Eugenio Chiaradia overleden Open damkampioenschap van Katwijk De oude glorie I Kruiswoord Ierland herdenkt eerste Atlantische oost-west-vlucht Uitvinder Napolitaans biedsysteem a a j r a n Oplossing vorige puzzel ZATERDAG 6 MEI 1978 DDR De DDR brengt op 9 mei vier zegels in roulatie waarop gala-uniformen, of uitgaanste- nues, zoals mijnwerkers die in het Saksische ertsgebergte zil vererts dolven, die zij vroeger bij bijzondere gelegenheden droe gen. De afgebeelde uniformen dateren uit de vorige eeuw: 10 pfennig, een Saksische mijn werker (oplage 15 miljoen); 20 pf., een Freiberger arbeider uit een smeltenj (8 miljoen); 25pf., iemand die de mijnwerkers- school had doorlopen en een be paalde graad had verworven, nu te vergelijken met een ingenieur (5 miljoen) en 35 pf., een chef over alle mijnen en smelterijen (op lage 2.1 miljoen). Einde loket verkoop; 24 mei. 1 /CQjm Tfe FINLAND Ook in deze rubriek (uiteraard) Europazegels. De Finse CEPT-zegels zijn 2 mei uit gekomen. Twee stuks. Op een ze gel van 1.00 mark (oplage 4 mil joen) komt het door de inter nationaal bekende architect Al- var Aalto (1898-1976) ontworpen Piamio-sanatorium voor. De andere zegel in de waarde van 1.20 mark (oplage 1 miljoen) laat het in 1902 gebouwde studio huis van Hvittrask zien, een voorbeeld van nationaal-roman- tische stijl, die rond de eeuwwis seling in Finland opgang maakte Frankrijk Om nog eens de aan dacht te vestigen op het grote belang van nationale parken en om tevens het 15-jarig bestaan te memoreren van het nationale park Port Cros heeft de Franse post op 17 april een zegel van 1.25 fr. (blauw, rood, geel en zwart) gewijd aan Port Cros. Daar in het park ook veel ruimte wordt inge ruimd voor het onderwaterleven op de zegel een beeld van water- fauna en flora. Oplage van de ze gel: 8 miljoen; voorverkoop op 15 april in Hyeres (Var) en einde lo ketverkoop: 13 oktober. IERLANDOp 13 april memo reerde Ierland met de uitgifte van twee zegels een stukje lucht vaartgeschiedenis. Het is dit jaar namelijk een halve eeuw geleden dat de Ier James Fitzmaurice en de Duiters Hermann Kohl en ba ron Günther von Hunefeld een geslaagde vlucht ondernamen over de Atlantische Oceaan van oost naar west. Sedert 1919 was de west-oost-oversteek al tal van keren gelukt, maar vluchtpogin gen in tegengestelde richting hadden tot dan al aan veel vlie gers het leven gekost. In de vroege ochtend van 12 april 1928 steeg het genoemde drietal op met de Bremen en 36 uur later maakte het toestel aan de over zijde van de oceaan op een dicht gevroren meer in de St. Laurence Golf een geslaagde landing. De zegels die op 13 april uitkwamen - 10 pence, oplage 4 miljoen en 17 pence, oplage 2 miljoen - laten de Bremen in volle vlucht zien. OOSTENRIJKDe Internatio nale jachttentoonstelling die dit jaar onder het motto "jacht vroeger en nu" in Marchegg wordt gehouden is op 17 april door Oostenrijk luister bijgezet door de uitgifte van een zegel van 6 schilling (groenblauw, prui- sisch blauw en bruin; oplage 3.1 miljoen) waarop ondermeer een j'achttas van een graaf van Thür- heim (1730) en een zogenaamde Techinke (1655), een klein kaliber jachtgeweer. De zegel mag vanaf 28 april voor frankering worden gebruikt. „j,.-. HORA CKP7 Van 3 mei tot en met 9 mei wordt in het Weense parlementsgebouw de derde interparlementaire con ferentie over Europese samen werking en veiligheid gehouden. Naar aanleiding daarvan heeft Oostenrijk op 17 april een zegel van 4 schilling uitgegeven met daarop een kaart van Europa en daaronder de voorzijde van de parlementsgebouwen. De zegel, die is uitgevoerd in korenbloe- menblauw, smaragd, don kerbruin en goud (oplage 3,2 miljoen) mag vanaf 3 mei voor frankering worden gebruikt. En dan de Oostenrijkse Europaze gel, die eveneens op 17 april is uitgekomen. Deze CEPT-zegel in de waarde van 6 schilling (pur- perviolet) toont de hoog op de rotsen gelegen massieve Rieger- burg in Stiermarken. Oplage van de zegel: 3,4 miljoen; eerste dag van geldigheid: 3 mei. HERO WIT In Brazilië is overleden Eugenio Chiaradia, de uitvinder van het Napolitaanse biedsys teem Deze Italiaanse groot meester (die later naar Braff- lië emigreerde) stond aan de wieg van de grote Italiaanse successen. Hij baseerde zijn systeem op de destijds revo lutionaire gedachte dat het op 2-niveau openen met sterke handen oneconomisch is. Er wordt teveel biedruimte weggenomen, waardoor het optimaal uitwisselen van in formatie wordt bemoeilijkt. Chiaradia keerde de hele zaak om. Sterke spellen worden zo laag mogelijk geopend, de te genpartij zal zich er dan toch niet zo gauw mee bemoeien, en zwakke distributionele spellen juist zo hoog mogelijk om het de tegenpartij lastig te maken. Op grond daarvan wordt in zijn Napolitaanse systeem iedere hand met 17 punten of meer met 1 KI geopend, waarop partner di rect stapsgewijs controles aangeeft; terwijl een 2-ope- ning daarentegen gelimiteerd is en een bepaalde verdeling aangeeft. Aanvankelijk werd daar hard om gelachen. In de eerste confrontaties op topniveau werden de Italianen b.v. on der de voet gelopen door Amerika. Maar later werd dat anders; de Italianen verover den de wereldhegemonie en stonden die gedurende 20 jaar niet meer af. Chiaradia was o.a. wereldkampioen van 1957-1963. Chiaradia was hoogleraar en zijn geliefde bijnaam was dan ook "il professore". Maar misschien nog beter bekend was hij als "magiër met de kaarten". Hij had een fabel achtig gevoel voor het spelen en hij hanteerde de kaarten soms of ze van glas waren. noord V B 7 O A 9 4 3 O 93 2 8 6 5 west oost *6 4 2 10 3 9VB 10 <5 7 652 OH7654 OB108 *43 AB97 zuid AH985 9 H8 O A V H V 10 2 Chiaradia als zuid was beland in het ogenschijnlijk niet zo aanlokkelijke contract van 6 Sch. Hij kreeg een uitkomst van Ha V die hij nam met de heer. Hij stak met Sch 8 over naar de boer en speelde een kleine klaveren voor de vrouw. Opnieuw schoppen (de 9!) was voor de vrouw, ge volgd door wederom klave ren. Oost nam met het aas en had nu zijn partner een in troever kunnen bezorgen, hetgeen Chiaradia roemloos zou hebben doen sneuvelen. Oost evenwel speelde ruiten en zuid die niets in de snit zag legde het aas. Hij kon nu met de zorgvuldig bewaarde Sch 5 oversteken naar de 7, waarop hij klaveren speelde in deze positie: noord geen O A 9 4 O 93 8 west geen 9 B 10 O H 7 6 5 geen oost geen 7 6 Chiaradia sneed zonder manke ren op de boer en incasseerde vervolgens Sch A H cn KI H. West die aanvankelijk al zijn kleine ruitens kon missen kwam tenslotte in onover komelijke afgooiproblemen. Ru H kon hij uiteraard niet kwijt, maar ook harten kon niet, omdat dat uiteindelijk noord s Ha 9 hoog zou maken. West gaf het op. Hij toonde zijn kaarten en gunde "il pro fessore" de eer die hem toe kwam. Sinds enige jaren wordt het Leids districtskampioen schap dammen qua sterkte en bezetting minstens geëvenaard door het jaarlijks terugkerende "Open damkampioenschap van Katwijk" Wat hiervan de reden is, laat zich niet erg gemakkelijk ra den, maar ligt bij de hoofdor ganisator van dit festijn, Arend van Beelen. Wordt bij bijna ieder damtoer- nooi zo veel mogelijk voor- publiciteit gegeven door middel van bnevenschrijverij en de pers. Van Beelen doet het anders: hij belt iedere dammer in de omgeving op en nodigt ze uit deel te nemen Dat zo'n methode veel ef fectiever werkt, is duidelijk, want met schriftelijke uitno digingen zijn er altijd wel mensen die de hele uitnodi ging over het hoofd zien, ter wijl bij een telefonische be nadering men de uitnodiging wel moet beantwoorden. Op die manier heeft men een zo optimaal mogelijk deelne mersaantal (de reden waarom ik dit schrijf is dat ik mezelf nog steeds wel voor de kop kan slaan: een poosje geleden organiseerde ondergete kende ook een damtoernooi en schreef alle secretarissen van de in de buurt zijnde damclubs aan. Dus de oude methode en niet de methode Van Beelen - het aantal in- schrijvenden was welgeteld tien, terwijl zo'n veertig clubs aangeschreven waren. Latei- bleek dat er zelfs secretaris sen waren die vergeten wa ren de brief mee te nemen naar de club en meer van dergelijke onzin. Met de me thode Van Beelen was het damtoernooi ongetwijfeld doorgegaan) In de finale van dit jaar hebben Frans Spierenburg, Jan Pas- schier (Katwijk), Cees van den Bosch (Rijnsburg) en André van der Kwartel (Lei den) zich geplaatst door de vier poules in de voorrondes te winnen. In de finale zaten al de Leidènaar Wim Heemskerk (die vorig jaar tweede werd) en de huidige titelhouder. Joop Burger hout. Aan de prognose wie de grote favoriet is, durf ik me nu niet te wagen. Vorig jaar werd ik kampioen, terwijl mijn prognose iemand anders aanwees. Dergelijke prog nosefoutjes worden nu ver meden. hoewel Heemskerk de meeste routine blijft hou den. Van Heemskerk is be kend dat hij een erg diep in zicht heeft. Varianten van eer. zet of tien, twintig diep zijn voor hem niet ongewoon. Zijn Achilleshiel is echter dat hij soms minder diep kijkt: va rianten van zetten diep bere kenend, overziet hij soms slagzetjes van twee zetten diep. 3 9 3 3 a 3 Q a J J <i=5 tej !,vj a 5 Oj <3 a 3 Een goed voorbeeld hiervan geeft de diagramstelling, die uit de partij Gerrit de Bruyn-Wim Heemskerk (Leids districtskampioen schap 1976) komt. Zwart (Heemskerk) heeft al aardig wat voordeel weten te ver krijgen: het witte klaver blaadje is vrij passief en de witte centrumformatie is moeilijk hanteerbaar. Heemskerk berekende de volgende variant: (29-34) 40x29 (12-18) 21x1 (2-8) 1x23 (19x48) 39-34 (48x30) 35x24 (25-30)24x35(6-11) 16x7(8-12) 7x20 (15x42)!! Een prachtig staaltje van rekenwerk. He iaas, de stelling die overblijft zou remise geven en voor re mise is Heemskerk niet erg vlug te vinden. Heemskerk, die de combinatie wilde handhaven, speelde (13-18). Een niet al te gezonde zet, want (19-23) had hem blijvend voordeel gegeven. Na (13-18) kwam het meesterlijke ant woord van De Bruyn: 32-28!'. Op 18-22 volgt dan 39-33, 19- 24, 28-23, 29x18, 33-28, 22x33, 38x9 en op 18-23 komt na tuurlijk 39-33. Na 32-28 bere kende Heemskerk alweer een diepe variant: (6-11) 39-33 (19-24) 28-23 (18-22) 23x34 (22-27) 21x23 (24-30) 35x24 (14-19) 24x13 (12-18) 13x22 (17x39)!' Na 32-28 speelde Heemskerk echter 14-20 en verloor op een wel zeer simpele wijze schijf Het probleem van de vorige week is afkomstig van de ex-wereldkampioen, de Fransman Pierre Ghestem, die van 1945-48 de wereld titel in zijn bezit heeft gehad. De cijferstelling luidde: wit schijven op 27, 28, 31, 32, 33, 35, 36, 38, 40. 41, 43. Zwart schijven op: 3, 6, 11,12,16,17, 18, 19, 24, 26, 29. Wit wint hier door: (alleen de zetten van wit) 27-21, 32-27, 43-39, 36-31, 27-21, 35-30, 33x42, 38x16!! Een schitterende slag constructie, die erg moeilijk te berekenen is. O <3* I <3* <3 -t o 2 q >4 a Voor de volgende week: mag wit in de diagramstelling spelen 49-44 of 27-21 Oplossing in de volgende rub riek. JOOP BURGERHOUT Tot de beste schaakspelers van Leiden behoorden in de jaren 1940-1960 ongetwijfeld W.H. van der Nat (LSG) en Ab. Bar- kema (Philidor). In voorgaande jaren heb ik reeds aan hen in deze rubriek een artikel gewijd, maar het is stellig dienstig de opkomende jeugd nog eens op hun verdiensten te wijzen, daar beide schaakspelers over een uitstekende staat van dienst be schikken. Beide spelers zijn uitgesproken „strategen", dat wil zeggen, zij spelen het spel op een gezonde positionele wijze. Wanneer ech ter de stelling rijp is voor een „overval", -de taktische zijde- dan kunnen ook zij over- schrokken toeslaan! Zowel Van der Nat als Barkema hebben in vroegere jaren het persoonlijk kampioenschap van Leiden veroverd, eerstge noemde zelfs tweemaal. In het LSG en Philidor waren zij vele jaren een van de „koplopers" in clubverband en behaalden op merkelijke resultaten in toer nooien in Leiden en de Omstre ken. Van der Nat neemt mo menteel weinig deel aan Leidse evenementen (hij wordt een dagje ouder en komt boven de zeven kruisjes), maar Barkema, die zestig wordt is nog volop in de running en boekt in een der tientallen van Philidor nog uit stekende resultaten. Barkema, die PTT-beambte is, geeft aan de jeugd van Philidor de kans zich te ontplooien, maar hij zou stellig nog in het eerste tiental, dat uitkomt in de hoofdklasse van de KNSB nog een der eerste violen kunnen bespelen, want zijn inzicht in afgebroken partijen (hij is arbi ter van de LSB) is nog voortref felijk te noemen, daar er de laat ste jaren slechts een hoger be roep werd aangetekend! Van der Nat. die bij het onder wijs zat, is vele jaren ook schaakmedewerker geweest van het Leidsch Dagblad en in samenwerking met dr. Euwe schaakdocent van de Leidse Onderwijs Instellingen, die schriftelijke schaakcursissen uitschreef door geheel Neder land. Zijn grootste succes was de remise met dr. Euwe in 1938, tijdens een LSG-toernooi, ter ere aan de Noordwijker Daniël Noteboom. Wit: A. Barkema Zwart: D. Posthuma (Alphen) 1. d2-d4 Pg8-P6 2. Pgl-f3 c7-e6 3. Lcl-g5 d7-d5 4. e2-e3 L18-e7 5. Lfl-d3 h7-h6 6. Lgö-h4 Pb8-d7 Men ziet aan de opbouw van Barkema dat hij in beginsel niet streeft naar „taktische wendin gen" en zijn stelling langs stra tegische wegen opbouwt. Dit inzicht is tegenover zijn oppo nent wel duidelijk: Posthuma is een aanvalsspeler en mocht er in die tijd graag een stuk „te genaan gooien" 7. Pbl-d2 c7-c5 8. c2-c3 Dd8-b6 9. Ddl-c2 c5-c4 10. Ld3-e2 Db6-c6 11. h2-h3 b7-b5 12. 0-0 Le7-d6 De rokade 1; r de hand 13. Pf3-h2! Lc8-b7 14. f2-f4 Dc6-c7 15. Ph2-f3 Pf6-e4 16 Pd2xe4 d5xe4 17. Pf3-d2 f7-f5 18. Le2-h5+ Ke8-fB 19. Lh5-e2 Pd7-b6 Zwart heeft de boel vastgelegd, maar wanneer wit ggat „bre ken" komen de zwakke punten in de zwarte pionnenstructuur duidelijk aan het licht. 20. a2-a3 Pb6-d5 21. Lh4-f2 g7-g5(?) Beter Kf7, benevens Tag8 enz. 22. f4xg5 h6xg5 23. Pd2xe4! f5xe4 24 Dc2xe4 Pd5-f4 25. De4-c2 Pf4xh3+7 Kamp. van Leiden 1951/52. Wit: W.H. van der Nat Zwart: J. Bey (Leithen) 1. d4 d5 2. pf3 c6 3. Lf4 (Werd ook met voorkeur door Bar kema gespeeld) 3...Pf6 4. e3 e6 5 Ld3 Le7 6. Pbd2 0-0 (Wit heeft de z.g. Colle-opstelling inge- gezonde speelwijze men overrompelin gen in de opening kan voorko men!)?. 0-0 Pbd7 8. h3 c5 9. c3 a6 10. Tel c4 (Het beste) 11 Lbl bó 12. e4 de4: 13. Pe4: Lb7 14. Pg3' (Een goede zet die een belofte inhoudt op de koningsvleugel) 14... Pd5 15. Dc2 g6 16 Lh6 Te8 17. Pe5 (Voor de hand lag Teel Nu ontspringt zwart het verlies) 17... Pe5: 18. de5: Lg5! 19. Lg5: Dg5: 20. De4 Tab8 21h4 Dh6 22 Dg4 Df4 23. Df4: Pf4: 24. f3 Re mise, op voorstel van zwart. Wit staat beter, waarschijnlijk niet voldoende voor de winst. Tot een van de oudste schaak spelers uit Leiden behoorde ook F. Teleng, die enige jaren geleden op 80-jarige leeftijd kwam te overlijden. Verschillende malen bereikte hij de finale in de strijd om het persoonlijk kamp. van Leiden. Hoewel het hem niet mocht gelukken de titel te veroveren, heeft hi j menige „crack" de das omgedaan... Hier een van zijn partijen. De witspeler, die te vroeg is gestor ven, behoorde tot de beste spe- /ers van Philidor en Leithen P.J. Preenen-Frans Telene 1. d4 d5 2. c4 e5 3. de5: d4 4. Pf3 Pc6 5. Pbd2 Lg4 6. g3 De7 7. Lg2 0-0-0 8. Db3 f6! 9. ef6: Pf6: 10. 0-0 g6 (Pion e2 is „taboe" Te- leng brengt nu zijn koningslo per in het spel. Wit heeft niet goed raad geweten met de zwarte opbouw!) 11. Tel Lh6 12. Pfl Lel: 13. Tacl: Pe4 14. Pld2 L13: 15. Pf3: ThfB! 16. a3 g5 17 h3 h5 18. Tcdl g4 19. hg4: gh4: 20. Ph4 Pf2:21. Lc6: (Riskant) Ph3+ 22. Kh2 bc6: 23. Da4 (zie diagram) Stelling na 23. Da4 Ook 23. Pg6 redt de partij niet. Er volgt nu een elegant slot: 23... Tl8-f2+ 24. Ph4-g2 De7-e4 25. Tdl-gl Ph3xgl Wit geeft het op. Het mat is niet te voorkomen. Gedurende de zomermaanden komen de jeugdige talenten, die momenteel de dienst uitmaken, voor het voetlicht. BISHOP HORIZONTAAL 1. plaats in Friesland 6. scheepvaartonderneming 11. slaperig 12. roem 14. rijstbrandewijn 16. neerslag 18. part 19. kort ogenblik 21. bedorven 22. knaagdier 23. getij 25. jongensnaam 27. speelgoed 28. aartsbisschop 29. jongensnaam 31. boef 32. plaats in Gelderland 33 35. bakinrichting 36 37. stop federatie Ajfr|B;fr]KjR| I |B!B|E|Bii>jTjE|R R ,frR fr.fr E ;frE fr.fr' I jfrifrjfr! U B LlO|K^;J>|AiC V]E RjT'R:E!K fr E frR -ft ff. M -9. A fr J Tlt Is ,E [Ri.fr w|a|5|h|A Njl> J RfrjSfrjfr BjfriF fr frj E Ifrjfr i frjRlfrT IH01UIE IR Eifr R.fr,fr|L|fr| I Ifr I frjfoA De eerste prijs van 10 is toege kend aan A. C. Verlind, Nachte gaalstraat 1, Lisse. De tweede prijs van 7.50 gaat naar C de Jonge, Charl. de Bourbonhof 23, Leiden, de twee derde prijzen groot 5 gaan naar mej. J. A. van Heusdcn. Spaargarenstraat 4, 2341 JW Oegstgeest en L. J. W. Kok. Valeriusplein 120, 3402 TP Alphen aan den Rijn. 39. soort van palm 42. ik 43. valse eed 45. baan 46. bergplaats 47. jongensnaam 48. bijwoord 50. daar 51. klein vertrek 52. groet 54. bijbelse figuur 56. telwoord 57. roofvogel 59. grondsoort" 60. oude vochtmaat VERTIKAAL 2. gewoonterecht 3. laatstleden 4. tijdmaat 5. insekt 6. kier 7. telwoord 8. titel 9. oevergewas 10. velletjes schrijfpapier 13. eenzaam 15. wig 17. vogel 18. vallei 20. stremsel 22. knaagdier 24. slang 26. uitwissen 27. gebruiken 28. groet 30. plaats in Groningen 32. jongensnaam 34. varkensvlees 35. familielid 37. echter 38. turkse titel 40. roem 41. bloem 43. model 44. roeipen 47. lidwoord 49 dwaas 51. modieuze verfijning 52. behoeftige 53. verbond 55. plaats in Frankrijk 57. halm 58. 60. agde i N-Biabant

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1978 | | pagina 25