Tussen reclameteksten en politiedwang
Discussie structuurplan pover
OP* a .-
htti
Petjeshandel
en het ei...
hóópt
Drs. Van Kuijen: aan
Leidse universiteit
gevaarlijk onderzoek?
VRIJDAG 30 JUNI 1978
LEIDEN
PAGINA 13
LEIDEN - Het is één uur in de mid
dag. Eindelijk mag het publiek
dat een peperdure zitplaats in de
Groenoordhallen heeft gekocht
het terrein op en zich richting het
"wielerpaleis" begeven. Tijden
neeft men buiten in de regen
moeten staan wachten om straks
toch maar vooral een goed
plaatsje te kunnen bemachtigen.
Het bleek achteraf helemaal niet
nodig te zijn geweest, de hal zou
namelijk bij lange na niet vol
stromen.
Weer een financiële tegenvaller, 's
Morgens móest al op bevel van
Lévitan alle Nederlandse recla
me uit de hal worden verwijderd,
omdat de Tourbaas een contract
had afgesloten met de Franse te
levisie. Lévitans wil is wet, dus
weg reclame. Een "geintje" dat
de stichting Tour de France wel
eens een strop van een kwart
miljoen zou kunnen opleveren.
Tot overmaat van ramp dus 's
middags ook nog eens akelig lege
plekken op de tribunes.
Van de 5000 plaatsen waren er
hooguit 3000 bezet. Een tamelijk
kille ambiance was het gevolg.
De sfeer was soms nauwelijks
aanwezig. Alleen wanneer Hol
landse renners de hal in en uit
flitsten liet men zich horen. Dan
was het opeens gezellig, maar
ach, het ging allemaal zo snel. Er
was nauwelijks tijd om een ren
ner aan te moedigen. Voor dat je
het wist was je favoriet allang de
hal uit of al weer enkele secondes
de finishlijn gepasseerd.
Peter Post over het gebeuren in de
hal: "Om het hier vol te krijgen
had je waarschijnlijk de hele
proloog binnen moeten laten ver
rijden, alsmaar rondjes rijden
weet je wel. Toch vind ik het wel
grappig zo, het geluid is in elk ge
val prima".
De hoeveelheid reclameteksten die
uit de speakers komt is enorm.
Volstrekt belachelijke slagzin
nen vaak, die op de lachspieren
van de toeschouwers werken.
Het publiek wordt aangeraden
om maar snel een zalig sigaretje
op te steken van dat en dat merk,
omdat het natuurlijk zit te bibbe
ren van de spanning. Even later
vertelt de speaker dat hij heerlijk
zit te smullen van een ijsje, een
ijsje van dat merk waar iedereen
zich warm voor fietst.
De speaker gaat zelfs zover in zijn
drang om zoveel mogelijk recla
meboodschappen te spuien, dat
hij soms vergeet om het vertrek
van een renner aan te kondigen of
een eindtijd te geven. Links en
rechts klonk het dan ook: "Ik be
taal geen dertig piek om me te
laten vertellen dat ik een ijsje zus
moet eten of een sigaret zo moet
roken".
Nadat Bernhard Thévenet, als laat
ste renner, onder afkeurend ge
joel (hij was immers degene die
vorig jaar de eindzege wegkaapte
voor de neus van het nationale
idool Hennie Kuiper) over de fi
nish is gegaan willen tientallen
journalisten zich binnen de piste
begeven. Maar dat gaat zomaar
niet. Leden van de Tour-directie,
bijgestaan door een aantal gen
darmes trachten iedereen op af
stand te houden. Franse journa
listen mogen doorlopen en de
huldiging van winnaar Jan Raas
van dichtbij meemaken. Neder
landsejournalisten worden daar
entegen fel geweerd.
Er wordt zelfs assistentie gevraagd
aan Leidse agenten om de Ne
derlanders op eerbiedige afstand
te houden. Botweg beginnen ze
iedereen ruw naar achteren te
werken. Uitroepen als "we moe
ten toch ook ons werk doen" hel
pen geen zier. Een agent zegt dat
als iemand wat meer wil weten
dat hij ,,'s avonds maar naar de
televisie moet kijken".
Volkskrant verslaggever Guus van
Holland laat nadrukkelijk horen
wat hij van diezelfde agent vindt.
Prompt wordt hij door twee man
aan zijn baard weggesleurd. Na
enkele stompen te Rebben opge
lopen mag hij weer gaan. Echter
niet richting renners, maar naar
een plaatsje ver achter de afraste
ring.
JAAP VISSER
Een overzicht van het Groenoordhal-terrein kort voor de start van de proloog door de Leidse binnenstad.
Korevaarstraat
krijgt asfalt
LEIDEN - In de nacht van zon
dag op maandag zal de dienst
Gemeentewerken om mid
dernacht beginnen met de as
faltering van het kruispunt
Breestraat-Gangetje. Deze
werkzaamheden zullen ruim
twee dagen duren. Precies
een week later, in de nacht
van 9 op 10 juli zal de Kore
vaarstraat worden geasfal
teerd. Dat werk kan maan
dagavond klaar zijn en het
verkeer zal er praktisch geen
hinder van ondervinden, om
dat het via een andere rijbaan
kan worden geleid.
Inmiddels hebben B en W ook
de antwoorden gegeven op
een aantal WD-vragen over
de trillingoverlast, die wordt
veroorzaakt door het verkeer
in de Korevaarstraat. De
vraag of door het zware ver
keer schade wordt toege
bracht aan bestrating, wal-
muren bruggen en gebouwen
kan volgens het Leidse colle
ge pas beoordeeld worden
aan de hand van een onder
zoek. Dat onderzoek moet
nog beginnen.
Het college ontkent dat de tril-
lingsoverlast is toegenomen
in verband met het in twee
richtingen berijden van de
Breestraat. "Ook voor de
openstelling werd het aan
sluitende gedeelte van de Ko
revaarstraat al in beide rich
tingen bereden."
Daar sta je dan als rechtgeaar
de Leidenaar in een mistroos
tig miezerregentje op de Bree
straat. Wachtend op het grote
Tour-gebeuren. Omdat je -
eenmaal opa zijnd - je klein
kinderen toch wilt kunnen
vertellen, datje nog hebt mee
gemaakt dat het wielerspek
takel uit Leiden vertrok.
Al vrees ik, dat tegen die tijd de
rennersmeute vooruitge
stuurd wordt zoals nu de
reclame-karavaan. De Ronde
van Frankrijk wordt dan een
wedstrijd voor reclame-au
to's. Welke kar het hardst rijdt
en wie de meeste tonen op zijn
claxon heeft zitten.
Het is nog rijkelijk vroeg, maar
het wachten is bekort, want
Tour dictator Levitan heeft
beslist dat de renners een
kwartier eerder moeten uit
rukken. En dan gebeurt het
ook. Alle voorbereidingen van
een Leidse groep actievelin-
gen ten spijt. Trouwens het is
toch zaak een plaatsje langs
de stoeprand in te nemen,
want om bij elke tien passen
door vinnige punten van een
paraplu een aanslag te zien
plegen op je gezichtsvermogen
is ook geen pretje.
Ik kies positie schuin tegenover
de MaarsmansteegEen grote
wagen - met de achterklep
omhoog - staat schuin op de
stoep geparkeerd. In de auto
ligt een voorraad petjes-met-
coureursnaam-op-de-klep,
die waarschijnlijk in de vol
gende 65 Tour de Francen nog
niet aan de man te brengen
zijn. De prijs is pittig: 5 piek
Maar de hoofddekseldetaillist
geeft er blijk van mijn som
berheid niet te delen.
Dat verandert wanneer even
verderop twee jongens binnen
de beschutting van het Sport-
huis Centrum-portiek een
paar dozen neerpoten en even
later aan iedere voorbijgan
ger een gratis petje beginnen
uit te delen. Weliswaar niet
met Kneteman, Kuipers of
Zoetemelk op de klep, maar
ook de drie letters van een
Leids modemagazijn worden
voor lief genomen.
Het gelaat van de professionele
petjesverkoper betrekt en be
gint trekken van overeen
komst met het grijze wolken
dek boven ons te vertonen
Wordt je daar als kleine mid
denstander de nek omge
draaid door een groot win
kelbedrijf, zal hij wel gedacht
hebben.
Deze kledinggigant heeft spe
ciaal voorde renners een flink
spandoek aan de winkelpui
laten bevestigen met de sti
mulerende tekst dat het nog
maar 3929 kilometer te gaan
Deze fotojournalist had beide handen nodig
methode toe om zelf droog te blijven.
is' voordat er in het Par ij se
Pare des Princes kan worden
afgestapt. Om spontaan een
knoert van een steenpuist op
je zitvlak te krijgen.
Als de reclamekaravaan al
vloeitjes-, petjes-, pamfletten
en stickers gooiend voorbijge
trokken is, en ik me erover
verbaas dat zoiets levensge
vaarlijks mag .terwijl de poli
tie zich beijvert om de zaak zo
goed mogelijk te beveiligen,
begint de maag te knorren.
Dat deel ik met een Fransman
die dezelfe fritestent binnen
stapt. Hij wil een 'oeuf'. vrij
vertaald: een ei. Het meisje
achter de toonbank laat het
i te kunnen fotograferen. Daarom paste hij deze
hem vijfmaal achter elkaar
herhalen, knikt vriendelijk en
begrijpend en zet hem enkele
minuten later een hamburger
voor de neus. De Fransman
kijkt schuchter om zich heen,
twijfelt of hij nog een poging
zal wagen om een eitje te be
machtigen, maar kiest ten
slotte toch eieren voor zijn
geld.
Teruggekeerd langs de route is
het spektakel inmiddels van
start gegaan. Ongeveer elke
minuut flitsen twee ronkende
motoren voorbij. Daarachter
schuift dan iets felgekleurds
op een fiets langs je heen. En
als je een beetje vlot reageert
kan je nog net de naam van de
passant lezen op de bumper
van de volgauto.
Meteen paar natte voeten ben ik
nog juist op tijd thuis om Fred
Racké op de televisie te horen
meedelen, dat de gemaakte
tijden niet zullen meetellen
voor het klassement. De ren
ners hebben gewoon voor de
kat z'n viool door Leiden ge
reden. Zelfs geen gele trui voor
de snelste kan er af. Om dan je
goeie humeur te bewaren is
een hele loer
BRAM VAN LEEUWEN
LEIDEN - Drs. Cees van Kuijen, kroonlid van de universiteitsraad, wil
weten of er aan de Leidse universiteit biologisch onderzoek wordt ge
daan dat gevaar kan opleveren voorde volksgezondheid. Hij heeft daar
over schriftelijke vragen gesteld aan het college van bestuur naar aan
leiding van een bericht in deze krant.
Dat bericht ging over het omstreden recombinant-DNA onderzoek, waar
bij gebruik wordt gemaakt van erfelijkheidsmateriaal (DNA) en bacte
riën. Het college van bestuur zal daarover binnen niet al te lange tijd met
een nota komen. Tussentijds mag er geen onderzoek, waarbij van de
recombinant-DNA techniek gebruik wordt gemaakt, van start gaan.
Het laatste betekende een domper voor de Leidse biochemicus dr. L
Bosch, die een dergelijk onderzoek, gericht op plantenvirussen, op sta
pel heeft staan. In een commentaar tegenover onze krant op 20 juni zei"
hij dat er aan zijn onderzoek "oneindig veel minder gevaren" kleven dan
aan soortgelijk onderzoek waarbij met ziekteverwekkende virussen
wordt gewerkt.
Voor het kroonlid Van Kuijen was dat aanleiding het college van bestuur
aan de tand te voelen over gevaarlijke vormen van biologisch onderzoek
die eventueel aan de Leidse universiteit worden gedaan.
Van Kuijen wil verder weten wie verantwoordelijk is voorde noodzakelij
ke veiligheidsvoorzieningen en wie er civiel-rechtelijk aansprakelijk is
indien er in dat opzicht iets mis is. Ook wil het kroonlid weten of mede
werkers die gevaarlijk biologisch onderzoek doen, dat moeten melden
aan het college van bestuur. Van Kuijen meent dat dit wel noodzakelijk
is. omdat het college anders geen inzicht heeft in de aard en omvang van
dit soort onderzoeken.
Overigens wijst het raadslid op een uitspraak van de Amsterdamse bio
chemicus prof. dr. P. Borst, die een keer heeft opgemerkt: dat ervoor
geen enkele vorm van biologisch onderzoek in Nederland een wettelijke
regeling bestaat. Desondanks wordt er sinds jaar en dag in Nederlandse
universiteiten onderzoek aan (al dan niet gevaarlijke) bacteriën en virus
sen gedaan. Het treffen van goede veiligheidsvoorzieningen
de betrokken onderzoekers overgelaten en dat is een systeei
toe goed heeft gewerkt". Aldus de Amsterdamse hoogleraar
Folia Civitatis.
is altijd aan
"i dat tót nu
in het blad
Echte confrontaties over Leidse binnenstad komen nog
o
LEIDEN - De gecombineerde Leidsch Dagblad!AZL stand, zoals die
gisteren te bezichtigen was in de Groenoordhallen. De acht man sterke
radio en televisiedienst van het Academisch Ziekenhuis heeft de afgelopen
dagen met een eigen cameraploeg de tourgebeurtenissen vastgelegd.
'De bedoeling hiervan is om ook de mensen die aan het bed gekluisterd zijn
bij dit wielergebeuren te betrekken", aldus de heer Koster, hoofd van de
radio en televisiedienst.
De dienst heeft gisteravond gemon teerde beelden getoond aan de patiënten
van het AZL. Ook vanavond en morgenochtend is er voor hen de mogelijk
heid om op bed naar de Tourbeelden te kijken.
ADVERTENTIE
Gebruik'm goed.
LEIDEN - In een opmerke
lijk ongeschonden staat
heeft het Leidse college
deze week het structuur
plan voor de binnenstad
door de raad gesleept. In
een slijtage-slag van drie
avonden met een verlen
ging haalde het linkse
programcollege op de val
reep van de zittingsperio
de zijn toekomstvisie op
de binnenstad erdoor.
Naast politieke winst voor het col
lege, dat een belangrijk stuk be
leid vastgesteld zag, betekent
die beslissing een persoonlijke
triomf voor PvdA-wethouder
Waal (stadsontwikkeling). Hij
haalde na een langdurig en in de
slotfase opgejaagd proces zijn
binnenstadsplan binnen.
Als eerst verantwoordelijke wet
houder voor het binnenstadsbe-
leid zag Waal het resultaat van
ruim twee jaar voorbereiding aan
het structuurplan de afgelopen
weken andermaal bijna ruw uit
zijn handen geslagen. Het poli
tiek geladen onderwerp dreigde
door tijdgebrek en ontbreken van
belangwekkende informatie (dis
tributie-planologisch onderzoek)
te sneuvelen. Merkwaardig ge
noeg werkte de raad tenslotte
toch loyaal en in ongekende
eensgezindheid mee.
Pover
De slotbehandeling van het struc
tuurplan was zo voor het college
meer een strijd legen de klok dan
tegen de raad. De oppositie van
raadsleden tegen het zwaargela-
den structuurplan bleef opval
lend pover. In feite leverde de
PvdA-fractie nog het meeste
weerwerk met een reeks onder
steunende amendementen en
moties als versiering van het ei
gen collegebeleid.
Van oppositiezijde viel vooral de
geringe inbreng van VVD-kant
op. De liberale inbreng beperkte
zich buiten een algemeen verhaal
en enig detail-werk eigenlijk tot
het orde-debat over het 'vermiste'
winkelonderzoek, en zelfs die
discussie voerde men opvallend
vriendelijk. De toeschietelijke
VVD-houding tegenover het
PvdA-college viel nauwelijks los
te maken van de naderende col
lege-vorming.
Het CDA weerde zich geduchter.
De christen-democraten vielen
het structuurplan aan op de eco
nomische onderbouw. Het ont
breken van een uitgewerkte eco
nomische visie werd via een mo
tie breed uitgemeten. De CDA-
fractie bestookte het college zo
doelbewust, maar tegelijk ook
weinig effectief aan op een zwak
ke plek.
De CDA-motie over een econo
misch beleidsplan betekende in
feite een indirecte aanval op wet
houder Van Aken (economische
zaken). Zijn al langer gelaakte
economische beleid werd door de
oppositie nog eens opnieuw ge
kraakt. Effectief was dat weinig
nu Van Aken al is uitgerangeerd
als wethouder voor de volgende
periode en hij enkel de aflopende
rit nog uitzit.
Zwijgen
De wethouder van economische
zaken zweeg over de CDA-motie,
zoals hij bij de hele behandeling
van het structuurplan zweeg. Van
Aken liet de verdediging van het
structuurplan volledig en alleen
over aan collega-wethouder
V/aal. Zelf had de portefeuille
houder economische zaken geen
enkele inbreng. Het meest op
merkelijke was dat niemand in de
raad zich er echt aan stoorde.
In de marges van de discussie
drong de politieke toekomst zich
ook in ander opzicht op. VVD-
raadslid Van Duijn (de economi
sche man in de liberale fractie)
stemde als enige in de raad tegen
het structuurplan. Zijn eigen
fractie liet hem daarbij pijnlijk
vallen. Daarmee kelderde tege
lijk ook zijn in de wandelgangen
en genoemde notering als wet
houders-kandidaat voor econo
mische zaken in een eventuele
PvdA/VVD-coalitie.
De opstelling van de verschillende
fracties rondom het structuur
plan leverde tegelijk nog een aar
dig inzicht op over de politieke
lijnen tussen de partijen en het
maatschappelijke krachtenveld
buiten de raad.
Brief voor PPR
bleef liggen
LEIDEN - Een fout in de verzen
ding is er de oorzaak van geweest
dat de PPR nooit een reactie
heeft gehad op de deelneming
van een binnenstadsenquête
door het Koninklijk Ned. Onder
nemers Verbond, het Leids City
Centrum en de Raad voor het
Grootwinkelbedrijf afdeling
Leiden.
De drie organisaties hebben mee
gedeeld dat de brief door onbe
kende oorzaak op het secretariaat
tussen achtergebleven papieren
is blijven liggen, waardoor de
brief niet is verzonden. PPR-
raadslid Beijen had de organisa
ties onlangs een boze brief ge
stuurd, waarin hij schreef ont
stemd te zijn over de wijze waar
op de organisaties het materiaal
van de enquete hadden ver
spreid.
Lobby
De PvdA maakte zich sterk voor
het aan banden leggen van de
universiteit (sociale faculteit bui
ten het centrum, geen verdere
uitbreiding in de binnenstad en
geen toename van studenten
huisvesting.
Exact die uitspraken en verlan
gens, die in de laatste inspraak
ronde rondom het structuurplan
waren bepleit door de Pieters- en
Academiewijk. Wethouder Waal
sprak dan ook eerder al van een
succesvolle lobby van deze wijk.
Het CDA toonde zich aan de andere
ADVERTENTIE
Mj!
kant van de politieke schaal een
nadrukkelijk pleitbezorger van
De motie,
ch beleidsplan
che werkgroep
voor de binnenstad waren gro
tendeels ontleend aan recente
ideeën van de economische sec
tor (Stichting Leidse Binnenstad)
zelf.
Overigens heeft het ontbreken van
echte scherpe oppositie in de
raad- buiten het politiek oppor
tunisme rondom de collegevor
ming sterk te maken met het
deels vrijblijvende karakter van
het structuurplan. Het plan is zo
alleen een instrument om voor
lopig ongewenste ontwikkelin
gen tegen te houden.
Het vastleggen van wél gewenste
ontwikkelingen gebeurt pas bij
de uitwerking van de deelplan-
nen (bestemmingsplannen). In
die fase ontstaan waarschijnlijk
ook de echte harde confrontaties
tussen college en oppositie en de
maatschappelijke krachten. Pas
dan zal blijken hoeveel explosief
materiaal het structuurplan in
zich bergt.
KEES VAN DER MALEN
Bloemen van
winkeliers
LEIDEN - In het winkelcentrum
De Luifelbaan (Bevrijdingsplein
en Vijf Meiplein) zullen zes in de
klederdrachten van verschillen
de provincies gestoken meisjes
morgen bloemen uitdelen aan het
winkelende publiek.
De winkeliersvereniging van De
Luifelbaan hoopt hiermee een
beetje vrolijkheid te brengen nu
de weersomstandigheden zo
somber zijn.