HET RODE OOG
Residentie Orkest
met Nederlandse
muziek op de plaat
Toneelopdracht
voor Ton
Vorstenbosch
Ti
DINSDAG 23 MEI 1978
VARIA
PAGINA 21
In 1901 werd Theodore Roosevelt
president van de Verenigde
Staten. Hij was toen 43 jaar.
Een jaar later ging hij naar het
zuiden om een klein grensge
schil tussen Mississippi en
Louisiana te regelen door het
trekken van een streep tussen
beide staten. Bij deze gelegen
heid verscheen een cartoon van
Clifford Berryman in de Was
hington Star, getiteld "Dra
wing the line in Mississippi",
waarin we Theodore Roosevelt
met een jachtgeweer in de hand,
zich zien afwenden van een
medejager die een klein, ang
stig beertje aan een touw vast
houdt. - zo'n klein gemakkelijk
doelwit kon een wilde hij niet
doodschieten.
Die politieke cartoon lag aan de
wieg van de teddybeer. Toen
Morris Michtom, een Russische
immigrant die een snoepwinkel
dreef waarin hij ook speelgoed
verkocht, de cartoon zag kreeg
hij een uitstekend idee. Hij en
zijn vrouw (zij maakten hun
speelgoed toch al grotendeels
zelf) maakten naar het voor
beeld van het beertje op de car
toon van Clifford Berryman
een bruin pluche beertje met
knoopogen en beweegbare le
dematen. Morris Michtom zette
de beer in zijn etalage naast de
uitgeknipte tekening van Ber
ryman, en bevestigde een label
aan het beertje met de naam
"Teddy's bear". Teddy was de
koosnaam van president Theo
dore Roosevelt. De beer werd
direct verkocht en Michtom be
greep dat hij een goed artikel op
het spoor was. Maar mocht hij
zonder meer de roepnaam
koosnaam van de president
aan zijn speelgoedbeer hech
ten? Hij stuurde een exemplaar
naar het Witte Huis met deze
vraag,en kreeg een met de hand
geschreven briefje van Roose
velt terug waarin deze zei dat
hij zich niet kon voorstellen dat
zijn naam enig goed kon doen
aan de speelgoedbeestenindus
trie, maar dat hij er geen enkel
bezwaar tegen had.
Achteraf gezien kan men dit zijn
belangrijkste besluit als presi
dent noemen, want terwijl 999
van de 1000 mensen m de we
reld bij president Roosevelt al
lereerst aan Franklin Delano
denken, wordt Theodore Roose-
velts naam Teddy in verband
met de speelgoedbeer nog da
gelijks door duizenden mensen
uitgesprokenHoe je onsterfe
lijk wordt doet er niet toe, als je
het maar wordt...
met het idee van een beer met
beweegbare ledematen kwam.
Hij was het blijkbaar die een
ontwerp maakte, maar tante
was er niet enthousiast over: te
groot, en het gebruikte mate
riaal, mohair, was moeilijk te
krijgen in die dagenDesalniet
temin werd een exemplaar
naar een andere neef, Paul
Steiff in Amerika gestuurd,
maar daar zagen de zaken
mensen het niet zitten, hoewel
Morris Michtom in datzelfde
jaar met zijn teddyberen juist
succes begon te krijgen. Pas een
jaar later, in 1903. zag een
Amerikaanse inkoper de Steiff-
beer op de Leipziger Messe en
hij bestelde er meteen 3000.
Teddy
Steiff
Nu
het vervelende (schrijft Pe
ter Bull in "The Teddy Bear
Book") dat de briefjes aan en
van Theodore Roosevelt niet
meer getoond kunnen worden,
zodat harde bewijzen voor het
verhaal ontbrekenen dat is des
te vervelender omdat de firma
Steiff (Knopf im Ohr), opge
richt in 1880 of daaromtrent
door Margarete Steiff die door
polio gedwongen was in een in
validewagentje te zitten, ook de
uitvinding van de teddybeer
claimt. Margarete maakte in
1877 een olifant van vilt, wat
toen een tamelijk nieuw mate
riaal was, en gebruikte dat als
speldenkussen. Vrienden en
vriendinnen vroegen haar er
ook een tje voor hen te maken, in
1880 bestonden er nog pas 6. in
1885 waren het er al 596 en een
jaar later was de produktie op
gevoerd tot 5066. In dat jaar
kwam er ook een aapje bij, ge
volgd door een ezel, een paard,
een big en een kameel. Het was
haar neef Richard, die zich bij
de firma had aangesloten, die
So far so good. Maar die Duitsers
hadden geen enkele reden om
hun produkt teddybeerte
noemen. Daarvoor is deson
danks een apocrief verhaal in
de wereld gebracht, dat waar
kan zijn of niet waar kan zijn,
maar dat in elk geval minder
plausibel aandoet dan het ver
haal van Morris Michtom. Wel
speelt 'president Teddy' er weer
een beslissende hoofdrol in. In
het Witte Huis werd een receptie
gehouden, en de man die voor
de organisatie daarvan ver
antwoordelijk was. besloot de
tafel te decoreren met wat beer
tjes van de Duitse firma Steiff,
die hij in een etalage in New
York had zien staan. Hij kleed
de ze aan, rustte ze uit met ge
weertjes en andere jagersattri
buten (Theodore Roosevelt was
immers een verwoed jager) en
volgens het verhaal zou een van
de vrienden van de president
toen tijdens de maaltijd ge
vraagd hebben wat voor soort
beren het eigenlijk waren,
waarop een der gasten schalks
zei dat ze "Teddy" heetten. Be-
lieve it or not. Feit is dat de fir
ma Steiff in 1908 een miljoen
teddyberen produceerde.en dat
Mirja de Vries. 1000 BE postbus
1235. Amsterdam, dankbaar is
voor uw "levensverhalen" over
uw troetel- en knuffeldieren..
DEN HAAG - Het is het Residentie-Orkest dui
delijk ernst met het zelfstandig produceren van
grammofoonplaten. Voorheen ging het bij de
platen in verband met het afscheid van Willem
van Otterloo en bij het drietal LP's als een in
memoriam Jean Martinon om relatiegeschen
ken voor de abonnementhouders van het or
kest.
Nu wil het Residentie-Orkest een reeks van zes platen met Nederlandse
muziek, die volgend jaar in verband met het 75-jarig bestaan van het
orkest verschijnt, een nationale en zo mogelijk zelfs internationale ver
spreiding geven.
DEN HAAG - De Jan Campert-
stichting heeft Ton Vorsten
bosch voor dit jaar een op
dracht gegeven tot het schrij
ven van een oorspronkelijk
Nederlandstalig toneelstuk.
De auteur kan zich er een half
jaar voor vrijmaken.
Ton Vorstenbosch is dertig jaar.
Hij debuteerde vier jaar gele
den bü de Haagse Comedie
met "De stok" en was vervol
gens als toneelschrijver aan
dit gezelschap verbonden en
sinda 1976 aan toneelgroep
Centrum. Van de hand van
Vorstenbosch zijn opge
voerd: "De andere wereld",
"Van de koele meren des
doods". "Scheiden" en "Een
nagelaten bekentenis"
Geleidelijk wil men in de komende
jaren nieuwe platen aan die reeks
toevoegen. Uitgangspunt daarbij
is het opvullen van een lacune in
de informatie die er bestaat ten
aanzien van de ontwikkeling van
de Nederlandse muziek, maar de
directie van het orkest acht het
niet uitgesloten dat ook nog eens
bijzondere R.O.-produkties van
muziek van buitenlandse com-
De opnamen voor het jubileum
project worden in samenwerking
met de AVRO en de VPRO ge
maakt in de Nieuwe Kerk, die- zo
verzekeren de betrokkenen -
voor dit doel bij uitstek geschikt
is. De zes platen zijn in chronolo
gische volgorde geprogram
meerd. Uit de barok en de klas
sieke periode zijn werken van
Conradus, Lentz, Hellendaal, Ro
sier, Fodor, Buns, Mader en Van
Bree gekozen.
De romantiek is vertegenwoordigd
met de Romantische Serenade
van Jan Brandts Buys, een frag
ment uit de omvangrijke opera
"Albrecht Beiling" van Henri
Brandts Buys en de derde sym
fonie "Aan mijn Vaderland" van
Zweers. Een plaat met laatro-
mantische muziek zal de ouver
ture "Cyrano de Bergerac" van
Wagenaar, het fluitconcert van
Verhey, de Kuhnau Variaties van
Hendrik Andriessen en 'Tm gros
sen Schweigen" van Diepen-
brock bevatten.
Wat de twintigste-eeuwse muziek
betreft viel de keus op Van der
Horst ("La Nuit"), Escher ("Uni-
vers de Rimbaud"), Ruyneman
("Hieroglyphen"), Vermeulen
(derde symfonie). Van Vlijmen
(Sonata voor piano en drie in
strumentale groepen), Loevendie
(6 Liederen op Turkse volkstek
sten), Van Baaren (Septet) en
Guus Janssen ("Dans van de Ma-
lio matrijzen").
De dirigenten die aan dit opname
project meewerken zijn Ernest
Bour, Antal Dorati, Nikolaus
Harnoncourt, Ferdinand Leitner,
Alain Lombard en Hans Vonk
Begin volgend jaar bestaat de
gelegenheid om op de serie in te
tekenen. Na de inschrijftermijn
zal het zestal platen in de handel
ongeveer het dubbele kosten.
IK HBS BESCOT&rJ PAT
AIIEJVAAIO DE SCHOOL ÖM/A/E/VJ
kohT ZoajDSR SCHIZtFTELIK^L
T"DEErE«/'-rlfVq
r-J-jr?haze,*, WA? RAPiee eaj pot
j\cr>!Uj |D)[!p»i> echt mi er vol pocajpe?
Jeetf, ik heb best zin om
r.aa
De avonturen van Jommeke
't Is een 'ndiër Met een tulband
T\ Hij beeft zïch verstopt tussen de bomen.
Ook een die het
rode oog
bemachtigen
Is hij eerhjk of
ook een dief
750 g aardappelen,
zout, 4 eieren. Saus:
150 g kwark, 1 dl
yoghurt, zout, peper,
aromazout, 1 theele
pel mosterd, l'/i eet
lepel tomaten
ketchup, citroensap,
uitje. peterselie.
Kook de geschilde
aardappelen met
ter en zout in 20 i.„-
nuten gaar. Kook de
eieren hard. Roer
voor de saus de
kwark glad met de
yoghurt, zout en de
kruiderij Roer de
mosterd, de toma-
tenketschup met iets
citroensap, het ge
raspte uitje en de
fijngehakte peter
selie door
kwark-yoghurt-
mengsel. Schenk
deze saus over de
hardgekookte eie
en geeft er de ge
kookte aardappelen
en een gemengde s
by.
Kleine v
Amark 21 200 zw Ouessant nr Haifa,
Andries 19 te Amsterdam,
Angus Express 22 100 zo Sa Vincent nr
Casablanca,
Asuncion 21 400 zzw Tenerife nr Rotter-
Atlantide 21 575 zo Kervel,
Aurora 20 v Amsterdam nr Kampen,
Bierum 21 te Rotterdam,
Borax Trader 20 te Rotterdam,
Diana V pass 20 Haisborough nr New
Dutch Faith 20 v Rotterdam nr Helsinki,
Dutch Sailor 20 v Rotterdam nr Tees,
Dutch Spirit 22 te Rotterdam,
Elisabeth Broere 21 v Rotterdam nr
Duinkerken,
Elisa Johanna pass 21 Casquets nr Ant
werpen,
Frisian 20 v Rotterdam nr Caen,
Haico Holwerda 20 te Amsterdam,
Hega Smits 21 rede Par,
Jacobus Broere 21 te Rotterdam,
Johanna Broere 20 v Rotterdam nr
Hamburg,
John v 21 te Rotterdam,
Josephine 21 te Rotterdam,
Karin 21 40 no Villano nr Leixous,
Laura Christina 21 110 zw Abidjan nr
Port Harcourt,
Lijnbaansgracht 20 rede Bilbao,
Marinus Smits 19 v Amsterdam nr Warri,
Nerlandia 21 v Rotterdam nr Antwer-
Nieuwland 22 te Rotterdam,
Quack 20 Rotterdam nr Londen,
Raamgracht 20 50 w Lagos nr Takoradi,
Realengracht 2130 w Sardinienr Napels,
Roelof Holwerda 22 20 w Scheveningen
nr Antwerpen,
Alnati 20 vn Buenos Aires nr Santos,
Amstelburcht 21 v Port Said nr Rotter
dam,
Amsteldreef 22 te Rotterdam,
Amstellaan 22 95 nw Dubai nr Rotter-
Amstelland 20 te Bremen,
Amstelmeer 22 t.a. Sarroch,
Amstelveld 22 vn Houston nr Corpus
Christi,
Antilla Bay 20 vn Rastanura nr Aden,
Atlantic Crown 21 te Baltimore,
Atlantic Star 21 vn Baltimore nr Gote-
borg,
Balticborg 20 te Amsterdaml
Breda 22 te Fort de France,
Heel - gouaches, Geopend van 28 april
t/m 18 mei, dag. van 10-16 uur (zo. en
feestdagen gesloten).
Galerie "De Oude Rijn" (Oude Rijn 40):
herdenkingsexpositie Han Krug. olie
verfschilderijen, aquarellen en houtsne
den. geopend van woensdag t/m
van Hanne Meyer-De Heer en grafiek
van Ton Sanders, geopen van dinsdag
t/m zaterdag van 10—17 uur en donder
dagavond tot 21 uur (tot 2 juni).
Galerie De Hollandsche Tuyn, Brugge-
straat 1, Leiderdorp. Tentoonstelling
werk van Atie Krumperman. tevens ke
ramiek van Ank de Groot, geopend van
20 mei tot 19 juni, zat. en zo. van 14-17
uur, do. van 10.30-13 uur.
De Ruif, Janvossensteeg 59. Tentoon
stelling Marcel van den Dop - tekenin
gen en grafisch werk, geopend t/m 15
juni, dag. (beh. zat. en zo.) van 10-20.30
Gebouw Ars Aemula Naturae (Pieters
kerkgracht): tentoonstelling van cur-
sistenwerk, maandag t/m vrijdag van
14-16 uur en van 19.30-21.30 uur. za
terdag en zondag van 12-16.30 uur t/m
27 mei.
"De Lakenhal": Tentoonstelling "Cobra
in Nederland", dagelijks 10-17 uur, zon
en feestdagen 13-17 uur (t/m 9 juli).
-:\}ksmuseum v Oudheden, Rapenburg
28, Tentoonstelling "Over de grens der
Etrusken". Tot 2 juli, geopend dag. van
Galerie De Poort, Herensteeg 11. Ten
toonstelling Han Werz - schilderijen.
Geopend 8 april t/m 22 mei. vr. van 13-17
uur, za. en zo. van 14-17 uur. do. ook van
19-21 uur.
Galerie Denise Stephan, Bakkersteeg
18. Tentoonstelling Rein Dool, recent
werk. Geopend van 20 mei tot 1 juli, vrij.,
zat. en zo. van 14-18 uur
Galerie Kerkdam. Lange Kerkdam 113,
Wassenaar. Tentoonstelling van 22 kun
stenaars. Geopend van 19 mei tot 3 juni,
woe. t/m zat. van 10-16 uur, di van 16-22
Agenda
ludCl/iieuius
23 mei 1978
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
-Het barkschip 'Olustee' arri
veerde den 19den April te
Nieuu>-York na eene zeer moei
lijke reis van Padang op Suma
tra. De gezagvoerder, kapitein
Nickerson, rapporteerde, dat
hij den 20sten December met
eene lading jonge koffie was
vertrokken, dat kort na het ver
trek de equipage aan koorts be
gon te lijden - waartegen men
quinine als geneesmiddel ge
bruikte - en dat den lOden Ja
nuari de tweede stuurman
stierf. Twee dagen later ver
toonden zich bij den opper
stuurman dezelfde onrustba
rende verschijnselenzware
hoofdpijnen, brakingen, bloe-
dafgang en kramp 111 de beenen
Daar ik, aldus de kapitein,
'mijzelf op het dek veel beter
voelde dan in de kajuit, liet ik
ook den stuurman daarheen
dragen. Van dat ogenblik af be
gon hij te herstellen en beval ik
de equipage insgelijks het ver
blijf boven op de hutten te hou
den. waar zij geen last hadden
van den damp der jonge koffie,
waaraan ik de ziekte toeschrijf
De equipage werd spoedig beter
en den 16den Januari kon het
schip onder volle zeilen varen,
hetgeen tot dien dag ondoenlijk
geweest was'. Ook de equipages
van andere schepen schijnen
dezelfde ondervinding met kof
fie te hebben opgedaan.
Vijftig jaar geleden:
-In Buenos Aires hebben Argen-
tijnsche anti-fascisten een bom
laten ontploffen in het Italiaan-
sche consulaat. Negen personen
werden gedood en veertig ge
wond. Er bevonden zich onge
iler 200 personen in het consu
laat toen de ontploffing plaats
had. Des middags werd een
tweede bom gevonden in een
apotheek, waarvan de leider
een vooraanstaand fasistisch
leider is. De bom was in een
tasch door een klant achtergela
ten. maar werd net op tijd ont
dekt, waardoor groot onheil kon
worden voorkomen. Van de da
ders ontbreekt nog elk spoor. In-
tusschen is een honderdtal
communisten in hechtenis ge
nomen. Het is de vijfde bomaan
slag, welke den laatster tijd ge
pleegd is. Eerder waren Noord-
Amerikaansche bankinstellin
gen en handelshuizen doelwit
van bomaanslagen, vermoede
lijk in verband met de terecht
stelling van Sacco en Vanzetti.
Coral Obelia 22 vn Alexandrie nr Priolo,
Ganymedes 22 te Cristobal.
Katendrecht 21 te New Orleans,
Kylix 21 te Curacao,
Nedlloyd Colombo 22 te Auckland,
Nedlloyd Franklin 22-340 n Port Mores
by nr Fiji,
Nedlloyd Fukuoka 22 te Guayaquil,
Nedlloyd Hongkong 22 te San Jose de
Guatemala,
Nedlloyd Kimberley 21 vn Balbao nr
Kaapstad,
Nedlloyd Maas 22 te Papeete,
Nedlloyd Steenkerk 21 te Mobile,
Nedlloyd Westerkerk 21 vn Port Said nr
Casablanca,
Nedlloyd Willemskerk 20 vn Oslo nr
Karlhamn,
Rudolph Peterson 21 60 zo Socotra nr
Kharg,
Straat Chatham 22 100 ozo Albany nr
Fremantle,
Straat Florida 21 te Yokohama,
Trident Rotterdam 20 vn Bilbao nr La-
guaira,
Vitrea 22 te Mina al Fahal,
Zaankerk 20 vn Livorno nr Port Said.
CAMERA: "Looking for mr. Goodbar",
da. 7.00 en 9.30 uur. 16 jaar. Kindermati
nee: "Laurel en Hardv zet ie zorgen od-
Nachtvoorstelling:
12.00 1
16 j
la;
LIDO I "Pastorale 1943", da. 2^30. 7.00
en 9 15 uur. zo. ook 4.45 uur al.
LIDO II: "Smokev and the bandit", da.
2.30.7 00 en 9.15 uur, zo. ook 4.45 uur. al.
LIDO III. "Annie Hall", da. 7 00
Nacht voorstelling: "Dirtv Mary, crazy
Larry", za. 12.15 uur 16 jaar
EURO II: "Pastorale 1943". da. 1 45, 6.45
en 9.15 uur, zo. ook 4.15 uur. al. Nacht
voorstelling: "Shout at the deviU". za.
12.15 uur. 12 jaar.
EURO III: "Smokey and the bandit", da.
2.00, 7.00 en 9.30 uur, zo. ook 4.15 uur. za.
ook 12.15 uur. Al.
EURO IV: "Carrie", do., vr ma., en di.
2.15. 7.15 en 9.45 uur. za. en woe. 7.15 en
9.45 uur, zo. 4 45,7.15 en 9.45 uur. 16 jaar.
Kindermatinee: "Winnetou keert terug".
"Winnetou ke«
en woe. 2.15 uur. Nachtvoorstel-
Een Tirolerchalet vol liefdespret"
16
i. 2.30 1
"Tom 1
i 9.15
4,45
STUDIO: "Julia", da. 2.30. 7.00 en 9.15
uur. zo. ook 4.45 uur. 16 jaar.
TRIANON: "The choirboys", da. 2.30,
7.00 en 9 15 uur, zo. ook 4.45 uur. 16 jaar
REX: "Het pornoparadijs", da beh.
4.30 1
a. 2.30. 7.00
16 Jaar. Kinderm
Nachtvoorstelling: "Mooi
Alphense bioscopen
EURO I: "Close encounters of the thir
kind", da. 1.30, 6.30 en 9.30 uur. a
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur. (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur Elisabeth-ziekenhuis.)
Bezoekuren
ziekenhuizen
derafdeling dagelijks van 14 00-19 00 uur
alleen voor ouders zondag 14.00-15 00
uur voor overige familieleden. Kinderen
beneden 14 jaar hebben geen toegang op
Sint Elisabeth-ziekenhuis:
le Klasse: Volwassenen dagelijks van
14.00-14 45 uur en van 18 30-19 30 uur
Kraamafdeling: dag. van 11 15-12 00 uur
(alleen voor echtgenoot) van 15.00-16.00
uur en van 18.30-19.30 uur Laatste kwar
tier van avondbezoek babyshow
Kinderafdeling: dag. van 15.00-18.30
2e Klasse: Volwassenen dagelijks van
11.15-12.00 uur en van 14.00-14.45 uur en
van 18.30-19 30 uur
Kraamafdeling: dag. van 11.15-12.00 uur
(alleen voor echtgenoot) van 15 00-16.00
uur en van 18.30-19.30 uur. Babyshow
dlaandag cm vrijdag
1830-18.45 uur
Zaterdag en zondag
14 45-15.00 uur
Bezoek aan ernstige patiënten wannt
voor ernstige patiënten doorlopend t
Bezoektijden Kinderklimek:
Dageljjks:
15 00-15.45 uur
18 30-19.00 uur.
Bezoektijden kinderafdeling
Elke dag:
14 15-15.00 uur
18.30-19.00 uur
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 1111.30; 13.30-
14 15 en 18.30-19 30 uur 3e klas 13 30
14 15 en 18 30-19.30 uur Kraamafdeling
13 30-14 45 alleen voor echtgenoten 19
20 uur. Kinderafdeling voor ouders 18
18.30 uur.
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten (behalve kinderen
zijn de bezoekuren als volgt
Elke dag:
14.15-15.00 uur
18.30-19 30 uur
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor ou-
Geluidshinder
Schiphol