VVD eist aantal harde
garanties
van CDA
URENCO-ZAAK BRENGT CDA IN HET NAUW
Dat was schrikken
in Zeil am See.
1ÏÏÏÏ1
WEL
Eerste fase kinderbijslagplan
'n Ei hoort erbij
Vertrouwelijke rapport
over atoomwaarborgen
De Amro Bank.Voor reischeques,
buitenlands geld en reisverzekeringen.
WOENSDAG 21 JUNI 1978
DEN HAAG (SP) - Het CDA is in een
uiterst benarde positie terecht geko
men, nadat gisteren het kabinet-Van
Agt bekend maakte er niet in geslaagd
te zijn de levering van verrijkt uranium
met de door de Tweede Kamer ge
vraagde garanties te omkleden.
De christen-democraten hebben tot
dinsdag de tijd zich een oordeel te
vormen over het falen van de regering
in de Urenco-zaak. Omdat het debat
over de ombuigingsoperatie waar
schijnlijk pas na de zomervakantie
plaats heeft, heeft de Kamer de brief
van de regering over Urenco voor vol
gende week op de agenda gezet.
Het CDA staat voor het probleem een
kabinetscrisis te riskeren door 'nee' te
zeggen tegen de levering van het ver
rijkte uranium aan Brazilië of om wille
van de lieve vrede van de Braziliaanse
order onder deze omstandigheden te
slikken. Morgenavond komt de CDA-
fractie in een speciale vergadering bij
een om te proberen over deze delicate
kwestie op één lijn te komen.
De houding van het CDA is van door
slaggevend belang, nu de PvdA al te
kennen heeft gegeven tegen de leve
ring van het uranium aan Brazilië te
zijn. De WD daarentegen vindt dat het
kabinet tot het uiterste is gegaan en dat
er geen reden meer is de regering in de
weg te lopen.
Motie
Het CDA-kamerlid Jan van Houwelin-
gen nam begin dit jaar het initiatief tot
de motie, waarop de rëgering haar tan
den heeft stukgebeten. In de motie, die
de steun kreeg van CDA, WD, PvdA,
D'66, SGP, GPV, DS'70 en Boerenpar
tij, wordt van de regering geëist dat het
in de Almelose ultracentrifugefabriek
voor de verbranding in kerncentrales
geschikt te maken uranium pas naar
Brazilië mag worden verscheept, als
zeker is dat het regime aldaar geen
misbruik maakt van hz plutonium, het
uraniumafval dat geschikt is voor het
maken van atoombommen.
De Tweede Kamer deed deze uitspraak,
nadat Nederland al samen met de twee
partners in dit project - West-Duits-
land en Engeland - ingestemd had met
de Braziliaanse order. Achteraf moest
de regering van de Kamer proberen
meer veiligheidsgaranties te verkrij
gen.
Het kabinet - met name premier Van Agt
en minister Van der Klaauw van bui
tenlandse zaken - kunnen na maanden
koortsachtig geheim gehouden be
sprekingen met de beide Urenco-part-
ners en Brazilië de Kamer deze garan
ties niet geven. West-Duitsland en En
geland zijn niet verder gegaan dan de
toezegging, dat zij een veilige opslag
van het gevaarlijke plutonium, bij
voorbeeld onder toezicht van het in
ternationale atoomagentschap in We
nen, zullen helpen 'bevorderen'. Het is
beide partners om het even of dat dan
een overeenkomst tussen Urenco en
Brazilië wordt of dat het een wereld
wijd opslagregiem voor plutonium
wordt.
Wat Brazilië van een dergelijke opslag
van plutonium vindt, kan de regering
in de brief aan de Tweede Kamer niet
melden. Premier Van Agt spreekt in de
brief slechte over aanwijzingen die er
op moeten duiden dat Brazilië zal
meewerken.
Zonder
Duitsland en Engeland hebben Neder
land wel nadrukkelijk laten weten, dat
als Nederland 'nee' zegt tegen de Bra
ziliaanse order deze dan zonder onze
medewerking toch zal worden uitge
voerd. Een dergelijke houding zo zegt
Van Agt zal waarschijnlijk ook het ein
de van de samenwerking in het ultra-
centrifugeproject betekenen.
Vooral van kerkelijke zijde is de laatste
tijd zware druk op het CDA uitgeoe
fend toch vooral niet in te stemmen
met de levering van het kernmateriaal
aan het weinig betrouwbare en insta
biele regime in Brazilië. Daartegenover
staat de vrees bij het CDA door een
halsstarrige houding in de Brazilië-
kwestie zich in het kernenergie-ge
beuren internationaal buitenspel te
zetten. Op die manier verliest Neder
land zijn stem bij de strijd tegen de ver
spreiding van kernwapens, zo rede
neert men.
Deze achtergrond én het zware politieke
geschut dat premier Van Agt mogelijk
in stelling zal brengen, maakt het
waarschijnlijk dat een belangrijk deel
van het CDA toch de zijde van de rege
ring kiest. Een geringer deel van de
fractie, onder leiding van Jan van
Houwelingen, zal zich principieel te
gen de levering blijven keren. Het ka
binet-Van Agt zal dan voor het eerst
een beroep moeten doen op de kleine
fracties ter rechterzijde: SGP, GPV.
DS'70 en boer Koekkoek.
Christina
is m
verwachting
DEN HAAG (ANP) - Prinses
Christina is in verwachting.
Het particulier secretariaat
van koningin Juliana heeft dit
gisteren meegedeeld. De be
valling wordt verwacht in fe
bruari aanstaande.
Het wordt het tweede kind van
prinses Christina en haar man
Jorge Guillermo die op 28 ju
ni 1975 met elkaar in het hu
welijk traden.
Het eerste kind, Bernardo Fe-
derico Tomas, werd op 17 juni
van het vorig jaar geboren. De
bevalling had toen plaats in
het academisch ziekenhuis in
Utrecht.
Prinses Christina en haar echt
genoot wonen en werken in
New York. Hun eerste kind,
van wie op 21 juni 1977 ten
overstaan van burgemeester
Vonhoff van Utrecht aangifte
van de geboorte werd gedaan,
bezit de Amerikaanse natio
naliteit.
ADVERTENTIE
DEN HAAG (SP)- De VVD wil alleen akkoord gaan met de
eerste fase van het kinderbijslagplan als aan een pakket
harde voorwaarden wordt voldaan. Hiermee zetten de
liberalen niet alleen het kabinet maar ook regerings
partner CDA onder zware druk.
De VVD eist namelijk van het CDA
dat zij zich nu al akkoord ver
klaart met de tweede fase van het
plan. Die wordt pas in het najaar
behandeld. Een kamermeerder
heid daarvoor is volgens
VVD-woordvoerder een absolu
te
•de i
"ja" te
gen fase
Op de PvdA hoeft men wat dat be
treft niet te rekenen. De socialis
ten hebben op voorhand al een
keiharde afwijzing van fase twee
op tafel gelegd. Ook bij het CDA
bestaan echter grote bezwaren
tegen het daarin vervatte plan,
om de dubbele of drievoudige
kinderbijslagen voor studerende
of invalide kinderen van 16 en 17
jaar af te schaffen.
Minister Albeda van Sociale Zaken
en zijn staatssecretaris De Graaf
kunnen een mogelijke breuk in
het regeringskamp voorkomen
door vanmiddag de Kamer en
dan met name het CDA vergaan
de en concrete toezeggingen te
doen. Ze zullen duidelijk moeten
aangeven hoe de regering de ou
ders, die het slachtoffer van deze
plannen dreigen te worden, fi
nancieel wil steunen.
Hiervoor denkt men vooral aan ho
gere studietoelagen en een aparte
regeling voor jeugdige gehandi
capten. Voorde studietoelagen is
echter de medewerking nodig
van minister Pais van onderwijs,
die zoals bekend verbeten vecht
met zijn collega Andriessen van
financiën over zijn bijdrage aan
het ombuigingsplan.
De VVD heeft zelf nog andere mo
gelijkheden geopperd tijdens de
eerste ronde van het Kamerdebat
over de kinderbijslagoperatie.
Men denkt aan halvering van de
kinderbijslag voor 0-1 en 2-jari-
gen in combinatie met IV2 in
plaats van 2 maal zoveel kinder-
Zes jaar en
tbr
voor
Ondervraging in
zaak -Caransa
ROME (Reuter) - Nederlandse re
chercheurs zijn momenteel in
Rome voor de ondervraging van
een Chileen van wie men ver
moedt dat hij betrokken is ge
weest bij de ontvoering van de
Amsterdamse zakenman Maup
Caransa.
Roberto Pegnatores werd vorig jaar
in Rome aangehouden omdat hij
bankbiljetten bij zich had van de
genummerde reeks die voor de
vrijlating van Caransa waren be
taald.
Kort na de ontvoering werd even
eens in Rome een werknemer van
de Italiaanse spoorwegen aange
houden toen hij probeerde onge
veer 300.000 gulden te wisselen,
die ook van het losgeld afkomstig
waren.
doodslag
en gijzeling
ARNHEM (ANP) - De rechtbank in
Arnhem heeft de 22-jarige Sjef K.
uit Nijmegen gisteren veroor
deeld tot zes jaar gevangenisstraf
en terbeschikkingstelling van de
regering wegens doodslag en
vrijheidsberoving. De officier
van justitie had zes maanden en
tbr geëist.
De president van de rechtbank, mr.
P.R. Smits, verklaarde bij het
vonnis dat de rechtbank het risi
co niet aandurft om K. te laten
behandelen in een psychiatrische
kliniek, waar het mogelijk is een
terbeschikking gestelde al na vrij
korte tijd met proefverlof te stu
ren. Daarom heeft de rechtbank
voor een langdurige gevangenis
straf gekozen. In het psychia
trisch rapport is K. als een uiterst
gevaarlijk man omschreven.
K. is veroordeeld omdat hij op 23
april in Nijmegen de 37-jarige W.
van Hilten doodschoot met een
geweer en vervolgens een jonge
vrouw een nacht lang in haar wo
ning gegijzeld hield en misbruik
te. K. deed dit alles omdat hij zijn
ex-vriendin wilde spreken, het
geen niet lukte.
bijslag voor studerende en ge
handicapte kinderen van 16 en 17
jaar.
Andere mogelijkheden die
VVD-woordvoerder De Korte
opperden zijn doorschuiven van
de schoolgeldplicht van 16 naar
18 jaar of het niet betalen van
kinderbijslag in het eertse kwar
taal van het eerste levensjaar.
De PVDA heeft het plan voor de
tweede fase al in de prullebak ge
gooid. "Men bedenke zich tien
maal alvorens onder de huidige
omstandigheden gezinnen met
kinderen dubbel te pakken, laat
staan het dubbele af te pakken",
aldus PvdA-woordvoerder Dol
man. In een motie vraagt hij de
regering de tweede fase nog maar
eens opnieuw op te zetten.
De eerste fase van het plan krijgt
wel de toestemming van de
PvdA. Het afschaffen van de kin
deraftrek op loon- en inkom
stenbelasting in ruil voor een
voor iedereen gelijke verhoging
van de kinderbijslag vond Dol
man een goede zaak. Hierbij gaan
gezinnen met een inkomen tot
40.000 Gulden per jaar erop voor
uit. Boven dit "draaipunt" levert
de nieuwe regeling echter een
daling, vergeleken met het huidi
ge totaal van aftrek en bijslag.
VVD en VDA willen dat "draai
punt" verhogen tot 45.000 Gul
den voor het tweede kind en
50.000 Gulden voor het derde
Bovendien vragen de beide rege
ringspartijen een hogere bijslag
voor het vierde en de daarop vol
gende kinderen.
Schokkend
Ook vanuit de kleinere partijen
kreeg de regering een golf van
kritiek op de plannen ten aanzien
van 16 en 17 jarigen. Vooral de
schokkende uitkomsten van het
eerder deze week gepubliceerde
ontwerp-advies van de SER had
veel onrust gezaaid.
Daaruit bleek dat vooral de mini
mum- en modale inkomens de
zwaarste lasten zullen dragen.
Dat brengt volgens alle fracties
de studiekansen van 16 en 17 jari
gen ernstig in gevaar. De VVD
wilde dit echter nadrukkelijk ge
koppeld zien aan de voordelen
van de eerste fase. De meeste an
dere partijen verklaarden echter
fase één en twee liever als afzon
derlijke operaties te beschou-
SCHIPHOL-Het jongste zoontje
van Ricardo Vilaro voelt verbaasd
aan het korte haar van zijn vader.
De eind vorige maand na een vijf
jaar durende politieke gevangen
schap vrijgelaten Uruguese vak
bondsleider (37) kwam gisteravond
op Schiphol aan om zich in Neder-
land te vestigen. De Nederlandse
regering heeft hem, als politiek
vluchteling, een permanente ver
blijfsvergunning gegeven. Vilaro's
vrouw en drie kinderen verblijven
al drie jaar in Nederland. Ze ver
welkomden hem op Schiphol.
Vilaro werd op 10 september 1973
gevangen genomen voor het aan
deel dat hij, als lid van het hoofdbe
stuur van de vakcentrale CNT en
algemeen secretaris van de natio
nale federatie van leraren had, in
cle algemene staking tegen de ont
binding van het parlement en de
militaire machtsovername in zijn
land (27 juni 1973). Volgens Amnes
ty International werd Vilaro, even
als duizenden andere gevangenen,
gemarteld en opgesloten in de ge
vangenis van Montevideo.
Vilaro's vrijlating (op 29 mei jl.) is
het gevolg van een groot aantal in
ternationale protestacties in de af
gelopen maanden. Vooral Amnesty
International ijverde voor Vilaro's
vrijlatingin Nederland daarin ge
steund door o.a. de regering, de
vakbonden en verschillende poli
tieke partijen. Vilaro zal bij zijn ge
zin gaan wonen in Capelle aan den
IJssel.Het gemeentebestuur v
plaats heeft zich ingezet v<
vrijlating van Vilaro.
DEN HAAG (SP)-Het staat vrijwel
vast dat de Tweede Kamer niet
meer voor zijn vakantie over de
bezuinigingen zal debatteren.
Minister-president Van Agt heeft
de Kamer zelf in een brief laten
weten, dat in het kabinet op het
laatste moment vertraging is ont
staan over de ombuigingsopera
tie, waardoor het parlement niet
meer goed voorbereid nog vóór
het reces, dat op 30 juni begint,
over de voorstellen kan vergade-
Vanmiddag heeft de Tweede Ka
mer op verzoek van oppositielei
der Den Uyl de brief besproken.
PvdA-fractievoorzitter Den Uyl
bekritiseerde gisteren fel het uit
blijven van de bezuinigingsnota.
Hij sprak van "ingrijpende ge
volgen voor tal van groeperingen
uit de samenleving" nu er nog
steeds geen duidelijkheid wordt
geschapen over de snoeiplannen
van de regering. Volgens Den Uyl
was het nog nooit eerder voorge
komen in de parlementaire ge
schiedenis dat "toezeggingen aan
de Kamer op deze wijze worden
verbroken"
In de regeringsverklaring had pre
mier Van Agt aangekondigd dat
de regeling de bezuinigingsvoor
stellen half juni bij de Tweede
Kamer zou indienen. Nog voor
het zomerreces zou over deze in
grijpende zaak kunnen worden
beraadslaagd.
De vertraging bij het opstellen van
de ombuigingsplannen is voor
namelijk ontstaan door de on
enigheid tussen minister van fi
nanciën Andriessen en zijn WD-
collega Pais van onderwijs.
Ook het voorstel van minister Al
beda van sociale zaken om tege
lijk met de bezuinigingsvoor
stellen het wetsontwerp voor de
collectie VAD aan de Tweede
Kamer aan te bieden heeft verzet
bij de VVD opgeroepen. De ver
wachting is nu dat de regering
vrijdag of dit komende weekein
de zijn plannen bekend maakt.
Steeds meer
buiten
echtelijke
geboorten
DEN HAAG (ANP) - Het aantal
buitenechtelijke geboorten in
ons land blijft stijgen. Op het
ogenblik is één op de 37 geboor
ten buitenechtelijk. Dit is giste
ren bekendgemaakt door de Ne
derlandse vereniging van organi
saties voor hulpverlening bij
zwangerschap en alleenstaand
ouderschap, kortweg Fiom ge
naamd.
In 1977 werden 4.688 buitenechte
lijke kinderen geboren, een stij
ging van 7,6 pet. Ten opzichte van
1976 (4.355). Fiom ontleent deze
cijfers aan het Centraal Bureau
voor de Statistiek. De organisatie
noemt de stijging des te opmer
kelijker omdat de bekendheid en
verkrijgbaarheid van voorbe
hoedmiddelen groot is en het
aantal huwelijken en geboorten
daalt.
Over de periode 1973 - 1977 is het
aantal buitenechtelijke geboor
ten met bijna 44 pet. gestegen in
verhouding tot het totale geboor
tecijfer.
ADVERTENTIE
AMSTERDAM (ANP) - De Politieke Partij Radikalen heeft de Tweede
Kamer gisteren op de hoogte gebracht van een vertrouwelijk rapport
van het Weense atoombureau (IAEA) over internationale atoomwaar
borgen.
Daaruit blijkt dat het in 1976 bij zestien van vierendertig kernreactoren
onmogelijk was vast te stellen of er al dan niet splijtstof verdwenen was.
Bij de vijf landen waar zeer grote hoeveelheden splijtstof circuleren
bleek het controlesysteem onvolledig. Vier landen schoten volledig te
kort in de eigen boekhouding en controles.
De vice-voorzitter van de PPR, Prof. Egbert Boeker, wijst er in de brief aan
de Tweede-Kamerfracties op dat in dit licht de IAEA-garanties waarop
de motie Van Houwelingen doelt, een zeer betrekkelijke waarde heb
ben. Het Weense atoombureau zou aanzienlijk versterkt moeten worden
vóór Nederland tot levering van splijtstof aan Brazilië overgaat. Alleen
uitbanning van alle kernwapens zou daartoe garanties kunnen bieden.
Dat is op korte termijn onhaalbaar.
Het rapport, dat de PPR afgelopen vrijdag in handen heeft gekregen, ligt
thans ter inzage bij de Tweede-Kamergriffie.
,JDat was )n dan. Tank vol
binnenzak leeg. En zo'n Oostenrijkse
pompbediende heeft er ook geen bood
schap aandal je je portefeuille 400 km
terug in de Raststatle hebt laten liggen
in de haast om voor donker de
Grossglöckner nog te halen.
Ik had het dus even niet meer, dat
begrijp je wel.
Nou en of. Daarom raden wij
van de Amro Bank altijd aan om
alleen buitenlands geld voor de
éérste dagen mee te nemenen
veilige Amro reischeques voor de
rest van uw vakantie! Dat is een
rustige gedachte. Want gebeurt
daar iets mee, dan heeft u de
Amro Teleservice. Hoe werkt dat?
Heel simpel. Bij uw Amro Bank
krijgt u tegelijk met uw reis
cheques ook een telefoonnummer
mee. Gebeurt er iets met uw reis
cheques, dan belt u dit nummer
en krijgt u de Amro Teleservice,
die binnen de kortste keren geld
overmaakt. Telegrafisch.
En wat uw bagage betreft, als u
een Amro reisverzekering neemt,
bent u voor een gering bedrag
verzekerd tegen verlies en diefstal.
En tegen de kosten van ziekte,
ongeval en wegens familieomstan
digheden naar huis moeten.
Dus wie niet van
schrikken houdt tijdens
z'n vakantie, die gaat
eerst even langs bij de
Amro Bank.