Molukkers zien
cijfers liever
niet openbaar
WINKELIERS STUREN VOORZITTER NAAR HUIS
Noordwijkerhoutse braderie gaat niet door
Een restauratie die
iets uit het
verleden terughaalt
WOENSDAG 21 JUNI 1978
DENEMARKEN=
*Fieftsburïr
Schle^wig^^t=.
Noordzee
rOLÜBECK
BREMERHAVEN^
IRELMSHAVEN;
'Emden
.'OlOENBURG
BREMEP
BERLIJN
HANNOVER1'
Ibbenburer
OSNABRUCK
OBERHAUSENER
KREUZ
'BRAUNSCHWEIG
MÜNSTER
DUISBURG
fÓGÖTTlNGEN
r W^rbORTMUND
DUSSELDORF
r
rKASSEL
Bad Hersfeld
AUTOBAHN
KOBLENZ'
LWIESBADE
.FRANKFURT
iWURZBURG
I MSTAOr
^Erlangen
Amberg
LMANNHEIM
TUDWIC
HAFEN
NURNBERG
Ansbachf—^
1 Schwëb.*Aurach
Hall
HElOELBER6i
"Heilbronn,
KARLSRl/HE.
'Baden-
Baden
Oonauwórth
STRAATSBURGO
AUGSBURG
'FREIBURG
Memmingen
Ooslzee
Aufobahn in gebruik
(I) Nieuwe wegnummering
Traject mei- veel
verkeersongevallen
Grens
0 km 100
OOST -DUITSLAND
(DDR)
NEDERLAND f'
i
LUXEM>jru
BURG 1
luxemb
SAARBRÜCKEN^
H°fJsXv
A* ÏSJECHO -
SLOWAKIJE
BayreuPh
CPilsen)
pREGENSBURG a
Deggyidorf v"V
^STUTTGART •Vlngolsfadf ^3}
T'Passaul
LUNCHEN
Rosenheir
BASEL
V ZWITSERLAND
Kempfen#\ -
«A /Ohlsfadf jf3|. S
+r* Kuf-sPein^-J
--9 S V^*Garmisch-
xPar>cnkirchen qqsTEHRUK
Weerstand tegen onderzoek
NIJMEGEN (SP) - Het sociaal-cultureel onderzoek, dat
drs. Elias Rinsampessy uit Nijmegen met een team stu
denten verricht onder de Zuidmolukse bevolking, stuit
op steeds meer weerstand.
Bepaalde Zuidmolukse groeperin
gen, waaronder de Badan Persa-
tuan (de Zuidmolukse eenheids
beweging), zijn fel gekant tegen
het verzamelen van cijfermate
riaal over de opbouw van de
Zuidmolukse gemeenschap in
Nederland.
Op het congres van de BP. dat op 1
april in Moordrecht werd gehou
den, werd een motie aangeno
men, waarin werd aangedrongen
op weigering van medewerking
aan het onderzoek van Rinsam
pessy.
Dit onderzoek heeft de voorlopige
titel „De etnische identiteit"
meegekregen. De Nijmeegse an
tropoloog - door een aantal uit
spraken over de RMS en me
vrouw Soumokil toch al niet zo
geliefd bij veel Zuid-Molukkers,
getuige ook een spandoek bij de
Houtrusthallen op 25 april: „Rin
sampessy; Neerlands laatste
hoop in bange dagen" - wijzigde
daarop zijn plannen.
„Ik ben van plan bij die gemeenten,
die een Zuidmolukse wijk of
concentratie bergen, een verzoek
in te dienen mij via de afdeling
bevolking cijfers te verstrek
ken".
Die plannen zijn wederom in slech
te aarde gevallen en in een aantal
wijken wordt nu overwogen bij
de gemeentebesturen gedaan te
krijgen, dat deze cijfers niet wor
den verstrekt.
In Assen is die stap inmiddels ge
zet. Een vertegenwoordiger van
de wijkraad: „De Figuur Rinsam
pessy wordt hier zeer uiteenlo
pend beoordeeld. Bovendien, de
ze gegevens zijn beschermd. We
zien ze niet graag in handen van
CRM.
Angst
Het onderzoek van drs. Elias Rin
sampessy, woordvoerder van de
Gerakan Pattimura wordt uitge
voerd in opdracht van de univer
siteit van Nijmegen en mede be
taald door CRM.
Door
Thom Olink
Die constructie bergt vermoedelijk
de wortels van de tegenzin tegen
dit onderzoek. Bij CRM en ook
elders heeft men nooit beschikt
over exacte cijfers over onder an
dere de bevolkingsopbouw van
de Zuid-Molukkers. Vele Zuid-
Molukkers hebben nu de angst
dat via het onderzoek naar de et
nische identiteit deze gegevens
toch bij CRM terecht komen. An
derzijds is het ook niet ondenk
baar, dat organisaties als de Ba
dan Persatuan, die altijd beweert
tachtig procent van de Zuid-Mo
lukkers in zich te verenigen, be
vreesd zyn voor de werkelijke-
cijfers.
Drs. Elias Rinsampessy: „Door die
tegenstand snijden de Zuid-Mo
lukkers zichzelf in de vingers. Dit
onderzoek zal uiteindelijk zijn
beslag krijgen in mijn proef
schrift, maar veel belangrijker is
dat de verhoudingen binnen de
Zuidmolukse gemeenschap en
tussen ons en de Nederlanders
eindelijk kunnen worden gea
nalyseerd. Mede aan de hand van
het verworven cijfermateriaal.
De Molukse leiders zitten met de
handen in het haar. de jongeren
zitten met de handen in het haar
en voor een beter inzicht in al die
situaties is zeker wetenschappe
lijk onderzoek nodig. De gege
vens zijn anoniem, het gaat niet
om de personen, het gaat om de
verschijnselen. Ik denk ook wel
eens, dat Zuid-Molukkers, die
wat verder zijn, bijvoorbeeld
door studie, op puur emotionele
gronden worden geboycot. En-
dat is vervelend"
Het pand aan de Lanqebrug. De nok is uit de 17e eeuw, het deel
daaronder uit de 18e eeuw.
Restaurateurs hebben lange tijd op het standpunt gestaan dat res
tauratie van een pand het best tot zijn recht komt als het totale
object in één en dezelfde bouwstijl wordt gerestaureerd. Dus als
bijvoorbeeld de gevel van een gebouw uit de 18e eeuw dateert en
het dak uit de 19^ dan zou er een keuze moeten worden gemaakt.
Of helemaal de ene stijl, of helemaal de andere.
De laatste jaren wordt daar anders over gedacht. Men vindt nu dat
in een en hetzelfde pand best meerdere stijlen tot uiting kunnen
komen. Meest recente voorbeeld in Leiden zijn de gerestaureerde
panden van de uitgeverij Van van Mantgem de Does BV aan de
Langebrugdie gistermiddag middels een klein feestje werden
herdoopt.
In een van de panden, zie foto, komen drie opeenvolgende bouw-'
stijlen aan hun trekken. De beneden-etage heeft de kenmerken
van èen 19e eeuwse bouwstijl, de verdieping die daar boven ligt is
duidelijk 18e eeuws en de nok laat een bouw-'recept" uit de 17e
eeuw zien. Wat die nok betreft, er rust een fraaie timpaan (stenen
boog) op en het massieve zandsteen ter zijde van de beide pilasters
is afgewerkt met gebeeldhouwde appels en trossen waarvan er
wat gedeelten ontbraken maar die, evenals de aan de zijkant
geplaatste zuiltjes met vazen, opnieuw zijn vervaardigd.
De restauratie stond onder toezicht van het architectenbureau
Kraan en Markslag uit Oegstgeest. Opzichter de Ruyter over dit
drie-eeuwen-in-een pand: Het is een fraai stuk ambachtelijke
werk, een aanwinst onder de Leidse monumenten. Het laat goed
zien hoe met behulp van truffel en hamer iets uit het verleden kan
worden terug gehaald'
Omdat het dringen werd met de
tijd, werd vorige week maandag
door de middenstanders een
spoedvergadering belegd. Voor
zitter mevrouw Zandbergen liet
zich bij deze gelegenheid vervan
gen door loodgieter Sluis. Na een
avond over en weer praten leek
de braderie toch nog doorgang te
kunnen vinden. Rond het nach
telijk uur besloot mevrouw
Zandbergen, nu als woordvoer
ster van het garagebedrijf, haar
bezwaren in te trekken. Opge
lucht werd op deze afloop een
borrel gedronken.
Doch de vreugde was van korte
duur. Wethouder Heemskerk:
"We stonden er op dat het gara
gebedrijf een verklaring zou te
kenen waarin het bezwaar tegen
de overlast rond de braderie werd
ingetrokken. Dat is geweigerd.
Wel was men bereid de scha-
Anderhalf jaar nadat ze tot voorzit
ter werd gekozen heeft mevrouw
Zandbergen alweer haar functie
neergelegd. Haar is verweten dat
ze zich in deze hele kwestie niet
reëel heeft opgesteld. Zo kunnen
de middenstanders slecht verte
ren dat ze in haar functie van
voorzitter weliswaar vroegtijdig
op de hoogte is geweest van de
braderie-plannen maar daar bij B
W pas maanden later bezwaar
tegen heeft aangetekend.
Ook wordt haar in de schoenen ge
schoven dat ze aanvankelijk toe
stemde in het ondertekenen van
een door B W opgestelde ver
klaring van geen bezwaar, maar
daar in een later stadium weer op
terugkwam.
Mevrouw Zandbergen wilde giste
ren per sé geen commentaar leve
ren.
Om eens en voor altijd af te rekenen
met de veel gehoorde kritiek dat
er in Noordwijkerhout nooit iets
te beleven valt, besloot het be
stuur van de plaatselijke winke
liersvereniging NOV-WAK op zes
opeenvolgende zaterdagmidda
gen, beginnende op 1 juli a.s., een
groots opgezette braderie te hou
den. Compleet met oud-Holland
se ambachten en muziekgroepen.
Kortom, een voor Noordwijker
houtse begrippen gedegen spek
takel dat rnet name ten doel zou
moeten hebben wat meer toeris
ten naar deze plaats te trekken.
Noordwijkerhout zou eens flink
in de bus blazen. Maar nu het
puntje bij het paaltje komt gaat
het feest plotseling niet door.
De Noordwijkerhoutse midden
stand staat daarom op de achter
ste benen en priemt de bestraf
fende vinger in de richting van
mevrouw Zandbergen, begin vo
rig jaar nog met veel tam-tam
geïnstalleerd als eerste vrouwe
lijke voorzitter van de 60-jarige
NOV. Ze heeft de laatste tijd veel
kritiek te verduren gehad. In ver
band daarmee belegden de win
keliers gisteravond een spoed
vergadering in hotel v. d. Geest.
Daar zou worden gestemd over
een motie waarin het aftreden
van mevrouw Zandbergen wordt
geëist. Maar ze bleek de eer aan
zichzelf te hebben gehouden. Een
paar dagen geleden, zo deelde vi-
ce-voorzitter Nic. Sluis de verga
dering mee, heeft ze per aangete
kend schrijven laten weten geen
prijs meer te stellen op haar func
tie.
Wat is er eigenlijk gebeurd? In fe
bruari dit jaar werd het idee voor
de braderie geboren. Het zou een
vergrote uitgave moeten worden
van de mini-braderie die het jaar
daarvoor was georganiseerd door
een bescheiden groepje midden
standers. Dit keer zouden de za
ken veel groter worden aange
pakt. Besloten werd het festijn te
organiseren op de Viaductweg,
Dorpsstraat en Havenstraat.
B W werden ingelicht. Het idee
werd toegejuicht, alleen verbond
het college aan het verlenen van
een vergunning wel de eis dat alle
middenstanders in de betrokken
straten zich achter het initiatief
zouden scharen. Immers, de bra
derie zou de nodige verkeers
maatregelen tot gevolg hebben
en zaken financieel kunnen be
nadelen. Uiteindelijk bleek één
bedrijf overwegende bezwaren te
hebben, het Auto Centrum Bol
lenstreek. Het toeval wil dat de
vrouw van de directeur, zij treedt
als woordvoerster van het bedrijf
op, ook voorzitster van de NOV
Het bedrijf liet weten de bezwaren
tegen de braderie aan de kant te
willen zetten als een schadeclaim
zou worden ingewilligd.
En die was 6000 gulden, 1000 gul
den voor elke zaterdag. De orga
niserende middenstanders voel
den daar niets voor, vonden het
bedrag veel te hoog. Zolang beide
partijen niet tot een akkoord
konden komen weigerde het
college een vergunning af te ge-
declaim te laten vallenmaar daar
ging het ons als gemeentebestuur
niet om. Die schadeclaim is een
zaak die alleen de NOV-WAK
aangaat".
Voor B W is de zaak nu afgedaan.
Heemskerk: "Ook al zou me
vrouw Zandbergen gisteravond
nog overstag zijn gegaan dan nog
hadden we geen vergunning
verleend. Het is nu te kort dag om
nog de nodige maatregelen te
treffen"
Aan de braderie zouden 34 midden
standers deelnemen. Gezamen
lijk zouden zij 45 kramen verzor
gen. Er waren reeds mondelinge
afspraken gemaakt met diverse
muziekgroepen en de braderie
was ook al rondgepraat met het
bureau dat "artiesten" levert voor
de kraampjes met oud-Hollandse
ambachten. Of deze met scha
declaims zullen komen is op dit
moment niet met zekerheid te
zeggen. Snackbarhouder Stad
houders, die talloze uren in de
weer is geweest om het braderie-
gebeuren voor te bereiden: "Ik
weet niet in hoeverre we het
schip in gaan. Wat ik wel weet is
dat alle moeite voor niets is ge
weest. Hopelijk krijgen we vol
gend jaar wel de kans om goed
voor de dag te komen"
Informatie voor uw vakantie: DUITSE AUTOBAHNEN
Drs. Elias Rinsampessy.
En de bron van de weerstand, de
Badan misschien?
„Ja, natuurlijk zit de Badan er ach
ter, die heeft al jaren de proble
matiek doodgezwegen. En de
Badan zal bang zijn voor cijfers
over de werkelijke aanhang.
Straatje
Over de motieven van de Badan om
het onderzoek van Rinsampessy
tegen te werken wil de vice-voor-
zitter drs. Rits Mual niets zeg
gen.
„Over een eventueel verzoek uit
wijken aan gemeentebesturen
om geen cijfermateriaal beschik
baar te stellen weet ik niets. Dat
hoor ik van u. Wat betreft het be
sluit. dat tijdens het BP-congres
in Moordrecht werd genomen:
dat is geen zaak om aan u uit
te leggen".
Er zijn ook Zuid-Molukkers zonder
vrees voor de uitkomsten van het
onderzoek van de Nijmeegse an
tropoloog. Voormannen als dr.
Hassan Tan, onderwijsspecialist
Th. O. Kuhuwael en de voormali
ge vicepresident van de RMS-in-
Ballingsehap „Ome Piet" Lo-
kollo treden op als adviseurs
van Rinsampessy.
Vxaag aan Rinsampessy: is er nu
geen mogelijkheid tot een verge
lijk te komen, uit te leggen aan
bijvoorbeeld Mual wat de bedoe
lingen zijn?
Rinsampessy: „Mual claimt zo'n
beetje het wetenschappelijk on
derzoek onder de Molukkers.
Maar hij doet dat onderzoek van
uit een bepaald BP-standpunt,
hij loopt in een straatje. Dat
schaadt een dergelijk onderzoek
en het is manipulatie van de be
volking. Daar pas ik voor. Het
moet vrij en ongebonden gebeu-
Ook ds. Metiary, voorzitter van de
Badan, hebben wij gevraaagd
naar de weigerachtige houding
van zijn organisatie: „ik denk dat
veel mensen niet willen dat er in
terne cijfers aan de grote klok
worden gehangen. Meer kan ik er
niet over zeggen", aldus de do
minee uit Assen. Drs. Elias Rin
sampessy is met zijn onderzoek
nog in een eerste fase. „Pas over
enige tijd zal ik echt de wijken
ingaan voor materiaal. Ik werk
met een team van vier mensen en
we worden begeleid door een
commissie van de universiteit
van Nijmegen. Ik denk dat de
echte moeilijkheden nog in het
verschiet liggen".
