Grensincident tussen China en Sovjet-Unie Senaatscommissie vóór vliegtuigverkoop aan Midden-Oosten Verkiezingen Italië in het licht van dood Moro Israël viert dertigjarig bestaan met korte parade Oproer bereikt Teheran Unieke caravan show VRIJDAG 12 MEI 1978 ADVERTENTIE WASHINGTON (AFP) - De commissie voor buitenlandse zaken van de Ameri kaanse Senaat heeft gisteren indirect haar instemming betuigd met de door de regering voorgestelde koppelverkoop van militaire vliegtuigen aan drie landen in het Midden-Oosten. De commissie verwierp namelijk een resolutie waarin deze verkoop werd afgekeurd. De ver werping was een feit toen bleek dat de stemmen in een verhouding van acht te gen acht, staakten. De indirecte goedkeuring van de rege ringsplannen wordt in Washington ge zien als een duidelijke overwinning voor de regering Carter. Deze kan echter nog geen koffie met gebak bestellen, omdat de tegenstanders van de verkoop nog de mogelijkheid hebben om een algemeen debat in de senaat over de kwestie uit te lokken. Na de Senaatscommissie, moet ook de commissie voor buitenlandse zaken van het Huis van Afgevaardigden zich uit spreken over de verkoop. Algemeen wordt aangenomen dat deze in hoofdzaak voor de transactie is. De verkoop omvat de levering van alles bij elkaar 200 militaire vliegtuigen aan Is raël, Egypte en Saoedi-Arabië. De rege ring Carter stelde het congres een kop pel-verkoop voor, om zodoende de te verwachten oppositie van de pro-Is- raël-lobby te kunnen ondervangen. De Senaatscommissie besloot later de af gekeurde resolutie in haar geheel voor te leggen aan de voltallige Senaat. Ieder commissielid zal tevens zijn aanbevelin gen bij de resolutie voegen, zodat de Se naat deze kan onderzoeken. Het is niet zeker of de Senaat een algemeen debat zal wijden aan de zaak. Mocht dit gebeuren, dan is de Democratische lei der in de Senaat, Robert Byrd, ervan overtuigd dat de regeringsvoorstellen worden goedgekeurd. De regering Carter maakte woensdag be kend bereid te zijn Israël meer vliegtui gen te verkopen. Tevens is zij bereid van Saoedi-Arabië schriftelijke gaianties te bedingen dat de geleverde jachtvlieg tuigen alleen voor defensieve doelein den worden gebruikt. Naar het zich laat aanzien hebben deze concessies de rege ring meer steun bezorgd. Eerder dit jaar namelijk drongen 11 van de 16 leden van de Senaatscommissie, er bij Carter op aan de verkoop uit te stellen. Nu stemden acht leden tegen de verkoop, een winst van drie. Wil het voorstel in de prullebak belanden, dan moeten zowel de Senaat als het huis den zich ertegen uitspreken. TEHERAN (UPI) - Het drukke deel van het zuiden van de Iraanse hoofdstad Teheran was gisteren voor het eerst het toneel van heftige botsin gen tussen duizenden de monstranten en politie, zoals die zich eerder in 25 andere Iraanse steden als Qom, Ta- brix, Kazeroun en Shiraz hadden voorgedaan. Ook hier begonnen de onlusten nadat een menigste onder het slaken van kreten als "weg met de sjah" en andere leuzen tegen de regering uit een moskee was gestroomd. Daar was gesproken door advocaat Karim Sanjabi die aan het hoofd staat van de Iraanse rechten die werd opgericht nadat in januari bij rellen in de heilige stad Qom in het zuiden van het land zes doden waren gevallen. In Teheran vielen gisteren vol gens ooggetuigen ongeveer 100 gewonden mede doordat naar zij zeiden toch enige mensen door kogels werden getroffen toen de politie over de hoofden heen begon te schieten. Volgens persberichten waren er bij de rellen in andere Iraanse steden in de afgelopen drie dagen voor Teheran in totaal 15 doden gevallen en vele ge wonden. De bijeenkomst in de moskee in zuid-Teheran werd gehouden om acties te bespreken uit protest tegen de rellen in Qom, Tabriz en andere steden. PEKING (REUTER) - China heeft gisteravond bekendge maakt, dat Sovjet-Russische-troepen enkele dagen gele den de Chinese grens hebben overschreden en een aantal mensen hebben neergeschoten en gewond. ten in Peking voorspellen, dat het grensincident vijf dagen na de hervatting der onderhandelingen (9 mei) wellicht zou kunnen lei den tot het afbreken van de her vatte besprekingen In een door het Chinese ministerie van buitenlandse zaken aan de Russische ambassadeur in Pe king overhandigde protestnota wordt gezegd, dat in dit eerste grote grensincident sinds 1969 een Russisch hefschroefvlieg- tuig, 18 vaartuigen en ongeveer 38 man troepen betrokken waren Er is nog geen commentaar van de Russische-ambassade in Peking en het is nog niet bekend of de Russische ambassadeur - Tolsti- kov - de Chinese nota heeft aange nomen. Ook in Moskou is nog geen officieel commentaar op de Chinese noia uitgebracht. Het incident waarvan China ge waagt heeft zich voorgedaan aan de rivier de Ussuri (Wusuli in het Chinees), kort nadat China en de Sovjet-Unie de onderhandelin gen hadden hervat over hun grensverschil. Op 26 april keerde de Russische-onderminister van bui tenlandse zaken Ilyilsjev naar Pe king terug na een afwezigheid van meer dan eenjaaren de onder handelingen werden op 4 mei voortgezet. Westelijke diploma- Hoea naar Parijs PARIJS (DPA) - De Chinese par tijleider Hoea Koeo-feng heeft een uitnodiging voor een officieel bezoek aan Frankrijk aanvaard. Wanneer dit bezoek zal moeten plaats hebben is nog niet bekend, zo heeft de Chinese vice-premier Koe Moe gisteren na afloop van een bezoek van een week aan Pa rijs verklaard. De Franse president zei dat China en Frankrijk nauwer willen gaan samenwerken op economisch, technisch en wetenschappelijk gebied, maar de Chinese vice- premier wilde niet ingaan op de vraag of deze samenwerking zich ook zou uitstrekken tot het ge bied van wapens. "Terughoudend" In de Chines nota waarin gerept wordt over het incident van 9 mei heet het nog, dat het te danken was aan de Chinese terughou dendheid, dat het incident niet heeft geleid tot een gewapend conflict. Het laatste treffen aan de Ussuri ge schiedde op 15 maart 1969. Het toneel was het eiland Tshenpao. Toen werd door zowel Moskou als Peking melding gemaakt van doden. Volgens de Chinese lezing hebben bij de jongste incident van enige omvang de Russische invallers getracht Chinese inwoners bijeen te drijven. Zij schoten voortdu rend en verwondden een aantal Chinezen. De Russen drongen vier kilometer diep Chinees ge bied binnen en namen 14 Chine zen gevangen. Zij sleepten deze mee tot aan de rivier de Ussuri en mishandelden hen. Tenslotte wer den de Chinezen vrijgelaten. China eist bestraffing van de schul digen en een waarborg, dat derge lijke incidenten niet meer voorko- China eist verscheidene duizenden vierkante kilometers gebied op langs de rivieren de Ussuri en de Amur. Dit gebied werd door het tsaristische Rusland van China af genomen, hetgeen is vastgelegd in verdragen van 1858 en 1860. Pe king beschouwt deze verdragen als ongeldig en wenst er nieuwe onderhandelingen over. Volgens schattingen van Weste lijke deskundigen in Moskou zijn ongeveer 43 Russische-divisies van elk 10.000 man gelegerd aan de Chineze grens vanaf centraal Azië tot aan het Verre Oosten. Premier Begin zwaait naar de menigte, die zojuist anjers naar het podium heeft geworpen aan het einde van de militaire parade die in Jeruzalem werd gehouden ter gelegenheid van het dertigjarig bestaan van Israël. Rellen bij viering in Den Haag JERUZALEM (DPA) - Een korte militaire parade in Jeruzalem is gisteren het officiële hoogtepunt ge weest van de viering van het dertigjarig bestaan van Israël. Eenheden van alle legeronderdelen, inbegre pen vrouwelijke soldaten, marcheerden langs de tri bune vanwaar president Ephraim Katzir en pre mier Begin de parade waarnamen. Negen doden bij ongeluk met bus PARIJS (DPA) - Bij een botsing tussen een bus met bejaarden en een vrachtauto in de omgeving van de Oostfranse stad Besancon zijn gisteren negen mensen om het leven gekomen. Er zijn vijf tien gewonden. over het stadion van de He breeuwse universiteit waar de talrijke toeschouwers ook de nieuwe Israëlische tank "Mer- kawa" te zien kregen. De parade in Jeruzalem was oor spronkelijk overigens veel groot ser opgezet. Kostenoverwegin gen hadden echter tot een minder groot vertoon genoopt. De viering van de 30-jarige staat Is raël in het Haagse Congresge bouw is gisteravond gedeeltelijk ontsierd door zeven arrestaties en een valse bommelding. De zeven jongelui die bij de aankomst van kroonprinses Beatrix en prins Claus enig vuurwerk afstaken werden overgebracht naar het Haagse hoofdbureau. Tijdens de bijeenkomst ontving de politie een telefoontje waarin werd gezegd dat er in het gebouw een bom was geplaatst. Later werd een pakje gevonden dat door de technische dienst van de politie onschadelijk kon worden gemaakt. Maar het vermoeden bestaat dat er mogelijkerwijs toch werkelijk een bom in zat. De viering van de jarige staat Israël werd behalve door het prinselijk echtpaar bijgewoond door onder meer premier Van Agt die op merkelijk hartelijke woorden aan het adres van Israël richtte. Ver der werd een toespraak gehou den door de Israëlische ondermi nister van Algemene Zaken. Jo- ram Aridor, die een speciale boodschap van premier Begin voorlas. Tevens werden de be zoekers toegesproken door de Is raëlische oppositieleider Simon Peres. Het prinselijk paar ontving verder nog uit handen van de Israëlische ambassadeur een document waaruit bleek dat namens hen een 30-tal bomen in Israël waren geplant. op 13 mei een heel fijne landelijke fietsdag .999 fietsenmakers Washington en Moskou blijven praten over beperking wapenhandel WASHINGTON (AFP) - De Ver enigde Staten en de Sovjet-Unie zijn het eens geworden dat zij ge regeld overleg zullen voeren om te komen tot "concrete maatre gelen" tot beperking van de in ternationale handel in conventi onale wapens. Dit heeft gisteren het ministerie van Buitenlandse Zaken in Washington bekend gemaakt. Hel eerste gesprek tussen de twee supermogendheden over dit on derwerp werd van 4 tot 8 mei in Helsinki gehouden. De woord voerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken noemde deze besprekingen "nuttig en veelbelovend" De volgende ronde zal waarschijnlijk in het begin van de zomer worden ge houden. Woordvoerder Hodding Carter legde er de nadruk op dat beper kingen in de internationale wa penhandel waarover de VS en Rusland het eventueel eens zul len worden, geen afbreuk mogen doen aan de nodige wapenleve ringen van Amerika of de Sov jet-Unie aan hun vrienden of bondgenoten. Volgens Ameri kaanse functionarissen gaat het er om buitenlandse zaken wed loop tussen de geïndustriali seerde landen op het gebied van de wapenhandel af te remmen Het beperken van de levering van conventionele wapens aan lan den van de derde wereld is één van de belangrijke doelen die president Carter zich op het ge bied van het buitenlands beleid heeft gesteld sinds hij 16 maan den geleden werd geïnstalleerd ADVERTENTIE ROME (Reuter) - Na de gruwelijke moord op Aldo Moro zullen zon dag bijna vier miljoen Italianen mogen stemmen in plaatselijke verkiezingen. De verkiezingspro paganda stond de afgelopen we ken trouwens toch al in het teken van de algemene veroordeling van de terreur. De emoties die door de moord op de christendemocratische oud-pre mier zijn losgemaakt zullen zeker hun stempel op de verkiezingsuit slagen drukken. Deze kunnen de pas twee maanden oude christen democratische minderheidsrege ring van premier Giulio Andre- otti een eerste beeld geven van de stemming die op het ogenblik in het kiezerskorps heerst. Symbolisch Moro werd ontvoerd op een mo ment van enorm symbolisch be lang. De Rode Brigades sloegen namelijk toe op de ochtend toen het parlement bijeen zou komen om de verklaring van de nieuwe regering aan te horen, de eerste in dertig jaar die mocht rekenen op steun van de communisten. Met Moro ontvoerden de terroris ten de architect van dit kabinet. Tijdens een crisis die twee maan den duurde had Moro zijn pres tige en zijn invloed op het spel gezet om de rechtervleugel van zijn Christendemocratische Par tij te overreden een verbond met jaar hard gewerkt om hun image van revolutionair-gezinde marxis tisch leninisten om te bouwen tot die van beschermers van vrijheid en democratie. Torrita Tiberina, hei plaatsje waar de familie van Moro de vermoorde politicus heeft begraven, is bedevaartsoord geworden. Hier probpert de Italiaanse minister van volksgezondheid. Tina Anselmi.e van het graf van Moro op te vangen. Achter haar Moro's broerCarlo Alfredo. Veroordeling de communisten aar Christendemocraten t nisten opperden onmiddellijk dat de ontvoering van Moro in fei te gericht was tegen hun nieuwe samenwerking. De communisten gingen zelfs zo ver te suggereren dat het ging om een "reactionaire samenzwering" die beoogde hun beeld als partij van de werkende klasse te besmeuren. De commu nisten hebben de afgelopen tien Met de gemeenteraadsverkiezin gen in het achterhoofd hebben de communisten sinds de ontvoe ring van Moro dan ook voortdu rend de Rode Brigades en haar terreur veroordeeld en erop geha merd dat de staat nooit mag bui gen voor de chantage van "deze bende misdadigers". Zij reageer den spinnijdig toen sommige con servatieve christendemocraten zeiden dat hun 'Stalinistisch' ver leden de voedingsbodem heeft ge legd voor het huidige politieke ge weld. Partijleider Enrico Berlinguer, de man die de communisten hun hui dige image heeft bezorgd prees onlangs op een verkiezingsbijeen komst zijn partij als een van de belangrijkste bolwerken van de Italiaanse democratie. Barensweeën Oorspronkelijk zouden de verkie zingen vorig jaar november plaatshebben, toen het land mid den in de barensweeën zat van e regeringscrisis. Chris tendemocraten en communisten waren eensgezind in hun opinie dat de woelingen van een verkie zingscampagne het land meer kwaad dan goed zouden doen en men besloot de verkiezingen uit te stellen tot het voorjaar. Of dit een verstandig besluit was staat te bezien want de crisis is slechts groter geworden. Het drama rond Moro heeft andere dringende problemen zoals de stagnerende economie, de groei ende werkloosheid, inflatie, mis daad en studentenonrust, naar de achtergrond geschoven. Alle belangrijke partijen hebben hun verkiezingscampagnes op de kwestie van recht en orde gecon centreerd en ze beloven allemaal meer veiligheid. "Stem christen democraten voor bestrijding van het terrorisme", "een stem voor de communisten is de beste ma nier om uitdrukking te geven aan uw verlangen het terrorisme te be strijden", zo roepen de aanplak biljetten van de DC en PCI de kie- De communisten laten geen kans voorbij gaan zich te presenteren als de partij die in de toekomst voor recht en orde zal zorgen. Zij oefenen daarbij zware kritiek op de ondoeltreffendheid van de nog onlangs hervormde veilig heidsinstituten De communisten eisen de eer op de voornaamste rol te hebben ge speeld bij het verijdelen van het hoefddoel van de terroristen, ver nietiging van de nationale solida riteit. "Wij hebben opnieuw ge toond dat onze democratie sterk is en dat zy niet kan worden ver nietigd", zei Berlinguer op een partij bijeenkomst. Vrees In de woorden van de partijleider leek enige angst door te klinken over de verkiezingen van zondag. De communisten hebben de laat ste jaren bij verkiezingen voor ge meenten, provincies en gewesten voortdurend gewonnen. Als zy ditmaal een slecht resultaat beha len zou dat voor hen een zware tegenvaller zijn. De tragedie rond Moro lijkt echter een groeiende sympathie voor de christendemocraten te hebben veroorzaakt. Op een politieke bij eenkomst kreeg partijsecretaris Benigno Zaccagnini een staande ovatie van de "Moro, Moro" roe pende aanwezigen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1978 | | pagina 9