VVD helpt PvdA aan vierde zetel
Historische vliegtuigen opnieuw in de wolken
In provinciaal bestuur
VEEL TUMULT BIJ
STRAFZAAK TEGEN
ZIGEUNER MAYO
Toeristen
bij Napels
omgekomen
DONDERDAG 8 JUNI 1978
DEN HAAG - Een opmerkelijk bondgenootschap tussen
PvdA en WD heeft gisteren voorkomen dat het CDA in
het dagelijks bestuur van de provincie Zuid-Holland de
komende vier jaar door een derde afgevaardigde verte
genwoordigd zou worden. Provinciale Staten van
Zuid-Holland kozen uit hun midden een college van acht
gedeputeerden: vier leden van de PvdA, twee van de WD
en twee van het CDA.
Het CDA stond een verdeelsleutel
van 3-3-2 voor en bracht als ar
gument daarvoor de politieke
kleur van de Commissaris van de
Koningin in het geding. Mr. Vro
lijk, tezamen met Gedeputeerde
Staten het dagelijks bestuur van
de provincie vormend, is lid van
de PvdA. Met vier PvdA-gedepu
teerden tegenover vier gedepu
teerden van andere partijen zou
hij daarin net de meerderheid
vormen, terwijl de PvdA in Pro
vinciale Staten geen meerder
heid heeft, zo redeneerde het
CDA. De 83 leden van Provin
ciale Staten zijn als volgt naar
partij te verdelen: PvdA 34, CDA
23, VVD 17, D'66 5, SGP 3 en PPR
1.
Het college van Gedeputeerde Sta
ten bestaat sinds gisteren uit acht
leden, na sinds jaar en dag uit zes
te hebben bestaan. In het vorig
college was de PvdA door drie
gedeputeerden vertegewoor-
digd, het CDA (oorspronkelijk
nog opgespitst in KVP, CHU en
AR) twee en de VVD eén.
Schaartje
Niet alleen de politieke kleur van
de commissaris, maar ook de
verkiezingsuitslag werd door het
CDA naar voren gebracht in zijn
argumentatie voor een derde
CDA-zetel in het college van Ge
deputeerde Staten het CDA was
bij de statenverkiezcngen in
maart de grote winnaar. Maar
CDA-er Spaan gaf ook toe dat
"wanneer er met het schaartje
geknipt zou kunnen worden" er
toch geen college te vormen is,
dat geheel een afspiegeling van
de Verkiezingsuitslag zou kun
nen zijn. Maar hij hield de sta
tenleden een berekening voor
waaruit naar zijn mening bleek
dat PvdA en VVD in een 4-2-2
verdeling overbedeeld zijn en het
CDA onderbedeeld is. Een ver
houding van acht gedeputeerden
op 83 statenleden levert ongeveer
één gedeputeerde per tien sta
tenleden op, zo redeneerde
Spaan."De PvdA is dus met vier
gedeputeerden op 34 zetels over
bedeeld, het CDA met 23 zetels
onderbedeeld, temeer daar ook
de drie zetels van de SGP daarbij
mogen worden opgeteld. ("Ik
spreek ook namens de SGP", zei
Spaan). De WD is met twee ge
deputeerden op zeventien zetels
weer overbedeeld".) Niet uitge
sproken door CDA'er Spaan,
maar wel op de achtergrond mee
spelend was ongetwijfeld het feit
dat met een derde CDA'er in het
college de drie partijen die het
CDA vormen, alle een gedepu
teerde zouden kunnen leveren.
Niet voor niets stelde het CDA
naast de al benoemde gedepu
teerden Brink (KVP) en Buysert
(CHU) vervolgens ARP'er Van
Atten, een nieuw statenlid, voor
het college tot tweemaal toe kan
didaat.
De pogingen van het CDA mochten
niet baten, zoals gezegd door een
opmerkelijk bondgenootschap
tussen PvdA en WD. Deze laat
ste partij had er met CDA en SGP
voor kunnen zorgen dat binnen
gedeputeerde staten één zetel
van PvdA naar CDA zou zijn ge
gaan.
WD'er Verbeek vond het echter
onjuist om de politieke kleur van
de Commissaris van de Koningin
in het geding te brengen. "Dat
zou dan ook moeten leiden tot
een bevriezing van die politieke
kleur", zei hij. Met andere woor
den: daarmee zou de Commissa
ris van de Koningin in
Zuid-Holland altijd automatisch
een PvdA-lid moeten zijn. Het
Pvd A-statenlid Koenen hield het
CDA voor dat het de afgelopen
twee periodes van vier jaar in het
dagelijks bestuur getalsmatig
juist oververtegenwoordigd is
geweest. "Nu is het CDA aan de
beurt om onderbedeeld te wor
den"
D'66
CDA en VVD hadden ook op een
andere wijze nog kunnen voor
komen dat de PvdA de helft van
het aantal leden van Gedepu
teerde Staten zou leveren. Zij
hadden dat kunnen doen door de
kandidatuur van de Oegstgeester
hoogleraar prof. mr. J. Wessel van
D'66 te steunen. D'66 stond na
melijk een verdeelsleutel van
3-2-2-1 in het college voor. De
VVD bleef echter vasthouden
aan zijn steun voor de vierde
PvdA-gedeputeerde, terwijl het
CDA evenmin op de kandida
tuur-Van Atten wenste terug té
komen
Het CDA moest even iets wegslik
ken toen dit resultaat bekend
was: pas na enige aarzeling aan
vaardden Buysert en Brink hun
benoeming. Buysert zei onmid
dellijk dat de onderwaardering
van het CDA gecompenseerd
moet worden door het toekennen
van 'zware' portefeuilles aan de
twee gedeputeerden: andere par
tijen zouden daarover in het
vooroverleg toezeggingen heb
ben gedaan. Hetgeen woord
voerders van PvdA en VVD ove
rigens ontkenden
DEN HAAG - Rabbijn Soetendorp (links), de Rus Alexander Slepak (midden) enhet PvdA-kamerlid Van den
Bergh protesteerden gisteren met ongeveer 50 anderen voor de Russische ambassade in Den Haag tegen onder
meer de arrestatie van de vader van Slepak die eind vorige week werd opgepakt en die al ruim acht jaar op een
uitreisvisum wacht.
Gevangenen De Raad van Ker
ken in Nederland heeft de leden-
kerken gevraagd, op de dag van
de finale van de wereldkam
pioenschappen voetbal, zondag
25 juni, voorbede te doen voor de
vervolgden in Argentinië. "Hoe
wel verschillend wordt gedacht
over de deelneming van Neder
land aan deze kampioenschap
pen, zal toch elke christen zich
voortdurend aangesproken moe
ten weten door de vele berichten
over schending van de
rechten in Argentinië
ruisloze verdwijning va
die opkomen voor een democra
tische samenleving,', aldus de
raad.
In een telegram betuigt de raad zijn
steun aan de Chilenen die een
hongerstaking houden als pro
test tegen de schending van de
mensenrechten. De Chileense
minister van binnenlandse zaken
kreeg een protesttelegram plus
het verzoek inlichtingen te ver
schaffen over het lot van de poli
tieke gevangenen.
De aartsbisschop van Santiago,
kardinaal Henriquez, is van een
en ander op de hoogte gesteld. Hij
ontving ook een telegram van zijn
Nederlandse collega Wille-
brands. Die onderstreepte daarin
zijn betrokkenheid bij de actie
van de hongerstakers in Chili
Werkloosheid.
Bezorgd. Tachtig pastores uit
Amsterdam en andere plaatsen in
Noord-Holland waar de meeste
werkers van de NDSM (Ned
Droogdok- en Stoomvaartmaat
schappij) wonen, spreken in een
brief aan de ministers van eco
nomische en van sociale zaken
de beleidscommissie Scheeps
bouw en de vakbonden hun be
zorgdheid uit over de reorganisa
tieplannen bij deze onderne
ming. Zij tekenen bij voorbaat
bezwaar aan tegen een beslissing
die op korte termijn een omvang-
rijksgebied in deze regio zou be
lasten met een golf van werk
loosheid. Bij een beslissing over
het voortbestaan van de NDSM
zal aan menselijke aspecten on
voorwaardelijk voorrang gege
ven moeten worden boven zake
lijke overwegingen, aldus de pas
tores.
Beroepingswerk. Hervormde
Kerk: beroepen te Oud-Beyer-
land G. H. van Kooten Delft; be
dankt' voor Ridderkerk A. van
Brummelen Huizen.Geref. Ker
ken: beroepen te Heerde J. Pop
ping Assen, te Dokkum D
Bouwknegt IJsselmonde, te
Vorden J. R. Zijlstra Delfzijl, te
Middelburg D. Dondorp Dron-
ten: bedankt voor Andijk A.
Prins Aalten, voor Veldhausen
(West-Did) R. Pluim Ridderkerk:
aangenomen naar Uithoorn W
Eeltink Wommels. Geref. Kekken
Vrijgemaakt: bedankt voor
Vlaardingen G. Snip Eemdijk.
Chr. Geref. Kerken: aangenomen
naar Rijswijk (ZH), godsdienstle
raar, J. P. van den Boomgaard
Amsterdam.
DEN BOSCH (SP) - Trammelant in
de rechtszaal, gisteren in Den
Bosch. De raadsman en de offi
cier van justitie vlogen elkaar on
gewoon fel in de haren. De zus en
de vrouw van de verdachte gin
gen bij het horen van een eis van
tien jaar van hun stokje. Twee
meinedige kroongetuigen barst
ten in snikken uit en moesten
weggebracht worden. Ge
schreeuw en gescheld van de
kant van twee zigeunerfamilies,
die net als drie weken geleden de
publieke tribune bevolkten.
De Bossche rechtbank ging giste
ren verder met de strafzaak tegen
de 28-jarige Mayo B. van het zi
geunerkamp in Best. Hij wordt er
van verdacht met carnaval in
Best café-houder Janus Netten
in zijn zaak „Het Karrewiel" te
hebben doodgeschoten. Op 18
mei werden de feiten behandeld,
maar omdat er tegen twee getui
gen een meineedproceduren
aanhangig werd gemaakt, werd
de zaak aangehouden.
Die getuigen zijn de 17-jarige Jozef
W. en zijn evenoude neef Peter
Jozef is de zwager van Mayo. Tot
zeven keer toe (waarvan één keer
bij de rechter-commissaris zelfs
onder ede) hadden zij tot in de
tails verklaard dat ze die avond
door Netten geweigerd waren,
naar hun woonwagen terug wa
ren gegaan waar Mayo zijn pi
stool had gehaald, naar café Het
Karrewiel waren teruggereden
en hoe Mayo met schoten dwars
door de toegangsdeur heen Janus
had geveld.
Op de zitting van drie weken gele
den bestempelden zij die verkla
ring als onzin. Zij kwamen met
een nieuw verhaal, waaruit
Mayo's onschuld moest blijken.
Officier van justitie mr. J. Hulle-
man liet hen vervolgens arreste
ren wegens meineed. Mayo zelf
beweert dat hij onschuldig is. Hij
zegt dat hij wel in Het Karrewiel
is geweest, maar niet meer is te
ruggegaan. Volgens zijn verkla
ring was hij zo dronken dat hij het
zich allemaal niet meer kan her-
NAPELS (Reuter) - Bij een grond
verschuiving op het eiland
Ischia, in de baai van Napels, zijn
gisteren vier toeristen om het le
ven gekomen, zo heeft de politie
meegedeeld.
De omgekomenen zijn twee man
nen en twee vrouwen. Gevreesd
wordt, dat er nog meer slachtof
fers zijn.
De grondverschuiving deed zich
voor toen ongeveer 300 mensen
zich op het strand te Lacco Ame-
no, in het noorden van het eiland,
bevonden. De meeste badgasten
waren Zwitsers en West-Duit
sers. Minstens drie gewonden
zijn naar een ziekenhuis ver
voerd.
BERG EN TERBLIJT- In het Limburgse Berg en Terblijt heeft gisteren een botsing tussen drie auto's het leven
gekost aan één van de bestuurders, de 35-jarige L. Esser uit Wijnandsrade. Drie andere inzittenden werden
gewond. Het ongeluk gebeurde doordat een vierde auto één van de wagens inhaalde. Twee tegemoetkomende
auto's plus de ingehaalde botsten op elkaar. De vierde auto reed door De politie is er naar op zoek
Tijdens het onderzoek naar de mei
need hebben Jozef en Peter be
kend dat zij drie weken geleden
gelogen hadden en dat de eerdere
verklaringen als waar moeten
worden aangemerkt. Voor de
rechtbank hadden ze er moeite
mee dat toe te geven. Jozef barst
te in snikken uit, omhelsde Mayo,
kuste hem op beide wangen en
riep hem toe: „Beste jongen, ik
kon niet anders" Peter kon even
later helemaal niets meer uit
brengen en moest door een par
ketwachter worden wegge
bracht.
De officier van justitie concludeer
de dat er sprake was van moord.
Hij zei: „Ondanks de drank duidt
alles op een doelgericht handelen
bij Mayo. Hij wilde wraak, omdat
hem de toegang tot Het Karrewiel
was geweigerd. Toen hij het café
verliet beet hij Netten toe: „Daar
zal je spijt van krijgen" Volgens
alle andere getuigen was hij
kwaad, woedend. Tegenover al
die getuigeverklaringen stelde de
verdachte zelf een bijzonder
schamel verweer"
Na het aanhoren van het requisitoir
maakte de befaamde Maastricht
se strafpleiter mr. M. Moszkowicz
zich bijzonder kwaad. In zijn
pleidooi kraakte hij het requisi
toir volledig.
Mr. Moszkowicz: „Het is het slecht
ste requisitoir dat ik in mijn
loopbaan van twintig jaar heb
gehoord. Het verbaast me hoe het
mogelijk is dat er in een Neder
landse rechtszaal zo'n requisitoir
kan worden opgebouwd"
De raadsman vond het zeer merk
waardig dat de officier zijn bewijs
hoofdzakelijk stoelde op de ver
klaringen van de twee getuigen
die hij zelf heeft beticht van mei
need. „Maar ik zal niet verder op
dat requisitoir ingaan, ander zou
ik de officier nog de indruk geven
dat hij iets belangrijks heeft ge
zegd" aldus de advocaat.
De officier zei in zijn repliek dat hij
de aanval van de raadsman
kwetsend vond. Mr. Hulleman.-
„De raadsman gebruikte onnodi
ge kwalificaties. Als hij mijn re
quisitoir inderdaad zo slecht
vindt, moet hij maar stappen on
dernemen om herhaling te voor
komen"
De uitehaac is 20 juni'.
UTRECHT - (ANP) Over een jaar is
Nederland een nieuw lucht
vaartmuseum rijk. Hoewel er nog
geen steen op de andere ligt, is de
openingsdatum al vastgesteld op
2 juni 1979. Het nieuwe museum
zal verrijzen op het vliegveld bij
Lelystad in Oostelijk Flevoland
De initiatiefnemer, de Vereniging
voor Historische Vliegtuigen
(VHV), is niet van plan de ope
ning stilletjes te laten verlopen
Tientallen historische "kisten
vanuit heel Europa komen naar
ons land vliegen om in Lelystad
voor het publiek te ronken, te
knorren en te pruttelen. De VHV
rekent nu al op zo'n 200.000 be
zoekers.
Een museum zonder inhoud is na
tuurlijk geen museum, vandaar
dat leden van de nu twee jaar ou
de VHV verspreid over heel Ne
derland in schuren, oude loodsen
en garages druk aan het restaure-
rem zijn. De vliegtuigen die ze
onder handen nemen worden in
de oorspronkelijke staat terug
gebracht of nagebouwd en zelfs
weer geheel luchtwaardig ge
maakt. Bij de opening van het
museum zullen ze allemaal weer
vliegen.
Nageslacht
Volgens de voorzitter van het VHV,
de heer L.J. Lantwaard uit
Maarssen, heeft de vereniging
zich tot doel gesteld om histori
sche vliegtuigen van uitsluitend
Nederlands fabrikaat weer in de
lucht te brengen, daarnaast
tracht de vereniging de hand te
leggen op recentere modellen
(zoals het prototype van de Fok
ker F-28) met de bedoeling deze
voor het nageslacht te bewaren.
Ook het Nederlandse aandeel in
de ruimtevaart tenslotte is in de
toekomst in het museum terug te
vinden.
Op het ogenblik restaureren leden
van de vereniging de eerste Ne
derlandse helicopter, de "koli-
bri". Van deze tweepersoonsheli-
copter, die voor landbouwbe-
spuiting werd gebruikt, zijn alle
onderdelen teruggevonden De
Rijks Luchtvaartdienst, de in
stantie die bepaalt of een vlieg
tuig de lucht in mag, heeft vol
gens Lantwaard al inder voorbe
houd toestemming gegeven om
er mee te mogen vliegen, maar
eerst moet de vereniging aanto
nen dat de rotorbladen niet de
maximum vliegduur van 300 uur
hebben overschreden
De beroemd geworden driedekker
van Fokker wordt eveneens her
bouwd. Van dit vliegtuig is alleen
de motor teruggevonden. Aan de
hand van de oorspronkelijke
bouwtekeningen zal het gehele
vliegtuig weer als, "replica" her
rijzen. In de letterlijke zin, want
ook dit toestel zal volgend jaar al
vliegend te zien zijn. Dat is dan
echter de tweede driedekker die
door de VHV is gerestaureerd,
want de eerste gaat naar het
luchtvaart museum, Aviodome,
bij Schiphol. Dit eerst vliegtuig
gebruiken de bouwers om te oe
fenen. De vleugels worden met
hulp van Fokker nagebouwd.
De Rode Baron
De Fokker driedekker, bij piloten
beter bekend als de DR-1, werd
tijdens de eerste wereldoorlog
door de Duitsers ingezet in de
strijd tegen de geallieerde lucht
machtstrijdkrachten. De meest
beroemde jachtvlieger uit die da
gen was wel de Duitse baron
Manfred von Richthofen, die als
commadant van het Richthofen
Geschwader in een fel-rode DR-1
niet minder dan tachtig vijanden
neerhaalde. Een record dat nie
mand hem nog zou afpakken.
Deze "rode baron zoals hij gl
snel genoemd werd, was dan ook
een gevreesd tegenstander. ON-
dands hun doedlijke bedoelingen
behandelden vijandelijke jacht-
vliegers elkaar in de lucht als
gentleman. Toen von Richthofen
uiteindelijk boven vijandelij
grondgebied sneuvelde kreeg hij
van de Britten een begrafenis me
alle eerbetoon.
Het succes in de lucht had de rode
baron in niet onbelangrijke mate
te danken aan de grote wend
baarheid van zijn driedekker. Het
toestel was bovendien uitgerust
met twee mitrailleurs die, dankzij
knap denkwerk van Fokker,
dwars door de draaiende propee-
lir kunden schieten, zonder de
bladen te raken.
Van de DR-1 ZIJN IN TOTAAL 320
EXEMPLAREN GEBOUWD,
MAAR VOLGENS Lantwaard is
er niet één meer oer. Dit is overi
gens ook het geval met alle ande
re Nedelandse vliegtuigen die
zijn gebouwd door de fabrikan
ten Fokker, koolhoven en Pan
der.
Veel weggegooid
"Van huis uit heeft de Nederlander
de grootste belangstelling voor
de luchtvaart, maar hij heeft ook
het meeste weggegooid", aldus
Lantwaard.
Het grootste probleem van de
vereniging is dan ook het terug
vinden van originele Nederland
se vliegtuigonderdelen en bouw
tekeningen daarvan. Goede con
tacten met buitenlandse zuster
organisaties, vooral Engelse, el-
veren op dit vlak volgens Lant
waard nog wel eens successen op.
De Nederlandse vliegtuigindus
trie leverde namelijk toen al over
de gehele wereld. Zo werd in Ca
nada een complete moter van een
"Koolhoven FK-53" teruggevon
den. De KLM vloog de machine
tegen een gereduceerde prijs
weer naar ons land, waar hij
dankbaar in ontvanst werd ge
nomen door de VHV.
"In Rio de Janeiro is een KLM-
man gestationeers, die heelBra-
zilië afzoekt naar oude Neder
landse vliegtuigonderdelen. Hij
probeert een volledige Fokker S-
12 bijeen te brengen'"zo vertelt
Lantwaard.
Maar ook in eigen land komen
volgens hem op de meest vreemd
plaatsen vliegtuigonderdelen
boven water. De motor van het
vliegtuigje de "Scheldemusch"
(een toestel dat ooit is gebouwd
door de kuninklijke maatschap
pij de Schelde) bijvoorbeeld
werd bedekt onder hetstof terug
gevonden in een garage waar hij
De "Scheldemusch" in oorspfbnkelijke staal.
al tien jaar bleek te liggen. Nu de
motor tercht is zal het niet lang
meer duren voordat ook dit toe
stel is nagebouwd. Een VHV-lid
in vlissingen is er al mee begon
nen. Op een zolder in Eindhoven
werd een ander motor ontdekt,
die van een Fokker-verken
ningsvliegtuig. De VHV is altijd
extra blij met terggevonden mo
toren, omdat deze niet kunnen
worden nagebouwd. Alle ander
onderdelen wel.
De voor de herbouw benodigde
orginele tekeningen komen vol
gens Lantwaard vaak weer te
voorschijn uit archieven die om
een of andere reden bij particu
lieren verzeild zijn geraakt. Je
staat er versteld van water er nog
allemaal bij partculieren zit, die
het ook willen afstaan", zo vertelt
hij. De VHV heeft daarnaast ook
toegang tot de archieven van de
Rijks Luchtvaartdiens en die van
Fokker. Langzaam meer zeker
groeit de verzamling onderdelen,
tekeningen en foto's om straks
een plaats te vinden in het n
museum.
Luchtvaartshow
Het is duidelijk dat al het geld dat
nodig is voor de aankopen van
onderdelen en materiaal niet uit
de zakken komt van de 100 leden
die de vereniging (nog) rijk is. De
meeste gelden worden bijeenge
bracht door de verkoop van
VHV-stickers, posters met oude
vleigtuigen, luchtvaartstropdas
sen en dito speldjes. Leden die
eigen geld in de restauratie van
een vliegtuig willen stoppen zijn
daar uiteraard vrij in.
Tijdens de luchtvaartshow op het
Rotterdamse vliegveld Zestein-
hoven (2,3 en 4 juni) verwacht de
vereniging zo voldoende geld te
verdienen om een geheel vlieg
tuig van te restaureren. Speciaal
voor deze show overigens komen
ongeveer tachtig hihstorische
kisten" waaronder ondermeer
de zeventig jaar oude Bleriot 11,
uit geheel Europa naar Rotter
dam.
Zestienhoven zal dan het eind
puntzijn van een luchtvaartrally,
waaraan de oudjes meedoen. Ze
komen op 2 juni binnen.
Op een ander vliegfeest op het
militaire vliegveld Deelen bij
Arnhem (17 juni) zal de VHV
eveneens met een stand aanwezig
zijn om spullen "aan de man te
brengen" Zonder geld kan er
niet gebouwd worden.
Niet voor de vuist weg
Dat restaureren en nabouwen
overigens gebeurt niet "voor de
vuist weg". De objecten zijn ver
deeld over verschiliene groepjes
VHV-leden die onder leiding
van een gediplomeerd vlieg
tuigmonteur de werkzaamheden
uitvoeren. Zo'n groepje wordt
volgens Lantwaard pas samen
gesteld als van een bepaa,d vlieg
tuig voldoende is bijeengebracht
om aan de herbou te beginnen
Vaak is het wachten nog op het
belangrijkste onderdeel, de mo
tor.
Is toestel eenmaal klaar dan kan
het nog niet zonder meer de lucht
in. Eerst moet de Rijks Lucht
vaartdienst hieraan nog zijn
goedkeuring hechten.
Shuttleworth Collec
tion
Het idee om de vaderlandse
luchtvaarthistorie weer te laten
herleven is volgens Lantwaard
gebaseerd op de "Schuttleworth
Collection" Dat is een verzame
ling van 20 oude vliegtuigen van
uitsluitend Engelse makelij, die
door een zekere meneer Schut-
telworth zijn verzameld en geres
taureerd. De collectie staat op het
vliegveld Old Worren in midden
Engeland.
De VHV richt zich vooralsnog op
de meest legendarische vliegtui
gen.
Behalve de collectie foto's, teke
ningen, losse motoren en andre
materialen staan er op de ope
ningsdag in het nieuwe museum
naar verwachting twaalf geres
taureerde vliegtuigen klaar voor
het publiek. Op die dag zullen ze
samen met zo'n veertig buiten
landse "kisten" het luchtruim
kiezen. Binnen in het museum
kunnen de bezoekers die het iets
rustiger aan willen doen al gaan
zien wat Nederland op het gebied
van de ruimtevaart heeft gepres
teerd.
