Bonn leent
Turkije
veel geld
NIGERIA DOPT LIEVER ZIJN EIGEN BOONTJES
Rome maakt zich op voor
'staatsbegrafenis' Moro
Sovjet-Unie
heeft spijt
"Argentinië wil
vakbonden na
WK tegenwerken
Diensten
sector
biedt
Europa
nog werk
KRITIEK
TERUGKEER
VOORMALIGE
PORTUGESE
PRESIDENT
Over grensincident
Dajan loopt
NIGERIA (AP) - Het met grote
olierijkdommen gezegende Ni
geria loopt, in vergelijking met
andere Afrikaanse landen, ver
voorop wat betreft de afrikanise-
ring van zijn eens door blanken
geleide economie.
De marxistische staten in Afrika
nationaliseren alles en zijn vol
komen afhankelijk van Cuba,
Oost-Europa en de Sovjet-Unie,
zo meent een Westerse diplomaat
in Lagos. Ook de vroegere Franse
kolonies staan niet op eigen be
nen en steunen nog op het oude
moederland. Nigeria gaat echter
zijn eigen onafhankelijke weg.
Een schoolvoorbeeld van de ont
wikkelingen in Nigeria zijn wel
door de malaria geteisterde moe
rasgebieden in Escravos. Waar
eeuwen geleden de Portugezen
slavenhandel bedreven, wordt nu
een olieveld geëxploiteerd dat
Nigeria tot het rijkste land van
zwart Afrika heeft gemaakt.
Het grootste gedeelte van de olie
industrie komt meer en meer in
handen van zwarten en dat geldt
voor alle belangrijke bedrijven in
het land. Een wet schrijft voor dat
40 tot 60 procent van het zakenle
ven in handen moet zijn van Ni-
gerianen. De bedoeling hiervan is
buitenlandse bedrijven te dwin
gen tot het aannemen van au
tochtonen waardoor dezen later
de plaatsen van blanke werkne
mers kunnen innemen.
De onbekwaamheid en het gebrek
aan ervaring in dit land zijn be
rucht in de hele zakenwereld. Wa
ter- en elektriciteitsvoorzienin
gen begeven het voortdurend,
verkeersopstoppingen zijn im
mens terwijl er in het hele land
bijna geen stoplicht naar behoren
werkt, zo vertelde een zakenman
die aan alle genoemde ellende
ook nog het probleem van de cor
ruptie toevoegde. Dat er nogal
wat moeilijkheden zijn om de
economie draaiende te houden
wordt openhartig door de rege
ring toegegeven. Zij wil de situ
atie dan ook zo snel mogelijk ver
beteren.
Een manier om dit te doen is het
opleiden van Nigerianen bij een
buitenlandse firma in het eigen
land. Ook een mogelijkheid is
mensen naar het buitenland stu
ren. Zo gaan de komende maan
den ongeveer 15.000 Nigerianen
naar de Verenigde Staten om
daar een onlangs overeengeko
men technische training te on
dergaan.
Gevolg van een en ander is dat
blanken steeds verder terugge
drongen worden uit posten die zij
voor jaren bezet hebben en dit
wordt de regering niet in dank af
genomen. "Wij doen alleen nog
het werk dat de negers niet kun
nen of willen doen", vertelde mij
een Amerikaanse adviseur met
een Texaans accent. "Zolang hier
nog goed verdiend wordt, zie je
voorlopig niemand vertrekken,
ook al is er nog zoveel kritiek. Ik
begrijp alleen niet waarom die
Nigerianen altijd zo moeilijk
doen." Zo sprak een diplomaat
ingaand op de vele klaagliederen
van de laatste tijd.
In andere Afrikaanse landen mo
gen buitenlanders dan een flinke
vinger in de pap hebben, in het
economisch snel groeiende Nige
ria wordt zoiets gezien als min
derwaardig. De trotse Britse ex-
kolonie dopt liever zijn eigen
boontjes en is vastbesloten zich
in de toekomst bij de ontwik
kelde landen te voegen.
Volgens de militaire regering moe
ten de buitenlanders het onge
mak maar op de koop toe nemen
en zij zien zich hierin gesterkt
door de nog immer toenemende
investeringen in het land. "Beter
de baby in het water gooien en
het zelf zwemmen laten leren,
dan afhankelijk blijven van bui
tenlanders", luidt hun devies.
Of de baby werkelijk zwemmen
leert of zal verdrinken, is een
vraag die waarschijnlijk pas over
tientallen jaren beantwoord kan
worden.
ADVERTENTIE
Johnson6
topkwaliteit en lage prijs
BRUSSEL (ANP) - Ir. Henk
Vredeling, de Europese
commissaris voor sociale za
ken, bereidt voorstellen voor
om in Europese continube
drijven het vijfploegenstelsel
in te voeren. Ook beziet hij
hoe de jaarlijkse arbeidsduur
kan worden teruggebracht,
hoe er meer flexibele pensi
oenstelsels kunnen worden
ingevoerd en hoe er door
part-timewerk meer werk
gelegenheid in Europa ge
schapen kan worden. Hij
heeft dat gisteren in Brussel
aangekondigd in het Europe
se permanente comité voor
arbeidsmarktvraagstukken.
In dit comité, dat de zogeheten
tripartite conferentie voorbe
reidt, die de Europese Ge
meenschap eind dit jaar wil
houden (een conferentie waar
werkgevers, vakbonden, na
tionale overheden en de Eu
ropese Commissie, 'dagelijks
bestuur' van de EG, met el
kaar de werkgelegenheidssi
tuatie bespreken) is gisteren
gesproken over wat de bij
drage van de 'derde sector'
aan een werkgelegenheids
beleid kan zijn.
Onder die derde sector verstaat
men de dienstensector. Het is
de enige sector waar nog ar
beidsplaatsen ontstaan. Vre
deling legde er gisteren in
Brussel de nadruk op, dat
juist in deze sector jaarlijks
het aantal arbeidsplaatsen
nog met drie procent groeit.
In de eerste sector (de land
bouw) daalt het aantal ar
beidsplaatsen in Europa jaar
lijks met vier procent en in de
tweede sector (de industrie)
zijn er in de Europese ge
meenschap jaarlijks 0.5 pro
cent minder arbeidsplaatsen
beschikbaar.
Van vakbondszijde is gisteren
in de vergadering van het co
mité opgemerkt, dat er nog
veel maatschappelijke be
hoeften zijn, die niet worden
bevredigd. Dat biedt kansen,
zo werd gezegd, om meer ar
beidsplaatsen te scheppen.
Vakbondsafgevaardigden
braken in Brussel vooral een
lans voor het scheppen van
nieuwe functies in de over
heidssfeer en wel op het ter
rein van volksgezondheid,
milieubescherming, oplei
ding en wetenschapsbeoefe
ning, de zorg voor gehandi
capten en ouderen en be
roepsvorming.
Van werkgeverszijde werd gis
teren in Brussel opgemerkt
dat er in het raam van de dien
stensector weliswaar nog veel
functies geschapen kunnen
worden, maar dat men toch in
het oog moet houden dat
slechts alleen de landbouw en
de industrie er het geld voor
kunnen opbrengen.
BONN (DPA/UPI)- De Westduitse regering heeft
Turkije een krediet van honderd miljoen mark
toegezegd, om dit land in staat te stellen zijn
NAVO-verplichtingen na te komen. Dat is giste
ren meegedeeld bij de beëindiging van het be
zoek van premier Bulent Ecevit van Turkije aan
de Bondsrepubliek. Het krediet moet door het
parlement worden goedgekeurd.
Bondskanselier Helmut Schmidt
verklaarde dat het krediet wordt
verleend als onderdeel van de in
ternationale inspanningen, en de
inspanning van Turkije zelf, om
de Turkse economie op peil te
brengen. Het krediet zal groten
deels worden gebruikt voor de fi
nanciering van importen uit
West-Duitsland.
NAVO
Schmidt beklemtoonde dat de
Westduitse regering zeer hecht
aan de Turkse bijdrage als zuid
oostelijke peiler van het Atlan
tisch bondgenootschap. Ook in
de toekomst is Turkije onmisbaar
voor de NAVO, meende hij. Ece
vit had aangekondigd dat zijn
land zich gedwongen zou zien de
NAVO-bijdrage te verminderen
als de Amerikaanse Senaat het
wapenembargo tegen Turkije
handhaaft. Het drie jaar geleden
ingestelde wapenembargo heeft
de last van de defensie-uitgaven
op de Turkse economie zozeer
verzwaard, dat nu het tijstip aan
breekt waarop "radicale beslissin
gen" nodig zijn, aldus Ecevit.
Donderdag sprak de commissie
voor buitenlandse betrekkingen
van de Amèrikaanse Senaat zich
uit tegen opheffing van het wape
nembargo tegen Turkije.
Schmidt is geen voorstander van
dit wapenembargo, zo liet hij blij
ken in zijn gesprekken met Ece
vit--
LISSABON (Reuter) - Verschei
dene linkse partijen en groeperin
gen hebben gisteren verontwaar
digd gereageerd op het besluit
van de Portugese regering aan de
'voormalige rechtse president
Americo Thomaz toe te staan
naar Portugal terug te keren. Tot
aan de machtswisseling, die een
einde maakte aan de dictatuur
van Salazar, was Thomaz zestien
jaar lang president. Hij week in
1974 uit naar Brazilië.
De uiterst linkse democratische
Volksunie UDP noemde het be
sluit een belediging van de ide
alen van de machtswisseling van
april 1974, waarbij het dictatori
ale bewind werd afgezet. Arbei
ders, vakbonden en alle politieke
partijen moeten zich verenigen
om de terugkeer van Thomaz te
verhinderen, zo staat in een ver
klaring van de UDP.
De Portugese Communistische Par
tij noemt het besluit een grote
schok voor het volk,'dat 48 jaar
heeft gezucht onder het geweld,
de misdaden en het despotisme
van een fascistische dictatuur. De
vereniging van oud-gevangenen
van het vorige bewind noemde
het besluit een schandaal, waarte
gen alle tegenstanders van dat be
wind zich in het belang van de
vrijheid dienen te verenigen.
Cyprus
Ecevit verklaarde dat de kwestie-
Cyprys niet kan worden opgelost
zolang het wapenembargo van
kracht blijft, omdat Grieken en
Grieks-Cyprioten de zaak zullen
traineren zolang dit embargo
geldt.
De Cyprische regering heeft de
Westduitse ambassadeur ontbo
den om haar ongerustheid te ui
ten over de Westduitse lening aan
Turkije.
KANSAS CITY-Een zware bliksemflits slaat in het industriegebied van
de Amerikaanse stad Kansas City in. Verschillende elktriciteitsvoorzienin-
gen werden door inslaande bliksem vernield tijdens een hevig onweder dat
daar woedde.
UTRECHT (ANP) - De Argentijnse
militaire junta wacht tpt na de we
reldkampioenschappen voetbal
om de vakbeweging in dat land
de genadeslag te geven. Er liggen
wetsontwerpen klaar die een ri
goureuseinde moeten maken aan
de meest elementaire vormen
van vakbondsvrijheid in Argenti-
Dat zegt Enzo Friso, hoofd van de
afdeling Latijns-Amerika van het
internationaal verbond van vrije
vakverenigingen (IVW) in de
Vakbondskrant, het blad van de
FNV.
Volgens Friso wil de junta tot na het
wereldkampioenschap wachten
met de anti-vakbondmaatrege
len om het gunstig effect van de
voetbalwedstrijden voor het
imago van Argentinië niet te ver
stoten. Ook willen de militaire
machthebbers volgens hem moei
lijkheden voorkomen op de ko
mende conferentie van de interna
tionale arbeids organisatie (ILO)
in Genève.
Op die jaarlijks in juni te houden
conferentie wordt onder meer de
vakbondsvrijheid getoetst in de
landen die de ILO-conventies op
dat punt onderschreven hebben.
Blijkt dat die conventies worden
geschonden dan wordt Argenti
nië op de 'zwarte lijst' geplaatst
ROME (SP/ANP) - Paus Paulus VI
zou erbij zijn als vandaag, aan het
eind van de middag, van Aldo
Moro tóch officieel afscheid
wordt genomen: met een requim
mis in de basiliek van St Jan van
Latheranen, de moeder van alle
kerken in Rome en in de wereld.
Het is een gebeurtenis zonder
weerga dat de paus vooreen rouw-
mis zich buiten de muren van het
Vaticaan begeeft.
Maar Aldo Moro was een vriend van
Paus Paulus, ze kenden elkaar al
in de tijd dat de jonge Moro nog
voorzitter was van de katholieke
studentenfederatie in Italië en
paus Paulus - toen nog pater Mon-
tini - in een soort aalmoezeniers
functie deze organisatie bege
leidde.
De paus heeft in de acht weken van
het Moro-drama bij herhaling uit
spraken gedaan, zelfs tot de Rode
Brigades geroepen dat hij "op
zijn knieën smeekte" om de vrijla
ting van de staatsman.
Zuid-Afrika;
contact door
geheim fonds
KAAPSTAD (AFP) - De geheime
activiteit van het Zuidafrikaanse
ministerie van voorlichting heeft
Pretoria in staat gesteld contac
ten te leggen met tien a twintig
landen in Afrika en in het Mid
den-Oosten, zo heeft minister van
voorlichting Connie Mulder giste
ren verklaard. In Zuid-Afrika is
opschudding ontstaan over het
gebruik van geheime fondsen bij
dit ministerie, waarin het parle
ment niet gekend is. Mulder wil
de niet zeggen met welke landen
contact is gelegd. Het ging niet
om contacten van diplomatieke
aard.
En nadat deze week bekend werd
dat Moro dood was, maakte hij
van het gruwzame gebeuren nog
gebruik om zich in het nog steeds
n iet afgelopen debat over het zeer
vergaande Italiaanse wetsont
werp voor abortus (aan de vrouw
de beslissing, kosteloze behande
ling) te mengen: Moro doden of
ongeboren leven doden, er is
geen verschil.
Het nieuws dat de paus vandaag in
de St. Jan van Latheranen zou
zijn had gisteren in Rome een
stormloop op toegangsbewijzen
voor de pseudo-uitvaart ten ge
volge; het Vaticaan moest nee ver
kopen. De kerk was vol.
Aan buitenlandse regeringen was
discreet geadviseerd om delega
ties van drie man te sturen - of er
staatshoofden zullen zijn bij de
nogal delicate plechtigheid in de
basiliek (immers niet in overeen
stemming met Moro's laatste wil)
was gisteren nog niet bekend.
Erg hoge gasten zijn eigenlijk
niet gewenst in Rome, deze da
gen: de Italiaanse politie heeft het
in zijn voortgaande jacht op de
moordenaars van Moro al te druk
om ook nog eens een groot beveili
gingsprogramma voor koningen
en presidenten uit te voeren.
Een officiële Nederlandse vertegen
woordiging is vandaag aanwezig
bij de plechtige rouwdienst te
Rome. De delegatie bestaat uit
oud-premier P. J. S. de Jong,
oud-minister mr. M. van der
Stoel van buitenlandse zaken en
de Nederlandse ambassadeur en
gevolmachtigd minister te Rome,
dr. J. Vixseboxse. Een en ander
heeft premier Van Agt gister
avond meegedeeld op zijn weke
lijkse persconferentie.
In regeringskringen in Rome werd
vernomen dat premier Andreotti
tot na de plaatselijke verkiezin
gen van morgen zal wachten met
de benoeming van een opvolger
voor de minister van binnen
landse zaken Francesco Cossiga,
die woensdag zijn ontslag aan
bood nadat het lijk van Moro in
Rome was gevonden.
Die plaatselijke verkiezingen staan
geheel in het teken van het terro
risme. Alle partijen pleiten voor
een krachtige campagne tegen
het terrorisme. Verwacht wordt
dat de christen-democraten goed
uit de bus zullen komen omdat de
dood van hun leider veel Itali
anen getroffen heeft. De commu
nisten hopen ook op stemmen
winst omdat zij in de ontvoerings
zaak van Moro een hard stand
punt hebben ingenomen. "Wij zit
ten in dezelfde boot nu. Als com
munist kan ik elke dag verwach
ten dat ik mijn leven moet offe
ren". zo verklaarde de leider van
de communisten, Enrico Berlin-
guer, donderdag voor de televi-
Italiaanse kranten meldden giste
ren dat de chef van de politiemen
sen die Moro moesten bescher
men een maand voor de ontvoe
ring gevraagd had voor meer man
schappen omdat hij een guerril
la-actie vreesde. Er werden ech
ter geen bijzondere maatregelen
genomen.
RUST TERUG
IN TEHERAN
TEHERAN (AFP/UPI) - In de
Iraanse hoofdstad Teheran was
het gisteren over het algemeen
rustig. Het stadsbeeld was volko
men anders dan een dag ervoor,
toen bij ongeregeldheden onge
veer 100 gewonden vielen. On
danks de rust van gisteren, dron
gen zakenlieden er bij de regering
op aan om de "onverlaten" onder
de duim te houden.
De onlusten zijn feitelijk al enkele
weken aan de gang in het hele
land. Donderdag echter sloegen
zij voor het eerst over naar Tehe
ran. De aanleiding tot de onrust
zijn de eisen van conservatieve
moslims dat veel nieuwe zaken
die zijn doorgevoerd, ongedaan
worden gemaakt.
Bij deze ongeregeldheden, die een
voorlopig hoogtepunt bereikten,
vielen sinds maandag 15 doden.
wil de junta pas met de
'vakbondswet' voor de
draad komen als de ILO-confe-
rentie is afgelopen.
Volgens Friso staat de op handen
zijnde nieuwe 'vakbondswet' al
leen de vorming toe van vakbon
den op bedrijfsniveau. Vorming
van nationale vakbonden en de
oprichting van vakcentrales
wordt wettelijk verboden. Dat is
volledig in strijd met de door Ar
gentinië geratificeerde ILO-con-
ventie over de vrijheid van vakbe
weging. Verder voorziet het wets
ontwerp in een verbod een vak
bondsfunctie te vervullen voor ie
dereen die in aanraking is ge
weest met de politie, of hij nu
schuldig is geweest of niet.
Met zo'n wet kan de junta de Argen
tijnse vakbeweging nog verder
kapot maken na alles wat er al
gebeurd is, aldus Friso. Onmid
dellijk na de militaire staatsgreep
in 1976 toen het huidige staats
hoofd Videla aan de macht
kwam, zijn volgens Friso talloze
vakbondsleiders gedood of gear
resteerd. Op het ogenblik zitten
er nog ongeveer 2.000 gevange
nen zonder vorm van proces of
zonder dat beschuldigingen te
gen hen zijn ingebracht. Een on
bekend aantal vakbondsleiders is
verdwenen. Velen zyn op straat
ontvoerd waarna nooit meer iets
van hen is vernomen.
Friso zegt dat de militairen van cir
ca 70 procent van de Argentijnse
vakbeweging de macht hebben
overgenomen. De grootste vak
centrale bijvoorbeeld - de bij het
IWV aangesloten CGT - staat
niet langer onder leiding van de
mocratisch gekozen vertegen
woordigers van de werknemers
Aan het hoofd staat nu een kolo
nel, die wordt omringd door tien
tallen officieren. Zij hebben de
touwtjes in handen en bepalen
wat er in de vakbeweging ge
beurt.
'Het vakbondskantoor van de CGT
lijkt wel een kazerne, zoveel men
sen in uniform zie je er', aldus
Friso.
PEKING (Reuter) - Het Kremlin
heeft gisteren zijn spijt betuigd
over het incident van de afgelo
pen dinsdag aan de Chi
nees-Russische grens bij de ri
vier Oessoeri.
Een woordvoerder van de Russi
sche ambassade in Peking sprak
de Chinese versie van het inci
dent slechts op eén punt tegen,
namelijk dat er gewonden zou
den zijn gevallen. De Russische
woordvoerder ontkende niet dat
de Sovjet-Unie verantwoordelijk
zou zijn voor het incident.
'Niemand is gewond geraakt. Er
was wel een incident. De Sov
jet-Unie betoont diepe spijt over
het incident'. Ook andere Russi
sche diplomaten spreken de Chi
nese versie van het incident niet
tegen, behalve op het punt van
gewonden. Gisterochtend wer
den de grensbesprekingen in Pe
king normaal hervat nadat de Sov
jet-Unie haar excuses had aange
boden. Het ziet er naar uit dat de
Chinezen de zaak nu willen laten
rusten.
Wat er afgelopen dinsdag aan de ri
vier de Oessoeri precies gebeurd
is, blijft onduidelijk. Volgens de
Chinese versie vloog een helicop
ter over de Chinese grens en werd
gevolgd door 18 militaire boten
en ongeveer 30 soldaten. De Rus
sen zouden de grens vier kilome
ter overschreden hebben en veer
tien Chinese inwoners naar de ri
vier gebracht hebben waar zij mis
handeld werden. Toen de Chine
zen bleven protesteren lieten de
Russen hen tenslotte gaan.
Donderdagmiddag werd dan de
Russische ambassadeur in Pe
king Tolstikov, een protest over
handigd. Formeel heeft de Sov-
jet-Unie niet gereageerd en de
Russische media hebben geen
melding gemaakt van het gebeu-
STOCKHOLM (UPI) - De Israëli
sche minister van buitenlandse
zaken Moshe Dajan is gisteren in
Stockholm boos uit een perscon
ferentie weggelopen omdat hij
geïrriteerd raakte over een vraag
waarbij hy en premier Begin ver
geleken werden met "terroristen
van de eerste orde". Na een korte
maar felle woordenwisseling met
de betreffende journalist verliet
Dajan de zaal.
De journalist had gevraagd om com
mentaar op de uitlating vn een
woordvoerder van de Israëlische
beweging "Vrede nu" waarin
D^jan en Begin vergeleken wer
den met "terroristen van de eer
ste orde".
