Zorgen bij NAVO
om Russische
macht in Afrika
BOEKVAN DE MAAND
NAAST HET NIEUWS
Weinig vorderingen in
Europees energiebeleid
Eritrees front wil niet onderhandelen
Soekarno-
boek
verboden
WOENSDAG 31 MEI 1978
JAKARTA (Reuter) - Iemand die
het verboden boek dat het testa
ment en liefdesbrieven van wij
len president Soekarno bevat, in
zijn bezit heeft, kan een jaar de
gevangenis in gaan. Dit heeft een
woordvoerder van het bureau
van de procureur-generaal in Ja
karta gisteren meegedeeld.
Exemplaren van het boek die al in
de circulatie zijn, moeten onmid
dellijk bij de autoriteiten worden
ingeleverd. De regering verbood
het boek vorige week omdat het
volgens haar een nationale con
troverse zou kunnen veroorza
ken.
De uitgever, Mas Agoeng, zei zich
bij het verbod te zullen neerleg
gen door het boek uit de circula
tie te nemen. Het financiële ver
lies deed er niet toe, aldus de uit
gever.
Weg vrij voor
levering van
reactors door
VS aan Iran
TEHERAN (ANP) - Iran en de
Verenigde Staten zijn het
vrijwel eens over de tekst van
een akkoord inzake waarbor
gen tegen de verdere ver
spreiding van kernwapens, zo
is in diplomatieke kringen in
Teheran vernomen. Als defi
nitief overeenstemming is be
reikt is de weg vrij voor om
vangrijke Amerikaanse le
veranties van nucleaire in
stallaties aan Iran.
Iran is van plan zeker acht
kerncentrales in de Verenig
de Staten te kopen. Er wordt
al meer dan twee jaar over
onderhandeld, maar een de
finitief akkoord kon niet
worden gesloten zolang de
twee landen het niet volledig
eens waren over waarborgen
tegen misbruik van de in
stallaties voor de vervaardi
ging van kernwapens.
Inmiddels heeft Iran zich be
reid verklaard af te zien van
opwerking van uitgewerkte
splijtstoffen uit de Ameri
kaanse centrales zonder toe
stemming van de VS, aldus de
zegslieden in Teheran. Maar
Iran is gerechtigd zelf voor de
opwerking van splijtstoffen
uit de Amerikaanse reactors
te gaan zorgen als de Ver
enigde Staten dat recht ook
verlenen aan andere landen.
Van Amerikaanse kant is Iran
gebruikmaking van nucleaire
apparatuur en levering van
splijtstoffen toegezegd.
In totaal is Iran van plan ten
minste twintig kerncentrales
te bouwen. Tegen het einde
van de eeuw moet hun geza
menlijke vermogen ongeveer
23.000 megawatt bedragen.
Kraftwerk-Union is al begon
nen met de bouw van twee
kerncentrales met waterkoe
ling aan de Perzische Golf.
Het Westduitse bedrijf gaat er
nog vier bouwen.
Ze worden gefinancierd met
Westduitse exportkredieten.
Frankrijk bouwt in het zuiden
van het land twee kerncen
trales, elk met een vermogen
van 900 megawatt, krachtens
een akkoord dat in oktober
van het afgelopen jaar is ge
sloten.
Functionarissen van de Iraanse
kernenergie-organisatie heb
ben maandag meegedeeld dat
Iran onderhandelt over mo
gelijk aankopen van uranium
in Oostenrijk, Australië en
andere landen die over ura-
niumreserves beschikken.
Tot dusver heeft Iran volgens
de zegslieden 28.000 ton ura
nium gekocht ten behoeve
van zijn kernenergiepro
gramma.
WASHINGTON (ANP) - De voortdurende versterking van
de militaire macht van het Sovjetblok en de ontwikkelin
gen in Afrika vervullen alle NAVO-landen met grote zorg.
Maar bij het begin van de NAVO-topconferentie, gisteren
in Washington, had men in Nederlandse delegatiekringen
niet de indruk dat het denken van de Amerikaanse rege
ring gaat in de richting van een gezamenlijk optreden in
Afrika.
Er wordt, zo werd in deze kringen
gezegd, geen NAVO-beleid ont
wikkeld om gezamenlijk iets te
doen, en Nederland zou geen
voorstander zijn van een derge
lijk beleid, dat overigens thans
niet aan de orde is.
Uit de opmerkingen van de NA-
VO-woordvoerder bleek dat de
vijftien NAVO-landen wel de
zorg over het Russisch-Cubaanse
optreden in Afrika delen, maar
dat zij hieruit geen eensluidende
conclusies trekken.
In lijn met wat minister Van der
Klaauw eerder op een persconfe
rentie zei over het gevaar van een
Oost-West-confrontatie in Afrika
en de wenselijkheid dat de West-
europese landen, vooral de klei
nere, een zekere terughoudend
heid betrachten, sprak premier
Van Agt slechts in het voorbij
gaan over Afrika.
Het bondgenootschap wordt ge
confronteerd met steeds meer
moeilijke problemen. Ik denk
hierbij aan ontwikkelingen als de
voortdurende versterking van de
Sovjetstrijdkrachten, de trage
gang van zaken bij de diverse on
derhandelingen over wapen-
heersing en ontwapening, de ge
hele wereld omspannende, acti
viteiten van de Sovjet-Unie en
haar handlangers waarvan wij
thans in Afrika getuige zijn.
President Carter verklaarde dat het
bondgenootschap op Europa is
gericht, maar dat onze waak
zaamheid niet tot dat deel van de
wereld beperkt kan blijven. De
afgelopenjaren is de steeds ster
kere Sovjetmacht in toenemende
mate buiten het noordatlantisch
gebied kenbaar geworden. De ac
tiviteiten van de Sovjet-Unie en
Cuba in Afrika maken het een
aantal landen onmogelijk hun ei
gen koers te bepalen. Als leden
van 's werelds grootste bondge
nootschap kunnen wij niet on
verschillig blijven staan tegen
over deze gebeurtenissen, van
wege hun betekenis voor Afrika,
en vanwege hun gevolgen voor
de belangen op lange termijn van
het bondgenootschap.
Ik juich de pogingen toe die indivi
duele NAVO-landen onderne
men ter wille van de vrede in
Afrika, en voor steun aan de lan
den en volkeren in Afrika die
hulp behoeven, zoals onlangs nog
in Zaïre.
Secretaris-generaal Joseph Luns
merkte op dat in de gehele we
reld, en vooral in Afrika, het aan
tal conflicten en incidenten
voortdurend toeneemt, conflic
ten en incidenten die vaak wor
den verscherpt door interventie
door Rusland of zijn satellieten.
President Carter sprak slechts
éénmaal, kort, over ontspanning.
Onze kracht heeft het streven
naar ontspanning en overeen
komsten over wapenbeheersing
mogelijk gemaakt, en tegelijker
tijd de veiligheid van de landen
van het bondgenootschap ver
groot. Defensie in Europa, ont
spanning tussen Oost en West, en
een globale diplomatie gaan hand
in hand.
BRUSSEL (ANP) - De mi
nisters voor energiezaken
van de negen EG-landen
hebben gisteren in Brussel
weer vrijwel geen vorde
ringen gemaakt bij het van
de grond brengen van al
thans een deel van hun
Europees energiebeleid.
Over twee zaken is een soort van
overeenstemming bereikt de
gemeenschap moet geld gaan
uitgeven voor het zoeken naar al
ternatieve energiebronnen (toe
passing van aardwarmte, kolen-
vergassing, zonne- en getijde
energie) en er moeten "demon
stratieprojecten" worden opge
zet om te onderzoeken hoe op
energie kan worden bespaard.
Hoewel er over die punten dus een
principe-overeenstemming is, is
de zaak nog volstrekt niet rond.
In december moet over déze pun
ten opnieuw gesproken worden.
De Nederlandse minister van
economische zaken, drs. Van
Aardenne heeft er namelijk twij
fels over of door het vastleggen
van bedragen voor die activitei
ten de bevoegdheden van het Eu
ropees Parlement niet geschon
den zouden worden. Dat moet nu
eerst uitgezocht worden en in de
cember van dit jaar kan de raad
dan wellicht een duidelijker be
sluit nemen.
De Nederlandse minister heeft de
Europese Commissie, "dagelijks
bestuur" van de EG, ook weer
eens gevraagd een onderzoek in
te stellen naar hoe de nog betrek
kelijk lage energieprijzen wel
licht een vervalsend element in
de
Zo'n
missierapport zal in oktober
worden uitgebracht.
Andere voorstellen van de Europe
se Commissie, namelijk om sub
sidies te geven voor het zoeken
naar koelwaterstoffen, voor het
oplossen van moeilijkheden ont
staan door overcapaciteit bij de
olieraffinaderijen en voor het
verlenen van financiële steun aan
de handel in gemeenschapskolen
die in centrales gestookt worden,
haalden het niet. Er bestonden
teveel tegenstellingen tussen de
lidstaten over.
Sinds de oliecrisis van 1973 heeft de
gemeenschap eigenlijk nog niets
bereikt in haar streven om voor
wat energie betreft minder af
hankelijk te worden van leveran
ties van buitenaf. Ook de poging
van gisteren om althans een be
gin met een Europese energiepo-
litiek te maken is uitgelopen op
een "zeer mager resultaat", zoals
minister Van Aardenne het ka
rakteriseerde.
ROK IN CHINA TERUG
Rond 15 juni wordt in China een kleine omwenteling in de kleding
verwacht: volgens verscheidene Chinese kringen zou heel vrou
welijk Peking zich voor de zomer opmaken om de pantalon voor
de rok te verwisselen.
De rok was sedert de culturele revolutie praktisch uit het sociale
leven verdwenen. De vrouwen van China, die zich sedert vorig
jaar koketter tonen en het steile haar vaarwel zeiden om zich te
tooien met een permanentje, zijn nog wel gekleed in de traditio
nele pantalon van blauw of grijs katoen.
Met het oog op deze "rehabilitatie" werd niets aan het toeval over
gelaten: degenen die genoeg gespaard hebben om zich een fiets te
kopen, kiezen bij voorkeur de "mini-fietsen" die laag zijn en
kleine wielen hebben. Deze passen beter bij de rok dan de klas
sieke hoge Chinese fietsen.
Op officiële recepties heeft de rok al een bescheiden entree ge
maakt. De echtgenote van vice-president Lo Hsien-nien ver
toonde Zich onlangs in dit „wufte" kledingstuk.
OVERSPEL GEEN MISDAAD
Elke Spanjaard mag sinds gisteren overspel plegen zonder bang te
hoeven zijn daarvoor de gevangenis in te draaien. Wel blijft over
spel een grond voor het uiteen gaan van een echtpaar. Echtschei
ding was in Spanje verboden.
De nu afgeschafte overspel wet is één van de eerste die door het
nieuwe Spaanse parlement is herzien. Van diverse zijden, en met
name van vrouwenbewegingen, was scherpe kritiek geleverd op
de oude wet. Krachtens deze wet was een vrouw schuldig aan
overspel na slechts één keer een scheve schaats te hebben gere
den. Mannen daarentegen moesten het over een langere periode
wel ontzettend bont maken met hun maitresse, wilden zij voor
veroordeling in aanmerking komen.
„RLIJF GEZOND"
Het gemeentebestuur van Stockholm heeft de inwoners van de
stad gisteren aangeraden deze zomer gezond te blijven. De zie
kenhuizen zullen slechts noodgevallen behandelen. Minder ern
stige zaken moeten wachten tot de herfst.
Van de 19.000 ziekenhuisbedden in Stockholm, blijven er van de
zomer 3300 onbezet. De oorzaak is dat er, mede door vakanties,
waarschijnlijk te weinig personeel zal zijn. De kraamafdeling van
het grootste ziekenhuis van Stockholm gaat zelfs een hele maand
dicht omdat er geen personeel is.
ADVERTENTIE
Ruim 300 wilde plantesoorten die in ons land voorkomen,
kunt u vinden in het Boek van de Maand Plantenrijk. Stuk voor
stuk afgebeeld op juweeltjes van kleurenfoto's. U wilt natuurlijk
meer weten dan de naam van een bepaalde plant.
Een logische vraag is: „Waarom groeit juist die plant op die
plaats?" Opeens kan een bijna vergeten plant op een onverwachte
plek weer opduiken. Hoe is dat mogelijk.''
Plantenrijk geeft u het antwoord.
Plantenrijk is leerzaam, zonder belerend te worden.
Het is overzichtelijk en de tekst is helder en plezierig
leesbaar. Een uniek boek voor iedereen, die interesse
heeft voor de natuur.
TEXAS CITY - Enorme rookwolken boven de olieraffinaderij in het
Amerikaanse Texas City, waar gisteren twee benzinetanks explodeerden.
De brand is in de loop van de dag bedwongen. In totaal zijn bij de brand
vier mensen om het leven gekomen en elf gewond. Het zij n allen personeels
leden.
Uit voorzorg hadden vijftienhonderd mensen hun woningen in de omge
ving van de raffinaderij moeten verlaten. De oorzaak van de ontploffing is
nog steeds niet bekend.
ROME (AFP) - Het Volksfront voor
de bevrijding van Eritrea heeft
een uitnodiging van de Ethiopi
sche regering om de wapens neer
te leggen en te gaan onderhan
delen van de hand gewezen. Een
woordvoerder van het front ver
klaarde gisteren in Rome: "Wij
weten wel wat de voorwaarden
zijn waarover de imperialisten in
Addis Abeba met ons willen on
derhandelen. Dat is een program
van negen punten dat zij ons wil
len opdringen. Maar dat spreekt
nergens over de onafhankelijk
heid van Eritrea, waar wij al acht
tien jaar voor vechten. Wij zetten
onze strijd voort en zullen onze
wapens niet neerleggen", aldus
deze woordvoerder.
Eerder op de dag had de ambassade
van Ethiopië in Rome een verkla
ring uitgegeven waarin stond dat
de Ethiopische regering "het zo
geheten bevrijdingsfront uitno-
teneinde onderhandelingen over
een vreedzame regeling van het
vraagstuk mogelijk te maken".
De woordvoerder van het front zei
verder nog: "Wij. zijn bereid met
de Ethiopische regering te pra
ten, maar dan uitsluitend als deze
het recht op zelfbeschikking en
onafhankelijkheid van Eritrea
erkent".
Over de militaire situatie zei hij
verder dat de berichten uit Addis
Abeba, waarin wordt gemeld dat
de regeringstroepen de laatste
dagen successen hadden geboekt
bij hun strijd tegen de opstande
lingen, volslagen verzonnen zijn.
"Gesteund door de Sovjet-Unie
en ^vermoedelijk ook door Cu
baanse militairen concentreert
Ethiopië zijn militaire inspan
ning op Asmara in een poging de
omsingeling van de stad te door
breken. Maar de troepen van het
bevrijdingsfront hebben maan-
piërs bij Asmara afgeslagen", al
dus de woordvoerder.
De Ethiopische regering had giste
ren bekendgemaakt dat haar
strijdkrachten de vorige week bij
felle gevechten met Eritrese re
bellen om de stad Barentoe in het
noordwesten van Ethiopië 1.000
gevangenen hebben gemaakt.
In een regeringsverklaring, ge
publiceerd door de Ethopische
ambassade in Rome, wordt ge
zegd dat de rebellen zich, na zwa
re verliezen geleden te hebben,
uit de stad teruggetrokken heb
ben.
In doorgaans goedingelichte krin
gen in Nairobi was voorts mee
gedeeld dat de Ethiopische rege
ringstroepen een bres hebben ge
slagen in de ring die de Eritrese
guerrillastrijders om Asmara,
hebben gelegd. De Eritrese een
heden zouden gedwongen zijn
hun steunpunten in het gebied
van Mandeferra op 30 kilometer
PLANTENRIJK IN SPECIALE BOEKVAN DE MAAND
OPLAGE: F 19,50. NA1JULIF 35,-.