Verzamelaars Europa
komen aan hun trekken
Kruiswoord
Eindspel
studie
uit 1975
W. 2
o m Q
Oplossing
vorige puzzel
N
ZATERDAG 22 APRIL 197,
Voordat ik wat partijen laat zien
uit buitenlandse toernooien,
geef ik eerst een bijzondere
eindspelstudie waarmee een
eerste prijs werd behaald in
een studietoernooi, uitge
schreven door de KNSB in
1975.
Dat er in een studie met weinig
materiaal op het bord fraaie
wendingen mogelijk zijn zien
we op het nu volgende di
agram:
A. van Tets
\m
a
m
m
H
m
s
m m
i 3
if
i-i
1
m
w
al
Wit speelt en wint
Wit moet iets doen tegen
b2-BlD en b3xc2. De oplos
sing luidt:
1. Pe5 bc2: 2. Tb4 Kbl 3. Pc4
Kal 4. Ta4+ Kbl 5. Pd2+ Kcl
6. Tf4 (G4) bl Paard 7. Pc4 Pc3
8. Kd3 en wint. De andere va
rianten luiden:
a: 1. Pb4? bc2: 2. Pa2+ Kbl 3.
Pc3+ Kcl 4. Tc4 blD 5. Pbl:
Kb2 6. Tb4+ Kcl met remise.
B: l blD 2. Pd3+ Kc2: 3.
Tc4+ mat 1blP 2. cb3: en
c: 1Kc2: 2 Tc4+ Kbl 3. Kd2
Ka2 4. Ta4+ Kbl 5. Kc3 en
wint.
Een charmante studie.
Kampioenschap van Engeland
KONIN GS-INDISCH
1. d2-d4 Pg8-f6 2. c2-c4 G7-g6 3.
Pbl-c3 Lf8-g7 4. e2-e4 0-0 5.
Lcl-e3
De theorie zegt dat de manoeu
vre 5. e5 Pe8 6. f4 Geen voor
deel betekent, omdat zwart
door f7-f6 en d7-d6 de geavan
ceerde pionnen onder vuur
neemt.
5... d7-d6 6. f2-f3 Pb8-c6 7.
Pgl-e2 a7-a6 8. Ddl-d2 Ta8-b8
9. 0-0-0
Ondanks de van zwart goed
voorbereide aanval met zijn
b-pion is de tekstzet een kans
rijke onderneming. De aanval
op de andere vleugel komt
eerder omdat de zwarte c-
pion geblokkeerd is, waar
door de zwarte dame buiten
9 S^"b7-MtÏ0. h2-h4 b5xc4 11.
h4-h5 Pf6xh5
Na bijvoorbeeld 11 gh5: 12.
Lh6 Kh8 13. Lg7+ Kg7: 14.
Pg3! gaat de aanval nog snel
ler.
12. g2-g4 Pc6-b4 13. Pe2-f4!
Ph5xf4
Op 13Pg3 kan wit door 14.
Lc4:! de kwaliteit offeren,
omdat later Dh2 dodelijk is.
14. Le3xf4 c7-c5 15. Dd2-h2
h7-n5 16. G4xh5 Lc8-e6 17.
h5xg6 f7xg6 18. Dh2-h7+
Kg8-f7 19. Lf4-h6 Tf8-g8 20.
Thl-gl Kf7-e8
Na 20Kf8 gaat door 21. Tg6:
Lh6: 22. Dh6: Kf7 23. Te6:
eveneens een stuk verloren.
Er volgde nog: 21. Lh6xg7
Dd8-b6 22. Tdl-d2 Pb4xa2+
23. Pc3xa2 Db6-a5 24.
d4-d5 Nu dekt Lg7 het veld
b2, zodat het na 24Da2: 25.
de6: Dal+ 26. Kc2 Da4+ 27.
Kbl! voor zwart niet verder
gaat. Hij gaf derhalve de partij
Wit: Tamme
Zwart: Gulko
Grünfeld-verdediging
1. d2-d4 Pg8-f6 2. c2-c4 G7-g6 3.
Pbl-c3 d7-d5 4. Lcl-f4
Deze zet, door Capablanca met
voorliefde gespeeld, geldt
nog steeds als een der beste
voortzettingen tegen de
Grünfeld-verdediging.
4... Lf8-g7 5. e2-e3 0-0! 6.
c4xd5?!
(Wit neemt het pionoffer aan.
6Pf6xd5 7. Pc3xd5
Dd8xd5 8. Lf4xc7 Lc8-f5
(nieuw!) 9. Pgl-e2 Tf8-c8! 10.
Pe2-c3 Dd5-c6 11. Lc7-g3
Pb8-a6 12. a2-a3?! Sterker is
Tacl enz. 12. .e7-e5! Tc8xc3!
15. b2xc3 Lf5xe4 16. f2-f3?
Db6-e3+ 17. Lfl-e2 De3xc3+
18. Kel-f2 Le4-c2 19.
Ddl-cl
Niet Tel, vanwege Dc5+ en
Ldl: enz. 19... e5-e4! 20.
Lg3-f4 Pa6-c5 21. Tal-a2
Pc5-d3+ 22. Le2xd3 e4xd3 23.
d5-d6 Dc3-d4+ 24. Kf2-g3
G6-g5! 25. Lf4xg5 Dd4xd6+
26. Kg3-f2 Lg7-d4+ 27. Lg5-e3
Ta8-e8!
Grootmeester Gulko speelt het
slot zeer fijn.
28. Thl-el Te8xe3! 29. Telxe3
Dd6-b6 30. f3-f4 Ld4xe3+ 31.
Dclxe3 d3-d2!
Wit gaf het op.
Een uitstekende partij van de
Rus!
BISHOP
De sterkste speler van het Leidse district is op het
moment zonder enige twijfel Albert Huisman.
(Bronstring tellen we in dit opzicht niet mee, omdat
hij bij RDG speelt.)
Voor Huisman betekent dit sei
zoen (77-78) één van zijn be
tere. In december behaalde
hij de Leidse seniorentitel, in
januari volgde de sneldamti-
tel en nu is hij erin geslaagd
tot de finale van de Zuidhol
landse kampioenschappen
door te dringen. Ook op zijn
club, het Rijnsburgse RDC,
viert Huisman furore en
schijnt hij rechtstreeks ook
daar de hoogste eer voor zich
op te eisen.
Albert Huisman: best
Door het ontbreken van Slin-
geland, die al sinds jaren de
bord-één speler van RDC is:
heeft dit toernopi te Rijns-
burg veel aan kracht verloren.
Volgend jaar echter belooft
het in Rijnsburg vuurwerk te
worden, want naar wij hoor
den komt de oud-studen-
BELGIË - Ondanks een toe
zegging van de directeur-ge
neraal van de PTT over een
jaarlijkse uitgifte ter gelegen
heid van de "dag van de post
zegel"- het vorige jaar gedaan
- is nog steeds niets naders
meegedeeld wanneer Neder
land een dergelijke emissie
zal realiseren. België daaren
tegen - en vele andere landen
kennen al jarenlang een emis
sie die aandacht vestigt op
een jaarlijkse postzegeldag -
geeft al sedert 1957 elk jaar
een zegel uit die is gewijd aan
de "dag van de postzegel"
Op 17 april was dat ook weer het
geval. Toen verscheen in een
oplage van 10 miljoen een ze
gel van 8 frank (roodbruin,
zwart en geelbruin) waarop
een afbeelding van de hon
derd jaar geleden uitgegeven
5 fr.-zegel (roodbruin) met' de
afbeelding van Leopold II.
DENEMARKEN - We naderen
weer het tijdstip - begin mei -
waarop het merendeel van de
Europese landen de jaarlijkse
Europazegel(s) zal uitgeven.
Nederland zal er voor het
eerst na vijf jaar, we hebben
dat al eerder opgemerkt, ook
weer bij zijn. Wat de voorstel
ling - het motief 1978 is mo
numentale gebouwen - op de
Nederlandse CEPT-zegel zal
zijn is nog niet bekend.
Twee Europa-emissies hebben
we in de afgelopen weken
reeds besroken en wel die van
Liechtenstein en Zweden,
vanaf heden zal er waar
schijnlijk geen rubriek meer
verschijnen of er komt wel
een Europazegel aan de orde
Deze keer is het bv. een Deense
emissie die de aandacht
vraagt en die op 11 mei aan de
loketten verkrijgbaar zal
worden gesteld, twee zegels
Op een zegel van 1,20 kr
(rood) zal het Jens Bangs
Stenhus in Aalborg worden
verbeeld, een van de mooiste
renaissance-burgerhuizen
van Denemarken, dat ïh
1623-1624 werd gebouwd. De
tweede zegel (1,50 kr., blauw)
toont het Frederiksberg slot
van bovenaf, als een soort
werktekening, gezien. Ko
ning Frederik IV gaf in 1699
opdracht het slot te bouwen
Sedert 1869 is in het slot de
officiersschool van het leger
FRANKRIJK - In de nu al jaren
lopende reeks "beroemde
personen" heeft Frankrijk op
28 maart een zegel van 1,00
0.20 fr. (violet en blauw-violet,
oplage 3 miljoen) gewijd aan
de dichter Charles-Marie Le-
conte (1818-1894), die 160 jaar
geleden in Saint-Paul op het
eiland Reunion werd gebo
ren. Op de zegel de kunste-
naarsnaam van de dichter,
Leconte de Lisle. De verkoop
van de zegel eindigt op 22 sep
tember.
Eveneens op 28 maart breidde
Frankrijk de toeristische
reeks uit met een zegel van
1,10 fr. (violet, bruin en
blauw) die de abdij Notre-
Dame van Bec-Hellouin laat
zien. Het einde van de loket
verkoop van deze zegel valt
op 23 maart volgend jaar
ZWEDEN - Behalve de in een
vorige rubriek al besproken
CEPT-zegels en de zegel met
een afbeelding van een bruine
beer heeft Zweden op 11 april
ook nog een postzegelboekje
uitgegeven met tien zegels
van alle 90 öre gewijd aan on
afhankelijke christelijke
kerkgenootschappen. Van
boven naar beneden - twee bij
twee - verbeelden de zegels:
de Pinksterbeweging, een
massameeting (roodpaars);
het in 1878 gestichte Zweedse
Zendingsverbond. Het mo
tief (uitgevoerd in donker
groen) sluit aan bij de veel
omvattende kinder- en jeugd
zorg. De Evangelische vader
landse stichting opgericht in
1856. Op de zegel (paars) het
avondmaal, in Ethiopië als
symbool voor de zending in
Afrika, waarmee men al in
1865 begon. De Baptisten, die
reeds in de 16e eeuw optra
den. De zegel (donkergroen)
toont de doop van volwasse
nen en op de laatste zegel
(roodpaars) een korps van het
Leger des Heils. Een chris-
tus-monogram is als motief
op de eerstedag-envelop ge
bruikt
JOEGOSLAVIË - De Joegos
lavische CEPT-zegels staan
voor 3 mei genoteerd: een ze
gel van 4,90 dinar waarop het
uit het begin van de 14e eeuw
daterende vestingstadje Go-
lubac aan de Donau en een
10,00 dinarzegel waarop het
middeleeuwse klooster Saint
Naum aan het meer van Ohrid
(Macedonië).
tenkampioen Daan Krom
hout de Rijnsburgse gelede
ren versterken en als het ooit.
•tot een confrontatie komt tus
sen hem, Huisman, Slinge-
landt en Cederhout, dan heeft
men ongeveer vier van de
sterkste Leidse regiospelers
bij elkaar. Het is te hopen dat
zo'n soort vierkamp doorgaat,
want dat er dan gespeeld zal
worden is welhaast zeker.
Wie Huisman aan het werk wil
zien, kan iedere vrijdagavond
een kijkje nemen in de lm-
manuelkerk te Rijnsburg,
waar hij aan de onderlinge
competitie meedoet.
Uit de Rijnburgse onderlinge
een sterk gespeelde partij van
Huisman: wit A.J. Huisman,
zwart Jac van Delft. 1. 33-29
18-23, 2. 29x18 12x23?? Een
zeldzaam rotte tegenzet.
Zwart belemmert met dit
antwoord zijn eigen lange
vleugelontwikkeling, ver
zwakt zijn rechtervleugel en
geeft wit alle tactische moge
lijkheden in handen. Dat is
heel wat. Niet waar??
Maar vreemd genoeg valt het in
de praktijk altijd erg mee met
zulke nadelen. 3. 34-30 20-24
(en niet 20-25, want wit laat
gewoon slaan en zet de rech
tervleugel van zwart onder
sterke druk) 4. 30-25 17-21, 5.
31-26 7-12, 6. 26x17 12x21, 7.
37-31 21-26, 8. 32-27 (een
vreemde, maar daarom niet
slechte zet) 26x37, 9. 41x32
11-17, 10. 39-33 17-21, 11. 46-
41 1-7 Zwart had hier
23-28 kunnen spelen.
Op 32x23 komt zwart iets beter
te staan (sterker centrum) en
op 33x22 was een dam ge
volgd door 14-20 en 13-18.12.
33-28 14-20, 13. 25x14 9x20,
14. 41-37 10-14, 15. 44-39 4-9,
16. 50-44 7-12,17.39-33 12-18,
18. 44-39 24-29?? Hier is 20-25
of 5-10 aangewezen. 19. 33x24
20x29, 20. 39-34!! 15-20, 21.
37-315-10? Trapt in de val (zie
diagram) 22.28-22!Wit dreigt,
nu een schijfje te winnen door
31-26.
m
m 9
9 9
9 9 9 9
9 9
9 9 1
o o o o
(3 Q 9
3 9 O 11 9
>3 9 9
Op 8-12 volgt 22-17 en 21-26 zal
niet gaan wegens 17x8,26x28
34-30, 3x12 en 30-24 mei
winst. Het beste is wellichi
nog de schijfwinst maar toe tc
laten en op een goed ogenblik
schijf 17 af te ruilen, waarna
zwart nog zeer redelijke remi
sekansen blijft houden, daai
schijf 22 erg gedeplaceerd
staat.
Het prettige van verdedigen in
viertallenwedstrijden is dat u
wel eens een downvariant
kunt uitproberen met een vrij
lage winstkans. Wanneer een
dergelijke actie mislukt hoeft
dat niet meteen een funest
gevolg te hebben voor uw re
sultaat, wat in parenwedslrij-
den wel het geval kan zijn,
omdat er altijd paren mee
doen met minder bloeddor
stige neigingen en in ieder
geval een aantal paren dat de
downvariant niet eens heeft
gezien.
Het nu volgende spel is een aar
dig voorbeel van deze bewe
ring:
10 6 3 2 N
9 AV105 w o
O v 5 7
H 6 5
H 8 4
O H 7 4
O A 9 3
B 10 9 8
Als zuid komt u uit tegen 3 SA
met KI B na de volgende bie
ding van oost-west oost 1 SA
(12-14 pt) - west 2 KI (Stay-
man); oost 2 Ru - west 2 SA en
oost tenslotte 3 SA.
Op tafel wordt klein gespeeld,
partner speelt KI 2 (u speelt
normale distributiesignalen,
partner toont dus een oneven
aantal), en de leider neemt
met KI A. De leider vervolgt
met Ha 2 en neemt een har
tensnit met Ila V; partner
speelt Ha 3. De leider speelt
nu Ru V van tafel( partner
speelt Ru 4, en de leider Ru 2)
en u besluit de slag te duiken.
De tweede ruitenronde neemt
u Ru B van de leider wel, en u
probeert nu de slagen van de
leider te tellen. U telt twee
slagen in kalveren, vier in rui
ten (partner heeft een drie-
kaart ruiten gesignaleerd),
twee in harten en in schop
pen: tja, als de leider Sch A
bezit, heeft hij 9 slagen zonder
dat u daar iets aan kunt doen
en u gaat er dus van uit, dat hij
deze kaart niet heeft.
Als de leider niet over Sch A be
schikt moet hij, om zijn pun
ten te completeren, beslist
beschikken over hetzij KI V,
hetzij Ha B, zodat u wel dege
lijk ook dan 9 slagen voor hem
kunt tellen of m.a.w. u moet
een eventuele downslag nu
meteen incasseren, en wel in
schoppen.
Aan welke voorwaarden moet
het schoppenbezit van part
ner voldoen om deze down
slag mogelijk te maken? Dat
moet tenminste een vierkaart
zijn (waarschijnlijk, gezien
zijn distributiesignalen!)
waarbij wij de aanwezigheid
van Sch A als uitgangspunt
hebben aanvaard. Hij kan ook
niet meer dan een vierkaart
schoppen hebben, omdat de
leider voor zijn 1 SA-opening
over tenminste een doublcton
moet beschikken. Die dou-
bleton van de leider mag niet
bestaan uit VB- sec, want
dan zou hij een schoppen
stop hebben. De leider mag
echter wel V 9 - sec hebben, in
welk geval partner dus Sch A
B 7 5 in handen heeft.
En mocht partner hierover in
derdaad beschikken, dan
moeten wij nu Sch 8 en niet
Sch 4 naspelen, om blokkeren
van de kleur te voorkomen.
De noodzaak van het naspe
len van Sch 8 wordt nog eens
geïllustreerd wanneer we het
gehele speldiagram bekijken:
A B 7 5
V 9 8 3
O 764
742
10 632 or?,
O A V 10 5 X 2
V 5 ÏS1
H65 AV3
H 8 4
H74
O A 9 3
B 10 9 8
Moeilijk? Misschien wel, maar
in een competitiewedstrijd in
een der hoogste afdelingen
wel degelijk aan de tafel ge
vonden.
TON SCHIPPERHEYN
Zwart verzuimde dit echter en
ging als volgt de boot in: 22.
...21-26, 23. 38-33 26x30, 24.
35x4 14-20, 25. 42-38 8-11, 26
36-31 8-12,27.48-35 20-25,28.
48-42 19-24 en na deze zei
maakte wit er een eleganl
einde aan door 29.35-30 25x34
(slaat zwart naar 35 dan is hel
zetje iets minder spectaculair,
maar Van Delft, wetend dat
hij toch verloren is gunde zijn
tegenstander de charme van
de klap) 30. 27-21 16x36, 31.
4-10 18x27,32.10x6!! (over 23,
27, 12, 13, 24, 34, en 7) en Van
Delft, inziende dat doorspe
len nu bepaald geen remise-
kansen zou opleveren, gaf op.
Van Huisman een typerende
partij: toeslaan als het mo
ment van toeslaan aangebro
ken is.
Probleem voor dammers
Het probleem voor dammers,
dat vorige week gepubliceerd
werd, is een eerste publicatie.
Iets, waarop ik eerlijk wel een
beetje trots ben, want met an
dere woorden: we bekijken
een wereldpremière.
De auteur van het probleem is
de Leidenaar P. van der
Kwartel (familie van de
LDG-ers André en Sam?) Het
probleem is vrij origineel op
gesteld, want er zitten maar
liefst drie hoogtepunten in:
23-19 (6x17) 19-14 (9x20) 37-32
(27x38) 16x9 (3x14) 48-43
(36x27) 43x3 (25-30) 24x35
(20-25) 3x20 (15x44) 40-34 (50-
44) 49-44) 49-44 (50x30) 35x24
en wit wint. Een gaaf geheel.
1 2 3 4 5
9 9
J RVI
9
9 O O
9 ja
9
Het probleem voor deze week is
ook van de heer Van der
Kwartel. En heeft als opgave:
Wit speelt en wint!
JOOP BURGERHOUT
HORIZONTAAL
1. noorse goden
4. boom
7. titel
11. telegraaf restant
12. keukengerei
13. slede
15. inbraak
18. vallei
19. gil
21. baan
22. bergplaats
24. reeds
25. loot
26. genoegen over eens anders
ongeluk
32. lidwoord
33. per procuratie
35. grond om boerderij'
37. hevig
38. verkorting van Japanner
39. vogel
41. vaartuig
0
N
T
B
R
A
K|E
N
w'e
Z
E
N
P
R
■l
A
0
E
t
0
B
L
A
A
G
0
N
T
5
l|A
c
6
N
0
N
0
P
H
"J.
vL
t>
1
5
C
U
5
5
1
t
AiR E
N
P
T
0
M
A
vJO
B
0
0
T
M
A
A
T
R E C E
L
A
K
K
Tl .E
K
A
T R
0
L
L
t
N
,'A.K
t
N
E
b
Al
1
'ITiV,
A
n E tTe
L
B E
K
N|0;R RiE IN
E.
K
tl
5
F
T
t
AIA
NIV
A
L
L
E
N
|E |5 IT
om
Wil
E
5
5
T
té
w
U
iLhkiJL
wIe |i Me In
De eerste prijs van 10 - werd
toegekend aan Mevr. H. van 't
Spijker, Kagertuinen 36. Sas-
senheim. De tweede prijs van
7.50 werd toegekend aan J. Oos-
terom. Kon. Julianalaan 50,
Voorschoten. De twee prijzen
van 5.- werden toegekend aan
T. Verduijn, Da Costastraat 37,
Alphen a/d Rijn en aan Mevr. E.
Ruis, Maredijkhof 7, Leiden. De
prijzen worden de
toegezonden.
42. dorpje in Overijssel
43. lidwoord
44. plaats in Nigeria
45. raamscherm
46. bevel
47. hetzelfde
48. uitroep
51. vetplant
57. jongensnaam
59. voedsel
60. soort onderwijs
61. meisjesnaam
63. keukengerei
65. honingdrank
67. maand
69. boom
70. vrucht
71. water in N-Brabant
72. geneesheer
73. plaaggeest
74. zwaardwalvis
VERTIKAAL
2. metaal
3. tijdperk
4. plechtige gelofte
5. proeftijd"
6. dop
8. dwaas
9. stilstaand water
10. document
14. rechter
16. regeringsreglement
17. gom
19. kokospalm
20. voegwoord
23. ten bedrage van
24. in het jaar der wereld
27. en dergelijke
28. overeenkomstig
29. plaats in Pakistan
30. Amsterdams Peil
31. sleéen
34. vermaning
35. plaats in Gelderland
36. bewonderaar
39. onheilsgodin
40. deel van de wet
47. hij (spreektaal)
49. gereed
50. verdrag
51. afstandsmaat
52. bolgewas
53. strijdperk
54. voorzetsel
55. monster
56. hap
58. dieregeluid
62. titel
64. europeaan
65. snijwerktuig
66. roem
68. halm