Uitspraak Hoge
Raad stuit op
kritiek van Bonn
Geen onderscheid bij zoeken naar uraniumleveranciers
Beroep op Kroon aan
tijdslimiet gebonden
Vandaag nieuwe
Friese bijbel
Over uitlevering Folkerts
PPR-motie
verworpen
Adviesraad buigt voor protesten
WOENSDAG 10 MEI 1978
VARIA
PAGINA 17
STRAATSBURG (ANP) - Omdat
de Europese gemeenschappen
dringend behoefte hebben aan
uranium en er nauwelijks in de
gemeenschap uranium gevonden
wordt, is het dringend geboden
dat geen enkele toeleveringsbron
wordt uitgesloten. Dit verklaarde
EG-commissaris Richard Burke
gisteren in het Europese parle
ment in Straatsburg.
Hij reageerde hiermee op vragen
van de Nederlandse socialist Piet
Dankert die wilde weten in hoe
verre de gemeenschap afhanke
lijk is van de leveranties van ura
nium van Zuid-Afrika en of er in
de plaats van Zuid-Afrika andere
alternatieven zijn.
De socialist stelde dat de republiek
Zuid-Afrika zich meer en meer
lijkt te ontwikkelen tot een van
de belangrijkste producenten
van natuurlijk, niet- verrijkt ura
nium. Zo wordt verwacht, aldus
Dankert, dat de produktie van
uranium-oxyde, welke in 1976
nog 3.265 ton bedroeg, in dit jaar
5.300 ton en in 1982 8.500 ton zal
bedragen.
Gezien de situatie op de wereld
markt, waar concurrerende lan
den als Australië, Canada en de
Verenigde Staten zeer stringente
leveringsvoorwaarden hanteren
en de produktie van uranium be
perken, wordt Zuid-Afrika de
belangrijkste leverancier van
De antwoorden van de commissa
ris, belast met de betrekkingen
met het parlement, en niet door
de commissaris voor energieza
ken, Guido Brunner, waren vol
gens Dankert en de gehele soci
alistische fractie dermate onvol
doende dat zij een extra spoed
debat aanvroegen.
Commissaris Burke stelde dat
Zuit-Afrika twintig procent van
de wereldreserve heeft aan na
tuurlijk uranium en de tweede
plaats inneemt onder de weste
lijke producenten. Maar om
commerciële redenen is geheim
houding vereist, zodat hij Dan
kert en het Europese parlement
niet kon zeggen in hoeverre de
EG afhankelijk is van Zuid-
Afrika. Daarnaast moet door de
grote behoefte aan uranium ie
dere leverancier serieus worden
genomen.
Dankert stelde daarop in een speci
aal debat dat juist de geheimhou
ding in de hand gaat werken dat
het publiek gaat denken dat af
hankelijkheid groter is dan in
werkelijkheid het geval is. Ver
der noemde hij Zuid-Afrika poli
tiek nogal verdacht.
Deze opmerking lokte hevig verzet
uit van Britse Conservatieven en
Westduitse Christendemocraten.
'Is de Sovjet-Unie dan in verge
lijking met Zuid-Afrika lelie
blank'?, zo vroeg de Britse con
servatief Tom Normanton. En de
Westduitse Christendemocrate
Hannah Waltz wees Dankert erop
dat de olie opraakt en dat de enige
oplossing kernenergie is. Haar
partijgenoot Karl Fuchs stelde
voor extra voorraden urani
umerts aan te leggen en snel
voortgang, te maken met het
bouwen van snelle kweekreacto-
Commissaris Burke beloofde de
opmerkingen van het parlement
aan zijn collega Brunner door te
geven, vooral nadat de socialisti
sche fractieleider Ludwig Fel-
lermaier erop had gewezen dat
het geen pas gaf dat de commis
saris belast met energiezaken
niet in het parlement aanwezig
was en zijn colleiga het antwoord
van een briefje liet voorlezen.
Vandaag krijgen de Friezen een ei
gen Friese bijbel in nieuwe ver
taling. Na bijna tienjarige arbeid
Sovjet-Unie
wil ook
buiten Salt
om praten
BONN Reuter) - De West
duitse bondskanselier Hel
mut Schmidt heeft gister
avond in een televisie
vraaggesprek verklaard, dat
de Sovjet-Unie bereid is te
onderhandelen over de kwes
tie van haar kernraketten
voor de middelgrote afstand.
Volgens Schmidt heeft de Rus
sische leider Leonid Breznjev
hem dit verzekerd tijdens
verleden week in West-
Duitsland gevoerde bespre
kingen.
Breznjev, aldus Schmidt had
gezegd dat het Kremlin be
reid was, met het Westen te
praten over wapens, die niet
besproken worden bij de
Amerikaans-Russische on
derhandelingen over bespre
king van de strategische be
wapening (SALT) of op de be
sprekingen iij Wenen tussen
het Oosten en het Westen over
vermindering van de troe
pensterkte (MBFR).
BONN (DPA/REUTER) - De uitspraak van de Hoge Raad
dat uitlevering van het RAF-lid Knut Folkerts aan de
Duitse Bondsrepubliek alleen toelaatbaar is als hij daar
niet wordt vervolgd wegens verdenking van betrokken te
zijn geweest bij de ontvoering van en de moord op de
werkgeversvoorzitter Hanns-Martin Schleyer, heeft in de
Bondsrepubliek geleid tot veel en merendeels negatieve
reacties.
Naar het oordeel dat de Hoge Raad
maandag uitsprak, moet het ge-
val-Schleyer worden beschouwd
als een politiek delict in de zin
Besmet infuus
eist derde
slachtoffer
ASSEN (SP) - In het Academisch
ziekenhuis in Groningen is de
57-jarige S. Wierda uit Assen be
zweken aan de gevolgen van het
aanbrengen van een besmet in
fuus in het Wilhelmina-
ziekenhuis in Assen.
Hij is het derde slachtoffer. Bij tien
patiënten werd in het Asser
ziekenhuis op 3 maart plotseling
hoge koorts, een te lage bloed
druk en een shock-toestand ge
constateerd. Eerder overleden
een 72-jarige man en een 58-ja-
rige vrouw.
Reddingscapsule
neergestort
DEN HELDER (ANP) - Vier em-
ploye's van de Nederlandse
Aardolie Maatschappij zijn gis
termiddag gewond geraakt, toen.
de reddingscapsule waarin zij
stonden van ongeveer tien meter
hoogte op het water viel. Zes an
dere employe's, die zich ook in de
capsule bevonden bleven onge
deerd. De gewonden zijn opge
nomen in het Parkzichtzieken
huis in Den Helder.
De employe's waren samen met een
instructeur aan het oefenen op
het NAM-terrein nabij het
Noord-Hollands kanaal, toen de
capsule op ongeveer tien meter
hoogte hing trok een van de
mannen aan de verkeerde hen
del. In plaats van langzaam naar
beneden te zakken werd de cap
sule gelijk ontkoppeld.
Een reddingscapsule wordt door de
NAM gebruikt op boorplatforms
in de Noordzee. Wanneer zich op
een platform een ongeluk voor
doet kunnen de aanwezigen zich
met de capsule laten zakken. Als
de capsule dan op het water ligt
kan deze worden ontkoppeld.
Rhodesië:
Ontslag Hove
blijft toch
gehandhaafd
SALISBURY (Reuter) - De uitvoe
rende raad in Rhodesië heeft gis
teravond verklaard, niet terug te
komen van het ontslag van de
omstreden zwarte Rhodesische
„co-minister" van justitie Byron
Hove;
In een na een bijeenkomst van een
hele dag uitgegeven communi
qué wordt gezegd, dat bisschop
Abel Moezorewa, die beschouwd
wordt als de machtigste van de
drie zwarte leden van de raad, de
bepaling van zijn standpunt in
deze kwestie heeft opgeschort.
De Verenigde Afrikaanse Natio
nale Raad (UANC) van de bis
schop had eerder gedreigd zich
uit de multiraciale interim
regering te zullen terugtrekken,
indien Hove, een Londense ad
vocaat die door de UANC was
benoemd, niet in zijn functie her
steld zou worden.
De UANC heeft overigens besloten
geen actie te ondernemen voor
dat het voltallige bestuur van de
UANC zondag vergaderd heeft.
De Hove-affaire is gekenmerkt
door verwarring en groeiende ri
valiteit tussen de UANC en een
kleinere nationalistische groepe
ring onder leiding van dominee
Sithole, die ook zitting heeft in de
uitvoerende raad van Rhodesie.
De 38-jarige Hove werd door de
uitvoerende raad op 28 april ont
slagen omdat hij geweigerd had,
zijn eis in te trekken, dat de posi
tie van de zwarten versterkt
wordt bij de Rhodesische politie
en bij het ambtenarenkorps.
van het Europese uitleverings
verdrag. Folkerts mag, volgens
de Hoge Raad, evenals zijn mede
standers Wackernagel en
Schneider, wel worden uitgele
verd op grond van andere be
schuldigingen, zoals die van me
deplichtigheid aan de moord op
de federale procureur-generaal
Siegfried Buback in april van het
vorig jaar.
Conventie
Het ministerie van justitie in Bonn
liet gisteren in een korte verkla
ring weten, dat het niet zijn zaak
was om een oordeel over de uit
spraak van de Hoge Raad te ge
ven. Wel stelde het ministerie dat
het arrest "opnieuw heeft aange
toond hoe dringend nodig het is
dat de Europese conventie tegen
het terrorisme spoedig door alle
leden van de Raad van Europa
wordt bekrachtigd".
Tot dusver hebben alleen de
Bondsrepubliek, Zweden en
Oostenrijk dat gedaan, waardoor
de conventie op 3 augustus tus
sen deze drie staten van kracht
wordt. Volgens het ministerie
van justitie in Bonn kan op grond
van deze conventie nooit worden
gesteld dat moord en ontvoering
politieke daden zijn.
Wöedend
Bleek uit deze verklaring al dat de
autoriteiten in Bonn duidelijk
geïrriteerd zijn, in vele West
duitse kranten werd woedend ge
reageerd. Een Westduitse televi
siecommentator vroeg of Neder
land wellicht ook zou weigeren
de ontvoerders van de Italiaanse
oud-premier Aldo Moro uit te le
veren, op grond van de overwe
ging dat het hier om een politiek
misdrijf zou gaan.
Het felst van leer trok het conserva
tieve dagblad "Die Welt", dat
sprak van een "Schandaal zonder
weerga". Het blad noemde het
oordeel van de Hoge Raad "dat de
ontvoering van Schleyer een po
litiek delict is, het grootste succes
dat de de terroristen tot dusver in
hun korte bloedige geschiedenis
hebben geboekt".
DEN HAAG - Het beroep op
de Kroon inzake bestem
mingsplannen moet niet
worden afgeschaft, maar
worden gebonden aan een
strenge tijdslimiet. De
Raad van State zou binnen
zes maanden een beslis
sing moeten nemen. Dat is
de herziene mening van de
Raad van advies voor de
ruimtelijke ordening
(Raro).
Enkele jaren geleden bepleitte de
raad het beroep op de Kroon ach
terwege te laten door de vaak ja
renlange procedure. De voorma
lige minister Gruyters nam dit
advies over, evenals de huidige
bewindsman Beelaerts van
Blokland. Door het onverwacht
groot aantal protesten, is de raad
echter omgezwaaid.
Een commissie heeft het Kroon-
beroep opnieuw ontleed en is tot
de conclusie gekomen, dat het
toch beter is deze te handhaven.
Niettemin blijft de tijd, waarmee
dit beroep is gemoeid, een doorn
in het oog. Daarom is de raad met
het voorstel gekomen dat de
Raad van State binnen zes maan
den na ontvangst van de beslis
sing van Gedeputeerde Staten
(het tweede beroepslichaam na
de gemeente) een oordeel moet
vellen.
Omdat de Raro ook zelf twijfelt
aan die tijdslimiet heeft men ge
dacht aan ten hoogste twee ver
dagingen van totaal zes maanden.
Nieuw is echter de gedachte om
de leden van de Raad van State
door middel van een sanctie tot
spoed te manen. Als een beslis
sing wordt verdaagd, mag de ge
dupeerde schade claimen bij de
minister. Zelfs moet de moge
lijkheid worden geopend een
voorschot op te kunnen nemen,
van het te verwachten schadebe
drag.
Volgens de raad van advies
dwingt men de Kroon op deze
manier tot een scherpe selectie.
Belangrijke bestemmingsplan
nen (vooral stadsvernieuwing)
zou men voorrang moeten geven.
Op het ogenblik moet men ge
middeld 42 maanden wachten op
een 'vonnis', maar acht jaar is ook
geen uitzondering.
De kosten van deze nieuwe pro
cedure zouden voldoende afwe
gen tegen het beperken van de
tijd. De Raad van State moet ui
teraard meer ambtenaren tot zijn
beschikking krijgen.
Een pleidooi is er ook om be
roepsschriften slechts ontvanke
lijk te verklaren als er "algemene
belangen" mee zijn gediend.
Gemeenten moeten meer met
globale bestemmingsplannen
komen en de uitwerking faseren,
zodat een beroep op de Kroon
niet zo'n grote invloed meer kan
uitoefenen.
Gedeputeerde Staten moeten
zorgvuldig(er) te werk gaan om
het aantal beroepen terug te
dringen. De adviesraad pleit ver
der om een onderzoek in te stel
len naar de inschakeling van een
college van onafhankelijke des
kundigen, die de provincie moet
gaan helpen.
DEN HAAG (SP) - De Tweede Ka
mer heeft maandag een motie van
PPR-lid Leo Janssen verworpen,
waarin werd gesteld dat minister
van buitenlandse zaken Van der
Klaauw onvoldoende duidelijk
heid kan geven over de vraag of
Nederland wel of niet medio ja
nuari het vetorecht inzake de uit
breiding van UCN-Almelo defi
nitief uit handen heeft gegeven.
Janssen werd gesteund door PvdA,
D-66, PPR. PSP. CPN en DS'70.
Namens het CDA betoogde Van
Houwelingen dat dit pas te be
oordelen valt wanneer definitief
vaststaat hoe de Urenco-part-
ners, West-Duitsland en Enge
land, zich opstellen tegenover de
Nederlandse voorstellen.
Baan voor
iedereen
In uw blad van 18 april zien we een
artikel over het delen van een
baan met twee personen. Ook de
echtgenoten doen goed werk: ze
staan daar helemaal achter.
Uitstekend! Als nu de echtgenoot
ook met een ander een baan gaat
delen, komen we precies waar we
moeten zijn: één baan per gezin.
Maar dan ook voor elk gezin.
Dan kan ieder, die eveneens graag
wil werken, ook eens aan de beurt
komen en en dat geen werk van
anderen afgesnoept. Via de t.v. en
pers worden we telkens gecon
fronteerd met de ellende van
werknemers, die op straat komen
te staan of waarvan de baan „op
de tocht staat". Even meetreuren;
dan gaat alles op dezelfde voet
verder. Wie werk heeft, trekt zich
toch niets aan van anderen, die
zonder zitten. We lezen steeds,
dat er in ons land maar een be
paalde portie diensten verleend
kan worden. Wat de één dus meer
dan het gemiddelde heeft, gaat
ten koste van een ander.
De vakbonden gaan gelukkig lang
zamerhand inzien, dat dit geen
rechtvaardige zaak is end at het
beschikbare werk eerlijker ver
deeld moet worden. De regerin
gen hebben tot nu toe niets dur
ven doen.
Misschien gaat men dan ook inzien,
dat er nu vele lapmiddelen aan
bevolen worden, die geen oplos
sing brengen:
1. Minder uren werken. Dat bete
kent, dat in vele gezinnen er nog
meer werk bij genomen kan wor
den. In sommige heeft men nu al
twee banen, die kunnen dan naar
drie. Maar de werklozen, waar het
voor bedoeld was, grijpen er
naast. Hun aantal kan door deze
maatregel weer flink stijgen. Op
naar de 400.000 werklozen.
2. Vroeger pensioneren. Let er dan
wel op, dat het vrijkomdende
werk naar een werkoze gaat. En
niet gebruikt wordt voor werkers
uit punt 1.
Vorig jaar stond in uw blad al een
artikel van iemand, die signa
leerde, dat het werk meestal niet
terecht komt bij degenen, die het
nodig hebben.
Het is wel een vreemde toestand.
Voor enkele honderdduizenden
is er geen werk. Ze worden via
W.W. e.d. toch betaald (voor
werk, waar ze niet voor in aan
merking kunnen komen).
Ze mogen er naar kijken, dat ande
ren, met al een behoorlijk inko
men, dit werk wel toegeschoven
krijgen en daar óók nog eens voor
betaald worden. En daar moet de
belastingbetaler dus voor helpen
opdraaien.
En dan leest men, dat de overheid
er financieel zo slecht voor staat
en moet bezuinigen.
Is 't een wonder!
L. Hack,
Herengracht 56,
Middelburg.
W indsurfscholcn
Tot mijn spijt ontdekte ik dat er in
het Leidsch Dagblad van maan
dag 1 mei een zeer onvolledige
kaart is opgenomen, namelijk de
vakantietips op pagina 11. Van de
ruim 30 officiële windsurfscho-
len telde ik er in totaal 9 in dit
overzicht. Ik kan mij hiervoor
verschillende redenen indenken.
Het is echter wel erg jammer, dat
de voor Leiden dichtsbijzijnde
windsurfscholen er niet in zijn
opgenomen. In Kaagdorp heb
ben wij een vestiging, waar voor
namelijk dagcursussen voor be
ginners worden gehouden. In
Roelofsarendsveen verzorgen wij
International Windsurfing
schools en dagcursussen, week-
cursussen en verhuur. Boven
dien organiseren wij speciale
weekcursussen voor kinderen
van 9 tot 14 jaar, gedurende de
hele maand augustus.
Naar ik hoop kan deze aanvullende
informatie een plaats krijgen in
uw krant.
J. Rijks
JWS Alkemade
Aderweg 6
Roelofarendsveen
AMSTERDAM - Prinses Margriet ontving gisteren in het havengebouw van de KNSM in Amsterdam een
exemplaar van het boek 'De Nederlandse Koopvaardijvloot in de Tweede Wereldoorlog'. Naast de prinses de
auteur van het werk, L.L. von Munching.
is deze bijbel gereedgekomen
Zeven vertalers, zes kenners en
sprekers van de Friese taal, drie
theologische en twee taalkundige
supervisoren en een advies- en
leescommissie van twaalf leden
hebben eraan gewerkt.
De leiding berustte bij een inter
kerkelijke commissie waarin de
Rooms-Katholieke Kerk, de Her
vormde Kerk, de Gereformeerde
Kerken, de Chr. Geref. Kerken,
de Friese Doopsgezinde Sociëteit
en de Vrije Evangelische Ge
meenten vertegenwoordigd wa
ren. De bijbel, die naast de er
kende boeken van het Oude en
Nieuwe Testament ook de zoge
heten „apocriefe" boeken bevat,
handelend over de periode tus
sen de beide Testamenten, is een
gemeenschappelijke uitgave van
het Nederlands Bijbelgenoot
schap en de Katholieke Bijbel
stichting.
De vorige Friese vertaling dateerde
van 1943. Ze was van de hand van
dr. G. A. Wumkes en E. B. Fol-
kertsma. In verschillende opzich
ten leunde deze vertaling sterk
tegen de Statenvertaling aan. Ze
was ook uitverkocht en had op
nieuw gedrukt moeten worden.
In 1966 werd tot het maken van
vertaling besloten.
Friese bijbel wordt van
avond officieel aangeboden tij
dens een bijeenkomst in de Grote
of Jacobijnenkerk te Leeuwar
den.
Synode somber
Voor haar 175 ste vergadering is de
synode van de Evangelisch-
Lutherse Kerk deze week enkele
dagen in Den Haag bijeen. Giste
ren werd ds. W. Bleij, Amstel
veen, herkozen als president en
mevrouw E. de Mooy-Wallien,
Amsterdam, als vice-president
Ds. J. A. Roskam, Den Haag,
werd gekozen in de plaats van dr
A. Johannes, Amsterdam, even
eens tot vice-president.
De twaalf predikanten en 24 niet-
predikanten hielden zich bij de
bespreking van het verslag van
de werkzaamheden der synodale
commissie vooral bezig met de
oecumenische situatie hier te
lande. De commissie bleek die
nogal somber in te zien. De oe
cumene zit in de verstarring, zo
meende ds. Bleij.
Met name bij een aantal synodele
den die zitting hebben in inter
kerkelijke commissies en secties
bleek enige moedeloosheid te be-'
staan. Bij de Lutherse Kerk kan
veel meer, was hun gevoel; de
andere kerken kunnen moeilij
ker iets toegeven. Bovendien
houden de anderen maar weinig
rekening met de kleinere kerken
Ds. Bleij waarschuwde, dat zijn
kerk bij haar kritiek ook naar
zichzelf zou blijven kijken. „Ook
lutheranen zijn geen oecumeni
sche engelen".
Beroepingswerk
Hervormde Kerk: beroepen te
Den Briel L. J. de Leeuw Sint
Anna Parochie, te Koudum L.
Westland Hellendoorn, te Stol
wijk A. van Brummelen Huizen,
aangenomen naar Oud-Vos-
semeer Th. van der Heijden Zalk
(Ov.), naar Uithoorn (vacature W
A. Kalkman) W. Hoekstra Am
sterdam, de bènoeming tot bij
stand in het pastoraat te Kralin
gen Jac. de Vries Scheveningen;
bedankt voor Oudewater J. D
van Roest Ederveen.
Gereformeerde Kerken: beroepen
te Almkerk R. Akkerman Kam
pen; aangenomen naar Olde-
broek A. Addis Oudega (Smallin-
gerland, Fr.), de benoeming tot
geestelijk verzorger van de Ne
derlanders in Saoedi Arabië A. S
J. Smilde Duisburg-Ruhrort.
Gereformeerde Kerken Vrijge
maakt: bedankt voor Capelle aan
de IJssel M. Brandes Ermelo.
Chr. Gereformeerde Kerken: be
dankt voor Drogeham P. den
Hartog Veenendaal, voor Haar
lem W. Quist Den Haag, voor
Bunschoten A. Baars Urk, voor
Zierikzee J. Kievit Ermelo
Geref. Gemeenten: bedankt voor
Emmeloord H. Hofman Rotter
dam, voor Hilversum J. Mol Rijs-
Vie
r ïaar voor
gewapende overval
ARNHEM (APA) - De officier van
justitie by de Arnhemse recht
bank heeft maandag vier jaar
geëist tegen de 26-jarige M.S. uit
Randwijk in de Overbetuwe. Hij
pleegde samen met drie andere
jonge Zuidmolukkers een gewa
pende overval op het postkantoor
in het nabijgelegen Eist, waarbij
28.000 gulden werd buitgemaakt.
Met de trein wisten de overvallers
te ontkomen. Bij een routinecon
trole in Maastricht werd een van
hen echter gegrepen. De overige
verdachten zijn later gepakt. Uit
spraak over veertien dagen.