HET RODE OOG
DONDERDAG 1 JUNI 1978
VARIA
PAGINA 31
Reus
AMSTERDAM - Reuzestad, met
hoeveel letters spel je dat?
"Dat" spel je uiteraard met drie
letters, dat is dus geen
probleem, maar spel je reuze-
stad ook met 9 letters, of eigen
lijk met 10? Van Dale accep
teert alleen "reuzemop" zonder
verbindende n in het midden,
maar houdt het verder op "reu-
zenaardappel""reuzenafme-
ting", "reuzenarbeid""reu
zenbeeld" reu zengeslacht" en
"reuzengestalte"waar ter ver
duidelijking nog de volgende
zin aan wordt toegevoegd:
"De Markers behoren tot een reu-
zengeslacht: hun reuzengestalte
stak boven alle Amsterdam
mers uit". En of dat al niet ge
noeg is, staat ook "reuzenstad"
zelf in het groot woordenboek
der Nederlandse taal, dus geen
wonder dat de Amsterdamse
kunstraad zich afkeurend heeft
uitgelaten over het reuzenpro-
ject van vier grootwinkelbe
drijven, die als toeristentrekker
op de Dam een vijftien meter
hoog manneken pis in de vorm
van een goedmoedige reus zul
len neerzetten.
Het bezwaar van de kunstraad
richt zich overigens minder te
gen de foutieve spelling van de
slogan "Amsterdam - Reuze-
stad", dan tegen het mon
strueuze uiterlijk van de Beiers
aandoende reus. Maar dat is
een bezwaar dat ik met kan
delen. Stel je voor dat het een
heel mooie, artistiek verant
woorde reus zou worden, gemo
delleerd door Mari Andriessen,
dan zouden we na afloop van
de winkelactie weer een actie
krijgen van Amsterdamse
kunstliefhebbers getiteld: "Red
de reus" wie weet hoe lang we
dan nog met het onding opge
scheept met Naatje van de
Dam. Naatje heette officieel
"De Eendracht", werd in 1856
onthuld als herinnering aan de
tiendaagse veldtocht tegen de
Belgen, maar bleek al gauw een
sta-in-de-wegen bovendien
nog een lelijke kolos ook. Justus
van Maurik laat de schoenpoet
ser zeggen: "Moois is er ook niet
veel an, alleen de rariteit, dat
de leeuwen onderaan ongesteld
bennen, als er een feest is, of dat
zijn majesteit in de stad komt"
(dat slaat op de leeuwenkoppen
die aanvankelijk bij feestelijke
gelegenheden wat water spuw
den), enD.H. Couvee spreekt in
"De Dam" van "een horreur" en
citeert het versje: "Juffrouw
Eendracht is onthuld, de com
missie heeft gesmuld en de natie
is gekuld".
Het beeld kreeg de bijnaam
"Naatje" en werd daarmee
naamgeefster van de typisch
Amsterdamse uitdrukking,
"Het lijkt wel Naatje" in plaats
van "Het stelt niets voor". Cou
vee schrijft: "Van den beginne
heeft er grote tegenstand be
staan tegen dat overbodige
monument van rancune en re
vanche", maar hoewel iedereen
er wel van af wou, duurde het
tot 1914 voordat Naatje ten be
hoeve van de tram werd afge
broken.
Een dergelijke gang van zaken
moet natuurlijk tot elke prijs
voorkomen worden, en daarom
is het goed dat de reus van 15
meter hoogte niet aan de nor
men van de Amsterdamse
kunstraad voldoet, zodat we
niet voor een bestendiging van
zijn bestaan hoeven te vrezen.
Hoewel het waarde-oordeel van
de kunstraad daarvoor na
tuurlijk geen garantie is, want
van de week stond er weer eens
een boze brief in het Amster
dams logboek van het Parool
over de "kunstwerken" (tussen
aanhalingstekens) die zonder
inspraak van de bezoekers in
het amstelpark waren neerge
zet. De schrijver spreekt van een
schending van de natuur en
vervolgt: "Wat te denken van
een metalen plant tussen echte
bloemen, schetterend paars,
oogletsel berokkenend rood en
oranje tegen een achtergrond
van lentegroen in vele schake
ringen?"
Vloeken
Het is alsof hij bij voorbaat de
reus op de Dam beschrijft,
wiens kleurengamma onge
twijfeld ook hevig zal vloeken
met het paleisgrijs en het as-
faltgrauw van de omgeving.
Wat enerzijds de instemming
zal hebben van de Amsterdam
se kunstraad, en anderzijds
door haar verketterd wordt,
kan dus blijkbaar op dezelfde
manier worden beschreven. Ik
zelf zie de reus op de dam met
Amstelpark tegemoet. Goed, hij
heeft veel geld gekost, maar dat
is uit de welgevulde buidel van
het grootwinkelbedrijf in de
zakken van de simpele werklie
den gerold die het beeld ver
vaardigd hebben (ik stel het
maar even zo sprookjesachtig
mogelijk voor). En dat de Beier
se reus als een dragonder vloekt
met zijn omgeving, laat me
koud. Dat moet juist. Dat is een
deel van de lol. Zijn omvang
vloekt tenslotte ook met de om
vang van de mensen die naar
hem zullen komen kijken. En het
is maar voor even. Ik hoop ten
minste niet dat "De Amster
dammers" het zo'n jofele reus
zullen vinden dat zij via in
spraak in staat zullen blijken
hem net zo lang te handhaven
als Naatje op de Dam.
Boeiende
expositie
Rein Dool
en Atie
Krumperman
LEIDEN/LEIDERDORP
Hoewel het steeds meer tijd wordt
om uitgebreid in de zon te gaan
liggen, gras te maaien, tuin te
spuiten, auto te poetsen, rondjes
te fietsen en te zwemmen, en er
zodoende nog nauwelijks tijd
over zal schieten om een bezoek
te brengen aan een van de gale
ries die Leiden en omgeving rijk
is, zijn de huidige exposities in
"De Hollandse Tuyn" in Leider
dorp en bij "Denise Stephan" in
Leiden van dien aard dat het ge
rechtvaardigd is om tussen de
zonnebrandolie en de barbecue
in een kijkje te gaan nemen in een
van deze galeries.
De exposante van 'De Hollandse
Tuyn', Atie Krumperman, toont
enkele kunstwerken die opvallen
enerzijds door een eenvoudige
onderwerpskeuze, anderzijds
door de vloeiende uitbeelding
daarvan. De in veel verschillende
technieken, gouache, krijt, acryl,
pastel, aquarel, uitgevoerde
landschappen en stillevens zitten
speels en expressief in elkaar,
waarbij een bijna fauvistisch
aandoend kleurgebruik de dra
ger is, met name in de waskrijtte-
keningen.
Een aquarel als 'Koeien' laat zien
hoe trefzeker Atie Krumperman
met enkele vlotte penseelstreken
een totaal indruk weet weer te
geven. Zo is dat ook het geval met
een pastel, die Odilon Redon in
herinnering brengt, en de goua
che 'Rozen'. De portretten in
krijt, hoewel expressief in be
handeling, tonen schijnbaar het
zelfde type, waarvan de ogen zo
veel nadruk krijgen dat er weinig
persoonlijks van de geportret-
teerden overblijft, die daardoor
eerder gestandariseerde per
soontjes worden.
De exposant van galerie „Denise
Stephan", Rein Dool, toont even
eens veel stillevens maar dan van
een geheel andere inhoud. Niet
de gebruikelijke sinaasappel
schenkkan-schedel stillevens,
maar groente als lof, venkel en
spitskool vormen de bestandde
len van Dools stillevens die men
door de wat ongewone plaatsing
ervan ook eigenlijk geen stille
vens meer kan noemen.
Men kan dat nog wel zeggen van de
Spaanse schilder Sanchez Cotan,
wiens voorkeur in het begin van
de 17e eeuw ook uitging naar ko
len, augurken, meloenen etc.
maar hiermee is elke overeen
komst gezegd. De ongewone si
tuering en de wat vage uitwer
king van de groente in Dools
gouaches maakt dat ze meer zijn
dan eenvoudige weergaven van
simpele dingen uit het kweker
sarsenaal.
Men kan er zelfs landschappen in
zien. Maar ook de andere creaties
zoals „Toiletrol" en „Schelvis en
makreel" wekken door hun uit
voering bij de beschouwer diepe
re aandacht die men doorgaans
bij dit soort onderwerpen niet
verwachten zou. Geestig en tref
zeker is een aantal krijttekenin
gen van menselijke figuren die
bananen eten of televisie kijken.
Deze aantrekkelijke expositie,
Schepen
Canadian Express pass 30 Port Said nr
Damman,
Caravelle pass 30 Doggersbank nr Ham
burg,
Diana-V pass 30 Smithknoll nr How-
dendyke,
Dutch Faith pass 30 Kvarken nr Bor
deaux,
Dutch Spirit pass 30 Dudgeon nr Tees,
Edgerma 30 te Rotterdam,
Fairload 30 te Rotterdam,
Ida Smits 30 90 w Kreta nr Jubail,
Irina 30 te Rotterdam,
Jacobus Broere pass 30 Wight nr Aveiro,
Kirsten Smits 30 170 o Malta nr Enge-
Poolster pass 30 Kp. Villano nr Rotter
dam,
Raamsgracht 30 100 n Las Palmas,
Realengracht pass 30 Kp. de Gata nr
Gdansk,
Ringgracht pass 30 Terschelling nr
Hamburg,
Saturnus 30 100 o Flamborohead nr
Lerwick,
Sertan 30 40 nw Oran nr Skikda,
waar ook nog een werkelijk por
tret van J.M. A. Biesheuvel te zien
is, loopt tot 1 juli.
JURRLAAN VAN KRANEN
DONK
Galerie "De Oude Rijn" (Oude Rijn 40):
herdenkingsexpositie Han Krug, olie
verfschilderijen, aquarellen en houtsne
den, geopend van woensdag t/m zater
dag van 12-17 uur en donderdagavond
van 19-21 uur. (tot 31 mei).
Galerie Van der Vlist (Botermarkt 3):
wandkleden en keramische plastieken
van Hanne Meyer-De Heer en grafiek
van Ton Sanders, geopen van dinsdag
t/m zaterdag van 10-17 uur en donder
dagavond tot 21 uur (tot 2 juni).
Galerie De Hollandsche Tuyn, Brugge-
straat 1, Leiderdorp. Tentoonstelling
werk van Atie Krumperman, tevens ke
ramiek Vein Ank de Groot, geopend van
20 mei tot 19 juni, zat. en zo. van 14-17
uur, do. van 10.30-13 uur.
De Ruif, Janvossensteeg 59. Tentoon
stelling Marcel van den Dop - tekenin
gen en grafisch werk, geopend t/m 15
jjjjj.1' dag' (beh' zat' en zo van 10-20.30
Galerie "De Poort" (Herensteeg 11),
landschappen vrij
dag en zaterdag 13-17 uur, zondag 14-16
uur, donderdagavond 19-21 uur (tot 2
juli).
"De Lakenhal": Tentoonstelling "Cobra
in Nederland", dagelijks 10-17 uur, zon
en feestdagen 13-17 uur (t/m 9 juli).
Spiegelgracht pass 30 Quessant nr Am
sterdam,
Stella Nova pass 30 Kp. Villano nr Port
Harcourt,
Sylvia Gamma pass 30 Scheveningen nr
St. Malo,
Valiant paus 30 Sandettie nr Amster
dam,
Vanda 30 140 o Tees nr Middlesboro,
Victress pass 30 Dowsing nr Antwerpen,
Vincent pass 30 Falls nr Granville,
Waddenzee 30 te Malta,
Grote vaart
Acila 31 te Kaapstad verw,
Chevron Kentucky 30 240 wnw Agadir
nr Ras Tanura,
Crania 3 te Stanlow verw,
Cetafix 30 70 w Benghazi nr Raslanuf,
Kermia 16 te Gibraltar verw,
Nedlloyd Kingston 30 600 zzo Cochin,
Nedlloyd Lek 30 300 wnw Port Said nr
Port Said,
Nedlloyd Missisippi 30 dw Malta nr Rot
terdam,
Nedlloyd Nile 30 170 zo Lagos nr Abid-
JE moet LÊRSAJ TE BEÏU^EAjjJ
[li. ZAL EE
NiSCCtUE/vJ ES
auElZ AMWSajkeM
"V
De avonturen van Jommeke
f Ale> Jommeke en FJ/iberke
77 nu maar slaqen i
-n
Roer 200 g gezeefde
bloem met een snufje
zout, 1 afgestr eetl
suiker. 1 theel vanil
lesuiker, 2 eierei
(geleidelijk toege
voegd) 3 a 4 dl melk
tot een glad beslag e
laat dit minstens 20
min rusten. Vermeng
4 eetl pruimejam met
8 eetl losgeroerde
kwark, 1 eetl basterd-
of poedersuiker e
theel citroenrasp.
Laat een klontje bo
ter heet worden
een koekepan
schep er een flinke
lepel beslag in. Laat
bakken, boven vrij
laag vuur, tot de c
derkant van de pan-
nekoek vast is
worden. Keer ni
bak de andere zijde.
Vooral niet te bruin
laten worden. Houd
deze pannekoek
warm op een diep
bord boven de damp
van heet water
bak op dezelfde wijze
meer pannekoeken.
Schep op elk een 1
pel van de vulling t
rol ze op Strooi i
poedersuiker over.
WINA BORN
Museum voor Volkenkunde, Steen
straat. Chinese tentoonstelling "Taal en
teken". Geopend tot eind augustus.
Rijksmuseum v. Oudheden, Rapenburg
28, Tentoonstelling "Over de grens der
Etrusken". Tot 2 juli, geopend dag. van
10-17 uur, zo. 13-17 uur.
Gebouw Ars Aemula Naturae (Pieters
kerkgracht): tentoonstelling van cur-
sistenwerk, maandag t/m vrijdag van
14-16 uur en van 19.30-21 30 uur, za
terdag en zondag van 12-16.30 uur t/m
27 mei.
Galerie Denise Stephan, Bakkersteeg
18. Tentoonstelling Rein Dool, recent
werk. Geopend van 20 mei tot 1 juli, vrij
zat. en zo. van 14-18 uur.
Galerie Kerkdam, Lange Kerkdam 113,
Wassenaar. Tentoonstelling van 22 kun
stenaars. Geopend van 19 mei tot 3 juni,
woe. t/m zat. van 10-16 uur, di. van 16-22
Agenda
Lcidse bioscopen
LUXOR: "De gendarme op vrijersvoe
ten", da. 2.30, 7.00 en 9.15 uur. zo. ook
4.30 uur, al.
CAMERA: "Once upon a time in the
West", da. 8.00 uur, 12 jr. kindermatinee:
"Kuifje en het haaienmeer", za. en woe.
2.30 uur, zo. 2.00 en 4.15 uur.
Nachtvoorstelling: "Alice doesn't live
here anymore", vr. en za. 11.30 uur, 16
LIDO 1: "KeetjeTippel", da. 2.30,7.00 en
9 15 uur, zo. ook 4.45 uur. 16 jr.
LIDO 2: "World's greatest lover", da.
2.30, 7.00 en 9.15 uur, zo. ook 4.45 uur, al
LIDO 3: "Annie Hall", da. 7.00 en 9.15
uur. 16 jr.
Kindermatinee: "Tom en Jerry", woe. en
za. 2.30 uur, zo. ook 4.45 uur.'
STUDIO: "Julia", da. 2.30, 7.00 en 9.15
uur, zo. ook 4.45 uur, 16 jr.
TRIANON: "De kaken der verschrik
king". da. 2.30, 7.00 en 9.15 uur, zo. ook
4.45 uur, 16 jr.
REX: "Manuela, de blonde liefdesgo
din", da. beh. woe en za. 2.30,7.00 en 9.15
uur, zo. ook 4.30 uur, 16 jr.
Kindermatinee: "Walt Disney's teken
filmfestival", woe. en za. 2.30 uur.
Nachtvoorstelling: "Een Tiroler chalet
vol liefdespret", vr. en za. 11.30 uur, 16 jr.
Alphense bioscopen
la i
d'AXi
leuius
1 juni 1978
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
Te Saint-Martin-du-Mont, in
het Fransche departement Aix,
is de weduwe Husson dezer da
gen levend begraven. Zij was 70
jaren oud en men meende, dat
zij gestorven was. Haar overlij
den werd op het raadhuis aan
gegeven en zij werd ter aarde
bestelddoch niet 48 uren nadat
haar dood was geconstateerd
doch 30 uren. De kist werd in de
groeve neergelaten, maar nau
welijks waren er eenige schop
pen aarde op geworpen of een
der aanwezigen riep verschrikt
uit: "Daar is beweging in de
kist!". Onmiddellijk werd de
kist opengemaakt en het li
chaam er uit gehaald. Het be
woog zich niet meer, maar op de
wangen was nog kleur en de le
den hadden nog niet het stijve
van een lijk. Men kon de lippen
van elkaar scheiden en zonder
eenige moeilijkheid wat drank
inden mond gietenEenige uren
later was de vrouw uit haren
doodslaap gered.
Vijftig jaar geleden.
De bekende vlieger Kingsford
Smith is gisterochtend van het
vliegveld te Oakland opgeste
gen voor een vlucht over den
Grooten Oceaan naar Australië
in de richting van Honoloeloe.
Aan boord bevonden zich twee
Amerikanen en twee Austra
liërs. De vlucht geschiedt in vier
etappes, in totaal 7800 mijl. Na
dat de Southern Cross", zoals
het vliegtuig heet. eenige uren
had gevlogen, viel de verbin
ding uit, maar later werd die
hersteld. Volgens de laatste be
richten is het vliegtuig in Ho
noloeloe aangekomen. met
"juist genoeg benzine om er fe
komen". Een oorverdoovend
concert van scheepssirenes be
groette het toestel toen het boven
Honoloeloe verscheen
In èen Amerikaansch rapport,
waarin de oprichting gevraagd
wordt van nog twee sanatoria
voor drankzuchtigen - welk
rapport aan het Huis van z\f-
gevaardigden is voorgelegd -
wordt het drankverbod als de
voornaamste oorzaak van de
toeneming van de misdaad ge
noemd. De toestanden, die
daarvan het gevolg zijn, wor
den m en schonw aardig" ge
noemd. Het aantal veroordelin
gen voor strafrechtbanken is
sinds 1915 verviervoudigd en de
verbetergestichten te Atlanta.
Leavenworth en Washington,
die 3740 patiënten kunnen her
bergen. zagen op 1 april met
minder dan 7600 personen bin
nen hun muren opgenomen
stelling: "Two minutes warning za
12.15 uur. 16 jr.
EURO 2: "The choir boys", dag 1.45,6.45
en 9.15 uur, zo. ook 4.15 uur. za. ook 12.15
uur. 16 jr.
EURO 3: "Smokey and the bandit", dag
2.00, 7.00 en 9.30 uur, zo. ook 4.30 uur, al.
Nachtvoorstelling: "Hands of death", za
12.15 uur. 16 jr.
EURO 4: "Heerlijk snoepgoed", do., vr.,
ma. en di. 2.15, 7.15 en 9.45 uur, za. en
woe. geen middagvoorstelling, zo. 4.45,
7.15 en 9.45 uur. 16 jr. Kindermatinee:
"Pim Pandoer in het nauw", za., zo. en
woe. 2.15 uur. Nachtvoorstelling "Het
Deense sleutelgat", za. 12.15 uur, 16 jr.
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendicnst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13 00
derafdeling dagelijks van 14 00-19.00 uur
alleen voor ouders zondag 14 00-15.00
uur voor overige familieleden. Kinderen
beneden 14 jaar hebben geen toegang op
de kinderafdeling.
Sint Elisabeth-ziekenhuis:
le Klasse: Volwassenen dagelijks van
14 00-14.45 uur en van 18.30-19 30 uur
Kraamafdeling: dag. van 11.15-12.00 uur
(alleen voor echtgenoot) van 15.00-16.00
uur en van 18.30-19.30 uur. Laatste kwar
tier van avondbezoek babyshow.
Kinderafdeling: dag. van 15.00-18.30
2e Klasse: Volwassenen dagelijks van
11.15-12.00 uur en van 14.00-14.45 uur en
van 18 30-19 30 uur
Kraamafdeling: dag. van 11.15-12.00 uur
(alleen voor echtgenoot) van 15.00-16.00
uur en van 18.30-19.30 uur Babyshow
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconessenhuis:
Middagbezoekuur 13.45-14.30
Avondbezoekuur 18.30-19.30 uur.
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten (behalve kinderen
zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag
14.15-16.00 uur
18.30-19 30 uur
Voor de prematurenafdeling gelden de
Bezoektijden Kinderklmiek
Dagebjk-
15 00-15 45 uur
18 30-19.00 uu.
Bezoektijden kinderafdeling
Elke dag
14 15-15.00 uur
18.30-19 00 uur
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le ri 2e leb» 11 11
14.15 en lh 30-1930 urn U- kl.-- 1 <o
14.15 en 18 .lu 19 .hi w h; .i.ini.iiilrlair
13.30-14 45 alleen vooi echtgenoten l!<'
20 uur Kinderafdeling voor oudei -. 18
Geluidshinder
Schiphol
Klachten ove
Schiphol (020 175000).