NIET ZO'N ZORGELOZE LENS
Zie je nou wel
helemaal geen
klachten over
die reclame
Niet van gediend?
Antwoordnummer 666
Onderzoek naar
grof brood
Een rode
grapefruit
KANTJES
MAAIEN
ZONDER MES
MAANDAG 17 APRIL 1978
EXTRA
PAGINA 9
Er zijn mensen die zich er aan
ergeren dat zij bepaalde re-
clamepost alsmaar onge
vraagd in hun brievenbus
krijgen jaren en jaren lang.
Daar kun je bezwaar tegen ma
ken. Schrijf naar Antwoord
nummer 666, Amsterdam (er
hoeft dus geen postzegel op
uw brief) en vraag: schrap
s.v.p. mijn naam uit de ver
zendlijst van die-en-die re
clamemaker.
Je kunt ook vragen om ge
schrapt te worden van alle
lijsten van reclamepost-
verzenders. En bij de PTT.
Doe er liefst enveloppen en
adresbandjes van het be
doelde reclamedrukwerk bij,
dan weten ze precies hoe u op
de lijsten staat.
Dan begint de molen te draaien.
Langzaam, want je krijgt al
meteen een briefje terug
waarin staat dat ze je niks
kunnen garanderen. Maar ze
zeggen dat ze hun best doen,
bij de afdeling Postreclame
van het Genootschap voor de
Reclame.
Na verloop van tijd, als je ver
zoek overal heeft kunnen
doorwerken, mag je verwach
ten dat je minder last hebt.
Klachten over brievenbus
reclame, voor wat betreft de
inhoud of de uitvoering?
Schrijf die ook aan dat Ant
woordnummer 666. Staan er
lelijke leugens in reclamed
rukwerk, vind je dat ze je bru
taal toespreken, voeren ze be
stellingen niet goed uit. of
stinkt hun bedrukte papier je
te erg, schrijf het aan de heren
op nummer 666.
Zij zitten er voor de brievenbus
reclame. en wat zij believen
wel en niet voor hun rekening
te nemen in hun code, daar
heb je als publiek geen bood
schap aan.
Klachten zullen ze moeten aan
horen, als u die hebt.
Een goed idee van Black Dek
ker is de ontwikkeling van 'n
zaagtafel geweest. Deze kan
namelijk in een handomdraai
aan de Workmate, het be
kende opklapbare en ver
plaatsbare werkbankje van
deze firma, worden gemon
teerd. 69) De tafel is ge
schikt voor twee bestaande
cirkelzaagmachines en een
aantal cirkelzaaghulpstuk
ken.
Hamer en tang
Sandvik besteedt by het ver
vaardigen van zijn gereed
schappen altijd veel aandacht
aan functie en vorm. Zo heb
ben de twee nieuwe
klouwhamers van Sandvik
een nieuw handvat gekregen
dat goed in de hand ligt. De
stelen zijn van fiberglas ge
maakt dat o.a. het voordeel
heeft dat de schok voor een-
deel wordt opgevangen.
Dc lijmtangen, in negen ver
schillende maten, zijn voor
zien van onbreekbare hand
vatten van kunststof waarvan
het middengedeelte vier
vlakke zijden heeft om ook
een steeksleutel te kunnen
gebruiken. De drukplaat en
het uiteinde van de vaste
klamp hebben zachte kappen
van kunststof om krassen op
het werkstuk te voorkomen.
Er zijn mensen blind geworden door het
dragen van een speciaal soort con
tactlenzen, die dag en nacht op het oog
zitten. „Permanent wearlenzen" heten
die dingen. Een tijdje terug hebt u er op
deze pagina over kunnen lezen. Dat er
ongelukken mee gebeurd zijn (voor zo
ver bekend zeven verspreid over
Europa) wil niet zeggen dat die lenzen
helemaal niet deugen. In bijzondere ge
vallen dragen mensen ze op dok
tersvoorschrift. Maar permanent wear
lenzen zijn wel riskant. Wie ze heeft moet
zijn ogen zeer regelmatig laten controle-
Het is geen lens waarvan je zegt: wat i-
deaal, die wil ik ook.
En dat stuit je ineens op een advertentie
achterop de Gouden (telefoon)Gids, van
het Oogmeetkundig Kontaktlens-
centrum. Vestigingen in Rotterdam,
Den Haag en Amsterdam. Wat slaat daar
in? Dit: „Eerlijke informatie vindt u in
onze grote, zeer uitgebreide kleuren-
folder. Ook over de nieuwste lens: de
permanent-wear-lens, die u dag en nacht
onbeperkt kunt dragen. Die folder krijgt
u gratis als u hem even aanvraagt."
Geen woord over de bezwaren van zo'n
permanent wear-lens. Maar misschien
staat daar wat over in de folder. Die vra
gen we dus even aan.
Enthousiast
De folder zegt „Als gespecialiseerd cen
trum hebben wij nu al honderden tevre
den clienten, die enthousiast zijn over
dit nieuwe, optisch en kosmetisch ver
antwoorde produkt." „Totaal beoorde
eld: 'n zeer zorgeloze lens". „Als wij - na
onderzoek - van mening zijn dat u ge
schikt bent om ze te kunnen dragen, dan
is er grote praktijkervaring, die precieze
aanpassing mogelijk maakt."
Die laatste zin doet vermoeden dat je zulke
dag-en-nacht-lenzen niet zomaar krijgt.
Maar dat zinnetje ,,'n Zeer zorgeloze
lens", dat staat er ook. Daarbij denk je
toch niet zo gauw aan risico's, aan steeds
voor controle moeten komen, laat staan
aan blind worden.
Wat moeten we daar nou mee aan, vragen
we 'aan de heer H. van Gelderen, direc
teur van het Oogmeetkundig Kon-
taktlenscentrum.
Kleine groep
In zijn ogen blijft het een zorgeloze lens,
„maar voor een heel kleine groep. Bij het
eerste onderzoek valt al vijftien procent
van de kand ïdaten af en daarna blijkt dat
in de praktijk eigenlijk maar een derde
van die resterende 85 procent de per
manent wear-lenzen kan blijven dragen.
Het merendeel valt dus af, omdat dè
ogen niet goed op de lens reageren. Maar
de mensen die ze mogen blijven dragen
zijn wild enthousiast
Zijn dat die honderden tevreden klanten,
waarover de folder spreekt? O nee. De
reclame blijkt altijd ietwat mooier dan
de werkelijkheid. „Ik schat dat ik nog
een kleine honderd cliënten heb die
permanent wear-lenzen dragen", aldus
Van Gelderen. „Ze zijn ook erg duur
225 per stuk, en zeer kwetsbaar, want
ze bestaan voor 85 procent uit traan-
vocht. De eigenlijke lens is heel breek
baar".
Eigenlijk tegen
Hij zegt dat hij eigenlijk altijd tegen de
permanent wear-lens is geweest. „Het
leek mij dat door zo'n lens het oog te
weinig zuurstof en te weinig voeding zou
krijgen en dat afvalstoffen onvoldoende
weggewerkt konden worden. Er kan dan
een soort wondje ontstaan, dat bevatte
lijk is voor infectie, en voor infiltratie
van bacterieën".
Dat was een paar jaar geleden. „Maar in
formaties van de fabrikant waren zo
veelbelovend. En een docent van de cur
sus voor contactlensspecialist zei: het
gaat vaak goed. En ik hoorde bovendien
nog goede ervaringen van een laborato
rium in Engeland. Kortom er waren
zulke positieve berichten dat ik dacht:
misschien heb ik te veel bedenkingen
Voorzichtig
„Ik ben ze toen heel voorzichtig gaan toe
passen. cliënten moesten de eerste paar
dagen elke dag terug komen omdat ik
moest zien hoe de ogen erop reageerden.
Als er in de eerste drie weken klachten
waren, dan nam ik de lenzen terug. Ik
bepaalde of iemand ermee door mocht
gaan of niet. Een cliënt zelf had soms
geen klachten. Er kunnen een heleboel
dingen gebeuren. Het hoornvlies kan
vlakker worden, of het vochtgehalte van
het oog kan toenemen. Dat zijn aanwij
zingen dat een oog met een permanent
wear-lens erop niet meer goed functio
neert. Bij sommige vrouwen neemt tij
dens de menstruatie het eiwitgehalte
van het traanvocht toe en geeft neerslag
op de lens. De zuurstofvoorziening door
de lens werkt dan niet goed meer. Bo
vendien komt het voor dat kalmerings
middelen de samenstelling van het
traanvocht beïnvloeden Dat zijn alle
maal contra-indicaties
Terug
Toch heeft Van Geldcren in de jaren 1975
en 1976 tussen de 200 en 300 permanent
wear-lenzen aangemeten. „Ruwweg de
helft van al die lenzen heb ik terugge
nomen. Ik stimuleer de verkoop nu he
lemaal niet meer. En ik moet eerlijk zeg
gen: niet eens zozeer vanwege de risico's
maar omdat het economisch niet haal
baar is. Ik beloof iedereen: als lenzen je
niet bevallen mag je ze teruggeven. Nou,
als ik de helft van de permanent wear-
lenzen moet terugnemen, dan is de ver
koop voor mij met interessant."
„Ik meet ze nu alleen nog aan als een arts ze
voorschrijft, of als er een arts is die de
verantwoording wil dragen. Nee. niet
vanwege dat ongeluk dat ermee gebeurd
is. Ik was er daarvoor al mee begon-
Beetje vreemd
Maar is het dan toch niet een beetje
vreemd dat hij pagina-groot met per
manent wear-lenzen adverteert'' Van
Gelderen: „Advertentieruimte achterop
een Gouden Gids wordt heel ver tevoren
verkocht Deze advertentie (op de gids
'77/'78 - red.) is al in 1976 opgemaakt.
Daarna kun je er niets meer aan verande
ren. Ik zou nu een andere tekst opge-
En daarmee belandt de heer Van Gelderen
in de merkwaardige situatie, dat hij re
clame maakt voor iets dut hij eigenlijk
niet graag verkoopt
Keurkoop Taleninstituut, de
boeken van Lecturama) stampt
men de reclame in alle brieven
bussen van het land. Acht keer
per jaar 4^2 mihoen folders en
mapjes.
Hebben ze bij Lecturama/Talenin-
stituut/Keurkoop een nieuw ar
tikel waarvan ze nog willen na
gaan of het goed verkocht zal
worden, dan testen ze dat door er
eerst 250.000 folders van uit te
sturen. Degenen die deze folders
ontvangen zitten ongeweten in
een soort steekproef. Uit hun be-
stellinge moet bestellingen of het
artikel zal „lopen". Zit het goed,
dan maakt Lecturama de hele
oplaag aan reclamemateriaal
klaar en stuurt die het land in.
„Kwaliteitswerk"
Nog een treffend gegeven uit het
reclamevakblad tot besluit De
PTT is voor zyn reclamever-
spreiding twee a drie keer zo duur
als een particulier verspreidings
bureau. Toch krijgt de post
steeds meer klandizie.
De PTT verdedigt zijn hoge tarie
ven met het argument dat men
kwaliteitswerk doet, en dat via
dit staatsbedrijf verspreide re
clame meer aandacht krijgt van
het publiek.
Bij het TNO is momenteel een on
derzoek aan de gang naar het nut
van vezels in voedsel. Men onder
zoekt dit met proefdieren, in een
kinderziekenhuis en door na
vraag bij het publiek.
In een tussentijdse publicatie
waarschuwd de TNO-chemicus
dr. N.A. Pikaar tegen overdrij
ving met vezelige voeding. Hij
zegt daarover „Voor velen past
het in de nostalgie naar het primi
tief natuurlijke van vroeger, zoals
het malen van koren op steen. De
commercie heeft er direkt op in
gehaakt en er verschijnt brood op
de markt met fraaie namen als
monnikenbrood, molenbrood en
Toerkestanbrood. Zemelen die
tot voor kort alleen aan het vee
werden gevoerd, gaan nu tegen
goed geld voor menselijke con
sumptie over de toonbank".
Gewone grapefruits zijn geel van
binnen en geel van buiten. Bo
vendien zijn er, die een kleur
vruchtvlees tussen rose en oranje
hebben, maar nog steeds een gele
buitenkant. Maar nu zijn cr ook
al. die van binnen knalrood zyn,
of liever gezegd: robijnrood. Daar
zijn ze ook naar vernoemd. De
Amerikanen, die deze grapefruits
kweken, hebben ze „Ruby Red"
gedoopt. De schil is geel, met een
flinke vleug rood. Dat klinkt alsof
het oranje is. maar dat is niet zo.
Ze lijken niet op sinaasappels. Ze
zijn veel groter.
Die rode grapefruit bestaat nog niet
zo lang. Hij schijnt in Texas van
zelf te zijn ontstaan als een afwij
king op de gewone en sindsdien
zijn ze hem daar gaan kweken.
Dokter
In de Verenigde Staten zyn ze zeer
populair. Daarnoeinen ze de rode
pompelmoes de „koning" van het
citrusfruit en beweren ze dat een
zo'n vrucht per dag de dokter bui
ten de deur houdt. Het vitamine
C-gehalte van de knalrodeg
rapefruit is erg hoog. Een halve
vrucht levert zeventig procent
van watje dagelyks nodig hebt.
Zoet
Hij is erg zoet en heel sappig. Min
der bitter dan de gewone grapef-
ruits. De importeur heeft uit de
VS ook nog een ander interessant
verhaal te horen gekregen. In La
keiand (Florida) heeft dr. Ed Nel
son, hoofd van het voedingslabo
ratorium van Florida's College of
Medici ontdekt dat twee grapef
ruits per dag het cholesterol
gehalte in het bloed verlaagt. Dat
zou te danken zijn aan de pectine
1 in de grapefruit.
Theorie
Of dat kan hebben we nog maar
even nagevraagd bij de Neder
landse Hartstichting. Daar ver
telde ir. B. C. Breedveld dat deze
theorie inderdaad bestaat en dat
er aan de landbouwhogeschool in
Wageningen onderzoek naar
wordt gedaan, maar dat nog niets
met zekerheid vaststaat „Pectine
is een voedingsvezel, een onver
teerbare stof. Men denkt dat pec
tine in de darmen cholesterol
bindt en afvoert. Maar daar kun je
nog een heleboel vraagtekens
bijzetten". Voorlopig kunt u gra
pefruits dus maar beter alleen
voor het lekker eten.
De afdeling Postreclame van het Genootschap voor de Re
clame heeft onlangs laten weten dat er zich in onand nog
geen mens heeft gemeld die klachten hgd over reclame
per-post.
En dat verheugt deze reclamema
kers zeer, want, zeggen zij, het is
nu toch wel algemeen bekend dat
je kunt klagen, en waar. Er is,
zoals dat heet, „ruime publiciteit
gegeven aan de code die voor
brievenbusreclame is opge
steld".
Ze spreken het niet hardop uit,
maar ze leggen wel de conclusie
voor je neus dat er wie-weet he
lemaal geen klachten over
brievenbusreclame zijn. Dat
niemand zich ergert aan de" re-
clamebriefjes waar ongevraagd
Iedereen worstelt met het pro
bleem van maaien bij tegel
paden en flagstones, langs
muren, rond bomen, enz.
Welhaast gelijktijdig zijn een
aantal firma's met een nieuw
soort graskantensnijder ge
komen die het probleem
mesloos met succes lijkt op te
lossen.
Mesloos, het snijgedeelte be
staat uit een nylondraad die
met hoge snelheid in het rond
draait. Behalve de (hier afge
beelde) Strimmer van Black
Deckèr, de K S- en de
Toro-trimmer (beide
geïmporteerd door Jan
Heybroek, Bilthoven) die alle
een snoer vereisen, heeft
Sandvik een graskantens
nijder die op een (uiteraard
oplaadbare) accu loopt. Voor
de laagst geprijsde betaalt u
129.
Het laatste nieuws van Black
Decker is de electrische, zo
genaamde „fluister"maaier.
Alleen een zeis maait stiller,
zegt de fabrikant. Als het u
249 waard is om ook bij uw
buren in de pas te liggen,
schaft u zich zo'n „fluis-
ter"maaier aan.
Kettingzaag
De electrische kettingzaag van
Black Decker is geen dag te
vroeg gekomen nu de open
haard haar opmars in onze
huiskamers hardnekkig
voortzet. Men kan nu zijn
blokken hout zelf zagen want
die 249, zijnde aan-
schaffingskosien, haalt men
er op den duur wel uit. Ze is
ook handig voor het zagen
van dikke balken, plan
ken en palen.
Bomen tot 50 cm dik kan men er
eveneens mee zagen maar
daarvoor hebt u wel toe
stemming nodig. Gelukkig
maar, voor ons bomenbe-
stand!
De machine, 3'/2 kg zwaar, heeft
een 1100 Watt motor en een
beveiligde handgreep.
Zaagtafel
zijn naam en adres op zijn geplakt
door wildvreemden die hij nog
nooit heeft ontmoet. Dat
niemand de pest in krijgt als hij
een laag prijsje bij een per post
aangeboden artikel ziet staan,
terwijl pas bij nauwkeurige le
zing blijkt dat dit slechts het
maandelijkse afbetalingsbedrag
is dat hoort by een veel hogere
prijs.
Om maar wat te noemen.
Door
L. Bakker
Ik wil hier niet een heel verhaal
over gaan ophangen. Ik wil u al
leen maar vragen: weet u hoe je je
precies over reclame in je
brievenbus kunt beklagen, en op
welk adres? Heeft die „ruime pu
bliciteit" voor de brievenbuscode
u bereikt?
Nooit Vein gehoord
My niet. Zelfs beroepshalve heb ik
er maar zeer terloops eens iets
over gezien, en als particulier heb
ik er nog helemaal nooit van ge
hoord.
Het zal met die klachten wel net zo
zijn als vroeger bij de Codecom
missie voor de advertentie-re
clame. Die liet jaar-in jaar-uit een
verslag verschijnen waar uit
moest blijken dat er slechts tus
sen slechts zeven en twaalf klach
ten per jaar binnenkwamen.
Pas toen er flinke publiciteit over
„de waarheid in advertenties"
werd geschopt, o.a. via de con
sumentenorganisaties, ontdekte
het publiek het klachtenadres. Er
kwamen daar nu, lees ik in een
vakblad van de reclamemakers
zelf, in het eerste halfjaar van
1977 al een kleine tweehonderd
klachten binnen. Dat is andere
koek.
Hele handel
Rondom brievenbusreclame is in
ons land een hele handel gaande,
waarin het staatsbedrijf der PTT
tegewoordig een flinke partij
meeblaast. Kort geleden ver
klaarde de staatssecretaris van
verkeer en waterstaat (waar de
PTT onder valt) dat de PTT onge
veer acht miljoen namen en
adressen van particulieren aan
reclamebureaus, instellingen en
organisaties had verkocht. Die
gegevens haalt de PTT uit de tele
foonboeken, en verkoopt ze door
zonder eerst toestemming te vra
gen aan degenen die het betreft.
„Openbaar"
De PTT redeneert namelijk dat
telefoonboeken voor iedereen
openbaar zijn. Zij bespaart zich
zelf werk en kosten door steeds
bijgewerkte adresgegevens te le
veren - dus die vaak nog niet in de
telefoonboeken staan - waardoor
er minder verkeerde postbestel
lingen voorkomen. En uiteraard
laat de post zich ook betalen voor
het werk van adressen uitzoeken
en drukken.
Er zijn ook speciale bureaus die
handelen in namen en adressen
Het telefoonboek is openbaar, zegt de PTT, daar kan iedereen in kijken.
van mensen die daar zelf niet van
op de hoogte zyn. Die bureaus
bieden nog meer dan alleen maar
adresgegevens. Zij hebben de
mensen ingedeeld in groepen,
naar beroep, welstandklasse,
studiezin, en zelfs soms gods
dienst.
Vrij te koop
Die kan elke willekeurige re
clamemaker bij hun kopen.
Zulke handel wordt als volko
men toelaatbaar beschouwd om
dat alle gegevens wel ergens
openbaar waren. In ledenlijsten
van verenigingen en organisaties,
schoolexamens, enzovoort. Of,
zeggen ze, als die redenering niet
helemaal haalbaar is, het mag
omdat degenen die het betreft
nooit hebben gezegd dat hun ge
gevens niet mochten worden
doorverkocht.
Zo gaat dat.
Hiervolgen een paar authentieke,
recente aanbiedingen van een
zogenaamd direct mail bureau,
dat in adressen handelt
De namen en adressen van 1310
pastoorsop gegomde etiketten
9825, op zelfklevende etiketten
11720.
Voor 1931 dierenartsen is de prijs
f 144,83 gegomd, en f 173,79 zelf
klevend.
De adressen van 95.000 zoge
naamde beter gesitueerden kas
ten gegomd f 7125- en zelf
klevend f 8550,-
Adressen van kleuterleidsters:
6680 stuks voor 501,- (gegomd)
en f 60120 (zelfklevend).
Zo'n bureau regelt naar wens de
hele brievenbus-actie: opplak
ken van de adressen 9.25 per
1000 stuks), reclamedrukwerk in
envelop stoppen 10,-), vouwen
van de reclamebrief (een vouw
6,- twee vouwen 9,50), stempe
len met „port betaald" 7,80),
naar de post brengen 1,75), en
zovoort.
Ook de „betere buurten" kent de
Het is een business met steeds ver
der uitgewerkte eigen technie
ken voor selectie van „doelgroe
pen" en verzending van de re-
clamepost.
De instellingen en bedrijven die
van de diensten van de PTT of
van de bureaus, of van een zelf
ontwikkeld systeem van per
soonlijk gericht brievenbus
reclame gebruik maken, hebben
daar uiteenlopende redenen
voor. Een aantal daarvan werd
onlangs genoemd in een artikel in
het reclamevakblad Ariadne. Ik
ontleen daar het volgende aan:
Astma Fonds
Het Astma Fonds verstuurt via de
PTT-adressenselectie 750.000
kaarten met een verzoek om een
bijdrage.
Slechts een paar procent van alle
geadresseerde maakt geld over,
maar dat is per persoon dan ook
meteen tien gulden. Bij
post op zijn duimpje.
collectes op straat zijn er wel
meer mensen die wat geven,
maar dat zijn veel kleinere bedra
gen.
Tuintjes
De PTT is volgens Ariadne ook wel
bereid te selecteren op gegevens
die helemaal niks met het tele
foonboek te maken hebben. Mits
het reclamedrukwerk maar
wordt geleverd op nette stapel
tjes en er geen al te grote haast bij
is, wil de post het desgewenst
best in de bus stoppen op spe
ciale adressen. Bijvoorbeeld: al
leen huizen met tuinen, of alleen
bejaardenwoningen, of alleen bij
boeren en tuinders, of bij mensen
die volgens het oordeel van de
post goed in hun geld zitten.
Eerst op proef
Bij Lecturama in Rotterdam (u
kent ze: die mapjes vol met re
clame voor het Taleninstitutt,