de weekbladen
MILITAIRE
UITGAVEN
HP
ELSEVIERS
DONDERDAG 29 JUNI 1978
In het eerste artikel
schetste Ton Frinking
(CDA-kamerlid) een
beeld van wat op de
grote ontwapenings
conferentie mocht
worden tegemoetge-
zien. In dit - tweede -
artikel enkele van de
impressies die hij in en
buiten de vergaderin
gen optekende. Frin
king maakt deel uit van
de Nederlandse delega
tie naar New York.
Op een van de overigens schaarse recepties ontmoette ik
Paul Simon, lid van het Amerikaanse Huis van Afgevaar
digden voor het zuiden van Illinois, tevens lid van de
Amerikaanse delegatie bij de Speciale V.N.-zitting over
Ontwapening. Op zijn uitnodiging bezocht ik een pers
conferentie van zijn delegatie met de Amerikaanse pers.
De opkomst was niet bijster groot en de mededelingen
van de delegatie-leider waren niet indrukwekkend.
Eigenlijk was de persconferentie
meer bedoeld om de toespraak
van president Carter in Annapolis
toe te lichten dan om initiatieven
op het gebied van de ontwape
ning aan te kondigen. Zoals be
kend stelde Carter in zijn rede in
Annapolis de Sovjet-Unie voor
de keuze werkelijk samenwer
king met het Westen te zoeken of
het gevaar te lopen in een con
frontatie met het Westen te gera
ken. Afrika!
De delegatie-leider, Andrew
Young, een van de buitenland
specialisten van de president en
ambassadeur van de Verenigde
Staten bij de V.N., ging in op de
vraag of Carter de ontwapenings
conferentie nog zou bezoeken.
Dit omdat men teleurgesteld
was dat de president bij het begin
ervan niet was komen opdagen.
Young: "Nee, dat zit er niet in. "Het
optreden van de president in het
openbaar moest beperkt blijven.
Vanwege het effect. Als hij in het
openbaar optrad, moest hij ook
iets te zeggen hebben. En over
ontwapening viel niet veel meer
te zeggen dan wat vice-president
Mondale al had gezegd.
De besprekingen met de Sovjets
over een nieuw SALT-akkoord
waren nog in volle gang en een
succesvolle afsluiting ervan was
niet voor de afloop van de confe-
Door
Ton Frinking,
CDA-kamerlid
rentie te verwachten. Young zei
ook dat niemand echt gelukkig
was met de toespraak van Mon
dale, ook Mondale zelf niet, maar
het was in de gegeven omstan
digheden nu eenmaal niet an
ders. In de zaal werd wat gela
chen, maar ik moest toch wel
even slikken. Want wat Young in
feite zei, was: Het gaat ons om
SALT II en wat ons betreft valt er
verder van de conferentie niets te
verwachten.
Spot
Een kennis van mij. die de NAVO-
top in Washington had bijge
woond en ook een dag de Ontwa
peningsconferentie wilde mee
maken, vroeg mij - met een lichte
spot in zijn stem: hoe ver zijn we
inmiddels met de ontwapening?
Natuurlijk zijn wij met de ontwa
pening nog nergens, maar dat
komt wel in de eerste plaats door
het wantrouwen, het cynisme. De
vraag irriteerde me en ik ant
woordde dan ook dat het eerste
probleem is, het cynisme te ont
wapenen.
De belangrijkste besteders aan militaire uitgaven (volgorde onder
In miljarden
soc. econ.
bruto nat.
dollars
niveau
prod. hfd.
1.
USSR
94,000
17
27
2.
Ver. Staten
90,948
6
6
3.
China
18,000
79
103
4.
West-Duitsl.
15,299
9
9
5.
Frankrijk
13,093
4
11
6.
Gr.-Brittannië
11,477
16
23
7.
Iran
7,742
65
44
8.
Egypte
5,368
88
100
9.
Italië
4.656
24
28
10.
Japan
4,640
24
21
11.
Saoedi-Arabië
4,260
63
20
12.
Israël
3,517
22
25
13.
Canada
3.074
4
10
14.
India
3,008
111
125
15.
Nederland
2,869
15
15
16.
Oost-Duitsl.
2.644
13
24
17.
Polen
2.384
28
3)
18.
Zweden
2,344
1
4
19.
Spanje
2,200
31
30
20.
Turkije
1,971
70
59
Een ambtenaar van Buitenlandse
Zaken vertelde me iets dat ik nog
niet wist - nu ben ik cynisch: Wat
hier verteld wordt, is al 25 keer
ergens anders gezegd.
Wat voor de Verenigde Staten geldt
- uitsluitend interesse in SALT II
- geldt ook voor de Sovjet-Unie
Een Amerikaanse onderhande
laar vertelde me in de wandel
gangen dat het voor zijn land van
belang is zo onbeschadigd moge
lijk uit de besprekingen te komen
om uiteindelijk voortgang te
kunnen bewerkstelligen in het
wapenbeheersings- en ontwape-
ningsoverleg met de Sovjet-Unie
De derde Wereld-landen wijzen
naar de grote mogendheden, die
de nucleaire bewapening moet
afzweren. Maar tegelijkertijd
bejubelen hun vertegenwoordi
gers de vice-president van Cuba
die in een militante toespraak
aangaf dat van zijn land geen mi-
limeter voortgang op de weg naar
ontwapening behoeft te worden
verwacht.
De ambassadeur van Singapore
toonde zich realistischer.
Hij zei dat de landen van de Derde
Wereld eerst maar eens orde op
zaken in eigen huis moesten
stellen, voordat zij met het vin
gertje gingen wijzen naar de grote
mogendheden. Ook de president
van Senegal, Senghor, wees de
landen van de Derde Wereld op
hun eigen grote wapenaankopen,
veelal gedaan ten koste van de
ontwikkeling van hun land.
Daarmee is het dilemma van de
conferentie wel aangegeven. De
Twee Grote Broers zouden moe
ten ontwapenen, maar zien zelf
niet in hoe de Verenigde Naties
hierbij een helpende hand zou
den kunnen toesteken. De andere
landen verschuilen zich achter de
Verenigde Staten en de Sovjet-
Unie en gaan ondertussen door
met de opbouw van hun conven
tionele bewapening.
De NAVO, met weinig gevoel
bespreekt in de-
t Andrew Young: "Optreden van president in openbaar moet beperkt blijven
zelfde periode hoe de Westerse
defensie kan worden versterkten
wel in Washington. Carter is
daarbij aanwezig. De Russen
glommen: na de bom die mensen
doodt en gebouwen laat staan,
hadden ze een nieuw propagan-
da-punt: Bewapenen en ontwa
penen gaat in Amerika samen.
De woord voerder voor Singapore
vroeg zich in arren moede af. wie
er nou eigenlijk verantwoordelijk
kan worden gesteld voor de be
wapening in de wereld, als alle 96
sprekers die hem voorgingen de
bewapeningswedloop veroor
delen.
Voor wie wordt de conferentie
eigenlijk gehouden?
Ritueel
Zo'n vergadering van de V.N. vol
trekt zich volgens een standaard-
ritueel. De voorzitter, ditmaal een
Zuidslaaf, spreekt bezwerende
formules uit die iedereen uit het
hoofd kent. Als een president een
toespraak houdt, wordt deze be
dankt voor zijn zeer belangrijke
verklaring. Als een premier op
treedt, vindt de voorzitter zijn
verklaring belangrijk. En als onze
minister van buitenlandse zaken
optreedt, wordt deze bedankt
voor zijn verklaring, zo eenvou
dig ligt dat.
Presidenten worden vanuit een
speciale VIP-room binnengeleid
door de chef-protocol en wordt
uitgeleide gedaan door de voor
zitter van de vergadering en door
de secretaris-generaal Waldheim.
In dat geval wordt de vergadering
even geschorst. Een minister
president wordt begeleid door de
chef-protocol, maar een minister
van buitenlandse zaken moet zelf
maar zien hoe hfj hej spreekge
stoelte bereikt en verlaat.
Als een optreden van een president
aanstaande is. wordt ook een zeer
speciale stoel (in rugleuning be
vindt zich een luidspreker met
vertaalinstallatie, waardoor de in
het Engels of Frans uitgesproken
welkom- en dank-u-wel-formule
in eigen taal tot hem komt). De
stoel wordt weer weggesleept, als
de President de vergadering
heeft verlaten.
De kleine eindeloos droeve ge
beurtenis die ik U moet ver
tellen behoeft een korte inlei
ding. Er is en wordt nog steeds
veel aandacht besteed aan het
alsmaar groeiende autover
keer in ons land. Het aantal
personenauto's benadert
sneller dan men dacht de zes
miljoen. De grote wegen zijn
altijd druk bezet. Ook buiten
de spitsuren, ook als er niets
bijzonders ergens aan de
hand is.
Een enkeling houdt zich aan de
voorgeschreven snelheidsbe
perking. Het rijden "onder
invloedneemt weer sterk toe.
Doeltreffende en enigszins af
doende controle blijkt onmo
gelijk. Alweer enige tijd gele
den riep Den Uyl dat iedere
werknemer recht had op zijn
auto. In principe had hij ge
lijk. Maar de consequenties
zijn verschrikkelijk. Hoewel
dat natuurlijk niet alleen en
zelfs niet hoofdzakelijk aan de
werknemers te wijten valt
Elke maandag lezen we hoeveel
doden er te betreuren zijn in
het verkeer gedurende hel
voorbije weekend. Dat aantal
neemt per week toe. Maar over
de vele gewonden maken we
ons niet druk. Dat aantal be
draagt tientallen malen meer
dan het aantal doden.
Voor vele gewonden is het
verder leven zeer tragisch. Ik
vraag Uw aandacht voor een
actueel feit, niet om U te irri
teren, of om U aan te sporen
mee te doen aan actiegroepen
die tegen het autogebruik
zijn. Het gaat me er alleen om
dat wij. automobilisten, niet
te roekeloos, te onvoorzichtig
en te ondoordacht gebruik
maken van onze auto's.
Ongeveer vijf weken geleden
werd in de Ursula-kliniek op
zondagmiddag een jongen
binnengebracht van 14 jaar.
Ar ie is zijn naam. Hij was to
taal buiten zijn schuld onver
hoeds aangereden door een
auto. Het gebeurde een eind
buiten Wassenaar, maar om
dat de gealarmeerde arts her
senletsel vreesde had men hem
onmiddellijk naar de Ursula-
kliniek gebracht in Wasse
naar. Daar ligt de jongen nu
in de intensive care al vijf we
ken in coma. Met een inge
wikkelde apparatuur van ca
theter, sonde en infuus houdt
men hem in leven. Een team
verpleegsters en fysiothera
peuten is voortdurend met
hem bezig.
Op geluiden reageert hij soms
maar zijn ogen staren dof
zonder leven. Men is bang dal
hij. zo hij al blijft leven, nooit
meer normaal zal worden
Hersenletsel is nu eenmaal fa
taal. Toen ik mijn fysiothera
peute. die hem ook behandeld
heeft en die hem een keer aan
trof bijna stikkend met veel
schuim uit neus en mond,
vroeg hoe het hem ging, zei ze,
dat hij juist die morgen naar
een ander ziekenhuis was
overgebracht.
"Mag ik er iets over in de krant
schrijven?" vroeg ik
"Graag", was haar ant
woord. "wat wij elk weekend
meemaken is verschrikkelijk
Je durft zelf 's avonds niet
meer in je auto te stappen om
naar huis te gaan."
Arie, de levenlustige puber van
14 jaar. is waarschijnlijk
voor zijn leven verminkt. Zijn
ouders zullen hem voortaan
moeten bezoeken eerst nog in
een ziekenhuis en dan, als al
les "goed" gaat, in een of an
dere inrichting. De man die
hem aanreed is niet doorgere
den maar heeft zelf de alarm
centrale gebeld
En i
Er zijn vele mogelijkheden
Hij komt thuis en zegt tegen zijn
vrouw dat hij een ongeluk ge
had heeft. "Er is toch niets met
de auto, liefje" vraagt zij be
zorgd. "Nee. ik heb een jongen
aangereden. Ik zag die fiets te
laat, het was mijn eigen
stomme schuld"God. wat
erg", zegt zij, "en toen "Hij
is naar een ziekenhuis ge
bracht." "Gelukkig dal je een
all risk-ver zekering hebt",
verzucht zij' 'en hij leeft in ie
der geval nog."
Misschien ook is die man er ka
pot van. Misschien heeft hij
zelf een Zoontje van 14 jaar en
denkt hij zich in hoe hij zou
reageren als iemand zijn jon
gen had aangereden, omdat
hij even niet oplette, of zat te
suffen, net een sigaret opstak
of de bocht iets te kort nam
Misschien dat hij het ver
schrikkelijke feit nooit meer
vergeet en zijn hele leven ui
terst voorzichtig en oplettend
zal rijden. Ik hoop het. Maar
Arie is niet meer te reddenEn
hij is maar een van de velen
Niemand kan ontkennen.dat er
in heel dit land overal dage
lijks door tallozen zeer roeke
loos wordt gereden. Wie zich
nauwkeurig aan de voor
schriften houdt, wordt voort
durend gepasseerd. De con
trole is allerminst voldoende.
Alleen wanneer er een politie
auto in de buurt is houdt men
even in. En dat zijn dan vol
wassenen. Het verkeer is
volksvijand nummer een. Het
maakt meer slachtoffers dan
welke ziekte ook. En wat doen
we daartegen?
Gedurende de WK. in Argenti
nië gaf De Volkskrant elke
dag een foto met uitvoerig on
derschrift van een van de dui
zenden slachtoffers van het
regime. Dat vind ik zeer juist
en doeltreffend.Opdat we niet
zouden vergeten temidden
van de voetbalhysterie, dat er
nog heel andere dingen ge
beuren in dat land. Elke week
of elke dag moest eigenlijk ie
dere autobezitter eraan her
innerd worden welke de ge
volgen kunnen zijn van on
voorzichtig rijden. De politie
kan nooit alles voorkomen, de
regering evenmin. Geen en
kele maatregel is afdoende.
Enige tijd geleden hield een
goede kennis van mij een joli
ge tafelspeech Hij zei o.m. dat
hij wel over 12 engelbewaar
ders moest beschikken want
de vele jaren dat hij al een au
to had moest hij elk jaar een
nieuwe aan» haffen Hij had
per jaar minstenséén ongeluk
waarbij hij zijn auto total-
loss reed. Hij had er zelf nooit
een schrammetje bij opgelo
pen. Als bankdirecteur had
hij ook zoveel aan zijn kop. Op
mijn vraag of hij wel eens
slachtoffers had gemaakt,
antwoordde hij: "Nou ja. een
paar gewonden, maar ik heb
nooit een dodelijk ongeluk
veroorzaakt, gelukkig niet.
Alleen maar gewond. Ja, inder
daad, Arie leeft nog.
Overheidssteun aan het bedrijfsle
ven is goed, maar we moeten
geen "Vadertje Staat Albedil"
krijgen, vindt drs. R Wijkstra.
Deze nam vorige week ontslag als
directeur van de Nehem, de Ne
derlandse herstructurerings
maatschappij. In de Haagse Post
wordt hij geïnterviewd door
Leon de Wolff, tegen wie hij zegt:
"Ik vind het uitstekend hoor, dat
het grootste deel van Nederland
dit standpunt niet deelt, daar be
rust dan ook uitgerekend mijn
standpunt op om te vertrekken.
Ook in de Haagse Post een inter
view met de jonge sociaal-demo
craat Hans Kombrink, die al met
zijn zeventiende in de PvdA-par-
tijraad zat en nu vijf jaar in de
Tweede Kamer is. Maar vooral in
dit blad: Jan Cremer, als altijd
met zijn wakkere jongensgezicht
en nu pas weer een dik boek op de
markt. Het is 1978 en Cremer is 38
jaar. Bijna even oud als Bob Dy
lan, 37 jaar.
In Elseviers Magazine ruimschoots
aandacht voor de jonge leden van
de Europese vorstenhuizen, naar
aanleiding van de kleurrijke
bruiloft van prinses Caroline van
Monaco met de vlot geklede bur
ger ("playboy") bankier Philippe
Junot. Elsevier constateert: "Het
leven van vorstenkinderen en
van jonge koningen en koningin
nen toont (wij zien dit ook in Ne
derland) vandaag steeds meer
overeenkomst met dat van sim
pele, maar veelal wel rijke, bur
gers.
Verder niet veel openbarends in dit
blad. Voor de ambitieuze stu
dent: promoveren is kostbaar. In
Nederland rijdt een dr. in de
chemie rond als taxichauffeur.
Misschien is het interessant om het
verhaal van 'de krankzinnigste
veiling van deze eeuw" te lezen:
het verslag van de openbare ver
koop van de kunstcollectie van
de rijke familie Hirsch bij de be
roemde Sotheby-veiling in Lon-
den. Er moet een koopstrijd heb
ben plaatsgevonden tussen Ame
rikanen en Europeanen, waarbij
de Duitsers op alle fronten ge
wonnen hebben. Elsevier schrijft
als voorbeeld: "Het medaillon
met de engel moest eenvoudig in
Duitsland terecht komen. En
daar komt het dan ook".
De dolle wereld van vandaag. In de
rubriek "Mensen" zegt Corrie
Rensenbrink dat zij zich niet
meer druk maakt om voetbal,
"want het is toch alleen maar ge
luk". Vervolgens steekt zij twee
sigaretten tegelijk aan.
Naast de ditmaal zeer mooie bijlage
over Aruba, waarin een levendig
beeld wordt gegeven van een
volk van eilandbewoners, een
bevrijdingsbeweging en een Be
vrijder, in Vrij Nederland geen
wereldschokkende dingen.
"Veronica is zo eerlijk als Out",
staat geschreven in Terzijde.
Hoe rechts zijn de Nederlandse
rechters? Een onderzoek en een
vraaggesprek met een van de
weinige PvdA-rechters, mr. W. H.
Overbeek. Deze vindt dat links
het aan zichzelf te wijten heeft dat
ze ondervertegenwoordigd zijn
in veel organisaties.
"Ik ben Franz Schubert, wormen
en insecten die jullie zijn!" VN
opent het tweede katern met een
verhaal over de componist, die
150 jaar geleden stierf en blijk
baar heel wat minder bescheiden
was dan romantische biografieën
ons proberen te vertellen.
Opdat wij niet vergeten: Rudie van
Meurs schrijft opnieuw over "de
schelmenstreken van het Nollen-
syndicaatIn de kop: "Nog
steeds grijpt de officier van justi
tie niet in".
"La Mamma is dood" schrijft Ton
Cnjnen in De Tijd. Hij is naar Ita
lië geweest om te zien hoe de Ita
liaanse vrouw ontwaakt. Hij
kwam terug met een verslag van
de manier waarop in Italië een
eeuwenlange slavernij ten einde
loopt. Feminisme en emancipatie
krijgen zelfs in het (conservatie
ve) zuiden vaste voet. Maar de
mannen laten zich niet kennen.
Ook de economische recessie
vormt een krachtige tegen
stroom.
Verder een aantal bekende onder
werpen in De Tijd, die niet onbe
kend voorkomen: de ambtena
ren, de gevangen RAF-leden,
Bob Dylan, emancipatie en het
zesde gesprek van regisseur
Frans Boelens met collega-tv-
makers, ditmaal Wilhelma Hoe-
deman ("Het omroepbestel is do
dend voor de creativiteit").
Wat de gevangen RAF-leden be
treft, waarover nogal wat te doen
is: P. van der Eijk beschrijft de
detinatie als "een pokerspel met
mensenlevens waarover nog
geen enkele kamervraag is ge
steld".
Bisschop Ernst van Breda, die
doorgaat voor een van de meest
progressieve bisschoppen van
ons land, zegt in een interview
iets dat zoekende christenen
wellicht zal helpen: '"Wie gelooft
dat het vuur dat Jezus is komen
brengen zal blijven branden, ge
looft ook dat er altijd kerk zal zijn,
haard waar dit vuur bewaard
blijft, vanwaar de fakkel ontsto
ken wordt; vuur dat elders mis
schien heviger brandt dan in de
kerk zelf'.
Ihervormd
jYjjlnederland
"het Nehem-fiasco". Verder in-
terviewt-hoofdredacteur Bert van
Duyn oud-minister Duisenberg.
Deze blijkt weinig moeite te heb
ben met zijn overstap van de
volksvertegenwoordiging naar
de Rabobank. "Geld is mijn vak.
Ik heb geluk gehad in een vrij
jonge fase van mijn leven ineens
tot het ministerschap te worden
geroepen. Dat zijn factoren die
eraan meewerken dat we in ande
re functies terecht komen. Vindt
u dat erg?".
Polen voldoet aan alle burgerman-
sidealen, maar wie de grenzen
overschrijdt komt in botsing met
het systeem. Een korte beschrij
ving van het Polen van vandaag
met zijn "sterke vriend m het oos-
De vraag waarom zoveel jonge
mensen zich aangetrokken voe
len tot oosterse religies blijkt nog
steeds aktueel. Harvey Cox
schreef er een bock over, waaraan
Hervormd Nederland twee pagi
na's wijdt.
