Verzoek Angola
om spoedzitting
Veiligheidsraad
Zuiveringen
in Oeganda
Klap voor socialisten in Londen
Moskon zal
verbod van
neutronenbom
voorstellen
Oostblok krijgt minder Russische olie
Mislukt overleg
VN-P alestijnen
Zuid-Afrika: 'aanzienlijk aantal doden'
Labour blijft wel in de provincie overeind
ZATERDAG 6 MEI 1978
BUITENLAND
PAGINA P
Amin houdt
schoonmaak
onder naaste
vrienden
WENEN (ANP) - De Sovjet-Unie
zal in de jaren tachtig vermoede
lijk niet meer kunnen voldoen
aan de vraag naar energie uit de
overige Oosteuropese landen,
zodat haar bondgenoten gedwon
gen zullen zijn naar andere leve
ranciers van ruwe olie uit te zien.
Dit staat in een rapport dat het
Instituut voor Vergelijkend Eco
nomisch Onderzoek in Wenen
deze week heeft gepubliceerd.
De Oostenrijkse onderzoekers heb
ben vastgesteld dat de Sov
jet-Unie er niet in slaagt haar olie
productie volgens plan uit te brei
den. In het afgelopen jaar nam de
winning nog maar met vijf pro
cent toe tegen vijf jaar geleden
met zeven procent per jaar. In
1977 werd één procent minder ge
produceerd dan het produktie-
plan aangaf. In de komende jaren
zal de Sovjet-Unie bovendien
een steeds groter deel van haar
Het Angolese leger is gisteren ge
mobiliseerd om een Zuidaf-
rikaanse aanval op een stad in
Zuid-Angola op vrij grote af
stand van de grens, af te slaan.
Volgens het Angolese pers
bureau Angop werd de aanval
donderdag gelanceerd op de stad
Cacinga, die gebruikt wordt als
centrum voor vluchtelingen uit
Namibië.
Bij de Zuidafrikaanse inval zouden
BONN (Reuter) - Op de komende
speciale VN-conferentie voor
ontwapening zal de Sowjet-Unie
een verbod van de Neutronen
bom voorstellen. Dat heeft de of
ficiële Russische regerings
woordvoerder Leonid Zamjatin
gisteren in Bonn bekendgemaakt
in zijn verslag over het gesprek
dat de Sowjet-president en par
tijleider Brezjnjew heeft gevoerd
met bondskanselier Helmut
Schmidt. De neutronenbom
neemteen belangrijke plaats in in
de gesprekken van Brezjnjew en
Schmidt, maar volgens West-
duitse woordvoerder wordt op
dit punt weinig vooruitgang ge
maakt.
Van Westduitse kant is voorgesteld
dat de neutronenbom ter sprake
wordt gebracht in het overleg
over beperking van de strategi
sche bewapening (Salt) of in het
overleg over troepenverminde
ring in Centraal-Europa in We
nen. Schmidt wees gisteren in
een rede op de ongelijke krachts
verhoudingen tussen het pact
van Warschau en de Navo op
conventioneel en nucleair ge
bied.
Zamjatin verklaarde dat de kwestie
van de neutronenbom behandeld
moet worden op de VN-con
ferentie in New York, later deze
maand. Moskou zal daar een re
solutie indienen waarin alle lan
den wordt gevraagd af te zien van
dit soort wapens.
Metro-ongeluk
MADRID (AFP) - Bij een ongeluk
in de ondergrondse van Madrid
zijn gisterochtend 104 mensen
gewond. Tien van hen waren er
ernstig aan toe. Door het weige
ren van de remmen reed een
treinstel bij het station Avenida
de America met grote snelheid op
een stootblok. De volle trein was
al drie stations voorbijgeraasd,
toen men hem kort voor het
eindstation op een zijspoor kon
leiden.
produktie zelf nodig hebben, al
dus het rapport.
Er wordt op gewezen dat de nog
niet ontgonnen reserves in de
Sovjet-Unie zich in afgelegen ge
bieden van Siberië bevinden
waar exploitaite oneconomisch
is. Alleen Roemenië kan in zijn
behoefte aan olie voorzien uit ei
gen bronnen en door import uit
het Midden-Oosten. De overige
Oosteuropese landen zijn voor 85
procent van hun verbruik afhan
kelijk van de Sovjet-Unie; by el
kaar gaat het om ongeveer tachtig
miljoen ton per jaar.
Schulden
Het Weense instituut voorspelt een
sombere toekomst voor handel
tussen Oosten West. De Oosteuro
pese landen worden steeds afhan
kelijker van de Sovjet-Unie en
aarzelen meer met de aankoop
een „aanzienlijk aantal' guerril-
leros van de Swapo zijn gedood
Dit meldt een communiqué van
de chef van de Zuidafrikaanse
generale staf, John Dutton. Aan
Zuidafrikaanse zijde zouden vijf
doden zijn gevallen.
Volgens Dutton was de Zuidaf
rikaanse aanval gericht tegen het
Swapo-hoofdkwartier bij Cas-
singa, 250 km ten noorden van de
Namibisch-Angolese grens, en
tegen een reeks kleine guerril
labases langs de grens. Dutton
verklaarde dat het kamp bij Cas
singa een 'terroristisch hoofd
kwartier' was, en geen kamp van
burgers en vluchtelingen. Het
Zuidafrikaanse leger had wa
pens, militair materiaal en
guerrillastrijders aangetroffen in
Cassinga. De Zuidafrikaanse ac
tie duurde ongeveer 12 uur.Dut-
ton verklaarde dat 'Moskou' -de
Zuidafrikaanse codenaam voor
het Swapo-hoofdkwartier in
Cassinga- vrijwel geheel ver
woest is door de Zuidafrikaanse
overval.
Per ongeluk
De actie was volgens Dutton niet
gericht tegen Angolese of Cu
baanse militairen, 'als zij al
doende zijn getroffen, was dat per
NEW DELHI (AP - Het Indiase
hooggerechtshof heeft de aan
houding gelast van de 31-jarige
Sanjay Gandhi, de zoon van
oud-premier Indira Gandhi. De
politie is nog niet overgegaan tot
arrestatie van Sanjay, maar heeft
hem wel onder bewaking gesteld.
Sanjay Gandhi zal een maand wor
den vastgehouden om te voor
komen dat hij de getuigen in een
van de processen, die tegen hem
gevoerd worden, beïnvloed.
LONDEN - Zo de plaatselijke ver
kiezingen in Engeland als een
graadmeter kunnen Goed, voor
het politieke klimaat, maakt
premier Callaghan met ge
mengde gevoelens de balans op.
In de hoofdstad Londen leden
zijn socialisten enige gevoelige
nederlagen tegen de Conserva
tieven, maar vaak tegen alle ver
wachtingen in bleven zij in de
provincie overeind. Als het er nu
om gaat om de datum voor alge
mene verkiezingen vast te stel
len, is de taak van premier. Cal
laghan er niet eenvoudiger op
geworden. Het staat wel vast dat
hij juist wat Londen betreft op
betere resultaten had gerekend.
Nog altijd heet het dat Engeland in
het najaar naar de stembus gaat
voor algemene verkiezingen. Of
schoon het uitsluitend aan de
eerste minister is om daarvoor de
van goederen in het Westen. Ze
hebben nog enorme schulden uit
de jaren zestig en het begin van
de jaren zeventig toen ze voor de
opbouw van hun industrie voor
namelijk aangewezen waren op
de kapitaalsgoederenindustrie in
het Westen. Ze hadden gehoopt
hun schulden te kunnen aflossen
door meer machines en installa
ties aan de Westerse industrielan
den te leveren, maar als gevolg
van de economische recessie in
het Westen komt daar niets van
terecht.
Een tweede factor die de vooruit
zichten voor de handel tussen
Oost en West minder gunstig
maakt is de economische inzin
king in de Oosteuropese landen
zelf. De groeipercentages zijn er
de laatste jaren flink gedaald en
het ziet er niet naar uit dat de pro-
duktiedoeleinden van 1980 zullen
worden bereikt.
ongeluk De mededelingen van
Dutton de eerste van Zuidaf
rikaanse kant over de omvang
van de inval. Hij zei niet hoeveel
Zuidafrikaanse militairen gan de
operatie deelnamen,' maar vol
gens militaire kringen waren er
tussen de 300 en 700 militairen bij
betrokken, onder aanvoering van
parachutisten.
De Zuidafrikaande minister van
buitenlandse zaken Roelof Botha
zei dat tot de actie was overge
gaan omdat de Swapo de
guerrilla-acties in Namibië op
voert sinds Zuidafrika zich ak
koord heeft verklaard met het
westerse voorstel inzake Nami
bië. Zuid-Afrika aanvaardt dit
voorstel nog steeds, maar staat
erop dat de guerrillaactiviteit
wordt beëindigd, aldus Botha.
Hij deed een beroep op de Wes
terse landen hun voorstel voor
onafhankelijkheid van Namibië
snel door de Veiligheidsraad te
loodsen, want 'de leiders van
Zuiswest-Afrika (Namibië) zijn
niet bereid nog veel langer te
wachten'.
In diplomatieke kring is de vrees
geuit dat de Zuidafrikaanse actie
fatale gevolgen zal hebben voor
de toekomstkansen van het Wes
terse plan voor een internationaal
erkende regeling voor Namibie's
onafhankelijkheid.
Tijdens het al maanden durende
proces, hebben getuigen, die
aanvankelijk tegen Sanjay ge
tuigden, hun verhalen later inge
slikt. De regering besloot om
deze reden het hooggerechtshof
te vragen Sanjay, die op borg
tocht was vrijgelaten, in te reke
nen. Het hof besliste gisteren dat
Gandhi "zijn vrijheid had mis
bruikt door te trachten getuigen
'a charge om te kopen. Daarom
heeft hij zijn recht om vrij te
blijven verspeeld.
datum vast te stellen, wordt al
gemeen aangenomen dat hij een
oktoberdag van dit jaar in het
hoofd heeft.
Goed, Labour heeft inderdaad
een minderheidsregering en er
zijn tekenen dat de stevige ver
schuivingen ten gunste van de
Conservatieven tot staan zijn ge
bracht. Maar de kans dat James
Callaghan toch het zekere voor
het onzekere zal nemen en voor
lopig nog niet van algemene ver
kiezingen wil weten, lijkt nu toch
weer groter geworden te zijn. Per
slot van rekening kan hij indien
gewenst ook nog het gehele vol
gendejaar aan het hoofd van zijn
minderheidsregering uitzitten en
voorlopig zijn er geen tekenen die
er op wijzen dat de liberalen, met
wie hij een pact heeft, hem willen
laten vallen. De verwachting is
namelijk dat bij snelle algemene
Een en ander wordt geweten aan
ouderwetse planning en bedrijfs
voering; de starre, centraal ge
leide economie zoals die van de
Sovjet-Unie is niet in staat een
oplossing te vinden voor de pro
blemen van een moderne geïn
dustrialiseerde staat, aldus het in
stituut.
Verwachtingen
Het wijst erop dat de groeicijfers in
een land als Hongarije, dat wat
soepeler wordt geleid en waar de
economische structuren wat vrij
er zijn, er relatief nog het best af
komen, terwijl efficiëntie en pro-
duktiviteit zijn verbeterd.
Maar het zijn ook politieke proble
men, vooral de stijgende verwach
tingen van de gewone mensen,
die tot de economische moeilijk
heden van de Oosteuropese lan
den bijdragen. De onderzoekers
BEIROET (Reuter, AFP) - De Pa
lestijnse leider Jasscr Arafat en
de commandant van de VN-vre-
desmacht in Libanon zijn giste
ren na meer dan twee uren praten
zonder overeenstemming uit el
kaar gegaan. Volgens be
trouwbare bronnen in Beiroet
zijn ze het niet eens kunnen wor
den over de wijze waarop nieuwe
gevechten in het zuiden van Li
banon moeten worden voorko-.
De besprekingen tussen Arafat en
generaal Emmanuel Erskine, de
Ghanese bevelhebber van de
VN-vredesmacht in Libanon
(Unifil) werden geëntameerd na
dat drie VN-soldaten afgelopen
dinsdag het leven lieten tijdens
felle gevechten met linkse
guerrillastrijders. Ook gisteren
viel er een VN-slachtoffer.
Volgens de bronnen is men er niet
in geslaagd de grote kloof te
overbruggen tussen de meningen
van de Palestijnen en die van de
VN over de rol van Unifil, in het
leven beroepen na de Israëlische
invasie in Zuid-Libanon in maart.
Arafat zou het standpunt van de
PLO hebben herhaald dat het de
V"
ij
Callaghan: zekere voor het onze
kere?
verkiezingen de Liberalen wel
eens een catastrofale nederlaag
in Wenen merken in dit verband
op dat de autoriteiten in de com
munistische landen genoodzaakt
zijn geld in de produktie van ver-
bruiksgoederen te pompen in
plaats van in kapitaalgoederen in
dustrie.
In het rapport staat verder dat
Oost-Europa zich bij het zoeken
naar nieuw afzetgebied begint af
te wenden van het Westen. In het
afgelopen jaar is de uitvoer van
de Sovjet-Unie naar de ontwikke
lingslanden met 42 procent toege
nomen. De invoer uit die landen
nam overigens maar met zeven
procent toe.
Maar ondanks de toenemende pro
blemen in alle Oosteuropese lan
den is het Sovjet-blok als geheel
er verleden jaar nog in geslaagd
een economische groei van 4,2
procent tot stand te brengen, een
cijfer waar veel Westerse indus
trielanden jaloers op zullen zijn,
aldus het rapport.
taak van de Unifil is toezicht te
houden op terugtrekking van de
Israëli's uit geheel Libanon. De
VN meent dat de Unifil ook moet
Voorkomen dat er bewegingen
zijn van gewapende eenheden
over de bestandslijnen in Zuid-
Libanon. "Het verzoenen van
deze standpunten lijkt op het in
een cirkel blijven ronddraaien",
zo merkte een Palestijnse func
tionaris op. "Tot nu toe is er geen
teken van succes te verwachten"
Overigens verklaarde generaal
Erskine na afloop van het ge
sprek met Arafat dat "praktische
maatregelen zijn getroffen om in
de toekomst botsingen tussen de
"blauwhelmen" en gewapende
elementen in het zuiden van Li
banon te voorkomen". Over de
inhoud van de maatregelen
zweeg Erskine. Hij zei wel: "Ik
heb Arafat uiteengezet dat wij
met niemand in oorlog zijn en dat
de activiteit (van de Palestijnen)
onder controle moet komen. Wij
hebben een taak te vervullen", zo
voegde hij eraan toe, "en we zul
len onszelf en onze posities met
alle noodzakelijke middelen ver
dedigen".
kunnen lijden en ook zij hebben
dus grote belangen bij tijdswinst
en om het voor hun wel bijzonder
ongunstige tij te keren.
De gang van zaken bij de plaatse
lijke verkiezingen in Londen
moet premier Callaghan echter
wel degelijk zorgen baren. De
hoofdstad, waar maar liefst 92
parlementaire zetels te verdelen
zijn, is een belangrijk gebied. De
plaatselijke verkiezingen aldaar
zijn een rechtstreekse confronta
tie geworden tussen Labour en
de Conservatieven, met geen en
kele rol van betekenis voor de Li
beralen en opvallend genoeg ook
niet voor het nationale front, de
extreem-rechtse organisatie, die
weer op grote schaal aan de ver
kiezingen deelneemt, maar zelfs
in haar zogenaamde Londense
steunpunten geen voet aan de
grond kreeg. De Tories daarente-
DAR ES SALAAM - De Oegan-
dese leider, maarschalk Idi
Amin, lijkt de ernstigste crisis
door te maken sinds hij zeven
jaar geleden aan de macht
kwam.
Er is in Oeganda een nieuwe
zuivering aan de gang, maar
dit keer lijkt die zich bijna ge
heel te beperken tot Amins
meest intieme vriendenkring.
Onder de slachtoffers van de
laatste golf van moorden, ar
restaties en openlijke veroor
delingen bevinden zich een
aantal van zijn naaste verwan
ten.
De beruchtste moordenaars uit
het regime van Amin hebben
nu de wapens tegen elkaar ge
trokken, maar zoals gewoon
lijk trok Amin het snelst.
De hoofden van de beruchte
Veiligheidspolitie en andere
geheime moordcommando's,
die verantwoordelijk zijn
voor de dood van duizenden
Oegandezen zitten nu zelf in
de gevangenis of zijn op de
vlucht. Het ziet ernaar uit dat
weinigen er levend vanaf
zullen komen.
Tot nu toe is alleen de naaste
familiekring van Amin, die
tevens de kern vormt van zijn
Defensieraad, aan de zuive
ring ontsnapt.
Amin beschikt over een dic
tatoriale macht die hij tot
stand kon houden met behulp
van een Defensieraad van een
stuk of zeven officieren. Deze
zijn voornamelijk gerec-
ruteerd uit zijn eigen familie
en andere intieme bekenden
van zijn kleine Kakwa-stam,
die tot de Nubische bevol
kingsgroep behoort en voor
het grootste deel uit moslims
bestaat. Deze kleine groep
heeft zich tot de meest gehate
in het land gemaakt, omdat zij
haast onbeperkte macht en
een grote rijkdom in handen
heeft.
Om die macht in deze vijandige
sfeer te handhaven, moest de
groep vooral onderling een
drachtig zijn. Maar wedijver,
vooral over het gebruik van
de openbare geldmiddelen,
heeft hen elkaar naar de strot
laten vliegen.
-Getrokken revolvers
Ik heb een ooggetuige-verslag
van een kabinetszitting, de
dag voordat Amin en zijn mi
nister van financiën Mozes
Ali met getrokken revolvers
tegenover elkaar stonden.
Amin opende de zitting met
de mededeling dat de Bank
van Oeganda bijna een kwart
miljoen gulden per dag had
verloren sinds kolonel Mozes
Ali minister van financiën
was geworden. Diezelfde Mo
zes Ali trad gewoonlijk op als
voorzitter van het militaire
tribunaal dat belangrijke te
genstanders van het regime
ter dood veroordeelde. Men
neemt aan dat hij gevangen
zit, maar misschien is hij al
dood.
Amin zei tijdens die kabinets
zitting dat als de militaire mi
nisters zich nog verder zou
den misdragen, zij ontslagen
zouden worden "zoals zo ve
len voor hen". En dreigend
voegde hij eraan toe dat hij
"veel ministers en officieren
zou laten arresteren" omdat
zij betrokken waren bij
"moord, plundering en
smokkel".
Diezelfde dag kreeg generaal-
majoor Moestafa Adrisi,
gen veroverden verschillende so
cialistische bolwerken in de
hoofdstad en spelen nu met gro
tere nadruk een dominerende rol
in het plaatselijke bestuur over
Londen. In vergelijking met de
rest van het land staan hun Lon
dense triomfen echter op zich.
Dat Labour zijn greep op Man
chester behield en zich in het
plaatselijke bestuur over Liver
pool als de grootste partij presen
teerde, viel de Conservatieven
wel degelijk tegen. In het alge
meen kan ook gesteld worden dat
aan hun hoge verwachtingen niet
geheel is beantwoord, al valt uit
deze uitslagen van de plaatselijke
verkiezingen moeilijk op te ma
ken ofdit voor premier Callaghan
als een gunstige indicatie voor
het bepalen van zijn verkiezings
datum mag gelden.
HAYE THOMAS
vice-president, minister van
defensie, minister van bin
nenlandse zaken maar bo
venal zwager van Amin, een
"auto-ongeluk". Daarvan is
hij nu - onder bewaking van
vier van Amins veiligheid
sagenten - in een ziekenhuis
in Kairo herstellende. In wer
kelijkheid echter werd hij
door de veiligheidsagenten
van Amin volledig in elkaar
geslagen.
De ruzie tussen Amin en
Moestafa Adrisi broeide al
sinds december toen een
broer of zwager van Adrisi
tijdens een ruzie over een za
kentransactie werd gedood.
Nadat Amin geweigerd had
om Adrisi te helpen bij het
oplossen van die moord, werd
Amins beruchte zoon Taban
neergeschoten en zwaar ge
wond naar een ziekenhuis in
Libië vervoerd. Iedereen nam
aan dat Moestafa Adrisi ach
ter die aanslag zat.
Verduistering
Na de kabinetszitting van 8 ap
ril, waarop Amin zijn minis
ters de schuld gaf van zo vele
massamoorden, sprak hij een
vergadering toe van hoge
ambtenaren van het gevang
eniswezen. Daar be
schuldigde hij drie officieren
- allen vooraanstaande mos
lims - ervan dat zij zo'n 20
miljoen gulden hadden ver
duisterd van het fonds van de
Hoge Moslim Raad. Een van
hen, kolonel Safi, heeft veel
tegenstanders van Amin laten
executeren en stond sinds
1971 aan het hoofd van de be
weging om Oeganda te is
lamiseren. Hij en de minister
van planning en economische
ontwikkeling, Jumba Magazi,
zouden verantwoordelijk zijn
voor een tekort van 780.000
dollar bij de Libya-
Oeganda-Bank.
Amin vertelde de gevangenis-
ambtenaren dat Moestafa Ad
risi, wiens portefeuilles van
defensie en binnenlandse za
ken door Amin zelf zijn over
genomen, "schokkende za
ken voor hem had verborgen
gehouden" en dat het leger,
de militaire politie en de
veiligheidsdienst verant
woordelijk waren voor de
moordpartijen in het land, de
voedseltekorten en de mas
sale smokkelpraktijken.
"Afwassen"
Tenslotte beval Amin de ge
vangenis-leiding om alle poli
tieke gevangenen "af te was
sen" voor de komst van een
onderzoekcommissie naar de
mensenrechten. Zijn tegen
standers vrezen echter dat er
heel wat executies zullen
plaatsvinden, voordat de
commissie er is. Zij geloven
dat de huidige zuivering nog
meer opgevoerd zal worden
als Amin - zoals algemeen
verwacht wordt - aankondigt
dat er opnieuw een staats
greep is mislukt.
Net als bij de eerdere zuiverin
gen onder het.leger zijn de
laatste weken de legerbarak-
ken in het zuiden van
Oeganda gesloten geweest.
Men gelooft nu dat iedereen,
die bekend stond als vriend
van de in ongenade gevallen
ministers en officieren uit de
weg is geruimd.
COLIN LEGUM
DUBLIN (UPI) - De ruim 2 000
man administratief personeel op
de luchthavens Cork en Dublin
heeft zijn staking, die acht weken
heeft geduurd, beëindigd. Door
de actie was de maatschappij
AER Lingus gedwongen haar
diensten aanzienlijk in te krim
pen.
Een dag tevoren hadden de Ierse
PTT-technici besloten hun
twaalf weken oude staking op te
heffen.
NEW YORK(UPI,AFP) - Angola heeft gisteren om een spoedbijeenkomst
van de Veiligheidsraad gevraagd over een inval van Zuid-Afrika. De raad
zal waarschijnlijk het komende weekeinde over de zaak vergaderen.
Hef legendarische duo Simon en Garfunkel heeft voor het eerst sinds
jaren weer een gezamenlijk optreden gegeveixDat gebeurde op het toneel
van de Carnegie Hall in New York, waar Garfunkel een benefietconcert
gaf voor gehandicapten. Het was het eerste gezamenlijke optreden van
Paul Simon en Art Garfunkel sinds zij in 1972 uit elkaar zijn gegaan.
ZOON GANDHI VASTGEHOUDEN
