ORANJE ONTGOOCHELD
KNOCK OUT IN
HELSE ZENUWENOORLOG
„Ik wil van elk team verliezen,
alleen niet van zo n
'Wat een afknapper'
1
W!H1
SPORT
SPORT
BUENOS AIRES - De naweeën van de verloren finale in München
indertijd zijn lichte krampjes geweest vergeleken bij hét hartzeer
dat momenteel de zo gehavende Happel-selectie kwelt. Somber,
verschrikkelijk somber staan de gezichten, zelfs Johan Neeskens.
anders toch snel hersteldsloft moedeloos aan de hand van dr. Frits
Kessler richting dopingcontrole, traag vloeit het bloed vanuit zijn
neus langs zijn mondeen souveniertje van de meedogenloos in
grijpende Passarella.
Arie Haan kijkt hem na. Mompelt dan wat in zichzelfHerhaalt het
desgevraagd: „Op een gegeven moment stond die Passarella dicht
bij me in de buurt en toen dacht ik, als je nog een stap dichterbij
komt, schop ik je kop eraf, zo kwaad was ik op hem. Wat een bruut,
wat een gangster. Indertijd hebben we hier met Ajax 2-2 gespeeld
tegen Independientetoen kwamen we terug en toen zeiden we
tegen elkaar, dat is eens maar nooit weer. Maar het was nog wel een
vriendelijk partijtje zomeravondvoetbal vergeleken bij die hek
senketel hier in deze finale.
Het moet gezegd, de Argentijnen lieten inderdaad geen truc onge
bruikt. Maakten pas heel laat hun opwachting in het River Plate-
stadion om terwijl Oranje bij zijn opkomst meedogenloos werd
uitgeflotenalleen te kunnen genieten van de confetti-hulde van de
aanhang. Om vervolgens onmiddellijk te protesteren tegen de ban
dage rond de pols van Rene van de Kerkhof.
Arbiter Gonello, vermoedelijk momenteel de meest omstreden arbiter
van deze aardbol, liet zich het hoofd door de Argentijnen dol pra
ten eiste van Van de Kerkhof dat hij het verband zou laten verwij
deren. Wat de rechterspits van Oranje natuurlijk weigerde. Rene
van de Kerkhof: „Ik zei, man, wat lui je toch, zo speel ik al vijf
wedstrijden. Maar hij bleef voet bij stuk houden. Op een gegeven
moment zei Krol, okay makker, dan spelen we helemaal niet. Dat
zou sensatie gegeven hebben. Uiteindelijk heb ik er toen een stukje
schuimplastic omheen gedaan en toen mocht ik wel spelen". Het
was allemaal niet bevorderlijk voor de concentratie van Oranje
Maar, Ruud Krol zei het na afloop terecht, we hadden in het eerste
kwartier toch het beste van het spel, al was het ons eigen spel niet
omdat die Gonello ons verschrikkelijk uit het ritme floot. Daarna
kwamen die Argentijnen met pressie, maar het laatste kwartiertje
was toch weer voor ons. En na rust. Krol benadrukte het hef tig, ach
toen is er toch geen Argentijn aan de bal geweest eigenlijk.
De aanvoerder van Oranje deed geen moeite zijn verdriet te verber
gen. Krol opstandig: „Ik wil van elk elftal verliezen. Als het sterker
is. Maar ik wil niet verliezen van een zwakker team, alleen maar
omdat dat team met de scheidsrechter als twaalfde man speelt
Daarom heb ik van deze nederlaag veel meer pijn dan indertijd in
München Toen verloren we van een goed team, nu verloren we toch
eigenlijk van een uiterst rommelig zootje"
BUENOS AIRES - Lang, heel lang
verborg Jan Zwartkruis de
nieuwe bondscoach van Oranje
zich in de kleedkamer. Poogde
vergeefs zijn mentale inzinking
de baas te worden. Kwam ten
slotte toch nog lijkwit naar bui
ten. Stamelde: "Daar heb je nou
al die maanden voor gevochten.
Wat een ramp. Zo'n scheidsrech
ter te treffen en zulke grensrech
ters. Ik zeg toch niets teveel als
ik beweer dat hij twee keer een
strafschop had moeten geven
toen Nanninga onderuit werd
getrokken. De leiding was zo
zwak dat die Argentijnen zich
alles konden gaan permiteren.
Wat een afknapper voor het
thuisfront ook."
Niet alleen het thuisfront. Rob
Rensenbrink, ("Zo hoeft het
voor mij niet meer met dat sme
rige stompen en krabben")
dacht met weemoed terug aan
dat moment in de laatste secon
den van de officiële speeltijd
Rensenbrink: "De hele verdedi
ging miste, de keeper kwam uit
zijn goal en ik schoof de bal on
der hem door. Een doelpunt
normaal gesproken, ik wilde al
gaan juichen en toen zag ik de
bal via de paal nog wegspringen.
Ik kon wel door de grond zin
ken".
Gonella en zijn merkwaardige act. Vijf duels al speelde René v
Kerkhof met zijn speciale "handschoen"Nu opeens mocht het niet i
Italiaan
conditioneel te slopen. Het plot
seling ontvlamde Oranje-team
zette de Argentijnen na rust bijna
voortdurend onder grote druk.
De Zuidamerikaanse furie was in
die fase van de strijd volledig ge
temd en de Argentijnen werden
gedurende lange periode op hun
eigen helft ingesloten. Maar de
explosieve afstandsschoten van
Haan en Neeskens misten nu de
precisie.
De Argentijnse afweermuur kon
maar niet gesloopt worden en de
onrust woekerde ook steeds fel
ler in de Nederlandse dug-out.
Toch nam Happel ten slotte in die
heksenketel een weloverwogen
beslissing. Hij bracht met Nan
ninga een geheim wapen in het
veld en bracht ook later Suurbier
voor Jansen in de arena. Rep
moest er uit voor Nanninga. Eer
der tijdens dit toernooi had Rep
in Argentinië gezegd: „Tegen
Zuidamerikaanse verdedigers
krijgt Nanninga geen schijn van
kans. Die bikkelharde verdedi
gers zorgen er wel voor dat hij
geen meter van de grond
komt".
Explosief
een beweeglijke Nanninga stond ne
gen minuten voor het einde plot
seling volkomen vrij in de ruimte
op links en de op rechts inko
mende Renè van de Kerkhof zag
dat in een flits en mikte de bal op
het hoofd van de lange Limburg
se spits, die met een explosieve
kopbal Fillol kansloos maakte en
het Argentijnse publiek in een
wolk van stilte dompelde. Nu
sprongen de Nederlanders uit
zinnig van vreugde over het veld:
1-1.
Het was bijna onafwendbaar een
verlenging moest er komen.
Houseman, inmiddels in het veld
gekomen voor Ortiz, kreeg in de
eerste verlenging de beste kans
om de zaak toch nog te beslissen.
Op rechts stormde hij het penal-
tygebied binnen, maar een uitlo
pende Jongbloed blokkeerde het
schot schitterend.
In een volstrekt onoverzichtelijke
aanval en angstaanjagende
scrimmage voor het Nederlandse
doel viel ten slotte de beslissing
in de laatste minuut van de eerste
verlenging. De spelers buitelden
over elkaar heen. uit een kluwen
van voetballers kwam Kempes
ten slotte vorstelijk vrij. Suurbier
probeerde in een wanhoopspo
ging de bal nog te bereiken maar
in een ontploffing van geluid
stuitterde de bal in het net:
2-1.
Volkomen gedesillusioneerd wa
ren de Nederlanders nu, vooral
ook omdat Rensenbrink eerder
in de strijd langs de uitlopende
doelman Fillol tegen de paal had
geschoten. In een helse tempo
slag probeerde het Oranje-team -
puttend in de laatste reserves - te
redden wat er nog te redden viel.
Tevergeefs en integendeel zelfs,
want Nederland trok nu zo mas
saal ten aanval dat Argentinië
met enkele flitsende tegenstoten
toch nog voortdurend dicht bij de
derde treffer kwam.
En die derde treffer kwam er. Het
laatste restantje Nederlandse
hoop werd de bodem in geslagen
toen Bertoni, na opnieuw een
schitterende inleidende actie van
Kempes, de bal ten slotte in de
netten joeg: 3.1. Nederland pro
testeerde nog maar was knock
out geslagen. Weer moest het
Oranjeteam in de finale van de
wereldbeker capituleren.
BUENOS AIRES - Plotseling is heel Argentinië
èèn grote draaikolk van uitzinnige vreugde,
hysterie en extase geworden. Opgejaagd door
een hels en ongekend enthousiast publiek
raasde het Argentijnse voetbalteam uiteinde
lijk naar het hoogst bereikbare: de zo fel be
geerde wereldtitel. Een ten slotte diep ontgoo
cheld Nederland moest in de hel van het River
Plate-stadion capituleren voor de met een
enorme bezieling vechtende Argentijnen: 3-1.
Weer greep het Nederlands elftal, net als vier
jaar geleden, naast het wereldkampioen
schap.
De beslissing kwam uiteindelijk
toch nog als een sensatie want in
de week voorafgaande aan die
zinderende finale was steeds
weer bij herhaling geroepen dat
juist Nederland de conditioneel
sterkste ploeg van dit wereld-
toernooi was. Nederland werd in
de verlenging dan ook veruit de
beste kansen gegeven. Maar in
deze verlenging, die ten slotte
nodig was omdat de eerste 90 mi
nuten nog een gelijke stand liet
zien (1-1) brak het Nederlandse
verzet. Niet de Oranjespelers
maar de onuitblusbare Argentij
nen bleken de langste adem te
hebben.
Er is geen twijfel mogelijk: de vuri
ge aanhang moet de Argentijnse
spelers onvermoede reserves aan
krachten hebben gegeven want
in het aanvalsgeweld van de
Zuidamerikanen tijdens de ver
lenging werd Nederland ten slot
te ook op conditie verslagen en
knock-out geknald. Dat was in
feite de grootste verrassing van
de strijd want Nederland scheen
in dit wereldtoernooi juist de
ploeg met veruit het grootste uit
houdingsvermogen, de grootste
fysieke kracht en ook de grootste
mentale macht. Maar in de hel
van Buenos Aires moest Neder
land uiteindelijk in alle opzichten
buigen. Een bittere ontgooche
ling.
Nu pas werd werkelijk duidelijk
welk een verschrikkelijke tegen
stander ook het unieke Argen
tijnse publiek op de immense tri
bunes van het River Plate-sta
dion kan zijn. De furie van de
Spaanse toeschouwers is ge
vreesd, de Portugezen laten hun
ploeg ook nooit vallen, berucht
zijn de Britse en Schotse toe
schouwers maar wat de tiendui
zenden in het River Plate-stadion
lieten zien en horen slaat alles:
een witte regen van ondoorzicht-
bare papiersnippers in het begin,
een wuivende vlaggenmassa en
explosies van aanmoedigingen
die voortdurend van de tribune
rollen.
Nederland hield zich lange tijd met
een enorme koelbloedigheid
overeind in deze angstaanjagen
de ambiance. Zelfs had het
Oranjeteam een grote perioden
van de strijd de krachtmeting be
heerst in zijn greep, maar op het
beslissende moment brak het
verweer. Beslissend was mis
schien ook nu weer dat de vaak zo
schitterende ster Rensenbrink
nooit werkelijk tot ontplooiing
kwam in deze finale waardoor de
Nederlandse aanval niet een ex
tra demensie van gevaar
kreeg.
Furieus
Maar in deze kolkende entourage
kon nauwelijks een normale
wedstrijd ontstaan. Het werd een
soms gewelddadige uitputtings
slag en het waren vooral de Ne
derlanders die veruit de meeste
overtredingen maakten. Steeds
harder en ruwer grepen de Oran
jespelers in en de Nederlanders
werden door de Argentijnse ver
slaggevers op de tribune, die
even furieus meeleefden als het
publiek, tenslotte niet ten on
rechte als slechte verliezers uit
gekreten. Nederland veroorzaak
te veel meer vrije schoppen dan
de Argentijnen. 48 voor Oranje en
slechts 19 voor de Zuidameri
kaanse ploeg.
Negentig minuten lang was Ne
derland vaak winnaar van de slag
op het middenveld maar uitein
delijk konden in de verlenging de
steeds grotere gevaren die uit de
tweede lijn van de Argentijnse
aanval opdoken niet meer ge
keerd worden. Kempes en Luque
bleken een te groot gevaar. Ne
derland moest in vele opzichten
capituleren voor een niet te bre
ken tegenstander en een hels
publiek.
In een psychologische oorlogvoe
ring werden de zenüwen van d«
Oranjespelers direct al heftig op
de proef gesteld. Tot stommf
verbazing van alle spelers, Fritf
Kessel en Ernst Happel riep
scheidsrechter Gonella plotse
ling Renè van de Kerkhof bij zich
nog voor de toss ook maar was
verricht. De soepele maar stevige
manchet om de rechterhand van
de snelle vleugelspits riep ineens
bij de Italiaanse bankdirecteur,
die in zijn vrije tijd de fluit han
teert, de grootste bezwaren
op.
En dat mocht op zijn minst verba
zingwekkend heten, want Renè
liep die blessure al in de eerste
wedstrijd tegen Iran op en met
èèn arbiter had tegen het kneed
bare verband bezwaren gemaakt.
Maar uitgerekend in deze alles
beslissende finale was er plotse
ling arbitraal protest. In een gil
lend fluitconcert gierden ook de
protesten van de bomvolle tribu
nes. Het publiek was ook zijn hef
tige strijd tegen de Nederlanders
begonnen.
Nervositeit moet toen door het Ne
derlands elftal geslopen zijn,
want in een flits moet iedereen
gedacht hebben dat Van de
Kerkhof zonder verband uiterst
kwetsbaar en mentaal snel aan
geslagen zou zijn. Het leek er
aanvankelijk zelfs op dat de
Oranjespelers het veld weer wil
den verlaten in deze draaiklok
van consternatie.
Maar even verbazingwekkend gaf
Gonella ineens na heftige discus
sie met de spelers en Frits Kessel
toch toestemming. Een golf van
opluchting en verademing ging
door het Oranjeteam, want vers
Passarella, op de schouders genomen door zijn ploeggenoten, toont de wereldbeker aan de uitzinnige menigte.
in het geheugen stond nog het
beeld van Renè van de Kerkhof,
die tegen Peru al na èèn kwartier
gedesillusioneerd het veld moest
verlaten door deze blessure.
Aggressief
Het bleek de mentale kracht van
Nederland echter nauwelijks ge
broken te hebben, want tenslotte
lukte de eerste opdracht de Ne
derlanders wisten immers dat de
opgezweepte Argentijnse spelers
agressief uit de startblokken
zouden schieten en vooral in het
eerste half uur furieus over het
veld zouden gaan. De Oranje
spelers hielden de strijd echter in
dat eerste half uur beheerst in
hun greep, al kreeg Argentinië
toen al een paar adembenemende
kansen. Maar die scoringsmoge-
lijkheden, die het publiek in wil
de extase brachten, konden weg
gestreept worden tegen de even
eens schitterende Nederlandse
kansen in dat eerste half uur.
Toch moest Nederland een keihar
de afweer toepassen in deze ze
nuwenoorlog. De Argentijnse
coach, Menotti, had al direct een
beschuldigende vinger in de rich
ting van de Nederlanders gewe
zen: „Die Nederlanders jagen en
storen wel effectief, maar het gaat
ten koste van veel te veel overtre
dingen. Ze schoppen te veel",
brieste Menotti al twee dagen
voor de wedstrijd. En inderdaad
bracht Nederland in dit inferno
van het River Plate Stadion veel
lichamelijke kracht in de strijd.
Toen de eerste helft ten slotte
voorbij was, had Nederland 19
overtredingen gemaakt, tegen
Argentinië slechts acht.
Argentina 78
Maar het was bittere noodzaak
want in wilde stormlopen raas
den de opgepepte Argentijnen
over het veld. En in die eerste pe
riode joeg Nederland veel minder
op de tegenstander en de bal dan
bijvoorbeeld in die gedenkwaar
dige tweede helft tegen de Italia
nen. Het was alsof Oranje deze
vurige tegenstander eerst wilde
laten uitrazen. Maar te lang was
Johan Neeskens de enige die met
een enorme motorische kracht op
iedere Argentijn die in zijn buurt
kwam joeg als een panter op zijn
prooi. Toch kon Nederland lange
perioden het middenveld rede
lijk beheersen door het rondspe
len van de bal.
Hel
Maar de Argentijnse aanvallers
groeiden in deze hel soms boven
zichzelf uit. Weer pastte Neder
land de beproefde consequente
mandekking toe: Ernie Brandts
plakte aan de levensgevaarlijke
Leopoldo Luque, Poortvliet at
taqueerde de behendig gooche
lende rechterspits Bertoni voort
durend, Jansen schermde Ortiz
af en Willy van de Kerkhof pro
beerde het gevaar van Kempes
Met keiharde overtredingen pro
beerden de Nederlanders de Ar
gentijnen te imponeren. Illustra
tief was een felle charge van
Poortvliet tegen Bertoni al in de
eerste minuten en Krol kreeg
zelfs een gele kaart van de
scheidsrechter voor een aanslag
op dezelfde Bertoni. Het mocht
een wonder heten dat de Neder
landers in deze heksenketel aan
vankelijk koelbloedig bleven;
wel veel overtredingen maakten
maar in die eerste helft toch niet
met gemeen en bruut geweld de
Argentijnse furie probeerden te
temmen.
De eerste grote kans van de wed
strijd was zelfs voor Nederland:
Haan liet uit een vrije trap een
wegdraaiende bal los en de in-
sprintende Johnny Rep kopte
keihard rakelings over het doel.
Jongbloed bewees in de eerste
helft zijn enorme klasse door een
vlammend afstandsschot van Pa-
sarella uit een vrije trap uit de
hoek te duiken.
Steeds meer temperament bruiste
door de Argentijnse spelers die
opgejaagd werden door de voort
durend uitzinnige toeschouwers.
En het gevaar besloop Nederland
soms angstaanjagend. Een schot
van Luque werd ternauwernood
geblokkeerd door Brandts en uit
een voorzet van Orguin knalde
Pasarella van luttele meters bik
kelhard toch nog over het
doel.
Met een plotseling élan echter
vocht Nederland terug. Jansen
trok de bal voor het doel en
Johnny Rep kon een seconde la
ter in verbijstering naar zijn
hoofd grijpen toen doelman Fillol
zijn ogenschijnlijk onhoudbare
schot toch uit de hoek haalde en
als een donderslag bij heldere
hemel kwam in de 37e minuut
voor Nederland de eerste cata
strofe. In een flitsende actie pene
treerden Ardiles en Ortiz op links
door de Nederlandse defensie en
de in het centrum opduikende
Kempes kreeg ten slotte de bal
voor de voeten, speelde met een
schitterende schijnbeweging
tussen Brandts en Krol door en
scoorde koelbloedig: 1-0.
Op slag leek het River Plate-stadion
te exploderen in een orkaan van
duizendvoudig weerkaatst ge-
luidsgeweld. De Argentijnen wa
ren plots gek en buitenzinnig van
vreugde.
En toch knakte die mokerslag de
mentaleécracht van de Nederlan
ders niet. Het mocht een mirakel
heten dat het Oranjeteam in dit
inferno lange tijd zo koelbloedig
bleef dat het gelijkwaardig aan
deze furieuze Argentijnen was.
Een plotseling ontketend Ne
derland sloeg zo stormachtig te
rug dat alleen een wonder Argen
tinië voor de rust nog van een ge
lijkmaker kon afhouden. Een als
een raket opspringende Nees
kens kopte de bal precies voor de
voeten van Rensenbrink die van
luttele meters keihard inschoot.
Hoe Fillol die bal - met gespreide
benen - toch nog stopte zal altijd
wel een raadsel blijven.
Maar net als tegen Italië liet Ne
derland pas in de tweede helft de
werkelijke kracht van zijn sterk
ste wapen zien: onophoudelijk
jagen op de tegenstanders om die
