Topmuziek uit Egypte
toegelicht
[fWÉ[MQ9camma
Oplezen en vertalen
blijft moeilijke zaak
Claudia Strater.
Een plezierige modezaak,
met een fijne
collectie nü in het
levendige centrum van
uw eigen stad.
Claudia Strater 131
VROLIJK PROTEST TEGEN
UITBUITING MEXICANEN
Sensatie op Holland Festival
WOENSDAG 14 JUNI 1978
RADIO - TV - KUNSJ
PAGINA 5
Midden in de aula van het Stedelijk Museum in Amsterdam
staat een oude man met een grijze stoppelbaard, omringd
door een groep jonge mensen. Af en toe heft hij een arm
op, terwijl hij op een vodje papier kijkt. John Cage repe
teert met een groep leden van het Amsterdams Studenten
Kamerorkest.
WOENSDAGAVOND
AMSTERDAMStadsschouwburg,
20.15 uur: het Balkon
De Brakke Grond, 20.30 uur: La
Carpa de los Rasquachis
Soeterijn, 20.15 uur: Cairo Takht-
ensemble uit Egypte
DEN HAAGHot-theater, 20.30 uur.
Hans Dulfers Perikels
Remontstrantse Kerk, 20.15 uur
The London Sinfonietta
Gemeentemuseum, 17.00 uur Mi-
nir Bashir uit Irak
Gemeentemuseum, 20.15 uur
Baghadi Maqam-ensemble uit Irak
ROTTERDAMSchouwburg, 20.15
uur: Don Giovanni
De doelen, 20.15 uur: Poetry Inter
national
De Lantaren, 20.30 uur: Kees Haze-
voet Ensemble
DONDERDAG
AMSTERDAMStadsschouwburg,
20.15 uur: Het Balkon
Centrum Bellevue, 7.00-17.00 uur:
John Cage Sounday
BIM-huis, 14.30 en 22.00 uur: Hol
land Festival
De brakke Grond, 20.30 uur: La
Carpa de los Rasquachis
DEN HAAGHot-theater, 20.30 uun
Theo Loevendie Consort
Gemeentemuseum, 20.15 uun
Volkstheater uit India
ROTTERDAMDe Doelen, 20.15
uun ensemble Ehimono uit Ghana
De Doelen, 20.15 uur: Poetry Inter
national
De lantaren, 20.30 uur: Duo Han
Bennink- Misha engelberg
De verbaasde toeschouwer ziet dat
zij geen muziekinstrumenten
hanteren, maar grote tropische
schelpen. Uit het door diverse
microfoons en via een ingewik
kelde elektronische apparatuur
weergegeven geklots valt op te
maken dat die schelpen een
vloeibare inhoud hebben.
Inderdaad, hier worden de voorbe
reidingen getroffen voor de we
reldpremière van een recente
creatie van John Cage: „Child of
Tree", bestaande uit versterkt
geluid van schelpen met water.
Het resultaat is morgen via de ra
dio te horen. De gehele dag, d. w.z.
van 's morgens zeven tot 's mid
dags vijf uur wordt Hilversum 4
vrijgemaakt voor John Cage en-
zijn medewerkers.
„Sounday" heet dit omvangrijke
radioproject dat de KRO in sa
menwerking met het Holland
Festival tot stand brengt. De
creaties van Cage worden mor
gen rechtstreeks uitgezonden uit
het Amsterdams Centrum Belle
vue, waar het publiek dan in en
uit kan lopen.
John Cage, die vreemde Ameri
kaanse medicijnman van de
nieuwe muziek, wil ons die dag
attent maken op de wonderen der
natuur. Want het blijft niet bij die
schelpen. Hij maakte ook een
compositie voor grote en kleine
cactussen die met stokjes dienen
te worden bestreken. Zo ontstaat
waarschijnlijk een raspeffect op
verschillende toonhoogten. Het
derde ingrediënt van dit na
tuurklankbeeld bestaat uit het op
de band vastgelegde, versterkte
geluid van vuur en wind.
ROTTERDAM - Ook de tweede
Poetry International-avond in de
Rotterdamse Doelen is goed be
zocht, al was er minder publiek
dan op de eerste, traditionele
"Poetry National''-avond.
Voorstelbaar is, dat men over het
algemeen liever naar oorspron
kelijke Nederlandse poëzie luis
tert, dan naar voor de meesten
onzer grotendeels onverstaanba
re gedichten en hun vertalingen.
Zo hebben wij bijvoorbeeld, on
danks het sterke engagement en
de krachtige taal van de Catalaan
Francesc Vallverdi, toch het
meest genoten van de poëzie die
in zijn oorspronkelijke taal voor
ons verstaanbaar was.
De discussie zal wel blijven zolang
als Poetry bestaat: leent poëzie
zich tot voorlezen )Paul van Os-
tayen niet) en heeft het zin om
zoveel achter elkaar voor te lezen,
- wie gedichten leest consumeert
meestal niet zoveel tegelijk van
uiteenlopende aard. En: is poëzie
wel altijd vertaalbaar? Van de
vertaalde verzen van genoemde
Catalaan bleef het gevoel over dat
slechts de mededelingen in het
Nederlands gezet konden wor
den, terwijl het associatieve ver
band uit zijn voegen was gerukt
De Amerikaan Robert Ely, een man
van drukke gebaren, grappen en
een cither-achtig instrument om
zich bij tijd en wijlen te begelei
den, meent in elk geval dat poëzie
zich wel tot voorlezen leent en hij
vindt ook, dat er meer verzen uit
de serieuze literatuur op muziek
gezet zouden moeten worden:
"Poëzie is zolang gedoemd ge
weest slechts op papier te be
staan" zei hij.
maar wat het vertalen betreft tus
sen de Israëliër David Rokesch,
de Griekse Katerina Anghelaki
Rooke en de Roemeen Leonid
Dimov in, om er een paar te noe
men, was het onze Nederlandse
Cees Nooteboom die in eerste in
stantie het beste aansprak. Maar
misschien komt dat ook wel
doordat We zijn werk kennen en
wie weet ziet alles er bij het zelf
lezen (elke volgende Poëtry-dag
kan de poëzie van de vorige dag
voor een gulden op stencil ge
kocht worden) heel anders uit.
JAAP KOOPMANS
Morgen tien
uur lang
cactusmuziek
op de radio...
Omgeving
Wie beweert dat dit alles niets met
muziek te maken heeft zal van
Cage misschien wel gelijk krij
gen. „Cage componeert meer
omwille van mensen dan omwille
van de muziek", zegt Frans van
Rossum, die namens de muziek
afdeling van de KRO-radio de
bekende, omstreden componist
voor dit uitzonderlijke project
naar Nederland heeft gehaald.
We kunnen ook Cage zelf citeren.
„De reden waarom ik steeds
minder in muziek geïnteresseerd
ben is niet alleen dat ik de gelui
den van de omgeving esthetisch
bruikbaarder vind dan de gelui
den van de wereld-muziekcul
tuur, maar dat, uiteindelijk, een
componist gewoon iemand is die
andere mensen zegt hoe het
moet. Ik vind dit een vervelende
manier om dingen gedaan te krij
gen. Ik wil dat onze activiteiten
socialer worden, en wel in anar
chistische zin".
Aldus de anti-autoritaire klankma-
gier John Cage, die zijn emoties
en smaak uit zijn composities
heeft verbannen door ten eerste
voor de structuur van zijn muziek
getalsverhoudingen te ontlenen
uit het Chinese raadselboek I-
Ching en ten tweede veel te late-
n improviseren.
Dat is ook in dit geval zo: de „com
posities" die Cage met de Am
sterdamse studenten heeft inge
studeerd staan op een velletje uit
een notitieboekje. Een paar ge
tallen, dat is alles. De rest moet
worden bereikt door intermen
selijke sensitieve verbindingen.
.jHet is net mediteren, je wordt er zo
rustig van", zegt één van de stu
denten. Frans van Rossum
spreekt over „een volstrekt
nieuwe, werkelijk unieke vorm
van muzikaal environment"
Imstrumentalisten
Voor de Cage-dag van de KRO zijn
ook twee Amerikaanse instru
mentalisten naar Nederland ge
komen: de violist Paul Zukofsky
(hij speelt overigens ook feno
menaal Paganini), die zich voor
„Freeman Etudes" inzet, en de
pianiste Grete Sultan, die „Etu
des Australes" uit 1975 speelt.
Hun verrichtingen worden mor
gen afgewisseld door en gecom
bineerd met de prestaties van de
Nederlandse studenten en de
manifestatie wordt afgesloten
door de Griekse zanger Demetrio
Stratos, die een ander stuk van
Cage, „Mesostics Re Merce Cun
ningham" ten gehore brengt.
AAD v.d. VEN
Johna Cage tijdens de radio-repetitie voor morgen: muziek uit schelpen
cactussen en het geluid van vuur en wind. Tien uur lang "natuurklank-
beelden" op Hilversum 4.
ADVERTENTIE
Wat let u om even binnen te lopen bij
Claudia Strater?
Om even die aparte, „makkelijke"
sfeer te proeven. Om even die uitstekende
collectie door te lopen, nu met erg veel
goede zomer-, strand-, water-, wind- en
vrijetijdskleding.
En eventueel om u te laten adviseren
en helpen door onze verkoopsters, die
altijd voor u klaar staan, maar alleen in
actie komen als u het vraagt.
Attent. Maar zonder opdringerigheid.
En zonder gezeur, als u gewoon nog
even verder wilt kijken. Want alles mag.
En dat moet, bij
Hoogstraat 22, Den Haag, tel070-64 58 22
Ook open op koopavond? JA natuurlijk!
ROTTERDAM-Twee jaar geleden was El Teatro Campesino al in Neder
land om fris van de lever en gesteund door de lenige ritmen van de
Mexicaanse muziek te laten zien en horen, dat de miljoenen Mexicanen,
die in de Verenigde Staten op het land komen werken, worden uitgebuit
door fruittelers en andere agrariërs Zij zijn in feite paria's, die door een
weinig sociaal denkende samenleving met de nek worden aangekeken.
Enkele decennia geleden zou dat in Nederland in zo'n situatie een ernstige
en mistroostige 1-mei-revue hebben opgeleverd, maar de Mexicanen,
die in 1965, als immigranten hun theatergroep hebben gesticht, lossen
het nu zwieriger en met heel wat meer temperament op, zodat in De
Lantaren maandagavond al spoedig de geest over het publiek vaardig
raakte. Men wilde zich best laten bekoren door deze met humor omklede
agitprop-cursus, die heel duidelijk voorhield, dat de anne verschoppe
ling de moed dient te bezitten om voor zijn rechten op te komen.
Monter en fris wordt in „La carpa de los rasquachis" getoond hoe de arme
Jesus, als campesino zich heel wat moet laten welgevallen. Luiz Valdez
bereikte met „De hut van de zweivers" door een primaire voorbeeldig
heid in een licht parodiërende stijl zijn doel. Dat gebeurt voornamelij k in
het Spaans, maar er is geen enkele moeilijkheid de handeling op de voet
te volgen. Het scènetje van het huwelijksaanzoek bewijst in het bijzon
der hoe met de eenvoudigste middelen het treffendst te raken is.
PIET RUIVENKAMP
Op 21 juni gaat in het Londense Prince Edward Theatre de musical
"Evita" in première, gebaseerd op de eerder al op de plaat uitgebrach
te muziek en teksten van Andrew Lloyd Webber en Tim Rice, de maker
ook van "Jesus Christ Superstar".
De titelrol van "Evita" (troetelnaampje van Eva Peron, echtgenote van
de voormalige Argentijnse president Juan Peron) wordt gespeeld door
een tot nu toe totaal onbekende Engelse actrice, Elaine Page. Op de
foto Elaine samen met haar directe tegenspeler Joss Ackland (Juan
Peron) tijdens een kostuumrepetitie.
DEN HAAG - Een van de belang
rijkste bijdragen aan het Holland
Festival van dit jaar, zo niet de
belangrijkste bijdrage, is die van
een aantal muziekensembles uit
het Arabische cultuurgebied. Dat
hoor je in het Westen anders nooit
en dat hoor je ook niet in het ka
der van de georganiseerde reizen
naar het Midden-Oosten.
Voor wie een beetje thuis is in de
geschiedenis van de Westerse
muziek is het een ware sensatie te
horen dat de Arabische elemen
ten in de Spaanse muziek van
Middeleeuwen en Renaissance
(momenteel in de belangstelling
door eminente ensembles als
Hesperion XX en de Studio der
Frühen Musik) nog steeds actu
eel zijn in de huidige traditionele
muziekbeoefening van het Na
bije Oosten.
Het Holland Festival is niet over
één nacht ijs gegaan. In overleg
met onder meer het Institut für
vergleichende Musikstudien und
Dokumentation in Berlijn werd
de keus bepaald: een aantal groe
pen uit Egypte, Irak en Syrië
waarvan we mogen aannemen
dat zij de plaatselijke - door veel
elementen verbonden - muziek
culturen op een zo hoog mogelijk
niveau en op een zo authentiek
mogelijke wijze vertegenwoordi
gen.
Zo'n groep is het Cairo Takht. En
semble dat gisteravond in het
Haags Gemeentemuseum op
trad: twee vocalisten en instru
mentalisten die citer, fluit, luit,
viool, vaastrommel en tamboe
rijn bespelen. Diverse vormen
kwamen aan de orde, gebaseerd
op de traditionele toonladders
die elk - net als in de Indiase mu
ziek - een gevoelswaarde^verte-
genwoordigen.
Vooral de solo-improvisaties zijn
belangrijk. In die van de citer
speler viel bovenal de schitteren
de virtuositeit op, in die van de
fluitist de magnifieke toonkleu-
ring en het subtiele glijden over
de kwarttonen (een kenmerk-
van deze muziek).
Maar het meest spectaculair voor
de Westerse luisteraar zijn altijd
die flitsende dialoogstukken,
waarin de musici met elkaar we
dijveren in virtuositeit en fanta
sie. Ook dat aspect was te horen
bij dit unieke Cairo Takht En
semble dat vanavond in Amster
dam (Soeterijn) optreedt, mor
genavond in Utrecht ('t Hoogt) en
vrijdagavond in Rotterdam (Lan-
taren). AAD VAN DER VEN
ROPERS TERUG
De "Ropers", het altijd bekvech
tende echtpaar uit de Engelse se
rie "Man over de vloer" komen in
het najaar terug op de beeldbuis.
Na het succes van het echtpaar is
in Engeland een nieuwe serie
gemaakt rond de "Ropers", die
onder de titel "George en Mil
dred" een eigen programma heb
ben gekregen.
De VARA heeft voorlopig tien afle
veringen van deze serie gekocht,
die met ingang van oktober ver
toond zullen worden.
NEDERLAND 1
17.45 - Inleiding tweede ronde WK (NOS)
18.37 - WK Oostenr.-Ned. (NOS)
20.35 - Panoramiek (NOS)
21.07 - Journaal (NOS)
21.25 - Den Haag Vandaag (NOS)
21.37 - WK West-Duxtsl.-Italië (NOS)
23.45 - Nabeschouwing WK en samenvatting Brazilië-Peru (NOS)
24.10 - WK Polen-Argentinië (NOS)
NEDERLAND 2
18.20 - Geologie (TELEAC)
18.50 - Staatsloterij (TELEAC)
18.55 - Journaal (TELEAC)
18.59 - Honderd dagen na de kindertijd. Jeugdserie (IKON)
19.24 - Kenmerk (IKON)
20.00 - Journaal (NOS)
20.27 - Film van het Prins Bernhardfonds (SOCUTERA)
20.32 - Fons en Fonzie, gesprek (AVRO)
20.40 - Happy Days, tv-serie (AVRO)
21.05 - Up with people (AVRO)
21.50 - The Blue Knight, tv-serie (AVRO)
22.45 - Journaal (NOS)
DUITSE TV
WOENSDAG 14 JUNI
DUITSLAND I
(neg. progr. NDR: 19.55 Ausgerissen
- was nun? tv-serie. 20.25 Reg. ma-
gaz. 20.59 Progr.overz. WDR: 19.00
Progr.inf. Aansl.: Jauche und Lev-
kojen, tv-serie. 19.40 Jauche und
Levkojen, tv-serie. 20.15 Actmagaz.
20.45 Amusem.progr.) 21.40 Journ.
21.15 Rauber und Gendarm, tv-film.
22.45 Wetensch. progr. 23.30-24.00
Act.maaaz.
DUITSLAND II
18.05 Barrier Reef, tv-serie. 18.35
W.K. Voetbal (ca. 19.25 Joum.) 20.30
W.K. Voethfil mninnrn
DUITSLAND III WDR
gels. 20.00 Journal 3. 20.15 Filmre
port. 21.00 Joum. 21.15 Inform,
progr. 22.00 Momente. 22.15 Docu-
BELGISCHE TV
18.30 Kleuterserie. 18.35 W.K. Voet
bal 1978 (19.30 Meded., Morgen,
Sport en Weerber.) 20.30 Joum. 20.50
Vilvoorde, tv-spel.
Het NOS-programma Panoramiek is vanavond (Ned. 1,
2035-21) gewijd aan de relatie tussen Aruba en Venezuela. Betico
Croes, leider van de MEP, de politieke partij die een Arubaanse
onafhankelijkheid voorstaat, heeft de Venezolaanse president om
hulp gevraagd bij dit streven. Deze presidentCarlos Andres Perez,
zegt in de uitzending het onafhankelijkheidsstreven met sympatie
te bezien, maar benadrukt ook dat dit een interne aangelegenheid
van Aruba en Nederland is. Hij stelt zich wel kritisch op tegen wat
hij noemt een aanhoudende politiek van kolonialisme van Neder
land", waaraan naar zijn mening ten spoedigste een eind dient te
komen. In dit programma komt tevens de afbakening van de zee-
grenzen aan de orde. niet alleen tussen de Nederlandse Antillen en
Venezuela, maar ook het geschil met Colombia, in het bijzonder over
het continentale plateau, waar zich vermoedelijk olie bevindt. Mi
nister van der Stee van Antilliaanse zaken voorziet deze driehoeks
verhouding van een aantal kanttekeningen
In het kader van het thema Oost-Westdat de IKON dit s
als leidraad in zijn TV-programmering hanteert, vanavond op het
tweede net (18.59-19.24) de eerste aflevering van de driedelige Rus
sische film "Honderd dagen na de kindertijd" Het is het derde
werkstuk van de jonge Sovjet-Russische regisseur Sergei Soloviev,
gemaakt in 1977 en onlangs met vier Russische staatsprijzen onder
scheiden. De film speelt zich geheel af in een zomerkamp op een
landgoed, waar een groep scholieren, hun vakantie doorbrengt na
dat het de schooltijd heeft doorlopen (in de Sovjet-Unie beslaat het
samengevoegde basis- en middelbaar onderwijs een periode van
tien jaar). In dat kamp komen de meningen, gevoelens en conflicten
van de Russische tieners duidelijk tot uiting: het wel en wee van hun
verliefdheden, hun onzekerheid, zelfvertrouwen en rivaliteit. Solo
viev laat de zelfontdekking van hun gevoelsleven uitkiemen in hun
omgang met klassieke werken: een discussie over het mysterie van
de Mona Lisa en een uitvoering van Lermontovs versdrama "Mas
kerade". Daarnaast is er een terloopse typering van twee soorten
leiderschap in het kamp: de disciplinaire aanpak van een oudere
leidster en de op gesprekken en het stimuleren van eigen ontwikke
ling gebaseerde houding van een jonge leraar.
In "Kenmerk" vanavond (Ned 2, 1924-19.52) een rapport over
het Marxisme en de behandeling daarvan in de vergadering van de
Hervormde Synode in Driebergen; tevens een reactie daarop van
Ger Harmseii, historicus en niet-part ij gebonden Marxist. Verder in
Kenmerkhet tegenhouden van de benoeming van theoloog Bert
ter Schegget aan de Amsterdamse Universiteit, een zaak die ook op
de Synode in behandeling is.
Voorafgaand aan een nieuwe aflevering van "Happy Days
zendt de AVRO vanavond (Ned 2,2032-20.40) een gesprek uit van
Fons Westerloo met Henri Winkler,oftewel Fonzie uit deze TV-serie.
WOENSDAG 14 JUNI
HILVERSUM I
P.P.: 18.19 Uitz. DS'70. TROS: 18.30
Nws. 18.41 (S) After Dinner met het
Metropole Orkest. 19.00 (S) Zomaar
midden in de week. 22.00 (S) Een
mondje Frans. 22.30 Nws. 22.40 Ak- Nws. 17.32 Hier
tua IV. 23.00 (S) Swinging and drea-
programma voor ouderen. 12.00 (S)
De Kilima Hawaiians Show. 12.15
Boeren tuinder. 12.26 Mededelingen
12.41 Hier e
pauzedienst. 13.15 (S) Èen
14.15 (S) NCRV-Globaal. 17.30
ming. 23.55-24.00 Nws.
18.25 (S) Tussen start en finish,
sportprogr. 19.30 (S) Brassband Ma--
gazine. NOS: 20.00 Nws. 20.05 (S)
gen. 23..55-24.00 Nws.
HILVERSUM III
NOS: 18.03 De vacaturebank. 18.10
(S) Avondspits. 19.30 (S) Langs de
lijn (19.38 Paardekoersen. 19.52
NOS-Visrubr.). 22.55 Meded. 23 02
(S) NOS-Jazz. 0.02 (S) Take it easy.
1.02 (SJ Muzekuul. 2.02 (S) Dat wordt
weer nachtwerk. 4.02-7.002 (S) De
achternacht.
DONDERDAG 15 JUNI
HILVERSUM I
NCRV 7.00 Nws. 7.02 Het levende
woord. 7.08 Te Deum Laudamus.
7.30 Nws. 7.41 Hier en nu. 7.55 WK-
voetbaljournaal. 8.05 (S) Van-
daag.i.donderdag: gevarieerd progr.
8.24 Lichtsein meditatie. 8.30 Nws.
8.45 Wie weet waar Willem Wever
woont?. 9.45 (S) Onder de hoogte-
zon. 10.30 Nws. 10.33 (S) In 't zilver,
HILVERSUM II
AVRO 7.00 Nws. 7.11 Ochtend
gymnastiek. 7.20 AVRO-Klok. (8 00
Nws. 8.11 Radiojournaal). 8.45 De
Groenteman. 8.50 Morgenwijding.
NOS 9.00 50 uur in een isoleercel,
doe. 9.35 Waterstanden. AVRO 9.40
Klassieke muz. 10.00 Radio Lawaai-
papegaai. 10.10 Arbeidsvitaminen.
(11.00 Nws. 11.03-11.05 Radiojour
naal.). 11.30 Rondom twaalf. 12.15
AVRO's Sportpanorama. 13.00 Nws.
13.11 Radiojournaal. 13.25 Beurs
plein 5. 13.30 n Middagje AVRO.
(16.00 Nws. 16.03 Radiojournaal).
17.00 13 Speciaal. 17.40 DE VRIJE
GEDACHTE. AVRO 17.55 Medede
lingen.
HILVERSUM III
Ieder heel uur nws TROS 7.02 (S)
Vaak 's Ochtends. 9.03 (S) De Hugo
van Gelderen Show. 11.03 (S) Ver-
zoekplatenprogr. 12.03 (S) Boter,
Klaas en prijzen. 14.03 (S) Adje's
Gouden van Dagen Club. 15.03 (S)
Tros top 50.
Sounday, klassieke muziek
m de componist John Cage. (9.00
14.00 Nws.)
