NAYO-top
waarschuwt
de Russen
Uithaal naar het Westen
VAN DER WIEL
Wagner geeft toe gezochte oorlogsmisdadiger te zijn
oAm
Aanslag op
advocaten
Juni-beweging
Internationale
zwendelaars
gevonnist
in Londen
Brezn jev over interventie in Zaire
DONDERDAG 1 JUNI 1978
PAGINA 15
LONDEN (DPA) In Londen
zijn gisteren vijf internatio
nale zwendelaars, die samen
in de afgelopen 15 jaar door
middel van vervalste wissels
banken voor ongeveer 800
miljoen zouden hebben op
gelicht, veroordeeld tot ge
vangenisstraffen variërend
van 14 tot vier en een halfjaar.
Vier maanden duurde het pro
ces tegen wat genoemd wordt
de 'Hongaarse kring'. Rechter
Gerald Hines sprak van de
"grootste bankzwendel aller
tijden". Als de bende niet zou
zijn opgerold, zou zijns in
ziens een ernstig gevaar voor
de internationale bankwereld
zijn ontstaan.
De 52-jarige Henry Oberlander,
een tot Amerikaan genatura
liseerde Tsjech, kreeg als het
'brein' van de bende 14 jaar.
De evenoude Argentijnse
meestervervalser Francisco
Fiocca werd tot acht jaar en
de uit Hongarije afkomstige
53-jarige André Biro en de
staatloze 57-jarige Emile
Fleischmann beiden tot zes
jaar veroordeeld. De 55-jarige
Jorge Grünfeld, een uit Roe
menië geëmigreerde Argen
tijn, kreeg vier en een half
jaar.
In totaal werden 41 banken op
gelicht, waaronder de Ban-
que populaii-. Suisse, de
Union de banques Suisses, de
A.merikaanse First National
city Bank en banken in Texas
en Californië. Geen van deze
instellingen heeft een aan
klacht ingediend "ten einde
het vertrouwen niet te on
dermijnen". Hoofdverdachte
Oberlander had bij zijn aan
houding hulde gebracht aan
de Britse speurders met de
woorden: "bravo heren, u is
het gelukt wat de politie van
andere landen niet kon klaar
spelen"
Waar de buit is gebleven, is een
raadsel. Volgens hoofdcom
missaris Len Gilbert van
Scotland Yard zou er een in
ternationale organisatie be
staan om het besmette geld
"wit te maken" en het weer in
omloop te brengen. De vijf
veroordeelden zouden, bij
wijze van spreken, het topje
van de ijsberg vormen.
De Britse politie kwam de
zwendel in 1975 bij toeval op
het spoor, toen haar opviel dat
een bookmaker, William Am
brose, alias Billy de Bokser,
plotseling over veel geld be
schikte. Bij een onderzoek
bleek hij in contact te staan
met een zekere James Evans,
die in werkelijkheid Henry
Oberlander was. Toen deze
ook werd gevolgd, ontdekte
de politie dat Oberlander
steeds met vervalste paspoor
ten naar het buitenland reis
de.
Bij zijn terugkeer wisselde hij
dan grote hoeveelheden bui
tenlands geld om. Via Ober
lander kwam de politie bij de
overige verdachten. Ambro
se, de eerste man die onder
verdenking kwam te staan,
werd vrijgesproken. De ver
valsingen die de Argentijn
Fiocca volgens kenners
meesterlijk uitvoerde, betrof
fen meestal slechts betrekke
lijk geringe bedragen, van
20.000 tot 50.000 dollar.
SAO PAULO (DPA) - De in Sao
Paulo gearresteerde Gustav
Franz Wagner heeft gisteren in
een gesprek met de consul van de
Westduitse Bondsrepubliek,
Prott von Kuno, toegegeven de
gezochte SS-man en plaatsver
vangend commandant van con
centratiekampen te zijn.
De consul heeft aan het Westduitse
persbureau meegedeeld dat hij
met de 67-jarige Wagner in het
gebouw van de politieke politie
heeft gesproken. De justitie in
Dortmund had gisteren een ar
restatiebevel uitgevaardigd te
gen Wagner, die sinds 1953 in de
bouw in Sao Paulo werkt.
Deze formaliteit is voorwaarde
voor een verzoek om uitlevering,
dat echter gisteravond nog niet
aan de betrokken autoriteiten in
Brasilia is verzonden.
De Westduitse ambassade in Rio de
Janeiro bevestigde alleen dat zij
voorlopige hechtenis voor uitle
vering heeft gevraagd. De Oos
tenrijkse regering is volgens haar
ambassade in Brazilië ook geïn
teresseerd in uitlevering.
Brazilië heeft echter ondubbelzin
nige bewijzen voor identificatie
van Wagner geëist. Brazilië wil
vooral vingeraffrukken zien.
Wagner wordt door de Duitse in
stanties en door de leider van het
Joods documentatiecentrum in
Wenen, Simon Wiesenthal, ervan
beschuldigd als ondercomman
dant van de concentratiekampen
Sobibor en Treblinka minstens
152.000 joden om het leven ge
bracht te hebben.
Wagner die in de twee in Polen ge
legen vernietigingskampen be
kend stond als het 'beestmens',
had kans gezien na de oorlog naar
Zuid-Amerika uit te wijken.
Wiesenthal herkende hem van een
foto, die op 20 april in een plaats
ten zuiden van Rio de Janeiro
was genomen waar nazi's het feit
herdachten dat 79 jaar geleden
Adolf Hitler was geboren. De ge
boortedatum van Wagner zoals
die in zijn papieren staat vermeld
- 18 juli 1911 Wenen - komt over
een met die van de gezochte
kampbeul.
Treblinka, ten oosten van War
schau, werd in 1941 opericht als
'werkkamp'. Volgens overleven
den martelde Wagner ook de ge
deporteerden. Hij was de zeer ac
tieve rechterhand van comman
dant Franz Stangl, eveneens een
Oostenrijker, die in 1967 in Bra
zilië werd aangehouden en in
1970 in West-Duitsland tot le
venslange gevangenisstraf werd
veroordeeld. Stangl overleed in
1971 a an een hartaanval.
Wagner schijnt steeds met Stangl te
zijn meegetrokken. Toen deze
commandant werd van het ver
nietigingskamp Sobibor, werd
Wagner weer zijn tweede man.
Toen Hitiers "Derde Rijk" ineen
stortte, volgde hij Stangl naar
Brazilië. Volgens Braziliaanse
persberichten arriveerde Wagner
in 1950 in dat land, op een Syri
sche pas met een visum, afgege
ven door de Braziliaanse consul
in de Libanese hoofdstad Bei
roet. Aangezien de Braziliaanse
autoriteiten zijn verleden niet
kenden, gaven zij hem een per
manente verblijfsvergunning.
De ontvoering van Adolf Eich-
mann, de leider van het Duitse
program voor de uitroeiing van
de joden, doorde Israëliërs in mei
1960 en de aanhouding en uitle
vering vanzijn vriend Stangl in
1967 moeten alarmerend zijn ge
weest voor Wagner. Volgens Wie
senthal werd hij later echter on
voorzichtig. Hij knoopte relaties
aan met de weduwe van Stangl.
Vorige maand nam hij deel aan
een herdenking van Hitiers ge
boortedag en liet zelfs fotografen
toe. Dat bracht Wiesenthal op zijn
spoor.
ADVERTENTIE
i
WASHINGTON (ANP) - De vijftien NAVO-Ianden hebben
gisteren, na afloop van de tweedaagse topconferentie in
Washington, de Sovjet-Unie duidelijk gewaarschuwd
dat de ontspanning van twee kanten moet komen en dat
NEWCASTLE - Kennelijk iemand die niet al te koningsgezind is, gooide gisteren een fles naar de wagenmet de
Britse prins Charles erin. De prins bleef ongedeerd en de dader werd door de politie overmeesterd. Het gebeurde in
zuid Cosforht, een stadswijk in Newcastle.
BONN (SP) - Op twee advocaten die door de Berlijnse
rechtbank voor de verdediging van verdachten in het
proces tegen de 2 Juni-beweging zijn aangewezen, heb
ben aanhangers van deze groep gisteren aanslagen ge
pleegd.
zij niet mag verwachten dat haar optreden in Afrika GcU*ter folllft
geen gevolgen zal hebben voor de verhoudingen in Eu- «J
ropa.
streven naar
De
de verdachten Roland
Fritsch toegewezen advocaat
Dietmar Hohla werd gisteroch
tend in de benen geschoten en
ernstig gewond toen hij zich van
zijn huis naar de auto begaf om
naar de proceszaal te gaan. Zijn
collega Lckard Krummheuer
ADVERTENTIE
voor dichtbij-huis-
ontdekkingsreizen
Labour houdt
Schotse
Lagerhuiszetel
HAMILTON (ANP) - Bij een tus
sentijdse verkiezing in het Schot
se Hamilton heeft de kandidaat
van de regerende Labourpartij de
kandidaat van de Schotse Natio
nale Partij verslagen met een
stemmenmeerderheid van 6.412.
Labour kreeg 18.800 stemmen en
de SNP, die voor onafhankelijk
heid ijvert, 12.388.
Labour wil Schotland beperkt bin
nenlands zelfbestuur aanbieden,
waarbij Schotland deel van het
Verenigd Koninkrijk blijft.
Bij de algemene verkiezingen van
oktober 1974 was het Labou-
roverwicht op de SNP 3.332
stemmen. Van de 71 Schotse La
gerhuiszetels heeft Labour er 40.
zeggen 4.999 fietsenmakers
Grote onrust
in Bogota
BOGOTA (UPI) - De Colombiaanse
regering heeft een grote politie-
en legermacht op de been ge
bracht in de hoofdstad Bogota
om de studentenonrust de kop in
te drukken. De studenten zijn
woedend over de dood van een
student die door de politie dins
dag om het leven is gebracht.
De studenten hebben de rector van
de vrije universiteit gegijzeld.
Gisteravond raakten verscheiden
mensen gewond bij botsingen
tussen politie en studenten.
kwam er beter af. Deze, toegewe
zen aan de vermoedelijke terro
rist Andreas Vogel, ontdekte nog
tijdig dat aan zijn auto, die voor
een politiebureau stond gepar
keerd, springlading- was beves
tigd.
De twee verdedigers worden, even
als trouwens de andere advoca
ten die door de rechtbank zijn
aangewezen, door de verdachten
niet aanvaard omdat zij deze ju
risten beschouwen "als verleng
de arm van het staatsapparaat"
In het recente verleden is het
zelfs tot handtastelijkheden ge
komen tussen enige verdachten
en advocaten, onder wie Fritz
Teufel, kopstuk van de 2 Juni-
beweging.
Daarna hebben de meesten van de
ze toegewezen advocaten de
rechtbanken dringend gevraagd
van hun verplichtingen te wor
den ontheven. De president heeft
dat echter geweigerd. De advoca
ten worden in deze, voor hen ui
terst onaangename rol gedwon
gen, omdat de rechtbank in elk
geval de voortzetting van dit pro
ces tegen de vermoedelijke terro
risten van de 2 Juni-beweging
gewaarborgd wil zien.
Zonder deze voorzorgsmaatregel,
zo meent men, behoeven alleen
maar de advocaten, die het ver
trouwen van Teufel cs. genieten
het bijltje er bij neer te leggen om
het met veel moeite voorbereide
proces te doen stranden.
Overigens is deze strafzaak van
daag voorlopig verdaagd. Dit
houdt verband met de geweldda-.
dige bevrijding van een van de
verdachten, Till Meyer, afgelo
pen zaterdag. De procureur-ge
neraal meent dat een van de ad
vocaten die het vertrouwen van
de verdachten genieten, Becker,
met de vrouwen die Meyer heb
ben ontvoerd, onder één hoedje
kan hebben gespeeld en wil hem
daarom het mandaat ontnemen.
De rechtbank zal over dit verzoek
in de komende weken beslissen.
Advocaat Eckard Krum
waren bevestigd. Ter roristen schoten gisteren advocaat Dietmar Hohla i
de benen. Beide advocaten werden tegen de wens van de verdachten toege
voegd in het proces tegen leden van de 2 Juni-beweging die worden ver
dacht van terroritische activiteiten.
Zonder dat Afrika met name wofdt
genoemd, zegt de slotverklaring
dat de deelnemers aan de top met
zorg kennis hebben genomen van
het feit dat de Sovjet-Unie en
sommige van haar bondgenoten
herhaalde malen situaties van in
stabiliteit en regionaal conflict in
de derde wereld hebben uitge
buit. Minachting voor de ondeel
baarheid van de ontspanning
moet een verdere verbetering van
de Oost-West betrekkingen wel
in de waagschaal stellen.
Om aan te geven dat het in Afrika
ook om Afrikaanse kwesties gaat
- en niet slechts om een Oost-
West confrontatie - voegden zij
hier aan toe dat "deze situatie niet
uitsluitend gezien moet worden
in een Oost-West context. Zij be
vestigden opnieuw het belang
dat zij hechten aan het bevorde
ren van vreedzame regelingen
door middel van onderhandelin
gen tussen de belanghebbende
landen en de regionale organisa
ties zelf'
Was Afrika een van de belangrijk
ste onderwerpen die in Washing
ton ter sprake kwamen, ook de
formulering van de passage in de
slotverklaring over het Midden-
Oosten gaf aanleiding tot me
ningsverschillen.
De Verenigde Staten hadden, naar
men mag aannemen met steun
van de grotere Westeuropese
landen, een uitspraak voorge
steld die volgens Nederland te
veel tegemoet kwam aan de Ara
bische opvattingen over de Pale
stijnse kwestie, en waarin te wei
nig nadruk werd gelegd op veili
ge grenzen voor Israël.
Mede op aandringen van Neder
land, dat zich in internationale
bijeenkomsten altijd een warm
pleitbezorger van de belangen
van Israël toont, werd gekozen
voor een vage, algemene, uit
spraak: "De deelnemers aan de
top spreken de hoop uit dat in
spanningen gericht op een alom
vattende regeling in het Midden
oosten zullen worden voortgezet.
Zij drongen bij alle betrokken
partijen aan op verdubbeling van
hun inspanningen om een
rechtvaardige en duurzame vre
de te bereiken".
opheffing
wapenembargo
tegen Turkije
WASHINGTON (UPI) - President
Carter heeft gisteren premier
Bulent Ecevit van Turkije verze
kerd dat hij vastbesloten is, van
het congres intrekking van het
wapenembargo tegen Turkije te
verkrijgen, zo heeft het Witte
Huis meegedeeld.
Beide staatslieden hebben gister
ochtend een uur met elkaar ge
sproken over voorname interna
tionale en bilaterale kwesties. Na
afloop zie Ecevit tegen verslag-
gevers bemoedigd te zijn door de
houding van de president. Hij zal
alles doen wat hij kan om het wa
penembargo opgeheven te krij
gen, zei Ecevit.
Het embargo werd in juli 1974 inge
steld na de Turkse interventie op
Cyprus.
Carter zou later op de dag de Griek
se premier, Constantine Kara-
manlis, ontmoeten. Ecevit en Ka-
ramanlis zijn beiden in Washing
ton voor de NAVO-top. Zij heb
ben maandagavond samen ge
sproken over het geschil inzake
Cyprus en zouden vanavond
weer in Washington bijeen ko-
Ecevit zie tegen verslaggevers dat
hij "de nadruk had gelegd op het
belang van opheffing van het
embargo omdat dat schade heeft
berokkend aan de Turkse inter
nationale defensiekracht evenals
aan de Turkse economie".
Het Witte Huis zei dat president
Carter en premier Ecevit het er-
ever eens zijn dat er snel een goe
de oplossing van de kwestie Cy
prus moet komen, zowel in het
belang van de betrokken partijen
als voor vrede en stabiliteit in het
gebied. Bovendien is het drin
gend noodzakelijk de zuidflank
van de NAVO te versterken en de
betrekkingen tussen de V.S. en
Turkije te herstellen, aldus de
verklaring.
ADVERTENTIE
Ron de Man, auto journalist,
draagt een bril van
Nieuwe Rijn 62, Leiden. Tel.-.071-124108
WEETALLES
VAN BRILLEN ÉN
SPECIALIST VOOR
KONTAKTLENZEN.
PRAAG (REUTER) - De Russische
president en partijleider Leonid
Brezjnjev, heeft gisteren in Praag
verklaard dat de Frans-Belgische
interventie in Zaïre de ontspan
ning tussen Oost en West
schaadt. De NAVO-staten heb
ben geprobeerd de aandacht af te
leiden van het "cynische karak
ter van de operatie door de Sov
jet-Unie en Cuba de schuld te ge
ven van de moeilijkheden in de
Zaïrese provincie Sjaba.
Volgens het Russische staatshoofd
zijn er bepaalde politieke kringen
in het Westen die het proces van
ontspanning proberen te sabote
ren om zodoende terug te keren
tot een koude, maar op zijn minst
lauwwarme oorlog.
Brezjnjev brengt op het moment
een officieel bezoek aan Tsjecho-
slowakije. Wat betreft de ontwa
pening zei de president dat de
Sovjet-Unie altijd bereid is op
wederkerige basis een verbod of
een beperking op wapens over
een te komen. De houding die het
Westen echter aanneemt bij de
ontwapening zit vol tegenstrij
digheden.
Zo hadden enkele leiders van NA-
VO-landen op de ontwapenings
conferentie van de Verenigde Na
ties, "vriendelijke toespraken"
gehouden over de ontwapening.
Op de NAVO-bijeenkomst die nu
aan de gang is, slaan zij echter een
heel andere toon aan en maken zij
plannen voor nieuwe "oorlog-
sachtige" acties voor een hele
lange periode.
Toch zullen, zo zei hij, de socialisti
sche landen voortgaan met po
gingen te komen tot een werke
lijke oplossing voor het bewape
ningsprobleem.
Het is dit jaar 10 jaar geleden dat
landen van het Warschaupact
Tsjechoslowakije binnenvielen
en het liberale regime van
Alexander Doebtsjek afzetten.
Brezjnjev maakte kort melding
van Doebtsjeks beweging. In
1968, zo zei hij "probeerden vij
anden van het socialisme op
nieuw een algemene aanval te
doen op de revolutionaire ver
worvenheden van de werkende
klasse". Brezjnjev prees de hui
dige regering in Praag voor haar
correcte beleid.
ADVERTENTIE