DE EMS: GOED WA TER
ZONDER GESLOTEN TIJD
l
VIS
f
BARRA: een
mooie stek in Portugal, maar
sport
LEIDEN - Afgelopen donderdagochtend om vier uur zesentwintig is alle
ellende van de "periodieke onthouding" bij de sportvisser weer vergeten.
Na maanden van rust mocht er in de binnenwateren weer gevist worden.
Vele hengelaars trokken op die premiëre-dag weer naar hun favoriete
stekkie.
Op deze pagina kunt u het een en ander lezen over twee niet alledaagse
visstekkies. Collega Thom Olink vertelt hoe het hem verging op de rotsen
van de Portugese kust bij het plaatsje Barra. Verder op deze pagina een
verhaal over een ander goed viswater; de rivier de Ems even over de
Duitse grens.
En dat alles onder het mom: "watje ver haalt is lekker". Al vergeten we niet,
dat ons eigen polderlandje voor de hengelaar ook veel interessants te
bieden heeft.
BRAM VAN LEEUWEN
ADVERTENTIE
Fred Veltman
Lage Rijndijk 36-40
Leiden, tel. 071-122293
Het aangewezen adres voor
al uw hengelsport.
LINGEN- Veel sportvissers,
die in de schaduw van de
grenspalen leven, weten al
lang hoe goed de rivier de
Ems als viswater is. Zij
gaan vaak een dagje naar
Duitsland, vooral in het
gesloten seizoen.
•De Ems is een lange rivier met tal
rijke gezichten. Op veel plaatsen
heeft de mensenhand helaas
rechte lijnen getrokken, gekana
liseerd. Maar elders, bijvoorbeeld
in de buurt van Lingen zo n
veertig kilometer van Oldenzaal),
stroomt de Ems in volle glorie
door een verkwikkende natuur.
Enkele weken geleden zijn we met
een klein gezelschap hengel
sportjournalisten gast geweest
van Heinrich Schepergerdes, ei
genaar van hotel Am Wasserfall
bij het Linger Hanekenfahr.
Nu had Herr Schepergerdes de uit
nodigingen niet alleen verstuurd,
omdat hij zo overtuigd is van de
voortreffelijkheden van de rivier,
die dagelijks aan zijn voeten-
stroomt.
Het nieuws zat 'm in een besluit van
Landesgerierung van Nieder-
sachsen; voortaan behoeven
hengelaars niet meer achter een
speciale vergunning aan. De vis-
kaarten worden gratis beschik
baar gesteld en voor de man, die
de grens overwipt is dan een dag-,
weekend-, maand- of jaarkaart
voldoende.
Gemoedelijk
Gemoedelijkheid is troef daar in
Niedersachsen en het bemachti
gen van zo n dagkaart is geen
probleem. De plaatselijke kroeg
houder schrijft er net zo makke
lijk een voor u uit als de dorp
spastoor, die verrassend genoeg
ook vaak gemachtigd is de lutte
le marken te ontvangen.
Deze regeling geldt voor Nieder
sachsen, maar niet voor alle sta
ten binnen de Bondsrepubliek.
Er zijn wel meer staten met dit
systeem. Informeer dus goed
voordat u uw hengelstandaard in
Duitse bodem prikt.
Wie de Ems als doel kiest - de ver
wachting is, dat begin volgend
jaar in de gesloten tijd velen die
stap zullen nemen, - moet reke
ning houden met stromend wa
ter. Voor de mensen nabij onze
grote rivieren en daar beneden
houdt dat geen problemen in,
voor de wat noordelijker henge
laars is stromend water toch-
wel even vreemd.
Wij hebben dat in de twee dagen,
dat we in hotel Am Wasserfall lo
geerden, nog eens kunnen mer
ken.
Maden
Leo Mazeland, een naam in het oos
ten en een van de plaatselijke ka
nonnen uit Lingen maakten er
ondanks de zeer wild stromende
watermassa redelijke vangsten.
De meesten van de groep echter
keken vertwijfeld naar de weg
drijvende dobber. De mensen,
die de Ems kennen, weten dat
een vaste stok prima is, maar dan
moet hij wel een metertje of acht,
negen zijn. Een dobber, die zo'n
drieeneenhalf gram lood kan
hebben en een goede made op de
haak. Die maden kweken de jon
gens uit Lingen zelf, maar een
Hollandse maai zal het ook wel
doen. Goed voeren, veel voeren is
een derde vereiste. Met onafge
broken regelmaat voerden de
kenners van dit water bij en we
probeerde „mee te slaan" was
bijna altijd te laat. Herr Rind, de
kampioen uit Lingen, tikte als wij
nog niets zagen.
De Ems, in schitterende bochten
door het landschap schuivend is
vooral geliefd om zijn mooie
meun (kopvoorn)-bestand. Een
vis, die z'n nukken heeft, maar
wat aas betreft niet pietluttig is.
Maaien, vlok, kersen, een enkel
ADVERTENTIE
Voor al uw
hengelsportartikelen
HENK TEUNISSEN
Levendaal 28 Leiden - Telefoon 122053
Specialiteit in holqlashengels o.a. Lerc.
wormpje, hij lust het allemaal.
Verder zijn er prima stekken voor
karper, snoek en brasem. Ook
baars en aal zijn best te vinden.
Wie hotel Am Wasserfall als basis
neemt, kan bijwijze voor de deur
vissen. Pal voor het hotel ligt het
Hanekenfahr, een stuw in het
meer. Daarvoor is het goed vissen
op voorn en brasem.
Een eind stroomafwaarts ligt de
veel besproken atoomcentrale
van Lingen en het is het warme
koelwater van deze centrale, die
een zeer goede visstand (vooral
karper en brasem) heeft opgele
verd. Het is een geliefkoosde stek
voor veel Hollandse hengelaars
geworden.
Wie met makkelijk te verkrijgen
papieren (bij voorbeeld bij Herr
Schepergerdes), op betrekkelijk
korte afstand van de grens in bij
zonder mooi water wil vissen (in
een tijd, dat er hier het slot op
gaat) moet de namen Lingen, Am
Wasserfall en Hanekenfahr in zijn
geheugen opbergen.
f Yamaha, de meest verkochte
buitenboordmotor in Nederland.
Speciale Aanbieding bi j opening Visseizoen 1978
Geldig van13Meit/m 17Juni
3,5 AS kort f 797.- 3,5 AL lang vanaf f.767-
BUITENBOORDMOTOREN VAN
1,5 kW(2 PK)TOT40.5kW(55PK)
Hoofdrayon-dealer Leiden - en
Rijnstreek:
BOOT-CENTRUM b.v.
Hoge Rijndijk 93 - 2382 AC
Zoeterwoude-Ri|ndi|k
Telefoon: 071-126966.
Filiaal VERHEYEN
WATERSPORT
Touwbaan 1 - Leiderdorp
Tel.: 071-890098
baarssoorten en wat Jorge King's
fish noemde, kleine hapgrage zil
veren visjes. Ook weer op be
paalde uren, tussen de getijden
in. Kwam het water op dan ver
kaste ik naar de omgeving van de
monniksrots om te vissen met
garnaal. Die is in Asveiro of bh de
mannen van de zoutpannen nabij
de stad te koop, maar ook heel
goed in de poeltjes op het „wad"
van de lagune te grijpen. Bij-
honderden.
Dan viste ik met de schuifdobber
en door het gebruik van een
stuitje scoorde ik bij de plaatse
lijke helden een belangrijk te
gendoelpunt. Zij visten ook met
dobber, maar met de vaste en
hoewel hun bamboestaken
drieeneenhalve meterlang waren
zaten ze bij de inworp toch altijd
met de dobber net onder het top-
oog teneinde op de gewenste
diepte te kunnen vissen. Daar
bracht het stuitje uitkomst en de
simpele Hollandse vinding zette
de tijd in beweging. Misschien
dat het daar in Barra ingeburgerd
raakt.
Behalve met garnaal werd dan ook
gevist met kleine slijkzagertjes.
Voor het vissen in wild in- en uit
stromend water gebruikte een
enkeling garnalen, maar de mees
ten hadden een stuk rubber op de
haak. Zoals wij met ventiel op
zoetwaterbaars vissen. Ik ben er
echter van overtuigd, dat de red
gill ook daar zijn werk moet-
kunnen doen.
Grillig
Ik denk, dat Barra, in Portugal zeer
bekend als „stek" ook hier wel
klank zal krijgen. Maar wie gaat
moet zich goed op de hoogte
stellen en de taal kan dan
problemen opleveren omdat bui
ten het Portugees weinig wordt
gesproken, tenzij Jorge Fereira in
de buurt is. Voor het vissen op de
lagune moet de botenkwestie
worden opgelost, want de schit
terend beschilderde moliceiros,
scheepjes, die de Portugezen
daar gebruiken voor het verza
melen van wier (voor bemesting
van de landerijen) zijn niet te
huur. En wie een boot heeft moet
zich niet fluitend en zonzuigend
op de breedste delen van de lagu
ne begeven. Het blijft een bin
nenzee met grillig gedrag. Waait
het hard, dan zijn er na wat ver
kenning plekken uit de wind ge
noeg te vinden.
Zeehengels, lichte .boothengel en
een karperstok, waarmee een
gram of vijftien kan worden ge
worpen bieden uitkomst. Voor
het rustige lagunewater spinhen-
gels, want ik denk, dat de beaasde
spinner daar best zal werken en
evenveel opzien zal baren als-
het simpele stuitje.
Zelf zachte krab en zagers zoeken: geen probleem
„li,.iiwiiaiiM.Minwi
worp in het met vis gevulde Por-
tugeese water voor de deur van
het dorp Barra, had ik een puin
hoop geschapen.
In het zonnetje, op wat hoger gele
gen rotsen hebben we ineenge
strengelde lijnen gescheidenen
pas toen zei een van de jongere
helden in onversneden Ameri
kaans: "You're doing itt all
wrong."
Hij bleek Jorge Augusto Amarel
Fereira te zijn en hij redde mij
door onder een kop dampende
koffie te vertellen, wat ik had
moeten weten, eer ik de tonsuur
van die monnik ging besmeuren.
Groene kus
Jorge Fereira bleef de rest van de
week in de buurt en van hem
leerden mijn maat (die de geflop
te ouverture met nauwelijks ver
holen leedvermaak door de zoe
ker van de camera had gevolgd)
en ik veel over de watt ren rond
om Barra, dichtbij Aveiro aan wat
de Portugezen de Costa Verde, de
groene kust noemen.
Hij vertelde, waarom die groep op
de monikskop ronddanste. Wan
neer het water van de oceaan, dat
tussen de pieren van Barra het
binnenland was binnengedron
gen en de grootste lagune(ria) van
Portugal had gevuld, ging keren,
dan was dat rotsje een goeie stek
voor zeebaars. Het water stroom
de dan met woeste kracht naar de
vrijheid en je moest je lood haaks
op de baan gooien. De stroom en
nog fellere onderstroom nam het
lood en het aas - meestal een
stukje wit rubber - mee naar bui
ten, totdat de lengte van de lijn
het lood dwong naar de zijkant af
te buigen. Daar lag de zandplaat
waarboven het water zich tegen
zichzelf keerde, bruiste en kolkte,
en daar zat dan de zeebaars en
wat harder. Wie te ver ingooide,
verhoogde aan het eind van het
eerste stuk de snelheid van het
lood, kwam uiteindelijk op de
zandplaat hopeloos in de overige
onderlijnen, die wel keurig naast
elkaar lagen. Het was oefenen.
Het kostte me drie rondes, maar
aan het einde van de dag was ik
volwaardig lid van die bizarre ca-
roussel op het monnikshoofd.
En nadat de plaatselijke helden
voor het laatst hadden opgehaald
- de vangst was niet bijzonder,
vier zeebaarzen en twee vissen,
die ik niet kon thuisbrengen -
stopte ik ook. Verstandig, want
de stroomsnelheid was zo terug
gelopen, dat de vis naar elders-
ging.
Er zat vis, wist ik na de eerste dag,
maar tussen het lang na mijn
komst ontspannen gekeuvel van
de helden en het ruisen van de zee
had ik een oud lied gehoord: kijk,
vraag en luister, voordat je in
vreemd water begint te vissen.
Ronddraaien op de rotsen, even wennen
Blond
Barra, dat al wel zon verzamelde,
maar nog geen mensen, maakte
voorin mei de indruk van een
wild-weststadje. Brede straten,
wat kroegen, waarin je met deur
in huis viel en een enkele hond,
die bij de sterren huilde. Aan de
voet van de hoogste farol, vuurto
ren van Portugal (Jorge's vader is
de verantwoordelijke man) en
verderop naar Costa Nova liggen
stranden, die zich in blond- en
breedheid moeiteloos met de on
ze kunnen meten. Vissen vanaf
die stranden kan zeer goed, maar
veelvuldig staat er zo'n dreunen
de branding, dat het lood even
snel terugkomt als het werd weg
geworpen. Grote gewichten ten
spijt.
Barra wordt tegenwoordig gead
verteerd omdat het voor de visser
veel mogelijkheden biedt. Vanaf
het strand, op zee (maar volgens
de plaatselijke helden is sedert de
coupe geen sportvisboot meer
uitgevaren), vanaf de pieren
(waarvoor overigens dezelfde
draaibewegingen gelden als voor
het monnikshoofd), op en aan de
voet van de zeer lange kademu
ren, op de lagune <tachtig kilome
ter) en in het binnenland in rivie-
Druk
De lagune ria, zet Barra, San Ja
cinto, Costa Nova en Aveiro op
een voordelige positie; zeevissen
op rustig water. Dat wil zeggen,
als het niette hard waait, want wij
zijn in een nieuwe boot met bui
tenboordmotor zo druk geweest
met stroom, tegenstroom, fikse
golven en scheepvaart, dat van
het geplande, trawlend, vissen
niet zo veel terechtkwam. De
boot kregen wij dankzij Carlos
Mendes van de botenfabriceren-
de firma Ducauto. Hij sprong in,
waar de geadverteerde voorzie
ningen een leemte vertoonden,
boten met bb beschikbaar stelt
Prim Areos, maar de voortreffe
lijke gastheer van hotel Barra,
Candido Mourinho moest wat
Nederlandse hengelaars bijna
huilend vertellen, dat er sprake
moest zijn van een misverstand.
Dat overigens zal worden recht
getrokken, want mede met het
oog op de Nederlanders, die Bar
ra zullen kiezen voor een hengel
sportvakantie, gaat hij vier bar-
co's aanschaffen.
Ik zei het al, eerst kijken, luiste
ren en vragen en het is goed, dat
onze vriend Jorge Fereira een-
seizoen lang bij de rotsen of in de
hal van het zeker voor Portugese
begrippen voortreffelijke hotel
Barra is te vinden. Hij leeft al vele
jaren in Canada, maar als hij wat
geld heeft verdiend, volgt hij zijn
gemoed en steekt over naar de-
Costa Verde.
Met Jorge en zijn vader, de List
van Barra zullen we maar zeggen,
hebben we zachte krab gezocht
toen de lagune oevers waren
drooggevallen en zagers. Want
aas was nog niet te koop. Met
Jorge hebben we boorden van die
lagune afgereden om stekken te
bekijken, die uitzicht geven op
paling, tong,' baars (zee), schol en
harder. Als dat met die boten
wordt rechtgezet, kan men
prachtig op de lagune vissen.
Maar dan wel eerst bij laagwater
gaan kijken"
Rubber
Veel tijd heb ik doorgebracht on
deraan de kademuren, waar
De Ems even voorbij Lingen
AVEIRO - De plaatselijke helden ontdooiden snel; ze wilden best een paar vierkante
centimeter inruimen op de kop van hun rots. Uit de verte had het net geleken of die
Portugezen elkaar niet eens het licht in de ogen gunden. Ze draaiden met hun lange
zeehengels ten hemel gericht maar in kringetjes rond op wat wel een monnikskop leek.
De helden schuifelden rond op de tonsuur, droog en kaal; daaronder deinden de groene
algenharen mee op het eeuwig ritme van de zee.
Geluk
De andere zes helden knikten toen
ja, waarmee ze aangeven, dat het
eerste nee juist was. Mijn buur
man begon in te draaien met de
molen, door plakband op de
bamboestok bevestigd.
Na luttele omwentelingen begon de
top van mijn hengel nerveus te
knikken. Ik heb wel zoveel erva
ring met strandvissen en de vaste
tred van vrouwe geluk, dat ik
onmiddellijk besefte dat onder
water mijn afgang was bezegeld.
Mijn lijn zat in de zijne, zoals-
we dat zo mooi zeggen.
De situatie vroeg net niet om
zweetdruppels, maar toen de
ploeg vrolijk bleef doordraaien
en ook een man verderop in de rij
licht - bedroef naar zijn top keek,
verwenste ik toch het moment,
dat ik - doordrenkt van mis
plaatst vertrouwen - in de carous-
sel had plaatsgenomen. De rond
gang op het monnikshoofd stopte
kort daarna, want bij mijn eerste
Bescheidenheid siert de toerist en
zeker de sportvisser, die in
vreemde wateren gaat jagen. Na
een wat bruusk uitnodigend ge
baar plaats te nemen tussen
mannen, die op de monnikskop
ronddraaiden, sloot ik aan. Goed
kijken wat autochtone henge
laars doen is een tweede vereiste
voor de vreemdeling en dus blik
te ik rechts van mij. De Portugees
met wollen muts zwiepte zijn
bamboestok uit een stuk door de
lucht-„roeiii" - en zond zijn zestig
gram lood naar de bodem van de
rivier Voulga, daar uitmondend
in de Atlantische Oceaan.
Nog maar een keer kijken, hoe de
lijn was gemonteerd. Bij de man,
die eerst helemaal links van mij
stond en nu rechts van mij weer
ingooide. Ik zag zijn lijn met grote
snelheid door het hard uitstro
mende water'meegenomen.
Nog maar eens kijken, naar het aas,
of het aas wel hetzelfde was, dat
ik in goed vertrouwen op de haak
had gezet. Dat was oke leerde ik
van de man, die nu weer rechts
buiten stond.
Sprong
Om kort te gaan, nauwelijks vijf
minuten later stond ik voor de
keus, zachtjes meegedrongen in
deze wonderbaarlijke caroussel,
of in zee te storten of met een
snelle sprong op mijn buit de
meest rechtse plaats weer in te
nemen. Aangezien iedereen het
tweede deed, volgde ik dat pa
troon. Nog altijd met m'n wel zeer
afstekende Hardy Victor in de
hand, de vinger achter de lijn, die
van de pick-up was genomen.
Nu had iemand in de rij-wie kon ik
niet goed zien, want op de draai
molen zat kennelijk geen rem -
een mooie zeebaars gevangen. Ik
wilde ook wat en dus maakte ik
aanstalten mijn lood eens een
flink eind weg te zetten. De wa
tervlakte tussen de lange pieren,
die het kolkend en luidruchtig
water omarmden, leek groot ge
noeg nietwaar.
Zeven paar wenkbrauwen gingen
omhoog, maar aangezien de bul
der van de zee door geen mensen
stem werd aangevuld, nam ik
aan, dat deze verbazing was op
gewekt door mijn glimmende
hengel. Toen het lood ook nog
minstens zo ver als dat van mijn
voorgangers in het nerende water
plokte, overviel me een gevoel
van lichte triomf en hersteld ge
loof in eigen kunnen.
Gevoel en geloof bleven ongeveer
twee minuten bij mij, de tijd, die
het water nodig had de zestig
gram lood onbehoorlijk snel
voort te spoelen. Toen schudde
mijn linker buurman met zijn
hoofd, internationaal bekend als
een gebaar van afkeuring. (Be
halve in Ierland, daar bedoelen-
ze er goeiedag mee.)