"Ik, Claudius"
belooft succes
serie te worden
[/RADIO \prggramma
Sfeervol begin van Poetry International
toegeljcht
"ROTTERDAM DE WERELDHAVEN VAN DE DICHTKUNST"
Kurt Weill concert
"GOUD" VOOR 2 PLATEN
VAN VIOLIST KREBBERS
vol gemiste kansen
Fonseca
DINSDAG 13 JUNI 1978
PAGINA 5
ROTTERDAM - „Rotterdam is de
wereldhaven van de poezie, we
importeren de dichtkunst uit
heel de wereld in Europa, nu al
negen jaar. Londen is er mee op
gehouden, in Berlijn komt met
onze steun misschien iets van de
grond - maar het Rotterdamse
Poetry International bestaat en
leeft". Trotse maar terechte
woorden, gisteravond uit de
mond van drs. Adriaan van der
Staay, directeur van de Rotter
damse Kunststichting, die voor
een overvolle Doelenfoyer het
vijfde Poetry National en het ne
gende Poetry International
opende.
Eigenlijk is Poetry zondagmiddag
al begonnen tijdens een Volks
feest in Het Park. Daar traden op
de Surinaamse dichter Edgar
Cairo, de Engelsman Tom Ra-
worth en de Turk Aras Oren.
Vanavond begint Poetry Interna
tional en lezen in De Doelen dich
ters uit Griekenland, Nederland,
de Verenigde Staten, de Bonds
republiek, Catalonië en Roeme
nië. De presentatie van Poetry In
ternational is in handen van
Remco Campert en Geertjan
Lubberhuizen. Op de één na laat
ste Poetry-dag, vrijdag 16 juni,
presenteert Bert Schierbeek in
het kader van het „vertaalpro
ject" de Catalaanse dichter Au-
gusti Bartra. Er komen deze week
21 vertalers in actie, die in de
meeste gevallen ook de vertalin
gen naast de dichter op het po
dium zullen lezen. Bert Schier
beek wordt geassisteerd door de
Catalaan Francesc Vallverdu,
van beroep uitgever en filoloog.
Vallverdu treedt ook als dichter
in het Festival op.
Ter opluistering van het vertaal-
projekt zal tijdens Poetry worden
opgetreden door een twaalf man
sterk blazersorkest uit Catalonië
„Cobla la principal de Collblanc"
Na afloop van het lezen door de
dichters zal iedere avond een mu
ziekgroep optreden, zaterdag zal
de beroemde Turkse volkszanger
Ruhi Su in de pauze optreden.
Er is deze week weer een Poetry-
markt in De Doelen, waarop uit
eenlopende zaken als boeken,
drank en gebak worden ver
kocht. Inrichting en vormgeving
van Poetry International zijn ook
dit jaar verzorgd door Gust Ro-
mijn, die van het podium een
verlaten havenhoofd heeft ge
maakt. Woensdagmiddag wordt
in het kader van Poetry een spe
ciale middag voor Turkse kinde
ren georganiseerd met optreden
van de dichter Aras Oren en zan
ger Ruhi Su.
Gisteravond de eenmalige avond
Poetry National, gepresenteerd
door Aad Nuis, Rein Bloem en
Tom van Deel. Ter inleiding las
Adriaan van Dis een gedicht voor
van Brëyten Breytenbach, ge
schreven in zijn gevangenis (van
de dichters die in de loop der ne
gen jaar in Poetry International
zijn opgetreden zitten er nu 35
gevangen). Een avond vol sfeer
en geestdrift, met nieuwe dich
ters als Jan Eijkeiboom, ten on
rechte minder bekende als Hans
Tentije, en bekende als Rutger
Kopland. Muziek na afloop, veel
belangstelling voor de kraampjes
met geestelijk en materieel voer.
Ook deze Poetry-avonden wor
den weer een groot succes.
NEDERLAND 1
18.35 - Introduktie-programma dierenverzorging (TELEAC)
18.50 - De Fabeltjeskrant (NOS)
18.55 - Journaal (NOS)
18.59 - Het kleine huis. tv-serie (EO)
19.50 - Windkracht 16 (EO)
20.20 - Het land van de emoe, natuurfilm (EO)
20.50 - Afrika ontwaakt (EO)
21.00 - Nader bekeken (EO)
21.37 - Journaal (NOS)
21.55 - Den Haag vandaag (NOS)
22.10 - HoUand Festival (NOS)
23.00 - Journaal (NOS)
NEDERLAND 2
18.45 - Kortweg (NOS)
18.55 - Journaal (NOS)
■18.59 - Calimero (TROS)
19.12 - De Tros Top 50 (TROS)
20.00 - Journaal (NOS)
20.27 - Derrick (TROS)
21.28 - Aktua-tv (TROS)
22.15 - Claudius, tv-serie (TROS)
23.15 - Sesjun (TROS)
23.45 - Journaal (NOS)
TV-WOENSDAG
NEDERLAND 1
11.00 - 12.00 Schooltelevisie (NOS-NOT)
15.30 - Jabbeijaw, tekenfilm (VARA)
15.50 - De aanvaller, tv-serie (VARA)
16.55 - Bollie Blauw (VARA)
17.05 - De Film van Ome Willem (VARA)
DUITSE TV
DINSDAG 13 JUNI
DUITSLAND I
18.00 Die Schatzinsel, tv-film.
18.50-19.00 Journ.
WDR: 19.00 Progr.in-
form. Aansl.: Vier in der Sahara, tv-
serie. 19.40 Vier in der Sahara, tv-se
rie. 20.15 Aktual. 20.45 Inform,
progr.) 21.00 Journ. 21.15 Filmpor
tret. 22.00 Reportage. 22.45 Einsatz
in Manhattan, misdaadfilm. 23.30
Aktual.magaz. 24.00 Muz.progr.
0.45-0.50 Journ.
18.40 Aktual. en muz. 19.20 Teken
film. 19.40 Tekenfilm. 20.00 Journ.
20.30 Die Uhr is abgelaufen, Ameri
kaanse speelfilm 22.00 Aktual. 22.20
DUITSLAND III WDR
18.00-18.30 Schooltelevisie. 19.00
Kleuterprogr. 19.30 TV-cursus alge
bra. 20.00 Journal 3. 20.15 Filmrepor
tage. 21.00 Journ. 21.15 Filmreporta-
re. 22.00 Momente. 22.15 Muz.progr.
23.00 Sportprogr. 23.30 Inform,
progr. 24.00 Journ.
BELGISCHE TV
DINSDAG 13 JUNI
BELGIË VLAAMS
18.50 Kleuterserie. 18.55 Tekenfilms.
19.05 Inform, progr. 19.35 Meded. en
Morgen. 19.45 Journ. 20.10 Amus.
progr. 20.50 Slapstick. 21.05 Spel-
progr. 22.25 Journ.
De EO zwerft vanavond op het eerste net van de Amerikaanse
prairie in „Het kleine huis") via Australië (de emoe) naar Afrika.
De Anglicaanse bisschop Festo Kivengere uit Oeganda doet een
boekje open over-de confrontatie met ontwakend Afrikazoals hij
dat ziet. De EO heeft er overigens niet meer dan tien minuten voor
uitgetrokken tegen een halfuur voor de tot de familie van de plat-
borstvogels behorende emoes.
De NOS brengt vanavond twintig zangers en dansers uit de
Saramaceaanse bosnegergemeenschap van Goejaba in Suriname
op de beeldbuis (Ned. 122.10-23). Zij voeren in het kader van het
Holland Festival) een programma met Afro-Surinaamse wereldse
en religieuze dansen uit. De eeuwenoude Afrikaanse cultuur en
voorouderverering is in Suriname bewaard gebleven omdat de
bosnegergemeenschappenontstaayi uit weggevluchte en aange
voerde Afrikaanse slaven, in een isolement leefden. In hun oerwou
den conserveerden zij hun originele cultuur.
Naast de nieuwe TROS Top 50 siyids 1 juni op Hilv. 3 nu ook een
dergelijke hitlijst op de buis, vanavond bij de TROS voor het eerst
op Ned. 2 (19.12-19.52). De wekelijkse samenstelling van de lijst
geschiedt door getrainde discjockey's van het radiofront, waarbij
Adje Roland een belangrijke rol speelt. Ferry Maat is zowel op radio
als TV de presentator. Het décor van Rob van den Bergwaartegen
het popgebeuren zich vanavond ontrolt, is een Science-fiction-ach-
tige omgeving, waarin een pop-raket, omringd door ruimtewezens
een landing maakt.
Bekende namen uit de Duitse filmwereld van weleer als Bern-
hard Wicki (58) en Brigitte Horney (67) komen vanavond voorin de
aflevering van de Westduitse misdaadserie „Derrick" op het tweede
net (20.27-21.28). In ,J£ine Nacht in Oktober" draait alles om de
moord op een 18-jarig dienstmeisje, Rosy Kramer, dat door messte
ken om het leven is gebracht nadat ze met haar vriend de avond in
een discotheek had doorgebracht
HILVERSUM - In de televisie-actualiteitenrubriek Nader Beke
ken van de Evangelische Omroep wordt dinsdag 13 juni een repor
tage uit gezonden over wat deze omroep noemt „de rode terreur in
Ethiopië". Men heeft onder meer een gesprek met een Westduitse
zendeling, die het land heeft verlaten. De EO heeft voorts een repor
tage over het meer en meer laten opmaken van een testament door
met vakantie gaan. (nederland 1 - 21.00 uur).
DINSDAG 13 JUNI
HILVERSUM I
P.P.: 18.19 Uitz. van het CDA.
AVRO: 18.30 Nws. 18.41 Per saldo.
19.00 Treftpunt Het Casino over in
spraak. inform, progr. 21.40 De Ie-
Show. 21.45 De Wie-Show. 21.50 De
Waai-Show. 21.55 De Weg-Show.
22.00 (S) Lichte okrestmuziek. 22.30 Nws. 17.32 Aktua-
Nws. 22.40 Radiojourn. 22.55 (S) Ea
sy listening. 23.55 Nws.
sport. 14.00 (S) Specialiteiten a la
carte, muzik. wensprogr. 15.00 (S)
Als dat zou kunnen, verz.pl. (15.30
Nws.). 16.30 (S) Kernpunt, gesprek
ken. OVERHEIDSVOORLICH
TING: 17.20 Uitz. Min. van Volks
huisvesting en R.O. TROS: 17.30
HILVERSUM II
KRO: 18.00 Nws. 8.11 Echo. 18.30 (S)
Op Vleugels, pianomuz. 18.50 Ver
kenning. 19.00 (S) Voor cantor, koor
en volk. 19.30 Zin in muziek. 20.00
Nws. 20.05 Overweging. 20.15 (S) Bel
Canto op de zomeravond, 21.00 De
oplossing, hoorspel. 22.00 (S) John
Cage: componist, etcetera, radiopor-
tret. NOS: 23.00 Met het oog op mor
gen. 23.55 Nws.
HILVERSUM III
NOS: 18.03 De vacaturebank. 18.10
(S) Avondspits. VARA: 19.02 (S) Po-
prekonstruktie. 20.02 (S) Nashville.
21.02 (S) Opdonder. 23.02 (S) Wach
ten op middernacht. 0.02 (S) Nacht
drie-draai... 2.02 (S) Peter Holland.
5.02-7.00 (S) Truck.
WOENSDAG 14 JUNI
Nws. 8.36 Gym.
10.00 (S) Ramblers a go go. 10.30
Nws. 10.33 (S) Kom eens langs in
Scheveningen. 11.45 (S) Cafe-Chan-
tant, liedjes en muz. 12.26 Meded.
voorland- en tuinb. 12.30 Nws. 12.41
Aktua II. 13.00 (S) Raad een lied., of
niet, telefoonspel. 13.30 (S) Sport na
7.20 In de Roode Cirkel. (8.00 Nws.)
9.00 Even muziek. NOS: 9.20 Je moet
wat worden, progr. voor ouders en
kinderen. 9.35 Waterst VARA. 9.40
Even muziek. 10.00 Radioweekblad.
(11 00 Nws.). 11.30 De Franse opera.
12.00 Heythuisen - Centraal, ge
sprekken. 13.00 Nws. 13.11 Dingen
van de dag. 13.30 Stoomradio. 16.00
Nws. 16.03 Nathalie, hoorspelsene.
16.50 Lichte gram.muz. 17.00 (S) Me-
tropole Orkest. R.V.U.: 17.35 De
Noordzee. VARA: 17.55 Meded.,
SOS- en Dolitieber.
KRO
9.03 (S)
Pep-op-drie. 11.03 (S) Drie draait op
verzoek. 12.03 (S) Drie tussen de
middag. 14.03 (S) De Theo Stokkink
Show. 16.03 (S) Hitmeesters.
HILVERSUM IV
NCRV: 7.00 Nws. 7.02 Het levende
Woord. 7.08 (S)Te Deum Laudamus,
gewijde muz. 7 30 (S) Preludium,
klass. muz. 9.00 Nws. 9.02 (S) Onder
Schooltijd. 10.00 (S) Orkestpalet.
Radio Filharmonisch Orkest met
solist. 11.35 (S) Platennws. 12.00 (S)
Tafelmuz.: 12.00 Pianowerken uit de
Romantiek. 12.30 Middagconcert,
muz. van Bernstein. 13.30 Jonge En
sembles. 14.00 Nws. 14.07-17.00 (S)
Carmen, komische opera van Bi-
Betekenis ontkracht
Na het zien van twee afleveringen is het wel dui
delijk: De dertiendelige BBC-serie „Ik Clau
dius" zal Nederland veroveren zoals het overal
elders is gebeurd.
De TROS-tv begint er vanavond
mee om 22,15 uur op Nederland
II. Peter Noble van het Engelse
blad Screen International schreef
na de eerste aflevering:, „Don't
invite me out on Monday nights-
I'm riveted to „I, Claudius". Het
is een van de talloze juichende
kritieken waarin de serie als de
beste van het jaar wordt aange
prezen. De BBC bracht het ver
haal uit in 1976. Het jaar daarop
moest zij tot herhaling besluiten.
„Ik, Claudius" is gebaseerd op het
gelijknamige boek van de nu 80-
jarige schrijver Robert Graves.
Veertig jaar geleden schreef hij
deze story en het vervolg „Clau
dius, the God", onmiddellijk na
verschijning zeer populair en nog
altijd bestsellers. Zonder afbreuk
te doen aan de artistieke beteke
nis van beide boeken is de kwali
ficatie „bont spektakel" meer
dan ooit op zijn plaats. Zij spelen
in het oude Rome, dat wil zeggen
van 65 jaar voor Christus tot on
geveer 60 jaar na Christus.
Tegen de achtergrond van allerlei
politieke verwikkelingen krijgt u
een levenspatroon voorgescho
teld dat aan alle kuisheid en
vroomheid voorbijgaat. Waar u
mee geconfronteerd wordt zijn
incest, prostitutie, echtbreuk,
verraad, verkrachting, sex-ori-
gieën, kille moord met voorbe
dachten rade en abortus. De serie
trekt als een wervelwind aan u
voorbij. Dat vindt zijn oorzaak
niet in spectaculaire massasce-
ADVERTENTIE
ién van de grootste collecties
bruids- en avondjaponnen
in Nederland
Haarlemmerstraat 42
leiden (holland)
tel. 071-131204
Door
Paul van Beckum
nes volgens de aanpak van Cecil
B. de Mille, maar in de flitsende
dialogen, subliem gespeeld en
schitterend geregisseerd.
Slang
Het is belangrijk vooraf te weten
wie de hoofdpersonen zijn en in
welke verbinding zij tot elkaar
staan. De serie wordt in een aan
tal afleveringen beheerst door
keizer Augustus en zijn tweede
vrouw Livia, aanvankelijk ook
met een ander getrouwd. Augus
tus is de geadopteerde zoon van
Julius Caesar, naar buiten het
image torsend van een sterke
persoonlijkheid, in feite een
zwakke figuur die volledig steunt
op zijn vrouw. Livia, een knappe
verschijning, is de verpersoonlij
king van pure misdadigheid. Zij
intrigeert als een slang en deinst
niet terug voor een reeks moor
den op mensen die haar hinderen
in een nauwkeurig uitgestippeld
beleid. Zij is de gifmengster die
met gespeelde droefheid aan het
bed vertoeft van de stervende, die
zijzelf de dood injaagt. Alleen al
deze rol, gespeeld door Sian
Phillips, maakt de serie tot een
belevenis. In haar buien van
boosaardigheid laat regisseur
Herbert Wise haar zigzaggend
door het paleis bewegen, inder
daad als een slang sissend en ijs-
Dom
Livia is er op uit de keizerskroon te
behouden voor haar familie. Wie
haar daarvan probeert te weer
houden wordt genadeloos om
zeep gebracht. Vooral de kinde
ren van Julia, dochter van Augus
tus uit een eerder huwelijk, moe
ten het ontgelden. Livia ziet lie
ver haar eigen zoon Tiberius op
de troon. Dat gebeurt, maar als-
keizer blijkt hij - mede tot teleur
stelling van zijn moeder - geen
groot succes. Tiberius overleeft
haar tenslotte en wordt opge
volgd door zijn neef Caligula,
wiens beleid een dieptepunt
wordt in de Romeinse geschie
denis. Hij voert een schrikbe
wind uit waarvan tientallen men
sen het slachtoffer worden. Zijn
opvolger Claudius weet daar
voortdurend aan te ontkomen en
dat dankt hij aan het feit dat zijn
omgeving hem voor dom en ach
terlijk verslijt. Daar werkt zijn
ziekelijke verschijning aan mee
en de tic die hem voortdurend
een vreemde hoofdbeweging
doet maken. In werkelijkheid is
hij een bijzonder intelligent man
die behalve zijn memoires ook
een aantal historische werken
heeft geschreven.
Humor
De eerste aflevering van de serie
begint met beelden van een arg
wanende Claudius die vermoedt
dat men hem wil ombrengen en
daarom zijn memoires schrijft.
Hij kijkt terug naar het begin van
zijn leven toen keizer Augustus
het Romeinse rijk bestierde.
Auteur Robert Graves is voor zijn
boeken diep in de historie gedo
ken. In al zijn personages ligt een
scala van menselijke zwakheden
verankerd. Hij tekent ze met een
prachtig taalgebruik en een hu
mor waardoor de verschrikke
lijkste uitspraken nog aardig
klinken.
Er werken 152 acteurs aan deze
produktie mee, maar toch is zij
nog betrekkelijk goedkoop
gebleven omdat de kostuums
konden worden overgenomen
van de film Ben Hur. Bovendien
spelen de meeste scenes bin
nenskamers, waardoor het dure
filmen achterwege kon blijven.
Wat de rolverdeling betreft: Clau
dius wordt gespeeld door Derek
Jacobi, een indrukwekkend ac
teur met een grote staat van
dienst die onder andere de rol
vervulde van Lord Fawn in „The
Pallisers". Sian Phillips als Livia
zagen we ook op het Nederlandse
scherm in tv-produkties als Beth
in „How green was my valley" en
in „Jenny". Brian Blessed speelt
keizer Augustus, John Hurt Cali
gula en George Baker Tiberius.
Violist Herman Krebbers krijgt „goud" voor twee platen waarop hij
soleert met het Concertgebouworkest onder leiding van Bernard Hai-
tink.
De twee gouden platen worden hem zaterdag uitgereikt na afloop van
het Holland Festival Concert in de Amsterdamse RAI. Zowel de op
name van het Vioolconcert van Brahms als die van Beethovens Viool
concert heeft de verkoop van 15.000 exemplaren verre overschreden.
DINSDAGAVOND
Amsterdam: Stadsschouwburg,
20.15 uur. Het Balkon
Tropenmuseum: 20.15 uur En
semble Ehimono uit Ghana
Scheveningen Circustheater. 20.15
uur Het Nationale Ballet
Rotterdam De Doelen, 20.15 uur
Poetry International
De Lantaren, 20.30 uur: Munir Bas-
hir uit Irak
Haarlem Concertgebouw, 20.15
uur. Theatrul Tandarica
WOENSDAGAVOND
Amsterdam Stadsschouwburg,
20.15 uur Het Balkon
Concertgebouw, 12.30 uur Mini-
festival folk en volksmuziek
BIM-huis: Holland festival.
De Brakke Grond, 20.30 uur La
Carpa de los rasquachis
Soeterijn, 20.15 uur Cairo Takht-
ensemble
Scheveningen Circustheater, 20.15
uur Het Nationale Ballet
Rotterdam De Doelen, 20.15 uur:
Poetry International
De Lantaren, 20.30 uur: Munir Bas-
hir uit Irak
Haarlem, Concertgebouw, 20.15
uur Theatrul Tandarica
ruimte, zeker niet met zo weinig
bezette stoelen. Maar wat nog er
ger was: van de elektronische
versterking van de zangstem
men, waarvoor nota bene twee
Engelsen met hun apparatuur
waren overgekomen, deugde
helemaal niets. Alleen wanneer
de London Sinfonietta pianissi
mo speelde was van de kant van
de vocalisten meer dan een onge
definieerd gefluister waar te ne-
Vanavond wordt dit Weill-pro-
gramma in de Utrechtse Geerte-
kerk herhaald. Dan zal de NOS
een televisie-opname van „Hap
py End" maken, geen dankbare
opgave. Woensdagavond krijgen
we bij de London Sinfonietta in
de Remonstrantse Kerk in Den
Haag iets totaal anders te horen:
„Voices" uit 1974 van Hans Wer
ner Henze met medewerking van
de sopraan Sarah Walker en de-
tenor Neil Jenkins.
AAD VAN DER VEN
RITUELE
TROMMELS
DEN HAAG - Dansgroepen uit an
dere culturen hebben vaak zoveel
westerse invloeden ondergaan en
zoveel commerciële elementen
geaccepteerd, dat van de oer
vormen weinig meer is over
gebleven. „Ehimomo" uit Ghana
demonstreerde gisteravond in
het Circustheater duidelijk dat
het zijn kunst zuiver heeft ge
houden.
Reeds bij de opkomst van de groep
is er al een sfeer van grote rituele
kracht in expressie en ritmiek.
Die ritmiek bestaat bij de gratie
van de trommelaars, die zulke in
gewikkelde patronen weven en
zo'n geladenheid oproepen dat
blanken in het onderscheiden
van de ritmen spoedig het spoor
bijster raken.
Het meesterschap van de tromme
laars bestaat hierin dat het ver
meende monotone geluid van
hun drums het drama en de hart
stocht hoorbaar maken.
Hoogtepunt van de avond was de
rituele dans Tigari derect na de
pauze, waarin de techniek een
perfectie bereikt die misschien
alleen door mysterieuze krachten
kan worden opgeroepen. Don
derdag 15 juni treedt het En
semble Ehimomo op in de Rot
terdamse Doelen. Boeiend ge
noeg om er heen te gaan.
PAUL VAN BECKUM
voortreffelijke Port
ROTTERDAM - Het Holland Fes
tivalconcert van de gemiste kan
sen: het gisteravond rechtstreeks
via de radio uitgezonden Kurt
Weill-programma van de London
Sinfonietta onder leiding van-
David Atherton.
Op zichzelf is het vanzelfsprekend
belangrijk dat deze muziek weer
eens uit de sfeer wordt gehaald
van de show-business, die zich
via allerlei twijfelachtige arran
gementen heeft meester gemaakt
van de songs van Weill. Maar an
derzijds: bij deze Engelse musici,
zowel de instrumentalisten als de
vier solistisch optredende voca
listen, komen we van de rege-
n in de drup.
Door middel van een aantal gram
mofoonplaten van de London
Sinfonietta in Weill wisten we het
al. In deze correcte, gepolijste
uitvoering wordt de authentieke
betekenis van Weills muziek voor
een groot deel ontkracht.
Na een mat uitgevoerde eerste pro
grammahelft met onder meer het
navrante Berliner Requiem
kwam er gelukkig na de pauze
halverwege „Happy End" iets
los. Met de bariton Stephen Ro
berts in de voortvarend gezongen
Song von Mandelay en de mezzo
sopraan Muriel Dickinson in het
wat traag, maar in elk geval sfeer
vol voorgedragen Surabaya-
Johnny begon het er op te lijken.
Maar toen was het concert al bij
na afgelopen.
In zoverre zijn de uitvoerenden
geëxcuseerd dat gisteravond
werkelijk alles tegen zat. De Gro
te Doelenzaal is voor een derge
lijk programma geen geschikte
op fietsvakantie
met 't hele gezin!
