terviewd door een cameraploeg
van de RTF.
In het pamflet worden alle demo
cratische krachten binnen en
buiten Nederland opgeroepen
om druk uit te oefenen op hun
nationale regeringen, zodat er
een einde komt aan de Franse in
terventies in Afrika".
In West-Sahara bestrijden Marok
ko en Mauretanië met militaire
steun van Frankrijk het front Po-
lisario, in Tsjaad vechten Franse
troepen tegen het Frolinat en in
Zaïre samen met het regime van
Moboetoe tegen de bevrijdings
beweging FLNC. In West-Sahara
bijvoorbeeld voeren Franse Mili
taire vliegtuigen geregeld bom-
bardementsvluchten uit tegen
patrouilles en kampementen van
Polisario. Op 4 mei nog werden
enkele kampementen door een
zestal Franse Jaguars gebombar
deerd.
Glorie
"Wij hebben deze zaken nog eens
onder de aandacht willen bren
gen van zo veel mogelijk men
sen", aldus een van de demon
stranten. "Het heeft op zich zelf
niets met de Tour de France te
maken. Maar de Tour is natuur
lijk wel zeer geschikt voor een
demonstratie. Tenslotte is het
een manifestatie die de glorie van
Frankrijk moet hoog houden. Al
die Fransen die naar de televisie
hebben gekeken, hebben onze
spandoeken gezien".
De groep demonstranten - zo,n 25 in
totaal - heeft tijdens de actie, die
bijna een uur duurde, geen en
kele tegenwerking ondervonden
van de politie of de organisatie
van het Tourgebeuren. De span
doeken, die zo onopvallend mo
gelijk langs de controleposten
werden gedragen omdat men een
demonstratieverbod vreesde,
konden zonder problemen wor
den ontvouwd. Een demon
strant: "Je kunt wel zeggen dat de
actie is geslaagd. Ook al hoeven
niet alle mensen het met ons eens
te zijn, er wordt nu in ieder geval
over gepraat".
LEIDEN - "Hier de één dubbel nul
meteen bericht voor alle posten.
Er moet voor gezorgd worden dat
het publiek overal in de stad ach
ter de afrastering blijft. Hier de
één dubbel nul voor alle motor
rijders. Iedere motorrijder die
voor een renner uitrijdt moet
wanneer hij merkt dat het
publiek op een bepaalde plaats te
dicht op het parcours staat dat di
rect doorgeven, zodat onmiddel
lijk maatregelen kunnen worden
genomen. Over en uit".
Deze mededelingen werden gis
termiddag vanuit de centrale
commandowagen van de Leidse
politie de ether ingeslingerd toen
een aantal posten het bericht
doorgaf dat het publiek op som
mige plaatsen in de stad niet
meer te houden was. Berichten
die geenszins paniek veroorzaak
ten, maar eerder een stemming
van hè, hè, eindelijk wat leven in
de brouwerij". Hoofdinspecteur
La Rivière slaakte op dat moment
haast een zucht van verlichting.
"Ik ben blij dat het toch nog druk
geworden is in de stad, daar zag
het een paar uur geleden niet naar
uit", aldus La Rivière.
Op het laatste moment mocht de
Leidse Tourstart zich dus toch
nog verheugen in een tamelijk
grote belangstelling. Naar schat
ting 100.000 mensen hebben gis
termiddag langs het 5,2 kilometer
lange parcours gestaan. Heeft de
Leidse politie toch niet voor niets
het complete bureau voor het
wielergebeuren ingezet. Zo'n 140
man hebben er in samenwerking
met de rijkspolitie en Franse
gendarmerie voor gezorgd dat er
nergens in de binnenstad een
chaos ontstond.
Vanuit de commandowagen op de
parkeerplaats van de
Groenoordhallen werd alles in de
gaten gehouden. Daar had men
rechtstreeks contact met het
hoofdbureau, posten in de stad,
met de helikopter van de Rijks
politie en met alle 14 wagens en
25 motorfietsen. Een soort van
crisiscentrum, dat gelukkig geen
enkele keer als zodanig dienst
heeft hoeven te doen. Het publiek
gedroeg zich netjes en bleef over
het algemeen eerbiedig achter
het drie kilometer lange, speciaal
uitgezette, hekwerk en de hon
derden meters afzetlint. Ook de
verkeersafwikkeling na afloop
van het festijn gaf nauwelijks of
Een kijkje in de commandowa
gen van de Leidse politie. Op de
voorgrond van rechts naar links in
specteur Van der Somme, hoofda
gent Spaans en hoofdinspecteur La
Rivière. Achter dit drietal hoofda
gent De Vries.
geen problemen, hetgeen er
enerzijds op duidt dat er vrij wei
nig publiek van buiten de stad is
gekomen en anderzijds dat de or
ganisatie uitstekend in elkaar zat.
Was dit de grootste verkeerstechni
sche operatie in de geschiedenis
van de Leidse politie? Hoofdin
specteur La Rivière: "Wanneer je
de gehele voorbereiding erbij be
trekt dan wel, maar als je aÜeen
naar deze dag kijkt dan niet. We
hebben het vandaag makkelijker
gehad dan bijvoorbeeld op een
drie oktober-viering met mooi
weer. Ook de diverse koninklijke
bezoeken die we in het verleden
hebben gehad kostten ons meer
moeite en inspanning. Nee, het is
vandaag geweldig gegaan. Niet in
de laatste plaats door het uitste
kende werk dat de omroepers
hier in de wagen hebben verricht.
Ook de algemene geluidsinstalla
tie is van groot nut geweest.
Wanneer het nodig was werd
door dit "wapen" iedereen van de
route gesmeten".
Het weer vrijgeven van de routes
voor het verkeer heeft eveneens
weinig problemen gegeven. Al
leen op de Hoge Rijndijk/Leven
daal, Lammenschansplein en bij
Rijksweg 44 hebben even files
gestaan, maar deze waren weer
vrij snel opgelost. Je kunt zeggen
dat er een wat extra drukke spits
is geweest. Geen ernstige op
stoppingen, waar we overigens
wel op waren ingesteld".
BOUSSAC
GORDIJNEN
PLOEG
TAPIJT GORDIJNEN
BESOUW
TAPIJT
Interieurverzorging
W. J. ZIRKZEE b.v.
Zeemanlaan 22 - Leiden
Telefoon 071-142627
Confrontatie
met de Tour
Hij is achter de wielen, die pro
loog. Die start van de Tour de
France waarvoor twee jaar
lang gewerkt is. waaraan veel
geld. veel tijd en veel energie
isbesteed.Hij is voorbij .maar
het laatste woord is nog niet
gevallendat is een ding dat
zeker is.
Nakaarten hoort erbij, of het nu
slecht of goed ging. of men nu
wielerliefhebber is of niet.
Want Leiden was tourstad en
daar werd de Leidenaar mee
geconfronteerd, of hij dat
wenste of niet. We vroegen een
paar Leidenaren hoe ze die
confrontatie hebben beleefd.
Mevrouw De Vos is de secreta
resse van burgemeester Vis
Alle bewegingen van de bur
gemeester die met de Tour te
maken hadden, moesten door
haar worden geregeld en in
gelast in het verdere pro
gramma. Ze zegt: "Het moest
allemaal in een hoog tempo
tussen alles door. Ik heb het
allemaal over me heen laten
komen vanuit de gedachte:
zoiets gebeurt niet elk jaar. En
ik heb er gewoon plezier in,
niet omdat het die Tour is.
maar om het organiseren. Ik
ben een type die daar erg van
houdt, ik heb geleerd te im
proviseren en in paniek raken
doe ik niet meer".
De start zelf kon ze niet
ken: "Ik ben er niet bij. w
ik zit vast in het gemeente
huis. Jammer, uM
ik graag willen
hang wel uit het
zei ze van tevoren.
"We mogen toch verschrikkelijk
tevreden zijn over die start.
Toen de buschauffeur vanoch
tend wat zat te mopperen dat
je vanmiddag niet in of uit de
stad kon.zei ik tegen hem: niet
brommen hoor,je moet het ook
eens van de anderf
kijken. We hebben
iels waardoor we m
len kunnen lillen ac
Laten we elkaar dan
eens allemaal helpen,
verdraagzamer zijn."
99
dat had
Maar ik
hoor",
kant be-
eindrhj k
et zijn al-
i Leiden.
"Een enorme hoop drukte, een
enorm circus", noemt adju
dant De Jong van de Leidse
politie het. Hij stond als sectie
commandant langs het par
cours tijdens de proloog.
"Voor mij hoeft het beslist niet
elke week, niet elk jaar ook.
Het werk tijdens die rit was
op zich zelf niet zo erg, de
voorbereidingen waren hel
meeste werk. Ik heb er geen
hard hoofd in gehad, en het is
ook best gegaan."
"Er zullen altijd mensen blijven
mopperen, dan moet je wel
eens even babbelen. Er was
een meneer die moest zijn
kinderen uit school halen en
die was erg boos dat hij niet
met de auto het parcours over
mocht. En dan blijken er in
eens mensen te zijn die van de
hele Tour nog nooit gehoord
hebben, ja je houdt het niet
voor mogelijk."
Carolien Nieuwenhof. VVV-in-
formalrice: "Van mij had het
nog wel een tijdje door mogen
gaan, ik vond het heelerg leuk
allemaal. Al die Fransen in de
stad enzo. Het is enorm druk
geweest deze week, en nog.
Mensen die de route en de lijd
van de start van de proloog
wilden weten, kaartverkoop
dat soort dingen. Het onder
brengen van mensen is voor
het grootste deel buiten ons
omgegaan, want de Touror
ganisatie had zelf een ploeg
die dat regelde, ik vind dat
het heel erg goed voor Leiden
is geweest, alleen was er van
de Leidenaren zelf erg weinig
belangstellinger hadden
Margaret Schrama van het
bureau Voorlichting van het
stadhuis. "We stonden in de
Breestraat en eens in de mi-
een flits voorbij. Iemand zei
tegen me: dal is Joop Zoete
melk, nou dat zal dan wel. Als
ze nu de hele groep in eén keer
hadden langsgestuurd, zou je
nog kunnen zien als er ie
mand voorop ligt, maar nu
elke minuut een renner: so
whatIk moet er bij zeggen
dat ik helemaal niet zo geïnte
resseerd beu in wielrennen,
iemand die dat wel is zal mis
schien heel enthousiast zijn."
'Nee, het is me tegengevallenEr
is zo weinig bekendheid aan
gegeven, kennissen van me
buiten Leiden die wisten niet
eens dat de start hier was. En
dan die reclamekaravaan.
ook niks. Bij een
blo
clan
dan i
i deze hele ka-
