NAYO-top waarschuwt de Russen Uithaal naar het Westen VAN DER WIEL Wagner geeft toe gezochte oorlogsmisdadiger te zijn oAm Aanslag op advocaten Juni-beweging Internationale zwendelaars gevonnist in Londen Brezn jev over interventie in Zaire DONDERDAG 1 JUNI 1978 PAGINA 15 LONDEN (DPA) In Londen zijn gisteren vijf internatio nale zwendelaars, die samen in de afgelopen 15 jaar door middel van vervalste wissels banken voor ongeveer 800 miljoen zouden hebben op gelicht, veroordeeld tot ge vangenisstraffen variërend van 14 tot vier en een halfjaar. Vier maanden duurde het pro ces tegen wat genoemd wordt de 'Hongaarse kring'. Rechter Gerald Hines sprak van de "grootste bankzwendel aller tijden". Als de bende niet zou zijn opgerold, zou zijns in ziens een ernstig gevaar voor de internationale bankwereld zijn ontstaan. De 52-jarige Henry Oberlander, een tot Amerikaan genatura liseerde Tsjech, kreeg als het 'brein' van de bende 14 jaar. De evenoude Argentijnse meestervervalser Francisco Fiocca werd tot acht jaar en de uit Hongarije afkomstige 53-jarige André Biro en de staatloze 57-jarige Emile Fleischmann beiden tot zes jaar veroordeeld. De 55-jarige Jorge Grünfeld, een uit Roe menië geëmigreerde Argen tijn, kreeg vier en een half jaar. In totaal werden 41 banken op gelicht, waaronder de Ban- que populaii-. Suisse, de Union de banques Suisses, de A.merikaanse First National city Bank en banken in Texas en Californië. Geen van deze instellingen heeft een aan klacht ingediend "ten einde het vertrouwen niet te on dermijnen". Hoofdverdachte Oberlander had bij zijn aan houding hulde gebracht aan de Britse speurders met de woorden: "bravo heren, u is het gelukt wat de politie van andere landen niet kon klaar spelen" Waar de buit is gebleven, is een raadsel. Volgens hoofdcom missaris Len Gilbert van Scotland Yard zou er een in ternationale organisatie be staan om het besmette geld "wit te maken" en het weer in omloop te brengen. De vijf veroordeelden zouden, bij wijze van spreken, het topje van de ijsberg vormen. De Britse politie kwam de zwendel in 1975 bij toeval op het spoor, toen haar opviel dat een bookmaker, William Am brose, alias Billy de Bokser, plotseling over veel geld be schikte. Bij een onderzoek bleek hij in contact te staan met een zekere James Evans, die in werkelijkheid Henry Oberlander was. Toen deze ook werd gevolgd, ontdekte de politie dat Oberlander steeds met vervalste paspoor ten naar het buitenland reis de. Bij zijn terugkeer wisselde hij dan grote hoeveelheden bui tenlands geld om. Via Ober lander kwam de politie bij de overige verdachten. Ambro se, de eerste man die onder verdenking kwam te staan, werd vrijgesproken. De ver valsingen die de Argentijn Fiocca volgens kenners meesterlijk uitvoerde, betrof fen meestal slechts betrekke lijk geringe bedragen, van 20.000 tot 50.000 dollar. SAO PAULO (DPA) - De in Sao Paulo gearresteerde Gustav Franz Wagner heeft gisteren in een gesprek met de consul van de Westduitse Bondsrepubliek, Prott von Kuno, toegegeven de gezochte SS-man en plaatsver vangend commandant van con centratiekampen te zijn. De consul heeft aan het Westduitse persbureau meegedeeld dat hij met de 67-jarige Wagner in het gebouw van de politieke politie heeft gesproken. De justitie in Dortmund had gisteren een ar restatiebevel uitgevaardigd te gen Wagner, die sinds 1953 in de bouw in Sao Paulo werkt. Deze formaliteit is voorwaarde voor een verzoek om uitlevering, dat echter gisteravond nog niet aan de betrokken autoriteiten in Brasilia is verzonden. De Westduitse ambassade in Rio de Janeiro bevestigde alleen dat zij voorlopige hechtenis voor uitle vering heeft gevraagd. De Oos tenrijkse regering is volgens haar ambassade in Brazilië ook geïn teresseerd in uitlevering. Brazilië heeft echter ondubbelzin nige bewijzen voor identificatie van Wagner geëist. Brazilië wil vooral vingeraffrukken zien. Wagner wordt door de Duitse in stanties en door de leider van het Joods documentatiecentrum in Wenen, Simon Wiesenthal, ervan beschuldigd als ondercomman dant van de concentratiekampen Sobibor en Treblinka minstens 152.000 joden om het leven ge bracht te hebben. Wagner die in de twee in Polen ge legen vernietigingskampen be kend stond als het 'beestmens', had kans gezien na de oorlog naar Zuid-Amerika uit te wijken. Wiesenthal herkende hem van een foto, die op 20 april in een plaats ten zuiden van Rio de Janeiro was genomen waar nazi's het feit herdachten dat 79 jaar geleden Adolf Hitler was geboren. De ge boortedatum van Wagner zoals die in zijn papieren staat vermeld - 18 juli 1911 Wenen - komt over een met die van de gezochte kampbeul. Treblinka, ten oosten van War schau, werd in 1941 opericht als 'werkkamp'. Volgens overleven den martelde Wagner ook de ge deporteerden. Hij was de zeer ac tieve rechterhand van comman dant Franz Stangl, eveneens een Oostenrijker, die in 1967 in Bra zilië werd aangehouden en in 1970 in West-Duitsland tot le venslange gevangenisstraf werd veroordeeld. Stangl overleed in 1971 a an een hartaanval. Wagner schijnt steeds met Stangl te zijn meegetrokken. Toen deze commandant werd van het ver nietigingskamp Sobibor, werd Wagner weer zijn tweede man. Toen Hitiers "Derde Rijk" ineen stortte, volgde hij Stangl naar Brazilië. Volgens Braziliaanse persberichten arriveerde Wagner in 1950 in dat land, op een Syri sche pas met een visum, afgege ven door de Braziliaanse consul in de Libanese hoofdstad Bei roet. Aangezien de Braziliaanse autoriteiten zijn verleden niet kenden, gaven zij hem een per manente verblijfsvergunning. De ontvoering van Adolf Eich- mann, de leider van het Duitse program voor de uitroeiing van de joden, doorde Israëliërs in mei 1960 en de aanhouding en uitle vering vanzijn vriend Stangl in 1967 moeten alarmerend zijn ge weest voor Wagner. Volgens Wie senthal werd hij later echter on voorzichtig. Hij knoopte relaties aan met de weduwe van Stangl. Vorige maand nam hij deel aan een herdenking van Hitiers ge boortedag en liet zelfs fotografen toe. Dat bracht Wiesenthal op zijn spoor. ADVERTENTIE i WASHINGTON (ANP) - De vijftien NAVO-Ianden hebben gisteren, na afloop van de tweedaagse topconferentie in Washington, de Sovjet-Unie duidelijk gewaarschuwd dat de ontspanning van twee kanten moet komen en dat NEWCASTLE - Kennelijk iemand die niet al te koningsgezind is, gooide gisteren een fles naar de wagenmet de Britse prins Charles erin. De prins bleef ongedeerd en de dader werd door de politie overmeesterd. Het gebeurde in zuid Cosforht, een stadswijk in Newcastle. BONN (SP) - Op twee advocaten die door de Berlijnse rechtbank voor de verdediging van verdachten in het proces tegen de 2 Juni-beweging zijn aangewezen, heb ben aanhangers van deze groep gisteren aanslagen ge pleegd. zij niet mag verwachten dat haar optreden in Afrika GcU*ter folllft geen gevolgen zal hebben voor de verhoudingen in Eu- «J ropa. streven naar De de verdachten Roland Fritsch toegewezen advocaat Dietmar Hohla werd gisteroch tend in de benen geschoten en ernstig gewond toen hij zich van zijn huis naar de auto begaf om naar de proceszaal te gaan. Zijn collega Lckard Krummheuer ADVERTENTIE voor dichtbij-huis- ontdekkingsreizen Labour houdt Schotse Lagerhuiszetel HAMILTON (ANP) - Bij een tus sentijdse verkiezing in het Schot se Hamilton heeft de kandidaat van de regerende Labourpartij de kandidaat van de Schotse Natio nale Partij verslagen met een stemmenmeerderheid van 6.412. Labour kreeg 18.800 stemmen en de SNP, die voor onafhankelijk heid ijvert, 12.388. Labour wil Schotland beperkt bin nenlands zelfbestuur aanbieden, waarbij Schotland deel van het Verenigd Koninkrijk blijft. Bij de algemene verkiezingen van oktober 1974 was het Labou- roverwicht op de SNP 3.332 stemmen. Van de 71 Schotse La gerhuiszetels heeft Labour er 40. zeggen 4.999 fietsenmakers Grote onrust in Bogota BOGOTA (UPI) - De Colombiaanse regering heeft een grote politie- en legermacht op de been ge bracht in de hoofdstad Bogota om de studentenonrust de kop in te drukken. De studenten zijn woedend over de dood van een student die door de politie dins dag om het leven is gebracht. De studenten hebben de rector van de vrije universiteit gegijzeld. Gisteravond raakten verscheiden mensen gewond bij botsingen tussen politie en studenten. kwam er beter af. Deze, toegewe zen aan de vermoedelijke terro rist Andreas Vogel, ontdekte nog tijdig dat aan zijn auto, die voor een politiebureau stond gepar keerd, springlading- was beves tigd. De twee verdedigers worden, even als trouwens de andere advoca ten die door de rechtbank zijn aangewezen, door de verdachten niet aanvaard omdat zij deze ju risten beschouwen "als verleng de arm van het staatsapparaat" In het recente verleden is het zelfs tot handtastelijkheden ge komen tussen enige verdachten en advocaten, onder wie Fritz Teufel, kopstuk van de 2 Juni- beweging. Daarna hebben de meesten van de ze toegewezen advocaten de rechtbanken dringend gevraagd van hun verplichtingen te wor den ontheven. De president heeft dat echter geweigerd. De advoca ten worden in deze, voor hen ui terst onaangename rol gedwon gen, omdat de rechtbank in elk geval de voortzetting van dit pro ces tegen de vermoedelijke terro risten van de 2 Juni-beweging gewaarborgd wil zien. Zonder deze voorzorgsmaatregel, zo meent men, behoeven alleen maar de advocaten, die het ver trouwen van Teufel cs. genieten het bijltje er bij neer te leggen om het met veel moeite voorbereide proces te doen stranden. Overigens is deze strafzaak van daag voorlopig verdaagd. Dit houdt verband met de geweldda-. dige bevrijding van een van de verdachten, Till Meyer, afgelo pen zaterdag. De procureur-ge neraal meent dat een van de ad vocaten die het vertrouwen van de verdachten genieten, Becker, met de vrouwen die Meyer heb ben ontvoerd, onder één hoedje kan hebben gespeeld en wil hem daarom het mandaat ontnemen. De rechtbank zal over dit verzoek in de komende weken beslissen. Advocaat Eckard Krum waren bevestigd. Ter roristen schoten gisteren advocaat Dietmar Hohla i de benen. Beide advocaten werden tegen de wens van de verdachten toege voegd in het proces tegen leden van de 2 Juni-beweging die worden ver dacht van terroritische activiteiten. Zonder dat Afrika met name wofdt genoemd, zegt de slotverklaring dat de deelnemers aan de top met zorg kennis hebben genomen van het feit dat de Sovjet-Unie en sommige van haar bondgenoten herhaalde malen situaties van in stabiliteit en regionaal conflict in de derde wereld hebben uitge buit. Minachting voor de ondeel baarheid van de ontspanning moet een verdere verbetering van de Oost-West betrekkingen wel in de waagschaal stellen. Om aan te geven dat het in Afrika ook om Afrikaanse kwesties gaat - en niet slechts om een Oost- West confrontatie - voegden zij hier aan toe dat "deze situatie niet uitsluitend gezien moet worden in een Oost-West context. Zij be vestigden opnieuw het belang dat zij hechten aan het bevorde ren van vreedzame regelingen door middel van onderhandelin gen tussen de belanghebbende landen en de regionale organisa ties zelf' Was Afrika een van de belangrijk ste onderwerpen die in Washing ton ter sprake kwamen, ook de formulering van de passage in de slotverklaring over het Midden- Oosten gaf aanleiding tot me ningsverschillen. De Verenigde Staten hadden, naar men mag aannemen met steun van de grotere Westeuropese landen, een uitspraak voorge steld die volgens Nederland te veel tegemoet kwam aan de Ara bische opvattingen over de Pale stijnse kwestie, en waarin te wei nig nadruk werd gelegd op veili ge grenzen voor Israël. Mede op aandringen van Neder land, dat zich in internationale bijeenkomsten altijd een warm pleitbezorger van de belangen van Israël toont, werd gekozen voor een vage, algemene, uit spraak: "De deelnemers aan de top spreken de hoop uit dat in spanningen gericht op een alom vattende regeling in het Midden oosten zullen worden voortgezet. Zij drongen bij alle betrokken partijen aan op verdubbeling van hun inspanningen om een rechtvaardige en duurzame vre de te bereiken". opheffing wapenembargo tegen Turkije WASHINGTON (UPI) - President Carter heeft gisteren premier Bulent Ecevit van Turkije verze kerd dat hij vastbesloten is, van het congres intrekking van het wapenembargo tegen Turkije te verkrijgen, zo heeft het Witte Huis meegedeeld. Beide staatslieden hebben gister ochtend een uur met elkaar ge sproken over voorname interna tionale en bilaterale kwesties. Na afloop zie Ecevit tegen verslag- gevers bemoedigd te zijn door de houding van de president. Hij zal alles doen wat hij kan om het wa penembargo opgeheven te krij gen, zei Ecevit. Het embargo werd in juli 1974 inge steld na de Turkse interventie op Cyprus. Carter zou later op de dag de Griek se premier, Constantine Kara- manlis, ontmoeten. Ecevit en Ka- ramanlis zijn beiden in Washing ton voor de NAVO-top. Zij heb ben maandagavond samen ge sproken over het geschil inzake Cyprus en zouden vanavond weer in Washington bijeen ko- Ecevit zie tegen verslaggevers dat hij "de nadruk had gelegd op het belang van opheffing van het embargo omdat dat schade heeft berokkend aan de Turkse inter nationale defensiekracht evenals aan de Turkse economie". Het Witte Huis zei dat president Carter en premier Ecevit het er- ever eens zijn dat er snel een goe de oplossing van de kwestie Cy prus moet komen, zowel in het belang van de betrokken partijen als voor vrede en stabiliteit in het gebied. Bovendien is het drin gend noodzakelijk de zuidflank van de NAVO te versterken en de betrekkingen tussen de V.S. en Turkije te herstellen, aldus de verklaring. ADVERTENTIE Ron de Man, auto journalist, draagt een bril van Nieuwe Rijn 62, Leiden. Tel.-.071-124108 WEETALLES VAN BRILLEN ÉN SPECIALIST VOOR KONTAKTLENZEN. PRAAG (REUTER) - De Russische president en partijleider Leonid Brezjnjev, heeft gisteren in Praag verklaard dat de Frans-Belgische interventie in Zaïre de ontspan ning tussen Oost en West schaadt. De NAVO-staten heb ben geprobeerd de aandacht af te leiden van het "cynische karak ter van de operatie door de Sov jet-Unie en Cuba de schuld te ge ven van de moeilijkheden in de Zaïrese provincie Sjaba. Volgens het Russische staatshoofd zijn er bepaalde politieke kringen in het Westen die het proces van ontspanning proberen te sabote ren om zodoende terug te keren tot een koude, maar op zijn minst lauwwarme oorlog. Brezjnjev brengt op het moment een officieel bezoek aan Tsjecho- slowakije. Wat betreft de ontwa pening zei de president dat de Sovjet-Unie altijd bereid is op wederkerige basis een verbod of een beperking op wapens over een te komen. De houding die het Westen echter aanneemt bij de ontwapening zit vol tegenstrij digheden. Zo hadden enkele leiders van NA- VO-landen op de ontwapenings conferentie van de Verenigde Na ties, "vriendelijke toespraken" gehouden over de ontwapening. Op de NAVO-bijeenkomst die nu aan de gang is, slaan zij echter een heel andere toon aan en maken zij plannen voor nieuwe "oorlog- sachtige" acties voor een hele lange periode. Toch zullen, zo zei hij, de socialisti sche landen voortgaan met po gingen te komen tot een werke lijke oplossing voor het bewape ningsprobleem. Het is dit jaar 10 jaar geleden dat landen van het Warschaupact Tsjechoslowakije binnenvielen en het liberale regime van Alexander Doebtsjek afzetten. Brezjnjev maakte kort melding van Doebtsjeks beweging. In 1968, zo zei hij "probeerden vij anden van het socialisme op nieuw een algemene aanval te doen op de revolutionaire ver worvenheden van de werkende klasse". Brezjnjev prees de hui dige regering in Praag voor haar correcte beleid. ADVERTENTIE

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1978 | | pagina 15