Hogere opleiding
ouders: minder
tandbederf kind
enquêteert
Info enquêteert lezers
Toets faalt bij
arbeiderskind
Ss
Rusland onder
Stalin zorgde
voor problemen
Zakennienws
Claudia Strater.
Een plezierige modezaak,
met een fijne
collectie nü in het
levendige centrum van
uw eigen stad.
Claudia Strater
"N
SS
Bewoners: liever auto
parkeren dan bomen
WOENSDAG 31 MEI 1978
LEIDEN
PAGINA 15
Onderzoek aan Leidse Haanstra kleuterschool
LEIDEN - Kinderen van ouders die een hogere opleiding
hebben gevolgd, hebben minder tandbederf dan kinde
ren met ouders met een middelbaar of lager opleidingsni
veau. Bovendien snoepen de kinderen uit eerstgenoemde
groep minder en krijgen ze vaker fluoridetabletten.
LEIDEN - De Leidse Toets - het se
lectiemiddel voor de overgang
van lagere school naar voortgezet
onderwijs - komt niet ten goede
aan arbeiderskinderen. Dat
blijkt uit een onderzoek van de
subfaculteit psychologie van de
Leidse universiteit, waar van
september vorig jaar tot april j.l.
de effecten van de toets zijn on
derzocht.
De Leidse Toets bevordert geen gro
te doorstroming van kinderen uit
de sociaal-economisch lagere mi
lieus naar vormen van hoger
voortgezet onderwijs. Bovendien
heeft de toets nog een ander, uit
gesproken nadelig effect op een
groep kinderen uit de lagere in
komensgroepen. "Deze groep
heeft een grotere angst voor de
toets, is zenuwachtiger, twijfelt
vaker aan de eigen prestatie, is
sneller afgeleid, vindt de toets
moeilijker en minder leuk dan
andere kinderen", aldus de on
derzoekers van een projectgroep
van de subfaculteit
Vrijwel alle onderwijzers die aan
het onderzoek meewerkten (23
van 21 basisscholen) vinden dat
de Leidse Toets te eenzijdig ge
richt is op rekenen en taalSlech ts
twee van hen vinden de toets een
geschikt selectiemiddel voor de
toelating tot het voortgezet on
derwijs. Iets meer dan de helft is
het daar niet mee eens.
Verder vinden de meeste onderwij
zers dat door het gebruik van de
Leidse Toets de creatieve vakken
geschiedenis en wereldoriëntatie
in de knel komen.
De BAVO-commissie - die de over
gang naar het voortgezet onder
wijs regelt en waarvan de toets
ook afkomstig is functioneert
naar de mening van bijna alle
onderwijzers (21) onvoldoende.
Met name besteedt de commissie
te weinig aandacht aan de kloof
die er bestaat tussen basis- en
voortgezet onderwijs, vinden de
onderwijzers. Zij klagen ook over
het feit dat die kloof bestaat.
Het onderzoek van psychologie
richtte zich met name op de effec
ten van de toets op kinderen uit de
lagere inkomensgroepen. De
doorstroming van deze kinderen
naar hogere vormen van voortge
zet onderwijs had namelijk vaak
als eindpunt het mavo.
Vooruitgang in de doorstroming
naar mavolhavolvwol is er vol
gens de onderzoekers in de afge
lopen tien jaar in de Leidse regio
nauwelijks geweest. In 1967
stroomde 55,7 procent door naar
mavo/havo/vwo terwijl er in 1977
58,5 procent doorstroming was.
De doorstroming van kinderen
uit de lagere inkomensgroepem is
ook nu nog zeer gering, constate
ren de onderzoekers.
Zij doen de suggestie om de Leidse
Toets te vervangen door een vorm
van begeleiding van het kind al
in een vroegtijdig stadium. Er
kunnen dan beter en eerder even
tuele leerproblemen worden op
gespoord. De ouders zouden
daarbij nauwer bij de schoolkeu
ze betrokken moeten worden.
Dit concluderen Els Posthuma e.n
Margot Witkam uit een onder
zoek dat ze hebben ingesteld on
der 66 kinderen van de Haanstra
kleuterschool (Rapenburg). De
resultaten van dat, vorig jaar zo
mer gehouden onderzoek zijn te
rug te vinden in een doctoraals
criptie, waarop de twee studentes
zijn afgestudeerd in de tandheel
kunde aan de Universiteit in Am
sterdam.
Dat ze hun onderzoek aan de Haan
stra kleuterschool hebben ge
daan, heeft te maken met het feit
dat de kinderen van Margot Wit
kam - die in Leiden woont - deze
school bezoeken. Bij het onder
zoek is dus niet uitgegaan van een
representatieve groep. Daarom is
er ook geen sprake van een we
tenschappelijk belangrijke bij
drage, erkent zij.
De bedoeling van het onderzoek
was factoren die van invloed zyn
op het tandbederf (caries) te on
derzoeken en te bekijken in hun
onderlinge samenhang. Daartoe
werden vragen- en dieetlijsten
toegestuurd aan de ouder, terwijl
de kleuters zelf op school werden
onderzocht door middel van een
spiegel. Ook werd aan de kinde
ren (vier tot en met zes jaar) ge
vraagd eens te laten zien hoe zij
hun tanden poetsen.
Bij 36,5 procent van de kleuters
werd tandbederf geconstateerd.
Bezoek aan de tandarts bleek
geen rol van betekenis te spelen
bij het tandbederfproces. Wel de
leeftijd. Naarmate de kinderen
ouder waren, kwam er meer
tandbederf voor.
Poetsen
Dat tandenpoetsen goed is en
tandbederf kan terugdringen,
werd door het onderzoek nog
eens bevestigd. Het poetsen van
de tanden als handeling bleek
voor de kleuter echter geen ge
makkelijke opgaaf. De vierjari
gen kwamen in het algemeen niet
veel verder dan de buitenkant
van de tanden en ook de vijfjari
gen kregen hun gebit nog niet
zelfstandig goed schoon.
"Hoewel de zesjarigen duidelijk
motorisch al beter ontwikkeld
zijn en geen werkelijk gevecht
meer hoeven te leveren met de
tandenborstel, kunnen wij stel
len dat voor een goede mondhy
giëne deze leeftijdsgroep - en
wellicht ook nog kinderen van
acht a negen jaar - de hulp van
een volwassene nodig heeft", al
dus de onderzoekster. Zij vinden
het wenselijk dat de ouders in elk
geval zelf het goede voorbeeld
geven. "Wanneer mondhygiëne
een vanzelfsprekende zaak is ge
worden in het gezin zal het con-
troleren ervan ook geen "po-
litieagentje spelen" meer zijn".
In de scriptie wordt vastgesteld dat
veel ouders wier kinderen de
Haanstra kleuterschool bezoe
ken. een hogere opleiding heb
ben genoten. Het opleidingsni
veau van de moeder heeft vol
gens de onderzoeksters waar
schijnlijk belangrijke invloed op
de toestand van de gebitten van
hun kinderen. Dat heeft te maken
met kennis over voeding en
mondhygiëne.
Opmerkelijk is trouwens dat in ge
zinnen waar de vader een hogere
opleiding heeft genoten, er meer
gebruik wordt gemaakt van fluo
ridetabletten dan in gezinnen
waar de vaders een middelbaar of
lager opleidingsniveau hebben.
In de eerste categorie kwam
tandbederf minder vaak voor, al
is er geen opvallende relatie tus
sen het gebruik van fluoride
tabletten en tandbederf.
Het gebruik van fluoridetandpasta
is overigens opmerkelijk gering
ten opzichte van het gebruik van
fluoridetabletten. "Mogelijk
hebben de voorlichtingsmedia te
weinig het belang van deze vorm
van fluoridegèbruik benadrukt"
aldus de onderzoeksters.
Dranken
Uit het onderzoek is gebleken dat
veel ouders (met een hoger op
leidingsniveau) wel weten dat
het gebruik van suiker door hun
kinderen moet worden beperkt.
Maar zij blijken volgens de on
derzoeksters "in het geheel niet
op de hoogte zijn van het feit dat
dranken als Spa Citron, Appel
sientje en andere, wel degelijk
suikerhoudend zijn. Deze dran
ken worden zeer frequent genut
tigd zonder dat men zich ervan
bewust is dat juist de frequentie
funest is voor het gebit". Els
Posthuma en Margot Witkam
hebben vastgesteld dat ook
dranken als roosviceelimonade
door de meeste ouders niet als
slecht wordt
gebit.
'Misschien zou het nuttig zijn",
suggeren zij, "dat evenals in En
geland het ook in ons land ver
plicht zou worden voor de fabri
kanten van dit soort vitamine
dranken om op de verpakking te
vermelden dat de inhoud tand
bederf in de hand kan werken.
Ook voor de artsen van zuigelin
gen- en kleuterconsultatiebu-
reau's is hier vaak een taak weg
gelegd"
Wat let u om even binnen te lopen bij
Claudia Strater?
Om even die aparte, „makkelijke"
sfeer te proeven. Om even die uitstekende
collectie door te lopen, nu met erg veel
goede zomer-, strand-, water-, wind- en
vrijetijdskleding.
En eventueel om u te laten adviseren
en helpen door onze verkoopsters, die
altijd voor u klaar staan, maar alleen in
actie komen als u het vraagt.
Attent. Maar zonder opdringerigheid.
En zonder gezeur, als u gewoon nog
even verder wilt kijken. Want alles mag.
En dat moet,bij
Hoogstraat 22. Den I laag. 1.1.070-64 5822
Ook open op koopavond? JA natuurlijk!
LEIDEN - In een warm zaaltje
van het Rijkszuivelstation over
handigde burgemeester Vis de heer
F. Dijkstra gistermiddag een gou
den eremedaille.
De heer Dijkstra kreeg de konink
lijke onderscheiding in de Orde van
Oranje Nassau voor zijn langduri
ge loopbaan bij het Rijkszuivelsta
tion. Gisteren, op zijn vierenzestig
ste verjaardaghad hij 37 jaren van
hard werken achter de rug.
Burgemeester Vis prees de heer
Dijkstra om zijn behulpzaamheid,
die naast zijn eigenlijke werk tot
uiting kwam in zijn diensten voor
de EHBO. Ook op sportief gebied
was hij aktief geweest als scheids
rechter van korfbalvereniging
"Fluks"
LEIDEN - Onder tropische
temperaturen hebben de
vwo-ers van de scholenge
meenschap Louise de Coüg-
ny gisteren hun laatste schrif
telijke examens gemaakt.
Voor de middag stond wis
kunde II op het programma.
De leraren vonden dit exa
men niet buitensporig moei
lijk. Ook de leerlingen von
den het te maken.
Het examen geschiedenis en
staatsinrichting leverde dui
delijk meer problemen op.
Vooral het laatste gedeelte
over de Sovjet-Unie onder
Stalin was heel erg zwaar. Die
laatste vragen hadden be
trekking op een stuk tekst
met bijbehorende afbeeldin
gen van een vijftal Russische
propaganda-affiches. In te
genstelling tot voorgaande ja
ren telde het examen ge
schiedenis en staatsinrich
ting nu geen cartoons.
De havo-ers maakten voor Ne
derlands een opstel. Bij de
onderwerpen was voor elk
wat wils. Een aantal ging over
de contourennota van ex-mi
nister van Kemenade van on
derwijs. Deze nota stelt o.m.
voor de leerplicht te verlen
gen tot 17 of 18 jaar. De havo-
ers konden hierover een op
stel maken, waarbij ze ge
bruik konden maken van een
aantal uitspraken en menin
gen die op het examenblaadje
werden weergegeven. De
voors en tegens met betrek
king tot verlenging van de
leerplicht werden daarbij op
een rijtje gezet.
Bij de Rembrandt-scholenge-
meenschap durfde slechts
een zeer gering aantal leerlin
gen dit moeilijke onderwerp
aan. Favoriete titels waren:
'Blij dat ik rij, fijn dat ik fiets',
'Een wereld vol obstakels'
(over de obstakels die de ge
handicapten dagelijks op hun
weg vinden), 'wapenwed
loop: race zonder winnaars'
en de meest gekozen titel 'De
dictatuur van het dieet'. Er
werd trouwens nog een erg
mooie stelling gegeven,
waarover de vwo-ers een ver
haal konden schrijven. De
stelling van J. Gous luidde als
volgt 'Zolang de gemiddelde
Nederlander wel het verschil
weet tussen een Peugeot 104
en - 304, maar geen onder
scheid maakt tussen een
kool- en pimpelmees, is er
iets fundamenteel fout in zijn
opvoeding'.
Mavo-4 deed gisteren wiskun
de II. Dit examen bestond uit
worden genomen tussen kritisch/
onafhankelijk, neutraal/objec
tief, rechts of links. Zelf be
schouwen de samenstellers het
blad als "kritisch onafhankelijk".
Ze beogen een opiniërend blad te
schrijven en willen onder meer
"structurele fouten in de Leidse
welzijnswereld" op een objectie
ve manier op een rijtje zetten.
De laatste tijd staat het thema "wo
nen" sterk bij de samenstellers in
de belangstelling. Zo wordt er ge
schreven over de huisvesting van
Reitzstraat, zoals de plannenmakers het z
LEIDEN - "Je komt de
straat in, en dan BOEM,
gelijk een boom. Dat is
toch leuk".
Op deze wijze spraken bewoners
uit de Pretoriusstraat. de La Rey-
straat en de Reitzstraat in de
Transvaalbuurt gisteravond in
over voorstellen van de gemeente
voor een nieuwe indeling van
hun straten. De straten voldoen
zoals ze er nu uitzien niet aan
wensen van de bewoners en
daarom hebben medewerkers
van de afdeling stedebouw voor
stellen gemaakt over wat er zoal
met de straten gebeuren kan. In
clubhuis het "Mierennest" wer
den de plannen en schetsteke-
ningen van de straten door verte
genwoordigers van de afdeling
stedebouw uitvoerig toegelicht
en konden bewoners hun wensen
en eventuele suggesties kwijt.
In de spraakwaterval van inspraak,
en soms spraakverwarring,
sneuvelden er vooral een aantal
bomen en kinderspeclplaatsjes.
Vooral voor de bewoners van de
Reitzstraat was het grootste
probleem de parkeergelegen
heid. Zij gaven de voorkeur aan
twee parkeerplaatsen meer bo
ven het planten van vijf bomen.
Ook een aantal kinderspeel-
plaatsjes in de plannen van de
gemeente moesten er aan gelo
ven. De vertegenwoordigers van
de afdeling stedebouw zegde toe
te zullen bekijken of er een alter
natieve speel- of parkeergele
genheid mogelijk is op het terrein
langs de spoorweg.
Bewoners en vertegenwoordigers
van de gemeente waren het er
over eens dat er aan het begin van
de Pretoriusstraat een verkeers
drempel moest komen om de
snelheid van het autoverkeer te
beperken. Verder werd er ijverig
heen en weer geschoven met bo
men en paaltjes. De bewoners
toonden zich vooral voorstander
van bloembakken, betere straat
verlichting en sierbestrating.
"Waarom gooi je het niet vol met
plavuizen", riep iemand.
Eén van de knelpunten in de wijk
was ook het vrachtverkeer van
"Bolletje" die de naburige bak
ker bevoorraadt. Vrachtwagens
zouden vele uren per dag de vrye
doorgang in de Pretoriusstraat
belemmeren en dat is veel bewo
ners te veel. De medewerkers van
de afdeling stedebouw zullen nog
contact opnemen met de ge
meente overeen laad-en loszóne
en over vaste laad- en lostijden.
Wanneer alles volgens plan ver
loopt zal mogelijk voor het einde
van dit jaar met de herindeling
van de straten begonnen kunnen
worden.
LEIDEN - De stempel- en gra-
veerinrichting Broomans en Zn
BV heeft het bedrijf aan het
Utrechtse Jaagpad lOcd flink
uitgebreid. Ter gelegenheid
daarvan werd gisteren open huis
gehouden.
Aan de Oude Rijn 98 is in plaats
van het Grafisch Produktie Bu
reau het reclamebureau Ridder
en Koning gevestigd. Het bureau
kwam van Rijnoever 10.
Aan de Herengracht 10 is in het
voormalige kantoor van Huur
man de "open school" gevestigd.
De "open school" kwam van de
Hoogl. Kerkgracht.
Aan de Nieuwe Rijn 49 is in een
vroegere winkel in verfbeno-
digdheden de Israëlische brood
jeszaak "Midden Oosten" geves
tigd.
Aan het Pluimgras 23 is Vola
Geldleningen gevestigd, vroeger
gevestigd aan de Hogewoerd 166.
Aan de Nieuwe Rijn 42 is
"Match", een winkel in sportarti
kelen en sportkleding gevestigd.
Aan Aan de Botermarkt 11 is de
postzegelhandel Zandvliet ge
vestigd.
LEIDEN - De 1350 lezers van het
kaderblad "Info" hebben één de
zer dagen een lijst met vragen in
de bus gekregen die betrekking
heeft op de inhoud van dit gratis
verspreide blad. DeWelzijnsraad,
uitgever van "Info" houdt deze
enquête om er achter te komen
wat voor soort mensen het blad
lezen, naar welke onderwerpen
de belangstelling voornamelijk
uitgaat, en welke totaalindruk zij
van het blad hebben.
De keuze bij laatstgenoemde kan
één en tweepersoonshuishou
dens, over het tehuis voor daklo
zen dat er nog steeds niet is en
over de anti-kraakwet.
Behalve dat zij de meningen willen
peilen omtrent de inhoud van het
blad biedt de redactie "Info" de
lezers ook de kans voor het blad
te bedanken.
Volgens coördinator Sander de
Graaf is het een uiterst moeilijke
zaak om te weten te komen wie
het blad zonder meer in de prul-
LEIDEN - "Hermes wil dat de wet
houders op het geld passen en
verder niets anders doen dan
luisteren naar de minister. En
dan verder te weten dat hij nota-
bene zelf onderwijs-wethouder
in Beverwijk is geweest".
Dit zegt de Leidse wethouder Tes
selaar van onderwqs. Hu is een
van de elf wethouders van on
derwijs die gisteren een protest-
telegram hebben gestuurd aan
staatssecretaris Hermes van on
derwijs en wetenschappen Zij
protesteren daarin tegen uitla
tingen van Hermes tijdens een
CDA-bijeenkomst in Haarlem
vorige week woensdag.
De staatssecretaris stelde bij die
gelegenheid dat de gemeenten
geen onderwijsbeleid mogen
voeren, maar slechts als door
geefluik van overheidsgeld mo
gen fungeren. Het enige wat het
gemeentebestuur in de visie van
Hermes zelf mag doen is het aan
wijzen van bouwlokaties.
Mede namens zijn collega's uit
Arnhem, Dordrecht, Den Haag,
Haarlem, Hilversum, Leeuwar
den, Leiden. Rotterdam, Utrecht
en Zaandam heeft de Groningse
onderwys-wethouder Wallage
gisteren het telegram verzonden.
De wethouders vinden het
standpunt van Hermes "een ge
vaarlijke aantasting van de lokale
democratie en een ongehoorde
miskenning van het door vele
gemeenten energiek gevoerde
onderwijsbeleid".
lenbak laat verdwijnen na ont
vangst ervan. Voor een gratis
abonnement bedanken is er vol
gens Sander niet bij. Het zuinig
om moeten gaan met gemeen
schapsgelden, het blad kost de
gemeente zo'n 30.000 gulden per
jaar, dwingt bij "Info" tot een zo
doelmatige mogelijke versprei
ding van informatie, zo vindt de
Welzijnsraad.
Van de twee weken geleden ver
zonden enquêteformulieren zijn
er inmiddels een slordige 250 in
gevuld teruggestuurd. De resul
taten van de enquête zullen in het
juninummer van "Info" uit de
doeken worden gedaan. Twee
nummers later hoopt de redactie
van "Info" het vijftigste nummer
uit te brengen. Het blad bestaat
dan vier jaar.
Belangstellenden kunnen zich voor
het verkrijgen van een gratis
abonnement tot de Welzijnsraad.
telefoon 121341, wenden. Zij
moeten dan wel aantonen dat ze
zich hetzij op vrijwillige basis
hetzij beroepsmatig met wel
zijnswerk (wijk-, clubhuiswerk,
onderwgs e.d.) bezighouden.
Een van de afbeeldingen bij
het vwo-examen geschiedenis
en staatsinrichtingDe tekst bij
dit Russische affiche is: "Geë
mancipeerde vrouwen, bouwt
mee aan het socialisme!"
open vragen. Het niveau lag
niet te hoog, maar doordat er
veel reken- en tekenwerk bij
te pas moest komen werd het
toch nog een behoorlijk pittig
examen.
De vier opgaven gingen over
statistiek, balken, cirkels en
parabolen. De tweede be
zorgde de leerlingen de groot
ste moeilijkheden. Maar daar
stond tegenover dat de eerste
- over statistiek - simpel was.
Vandaag maken de mavo-ers
nog een opstel en dan kunnen
zij er voor dit jaar een punt
achter zetten.
Het examen handelskennis
voor de leao-ers bestond uit
twee gedeelten: boekhouden
en handelsrekenen. Het re
kenen vond iedereen vrij
eenvoudig, maar de twee
boekhoudopgaven waren
voor velen een zware dobber.
De moeilijkheid was dat de
tekst van de opgaven hier en
daar wat verwarrend was.
Men moest elke opgave een
paar keer goed lezen, voordat
de bedoeling werd begrepen.
