HET RODE OOG
De Appel komt met
De getemde feeks
VRIJDAG 28 APRIL 1978
f eestelijk gestoorden voelen zich
lijkbaar aangetrokken tot de
schilderijen van Vincent van
Gogh, die zelf tenminste de takt
had op 23 december 1888 zijn ei
gen oor, althans een stuk van zijn
linkeroor, af te snijden om dat
aan de prostituee Rachel aan te
bieden, in plaats van bijvoor
beeld één van de beroemde por
tretten die de Franse schilder
Jacques-Louis David negentig
jaar eerder had gemaakt, aan
flarden te rijten
Het zelfportret dat dinsdag in het
Vincent van Gogh-museum een
paar flinke japen opliep, wordt
tot Vincents beste werken gere
kend. In het onlangs verschenen
prachtboek "Van Gogh en zijn
weg" van Jan Hulsker, wordt dit
"zeer beroemde en vaak gerep
roduceerde portret met de grijze
vilthoed" gedateerd in december
1887 of januari 1888,-zo'nnegen-
tig jaar geleden dus. Hulsker
schrijft:
"Het portret met de vilthoed is
onmiskenbaar een coup de ma-
tire: ernstig, misschien een tikje
weemoedigmaar zelfbewust als
nog op slechts enkele van de vele
vorige zelfportretten treedt Van
Gogh ons hier tegemoet, ons ont
roerend door de kracht waarmee
hij de mens heeft uitgebeeld,
maar tegelijk ons verbijsterend
door het meesterschap waarmee
hij op een volstrekt eigen wijze de
invloeden van het Parijse milieu
heeft verwerkt en tot een hoogte
punt opgevoerd"
Gekte
Vincent van Gogh overleed op 29
juli 1890, nadat hij zich twee da
gen tevoren een kogel door de
borst had gejaagd. Hij heeft dus
ruim anderhalf jaar met an
derhalf oor geleefd. Zou hij net zo
beroemd zijn geworden als hij nu
is, wanneer hij het alleen van zijn
schilderijen had moeten hebben,
en niet ook van zulke interessante
bijkomende factoren als voortdu
rende armoede, een helpende
broer, last van gekte, zelfmoord
en vooral: dat afgesneden oor? In
ieder geval zou hij dan nooit zo
legendarisch zijn geworden, en
het prototype van wat de gemid
delde mens onder een "echte kun
stenaar" verstaat: miskend,
doodarm, een beetje getikt en be
hept met het "grote gebaar". De
Mona Lisa van Leonardo da
Vinei werd in 1911 uit het Louvre
gestolen en bleef twee jaar on
vindbaar, van de Nachtwacht
werden lang geleden twee repen
weggesneden omdat het schilderij
niet paste, en niet zo lang geleden
werd de legendarische waarde
van het chef d'oeuvre van Remb
randt nog eens extra verhoogd
doordat een geestelijk gestoorde
man er twaalf messteken in gaf
De vraag in al die gevallen is wa t
er het eerst was: de Geestelijk of de
dop. Werden die schilderijen
gemaltraiteerd omdat zij zo be
roemd waren, of werden zij zo
beroemd omdat zij mishandeld
of ontvoerd werden? Het eerste
is zeker een voorwaarde (je
moet wel heel gek zijn om een
lijstenhandel binnen te stappen
en daar één van de op maat ge
schilderde heidegezichten met
een broodmes te doorsteken)
maar het lijkt me toch ook een
onmiskenbaar feit dat zo'n
schilderij bij het grote popula
riteit, als het eenmaal een keer
beschadigd en daarna weer on
zichtbaar gerestaureerd werd
Als we nu even aannemen dat
deze these juist isdan duiken er
verschillende problemen op.
Bestaat niet het gevaar dat een
directeur van een slecht bezocht
provinciaal museum in de
vermomming van een mislukt
kunstenaar het meesterstuk uit
zijn collectie neersteekt, om het
werk door de daardoor ont
stane meerwaarde tot een toe
ristentrekker te maken die zijn
museum weer wat meer in de
belangstelling plaatst? En is het
nu juist wel of niet gewenst dat
althans de kostbaarste en be
roemdste schilderijen achter
gewapend glas en een drang-
hekje worden geplaatst, zodat
niemand ze kwaad kan doen
maar ze ook nooit door een paar
gerichte messteken uit de ano
nimiteit kan halen van de hon
derdduizend beroemde mees
terwerken die de wereld al kent
Reproduktie
lk ben een voorstander van een
middenweg: het Melkmeisje
van Vermeer niet achter glas en
niet achter een hekje, maar in
de brandkast, terwijl op de plek
van het Melkmeisje een zeer ge
trouwe kopie wordt gehangen
die iedereen even mag aanra
ken (mijn zwager Sakis zag vo
rige week in het Prado in Mad
rid. hoe bezoekers met hun vin
gers over een doek van Jeroen
Bosch streken, zonder dat er een
suppoost in de buurt was om
dat te voorkomen: de ramen
staan er ook open en de zon
schijnt op de doeken, daar zijn
ze in Madrid helemaal niet
kinderachtig in). Ja maar, een
kopie haalt het toch niet bij het
origineel, de penseelvoering, de
kleurtoetsen, uche uche o.k.,
maar wat dacht u van de pen
seelvoering en de kleurtoetsen
te zien als het echte schilderij
achter gewapend glas en een
hekje hangt? Dan kijk je toch
ook alleen, nog maar naar een
imago, en niet naar het echte
schilderij, dat door de schilder
op armlengte afstand ge
schilderd werd?
In het komende seizoen
Toneelgroep De Appel in Scheve-
ningen opent het seizoen 1978-
1979 in september met twee pro-
dukties, waarvoor de groep de
vorige maand de basis heeft ge
legd op de Appelmarkt. Zowel
„Aardappeleters" als „Abstruus"
worden uitgewerkt tot avond
vullende programma's. De Ap
pelmarkt was zo'n succes, dat be
sloten is eind mei en begin juni de
zes evenementen nog elf keer als
georganiseerde janboel aan te
richten.
Voorts heeft het gezelschap voor
het eerst in zijn zesjarig bestaan
gekozen voor een onvervalst
blijspel. Het oog is gevallen op
„De getemde feeks" van Shakes
peare.
De titelrol wordt vertolkt door
Geert de Jong, die na een jaartje
Haagse Comedie bij De Appel te
rug komt. Haar temmer wordt
Eric Schneider, die nu nog bij het
Publiekstheater werkt. Andere
uitvoerenden en medewerken
den zijn: Catherine ten Brug-
gencate, Rein Edzard, Aus
Greidanus, Niek Pancras, Robert
Prager, Roelant Radier, Henk
Votel, .Willem Wagter. En als sta
giaires doe mee: Wil van Kralin
gen, Astrid Wijn en John Cor-
nelissen. De première wordt in
december verwacht.
Mogelijk is dan ook de voorstelling
gereed die Peter van der Linden
gaat maken samen met'Katrien
In de hervormde Engelse kerk op
het Begijnhof in Amsterdam
wordt zondag 7 mei een nieuw
kerkorgel in gebruik genomen.
Met dit mechanische pijporgel -
een zogenaamd Flentroporgel - is
het vernieuwde interieur van
deze kerk weer compleet. De
kerk zelf is in het monumen
tenjaar 1975 volledig gerestau
reerd.
De Amsterdamse ANP-fotograaf
Ruud Hoff heeft de eerste prijs
gewonnen in de jaarlijkse foto
wedstrijd rond het Oranje-huis.
Met zijn dubbelportret van de
prinsessen Irene en Margriet ver
overde hij het „Oranje-wis
selobjectief'.
Uit de ruim driehonderd ingezon
den foto's is een vakantieplaatje
van prinses Beatrix en prins
Claus van een free-lancer Jan
Sterk als numhier twee be
kroond. ANP-er Cor Mulder
kreeg met een opname van prins
Claus m China de derde prijs.
Eric Schneider: van Publiekst
heater naar ,JDe Appel"
Vansteenkiste, Hubert Fermin,
twee musici en beeldend kun
stenaar Poen de Wijs. Het wordt
een improvisatieprogramma,
waarbij uitgegaan wordt van ge
zichten. De tweede helft van het
seizoen hoopt De Appel nog drie
nieuwe produkties uit te bren
gen.
Op 4 mei:
Publiekstheater
met collage
over de oorlog
AMSTERDAM - In de Am
sterdamse Stadsschouwburg zal
het Publiekstheater op de natio
nale dodenherdenkingsdag, 4
mei, een documentaire over de
Tweede Wereldoorlog presente
ren, die evenals vorig jaar door
Guus Rekers is samengesteld.
Aan de hand van authentiek mate
riaal (fragmenten uit dagboeken,
interviews, verhoren en con
clusies van de parlementaire en
quêtecommissie en rechtszaken)
ontstond een collage van teksten
die zullen worden gepresenteerd
door acteurs en actrices van het
Publiekstheater, onder leiding
van Hans Croiset.
Het programma dat ruim een half
uur duurt en om half acht begint,
is gratis toegankelijk. Tijdens de
presentatie wordt 2 minuten
stilte in acht genomen.
Overzichts
expositie
Frits Sieger
AMSTERDAM - Ter gelegen
heid van de 85ste verjaardag
van de Amsterdamse beeld
houwer Frits Sieger, op 5 mei,
wordt in één van de zalen van
het Stedelijk Museum in Am
sterdam van 3 tot 8 mei een
overzichtstentoonstelling
van zijn werk gehouden. De
expositie bestaat grotendeels
uit foto's.
De kunstenaar geniet in de
hoofdstad vooral bekendheid
door zijn beelden als het
meisjesfiguurtje in het Von
delpark, het P.C. Hooftmo-
nument op het Mu-
seumpleim, het Wibautrelief
op het Henriëtte Ronner-
plein, vrouwenfiguren in
Tuindorp Oostzaan en
Woutertje Pieterse met
Femke op de Noordermarkt.
Al deze werken zijn gemaakt
in opdracht van de gemeente
Amsterdam. Van zijn hand
zijn ook enkele verzets-
monumenten in Nederland,
terwijl hij ook voor het
buitenland opdrachten ver
richtte.
IK BEAI Mer B6EK
VAM hAtzcjA Dl/En?
4EOTE (/etOS^EM /*J
ee Zpb wEeecDooet©^ I
Kwi«r cjE6HA«r
O v/EE-. MOt>,
Dat zoo ik
hMtz AAAA
CfAUPJ A/AAAJ
MOU, WOEST... BESOWoov)
HET tfAAIZ ACS EBO
1/OoeSPEC. TOT DE
Peepe IMEuzsLPOOKL&j
De avonturen van Jommeke
Gekruide
frikadellen
Neem 400 g gehakt,
liefst rund- en kalfs.
Kruid dit gehakt nu
eens anders dan met
de eeuwige noot
muskaat, maar
met 1 theelepel
joraan, zout en peper
naar smaak, een
fijn gesnipperd uitje,
heel even in wat bo
ter licht goudgeel
aangefruit en 1 thee
lepel fijngestampte
koriander. U kunt dit
laatste ook gemalen
kopen, onder de In
dische naam ke
toembar. Week eer
sneetje bruin brood
zonder korst in wat
melk. Vermeng het
gehakt met het fijn
gemaakte brood met
melk en een ei
kneed er 250 gr
worstvlees door
heen, dat u neemt uit
een braadworstje of
uit saucijsjes. Kneed
van het mengsel 8
iets afgeplatte bal
letjes en wikkel elk
in een dun plakje
ontbijtspek. Braad
de balletjes in bote
snel goudbruin, voeg
een glas heet water
toe en laat ze hierna
niet langer dan 10
minuten nastoven.
WINA BORN
(Grote vaart)
Aldabi 26 vn Santos nr Salvador
Alhena 28 te Buenos Aires
Alkmaar 27 te Lissabon
Amsteldiep 26 vn Damman nr Rot
terdam
Amstellaan 27 vn Rotterdam nr Dam-
Amstelmeer 26 200 ono Valletta nr Salo-
Amstelmolen 26 240 o Manilla nr Dairen
Amstelpark,26 250 nw Jeddah nr Rot-
Atlantic Crown 27 vn New York nr
Portsmouth
Atlantic Star 26 vn Halifax nr Bremer
haven
Barendrecht 27 te Hamburg
Breda 26 te Hamburg
Buena Vista 26 te Las Palmas
Chevron Rome 26 230 no Paramaribo nr
Rastanura
Deltadrecht 26 500 ozo Newfoundland nr
St. Laurence
Eemsborg 26 vn IJmuiden nr Delfzijl
Nedlloyd Freetown 26 p Ambon nr Bis-
ligbay
Nedlioyd Fremantle 27 te Lyttelton
Nedlloyd Futami 26 vn Yokohama nr
Nagoya
Nedlloyd Kimberley 27 vn Los Angeles
Said
Nedlloyd Lek 26 te Suez
Nedlloyd Linge 26 145 nnw Perim r
Muttrah
Nedlloyd Mersey 26 vn New Orleans r
Houston
Nedlloyd Merwe 26 te Rotterdam
Nedlloyd Sinoutskerk 26 vn Kuwait r
Suez
Nedlloyd Talbot 27 te Rouaan
Nedlloyd van Diemen 26 420 wzi
Palamedes 27 vn Bridgetown nr Para
maribo
Pericles 27 te Matarani
Prinsendam 26 300 o Saigon nr Manilla
R.S.Jason 26 100 nw Lissabon nr El-
lesmereport
Rijnborg 27 vn Mantyluoto nr Beverwijk
Galerie De Pomp, Dorpstraat 38,
Warmond. Tentoonstelling Pien Lem-
stra - brooddeegfiguren en Annelies de
Mooy - surrealistische pentekeningen.
Geopend tot 30 april, dag. van 13-17 en
19-21 uur, woe. ook van 10-12 uur. Gale
rie De Poort, Herensteeg 11. Tentoon
stelling Han Werz - schilderijen.
Geopend 8 april t/m 14 mei, vr. van 13-17
uur. za. en zo. van 14-17 uur.
Galerie Denise Stephan (Bakkersteeg):
Expositie Will Tweehuysen, geopend
vrijdag, zaterdag en zondag van 14 tot 16
uur (tot 15 mei)
Galerie Kerkdam (Lange Kerkdam,
Wassenaar): Expositie Pirn Clifford-Van
Bosse, schilderijen en aquarellen, ge
opend woensdag t/m zaterdag 10-16 uur,
dinsdag 14-20 uur (tot 7 mei).
„De Ruif' (Janvossensteeg 59): Exposi
tie schilderijen en aquarellen Jan van
Zonneveld, geopend maandag t/m
vrijdag 10-20 uur (Tot 13 mei)
hvjksmuseum v. Oudheden, Rapenburg
28, Tentoonstelling "Over de grens der
Etrusken". Tot 2 juli, geopend dag. van
*10-17 uur, zo. 13-17 uur.
Academiegebouw, Rapenburg 73. Ten
toonstelling Mense Jacob ten Hoeve -
schildeijen. Geopend t/m 12 mei
Galerie Pulchri Studio, Passage 10,
Oegstgeest. Tentoonstelling Jan van
Heel - gouaches, Geopend van 28 april
t/m 18 mei, dag. van 10-16 uur (zo. en
feestdagen gesloten).
Galerie De Oude Rijn, Oude Rijn 40.
Tentoonstelling Fanny Mazure, Sees
Vlag en Hans Versteeg. Geopend tot 29
april, woe. t/m za. 12-17 uur, do. van 19-
Auseum voor Volkenkunde, Steen
straat. Chinese tentoonstelling "Taal en
teken". Geopend tot eind augustus.
"De Lakenhal": Tentoonstelling "Cobra
in Nederland", dagelijks 10-17 uur. zon
en feestdagen 13-17 uur (t/m 9 juli).
Agenda
Leidse bioscopen
Luxor - "Hard core", dag. 2.30, 7.00 e
9 15 uur, zo., 2.15,4.30,7.00 en 9.15 uur. I
Nachtvoorstelling: "Blazing Saddles",
vrij. en zat. 12.00 uur, 16 jaar
Lido 1 - "Pastorale '43", dag. 2.30,7.00 en
9.15 uur, zo. ook 4.45 uur. al.
Lido 2 - "Smokie and the bandit", dag.
2.30,7.00 en 9.15 uur. zo ook 4 45 uur, a l.
Lido 3 - "Bilitis", dag. 7.00 en 9.15 uur,
do. en vrij. ook 2.30 uur, 16 jaar.
Kindermatinee: "Walt Disney festival",
ma., di., woe. en zat. 2.30 uur, zo. 2.30 en
4.45 uur.
c(QicdCl lieuius.
28 april 1978
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
- In Rusland is eene bekend
making van den minister van
binnenlandsche zaken open
baar gemaakt, waarin het pu
bliek herinnerd wordt aan het
wettelijk verbod om op pleinen,
in straten enz. samenscholingen
te vormen en daardoor aanlei
ding te geven tot wanordelijk
heden. Deze bekendmaking is
een gevolg van wanordelijkhe
den in St.-Petersburg, Moskou
en andere plaatsen, waar zich
ongeregeldheden hebben voor
gedaan. De regeeringsbladen
stellen het gebeurde voor als van
weinig beteekenis, maar parti
culiere berichten spreken van 12
dooden, 25 gekwetsten en hon
derd arrestaties. In Kiew is een
moordaanslag gepleegd op den
advocaat-generaal Kotla-
rewsky. De dader was onbe
kend, maar de politie nam een
student in hechtenis, die in het
bezit van een revolver bleek te
zijn. Deze arrestatie leidde tot
rumoer onder de studentenhet
geen weer tot gevolg had, dat
140 studenten van de universi
teit zijn weggezonden. Een deel
van hen zou gevangen genomen
zijn en naar de gevangenis van
Moskou zijn overgebracht.
Vijftig jaar geleden:
- De correspondent te Athene
van de Duitsche "Nachtaus-
gabe" heeft een bezoek gebracht
aan het dooreen aardbeving ge
teisterde gebied in Griekenland.
Op weg naar Korinthe ont
moette hij vele vluchtelingen en
wagens van het Roode Kruis.
Aan den ingang van de stad
verdrong zich een groote me
nigte dakloozen, die brood
vroegen. In Korinthe zelf is geen
enkel huis meer bewoonbaar en
de stad is zonder stroom en licht.
Een groot aantal antieke
kunstwerken is vernield. De
Grieksche regeering heeft wel
iswaar een groot bedrag tot on
dersteuning van de slachtoffers
uitgetrokken, maar dit is on
voldoende, daar vijftigduizend
personen zonder woning en le
vensmiddelen zijn. Het kanaal
van Korinthe heeft door de
aardbeving niet geleden en ook
de kanaalbrug is gespaard ge
bleven.
Nachtvoorstelling: "Repulsion", zat.
12.15 uur. 16 jaar
Euro 3 - "The car", dag 2.00,7.00 en 9.30
uur, zo. en ma. ook 4.30 uur, zat. ook 12.15
uur, 16 jaar.
Euro 4 - "My name is nobody", dag. 2.15,
7.15 en 9 45 uur, zat 7 15 en 9 45 uur. zo
4.45, 7 15 en 9 45 uur, ma. 2.15. 4.45, 7.15
en 9.45 uur, 12 jaar.
Kindermatinee: "Pippi Langkous",
derafdeling dagelijks van 14.00-19.00 uur
alleen voor ouders zondag 14.00-15 00
uur voor overige familieleden. Kinderen
beneden 14 jaar hebben geen toegang op
de kinderafdeling.
Zaankerk 26 140 no Oran nr Bremèrha-
(Kleine vaart)
Aardenburgh 27 te Gibraltar
Boekanier 26 vn Rotterdam nr Boston
Calandplein 27 75o Kp. Bon nr Milos
Dutch Spirit 27 25 o Downsing nr Rot
terdam
Friso 26 te Rotterdam
Laura Christina 26 150 zw Kp. Finisterre
nr IJmuiden
Mare Magnum pass 27 Wight nr Rot
terdam
Pacific 26 t.h.v. Rio Grande nr Montevi-
Trianon - "Sexerella", dag. 2.30, 7.00 en
9.15 uur, zo. ook 4.45 uur, 16 jaar.
Rex - "Vrouwen die er van houden",
dag., beh. woe. en zat. 2.30, 7.00 en 9.15
uur, zo. ook 4.30 uur, 16 jaar
Kindermatinee: "De fluit met de zes
smurfen", woe. en zat. 2.30 uur.
Nachtvoorstelling: "Potente jongen op
de pornotoer", vrij. en zat. 11.30, 16 jaar.
Alphense bioscopen
Euro 1 - "Abba, de film", dag. 1.30, 6.30
en 9.00 uur, zo. en ma. ook 4.30 uur, a.l.
Nachtvoorstelling: "For a lew dollars
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur Elisabeth-ziekenhuis.)
Bezoekuren
Ziekenhuizen
Diaconessenhuis:
Middagbezoekuur 13.45-14.30 uur.
Avondbezoekuur 18.30-19.30 uur. Kin
14.00-14.45 uur en van 18.30-19.30
uur Kraamafdeling: dag. van 11.15-
12.00 uur (alleen voor echtgenoot) van
15.00-16.00 uur en van 18.30-19.30 uur
Laatste kwartier van middag- en avond
bezoek babyshow.
Kinderafdeling: dag. van 15.00-18.30
2e Klasse: Volwassenen dagelijks van
11.15 12.00 uur en van 14.00-14.45 uur en
van 18.30-19 30 uur
Kraamafdeling: dag. van 11.15-12.00uur
(alleen voor echtgenoot) van 15.00-16 00
uur en van 18.30-19.30 uur. Babyshow
laatste kwartier van middag- en avond
bezoek.
Kinderafdeling: dag van 15.00-18.30
Academisch Ziekenhuis
Voor alle pa tien ten (beha Ir
i de bezoekuren als volgt
Maandag t m vrijdag
18.10-1845 uur
Zaterdag ei< zondag:
14 45-15.00 uur.
Bezoek aan ernstige patier
voor ernstige patiënten doorlopend be
zoek wordt toegestaan kan de hoofdver
pleegkundige hiervoor speciale kaarten
verstrekken.
Bezoektijden Kinderklimek.
Dagelijks:
15.00-15.45 uur
18.30-19.00 uur
Bezoektijden kinderafdeling:
Elke dag:
14 15-15 00 uur
18.30-19.00 uur
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11-11.30; 13.30-
14.15 en 18.30-19 30 uur 3e klas 13.30-
14 15 en 18.30-19.30 uur Kraamafdeling
13.30-14 45 alleen voor echtgenoten 19-
20 uur. Kinderafdeling voor ouders 18,-
18.30 uur.
kmdtrmj Geluidshinder
Elke da- - Schiphol
14.15-15.00 uur Klachten over geluidshinder van
IR 30-19.30 uur vliegverkeer van en naar Schiphol kun-
Voor lie ori-niaiiirenafdeling gelden de m'n d,K en n'"'ht worden gemeld hij het
...e Geluidshinder