Onderzoek universiteit
naar WAO wekt kritiek
Protest tegen
aanleg van perk
op speelterrein
„Proberen te verwoorden
wat actiegroepen willen
Expositie
onderzoek
oceanen
in Hortus
PvdA:
HILDA PASSCHIER
ZATERDAG 13 MEI 1978
LEIDEN
LEIDEN - Twee bedrijfs
verenigingen blijken zich
al geruime tijd te verzetten
tegen de wijze waarop de
Sociale Verzekeringsraad
een onderzoek wil laten
uitvoeren door een onder
zoeksteam van de Leidse
universiteit. Het onder
zoek zou zich moeten rich
ten op de oorzaken van de
snelle lastenstijging van
de Wet op de Arbeids On
geschiktheidsverzekering
(WAO)
De twee bedrijfsverenigingen - de
BV voor de detailhandel, am
bachten en huisvrouwen (DE-
TAM) en de BV voor het agra
risch bedrijf - vinden de onder
zoekingsmethode misleidend
voor de mensen die het aangaat.
Bovendien zouden er oneigenlij
ke middelen worden gebruikt om
zoveel mogelijk mensen bij het
onderzoek te betrekken.
Door deze bezwaren van de be
drijfsverenigingen heeft het team
van de Leidse universiteit nog
steeds niet met het onderzoek
kunnen beginnen. Volgens een
van de onderzoeksleiders, prof.
dr. B.M.S. van Praag (westerse
economie), had het team al an
derhalf jaar geleden moeten be
ginnen, maar de twee bedrijfs
verenigingen (er zijn er in totaal
26) hebben dat steeds verhin
derd. Niettemin zou er naar ver
luidt, alwel begonnen zijn met
het aantrekken van medewerkers
voor het onderzoek.
Ondanks hun bezwaren zijn de
twee bedrijfsverenigingen het
wel eens met het plan om een on
derzoek te verrichten naar de
oorzaken van de snelle WAO-las-
tenstijging. Met de Sociale Ver
zekeringsraad - die al in 1975 met
dit plan op de proppen kwam -
zijn de bedrijfsverenigingen van
mening dat de WAO-lasten
schrikbarend groeien (er zijn op
het ogenblik zo'n 450.000
WAO-ers). Die groei wordt ook
steeds meer in verband gebracht
met de toenemende werkloos
heid (zg. verborgen werkloos
heid).
Het onderzoek, waarvan zowel de
uitvoering als de uitwerking in
handen is gegeven van het team
van de Leidse universiteit, moet
aan het licht brengen welke fac
toren de lastenstijging beïnvloe
den. Daaruit zou dan ook kunnen
worden afgelezen welke gevol
gen deze stijging heeft voor de
premies.
Samenwerking
Ten behoeve van het onderzoek
werd indertijd een samenwer
kingsverband van Bedrijfs Ver
enigingen (FBV), de Leidse uni
versiteit en de Gemeenschappe
lijke Medische Dienst (de GMD
overkoepelt de Gemeenschap
pelijke Administratie Kantoren).
De GMD heeft tot taak langdurig
arbeidsongeschikten te onder
zoeken en te adviseren wat er
verder met hen moet gebeuren
(bijv. arbeidsongeschiktheids
percentage vaststellen, adviseren
tot opneming in een revalidatie
centrum of iets dergelijks).
De WAO biedt de bedrijfsvereni
ging de mogelijkheid om langdu
rig zieken spontaan te melden bij
de GMD. Het daarop betrekking
hebbende wetsartikel verplicht
tot niets.
En daar schuilt voor het onder
zoeksteam nou juist het
probleem. De onderzoekers wil
len namelijk van een bepaalde ca
tegorie arbeidsongeschikten alle
gevallen bij het onderzoek be
trekken. Het gaat hier om men
sen die langer dan vijf maanden
ziek zijn, omdat van hen bekend
is dat vijftig procent langer ziek
dan een jaar zal blijven en dus in
de WAO terecht zal komen.
Bij "spontane melding" van deze
mensen door de bedrijfsvereni
gingen vreest het onderzoeks
team - en ook de verantwoorde
lijke instanties Sociale Verzeke
ringsraad en Federatie van Be
drijfs Verenigingen - dat er te
weinig mensen zullen komen op
dagen om het onderzoek te kun
nen laten slagen. "Wanneer het zo
is dat iedere geënquêtteerde kan
zeggen: ik kom niet of ik kom
wel, dan lukt het niet", meent
prof. Van Praag.
Misleidend
De SVR en de FBV willen daarom
de bedrijfsvereniging verplich
ten alle "vijf-maandengevallen"
te melden bij de GMD, die ver
volgens een aantal mensen selec
teert voor het onderzoek. Vol
gens het veertiendaagse blad van
de NW-bond Mercurius zouden
deze mensen dan zogenaamd
worden opgeroepen voor licha
melijk onderzoek, maar in feite
om aan het onderzoek van de
universiteit deel te nemen
Weliswaar kan de betrokkene,
eenmaal bij de GMD aangeko
men, weigeren aan de enquête
mee te doen, maar de twee be
drijfsverenigingen en Mercurius
vinden de wijze van "klanten
werving" misleidend en onaan
vaardbaar. Als iemand doorgaans
weigert aan de oproep van de
GMD gevolg te geven, dan loopt
hij/zij het gevaar de WAO-uitke-
ring te verliezen. Die schijn wordt
ook opgewekt als de betrokkene
zonder enige nadere uitleg wordt
opgeroepen om mee te doen aan
een enquête, zo redeneren de be
zwaarden.
Wetsartikel
De Federatie van Bedrijfs Vereni
gingen heeft inmiddels voorge
steld een wetsartikel uit de WAO,
dat al lang niet meer wordt toe
gepast. weer uit de kast te halen
om hiermee de bedrijfsvereni
gingen te verplichten tot melding
van gevallen bij de GMD. Aan de
hand van dit wetsartikel worden
bedrijfsverenigingen verplicht
alle gevallen die langer dan der
tien weken arbeidsongeschikten
zijn, bij de GMD te melden. De
NVV-bond Mercurius wijst erop
dat dit worden gemaakt echter al
in 1970 met goedvinden van de
toenmalige minister doelbewust
niet meer wordt toegepast, omdat
het geen duidelijk nut had en
voor alle instanties een te grote
(administratieve belasting bete
kende.
Door opnieuw toepassen van het
wetsartikel, hebben SVR en FBV
formeel weliswaar het gelijk aan
hun kant, maar de twee bedrijfs
verenigingen en Mercurius vra
gen zich af of je in dit geval nog
wel kunt spreken van rechtsze
kerheid. Het onderzoek rnqet op
basis van vrijwilligheid gebeu
ren, menen zij, en bovendien
moet aan de betrokkenen in een
vroeg stadium duidelijk worden-
gemaakt waar het om gaat.
Een lid van de Leidse universiteits
raad, de student Hans Schwenkel
heeft inmiddels aan het college
van bestuur vragen gesteld over
het onderzoek. Hij vindt dat de
wijze waarop de onderzoekers
aan hun gegevens willen komen
laakbaar.
De Rozekruisers Orde A.M.O.R.C.
openbare lezing over
„REÏNCARNATIE EN
KARMA"
op donderdag 18 mei 20.00 uur in de filmzaal van het Rijksmuseum v
Volkenkunde, Steenstraat 1, Leiden. Toegang gratis.
LEI DEN - De komende z
den zal er in de Oranjerie van de
Leidse Hortus Botanicus een ten
toonstelling te zien zijn die een
beeld geeft van het onderzoek
naar het dierlijk leven in de ocea
nen. De expositie wordt opgezet
door het Rijksmuseum van Na
tuurlijke Historie aan de Raam-
steeg in Leiden.
Het museum is wegens ruimtege
brek niet in staat om in het eigen
gebouw een tentoonstelling van
enige omvang te houden Daarom
wordt evenals vorig jaar gebruik
gemaakt van de Oranjerie van de
Hortus. Deze ruimte wordt 's win
ters gebruikt om niet winterharde
bomen en planten te laten over
winteren.
BoshuizerkadelFred. v. Edenlaan
De kinderen van Boshuizer-
kade en Frederik van Edenlaan
spelen door, afrikaantjes of
Quarts - Horloges
De Aller Beste
v.d. Water
EIGEN ATELIERS
LEIDEN - De bewoners van de Bos-
huizerkade en de Frederik van
Edenlaan hebben een protest
brief gestuurd aan de Leidse Wo
ningstichting en de gemeente
lijke Plantsoenendienst, nadat ze
donderdag "met stomme verba
zing" merkten dat midden op de
speelweide die door de flats om
sloten wordt een bloemeperk
werd aangelegd. De bewoners
vinden dit onaanvaardbaar en ei
sen dat het veld binnen de kortst
mogelijke termijn weer in de ou
de staat wordt teruggebracht. "In
iedere wijk wordt gevochten voor
speelgelegenheid voor de kinde
ren, hier wordt een speelveld ver
anderd in een siertuin. Een betere
vorm van kapitaalvernietiging is
niet denkbaar", aldus de brief.
Het speelveld dat voor de kinde
ren de enige plaats is waar ze kun
nen spelen, is daarvoor boven
dien een ideale plaats, omdat er
geen verkeer kan komen en de
ouders er uitzicht op hebben. De
heer Van den Berg, lid van de be
wonerscommissie: "Midden in
een speelweide Afrikaantjes zet
ten is vragen om moeilijkheden.
Dat kun je bij bejaardenflats wel
doen, maar niet hier waar honden
lopen en kinderen spelen. En het
ging altijd goed, alles wat er ooit
vernield is gebeurde niet door de
kinderen maar net wel door die
grote graafmachines van de ge
meente."
Al een jaar of drie praten bewoners
en woningstichting over de speel
weide. Voorheen was er een grote
zandbak in het midden wat door
onvoldoende onderhoud een vie
ze boel opleverde. In overleg is
toen besloten de bak weg te halen
en er kleine zandbakjes of speel-
werktuigen voor in de plaats te
maken. Sinds dat besluit ging er
een jaar overheen voormen begin
dit jaar de zandbak kwam wegha
len. Van den Berg: "Het is onbe
grijpelijk, plotseling, één dag na
het invallen van de dooi, na een
vorstperiode komt een zware
grond verzetmachine die het gras
veld totaal omploegt en vernielt,
alleen om de zandbak te slopen."
Toen volgde weer een periode
waarin niets gebeurde, tot er don
derdag bloemetjes werden neer
gezet.
„In Leiden
kan niks",
Ng* zeiden de mensen altijd. Vijf
PvdA-wethouders hebben
getoond dat het anders .kan.
Dat binnenstad en oude wijken
kunnen worden aangepakt. De
PvdA wil daar graag mee door
gaan. Op 31 mei beslist U
daarover.
de beste
garantie voor Leiden's herstel
lijsttrekker
Hans van Dam
Inlichtingen over de PvdA: antwoordnr. 8, Leiden of tel. 140251
Verkoop van
Pomona voor
revalidatie
centrum
LEIDEN - Burgemeester en wet
houders van Leiden willen het Po-
monacomplex achter de Nachte
gaallaan verkopen aan de Stich
ting Prof. Jan Mulderkliniek voor
de bouw van een Regionaal Reva
lidatie Centrum. Ook wil het col
lege een stuk grond bij de Nachte-
gaailaan - ter grootte van 1200
vierkante meter - verkopen aan
de Vereniging voor Orthopaedie
Deze grond zal eveneens ge
bruikt gaan worden voor het reva
lidatiecentrum.
Met de stichting wil het college de
grond ruilen. De gemeente krijgt
van de stichting een stuk grond
achter de huidige Mytylschool
aan de Blauwe Vogclweg (2245
vierkante meter) en de stichting
krijgt 22.000 vierkante meter
grond op het Pomonacomplex
De stichting betaalt dan een be
paald bedrag aan de gemeente
De grond die de gemeente ver
koopt aan de Vereniging voor Or
thopaedie (van de voormalige
Anna-Kliniek), was aanvankelijk
bedoeld voor doortrekking van
de Warmonderweg. Dat plan is
echter van de baan.
In hun voorstel aan de gemeente
raad merken B en W op dat de
grondtransactie eerst in de weg
werd gestaan door het ontbreken
van een vervangingsmogelijk
heid voor het Pomona-complex
De sportverenigingen kunnen nu
evenwel uitwijken naar de nieu
we sportvelden in het Morskwar-
tier.
Het Regionaal Revalidatie Cen
trum is een samenwerkingspro
ject van de voormalige An
na-Kliniek, het Rotterdams Zee
hospitium in Katwijk en Sole Mio
in Noordwijk.
Portret van een
lijsttrekker
LEIDEN - Hilda Passchier (29) is sinds mei 1977 het enige raadslid voor
de PSP. Als actievoerdster heeft ze meer ervaring: activiteiten in
Dolle Mina, nog altijd in Wij Vrouwen Eisen en in de vrouwenbewe
ging in het algemeen. Ook is ze bezig geweest met huuractiesen andere
acties op het gebeid van stadspolitiek. Hilda Passchier, getrouwd en
ehtig in de binnenstad, werkt halve dagen bij het Sociologisch
Instituut
i de i
iiteit.
Gedurende een lange reeks van ja
ren neemt het Leidse museum ac
tief deel aan het onderzoek naar
dierlijk leven in de oceanen. Gere
geld worden er vanuit Leiden ex
pedities en verzameltochlen geor
ganiseerd veelal in samenwer
king op het internationale vlak
met a llerlei buitenlandse zusterin
stellingen en instituten.
De tentoonstelling geeft een indruk
van de enorme gevarieerdheid
van het dierlijk leven in zee en hoe
en waar, het moderne oceaan-on
der zoek plaats vindt.Modellen.af
beeldingen en geconserveerde die
ren zullen in de Oranjerie te zie)i
zijnZo zal er een exemplaar aan
wezig zijn van de zeer zeldzame
Lalimeria, een primitieve vis
waarvan men dacht dat hij al
lang uitgestorven was.Men kende
de vis alleen uit fossiele resten,
maar sinds kort is hij weer levend
herontdekt.
De voorbereidingstijd van deze ex
positie was meer dan een jaar. De
tentoonstelling loopt van 13 juni
tot en met 17 september 1978. De
openingstijden zijn op werkda
gen van 10 tot 16.30 uur en op zon
dag van 12.30 tot 15.30 uur. De
toegang is gratis. Wel moet de ge
bruikelijke toegangsprijs van de
Hortus betaald worden. Dat is
een kwartje. De ingang is Rapen
burg 73.
ANTIEKE EN
STIJLKLOKKEN
Uw vakadres
Eigen ateliers
De betere kwaliteiten
in de voordeligste prijzen
v. d. Water
Haarlemmerstraat 181
ETALAGE IN DE STEEG
De lijsttrekkers van alle politieke
partijen, die deze maand zullen
meedoen aan de verkiezingen
voor de gemeenteraad van Lei
den, zullen wij in de komende da
gen hier aan het woord laten.
"De PSP onderscheidt zich vooral
door de manier waarop ze zich
voor de belangen van bevolkings
groepen inzet. Wij werken samen
met mensen die actie voeren, pro
beren in de gemeenteraad te ver-
woorden wat zij willen. We zeg
gen niet: vertel het maar, dan doe
ik dat voor jullie, nee, er is een
wisselwerking van informatie.
Het moeten natuurlijk wel groe
pen zijn met eisen, die bij onze
visie passen. Meestal is dat wel
zo. Wij leggen dus duidelijk een
koppeling tussen het gebeuren
binnen en buiten de raad".
"Niet alleen die manier van werken
is tekenend voor de PSP, maar
ook ons consequent optreden te
gen bepaalde zaken. Als er weer
eens te gemakkelijk voor premie-
koopwoningen wordt gekozen of
voor het klakkeloos uitbreiden
van grote winkelconccntraties,
zoals nu weer de Hema".
Gezeten in een werkkamer in het
huis van haar voorgangster in de
raad, Anne van de Zande, praat
Hilda Passchier, de enige vrouwe
lijke lijsttrekker bij de gemeente
raadsverkiezingen in Leiden.
Een kamer, die als het zenuwcen
trum van de PSP kan worden be
schouwd. Pamfletten vol strijd
lust op de muur. In de kast een
eindeloze hoeveelheid gemeente
lijke stukken, netjes gerang
schikt. Hilda Passchier, êên jaar
raadslid, zegt aan het begin een
interview eigenlijk nog steeds
een beetje eng te vinden. Ze is
geen door de wol geverfde politi
ca. Een actievoerster die op het
pluche terecht is gekomen, maar
haar lijmkwast sindsdien niet
heeft laten opdrogen. De PSP
gaat dit maal zelfstandig de ver
kiezingen in. Vier jaar geleden
waren de pacifistisch-socialisten
nog samen met PPR en D'66 op
êen lijst te vinden, een combina
tie die met de PvdA het pact sloot
om een links meerderheidscol
lege te vormen. De door insiders
van meet af aan verwachte breuk
kwam er inderdaad. De PSP
stapte uit het samenwerkingsver
band met PPR en D'66 en wenste
zich niet meer als partner van de
PvdA gekwalificeerd te zien. Een
stap die door Hilda Passchier ook
nu nog als juist wordt ervaren.
"Er waren allerlei kleine en grote
conflicten met de PvdA. Het was
vooral de houding die de PvdA
aannam tegen bcwonersgroepen
uit de Merenwijk en het Haag
kwartier, die ons irriteerde. Ver
boom (PvdA-wethouder) drukte
die mensen in een hoek, hij stond
niet voor ze open. Het ging ons
vooral om de mentaliteit: hoe ge
draag je je tegenover de mensen.
Ze werden gewoon uitgeschol
den. Van inspraak bij renovatie
kwam niets terecht. Dat bewo
ners van de woningen van De Een
dracht een brief van het college
kregen, om de huurverhoging te
betalen, viel ons zwaar tegen. En
dan kwesties als de Rijnsburger-
weg (reconstructie) en C en A
(nieuwbouw in Brcestraat). We
hadden niet verwacht dat de
PvdA ons altijd onze zin zou ge
ven. Maar wel dat er naar ons ge
luisterd zou worden. Dat ge
beurde niet.
Sindsdien heeft de eenpersoons
fractie van de PSP het college des
ondanks vaak gesteund, want,
zegt Hilda Passchier "Wc doen
niet mee aan de rechtse hetze van
de oppositie, üp zich zien we een
links meerderheidscollege wel zit
ten. Maar gezien het beleid dat
het college ook na de breuk heeft
gevoerd, denk maar aan de Mors
singel (afbraak woningen), de re
constructie van de Valkbrug en
de kwestie van de vergoedingen
voor het geven van VOS-cursus-
sen, leek het ons bij voorbaat al
niet mogelijk om met deze PvdA
van te voren afspraken te maken.
Dat gevoel bleek wederzijds te
zijn. Dat wil niet zeggen dat we
het idee van een links programcol
lege hebben laten varen. Als er
straks wethouders gekozen moe
ten worden, zullen we heus wel
voor PvdA-mensen stemmep".
De PSP kan met de CPN als de
meest traditionele vaandeldrager
worden beschouwd voor alles
wat zich in het politieke spec
trum links van de PvdA bevindt.
Toch heeft de PSP het niet kun
nen brengen tot een partij, die de
verschillende geledingen aan die
linkerkant samenbundelt. Er is
nogal wat wildgroei, wat bij de
verkiezingen heeft geresulteerd
in deelname van vijf partijen die
'links' staan ten opzichte van de
PvdA: PSP, PPR, CPN. 1KB en
SP. Een versnippering, die uitein
delijk ten kosten van een 'linkse'
zetel kan gaan. Hilda Passchier
betreurt het verschijnsel, maar
noemt het toch vrij logisch. "Wij
hadden het idee om met de PPR
en de SP te gaan samenwerken.
De CPN hadden we al uitgeslo
ten, vanwege de houding die die
partij altijd tegenover ons aan
neemt. Maar ik vind wel dat we de
volgende keer moeten gaan pra
ten met de CPN. De SP (Socialis-
tiese Partij) bleek over het raads
werk wel bijna dezelfde opvat
ting te Jiebben als wij, denken op
veel punten hetzelfde. Maar over
het werk buiten de raad heeft de
SP specifieke opvattingen. Zij
hield vast aan haar organisaties
(BHW, MAN, Arbeidersmacht,
VIB). Wij zeggen: we doen aan ac
ties mee als PSP of ondersteunen
actiecomités. Maar daar viel met
de SP verder niét over te praten.
De PPR was niet bereid om af
stand te nemen van de PvdA. Van
1KB weten we te weinig. Die
heeft nog nooit aan stadspolitiek
gedaan". Hilda Passchier ver
wacht dat de PSP een of twee ze-
teïs /al krijgen. Hoe dan ook op
het eerste gezicht een vrij machte
loze positie. "Ach, ik zit er niet om
de stad goed te besturen. Wij heb
ben vooral een functie om zaken
duidelijk te maken. Een voorlich
tende taak ook naar actiegroe
pen. Het is een soort waakhonden
functie die we hebben".
JOHN KROON
boord
de marineschepen, ingeschakeld bij het onderzoek van dc
Het sorteren
oceanen.
