Niet minder bidden voor Den Uyl dan voor Van Agt Leegte? KERKDIENSTEN Ook in de DDR gaat het om loon naar prestatie Ds. Spijkerboer in Nieuwkoop: Kerk moet zakelijk gericht met de dingen bezig zijn ZATERDAG 6 MEI 1978 NIEUWKOOP - "Ik hoop dat de gemeente van Christus niet minder bidt voor Den Uyl dan voor Van Agt. Voor bede voor de overheid is geen adhesiebetuiging aan rege ring en vorst. Ik vrees wel eens, dat een niet gering aantal gemeenteleden dat wel zo opvat. Als de gemeente bidt voor de overheid, welke dan ook, dan bidt zij dat deze het recht en de vrede mag dienen. Zij belijdt daarmee in we zen het koningschap van Christus". Dat zei de bekende Amsterdamse predikant A. A. Spijkerboer (50) op een bijeenkomst van ambtsd ragers en andere gemeenteleden in "De Rank" te Nieuwkoop. De ring Ter Aar van hervormde pre dikanten had hem gevraagd, daar iets te zeggen over de politiek in de kerk. Ds. Spijkerboer (predi kant geweest in Duitsland, Frankrijk, Wijdenes en onder studenten in Amsterdam) liet er geen twijfel over bestaan dat de kerk zich niet aan haar politieke verantwoordelijkheid mag ont trekken. Het gebed voor de over heid leek hem een goed uit gangspunt voor het denken daar over. Imperialisme Een terugkeer van de bede in de Troonrede hoeft voor ds. Spij kerboer niet. Slechts een min derheid in de Staten-Generaal is belijdend lid van een kerk. Dan is het dwaas om met anderen iets te doen waarbij zij zich niets kun nen voorstellen. Dat heeft iets van "kerkelijk imperialisme" "Zelfs als maar één lid van de kamer dit niet kan beleven, zal men dat ene lid moeten respecte ren en het gebed moeten laten vallen" Daarbij kwam het religieuze slot van de Troonrede ds. Spijkerboer voor als een "niemendalletje ach teraan". een "weinigzeggend sluitstuk". Het CDA wil de bede liever niet. De predikant vond dat een goede beslissing. "Dit is geen partijpolitiek onderwerp. Als het goed is, bidden wij iedere zondag voor de overheid. Ik hoop ten minste dat we dat doen en dat de gemeente zich bij dat gebed be trokken voelt" Wie echter voor de overheid bidt. is daardoor ten volle betrokken bij het recht en de vrede in eigen sa menleving. "Als ik bid om het dagelijks brood, is dat gebed pas waarachtig wanneer ik het brood dat ik krijg in tweeën snij en de helft geef aan wie honger lijdt. Als ik bid voor een zieke en ver der geen poot naar hem uitsteek, is dat gebed onoprecht. Het ge bed bevrijdt van krampachtig heid. Het maakt een mens ver antwoordelijk. Hij gaat in poli tieke zin met opgeruimde hard nekkigheid aan het werk. Wal ging van de politiek en bidden voor de overheid sluiten elkaar uit" Het CDA Moet die christelijke verantwoor delijkheid nu ook gestalte krijgen in een christelijke partij? Ds. Spijkerboer was daarover nogal gereserveerd. Hij zei er nog steeds niet achter KcUZeS te zijn wat het CDA nu werkelijk wil, hoewel de lijn Aantjes-Al- beda-Boersma hem zeker aan spreekt. "Een christelijke partij mag van mij, als mensen zeggen: we heb ben het evangelie gehoord, gaan nu samen nadenken over de praktische betekenis daarvan voor de politiek en zijn daarop in het vervolg ook aanspreekbaar. Niet goed is in ieder geval, als ge suggereerd wordt dat de zaak van de partij ook de zaak van God is. Dat geldt trouwens ook voor een directe lijn van het evangelie naar het socialisme. De mens kan nooit zeggen dat zijn doen en la ten Gods zaak is. Dat is nog wel mogelijk als je de kritiek van het evangelie op je eigen partij niet uitsluit." De vraag of het CDA aan deze eis voldoet, kon ds. Spijkerboer niet met ja beantwoorden. De grond slag van deze partij is hem nog steeds onduidelijk. "Je ontkomt in deze formatie van protestanten en rooms-katholieken niet aan de vraag, of zij het evangelie wel op dezelfde wijze verstaan. Ds. Spij kerboer, die voor de ARP heeft bedankt toen deze met het CDA samenging, had op dit punt zijn twijfels. Een protestant, zei hij, weet dat wat God bedoelt haaks staat op de menselijke natuur. Dat heeft politieke consequen ties. Hij neemt geen genoegen met de werkelijkheid zoals die geworden is. Een rooms-katho- lieke beleeft dit vanuit zijn kijk op "de natuur" anders. Energie Spijkerboer noemde de energie kwestie het grootste politieke pro bleem van vandaag. De gegevens die hij daarover van een Duitse natuurkundige - politiek, weten schappelijk en religieus boven elke verdenking - had gekregen, liegen er niet om. Olie. aardgas en kolen kunnen de behoefte nog wel een tijd dekken, maar de voorraden zijn beperkt, en er moeten dus alternatieven komen. Enkele tientallen jaren zijn nodig om op andere energiebronnen over te schakelen. Als je" aldus Spijkerboer, "op de aarde niet als een rover wilt rondlopen, maar rentmeester wilt zijn, zul je óver deze dingen moeten nadenken. Als chris telijke gemeente moeten we in zulke moeilijk te doorziene zaken botje bij botje leggen om tot een redelijk inzicht te komen. Er zit ten achter onze politieke keuzes zo vaak vooroordelen In de kerk mogen die geen rol spe len. Daar moet een zakelijk oor deel gevormd kunnen worden op basis van rustige, onpartijdige in formatie. En vanuit die reële dis cussie kunnen we onze argumen ten dan inbrengen in de ver schillende politieke partijen Spijkerboer, "met opgeruimde hardnekkigheid Em kritische houding van de kerk achtte ds. Spijkerboer temeer nodig omdat politici geneigd zijn meer aan de volgende verkiezin gen dan aan de volgende genera ties te denken. "Ik denk wel eens dat men ons niet durft te con fronteren met de ware toestand. Daarom moeten wij niet over al lerlei principes zaniken, maar za kelijk gericht met de dingen be zig zijn. De verkondiging van het evangelie maakt een nuchtere benadering van de werkelijkheid mogelijk, maar dan kom je wel bij keuzes uit. En als je dan over be paalde dingen hetzelfde denkt als mensen buiten de kerk en het christelijke milieu, is dat echt niet het minste. Zij analyseren de werkelijkheid vaak veel scherper" Ds. Spijkerboer pleitte tegen deze achtergrond voor een nieuw "plan van de arbeid", omdat de werkloosheid iets blijvends dreigt te worden. Gezien het op treden van bepaalde pressieg roepen toonde hij zich weinig ge rust over de toekomst van onze democratische instellingen. "We moeten die niet verspelen. Voor democratie is echte tolerantie nodig, en die neemt in onze tijd niet toe. Ook het respect voor de rechterlijke macht wordt minder In gemeenschap genomen be sluiten dienen te worden uitge voerd. Daar kunnen ook onaan gename dingen bij zijn. maar die zullen we, uit een oogpunt van gemeenschappelijk belang, ge woon moeten nemen" Heel wat mensen hebben een soort ruimtevrees. Sommigen durven van een toren, of van uit het raam van een hoge flat etage niet naar beneden te kijken; er schijnt vroeger zeljs een predikant te zijn geweest, die om deze reden de preekstoel niet durfde be klimmen. Ik denk, dat de vrees voor de ruimte in vele gevallen, niet anders is dan vrees voor de leegte. In de leegte voel je je helemaal alleen, teruggewor pen op jezelf. Een Chinese vriend in Sema- rang, veearts, vertelde mij eens,dat hij onmogelijk alleen in een leeg huis kon zijn, niet uit angst voor spoken of iets dergelijks, maar uit angst voor de leegte. Er is zelfs een Latijnse term voor dit ver schijnsel: de „horror vacui". Men zou kunnen vermoeden,dat zo'n soort angstgevoel ons ook overvalt als iemand uit onze kring verdwijnt door de dood of door een andere verhui zing. Hij of zij laat dan, zoals wij dat zeggen, een grote leegte achter en die leegte kan angst oproepen. Naarmate de persoon meer voor ons bete kende, hoe groter de leegte. Diep gat? heeft uitgeoefend. Hij heeft voor sommigen zoveel bete kend, dat zij alle andere rela ties konden prijsgeven om Hem te volgen. Zijn leerlingen hebben hun familie en bedrijf verlaten, omdat zij zijn gezel schap niet konden missen. Op Hemelvaartsdag wordt in de kerken herdacht, dat Jezus voorgoed uit het midden van zijn leerlingen vertrok. Zijn dood, waaraan de Goede Vrijdag ons herinnert, leek een scheiding voorgoed te zijn. Maar het wonder ge schiedde. Hij herleefde, ver rees, stond op uit de dood en zocht opnieuw contact met zijn discipelen. Hij was er wel niet steeds bijmaar, zo wordt verteld, soms vlotselina ver scheen Hij en bewees Hij dat Hij leeft. Dat verschijnen duurde volgens de schrijver Lucas niet langer dan veertig dagen. Toen was er een laatste gesprek, en Hij verdween uit hun gezicht om niet meer terug te keren; Hij verdween in de onzichtbaar heid van de hemel. Dit vertrek, deze hemelvaart van Jezus, moet, zo zou ik danken, een immense leegte betekend hebben voor de leer lingen. Deze hemelvaart zou nog steeds voor mensen, die iets van Jezus verwachten, een leegte moeten betekenen. Is het middelpunt van het christelijk geloof een diep gat? Vol beloften Verrassend is het in het slot van het evangelie naar Lukas te lezen, dat de leerlingen na dit afscheid van Jezus - zij zagen hem niet meer, nooit meer - niet een soort ruimtev rees gevoelen, een "horror va cui", maar dat zij terugkeer den naar de stad Jeruzalem "met grote blijdschap" Wel heeft men in later tijd in de geschiedenis van de kerk de zondag tussen Hemelvaarts dag en Pinksteren, de naam „Wezenzohdag" gegeven, om dat de leerlingen schijnbaar als wezen achterbleven. Maar blijkens het evangelie hebben zij zich niet verweesd gevoeld. Blijkbaar is de leegte door hen ervaren als vol van beloften, vol van nieuwe mogelijk heden. Waarschijnlijk moet je zelf in het waagstuk van het geloof leven, om daarvan iets te be grijpen. IM. VLIJM Dij het ingaan op de vele vragen die zijn beschouwing had los gemaakt, gaf ds. Spijkerboer wel toe, dat het christenen niet altijd duidelijk zal zijn hoe zij handelen moeten. Maar dat er helemaal geen oriëntatiepunten zijn en dat verkondiging en politiek elkaar niets te zeggen hebben, achtte hij een onjuist en gevaarlijk stand punt Moeite Dat ook predikanten moeite neb ben met het vooroplopen in het betrachten van een iets minder royale levensstijl, bleek wel uit het verhaal van de Aarlan- derveense dominee Wolthaus Hij vond onlangs in een kring van ambtsbroeders geen enkele steun toen hij een aanzienlijke verhoging van het predikants honorarium voor een preekbeurt buiten de eigen gemeente afwees met het argument dat hij dit geld eigenlijk helemaal niet nodig had Een collega deed deze avond in Nieuwkoop dit verwijt af met een verwijzing naar de armoede die vroeger in de pastorieën heerste S J DE GROOT Hans Langenbach, studen tenpastor in Leiden, die elk jaar met een nieuwe groep studenten een rond reis maakt door de Duitse Democratische Re publiek, onderscheidt in dit land onder christenen drieërlei houding tegen over de (communistische) staat. Er is een groep die zonder meer te gen is. Dat zijn ook de mensen die klagen dat de kerk haar machts positie kwijt is. Daarnaast is er een groep die zich eenvoudig niet kan verzetten. Ze hebben dat nog nooit gedaan tegen een staatslei ding. Gaan gewoon door met kerkdiensten, catechese en ziel zorg, ervoor wakend dat hun leer zuiver blijft. Christenen naast het socialisme. Belangrijker lijkt Langenbach, wiens recente preëk daarover is opgenomen in het informa tieblad van de Leidse Studente- necclesia van deze week, een derde groep: christenen in het socialisme. Bij hen leeft de hoop dat de partijmensen eens tot het besef zullen komen dat ze een dode letter aanbidden. Merk waardig, zegt Langenbach, dat mensen in een zo moderne atheïstische staat als de DDR van een economische theorie een heilsleer hebben gemaakt. Geld Een reden om met studenten de DDR te bezoeken ligt in de aan dacht die de theorieën van man nen als Marx ook in Nederland krijgen. Overvloed tref je in de DDR niet-aan. Wel is men er in betrekkelijk korte tijd in ge slaagd, de fundamentele behoef ten van de mens te bevredigen. Er is werk, eten, kleding, gezond heidszorg en onderwijs voor ie dereen. Er ontbreekt nog wel het eén en ander maar men kan niet zeggen dat de marxistische eco nomische theorie op een misluk king moet uitlopen. Na een gesprek met fabrieksar beiders kon de Leidse groep ech ter maar tot één conclusie ko men: dat ook in de DDR de be langrijkste factor in de samen leving het geld is. Tot hun verbazing kregen zij in het verhaal van de fabrieksarbeiders over de voordelen van de marxis tische produktieverhoudingen alle bekende woorden uit het ka pitalistische systeem te horen, zoals produktieverhoging, con sumptievergroting, loon naar prestatie, concurrentieverhou dingen. Ook in de DDR gaat het om loon naar prestatie, en de prestatie wordt opgevoerd door premiesystemen, extra beloning en overwerk. Wie hard wil werken kan rijk wor den, en wordt het ook. Misschien is het enige verschil met ons dat dit daar in gelijke mate voor ar beiders en intellectuelen geldt. Wie niet hard wil werken of het Omwenteling Een antwoord op de vraag wat er ïn de DDR is misgegaan, is niet zo maar te geven, maar Hans Lan genbach, die zijn informatie over de DDR plaatste tegen de achter grond van een verhaal van de pro feet Jesaja, heeft wel een paar vermoedens. Gesprekken met officiële partij mensen hebben altijd weer een merkwaardig verloop. Ze hangen een ideaal beeld van de samenle ving op en als je dan vraagt hoe ze denken dit te bereiken, is hun antwoord: "Nu, zo is het bij ons Dank zij de wetenschappelijke leer van Marx en Lenin". Sputter je tegen, dan wordt er doodge woon niet naar je geluisterd. Je handelt goed als je je aan de leer houdt. En als die leer niet blijkt te kloppen met het leven, dan doe je je ogen dicht en overschreeuw je de werkelijkheid met de leer. Dat levert een uitermate schizofreen beeld op. Overal wordt de socialistische sa menleving beschreven als geluk kig en solidair, als een hemel op aarde. Maar de man in de straat snapt er niets van. Waarom heet iets goed, wat in zijn ogen duide lijk kwaad is? Hij snapt niet dat in deze klassenloze maatschappij duizend Volvo's geïmporteerd moesten worden om de allerrijk sten tevreden te stellen. De man in de straat vraagt zich niet af, wat er is misgegaan. Hij constateert alleen dat er in de partijleiding nogal wat boeven en leugenaars zitten Een predikant die door zijn werk nogal eens in gesprek komt met partijmensen aan de top, vertelde zijn Leidse collega, dat er in deze kringen nogal onzekerheid over de toekomst bestaat. Men ziet wel dat het niet gaat zoals het zou moeten gaan. Maar de meesten durven die onzekerheid en zorg niet te uiten. Tegenover anderen niet, maar ook niet tegenover zichzelf. Kansen Er zijn christenen in de DDR die met anderen - marxisten, intel lectuelen en arbeiders, schrijvers en toneelspelers - geloven dat er een tijd zal komen waarin het sys teem niet langer als een heilige leer zal worden aanbeden. En dat de mensen in de DDR op de lange duur toch geweldige kansen zul len hebben. De kerk is er niet rijk meer. Maar klagen daarover deed een wijk- predikant met .wie Langenbach een gesprek had, niet. Enthou siast vertelde hij over zijn werk met mensen. Mensen die blijven geloven. Een kleine groep. Tegenover velen die het allang hebben opgegeven. Toen Hans Langenbach weer thuis was, wist hij niet meer wat hij geloven moest, want bij ons heet zo'n geloof als van die Oostduitse predikant: naïef, kinderlijk, on- LEIDEN-Herv. Gem. Hoogl. kerk 10 ds Meijers, 11.45 oec. studentend., Mare- kerk 10 dr. Balkestein Sliedrecht, 5 ds Bouman Heerde. Maranathakerk L. Morsw. 10 ds. v. Achterberg, Meren wijk 9.30 en 11 pastor Van Well, Bethl. kerk Driftstr. 10 ds. Hemstede (L.dorp), Bevr. kerk ZW 9 ds. Hemmes, Vredeskerk 10 dr. Lamping, Waalse K. 10.30 ds. Ribs, Acad. Z. 10.15 ds. Bakker, Diac. huis 10.30 ds. Hemmes, Oude Vest 13, 10 jeugdkapel, psych. ziekenh. Endegeest 9 prot. dienst, 10 rk dienst, geen dienst voor doven, i.v.m. tv-uitzending, Geref. Kerk Zuiderkerk 10 dr. Rietveld Den Haag, 5 ds. Rang N.-Vennep, Petrakerk 10 dr. Vlijm, 5 dr. Rietveld, Oude Vest 10 ds. De Zeeuw, Voorschoten, 5 dr. Vlijm, Mar. kerk L. Morsw. 10 ds. v. Achterberg, 5 ds. Bovenberg, Bevr. kerk ZW 10 ds. Adonis Amstelveen, 5 kand. Bakker Sassenheim, Groenh. 10 ds. Flinterman Den Haag, De Mirt 10 dhr. Venema, Mierennest 10 dhr. Huigen, geen dienst voor doven i.v.m. tv-uitzending, Dole rende Noodgem. Groot Leiden (Pieters- kerkstr. 1) 8.30 en 5 ds. Lievaart Rood- eschool, Geref. Kerk Vrijg. (Herengracht 70) 10 en 5 ds. Gootjes, Chr. Geref. Kerk (Steenschuur 9) 10 en 5 prof. Oosterhof Apeldoorn, Geref. Gem (N. Rijn) 10 leesd.,7 ds. Verhoef, Chilliwack, Geref. Gem. in Ned. (Bethl kerk Driftstraat) 11.30 en 5.30, Evang. Luth. Gem. (Hoogl. Kerkgracht) 10.15 mevr. Westera Leiden, Remonstr. Doopsgez. Gem. (Pieters- kerkstr. 1) 10 prof. dr. Heering, Bap- tistengem. (O. Rijn 3) 10 ds. Van Mame ren, Evang. Chr. gemeenschap (Middel stegracht 3) 10 dhr. Dikkes, Zendings werk Middernachtsroep (Zoeterw. sin gel 21) 5 nam. dhr. v.d. Keur, Pink- stergem. (O. Rijn 3) 3 ds. v. Twillert, Le ger des Heils (Hooigracht) 10 en 7.30, Nw. Apost. Kerk (H. Rijndijk 24) 9.30 en 4, woe. 8, Christian Science (Steen- schuur 6) 10.30, Kerk van J. Chr. v.d. Heiligen der L. Dagen (Steenschuur 6) 10.15, Zevendedag-adventisten (Lok- horstkerk) elke zat. 9.45 gesprek, 11 pre diking, Oud Kath. Kerk (Zoeterw. sin gel) 10, Vrij Kath. Kerk (Vreewijkstraat) 10.30, RK Kerken Merenwijk zat. 7, zo 9.30 en 11, Haagwegzat. 7, zo. 9,10.45, 12 en 6.30, Steenschuur zat. 10 en 7. zo 8.30, 10,11.30,6 en 7, Lammenschansweg zat. 7, zo. 9, 10.30,1*2 en 6. Haarl straat zat 7, zo. 9.30,10.45, 12.15 en 6.30, Rijndijk 281 zat. 7, zo. 9 30en 11.30, Boshuizerlaan zat. 7, zo. 9.30,11 en 12.15, Herensingel zat 7, zo. 8.30, 9.30 en 11. AARLANDERVEEN - Herv. Gem. 10 dhr. Christ Leiden, 7 ds. Bronsgeest Nieuwkoop, Geref. Kelrk 10 ds. Vree, 6.30 ds. Blok, Baarland, Chr. Geref. Kerk 9 30 en 2.30 ds. Brons Veenendaal, RK Kerk zat. 7, zo. 7.30 en 10.30. ALPHEN AAN DEN RIJN - Herv. Gem. Adv. kerk 9.30 ds. Bogers, 6.30 ds. v.d. Heiden, Kruiskerk 9.30 ds. Hanemaayer, Opst. kerk 9.30 ds. v.d. Heiden, 6.30 ds. Hanemaayer, Nabij 9.30 jeugdkapel, Rijnstr. 8 nam. ds. Bogers, oec. dienst, G. H. Kerk 9 en 10.30 ds. Hoogendijk, De Bron 9, 10.30 en 6.30 ds. v.d. Ree, Ash- ram-college 9.30 ds Verdoorn Waddinx- veen, Oudsh. weg 10 ds. Oort, Sionsk. 9.30 ds. Verploeg, 6.30 ds. Van Dijk Leerdam, Geref. Kerk Mar. kerk 9.30 mr. Reugebrink L.dorp, 6.30 ds. De Jong Doetinchem.Salv. kerk 9.30 de. De Jong, 6.30 ds. De Vree, G H. Kerk 6.30 ds. Ver doorn Waddmxveen, zie verder herv gem., Geref. Kerk Vrijg. Buiten V. 9.30 dhr. Marbus, 2.30 ds. v. Leeuwen (in "Binnenhaven", Eikenlaan 233), Chr. Geref. Kerk 9.30 en 4.30 ds. Hamstra, Oud Geref. Gem. 9.30 en 4 leesd., do. 9 mei, 7.15 ds. v.d. Poel, Baptistengem. 10 en 6.30 ds. Koekoek, Volle Evang. Gem. (school Preludeweg) 10 dhr. v.d. Hoorn, Leger des Heils 10 en 6.30 uur, Cor. de Vlamingstr., Remonstr. Kring 10 ds. Kolkman, gezinsd., RK Kerk Bon. kerk zat. 7, zo. 8.30, 10 en 11.30, Piusk. zat. 7. zo. 9,10.30 en 11.45, De Bron zat. 7, zo. 9 en 11.30. BENTHUIZEN - Herv. Gem. 9.30 ds. Van Kooten Delft, 7 ds. Van Kooten Zeist, Geref. Gem. 9.30 en 6 ds. Driessen Mot-rkapelle, woe. 10 mei 7.30 ds. Paul BODEGRAVEN - Herv. Gem. Dorps kerk 9.30 en 6.30 ds. Droogers, Salv. kerk 9.30 ds De Vreugd, 6.30 ds. Richter, Be thl. kerk 9 30 ds Richter, 6.30 ds. De Vreugd, Geref. Kerk 9.30 en 6.30 ds. Vaatstra, Sexbierum BOSKOOP - Herv. Gem. 9.30 ds. Stel wagen, 6.30 ds. Van Roon Katwijk, jeugdd., De Stek 9.30 ds. Dijkstra, Geref Kerk 9.30 en 5 ds Omta.Chr. Geref. Kerk 9.30 en 5 ds. v. Langevelde, Geref. Gem 9.30 en 6, Opwekkingsgem. (Concordia) 9.30, Verg. v. Gelovigen (Nieuwstraat) 9.30 en 5, RK Kerken kerk zat. 7, zo. 9 30 en 11, De Stek zat. 5.30. HAZERSWOUDE - Herv. Gem. 9.30 en 6.30 ds. Geertsema, Geref. Kerk 9.30 ds. Versluys, 5 ds. Landheer Zoetermeer, RK Kerk Anker zat. 7, zo. 8.45 en 11.15, Bernardus zo. 10, dorp zat. 7, zo 8,10 en 11.30. HILLEGOM - Herv. Gem. 10 ds Roth- fusz, 7 ds. Wilschut Haarlem, Geref Kerk 10 kand. v.d. Dries, A.dam, 7 zie herv., RK Kerk Mart. kerk zat. 7, zo. 8.30, 10, 11.30 en 12.45, Jozefkerk zat. 7, zo. 8.30, 10 en 11.30. HOOGMADE - Herv. Gem. 10 dr. v Vliet, RK Kerk zat. 7, zo. 10. DE KAAG - Herv. Gem. 10 ds. Carstens, gezinsdienst, RK Kerk zat. 7, zo. 8 en 10. KATWIJK AAN DEN RIJN - Herv. Gem. Dorpskerk 10 ds. Teygeler, 6 ds Vink, Ontm. kerk 10 ds. Schuurman, 6.30 ds. Wuister, Scheveningen, Geref. Kerk 9.30 ds. v.d. Horst, 5 ds. Vrolijk, Kapel vliegkamp, maandel. gezinsd. ds Schepers, RK Kerk zat. 7, zo. 9.30 en 11.15. KATWIJK AAN ZEE - Herv. Gem. N. K. 10 ds. Arkeraats, 6 ds. Schuurman, O. K. 10 ds. Boer, 6 ds. Hovius, Ichtusk. 10 ds. v. Roon, 5 ds. Vroegindewey, Pniëlkerk 9 30 ds. Hovius, 6 ds. Kool, Gr. v. P. sch. 10 ds. Vink, Overduin 2 ds. Baas, Geref. Kerk Vr. kerk 9.30 ds. Fernhout te Alp hen, 5 ds. Swierts Maassluis, Tr kerk 9.30 ds Vrolijk, 6.30 ds. Fernhout, Geref Kerk Vrijg. 10.15 dienst, 3 ds Gootjes. Geref. Kerk Vrijg. Buiten V 8 45 en 7 ds KOUDEKERK AAN DEN RIJN - Herv Gem. 10 ds. v.d. Linden, 5 jeugddienst, Geref. Kerk 9.30 ds. Makkinga Maas land, 7 ds. Damsma Rijnsburg. LEIDERDORP - Herv. Gem. en Geref. Kerk Dorpskerk 10 ds. Geursen, 3 dienst met geestl. gehandicapten ds. Boven berg Leiden, Hoofdstr. 10 ds. Doesburg, 6.30 dienst, Sch. kerk 9 en 10.30 ds. v Loenen HA, 5 ds. Doesburg HA, do. 11 mei Dorpskerk 7.30 oec avondgebed, Baptistengem. 10 en 5, RK Kerk zat. 7 zo 9. 10.30 en 12. LEIMUIDEN - Herv Gem. 9.30 ds. Bos Amstelveen, Geref. Kerk 9.30 ds Los, 7 ds v.d. Heiden Zwammerdam, RK Kerk zat. 7, zo. 7.30. 9.30 en 11.15. LISSE - Herv. Gem. Dorpskerk 10 en 1 ds t Hooft, Paulusk. 10 ds. Moerman Aalsmeer, Geref. Kerk 10 en 7 ds. Booyl, Utrecht, Geref. Kerk Vrijg. 8.45 en 4.30, Geref. Kerk Vrijg. Buiten V. 9 en 5 ds Schuurman, Chr. Geref. Kerk 10 en 4.30 ds. v. Dijken, Geref. Gem. 10 en 4 ds Hakkenberg, Oud Geref. Gem. 9.30 en 3, RK Kerken Agatha zat. 7, zo. 8.30, 10 en 11.30, Poelhuys zat. 7, zo. 9 en 11.30, Ma- rjak. zat. 7, zo. 8.30, 10, 11.30 en 5.30, En- gelbew. zat. 7, zo. 8, 9.30, 11 en 5.45. NIEUWKOOP - Herv. Gem. 9.30 ds Lalleman, 6.30 dhr. Christ Leiden, jeugdd., Geref. Kerk 9.30 ds. Toine Kampen, 6.30 ds. Bos Alphen, Chr. Ge ref Kerk 9.30 dienst, 2.15 ds. Hamstra, RK Kerk zat. 7, zo. 7.30, 9, 10.45 en 7 NIEUWVEEN - Herv. Gem. 9.30 ds. Molenaar, 6.30 ds. Kaai, Almkerk, jeugdd., Geref. Kerk 9.30 en 5 ds. Talsma, RK Kerk zat. 7, zo. 9 en 11. NOORDEN - Herv. Gem. 9.30 ds. Zoutendijk, 7 ds. Olie Linschoten, Geref. Kerk (Woerdense Verlaat) 10 en 7 ds. Nooteboom, RK Kerk zat. 7.30, zo. 9 en 10.30. NOORDWIJK - Herv Gem. Voorstr. 10 en 7 dr. Jansen, Hoofdstr. 9 en 7 ds. Keu- ning, Ichtus 10 kand. Penning, 3.30 ds. Hovius, Geref. Kerk Hoofstr. (Herv) 10.30 ds. v. Halsema Katwijk, 7 ds. Keu- ning, Vinkenl. 9.30 ds. v. Andel A.dam, 7 ds. v. Halsema, Opst. kerk 11 ds. Kuiper, S. Mio 9' ds. Elgersma HA, RK Kerken Zee 9 en 11, Binnen 8, 10 en 11.30. NOORDWIJKERHOUT- Herv. Gem. 10 ds. Kalkman, RK Kerk Jozefk. zat. 7, zo. lOen 11.30, Viktork. zat. 7, zo. 9.30en 11, S. Maria zat. 7.15, zo. 10, St. Bavo 9.30. OEGSTGEEST - Herv. Gem. Gr. kerk 9.30 ds. Den Tonkelaar Warmond, Pauluskerk 10 ds. Wagenvoorde, Gem. centr. 10.30 ds. Ter Linden, van Wijc- kerslooth 4.3U Dr. Enklaar, Gem. centr 10.30 mevr. Bons jeugdkerk, Geref. Kerk 10 en 7 av.-maal, Geref. Kerk Vrijg. Bui ten V. 8.45 en 4 ds. v.d. Berg, RK Kerk Will, kerk zat. 7, zo. 9, 10.30 en 12, Bon. kapel zat. 6.30, zo. 9 en 11, Volle Evang. gem. (gem. centr.) 4 dhr. v.d. Brugge. OUD-ADE - RK Kerk zat. 7, zo. 8.30 en 10.30. OUDE EN NIEUWE WETERING - Herv. Gem. 9.30 ds. Bronsgeest Nieuwkoop, Geref. Kerk 9.30 en 6.30 ds. Verhoog, RK Kerk zat. 7, zo. 8, 9.30 en 11.30, Remonstr. Gem. 10 ds. Luca ROELOFARENDSVEEN - RK Kerken P. Banden zat. 7, zo. 8, 9.30, 11 en 12.15, M. Presentatie zat. 7, zo. 8, 9.30 en 11. RIJNSATERWOUDE - Hen/. Gem. 9.30 kand. De Lange, 7 ds. Baart Vaassen, Chr. Geref. Kerk 9.30 dienst, 2.15 ds. RIJNSBURG - Herv Gem. gr. kerk 9.30 ds. v.d. Bogerd, 5 ds. Harteveld R.dam, Bethelkerk 9.30 ds. v. Niel, 5 ds. v.d. Bo gerd, Geref. Kerk Petrakerk 9.30 dr. v Oeveren, 5 ds. Bijleveld, I Jlst, Imm. kerk 9 en 10.30 ds. Bgleveld, 5 ds. Damsma, Mar. kerk 9.30 ds. Damsma, 5 dr. v. Oeve ren, Chr. Geref. Kerk 9.30 en 5 ds. De Joode, Evang. Chr. gem. (aula mavo) 10 dhr. Esmeijer Hoenderloop HA, RK ge meenschap (aula tuinb. school) zat. 7, zo. 10.30. RIJPWETERING - RK Kerk zat. 7, zo. 7.30, 9 en 10.30. SASSENHEIM - Herv. Gem. 9 en 10.30 ds. v.d. Meer, 7 ds. Van Dijk, Arnhem, open-deur-dienst, Geref. Kerk 9.30 mevr. Leitner, Nieuw-Vennep, 5 ds. Kuiper, Leusden, RK Kerk zat. 7, zo. 9 en 11. TER AAR - Herv. Gem. 9.30 ds. Lin- denburg, 6.30 drs. Kattenberg, Geref. Kerk 9.30 en 6.30 ds. v. Wallinga, RK Kerk dorp 9, Langeraar zat. 7, zo. 8.30,10 en 11.30. VALKENBURG - Herv. Gem. 10 en 6.30 ds. Overgaauw, Geref. Kerk 9.30 en 6.30 ds. Meijering Scherpenzeel. VOORHOUT - Herv. Gem. 10 ds. Bro kerhof, RK Kerk zat. 7, zo. 9, 10.30 en 11.45. VOORSCHOTEN - Herv. Gem. Dorps kerk 10 ds. Meijering, 7 ds. v.d. Schoot, HA, Hulp en H. 10 ds. Verheule, aula NH 9.30 ds. v.d. Schoot, Ark, Molenlaan 10 jongerend., Geref. Kerk 9.30 en 5 ds. De Zwart, Geref. Kerk Vrijg. 10 en 5 ds. Hoff, Katwijk, RK Kerken L. Kerk zat. 7 zo. 10 en 11.30, aula NH 11, M. Godskerk zat. 7, zo. 10 en 11.30. WADDINXVEEN - Herv. Gem. Bethel kerk 9 ds. Verboom, 10.30 ds. Verwelius, 5 ds. Verwelius, 6.30 ds. Abma, Putten, Hoeksteen 9.30 ds. Spilt Ede. 6.30 ds. Verboom, Geref. Kerk Kruiskerk 9.30 en 5 ds. Modderaar, Ontm. kerk 10 en 5 ds. v.d. Berg, Chr. Afgesch. Gem. 9.30 en 5 ds. Verloop, Volle Evang. Gem. (Lin- dengaarde 17a) 9.30, Remonstr. Gem. 10 jhr. ir. De Graef, RK Kerk Viktorkerk 10 Ontm. kerk 8.30 en 11.45. WARMOND - Herv. Gem. 10 ds. Blom Oegstgeest, RK Kerk zat. 7, zo. 8.30,10 en 11.30. WASSENAAR - Herv. Gem. Dorpskerk 10 ds. Steenstra HA, 7 ds. Tukker HA, Kievietkerk 10 ds. Wiersma HA. Mes- siaskerk 10 ds. Stegenga Den Haag, Dorpscentrum 9.30 ds. Tukker, Geref. Kerk 10 en 7 ds. v.d. Meulen, Zuid 10 en 7 ds. v.d. Kamp, Ned. Prot. Bond 10.30 ds. Zuurdeeg Maarssen. WOUBRUGGE - Herv. Gem. 9.30 ds. Blenk, 6.30 ds. Stelwagen Boskoop, Ge ref. Kerk 9.30 kand. Coppoolse, 6.30 drs. v. Dam te Alphen, Ned. Prot. Bond buitendag te Rhenen, 10.30, RK Kerk zat. 7, zo. ZEVENHOVEN - Herv. Gem. 9.30 ds. Nicolai, Geref. Kerk 9.30 en 7 ds. 't Hart Bodegraven, RK Kerk zat. 7, zo. 9 en 10.45. ZOETERWOUDE - Herv. Gem. 10 ds. Bovenberg, RK Kerken Janskerk zat. 7, zo. 9.30, Chr. Dienaarkerk zat. 7, zo. 8.30 en 10, Rijndijk, Meerburgkerk zat. 7, zo. 10, 12 en 6. ZWAMMERDAM - Herv. Gem. 9.30 DS. Mostert, 6.30 dhr. Goedhart. Geref. Kerk 9.30 ds. v.d. Heiden, 6.30 ds. Los Leimui- den.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1978 | | pagina 4