„Plan andere
kinderbijslag
treft vooral
de zwaksten"
Elk bedrijf krijgt
het ziekteverzuim
dat het verdient
Markt
berichten
Beurs Amsterdam
MAANDAG 19 JUNI 1978
ECONOMIE
IR. DEN BOER (PHILIPS):
99
EINDHOVEN - "In het verleden hebben we wel bedrijven
vergeleken. Daarbij hebben we vooral gelet op de ar
beidsomstandigheden. Dat leverde niets op. Wij gaan er
vanuit, dat een hoog ziekteverzuim toe te schrijven is
aan een verkeerde manier van leidinggeven. Ik geloof
dat elk bedrijf het ziekteverzuim krijgt, dat het ver
dient".
ddus ir. A.M. den Boer, hoofd van
de afdeling arbeidsbescherming,
een bedrijfsonderdeel dat bij
Philips onder de afdeling sociale
zaken valt.
iet ziekteverzuim onder de 84.913
Philips werknemers (eind 1977) is
gelijk aan het landelijke ziekte
verzuimpercentage. Het heeft
ook steeds de landelijke trend,
een voortdurende stijging, ge
volgd. In 1971 verklaarde het
concern de oorlog aan het ziekte
verzuim en begon initiatieven te
ontwikkelen die het hoge ver
zuim moesten terugdringen. Ini
tiatieven die incidenteel wel suc
cessen opleverden, soms op
weerstanden van de vakbewe
ging stuitten, zoals eind 1976 bij
het distributiecentrum, niets aan
de structuur van het verzuim
hebben veranderd.
De oorzaken van het ziekteverzuim
zijn talrijk. Maar een vergelijking
van de jaren 1959 en 1973 leert al
snel dat op het ogenblik voor
ruim 50 van alle ziektegevallen
in Nederland de oorzaak van het
ziekteverzuim niet bekend is. In
1953 kon slechts in 14,4 van alle
ziektegevallen geen diagnose ge
steld worden. Slechts oorzaken
als psychische afwijkingen (van
4,0 naar 5,6 bevallingen (van
0,9 naar 1.4 en ongevallen (van
5,4 naar 7,8 geven verder een
stijging te zien. Alle andere twaalf
groepen vertonen een daling.
Begeleider
In een aantal bedrijfsonderdelen
van Philips heeft men zich in de
strijd tegen het ziekteverzuim
geworpen op de zieken. In de we
tenschap dat in 50 procent van de
gevallen de reden voor het ver
zuim onbekend is, stelden die
bedrijfsonderdelen ziekenbege-
leiders aan. Deze hadden tot taak
de relatie tussen de ziekte en het
bedrijf te onderhouden. "Daar
Door
Onno Schoonheyt
WEERRAPPORTEN jf
van hedenmorgen 7 uur
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Zd. Limburg
Aberdeen
Athene
Barcelona
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Helsinki
Innsbruck
Klagen furt
Kopenhagen
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
Mallorca
München
Nice
Oslo
Parijs
Stockholm
Wenen
Casa Blanca
Istanbul
Las Palmas
New York
Tel Aviv
Tunis
onbew.
onbew.
onbew.
onbew.
onbew.
onbew.
onbew.
onbew.
onbew.
half bew.
onbew.
onbew.
licht bew.
half bew.
onbew.
half bew.
onbew.
onbew.
licht bew.
half bew.
onbew.
onbew.
onbew.
half bew.
onbew.
onbew.
geh. bew.
half bew.
onbew.
onbew.
licht bew.
half bew.
onbew.
geh, bew.
hebben we echt wel fraaie suc
cessen mee geboekt. De vent die
dat goed kon, die over voldoende
sociale vaardigheden beschikt,
kreeg er echt wel problemen uit.
"Die rot baas, Dat rot werk"
Vaak problemen die in de totale
arbeidsorganisatie opgelost kon
den worden. Maar het probleem
als geheel is er niet mee opgelost"
aldus Den Boer.
Gebaseerd op de filosofie dat er een
grootste gemene deler moet zijn
in de redenen voor het ziektever
zuim,'was de "poolingfase" bij
Philips. Vanuit de gegevens over
iedere verzuimer zou die grootste
gemene deler eruit gehaald kun
nen worden. Hoewel deze statis
tische aanpak voor een aantal
langdurige verzuimers met be
hulp van werkherstructucture-
ring wel tot oplossingen geleid
heeft, is men niet in staat geble
ven over de hoofden van de indi
viduen heen een beeld van de
groep te krijgen. "Door de bo
men, kon je het bos niét meer
zien", verklaart Den Boer.
Toch is het zijn stellige overtuiging
dat, wil je wat doen aan het ziek
teverzuim, je je niet op personen
rJJ richt, maar op groepen moeten
9- c richten. Het kan zijns inziens
Jj S js a. geen toeval zijn, dat er bij Philips
iS bedrijven zijn met een verzuim-
H'Sb '2 c percentage van 7, waar soortge
lijke Philips-vestigingen met een
ziekteverzuim van 14 procent zit
ten. Overigens kegelde het poo
len bij de grootste particuliere
werkgever van Nederland wel
een vooroordeel omver. Het
bleek niet waar te zijn dat het
ziekteverzuim is toe te schrijven
aan slechts een klein gedeelte van
de werkgevers. Het omgekeerde
13 10 0
26 16 0
24 12 0
17 8 0
21 13 0
27 13 0
21 12 15
24 17 06
26 18 0
20
18
Abva: snoeien
mits een apo
HILVERSUM (ANP) - De Algeme
ne Bond van Ambtenaren
(ABVP) is bereid met de bezuini
ging in salarissen akkoord te
gaan als daar behoud van ambte
naren-arbeidsplaatsen tegenover
staan. In de komende jaren drei
gen 50.000 arbeidsplaatsen in het
onderwijs en 20.000 in de sector
volksgezondheid verloren te
gaan. Ook zullen arbeidsplaatsen
verdwijnen als gevolg van de be-
0 zuinigingen van de regering.
01 ABVA-voorzitter Dutman zei dit
0 zaterdag in het VARA-radiopro-
gramma "In De Rooie Haan".
q Dutman gaf toe dat de ambtenaren
er netto iets beter voorstaan dan
0 werknemers in het particuliere
0 bedrijfsleven.
was trouwens ook niet het geval:
zo'n 20 van de werknemers
nooit ziek.
Verklaring
Den Boer heeft zelf de volgende
verklaring voor een belangrijk
deel van het verzuim: "Vijftien
jaar geleden kwam iedereen die
werkte om te werken en om zo
hard mogelijk te werken. Dat
merkte je ook direct in je loon
zakje. Als je te laat kwam, werd
dat automatisch beboet. Ziek zijn
kostte je een paar dagen salaris.
Als je meer deed dan een ander
kreeg je hooguit drie weken later
een premie.
Dit is totaal veranderd. We hebben
nog wel iets van prestatiebelo
ning over, maar dat merk je soms
pas drie jaar later. Promotie na
melijk. Maar als je te laat komt,
zal je chef hooguit een keer zeg
gen dat het niet te vaak moet
voorkomen. Ben je ziek geweest,
dan krijg je je volle salaris. Je
ziekteuitkering staat niet eens
gespecificeerd op je loonstrook-
je. Vanuit mijn vak zeg ik: regel
systeem-technisch klopt hier iets
niet. Alle terugkoppelingen zijn
weggevallen".
Gewapend met de nieuwe opvat»
ting, - kort samengevat het ligt
aan.de leiding - gaan de Philips-
mensen die zich met dit
probleem bezighouden, nu met
een aantal andere bedrijven ge-
sprekrondes houden. Bedrijven
uit dezelfde branche met sterk
afwijkende ziekteverzuimper
centages. "Wij hebben het idee",
vertelt Den Boer, "dat de aanpak
van de leiding in die bedrijven
moet verschillen"
Verantwoordelijkheid
Overeenkomstig de bevindingen
van de Wetenschappelijke Raad Oplossing
voor het Regeringsbeleid, de
WRR, is ook bij Philips geconsta
teerd dat meer verantwoorde
lijkheid gepaard gaat met minder
ziekteverzuim. Hoe lager de func
tiegroep hoe hoger het ziektever
zuim: van 16 procent in de laagste
groepen tot 6 procent bij de hoog
ste groepen van het cao-perso
neel, dat als geheel een verzuim
percentage van 10,1 vopr mannen
en 13,7 voor vrouwen kent. Daar-
,hij steken de 3,7 en 5,2 procent
voor respectievelijk mannelijk en
vrouwelijk hoger personeel
schril af.
Hierbij spelen de secundaire ar
beidsomstandigheden, dat wil
zeggen niet de aard van het werk,
een belangrijke rol. Anonimiteit
van de werknemer, hetgeen in
grote produktie-afdelingen, het
geval is, garandeert een grotere
afwezigheidsbehoefte. In die
sfeer van anonimiteit is het on-
misbaarheidsgevoel ook veelal
omgeslagen in het duidelijk besef
dat "De tent zonder mij gewoon
doordraait". Een derde punt is
dat bij de terugkeer na de ziekte
niet een stapel werk ligt te wach
ten, die "even tussendoor" moet
worden doorgewerkt. Hoe hoger
men opklimt in een onderne
ming. hoe minder anoniem men
wordt. Hoe kleiner de groep
waarin men werkt, hoe groter het
onmisbaarheidsgevoel. En hoe
meer werk er blijft liggen.
Inderdaad lijkt spreiding van ver
antwoordelijkheid met deze we
tenschap een goede aanpak van
de verzuimproblematiek. In con
crete komt dat dus neer op een
vanuit de ondernemingsleiding
vechten tegen
gestimuleerde bedrijfsdemocra-
tisering. "Wij geloven sterk in een
andere benadering van mensen
in een arbeidssituatie", zegt Den
Boer dan ook. "Dat betekent niet
dat de bedrijfsleiding zijn onze
kerheden op de werknemers
moet gaan overdragen. Dat heeft
geen zin. Wel moet zij de proble
men waarmee geworsteld wordt
bekend maken. Vertellen welke
oplossingen nagestreefd worden
en welke bijdragen er daarom
van de werknemers verwacht
worden. Het is van essentieel be
lang dat er een dialoog is tussen
leiding en werknemers, waarbij
onlustgevoelens een construc
tieve uitweg kunnen vinden. In
het werkoverleg moet niet alleen
over het werk gepraat behoeven
te worden. We zullen naar kana
len moeten zoeken hoe dat ge
sprek kan plaatsvinden".
Den Boer gelooft dat die democra
tisering wel door zal gaan. Dal
proberen tegen te gaan, noemt hij
het vechten tegen windmolens
Hoewel de machtsnastreving
tussen vakbeweging en onder
nemingsleiding natuurlijk fun
damenteel verschilt, kan de uit
werking van die democratisering
zijns inziens wel gelijk zijn. "Be
drijfsdemocratisering is geer
probleem. De ondernemersfilo
sofie is achterhaald, omdat zi.
geènt is op de privé-onderne
ming. En de grote privé-onder
neming bestaat niet meer", aldu.1
Den Boer.
DEN HAAG (ANP) - Het „in elkaar schuiven" van de kin
derbijslag- en kinderaftrekregeling treft vooral de ouders
met lagere en midden-inkomens.
Als de regering de nu ontworpen
plannen ongewijzigd doorzet,
gaat een gezin met drie kinderen
en een doorsnee-inkomen van
30.000 gulden per jaar er 8,5 pro
cent ofwel 140 gulden "schoon"
per maand op achteruit. Een ge
zin met een inkomen van 40.000
gulden moet 6,9 procent inleve
ren, en met 50.000 gulden 5,8 pro
cent.
Deze teruggang op inkomensge-
bied betekent vrijwel zeker dat
OPEC: nog
geen besluit
over olieprijs
GENEVE (AFP/REUTER/UPI) -
De ministers van oliezaken van
de dertien olie-exporterende
landen. OPEC, hebben hun be
raadslagingen gisteren niet kun
nen afronden. Vandaag worden
de besprekingen voortgezet.
De ministers hebben vooral ge
sproken over de vraag of er een
nieuw prijsstelsel zou moeten
worden aanvaard, hetgeen hoge
re prijzen voor de consument zou
betekenen. Nu is de prijs van de
olie nog gekoppeld aan de dollar
Vanwege de voortdurende ver
mindering van de waarde van de
Amerikaanse munteenheid, wil
een aantal OPEC landen een an
der stelsel.
w—mÊÊ*- 0p«i
werden 1411 dieren aangevoerd. Gespe
cificeerd als volgt 1028 slachtrunderen
34 varkens en 349 schapen/lammeren.
De prijsnoteringen in guldens per kg ge
slacht gewicht waren als volgt: Slach
trunderen- stieren le kwaliteit van 7,20
tot 7,70: stieren 2e kwaliteit van 6,80 tot
7,10; vaarzen le kwaliteit van 7,40 tot
7.90; vaarzen 2e kwaliteit van 6,40 tot
7,15; koeien le kwaliteit van 7,00 tot 7,90;
koeien 2e kwaliteit van 6.00 tot 6.55'
koeien 3e kwaliteit van 5,75 tot 5,90'
worstkoeien van 4.80 tot 4,90: extra
kwaliteit dikbillen van 9,00 tot 13,50. De
[gende noteringen per kg levend ge-
w°chï
pen/lammeren r
redelijk, stabiel.
Slachtvarkens extra kwaliteit b
ven notering; le kwaliteit van 2,80 tol
2,85; 2e kwaüteit van 2,70 tot 2,80 en 3e
gebruiksvee- schapen: 180
zuiglammeren 180 tot 225.
De toelichtingen (respectievelijk: aan
voer, handel, prijzen): slachtrunderen
ruim, redelijk, iets lager - stieren stabiel
-; varkens matig, goed, iets hoger: scha-
SCHAKEN - Eindhoven heeft za
terdag de nationale schaakbeker
veroverd. In de finale werd Phili-
dor met 2,5-1,5 verslagen. In de
strijd om de derde plaats zege
vierde BSG met 2,5-1,5 over
Desisco.
10.50 Ned. 74
9.75 id 74
9.50 id 76-1
9.50 id 76-2
9.00 !d 75
8.75 id 75
8.75 id 75-2
8.75 id 76-96
8.50 id 75
8,50 id 75-2
8.25 id 76-96
8.25 id 77-92
8.25 id 77-93
8.00 id 69
8.00 id 70-95
8.00 id 71-96
8.00 id 701
8.00 id 7011
8.00 id 70111
8.00 id 76-91
8 00 id 77-97
8.00 id 77-87
7.75 id 71-96
7.75 id 73-98
7 75 id 77-92
7.75 id 70-78
7.75 if? 77-97
7.50 id 69-95
7.50 id 71-96
7.50 id 72-97
7.50 id 71-81
7.50 id 78-93
7.50 id 78-88
7.20 id 72-97
7.00 id 661-91
7.00 id 6611
7.00 id 69-94
3.00 id 37-81
3.00 id Grb46
11.00 BNG74-81
11.00 id 74-84
10 50 id 1974
9.50 id 75-82
9.50 id 74--99
9 50 id 75-85
9.50 id 76-01
9.00 id 75-00
8 75 id 70-90
8.75 id 70-95
8.75 id 75-00
8 75 id 77-02
8.50 id 70-85
8.50 id 70-95
8.50 id 73-98
8.25 id 70-85
8.25 id 70-96
8.25 id 76-01
8 00 id 69-94
8 00 id 71-96
8.00 id 72-97
8.00 id 73-79
8.00 id 75-00
7.75 id 70- 79
7.75 id 72-81
7.60 id 73-98
7.50 id 72-97
7.25 id 71-79
7.25 id 73-98
7 00 id 661-91
".00 id 6611
de onderwijskansen voor kinde
ren uit die gezinnen eveneens
flink worden benadeeld.
Aldus de conclusies van een werk
groep van de sociaal economi
sche raad, neergelegd in een ont-
werp-advies aan de regering. Mi
nister Albeda van sociale zaken
had hier op 21 april om gevraagd
Het advies hangt samen met de re
geringsplannen om (in tweede
instantie) de meervoudige kin
derbijslag voor thuiswonende
studenten en invalide 16- en
17-jarigen af te schaffen.
De werkgroep acht dit niet in over
eenstemming met het streven de
belemmeringen weg te nemen
om kinderen tot ongeveer acht
tienjaar volledig dagonderwijs te
laten volgen. Het deelnemen aan
dat dagonderwijs moet juist wor
den gestimuleerd vanwege de
verminderde werkgelegenheid
Het bevreemdt de werkgroep van
de SER dat niet tegelijk met de
voorstellen om de kinderbijslag
en aftrek voor deze groep te ver
minderen, compenserende maat
regelen worden genoemd voor de
ouders voor wie nu de mogelijk
heden verminderen om hun kin
deren volledig dagonderwijs te
laten volgen.
De werkgroep stelt verder vast dat
voor wat de positie van de invali
de kinderen van 16 en 17 jaar be
treft, elke aanwijzing voor een
compenserende maatregel ont
breekt in de adviesaanvraag
Beursoverzicht
Duikvlucht
van de KLM
AMSTERDAM (ANP) - De Am
sterdamse effectenbeurs is van
daag in het algemeen kalm Van
start gegaan met een enigszins
verdeelde stemming. De voort
durende daling in Wall Street gaf
aanleiding tot enige behoed
zaamheid. KLM gaf een forse
duikvlucht te zien. De obligatie-
markt was prijshoudend. Voor de
claims AMEV werd een eerste
adviesprijs gegeven van 1.58.
KLM werd sterk beïnvloed door de
grote koersdaling in Wall Street
Na het teleurstellende vierde
kwartaal van het afgelopen
boekjaar haastten de Amerika
nen zich om aandelen KLM af te
stoten en zo gaat de koers thans
even hard naar beneden als ze een
paar weken geleden steeg. Dit
kwam KLM op een lelijke
duikvlucht van 12-te staan op
159.50. Van de overige interna
tionals was Akzo 80 cent beter op
30.30. Philips moest echter 40
cent terug tot 26.40 evenals
Unilever op 120.40. Hoogovens
was 30 cent lager op 33.20 en
Kon Olie 20 cent od f 128.40.
-
MAANDAG 19 JUNI 1978-
AANDELEN
koen
heden
AKZO 20
29,5
30,3
ABN f 100
357,5
359
AMRO 20
75,4
75.1
Deli-Mij 75
135
135
Dordtsche £20
167,5
166,8
167,5
166.5
Dortsche Pr.
Heineken 25
103,5
97,5
103,6
Heineken H. 25
97,6
33,2
Hoogov. 20
34,2
HVA-Mijen eert.
51
51
KNSM eert 100
85,9
85,1
KLM 100
171,5
160
Kon. Olie 20
128,4
128,5
Nat. Ned. 10
108.5
107,7
NedLloyd 50
87,9
87
Ommeren Cert.
148
143,5
Philips 10
26,8
26,4
Robeco 50
171,8
171.4
Rolinco 50
131,5
131.5
Rorento
122,3
122,5
Unilever 20
121,2
120,3
BINNENLANDSE
AANDELEN
AMAS
AMEV
Amfas
Asd. Droogd.
Asd. Rijtuig.
Ant. Brouw.
Ant. Verf
Amh. Schbw.
Asselberg
Ass. St. R'dam
AUDET
Ant. Ind. Rt.
Ballast-N
BAM
Batenburg
Beek, van
Begemann
Bergoss
Berkel P
Bydienst. C.
Boer Druk.
Bols
Borsumij W.
Buhrm. Tett.
Calvé-D eert
id. 6 pet. eert.
Claimindo
Crane Ned
Desseaux
Dikkers
Dorp en Co.
id. cert.
EMBA
Enks
Fokker
Ford Auto
Fr.Gr. Hyp.
Furness
Gel Delft c.
Gelder eert.
Geld Tram
Gerofabr.
Giessen
Gist Broc.
id. cert
Goudsmit
Hagemeijer
Hero Cons.
Heybroek
Hoek's Mach.
Holec
Hal. Trust
Holl. Beton
Hunter D.
ICU
IHC Holland
Ind. Maatsch.
IBB Kondor
130.8
35.6
35.6
Interlas
Intematio M.
Inventum
Kempen Beg.
Key Houth.
Kiene S.
Kluwer
Kon. A. Volker
KBB
id. cert.
id. 6 cum.
Kon. Ned. Pap
Krasnapolsky
Landre it Gl.
Leids. Wol
Macintosh
Maxw. Petr.
Meneba
Metaverpa
MHV A'dam
Moe ara En.
id. 1-10
id. 1-4
Mynb. W
Naarden
Naeff
Nat Grondb.
NBM-Bouw
Nierstrasz
Nutncia GB
Nutricia VB
Nijverdal
185.5
197.5
1170e
355e
74.5e
53.3
Oce. v.d. Gr.
OGEM Hold.
Oren stein
Otra
Palembang
Pal the
Philips
Pont Hout
Porcel. Fles
Proost it Br.
Rademakers
Rees ink
Reeuwijk
Reiss en Co.
Rohte it Jisk
Rommelholl.
Rijn-Schelde
Sanders
Sarakreek
Schev. Expl.
Schlumberger
Schokbeton
Sch interna
Schuppen
Schuttersv
Slaven b. Bank
Smit Internat.
Stevin Gr.
Stoomsp. Tw
Tab. Ind. Phil.
Telegraaf
Tilb. Hyp. bk.
Tilb. Waterl.
Tw. Kabelf.
Ubbink
Umkap
Unil. cert.
v.d. Vhet-W
Ver. Glansf.
VMF Stork
Ver. Uitg. mij.
Verto cert.
Vezelverw.
Vihamij Butt.
Wessanen c
W U Hyp
Wolsp. Ede
95,5
92.5d
82,5d
96.1
Wereldhaven
124,5
124
206
85'
Concent ra
206
95.5
Europafondj
395
395
14.5
103,7
101,6
47,5
Unifonds
46,5
Chemical F.
15
102.3
102,7
Col. Growth
8.6
13.5
12,5
Dreyfus F.
26
115
70.8
115
70,2
Fedelty F.
Investors M
33
17.5
-
58.1
58.1
Japan Fund.
21.5
75
72,5
Lehman Corp.
24
74
Madison F.
74,2
Manhattan
46
407 -
405,e
88
Massachus.
88.5e
Oppenheimer
11.6
68.2
67.1
Technology
16.5
16.4
135,5
135
Value Line
11,6
Vance, Sand.
14,3
14.2
BELEGGINGS
INSTITUTEN
Alg. Fondsenb.
America Fnd.
Asd. Belegg. D.
Binn Belf. VG
BOG
Breevast
Converto
Goldmines
Holland F
IKA Belegg.
Sumabcl
Tokyo PH(S)
BUITENLANDS GELD
(prys in guldens, bank inkoop-verkoop
Amerikaanse dollar
Engelse pond
Belgische fr (100)
Duitse mark (100)
I tal. lire (10.000)
Portugese esc 100)
Zwitserse fr 100)
Zweedse kroon (100)
Noorse kroon (100)
Deense kroon (100)
Oostenr sch. 100)
Spaanse pes. (100)
Griekse drachme (100)
Finse mark (100)
Jocgosl. dinar (100)
2.30
4,32
6,95
108,75
40,25
38,25
14.81
50.25
43.25
41,25
15.11
3.01
6,90
54.25
13,25