Liefdesverklaring van
Carter aan Israël
Bonn hoopt op concessies van
Breznjev inzake neutronenbom
NAAST HET NIEUWS
Miljoenen op
de been voor
eerste mei
VS stellen Egypte gerust
mm:
Ü/a/utecke
Uitwisseling van
gevangenen
Amerika-DDR
Meteen
ensemble
alle kanten
PLO-vestiging
in Washington
MOSKOU, PEKING, HAM
BURG (AP/Reuter/DPA) -
Miljoenen mensen in de ge
hele wereld hebben afgelo
pen maandag de dag van de
arbeid gevierd. Opvallend
was dat in Peking geen 1
mei-parade werd gehouden.
Wel hadden alle Chinezen
vrij. In de Chinese hoofdstad
maakte men hiervan gebruik
door langs de straten te wan
delen en de parken van de
stad op te zoeken.
In Spanje en Parijs is het giste
ren tot ongeregeldheden ge
komen. In Spanje hielden
honderdduizenden mensen
optochten in Madrid, Bar
celona en andere steden voor
meer rechten voor arbeiders
en voor het socialisme. Vol
gens de bonden betoogden in
heel Spanje zeker zes miljoen
mensen. In Pamplqna kwam
het tot ongeregeldheden.
In Parijs braken rellen uit na de
ontbinding van de 1 mei-op
tocht. Het kwam tot een
korte, felle schermutseling
waarbij zes politiemannen
verwondingen opliepen.
Parades
In Moskou marcheerden meer
dan 100.000 mensen strak in
het gelid twee uur lang over
het Rode plein. Zij droegen
afbeeldingen en uitspraken
van Bre^jnev en complimen
ten voor zijn nieuwe boek
over zijn oorlogsherinnerin
gen. De lof voor de Sovjet
president overschaduwde het
gewoonlijke eerbetoon aan
Marx, Engels en Lenin. Voor
het eerst sinds 1969 ontbrak
de militaire parade.
Vakbondsleiders
Door de straten van Madrid
trokken volgens een
schatting van de overheid
ruim achthonderdduizend
Spanjaarden bij de eerste
toegestane 1 mei-viering die
in dit land sinds 42 jaar mocht
worden gehouden. Op een
plein in het centrum van de
stad werd de menigte door
vakbondsleiders toegespro
ken.
In de Baskische stad Pamplona
kwam het tot ongeregeldhe
den toen de politie optrad te
gen betogers, die van de 1
mei-demonstratie een beto
ging voor een vrij Baskenland
zouden hebben gemaakt. Ze
ker vijftien mensen zijn aan
gehouden. Een onbekend
aantal is gewond geraakt.
De vieringen in de Italiaanse
steden hadden als voornaam
ste thema de bestrijding van
het terrorisme. In Engeland
was de eerste mei voor het
eersteen vrije dag. Met name
de vakbonden hebben hier
vele jaren strijd voor gevoerd.
In West-Duitsland werden
bijeenkomsten gehouden
waarop met name werd ge
pleit voor het scheppen van
arbeidsplaatsen.
Wanorde
In de Turkse hoofdstad Is-
tanboel hadden de autoritei
ten strenge veiligheidsmaa
tregelen getroffen om herha
ling van de wanorde van de 1
mei-viering van vorig jaar,
welke het leven heeft gekost
aan 34 mensen, te voorko
men. Er verzamelden zich
ongeveer 100.000 mensen op
het in het centrum gelegen
Taksim plein.
In de Thaise hoofdstad Bang
kok kwamen slechts
vierhonderd mensen naar een
door de regering georgani
seerde 1 mei-viering. Men
verwachtte tienduizend men
sen, maar op het laatste mo
ment trokken twee vakbon
den zich terug.
ADVERTENTIE
DAMESMODE
CAIRO(ANP) - De Egyptische mi
nister van buitenlandse zaken,
Mohammed Ibrahim Kamel,
heeft gisteren een onderhoud ge
had met de ambassadeur van de
Verenigde Staten in Cairo, Her
man Eilts.
Radio-Cairo deelde naar aanlei
ding van dit een half uur durend
gesprek mee dat ambassadeur
Eilts daarin de officiële verzeke
ring heeft overgebracht van de
Amerikaanse regering dat de re
cente uitlatingen van president
Carter geen wijziging betekenen
van de standpunten van de Ver
enigde Staten met betrekking tot
het Midden-Oosten.
"Deze standpunten", zo had minis
ter Kamel tegenover radio-Cairo
verklaard, "blijven conform die
welke naar voren zijn gebracht
door het Witte Huis tijdens het
jongste bezoek van president Sa-
dat aan Washington".
Kamel had verder gezegd dat de
ambassadeur de nadruk had ge
legd op het feit dat "De verenigde
Staten het plan van dé Israëlische
premier Begin over westelijk
Jordanië en Gaza niet beschou
wen als een geschikte basis voor
een regeling van de crisis, aange
zien het geen rekening houdt met
het aandeel van de Palestijnen bij
beslissingen over hun eigen toe
komst".
Egypte zal de door ambassadeur
Eilts aangedragen toelichting
gaan bestuderen om vast te stel
len of deze bevredigend kan wor
den geacht, aldus de radio.
President Carter zou vorige week in
een vraaggesprek met de New
York Times gezegd hebben dat
een duurzame regeling van het
conflict in het Midden-Oosten
gebaseerd moet zijn op de Israëli
sche plannen voor beperkt Pales
tijns zelfbestuur. Carter had hier
aan toegevoegd dat het conflict
opgelost zou kunnen worden
zonder dat een onafhankelijke
Palestijnse staat wordt gevormd
en zonder dat Israël zich volledig
uit de bezette Arabische gebie
den zou hoeven terug te trekken.
Carters verklaring had onmiddel
lijk heftige reacties van onge
rustheid in Cairo tot gevolg.
Egyptische politieke kringen
spraken van een ernstige wijzi
ging in de standpunten die de
Verenigde Staten tot dusver in
zake het Midden-Oosten inna-
TEL AVIV (UPI/AFP) - De Israëlische minister van
buitenlandse zaken Mosje Dajan, heeft gisteren in Tel
Aviv verklaard te verwachten dat de onderhandelingen
met Egypte over de fundamentele elementen van een
vredesakkoord in de komende weken hervat kunnen
worden.
Een groot portret i
Moskou temidden va
voerd.
m partijleider Breznjev wordt op het Rode Plein in
vlaggen en ballonnen in de 1 mei parade meege-
Dajan keerde naar Israël terug na in
New York aan premier Begin
verslag te hebben gedaan van zijn
besprekingen met Cyrus Vance,
de Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken.
"Ik veronderstel dat we binnen een
tijdsbestek van weken enige actie
zouden kunnen verwachten", zo
liet de bewindsman zich op een
persconferentie in voorzichtige
bewoordingen uit. Hij zei dat Is
raël met Egypte tot overeens
temming wenst te komen over de
fundamentele elementen van een
vredesverdrag, met name de toe
komst van de bezette westelijke
oever van de Jordaan en de
strook van Gaza. "Als we het eens
kunnen worden over deze ele
menten zal de beginselverklaring
er worden bijgevoegd", zei Da-
jan. In zijn besprekingen in Was
hington had Dajan voorgesteld
de beginselverklaring, waarover
de partijen het niet eens zijn kun-
WASHINGTON (AFP) - In Was
hington is gisteren een infor
matiebureau van de Palestijnse
bevrijdingsorganisatie PLO
geopend. Meer dan een jaar lang
hebben de Amerikaanse autori
teiten de vestiging van een der
gelijk kantoor tegengehouden.
Het Koeweitse dagblad Al Watan
spreekt dan ook van een belang
rijke ommekeer in de houding
van Washington. Directeur is
Hattim Hoessein, die voordien de
leiding had van het Arabisch in
formatiecentrum in de Ameri
kaanse hoofdstad. Hij heeft ver
klaard dat het nieuwe bureau
zich niet zal bezig houden met
politiek.
nen worden, te laten rusten en
zich te zetten aan een gede
tailleerd overleg over praktische
kwesties.
Liefdesverklaring
President Jimmy Carter heeft gis
teren op het Witte Huis ter gele
genheid van de dertigste veijaar-
dag van de staat Israël "de onver
brekelijke en absolute" betrok
kenheid van de Verenigde Staten
bij de veiligheid van de joodse
staat tot uitdrukking gebracht.
'Wij hebben dikwijls meningsver
schillen met de Israëlische
leiders, maar onze diepe vriend
schap zal nimmer verzwakken,
net zo min als onze totale én ab
solute betrokkenheid bij de
veiligheid van Israël", verklaarde
de president. "Israël is, gode zij
dank, sterk )deze kracht
dient nog te worden versterkt
door een rechtvaardige en
duurzame vrede tussen Israël en
zijn Arabische buren. De Ver
enigde Staten zullen altijd aan Is-
raëls zijde staan", zo voegde Car
ter hieraan, toe.
Moreel
Premier Begin beantwoordde deze
verklaring met de woorden:
"Vandaag hebben wij van de pre
sident der Verenigde Staten een
der grootste morele verklaringen
gehoord die ooit zijn gedaan".
De herdenkingsplechtigheid had
plaats in aanwezigheid van onge
veer twaalfhonderd prominenten
uit de joodse gemeenschap in de
Verenigde Staten.
De "liefdesverklaring" van presi
dent Carter vormde een schril
contrast met de sfeer na het on
derhoud dat hij vijf weken gele
den met Begin had en dat uitliep
op een nagenoeg totaal verschil
van mening over fundamentele
kwesties in het vredesproces.
REKENWONDER GEEN GENIE
Kinderen die zich manifesteren als rekenwonder, zijn geen ge
nieën, zo heeft de Parijse kinderpsychiater prof. Duche verklaard
op het eerste congres van het Franse genootschap voor bijzonder
begaafde kinderen.
Volgens de hoogleraar is het intelligentiecoëfflcient van de betrok
ken kinderen zeer laag. Niet alleen zijn hun schoolprestaties on
beduidend, maar is ook hun gevoelsleven slecht ontwikkeld. Het
merendeel van de rekenwonderen heeft in zijn jeugd aan hersen
vliesontsteking geleden of hersenletsel opgelopen. Men kan er
van uitgaan dat een bepaald deel van de hersenen ongeschonden
is gebleven en dat dit zich abnormaal heeft ontwikkeld, ten koste
van de andere vermogens, aldus prof. Duche.
HOOGLOPEND PROTEST
De 25-jarige Joe Healy, een werkloze fotograaf in Chicago, is giste
ren uit protest tegen het afslachten van de walvissen tegen een
110 verdiepingen hoog gebouw opgeklommen.
De politie zag hulpeloos toe hoe hij de 19de verdieping op 65 meter
hoogte bereikte om daar een spandoek met protest op te hangen.
Healy gebruikte haken, nylontouw, een bergbeklimmersgordel en
enkele speciaal vervaardigde klampen.
Een menigte toeschouwers gaf hem spontaan applaus toen hij
tenslotte neerdaalde in de armen van de wachtende politie.
De directie van het gebouw liet het spandoek snel verwijderen,
maar televisie en radio hadden toen de stunt al over het hele land
uitgezonden. Er stond met Japanse en Russische karakters op:
"Dood "Doodt walvissen niet".
"Ik had vandaag toch niets anders te doen", zei Healy tegen ver
slaggevers. De politie heeft hem genoteerd wegens ordeversto
ring.
GAT IN 'MAAGD'
In het melkwegstelsel M 87 in het sterrebeeld maagd is een klein,
doch superzwaar "zwart gat" ontdekt.
Zwarte gaten in de ruimte ontstaan volgens de theorie door im
plosie van grote sterren. Het nieuwe is niet zozeer reusachtig
vanwege zijn omvang alswel door zijn gewicht dat wordt geschat
op vijf miljard maal dat van de zon.
Bij het "in elkaar ploffen" van sterren ontstaat een dergelijke on
gelooflijke verdichting van de materie dat tengevolge van de
zwaartekracht geen enkele straling - zelfs niet licht - naar buiten
kan treden. Vandaar dat de aanwezigheid van een zwart gat al
leen maar kan worden afgeleid uit karakteristieke gegevens van
de omgeving.
De "maagd" is tien miljoen lichtjaren van de aarde verwijderd en
het nieuwe zwarte gat erin is gezien de enorme afstanden in de
ruimte vrij klein en meet slechts krap 300 lichtjaren.
BERLIJN (UPI) - Een Ame
rikaanse militair die in de
Verenigde Staten 13 jaar
gevangen heeft gezeten
wegens spionage voor de
Russische geheime dienst,
is gisteren in West-Berlijn
uitgewisseld tegen een
Amerikaanse student, die
BONN/HAMBURG (Reu-
ter/DPA) - De Westduitse
regering was bijna 18 maan
den lang geconfronteerd
met een politiek mysterie:
komen de Russen of komen
ze niet? De onverwachte
aankondiging van het
Kremlin dat de Russische
leider Leonid Breznjev zijn
langverwachte bezoek be
gin deze maand zou afleg
gen maakte aan deze gissin
gen een einde, maar wierp
tevens een nog kwellender
vraag op: zal het bezoek de
zo noodzakelijke positieve
stimulans geven aan het
proces van ontspanning?
Breznjevs komst naar Bonn vindt
plaats op een moment dat de Ame-
rikaans-Russiche betrekkingen vrij
koel zijn en regeringen aan beide
zijden van de ideologische schei
dingslijn zullen dan ook de gebeur
tenissen nauwlettend volgen pm
eventuele aanwijzingen te vinden
voor de toekomstige stand van de
situatie tussen Oost en West. Het
belang van het verblijf van de Rus
sische leider in de Bondsrepubliek,
dat aanvankelijk voor eind 1976 op
het programma stond, gaat ver uit
boven bilaterale zaken. Westduitse
regeringsfunctionarissen hopen
dat het niet alleen Bonns' relatie
met de Sovjet-Unie zal verbeteren,
maar ook met andere staten van het
Warschau-pact, vooral de DDR. Het
zal echter zeer speciaal Breznjev en
zijn gastheer, bondskanselier Hel
mut Schmidt, de gelegenheid bie
den de ontwapening aan de orde te
stellen en als gevoeligste onderdeel
daarvan de controversiële kwestie
van de neutronenbom.
Druk
Zoals hij al bij veel gelegenheden
onomwonden heeft geprobeerd zal
Breznjev op de bondskanselier
druk willen uitoefenen niet toe te
staan dat de in Amerika ontworpen
neutronenbom in West-Duitsland
wordt gestationeerd. President
Jimmy Carter kondigde op 7 april
aan dat hij besloten had het in pro-
duktie nemen van het wapen
voorlopig op te schorten, een be
sluit dat mede werd ingegeven door
de oppositie bij een aantal Ameri
kaanse bondgenoten tegen het
stralingswapen. De neutronenbom
zou vooral op Westduits grondge
bied worden gestationeerd aange
zien ze bijzonder doeltreffend
wordt geacht in het tegenhouden
van aanvallen via de DDR, Polen en
Tsjechoslowakije door tankeenhe
den van het Warschau-pact, die in
aantal tweemaal zo sterk worden
i de NAVO i
geacht als die i
ropa.
De Russen hebben een intensieve
propaganda-oorlog gevoerd tegen
de neutronenbom, zeggend dat de
ontwikkeling ervan in strijd is met
de geest van ontspanning en de
controle van de bewapeningswed
loop. Breznjev zal waarschijnlijk
bij Schmidt in deze kwestie niet
veel voet aan de grond krijgen. Als
weerspiegeling van het Ameri
kaanse beleid vertelde Schmidt het
parlement in Bonn een paar weken
geleden dat de Bondsrepubliek het
wapen op haar grondgebied wil
toestaan als de Sovjet-Unie zich
niet bereid toont haar eigen kernar
senaal te beperken en de omvang
van haar conventionele strijd
krachten terug te brengen. Rege
ringsfunctionarissen in Bonn zei
den dat van Westduitse zijde aan
Breznjev zal worden voorgesteld
dat de Sovjet-Unie, in ruil voor het
afzien van de neutronenbom aan
NAVO-kant, een tegengebaar
maakt zoals het verminderen van
het aantal tanks in Centraal-Eü-
ropa. De neutronenbom zal zo
doende wel het kernpunt van het
ontwapeningsthema worden tij
dens de komende besprekingen in
Bonn.
Klappen
De ontspanning tussen Oost en
West heeft een paar flinke klappen
moeten incasseren sinds Breznjev
pionierswerk verrichtte met het
eerste bezoek van een Russische
leider aan West-Duitsland in mei
1973. Willy Brandt, destijds kanse
lier en een van de architecten van
de ontspanning, gelooft dat zich nu
een fase van beproeving voltrekt
waarin de toetssteen ligt in de be
reidheid de bewapening te vermin
deren, waarmee nu elke partij de
ander vele malen kan vernietigen.
De waarde van Breznjevs bezoek
wordt vergroot door het feit dat het
tot nu toe de enige voorgenomen
ontmoeting met een Westerse
staatshoofd in dit jaar is. Het be
zoek is sinds 1976 zo vaak uitge
steld, hetlaatst nog in februari na
dat de 71-jarige Russische presi
dent en partijleider ziek was ge
worden, dat een Westduits parle
mentslid Breznjev vergeleek met
het monster van Loch Ness. "Er
wordt hier altijd over hem gespro
ken maar het leek erop dat hij nooit
zou opduiken", zo zei hij. Het mys
terie is ook bijna tot het eind toe
blijven voortbestaan, aangezien de
juiste datum van Breznjevs komst
tot het allerlaatst in nevelen gehuld
bleef.
In verband met de kennelijk onver
anderd labiele gezondheidstoe
stand van de Russische leider is het
programma van zijn bezoek aan
Bonn en Hamburg, van donderdag
tot zondag aanstaande, op aan
drang van Russische zijde tot de
dringendste besprekingen beperkt.
ADVERTENTIE
sinds vorig jaar in een
Oostduitse gevangenis zit
wegens een poging tot
mensensmokkel.
Robert G. Thompson werd in 1965
tot 30 jaar gevangenisstraf ver
oordeeld, nadat hij er op was be
trapt dat hij als lid van de code-
dienst van de Amerikaanse
luchtmacht documenten ko
pieerde voor de Russische ge
heime dienst. Op 4 mei zou hij in
aanmerking komen voor voor
waardelijke vrijlating. Thomp
son zegt geboren te zijn in het ge
bied dat nu Oost-Duitsland is.
Naar zijn zeggen was hij mede
werker van de Russische ge
heime dienst.
De man tegen wie hij is uitgewis
seld is de student Alan van Nor
man uit Minnesota, die vorig jaar
tot twee en een halfjaar gevang
enisstraf werd veroordeeld, na
dat de grenspolitie op 2 augustus
in zijn auto een Oostduitse arts en
diens vrouw en zoon had ontdekt
die hij mee had willen nemen
naar het Westen.
Thompson kwam via Frankfort
naar West-Berlijn in het gezel
schap van de Oostduitse ad
vocaat Wolfgang Vogel en Shab-
taj Kalmanotwitch, een mede
werker van een Israëlisch par
lementslid dat het initiatief tot de
uitwisseling heeft genomen. Dit
parlementslid, Samuel Flatto-
Sharon, had in Oost-Berlijn Vo
gel benaderd met het verzoek een
lijst met gevangenen op te stellen
die de DDR en de Sovjet-Unie uit
Westelijke gevangenissen zou
den willen terughebben, in ruil
voor gevangenen in hun land.
Thompson stond bovenaan de
lijst van circa 20 namen die Vogel
aan Kalmanotwitch overhan
digde. De internationale uitwis
seling was enige dagen geleden
begonnen met de vrijlating van
een Israëlische piloot in Mozam
bique. Mogelijk kan op deze wijze
ook de Russische joodse dissi
dent Anatoly Sjtsjaransky uit
Sovjet-gevangenschap vrij
komen.
Doden in Libanon
TYRUS (UPI) - In zuid-Libanon
zijn gisteren drie Senegalese
VN-militairen omgekomen
doordat hun voertuig op een mijn
reed.
Dezelfde dag zijn door Franse VN-
troepen twee guerrillastrijders
gedood die de VN-linie wilden
overschrijden. Zij beschoten de
Fransen en bestookten hen met
raketten.
